EERSTE DALING IN
PRIJZEN SINDS '73
PZC
Vissers krijgen geen vergoeding
voor aan wal brengen explosieven
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Zuidafrikaanse politie
in staat van paraatheid
Koningin tekent
huurcontract
nieuw paleis
de krant -
van zeeland
FNV: Effect groenteprijzen afwachten en
VNO: Een zeer duidelijke meevaller
Kenia en
Oeganda
verzoend
vandaag
NA AFTREDEN WONEN IN
SLOT HET OUDE LOO
MET INGANG VAN 1 JANUARI 1977
Land waar het
leven goed is
pagina 2
219e jaargang no. 186
Zaterdag 7 augustus 1976
DEN HAAG (GPD/ANP) - De prijzen zijn, voor het eerst sinds drie
jaar, iets gedaald. Het prijsindexcijfer van het Centraal Bureau
voor de Statistiek daalde van midden juni tot midden juli met 0.4
procent, van 170,4 naar 169,7 punten. Sinds half december 1975
stegen de prijzen met 4,6 procent.
Een woordvoerder van het ministerie van economische zaken zei
vrijdagmiddag dat de daling van het prijsindexcijfer grotendeels
moet worden toegeschreven aan het uitverkoopeffect. Bovendien,
zo zei hij, komt de stijging van de groentenprijzen nog maar zeer
ten dele tot uitdrukking in het nieuwe cijfer. Een daling van 0,4
procent noemde hij niettemin een uitzondderlijk verschijnsel en
een blij bericht.
De vorige daling van het prijsindexcijfer was in juli 1973. De prijzen
daalden toen met 0,2 procent.
Van de goederen en diensten waarvan
het CBS prijsgegevens verzamelt, werd
44 procent duurder. Het bureau consta
teerde prijsstijgingen van onder meer
groenten, fruit, koffie, dranken, elek
triciteit, artsen en specialisten, zie
kenhuizen, auto's en benzine.
Goedkoper werden kleding en schoei
sel, volgens het CBS ten gevolge van de
uitverkoop, en verder de aardappelen.
De prijzen van 26 procent van de onder
zochte goederen en diensten bleven on
gewijzigd.
Volgens de woordvoerder van het minis
terie van economische zaken heeft de
daling van het prijsindexcijfer geen in
vloed op de prognose die het centraal
planburau heeft opgesteld er wordt nog
steeds gerekend op een prijsstijging van
8.5 procent over heel 1976
tevreden
tachtig procent van de Zeeuwse dorps
bewoners is 'tevreden' methun woon- en
leefeituatie.
PAGINA 3
prins
Adriaan Roland Holst, de 'Prins der Ne
derlandse dichters', is op 88-jarige leef
tijd in Bergen overleden.
poel
PAGINA 9
raak
Jacques Cats In zijn rubriek "Hoort, ziet
schrijft': men doet zo maar wat op het
water
PAGINA 11
stenen
Muur beschermt de burgemeester van
Oude Pekela tegen stenengooiers.
PAGINA 23
finale
Ajax en Anderlecht bereiken de finale
van het Amsterdam 701-toemooi.
PAGINA 24
ouder
Karei Prior terug bij de TROS: 'rustiger
en ouder geworden'; radio- en televisie
programma's; strips
PAGINA 25
orders
Opleving in de scheepsbouw 300 mil
joen aan orders; beurs - financiën - eco
nomie.
ZATERDAG
PAGINA 15
bermuda 's
Amout Vos voer met 'De Eendracht'
naar de Bermuda's.
PAGINA 16
kroniek
Letterkundige kroniek van Hans War
renStemmen uit de Kerken. Van en
voor de draaitafel
PAGINA 19
solotocht
Henk Jukkema vertelt van ajn solo-
tocht met de 'Hesperia'. Karei Bokhorst
Jaagt op 'oude luchtjes'
PAGINA 21
alarm
Alarminstallatie voor invalide automo
bilisten: schakea dammen, bridge.
De daling van het prijsindexcijfer is
met gemengde gevoelens ontvangen.
Van vele kanten wordt erop gewezen
dal de abnormale stijging der groente
en fruitprijzen van de laatste weken in
dit cijfer niet is verwerkt. Van vakbe
wegingszijde stelt men o.a. dat er een
voortgaande daling moet komen, wil
de regeringsdoelstelling van 8,25 pro
cent prijsstijging dit jaar kunnen wor
den bereikt.
Al met al is er nu. na de daling tussen
medio juni en medio juli en de stilstand
tussen medio mei en medio Juni (die
uniek wasi een totale prijsstijging be
reikt sedert december van 4,5 procent
Het inflatietempo, uitgedrukt in het zo-
BEVRIEZING
TAKENPAKKET
ZIEKENHUIS
DEN HAAG - Staatssecretaris Hend
riks van volksgezondheid wil het hui
dige aantal functies in ziekenhuizen
'bevriezen'. In een uitzending van
AVRO's Televizier Magazine vrijdaga
vond zei hij dat binnen enkele dagen
een beschikking is te verwachten,
waarin staat dat uitbreiding alleen nog
mogelijk zal zijn na toestemming van
het ministerie.
genaamde twaallmaandsgemiddelde.
waarbij steeds perioden van twaalf
maanden met voorgaande penoden van
twaalf maanden worden vergeleken, is
verder gedaald Dat is nu 9.5 tegen 10.2
procent aan het begin van 1976.
Konsumenten Kontakt commenta
rieert als volgt: „De belangrijkste prijs
stijgingen, die we net achter de rug heb
ben, zijn nog niet verwerkt Margarine,
koffie en de ontwikkeling van groente
en fruitprijzen. dat alles zullen we vol
gende maand dubbel en dwars terug
krijgen. zo is te vrezen".
De Federatie Nederlandse Vakbewe
ging reageerde: „Hetvaltons niet tegen,
maar hoe straks de stijgingen van
groenten- en fruitprijzen verlopen en
wat de invloed daarvan is. moeten we
maar afwachten. Een zeer vluchtige
analyse leert ons dat de huidige prijspei
lontwikkeling tot 8,75 op jaarbasis leidt,
terwijl de regering aan 8,25 procent
denkt". De FNV beraadt zich maandag
in zijn federatieraad verder op deze
kwestie
Het CNV verklaarde eerder deze week
met de regering te willen praten op basis
van het prijsindexcijfer dat in augustus
bekend wordt. „Daar blijven we nu bij",
aldus een woordvoerder, 'inmiddels is
dit een leuk resultaat'.
Koele drank
De werkgeversorganisatie NCW meent
dat dit resultaat zo ongeveer in de lijn
der verwachtingen ligt en overeen
stemt met wat in voorgaande zomers te
zien was. „De groenteprijzen hebben
hun hoogtepunt later bereikt", aldus
een zegsman, „daarom zal augustus ze
ker wel een stijging te zien geven. Maar
het is wel bewezen dat men beter eerst
officiële cijfers kan afwachten alvo
rens eisen te stellen".
„Dit is een koele dronk voor verhitte
pleitbezorgers van een prijsstop", zo
luidt de reactie van de werkgeversorga
nisatie VNO. „Een geringe prijsstijging
in deze tijd van het jaar zou als gevolg
van allerlei factoren te verwachten zijn.
maar een daling als deze is een duide
lijke meevaller. Voor de verdere prij
sontwikkeling kunnen hieraan echter
nog geen conclusies worden verbon
den"
Wat verder de waarnemingen van het
CBS be'reft. men heeft prijsstijgingen
tussen half juni en half juli geconsta
teerd voor groenten, fruit, koffie, dran
ken. elektriciteit, artsenen specialisten,
ziekenhuizen, auto's en benzine. Die
toenemingen gaven een opwaartse druk
van 0.5 procent op het indexcijfer. Da
lingen waren er. met een invloed van -
0.9 procent, met name bij kleding en
schoeisel (uitverkoopefTect) en voor
aardappelen.
NAIROBI (UPI) - Oeganda en Kenia,
de Oostafrikaanse buurlanden die de
afgelopen weken dreigend tegenover
elkaar stonden, gaan hun betrekkin
gen normaliseren. Na driedaags over
leg in Nairobi is vrijdag besloten dat
de twee landen hun troepen langs de
grens zullen terugtrekken en dat Oe
ganda zijn schulden aan Kenia zal vol
doen.
waarnemers nemen aan, dat Oeganda in
ruil voor die betalingsbelofte van Kenia
de toezegging heeft gekregen dat de
olietoevoer naar Oegada niet langer zal
worden belemmerd. Tijdens 't ministe
rieel overleg is ook een nog geheim
'memorandum van afspraken' opge
maakt, dat later zal worden onderte
kend door de twee staatshoofden. Jomo
Kenyatta van Kenia en Idi Amin van
Oeganda President Amin, diezeidathij
'erg blij' was over het bijleggen van het
geschil, verklaarde dat hij Kenia zou
verzoeken als bemiddelaar op te treden
bij GrootrBrittanniê om ook de
Oegandees-Britse betrekkingen te
normaliseren.
MOGELIJK UITBREIDING VAN DE ONLUSTEN
JOHANNESBURG (GPD/ANP) - De
poltie in heel Zuid-Afrika is vrijdag in
staat van paraatheid gebracht met het
oog op mogelijke uitbreiding van de
onlusten in de zwarte woongebieden in
het komende weekeinde. Het politie-
hoofdk warier in Pretoria sprak van een
'voorzorgsmaatregel'. Vrijdagavond
was de situatie 'min of meer onder con
trole', aldus een politiezegsman.
Volgens ooggetuigen hebben de rellen
van de afgelopen drie dagen aan zeker
acht mensen het leven gekost. De poli
tie heeft slechts de dood van drie men
sen bevestigd. Volgens de politie liggen
30 mensen met kogelwonden en vijf
mensen met de naweeën van traangas
in ziekenhuizen.
In de zwarte satellietsteden rond Jo
hannesburg zijn vrijdag opnieuw Afri
kanen gedood tijdens gevechten met de
politie. Volgens Afrikaanse journalis
ten, de enigen die de zwarte woonwijken
nog in kunnen, opende de politie, nadat
zij door jeugdige demonstranten met
een regen van stenen werd ontvangen,
het vuur op een duizendkoppige menig
te. Daarbij zouden drie demonstranten
zijn gedood, maar de politie weigert dit.
evenals woensdag aanvankelijk het ge
val was. te bevestigen.
Duidelijk is dat criminele elementen het
door studenten en scholieren gestarte
verzet tegen regeringsmaatregelen op
onderwijsgebied, zijn gaan beheersen.
Gisteren trokken plunderende en
brandstichtende bendes door Soweto
Bussen en andere voertuigen werden in
brand gestoken en arbeiders die in Jo
hannesburg wilden gaan werken, van
hun horloges en geld beroofd.
Volgens schattingen van de werkgevers
bleef vrijdag 20 procent van de 200.000
Afrikaanse arbeiders in Soweto weg van
het werk.
Ook uit andere delen van het land wer-
Kasteei Het Oude Loo, waar ae konmgm na naar aftreden gaat wonen, ue
ronde torens dateren uit de 14e en 15e eeuw. Links op de eerste etage bevindt
zich de Grote Zaal. Ook de gracht, op de voorgrond, herkrijgt zijn oude
functie.
APELDOORN - Koningin Juliana zal een dezer dagen het
contract tekenen om het middeleeuwse slot Het Oude Loo,
vlak bij Paleis Het Loo (bij Apeldoorn), te huren. Het kasteel
is eind van dit jaar volkomen gerestaureerd. De koningin zal
er na haar aftreden gaan wonen.
den demonstraties en brandstichtin
gen gemeld. Donderdag reeds probeer
den studenten de universiteit van
Kaapstad in brand te steken. De uni
versiteit van Kaapstad is de enige in
Zuid-Afrika waar kleurlingen colleges
mogen lopen. In Natal moesten de
priesters en nonnen van een missie
school vluchten toen de scholieren de
gebouwen begonnen te vernielen en in
brand te steken.
Hetspeciale 'comité tegen de apartheid'
van de Verenigde Naties heeft vrijdag
aangedrongen op een zitting van de vei
ligheidsraad over de verslechtering van
de situatie in Zuid-Afrika. De veilig
heidsraad zou sancties tegen Zuid-
Afrika moeten afkondigen, met name
een wapenembergo. een boycot van olie
en strategisch materiaal, en stopzetting
van alle samenwerking op nucleair ge
bied.
Tijdens haar afwezigheid in de va
kantieperioden van ongeveer 60 da
gen per jaar. zullen het park van 20 ha
rondom het gebouw en de binnen
plaats bezichtigd mogen worden
Dat is een overeenkomst met de toe
komstige bewoonster Het publiek
zal echter niet tot de woonvertrek
ken worden toegelaten.
Om de koningin de nodige privacy te
geven, zal rondom de achtertuin van
Paleis Het Loo de muur van 2,5 tot 4
meter worden heropgebouwd op de
funderingen die 180 jaargelcdenzijn
gesloopt. Die muur moet aan de an
dere zijde van de achtertuin ook een
scheiding maken tussen de massa
bezoekers voor het museum die over
enkele jaren na de restauratie van
Paleis Het Loo worden verwacht, en
de bungalow van prinses Margriet,
die eveneens achter het paleismu
seum staat.
Het Oude Loo is in de middeleeuwen
(13e tot 16e eeuw) een versterkte
burcht met een speciale functie van
jachtslot geweest. Het was geruime
tijd eigendom van de Bentmcks. de
adellijke familie, die eeuwenlang
hechte relaties had met het. hof het
geen ook te zien is aan de grandeur
van Huize Amerongen
Prins Willem de Derde kocht in 1684
'de adellijke havesate'. Van het inte
rieur herinneren de wapens op de
oude schouwen, het gothiek. nog aan
edellieden als Bentinck, Maret. Van
Voorst, de Castigny, die het huis van
de 13e tot de 16e eeuw bewoonden
Bij de restauratie, die onder leiding
van de architecten Kuijpers, daarna
Roijaards en tenslotte Van Asbeck,
is uitgevoerd, is het uiterlijk in de
toestand aan het begin van de 18e
eeuw teruggebracht. Hiervoor zijn
afbeeldingen en documenten uit die
tijd gebruikt.
De oude luister zal na acht jaar res
taureren eerst weer geheel terug zijn
als ook de 16e-eeuwse fresco's, die
jachttaferelen uitbeelden, weer een
plaats hebben in de grote zaal ten
zuiden van de poort, waar het cen
trum was. het vroegere konings
kwartier. Deze fresco's worden nu in
Amsterdam gerestaureerd
Het totale karwei heeft dan ruim ze
ven miljoen gulden gekost. Het rijk
wil niet bekendmaken welke huur
prijs de koningin gaat betalen.
De spelregels
van het
vooroverleg
f Gedeputeerde staten heb-
ben snel gereageerd op de
vragen, die onlangs vanuit de
CDA-fractie werden gesteld
over een discussienota van de
Provinciale Planologische
Dienst, welk stuk vertrouwelijk aan de
gemeentebesturen van Midden-Zeeland
was toegezonden. Onderwerp van de
nota: de planologische indeling van de
kernen in het bewuste gebied. Op
tweeëntwintig juli jongstleden dienden
drie statenleden niet minder dan negen
vragen in over deze kwestie en ruim een
week later al stelden gedeputeerden
hun antwoord vast Niet alleen snel,
maar ook - zoals bij lezing blijkt - be
vredigend werk. Het college maakt na
melijk zonder enig voorbehoud duide
lijk. dat de pocedure zoals die op negen
entwintig april met de staten was afge
sproken. nauwkeurig zal worden ge
volgd. Gedeputeerden laten in dit op
zicht geen enkel misverstand bestaan:
„In de nota-beworungspatroon is het
begnp consolidatiekem aanvaard: toch
kan het zijn dat in Zeeland geen kem als
zodanig zal worden aangewezen, indien
uw staten van oordeel zijn dat de om
standigheden van geen enkele kem zo
danig zijn dat deze een aanwijzing tot
consolidatiekem rechtvaardigen". Dat
is nu precies waar het de vragenstellers
om ging: ze hebben een afdoend en naar
ons gevoel bevredigend antwoord ge
kregen.
Uuit de antwoorden van gedeputeer
den blijkt tevens, dat zij in het huidige
stadium eigenlijk niets met de bewuste
discussienota te makken willen hebben.
Het betrof immers een stuk dat uitslui
tend een functie vervulde in het voor
overleg tussen gemeenten en de plano
logische dienst „We waren wel op de
hoogte van het bestaan, doch niet van
de inhoud van het stuk", zo melden zij
thans. Men ziet: hier worden collegiale
handen in kommen vol onschuld gewas
sen. een reiniging
die evenwel de smet
niet kan doen ver
dwijnen dat in dit
vooroverleg gebruik
is gemaakt van een
verouderd verhaal. Gedeputeerden
zeggen verontschuldigend dat het be
wuste stuk in 'vrij grote haast' was op
gesteld vóór de kritische datum van zes
entwintig april, de dag waarop de sta
ten de beleidsuitgangspunten voor de
kemaanduiding bespraken De inter
gemeentelijke stuurgroep - voor die
groep had de PPD de nota geschreven -
behandelde het stuk echter na die ze
sentwintigste april, namelijk op vijf mei
en zestien juni Gedeputeerden daar
over: „Het discussiestuk was op het
tijdstip van de stuurgroepvergadering
verouderd". Ze voegen er echter aan toe
datde PPD-direc teur daar nadrukkelijk
op gewezen heeft tijdens de vergadering
van de groep Dat neemt evenwel niet
weg dat de nota desondanks is rondge
zonden. En dat nu is zonderling. Het
stuk had teruggenomen en herschreven
moeten worden, zeker omdat het werd
verspreid met het verzoek om er op te
reageren
In dit geval was er een extra reden tot
herschrijven de samenstelling van de
stuurgroep. Zij bestaatnamelijkuitder-
tien burgemeesters, één wethouder plus
de PPD-direc teur. Er zit dus slechts één
gekozen vertegenwoordiger bij dit ho
norabele gezelschap, alle anderen zijn
benoemd. Een dergelijke situatie leidt
onherroepelijk tot de suggestie dat hier
burgemeesters samen met een provin
ciale dienst de zaak bedisselen. Als dan
bovendien van een dergelijke club een
nota uitgaat, waarin geen rekening
wordt gehouden met de uitgangspun
ten. die gekozen vertegenwoordigers -
de staten - inmiddels hebben geformu
leerd. dan doet deze gang van zaken de
argwaan in sterke mate toenemen. Dit
verschijnsel heeft zich duidelijk voorge
daan bij de vragenstellers: in hun inlei
ding tot de vragen hadden zij het ze lis
over 'ergernis'. Zij hadden immers met
hun mede-statenleden op de zesentwin
tigste april de uitgangspunten van het
ruimtelijk beleid omstandig besproken
en moesten nu tot hun verbazing vast
stellen dat daarna een club burgemees
ters en de PPD-direc teur een stuk rond
zonden. dat met die uitgangspunten
geen rekening hield. Gedeputeerden
hebben nu weliswaar alle argwaan weg
genomen door hun correcte beantwoor
ding, maar daarmee is deze rondzend-
procedure nog niet goedgepraat Die
kan ook niet worden goedgepraat
Jimtlijn
He,
BEZUINIGING
VAN DEFENSIE
VLISSINGEN - Het ministerie
van defensie zal met ingang van
1 januari van het volgend jaar
aan vissers geen vergoeding
meer geven als ze uit zee opge
vist explosief materiaal n de
wal brengen om het door de n. *»-
rine onschadelijk te laten ma
ken. De regeling volgens welke
de vissers, als ze naar de wal
komen om explosieven te laten
demonteren, een vergoeding
krijgen van gederfde inkomsten
en van schade aan hun netten,
vervalt aan het eind van dit jaar.
De minister van defensie heeft dat be
sloten in het kader van een serie be
zuinigingsmaatregelen. Noch het mi
nisterie van financiën, noch dat van
landbouw en visserij is bereid in de
plaats van het ministerie van defensie
tot het geven van vergoedingen over te
gaan.
Het vervallen van de vergoedingsrege
ling zal, zo verwacht de mijnendienst
van de marine, tot gevolg hebben dat
vissers explosieven, die ze in hun netten
krijgen, voortaan altijd overboord zul
len zetten. Bij de marine heeft, men de
indruk dat dat toch al vaak gebeurt en
datde vissers er. als ze geen schadeloos
stelling krijgen, helemaal niet meer over
zullen denken de autoriteiten in te lich
ten Dat brengt belangrijke risico's met
zich Maandag kwam de 18-jarige visser
Kees Besems van de "Vlissingen 27' om
het leven, doordat een uit zee gehaalde
granaat in zijn handen explodeerde
Kamervragen
Het tweede kamerlid P. A. Roels van de
PvdA. voorzitter van de vaste kamer
commissie voor de visserij, zal minis
ter Vredeling van defensie vragen stel
len over het intrekken van de vergoe
dingsregeling.
Het ministerie van landbouw en visserij
betreurt het zeer dat de bewindsman
van defensie bij het snoeien op zijn be
groting de post voor de vergoeding aan
de vissers schrapt, „Op ons departe
ment wordt dat als een buitengewoon
ongelukkige zaak gezienaldus een
woordvoerder van het ministerie van
landbouw en visserij. „De vissers kun
nen met hebben dat ze anderhalve dag
of twee dagen geen inkomsten hebben
omdat ze naar de wal zijn met explosief
materiaal. Het gaat om bedragen van
zo'n 1.300,- of 2.500,-. Ze zitten toch al
in de moeilijkheden. Het is echter te
vergaand aan deze reactie de conclusie
te verbinden dat landbouw en visserij
financieel zal bijspringen. Voor het rui
men van oorlogstuig kan men geen
claim Indienen bij ons ministerie".
Autoriteiten van de mijnendienst van
de marine beamen dat het buiten wer
king stellen van de vergoedingsregeling
een ongelukkige kwestie Is. In kringen
van de marine wordt gesteld dat de lei
ding van de mijnendienst zal trachten
het besluit ongedaan gemaakt te krij
gen.
Advies
In het algemeen adviseert de marine
vissers die explosieven boven water
halen, dat materiaal als het kan niet
aan te raken en het buiten de zon te
deponeren op een plaats waar het stil
blijft liggen. De visser kan vervolgens
via radio Scheveningen de marine
waarschuwen.
De mijnendienst kan dan langszij de
vissersboot komen of vragen of de visser
naar de wal komt. Volgens een zegsman
van de marine gaat het om 'een drin
gend advies', want het is niet strafbaar
dat vissers materiaal weer overboord
zetten. „Een visser kan wat hij in zijn
.et college wijst er nog op dat de PPD
overleg móet kunnen plegen met de ge
meenten: dat is een eis van doelmatig
heid. Volkomen juist. Maar bij dat over
leg met de gemeenten zijn niet alleen
burgemeesters de belanghebbende fi
guren. maar is de hele raad in het ge
ding. Daar wil men ook over de uit
gangspunten van het ruimtelijk beleid
spreken, teneinde op die manier het
vooroverleg te kunnen beïnvloeden.
Mei andere woorden: voor dit voorover
leg dienen spelregels te worden opge
steld- Ze waren hier onvoldoende of zelfs
afwezig. In dit geval werd immers een
discussienota vertrouwelijk aan de col
leges van b. en w. toegezonden, maar
nochtans lekte het stuk uit. Dat veroor
zaakt spanningen tussen colleges van h.
en w. enerzijds en raadsleden ander
zijds. zoals al is gebleken. Overigens was
al in brede kring over het stuk gespro
ken vóórdat tot publikatie werd overge-
gaan bij de gemeenten werd namelijk
nietgelijkgehandeld, met ais gevolg dat
sommige raadsleden wel de inhoud va»
(Slot zie pagina 9 kolom 3) (Slot zie pagina 3 kolom 1
