ZCC
Lessen van
droogte en
regen
Discussie doodstraf
laait weer hoog op
In Laos is de westerse decadentie verdwenen
K VAN KILO
«U£ OP TUI
r
ZATERDAG 31 JULI 1976
'N a de regen' heet het dikke groene rapport dat Van Beekom c.s. een poosje
geleden het licht en de publiciteit deden zien. 'Na de regen' een treffende titel
voor een verslag over de natste periode in onze herinnering. Het rapport geeft
een gedetailleerd beeld over die natte moesson en de bijstandsregeling die
tengevolge daarvan nodig was om een deel van de boeren het hoofd boven water
te doen houden. Het is niet te geloven vandaag de dag als je over de uitgedroogde,
soms gebarsten steppen loopt dat een goede anderhalf jaar geleden hier de uien
als dobbers van een hengelaar ronddreven. Dat hier geploeterd werd met barre
man- en vrouwkracht om in modder en slik de aarde nog wat vruchten te ontfut
selen.
Een boer klaagt altijd Ja dat odium rust op het agrarisch gedeelte van onze natie
(en niet alleen van de onze). Toch is dat klagen wel een beetje begrijpelijk. Welke
ondernemer heeft zoveel en zo vaak te maken met zulke grillige en volstrekt on
voorspelbare faktoren Faktoren die van de ene op de andere dag zijn j aarinkomen
zomaar van de tafel vegen. Ook vandaag in onze hoogontwikkelde, technisch gea
cheveerde maatschappij waarin vele risico's gedekt en berekend - dus verkleind -
worden, heeft de agrarisch ondernemer in volle omvang te maken met de onvoor
spelbare grillen van ons klimaat Een klimaat dat hoeveel het gematigd genoemd
wordt binnen een tijdsbestek van twee jaar zorgt voor een regentijd die alle perken
te buiten gaat en daarna voor een hitte en een droogte die woestijnbewoners naar
adem zou doen snakken. Nee ons klimaat is maar in zeer bescheiden mate gema
tigd Uitschieters in regenval en droogte behoren tot onze (on)regelmatige klanten.
Zie de jaren '76, '74. '59, '47 etc.
We doen er goed aan die verschijnselen als weliswaar zeer onaangename maar
toch onvermijdelijke zaken te accepteren. De onregelmatige afwisseling van goede
en slechte jaren - dankzij de grillen der natuur - begeleiden de mensheid al duizen
den jaren. Jozef, zijn familie, Egypte en het hele Midden-Oosten kondedn daar
destijds al van meepraten. De natuur is en blijft ongewis. Dat is een fak tor waarmee
de boeren blijvend rekening mee moeten houden. Maar niet de boeren alleeen; J ozef
was destijds een uitstekend minister van landbouw Zijn bondig beleid was: reser
veren in de vette jaren om zodoende de slechte tijden te overleven. De magere
boeren-jaren '74 en (zeer waarschijnlijk
ook) '76 haarscherp het feilen en falen
van de Europese en nationale landbouw
politiek bloot: onze boeren kunnen geen
stootje velen. Eén nat of één droog jaar
en 'n deel van de boerenstand is afhanke
lijk van bijstand en sociale maatregelen. Onze landbouwpolitiek is teveel gebaseerd
op een ideaal klimaat en ideale ondernemers met een zak vol reserve-geld Met
andere woorden door de gevoerde landbouwpolitiek, de fiscale politiek en derge
lijke kan men niet reserveren in de goede jaren om zo door de onvermijdelijk slechte
jaren heen te komen. Dat is de kem van alle moeilijkheden tengevolge van de nu
heersende droogte. We zijn heus wel blij met maatregelen en garanties die deze
week zijn getroffen. Het is uitstekend dat er een sugbsidie komt op de ombouw van
bietenrooiers om zodoende het bietenblad beschikbaar te stellen voor de in nood
verkerende veehouders. We zijn in onze nopjes dat de minister van landbouw onze
voorstellen zo vlot heeft overgenomen. We hebben alle vertrouwen in de akker
bouwers) die al het mogelijke zal doen om het tekort aan veevoerzoveel mogelijk te
verhelpen door het zaaien van na-teelten - al blijft het klimaat hier de uitkomst
bepalen
Ma,
terzake
Willi tl,
ij dit alles moeten we hoofd- en bijzaken goed blijven onderscheiden. De
Nederlandse en Europese landbouw zal in de toekomst weer geconfronteerd worden
met tijden van droogte en regen. De goede en de magere oogsten zullen elkaar
blijven afwisselen. Het beleid van een regering moet daarop geënt zijn. Dat is van
levensbelang voor de boeren om te overleven. Het is van evengroot belang voor de
consumenten, die met kunnen zonder een regelmatige en goede voedselvoorzie
ning. Die voedselvoorziening is ook anno 1975 en 1976 nietzo vanzelfsprekend als de
meesten wel denken. De aardappelen hebben dat het afgelopen jaar een beetje
bewezen. Een goed florerende boerenstand is de eerste voorwaarde voor een goede
voedselvoorziening van alle consumenten. Hopenlijk is dat de les van de nu heer
sende droogte en de toen neerstromende regen. Dat ze alstublieft ter harte genomen
mag worden.
Mr. Gerard W. Smallegange
GISCARD
EXECUTIE MOORDENAAR IN FRANKRIJK
(Door Rudolf Bakker)
JH.et schuine, vlijmscherpe mes van de guillotine heeft woens
dagmorgen om dertien minuten over vier het hoofd gescheiden
van het lichaam van de 21-jarige Christian Ranucci. De 'operatie'
vond plaats in een gevangenis in Marseille. President Giscard
d'Estaing had een gratieverzoek van de hand gewezen. Het is voor
het eerst tijdens diens presidentschap dat een ter dood veroor
deelde onder de guillotine ook daadwerkelijk het leven laat.
EERSTE SLACHTOFFER VAN DE
QUILLOTINE ONDER GISCARD
Ranucci was op 10 maart van dit jaar
ter dood veroordeeld nadat hij het
achtjarige meisje Marie-Dolores Ram-
bla had ontvoerd en vermoord door het
toebrengen van vijftien messteken,
waarna hij het hoofd van het meisje
met een keisteen had ingeslagen.
Verzachtende omstandigheden werden
in het geval van Ranucci ook na grote
inspanning van krachten niet gevon
den De verdediging maakte vanzelf
sprekend gebruik van het treurige ver
leden van de jongen, die in Marseille als
een braaf persoon en vlijtig leerling op
school bekend stond.
Christian woonde samen met zijn moe
der, nadat de vader van het toneel ver
dwenen was na opgewonden scènes en
handtastelijkheden. De moeder had
haar hele leven de zoon tegen de vader
proberen te beschermen, ze was 32 keer
in zeventien jaar verhuisd om te maken
dat het „monster" - zoals zij de man
noemde - het spoor bijster zou ra
ken.
Op 3 juni 1974 was zoon Christian voor
het eerst in zijn leven door zijn moeder
alleen gelaten. Hij mocht de nacht bui
tenshuis doorbrengen. Christian was
toen twintig jaar. Op weg naar een
vriend in Aix en Provence, die medicij
nen studeerde, had zijn moeder Chris
tian aangeraden in zijn auto lifters mee
te nemen om niet alleen te zijn. maar
alleen twee of drie buitenlandse meisjes,
want met jongens weet je maar
nooit.
De knaap kwam niet verder dan Mar
seille. waar hij de achtjarige Marie-
Dolores meerukte en in zijn auto stopte
er er mee op de vlucht ging. Onderweg
maakte hij een ongeluk en hij moest de
beschadigde auto achterlaten. Het
meisje aan de hand op zijn vlucht mees-
Icurend, begreep de vlijtige leerling
Christian al gauw dat de achtervolgers
het autonummer zouden opnemen en
hem zouden vinden. In paniek geraakt,
doodde hij Marie-Dolores met messte
ken en met het geweld van een
steen.
De psychiaters die Christian Ranucci
later binnenstebuiten keerden, ver
klaarden dat ze geen enkele geestelijke
afwijking hadden kunnen vaststellen.
De advocaat-generaal eiste de dood
straf, omdat dat zo in het boekje stond
en niemand wist er iets tegen in te bren
gen. Ook Giscard d'Estaing niet.
Heel de oude discussie over de voor- en
nadelen van de doodstraf is door het
geval Ranucci weer overhoop gebaald.
Men begin t opnieuw over de vraag of de
doodstraf nu juist wel dan juist weer
niet een afschrikwekkend effect heeft,
en men herinnert zich de woorden van
president Giscard, die in de verkie
zingsstrijd om het presidentschap eens
verklaarde dat hij niets van de dood
straf moest hebben, maar dat de kwes
tie niet zo maar met ja of nee kon wor
den afgedaan Eind vorig jaar
meldde de president echter dat de
doodstraf gehandhaafd diende te wor
den in heel bijzondere gevallen, „wan
neer er heel afschuwelijke misdaden wa
ren gepleegd". De president meende
toen dat de guillotine - op 25 april 1792
voor het eerst tijdens de revolutie op de
nek van de eerste Franse aristocraat
neergedaald - wel degelijk afschri
kwekkend werkte waar het ging om
„kinderverkrachters of gijzelingen".
Tijdens het presidentschap van Gi
scard werden zes doodvonnissen uitge
sproken. Eén daarvan werd in leven
slangomgezet dooreen gratieverlening
van de president. Een ander werd nu
ten uitvoer gelegd. De rest wacht nog
op het oordeel van Giscard d'Es
taing.
Onder het presidentschap van Pompi
dou werden drie ter dood veroordeelden
ook daadwerkelijk onder de guillotine
geschoven President De Gaulle liet
twaalf ter dood veroordeelden dit lot
ondergaan. De toestand blijft in dit ge
val echter enigszins vaag door de Alge
rijnse oorlog en de duisternissen waarin
die in vele opzichten was gehuld.
De discussie over de doodstraf heeft in
de meeste Westeuropese landen al lang
zijn einde gevonden met de afschaffing
van deze middeleeuwse wraakoefe
ning. In Frankrijk zal zij de komende
zonnige vakantieweken opnieuw op
laaien, niet alleen na de terdoodbren
ging van Ranucci. In Grenoble immers
is er het mysterieuze geval van de grie
zel die niet alleen kans zag een verloofd
stel te doen verdwijnen, maar die kort
geleden ook de charmante doch straat
arme Olga Moissenko heeft meegeno
men en om een losgeld van zeven en een
half miljoen francs heeft gevraagd, die
de onbemiddelde en uit Rusland
stammende vader met geen mensen
mogelijkheid kan betalen.
De ontvoerder tekent met „Groep 666
van De rode Brigades", maar is volgens
psychiaters gewoon een gek. Terwijl het
verloofde stel nimmer werd teruggezien
en Olga sinds vorige week zaterdag
spoorloos is. herinnert men zich het feit
dat in Frankrijk - evenals overal elders
in onze wereld - „minstens drie procent"
van dé mensheid niet toerekeningsvat
baar moet worden geacht en dat in
Frankrijk ieder jaar honderd dodelijke
slachtoffers vallen onder de hand van de
een of andere mentaal gestoorde.
(ADVERTENT IE i
GIRO 2914600 ®™"TJNG
nv COMITÉ
HULPVERLENING
7UID-OOST-AZIË
Postbus 1527 Groningen
Steun aan vluchtelingen uit Vietnam, Laos en Cambodja.
U anada Is, zoals u weet, tweetalig.
Buiten Quebec spreekt men over het
algemeen Engels dat je kunt ver
staan, in Quebec spreekt de meer
derheid van de bevolking een soort.
Frans waarvan ik eerst dacht dat het
Fins en later dat het Grieks was toen
twee jeugdige taxichauffeurs in die
taal een meningsverschil uitvochten.
Toen we weer verder reden, vroeg ik
de taxichauffeur (want iedereen in
Montreal vraagt aan iedereen waar
hij vandaan komt i waar hij vandaan
kwam en hij zei. ..Montreal" Maar
wat was dat dan voor taal dat hij
sprak, vroeg ik iwant er was geen
woord Frans bij). ..Frenchzei hij. Ik
was blij dat hij niet „Francais" zei.
want dan had ik hem zeker niet ver
staan
Er is nu een kwestie gaande in Ca
nada over de vraag of degenen die de
vliegtuigen binnen moeten praten
ook Frans moeten spreken of niet. Ik
ga hier niet verder op in. ik wil er
alleen op wijzen dat er een nieuw
Frans luchtvaartlexicon is versche
nen, uitgegeven door het Canadese
ministerie van transport. De be
kende luchtvaartterm „Roger"
ivoor: „Ik heb uw bericht ontvan
gen") blijft ook voor de Franstalige
air-traffic-controllers nog steeds
„Roger", en wordt ook als „rodzjer"
uitgesproken. Ook het internatio
nale fonetisch alfabet dat gebruikt
wordt in radiotelefoongesprekken
tussen het: vliegtuig en de controle
kamer is hetzelfde in het Frans en het
Engels. Ik heb hier in Canada, als ik
voor de telefoniste een naam moest
spellengemerkt hoe moeilijk het is
bliksemsnel bruikbare woorden met
de beginletter te vinden als je de offt-
cile niet weet. A van Anton, B van
Bertus, oké. maar weten ze hier in
Canada wie Bertus en Anton zijn.
Voor het geval uhet ooit nodig mocht
hebben, laai ik hier dat internatio
nale fonetische alfabet volgen dat in
het vliegverkeer wordt gebruikt:
A. van Alfa, B van Bravo. C van
Charlie, D van Delta. E van Echo, F
van Foxtrot, G van Golf, Hvan Hotel,
Ivan India. J van Juliett, K van Kilo.
L van lima, M van Mike, N van No
vember, O van Oscar, P van Papa, Q
van Quebec, R van Romeo, S van
Sierra, T van Tango, Uvan Uniform,
V van Victor. W van Whisky, X van
X-ray. Y van Yankee en Z van Zulu.
De volgende zin kan dienen om de
juiste woorden bij de juiste letters te
onthouden hoewel je natuurlijk be
ter meteen de woorden zelf kan ont
houden): „In november zat Charlie
met zijn papa whisky te drinken in
Hotel Delta tn Lima, toen Victor, een
Zulu in uniform, met een yankee die
Mike heette in zijn Alfa Romeo arri
veerde en vertelde dat hij, golfspe
lend en met. Juliett uit Quebec de
tango en de foxtrot dansend in India,
een kilo was afgevallen, zoals de
X-ray aantoonde, waarna de echo
van het spontane Bravo! van Oscar
door de hele Sierra rolde(Oscar is
dus de vader van Charlie, die zelf
door zijn drankzucht ook moeite
heeft op zijn goede gewicht te blij-
Zjuinig met papier zijn ze in Ca
nada in ieder geval niet. Alles watje
koopt, komt in een ruime papieren
zak terecht en voor wie koffie om mee
te nemen haalt, krijgt de bekertjes
met het dekseltje erop in een taart
doos mee. Het voedsel wordt buiten
dien nog voor een groot deel in flin
terdun plastic verpakt. Het boter-
hamtrommeltje lijkt in Canada uit
gebannen. De bakkerverkoopt
behalve brood en allerlei beleg (kaas,
worst etcetera) vooral veel geprefa
briceerde sandwiches die in dat plas
tic zitten verpakt en vaak ook als
steuntje in de rug in een hardplastic
driehoekig houdertje zitten geklemd.
Naast die weke sandwiches, met om
en om lichtbruin en wt fabrieks-
brood. is er de zogeheten „submari
ne", de duikbootdus, ter grootte
van een half stokbrood, waartussen
ham. kaas, tomaat, sla en paprika
wordt gepropt. De Canadese steden
tellen vele „Mr. Submarine"-s, brood
jeswinkels die in deze markante
broodjes zijn gespecialiseerd.
NICO SCHEEPMAKER
(ADVERTENTIE)
ADAGJE UIT?... Bezoek inMADURODAM kasteel Draken>\
steyn. Gezellig winkelen in 't centrum. Museum Bredlus.
Automobielmuseum. Dierenpark Wassenaar heeft een plra-
tenschip met grappige apen! Scheveningen, strand en pier.
DAGJE DENHAAG-SCHEVENINGEN!
VRAAG FOLDER BIJ UW VVV OF POSTBUS 1973 OEN HAAG J
li
WfWDEL L4 l
- W
a
tDoor Christian Roll)
An een achtertuintje dansen
een stel jongelui bij het licht
van een gloeilampje de tradi
tionele dans „Lam Vong". De
inhoud van deze dans heeft
duidelijk een revolutionair
karakter. De meisjes dragen
bloemenmanden, de jongens
schoppen en stokken, die ge
weren voorstellen. Sinds het
jaar dat de Pathet Lao het po
litieke en maatschappelijke
gebeuren beheerst, heeft men
geprobeerd de Laotiaanse le
vensstijl van westerse in
vloeden te zuiveren, die vol
gens de Pathet Lao een verder
felijke invloed hadden op de
Laotiaan en speciaal op de
bewoners van de hoofdstad
Vientiane. Deze stad was ja
renlang het centrum van het
rosse leven.
Jonge mensen houden zich nu bezig
met het schoonmaken van straten en
leggen groentetuintjes aan. die tegen
woordig overal uit de bodem verrijzen.
Zelfs de vrome boeddhistische monni
ken, die vroeger alleen van aalmoezen
van de gelovigen leefden, verbouwen
nu in hun kloostertuinen allerlei
groenten. In het openbare leven wordt
alles wat met de westelijke decadentie
te maken heeft, zoveel mogelijk ge
weerd. Westerse muziek, die vroeger
uit de ontelbare cafeetjes schalde, is
nu taboe. Ongeveer 1500 jongeren, die
al te zeer door de westerse decadentie
waren bedorven, worden nu in een
speciaal kamp heropgevoed. De auto
riteiten knijpen een oogje toe wanneer
jongelui, die ze eigenlijk liever kwijt
willen, over de Mekongrivier naar
Thailand zwemmen.
In het afgelopen jaar is veel in het
uiterlijk van Vientiane veranderd.
Veel winkels, waarvan de Chinese of
Vietnamese eigenaren het land heb
ben verlaten, zijn gesloten. Ontelbare
villa's staan leeg of worden, om inbe
slagname door de overheid te voor
komen. voor 100 dollar of minder aan
buitenlanders verhuurd.
Alle bars en nachtclubs zijn dicht.
Alleen in het Lido speelt tot 10 uur 's
avonds een orkestje inlandse muziek
zij het voor lege tafels Verdwenen zijn
ook de hippies, voor wie Laos ooit eens
een soort paradijs was. In de hotels
heerst een verveelde rust, omdat mo
menteel geen buitenlandse toeristen
meer tot het. land worden toegelaten.
Een paar Franse restaurants zijn nog
geopend, hoewel de kwaliteit van het
eten duidelijk slechter is gewor
den
Na 10 uur 's avonds is Vientiane een
uitgestorven stad. hoewel je er nu wel
weer op straat kunt lopen zonder las
tig te worden gevallen.
Thailand
Wat levensmiddelen betreft is Laos
nog altijd op Thailand aangewezen.
De grens tussen de twee landen is
weer opengesteld, hoewel de Laotia-
nen en de Thais toestemming van hun
regering nodig hebben, wannéér ze de
Mekongrivier, de natuurlijke grens
tussen beide landen, willen overste
ken.
Aan de andere kant hebben de nog
resterende grensbeperkingen voor een
bloeiende smokkelhandel gezorgd. Bij
de zogenaamde grensincidenten aan
de Thais-Laotiaanse grens gaat het
vaak om schietpartijen tussen rivali
serende smokkelbenden. De Ameri
kaanse dollar, waarmee alle uit Thai
land afkomstig waren betaald moeten
worden, is een enorm gevraagd be
taalmiddel. De koers op de zwarte
markt steeg dan ook tot 12.000 Kip.
terwijl de officiële koers slechts 1200
Kip is. De regering heeft nu een maat
regel genomen waardoor je nu voor 20
oude Kip één Pathet Lao-Kip
krijgt.
Omdat tot voor kort één Pathet
Lao-Kip slechts 10 oude Kip waard
was. is de koopkracht van de commu
nistische autoriteiten en soldaten
aanmerkelijk gestegen. Door deze
maatregel tracht de Laotiaanse over
heid de zwartehandel in Amerikaanse
dollars terug te dringen, zonder resul
taat ovengens. Voor de Laotianen is
bet leven anders behoorlijk zwaar ge
worden. De inflatie is nu al tot 178 pro
cent gestegen. De prijzen voor rijst en
andere consumptie-artikelen zijn
schrikbarend gestegen.
Hervormingen
In het straatbeeld van Vientiane valt
trouwens weinig te merken van het
socialisme, afgezien dan van plakka
ten met revolutionaire afbeeldingen.
Ook kom je wel groepen schoolkinde
ren tegen, die nationalistische liede
ren zingen. Maar van enige activiteit
van regeringsinstanties is, evenmin
als dat voor de revolutie het geval
was, vooralsnog geen sprake. Het
enige verschil is nu dat de ambtena
ren niet in de kroeg zitten, maar aan
politieke cursussen deelnemen.
Intussen zijn nu ook al de eerste
ambtenaren van de voormalige rege
ring uit de heropvoedingskampen in
het Noorden teruggekeerd, die weer
hun oude posten gaan innemen. In de
wederopbouwplannen van de Lao
tiaanse regering nemen de ontwikke
ling van de landbouw en de terugkeer
van de vluchtelingen naar hun oor
spronkelijke woonplaats een belang
rijke plaats in. De hervorming van de
Laotiaanse samenleving blijft echter
nog het belangrijkste. Zo zei laatsteen
regeringsfunctionaris: „We moeten
weer helemaal opnieuw beginnen. We
moeten eerst proberen een nieuwe
maatschappij op te bouwen en pas dan
moeten we aan de ontwikkeling van
onze economie gaan beginnen".
Toch valt er in Laos eigenlijk niet
zoveel te hervormen. Banken en ho
tels. zoals trouwens ook de enige siga-
rettenfabriek die het land telt. zijn al
genationaliseerd. De bierbrouwerij
werd gesloten, omdat de Chinese eige
naar het wel voor gezien hield. Bier is
dan ook in Laos een zeer zeldzaam en
niet te betalen luxe-artikel geworden.
De meeste winkels zijn nog steeds in
particuliere handen, hoewel de over
heid er steeds meer toe overgaat zeil
verkoopcentra op te richten
Omdat er in Laos vrijwel geen groot-
grondbezit voorkomt, is het dus ook
niet nodig landhervormingen in te
voeren. Het collectief verbouwen van
stukken grond wordt trouwens al
eeuwenlang in de dorpen gedaan. De
bergbevolking, ongeveer de helft van
de bevolking, mag nu ook weer opium
verbouwen en zelfs gebruiken en in het
oude Pathet Lao-gebied tiert de ruil
handel nog welig en begint zich zelfs
uit te breiden naar de rest van
Laos.
Voor de wederopbouw van de econo
mie heeft Laos de hulp van het buiten
land hard nodig en zoekt deze dan ook
vooral bij de communistische landen.
Zo trok het land laatst voor een ge
zondheidsdienstenproject enige ex
perts uit Cuba aan. Ook zijn Russi
sche experts bezig met bodemonder
zoekingen en zorgt de Russische
luchtvaartmaatschappij Aeroflot
voor geregelde diensten van Vien
tiane naar Hanoi. Ook zorgen de Rus
sen voor de benzine die Laos nodig
heeft en wel met grote korting of zelfs
geheel gratis.
In ieder geval is voor Laos een nieuw
hoofdstuk in rijn geschiedenis begon
nen, waarbij de Laotianen zoveel mo
gelijk hun eigen zelfstandigheid willen
behouden en zeker niet al te veel aan
Vietnam gebonden willen rijn. Eco
nomisch gezien probeert Laos ook niet
al te afhankelijk van Thailand te rijn,
wat weer tot gevolg heeft dat de door
de Fransen aangelegde wegen naar de
Vietnamese kust weer geopend moe
ten worden, wat waarschijnlijk nog
enige jaren zal duren.
Ondanks het socialisme gaat het le
ven in Vientiane nog steeds zijn ge
wone gangetje, hoewel voor sommigen
het leven een stuk harder is geworden.
Uit de Amerikaanse tijd ls een enorme
voorraad Pepsi-Cola overgebleven,
een westerse decadente drank die nog
steeds overal is to v-»
Het enige datje in Vientiane op straat
merkt van het socialisme zijn wat re
volutionaire afbeeldingen en zingende
schoolkinderen.