Alarminstallatie voor
invalide automobilist
TELAL-ZAATAR
PALESTIJNSE
BUNKER IN BEIROET
L
PETER KORT IN HET VOETSPOOR VAN RAICHENBACH
A e
m
m
m
BLINDPAR TIJEN
i afi
ïJUfl
V
1
t
'un'U
i
meerdere wegen
ZATERDAG 7 AUGUSTUS 1976
Het is verschillende malen voorgekomen dat gehandicapte au
tomobilisten uren langs de weg hebben gestaan met een kapotte
auto zonder dat er hulp werd geboden. Een nare situatie want de
gehandicapte is ook niet in staat om zelf om hulp te vragen bij
zijn medeweggebruikers of via een praatpaal.
Zo'n auto blijft soms uren met pech staan terwijl het verkeer
voorbij raast en de ongelukkige bestuurder meestal zelfs niet in
staat is om een gevarendriehoek buiten te plaatsen. Bovendien
ook een gevaarlijke situatie, want de achteropkomende auto's
worden niet gewaarschuwd voor een obstakel op de weg. Een
dubbel vervelende situatie voor de gehandicapte automobilist.
Een oplossing is aangedragen door de
heer Boersma van Veilig Verkeer Ne
derland. op wiens initiatief door de
heer Van Reeden bij de verkeers
school De Varenkamp in Bilthoven
een alarminstallatie voor gehandi
capte automobilisten is ontworpen.
De heer Boersma, die zich al jaren met
de problemen van de gehandicapte
weggebruikers heeft beziggehouden,
dacht eerst aan een bordje zoals dat in
Duitsland wordt gebruikt. Het is een
klem statief waaraan een geel karton
nen bordje met het bekende rolstoel
symbool is bevestigd- Dit moet aan het
zijraampje van de door pech getroffen
auto worden gemonteerd om de me
deweggebruikers te waarschuwen.
Ook in Nederland is dit Duitse bordje
wel gebruikt, maar om verschillende
redenen voldeed het niet.
Zo heeft een gehandicapte wegge
bruiker eens uren met pech langs de
weg gestaan ondanks dat hü er in ge
slaagd was het bordje buiten te han
gen. Waarschijnlijk was het niet op
vallend genoeg. Ook is het bordje niet
altijd goed te bevestigen voor iemand
die aan handen of armen gehandicapt
is. Bovendien is de Nederlandse Re
validatie Vereniging niet gelukkig
met het rolstoel-symbool, omdat het
zelfde symbool in Nederland ook
wordt gebruikt bij voor invalide aan
gepaste gebouwen.
Wat Boersma zocht was iets dat opval
lend moest zijn bij gebruik, maar on
opvallend in het verkeer om discrimi
natie tegen te gaan. Het moest een
voudig te bedienen zijn. het mocht niet
duur zijn en zo gemaakt dat een keu
ring door de keuringsdienst die vooi
alle gehandicapte aangepaste auto's
keurt geen problemen zou opleveren
En ook zou het door de wet beschermd
moeten worden om het exclusief vooi
de gehandicapte weggebruiker te
houden waardoor allerlei verschil
lende bouwsels en een wilde markt
konden worden tegengegaan
s.o.s.
Met deze eisen ging de heer Boersma
naar de heer Van Recden. die zelf ook
wel eens aan iets dergelijks had ge
dacht. Van Reeden heeft nu een bakje
ontwikkeld dat aan de dakgoot van de
auto kan worden bevestigd. Door
middel van een drukknop binnenin
gaat het bakje open en komt er een
lichtbalkje uit met een vlaggetje
waarop (bijvoorbeeld) SOS staat.
Het signaal zou ook voor astma- en
hartpatiënten geschikt zijn. In combi
natie met het ontsteken van de waar-
schuwingslichten kan het bovendien
de gevarendriehoek voor gehandicap
ten vervangen. Het lichtbalKje en de
knipperlichten moeten wel aangeslo
ten worden op een tweede accu om te
voorkomen dat in geval van een elek
trische storing het hele mooie appa
raat niet meer zou werken. Een druk
op de knop en hel bakje floept, open
het lichtbalkje en de waarschuwings
lampen gaan vanzelf branden
Zo'n bakje is er natuurlijk niet zomaar
In de bestaande verkeerswetgevine
zal ruimte moeten worden gemaakt
voor het hulpsignaal voor invalide. „In
de verkeerswetgevlng wordt de inva
lide weggebruiker wel genoemd, maai
het is nog te veel verscholen. Gelukkig
staat de verkeerswet ge ving voor Inva
liden op de helling Er komen nu dui
delijke omschrijvingen voor de ge
handicapte weggebruiker Dan kan dit
apparaatje meteen worden opgeno
men". aldus de Boersma
Hij gelooft niet dal het bakje met
hulpsignaal verplicht moet worden
gesteld voor bepaalde bestuurders.
..Iedereen moet voor zich uitmaken of
hij of zij het nodig zal hebben. Maar
zeker is dat er een behoefte bestaat
voor dit apparaat. Het duurt echter
nog wel even voor het ingevoerd zal
worden. Men is bezig met het testen
en degenen die het moeten legaliseren
zijn niet zo snel".
Toch hoopt Boersma dat eind van dit
jaar het apparaat in gebruik kan wor
den genomen. De bakjes zouden ver
spreid kunnen worden via garages die
auto's voorinvaliden aanpassen. Over
de kosten is nog niets bekend, al zal er
wel overeen bepaald gedeelte daarvan
subsidie mogelijk zijn ..Ik vind echter
niet dat de gehandicapte mens alles
voor niets moet krijgen, want ook dan
discrimineer je".
WILLEM VAN GEFFEN
Met een druk op de knop gaat het
bakje open en floept de lamp met vlag
getje naar buiten. De heer Boersma is
nog niet gelukkig met hel opschrift 'in
valide' op de opengeklapte deksel.
Een bewoner van het Palestijnse vluchtelingenkamp Tel al Zaatar wuift gewonde lotgenoten uit die door het Rode
'*fan onze correspondent Harry van Mierloi
=S In 1948 streken zo'n duizend Palestijnen in Tel Al Zaatar neer. Ze waren uit
E= Palestina verdreven en hoopten in dit voorstadje hun leven te slijten in alle
|H rust. Andere Palestijnse vluchtelingen kwamen terecht in een van de 15 kam-
pen in Libanon, of ze belandden in Syrië, Jordanië en Egypte, in trieste woon-
oorden die bewust ver van de bewoonde wereld werden gehouden.
Tel Al Zaatar lag m 1948 een uur
gaans van de stad Beiroet. Nu is het
door de zich uitbreidende hoofdstad
bijna omsloten. Ook voorde bewoners
van dit kamp gold 1969 als het jaar van
de revolutie. Het uiterljk verschil tus
sen de Libanese kampen voor en na '69
is dat er vóór '69 Libanese politie rond
liep en erna Palestijnse politie. De eer
ste 20 jaar mochten de kampbewoners
er ook niet zonder toestemming van de
Libanese autoriteiten uit. Voor het
merendeel van de Palestijnse kamp
bewoners was het kamp een concen
tratiekamp, al slaagden velen er wel in
zich buiten het kamp te vestigen
doordat zij bestaansmiddelen vonden
in de Libanese samenleving.
Deze mensen werkten legaal of ille
gaal en werden onderbetaald. In 1969
was zeker de helft van de oorspronke
lijke bevolking weggetrokken, maar
door geboorteaanwas bleef het totaal
aantal nagenoeg gelijk.
Het revolutiejaar 1969 bracht de Pa
lestijnen vrijheden die ze eerder in Li
banon niet gekend hadden. De guer
rilla tegen Israël had na de oorlog
van 1967 en in Jordanië en Libanon
sterk ontwikkeld en dreigde Libanon
te veranderen van een neutraal land in
een uitvalbasis tegen Israël. Er waren
onder de Libanese bevolking nogal
wat voorstanders voor die verander
ing. vooral onder de jeugd. De leiding
gevende politici van het Libanese es
tablishment waren er ofwel ronduit
tegen, óf pleegden lippendienst aan de
Palestijnse zaak zonder daaruit de
consequenties te trekken.
Het Libanese leger trad hard op tegen
de Palestijnse commando's. Het con
flict eindigde met een akkoord, ont
worpen door niemand minder dan
Nasser, en eind '69 keerde de rust
weer.
Dit Akkoord van Cairo van de toen
malige Egyptische president maakte
eigenlijk van elk Libanese vluchtelin
genkamp een staatje in de staat. Het
kwam onder eigen Palestijns beheer
en de mensen waren voortaan vrij te
gaan waar ze wilden. Buiten de kam
pen werd de bewegingsvrijheid van de
commando's sterk beperkt Zo kon er
een dubbele beweging ontstaan.
Steeds meer burgers gingen de kam
pen uit en steeds meer commando's.
inclusief wapens, gingen er in. Van
woonoorden veranderden de kampen
in commandostellingen.
Dat is zeer sterk het geval geweest
met het Tel Al Zaatar-kamp. In geen
van de andere Libanese kampen zijn
zoveel wapens opgeslagen. Om geen
van de kampen is ook zo lang en zo
verbitterd gevochten. Niet alle bur
gers van het kamp zijn intussen uitge
trokken nadat de burgeroorlog het
leven sinds verleden jaar onleefbaar
had gemaakt. Zoveel vrouwen, kin
deren en ouden van dagen zijn er nog
steeds, dat het aantal slachtoffers on
der de burgerbevolking het getal van
doden en gewonden onder de strijders
verre overtreft. De schuilkelders, die
er ondere andere door de goede zorgen
van hel Nederlands Palestina Comité
gebouwd zijn, hebben het aanhou
dende artilleriebombardement van
de Falangisten goed doorstaan, maar
velen moesten zich behelpen met
minder stevige constructies. Het
Rode Kruis kon er nu een kleine groep
gewonden uithalen.
De verschrikking beperkt zich echter
niet tot Tel Al Zaatar. De aangren
zende woonwijken zijn er ook heel erg
aan toe Een zegen Is dat er in de on
middellijke nabijheid een Armeense
woonwijk is gebouwd, van waaruit op
alle manieren hulp wordt geboden
voornamelijk op medisch gebied. De
Zwitserse leiding wordt daarbij onder
andere geholpen door geld uit Neder
land.
dammen/I. anderson
Veertig jaar geleden voerde de 20-
jarige wereldkampioen Maurice
Raichenbach in dezesde partij tegen
zijn uitdager de toenmalige Neder
landse kampioen J. H. Vos een win
nende combinatie uit.
Op de jeugddamdag juni j.l. te Arn
hem verraste de 15-jarige PeterKort
van de damclub Zierikzee zijn Gel
derse tegenstander A. van Drumpt
met eenzelfde combinatie, waarmee
Raichenbach destijds in Amster
dam de aandacht op zich vestigde.
Indien Peter de Raichenbach-
combinatie kende dan pleit dit voor
zijn studiezin; was dit niet het geval
en ontdekte hij de combinatie tij
dens de partij dan houdt dit een
compliment in voor zijn doorzicht.
In elk geval vinden wij het wel een
knappe prestatie een partij te win
nen op dezelfde wijze als in een par
tij om de wereldtitel gebeurde.
Laten we hopen, dat de jeugdige
Zeeuw ook verder het voet spoor van
zijn beroemde voorganger gaat vol
gen!
In de diagramstanden ziet U de tref
fende gelijkenis van beide combina
ties:
Stand na 28: 42-37.
Raichenbach
men. Maar de nu volgende finesse is
hem kennelijk ontgaan
19-23!: 29x18 13x31!!
en won vervolgens door positionele
overmacht.
Vos.
moest offeren en dus met een schijf
winst de partij meteen besliste.
SCHOONHEIDSPRUZEN
Dat er op de Jeugddamdag pittig ge
damd werd kan o.a. worden afgeleid
int het feit, dat de jury de combinatie
van Kort met slechts een derde prijs
honoreerde
P Schuitema (Dr.)
Zwart speelde vanuit deze
stand:24-29: 33 x 24 18-22: 27 x 29
16-21: 26x17 11x31: 36x27
Tot zover zal wit het ongetwijfeld wel
bekeken hebben en geen bezwaar
tegen deze slagzet hebben gehad,
omdat wit nu een schijf is voorgeko-
Rumpt
Zwart won een schijf door ....24-29;
33x24 20x40; 35x4418-22; 27x2916-21
26x1711x31:36x2719-23; 29x1813x31
en wint Het voordelige verschil van
deze combinatie met die van Rai
chenbach is. dat zwart niet eerst
SS]
I O O O
De tweede schoonheids
prijs ging naar E. J. van Dusseldorp
voor de door hem weliswaar niet uit
gevoerde, maar na de partij wel aan
gegeven mogelijke combinatie in de
volgende stand
Stand na 2516-21
Wit speelde in deze stand 28-23 (en
verloor overigens na nog 13 zetten) en
gaf aan, dat inplaats van 28-23 niet
mocht 37-32 wegens 21-27; 32x21 26-
31; 36x27 17x26: 28x17 12x32: 38x27
18-22: 27x18 8-13: 19x8 3x23; 29x18
20x49!!
Zie diagram LD
De eerste prijs was voor de Noord
brabander T. Brouwers voor de uit
gevoerde combinatie tegen Rob
Schippers uit Limburg.
21. 28x30 22x31
22. 36x27 37x28
23. 33x4!!
Zwart kon de dam nog afnemen door
8-13 enz. maar kon niet verhinderen
dat wit kort daarop een schijf ver
overde en na nog 15 zetten de partij in
winst omzette.
Schippers.
m
O
Q
is s i
O
E J v. Dusseldorp <Utr
DIAGRAM m
18. 24-19 13x24
19. 37-32 26x37
20. 34-30 25x23
Stand na 174-10
schaken/c. jansen
Toen Philidor op het eind van de 18e
eeuw aan drie borden gelijktijdig
blind speelde, werd dat als een soort
wereldwonder beschouwd. Tegen
woordig kan iedere hoofd klusser het
hem nadoen, zonder zich noemens
waardig in te hoeven spannen. Met
het optreden van de Amerikaan
Pillsbury in het begin van deze eeuw
werd het pas echt interessant. Pills
bury speelde aan zo'n twintig bor
den blind simultaan! Toen werd het
meer een circusvoorstelling, dan
een schaakmanifestatie. Na Pills
bury deden Réti en Aljechin het
nog beter. Vooral Aljechin pres
teerde ongelooflijke dingen. Aan
achtentwintig borden blindschaak!
En de tegenst anders waren heus niet
zo erg zwak.(Parijs 1925: plus 25 is
3-2)
Natuurlijk is Aljechins record nadien
nog verbeterd. Tenminste wat het
aantal partijen betreft. De Argentijn
Najdorf bond in 1947 in Sao Paulo de
strijd aan met 45 onzichtbare tegen
standers. Hij won 39 partijen, speelde
er 4 remise en verloor er 2. De voor
stelling duurde 24 uur. Najdorf was
na afloop de waanzin nabij! Geen
wonder, een dergelijke aanslag op
het menselijk brein en lichamelijk
uithoudingsvermogen gaat alle per
ken te buiten. Maar hij deed het zich
zelf aan. Voor 2000 armzalige dollar-
tjes! Nadien heeft de Hongaar Flesch
Najdorfs record nog verbeterd. Niet
om geld, maar om de sportieve eer!
Op het ogenblik is het blindschaken
uit de mode. Men is er nu toch wel
algemeen van overtuigd, dat het ei
genlijk onverantwoord isom massale
blindsimultaanséances te geven. In
Rusland is blindschaken zelfs verbo
den!
Kwalitatief springen de partijen van
Aljechin er uit. Beroemd is zijn
blindpartij. die hij in 1916 als oor-
logsgewonde speelde in hethospitaal
van Tamopol tegen een zekere Feldt.
Aljechin - Feldt
L e2-e4 e7-e6 2. d2-d4 d7-d5 3. Pbl-c3
Pg8-f 6 4. e4xd5 Pf 6xd5 5. Pc3-e4 f 7-f 5?
Een ernstige verzwakking, waar de
'blinde' witspeler wel raad mee weet.
6. Pe4-g5 Lf8-e7 7. Pg5-f3 c7-c6 8. Pf3-
c5
Speel niet te vaak met dezelfde stuk
ken in de opening....
80-0 9. Pgl-f3 b7-bfi 10. Lfl-d3
Lc8-b7 11. O-Ó Tf8-eS 12. c2-c4 Pd5-f6
13. Lc l-f4 Pb8-d7 14. Ddl-e2 c6-ca?
In het boek 'Schachgenie Aljechin
staat hier ook een vraagteken, maai
eigenlijk is dat onzin, want nu krijgt
Aljechin de gelegenheid om een on
sterfelijke combinatie uit te voeren
en mede daardoor de naam van de
verliezer aan de vergetelheid te ont
rukken. „Feldt, was dat niet de man
die een blindpartij van Aljechin ver
loor?" Zie diagram
15. Pe5-r7ü!
Een magneetcombinatie, waarvan
de pointe op de volgende zet duide
lijk wordt
1 5KgSxfT 16. De2xe6f
Schitterend! Op 16. Ke6 volgt de
doodsteek 17. Pg5 mat. De zwarte
koning moet nu het kreupelhout in
waar hem eveneens het einde wacht.
1 6KT'7
Schwartz
I I
15 1 ii
1 1 A
5
4)
11
S I
W
■MJ1
li
-2-
A_
Hl
A.
5
jjechin (blind)
DIAGRAM H
16K17-g6
Aljechin kondigde nu het mat aan in
twee zetten.
17. g2-g4 Lb7-e i
Of 17h6 18 Lf5 mat
18. Pf3-h4 mat.
Nog een staaltje van Aljechins kun
nen:
Zie diagram U
34. c4-c5!!....
„Daarmee begint een van de diepste
combinaties, die ooit door een blina-
speler verzonnen werden." ('Schach
genie Ajechln') Tot de 43e zet is
commentaar overbodig. Tot daar
gaat alles geforceerd.
34. b6-xc5 35. b5-b6 Te6-c8 36.
I)c2-c3 Tf8-e8 37. Lf4xc5 d6xe5 38.
Dc3xeöü De7xe5 39. Telxe5 Te8xe5
40. Ta7xc7- Tc8xc7 41. b6xc7 Te5-e8
42. c7xb8D Te8xb8 43. Ld5-e6ü
De geniale pointe van een geniale
combinatie. Wit won gemakkelijk.
Het is natuurlijk ook mogelijk, dat
beide partners blindspelen. Dat wa.<
ook het geval in de volgende partij
die we zonder commentaar geven
Aljechin - Samisch 1923
1 e2-e4 c7-c5 2 Pgl -f3 Pb8-c6 3 Lfl-e2
e7-e6 4. 0-0 d7-d6 5. d2-d4 o5xd4 6.
Pf3xd4 Pg8-f6 7 Le2-f*3 Pc6-e5 8. c2-c4
Pe5xR- 9 Ddlxf3 LfB-e7 10. Pbl-c3
0-0 11. b2-b3 Pf6-d7 12. Lcl-b2 Le7-f6
13. Tal-dl a7-a6 14 Df3-g3 Dd8-c715.
Kgl-hl Tf8-d8 16. f2-f4 b7-b6 17 f4-f5!
Lf6-e5 18. f5xe6" Le5xg3 19. e6xfï-
Kg8-h8 20. Pc3-d5m
En nu gaf zwart het op. Tenminste,
dat staat in de 'boeken'. Het zou best
eens kunnen zijn, dat Samisch de tijd
heeft overschreden. Hij was namelijk
wereldkampioen tijdsoverschrij
ding! Hij heeft eens in een toernooi al
zijn partijen door tijdsoverschrijding
verloren. Zo kan je op alle mogelijke
mameren beroemd worden. Hij heeft
ook in eens een partij op de 9e zet de
tijd overschreden! Wat boven
staande partij betreft, voor de lezers
een aardige opgave om eens uit te
zoeken, waarom zwart het opgaf
bridge t. schipperheyn
Een lezer legde een probleem voor waaraan zoveel
algemene kanten zitten dat het zeker waard is in
deze kolommen behandeld te worden. Het betreft
het volgende geval:
Sch A H B 10 8 5
Ha V 2
Ru 10
KL A 7 5 3
West opende (niemand kwetsbaar) 1 Ha. noord 2 Ru.
oost 4 KI (azen vragen) - NZ passen verder - west 4
Sch. oost 4 SA (heren vragenj. west 5 Ru. waarna het
slechte eindcontract werd bereikt van 6 Ha.
De eerste vraag was: is dit spel te maken, maar de
eerste vraag had natuurlijk moeten zijn: is dit spel
goed geboden.
Het antwoord is stellig nee.Oost stort zich door zijn
directe vragen naar azen en heren in een afgrond,
waarvan hij de bodem niet eens kan zien. De west-
hand kan nog altijd bestaan uit:
1. Sch V4 2. Sch V 7 4 3. Sch 4 3
Ha A 10 764 Ha A B 7 6 4 Ha A B 7 6 4
Ru A 8 2 Ru A 8 Ru H B 9
KI H V 10 6 K1HB6 K1H62
Sch 4
Ha A B 7 6 4
Ru A V 8
KI H B 10 6
Met het eerste spel is 7 KI een gezonde onderneming,
met het tweede 6 Sch en met het derde kan het zelfs
moeilijk zijn 4 Ha (of 4 Sch) te maken. Kortom oost
moet niet beginnen azen te vragen maar beginnen
met aan te geven dat hij een sterk spel heeft
Dat kan op twee manieren- door 3 Ru te bieden
(manche-forcing). waarna het goede eindcontract
wordt bereikt van 3 SA. Of door 3 Sch te bieden (sterk
speL goede kleur), waama eveneens 3 SA zal worden
bereikt of misschien wel 6 KL. Geen fraai slem, maar
in elk geval het meest kansrijke. Hiermee is dan ook
weer eens aangetoond dat azen vragen met 4 KI niet
goed is; klaverslems zijn dan als regel moeilijk bied-
baar omdat - zoals hier - een klaverkleur nooit op
4-niveau kan worden geïntroduceerd ials tweede
kleur), of gesteund.
In de praktijk werd uitgekomen met Sch 2 Na Sch A
werd getracht op Sch H een ruitentje te lozen, maar
noord troefde. Op zich natuurlijk niet zo vreemd,
want een dergelijke uitkomst duidt meestal op een
singleton. Noord had Ha H-derde en zuid KI V-dito
met bovendien Ha 10 9 3. hetgeen resulteerde in één
down. De post-mortem vraag was natuurlijk of het
contract misschien toch had kunnen worden ge
maakt Oost beweerde bijv. dat het troeven van twee
ruitens tot het gewenste resultaat zou hebben geleid,
maar zag daarbij waarschijnlijk over het hoofd dat
dan twee troefslagen verloren gaan. Het beste lijkt
(met open kaart): Sch A. kleine klaver naar de tien.
kleine harten al dan niet voor noord's heer. Oost heeft
hierna nog twee entrees in klaveren om de schoppen-
kleur vrij te troeven en te benutten.
Sch A H 3
Ha A H 7 5 3
Ru 7 2
KI A V B
Sch V 10 9 8 7 6
Ha 10 9
Ru 8 6 5
KI H 6
Sch 5
Ha V B 8 4
Ru H V B 10 3
KI 4 3 2
w o
Sch B 4 2
Ha 6 2
Ru A 9 4
KI 10 9 8 7 5
Het probleem van de vorige week. Zuid moet 3 SA
maken waartegen west begint met drie ronden rui
ten. Zuid moet op de derde ruiten Scb A afgooien.
Hij creëert daarmee een extra entree naar de hand
om de vrije klaveren te benutten. Zuid geeft KI H af,
neemt de teruggespeelde harten, incasseert alle
hoge kaarten van noord en speelt vervolgens ee»
kleine schoppen. Oost maakt Sch V. maar moet zuid
daarna de resterende slagen laten.
