Nadia en de
verwondering
over het ijsje
Lichtenveldt in vuur en vlam
als hij zwemmen verslaat
Olympische klassementen
Het heen en weer
NEDERLANDSE ROEIERS
NIET IN DE FINALES
fc V: V 1
PZC/s
Verdeling
medailles
„DAT TOPSPORT MIJN LEVEN
BEÏNVLOEDT DEERT ME NIET"
POLITIEKE REDAKTEUR NOS-JOURNAAL
VINDT RADIO SCHITTEREND MEDIUM
Spelen op radio
en televisie
Olympische Stopper
ZATERDAG 24 JULI 1976
Nadia, nagelbijtend wachtend op haar tien. eet eventjes later verwonderd
haar eerste ijsje.
(Door Joop van den Berg)
MONTREAL - Met verwondering op het afgetrainde gezichtje likte Nadia
Comaneci vrijdag op een zonovergoten terras in het olympisch dorp aan een
ijsje- Onweerstaanbaar deed zij denken aan dat jongetje uit de Sahara, die
met grenzeloze verbazing elders voor het. eerst in zijn leven sneeuw ziet en
betast. Want ondanks haar prille leeftijd (15) kon Nadia zich niet herinneren
ooit ijs te hebben gegeten Comaneci en haar ploeggenootje Teodora Ungu-
reanu proefden genietend van de zoete, ijskoude lekkernij en giechelden.
Met diezelfde verwondering had
Nadia zich eerder op de dag aan een
voor haar volkomen nieuw ontbijt
gezet. Andere olympische dorpsbe
woners wisten te melden, dat de
Roemeense tumstertjes zowaar
mochten proeven van geroosterde
boterhammetjes. En dat mocht
voorwaar een wonder heten. Want al
wil het volk dan brood en spelen,
voor Nadia en haar turnmakkertjes
is er al jaren geen brood meer bij. In
het Roemeense gymnastiekkamp is
het al jaren een ijzeren wet, dat er
bloedserieus naar de Olympische
Spelen gewerkt moest worden. En
alle geneugten, ook de kleine (een
ijsje, een geroosterd boterham
metje, een snoepje; om van een stuk
taart maar helemaal te zwijgen)
pasten daar niet in.
De Roemenen maken daar niet eens
een geheim van. Om hun fantasti
sche acrobatische prestaties te kun-
ïen verrichten, mogen de Roe-
neense kind-meisjes geen gram te
veel wegen. Nadia zal de weegschaal
nooit belasten met meer dan 77 pond.
en het tengere lijfje van Georgeta
Gabor krijgt de wijzer van de schaal
zelfs niet verder dan 74 pond. Ter
vergelijking weet de uitstekend ge
proportioneerde Nederlandse turn
ster Joke Bos te melden; „Ik ben met
mijn 118 pond een van de zwaarste
meisjes van het toernooi, maar mag
het misschien. Ik ben per slot ook
1.67 meter lang en een koekje gaat er
altijd wel in".
En dat is dan een uitspraak die de
Roemeense tumleiders als heilig
schennis in de oren moet klinken.
„Wie als toptumster wil slagen, moet
leven op een streng dieet van magere
melk, fruit, magere kaas, groenten en
meer van die dingen Voor de Roe
meense meisjes zijn suiker en brood
volledig uit het menu geschrapt, wil
Emll Ghibu van het Roemeense
Olympisch Comité wel toegeven. En
daarom waren ijsjes, koekjes, snoep
jes en meer van die verderfelijke wes
terse verlokkingen jarenlang taboe
voor de zorgvuldig opgekweekte
wondertumstertjes.
Maar vrijdag - de dag na het olympi
sche turntoemooi, waarin Nadia
drie gouden medailles en nog wat
veroverde - mochten Comaneci en
haar ploegmaatjes zich voor n keer
bandeloos gedragen en een geroos
terd boterhammetje en een ijsje tot
zich nemen. Emil Ghibu had het hun
een dag eerder zelf beloofd. Dus
schuldig hoefden ze zich niet te voe
len.
Kadaverdiscipline
Joke Kos, die het allemaal wel voor
gezien houdt na de spelen („Zo'n in
ternaat bij Papendal wordt mfj al te
veel"), kan alleen maar weerzin op
brengen voor die ascetische leefwijze
tot in het absurde. Kadaverdisci
pline is het.
Joke Kos daarover; „Als je jarenlang
kleine genoegens moet missen als
een stuk appeltaart of een ijsja na.
zou het mij helemaal te gek worden.
Maar ik weet dat die Roemeensen
het er graag allemaal voor over heb
ben. Ze zetten letterlijk alles opzij
voor het turnen".
Nadia tilt er niet zo zwaar aan. In een
persconferentie na haar vogelvlucht
naar het goud liet ze weten: „Het kan
me niet schelen dat topsport mijn le
ven zo beïnvloed. Ik bekommer me
ook nog niet om jongens, maar ik heb
echt wel veel vrienden, en daar zijn
ook jongens bij".
Misschien wordt het ook voor Nadia
Comaneci allemaal anders als ze na
de spelen wordt losgelaten op de on
vermijdelijke showbusiness, die ook
het toptumen kan zijn. Olga Korbut,
de Russische lieveling van hét pu
bliek bij de spelen in München, heeft
dat allemaal al aan den lijve onder
vonden. Zij werd door de Russische
leiders waardig bevonden een tour
nee door Amerika te maken.
Mini-rokjes
En zo kon het gebeuren dat de verte
derende Olga in tal van rijkelijk geïl
lustreerde Amerikaanse bladen te
zien was in mini-rokjes, die even
weinig verbloemden als de tumpak-
jes, op fel gekleurde klompschoenen,
die zowaar modieus heten te zijn.
Olga poseerde naast velerlei sterren
uit de Amerikaanse showwereld,
leefde maandenlang fel. stortte zich
in vele geneugten, maar onderging
een onvermijdelijke metamorfose.
Want omdat ze ook nog bikkelhard
moest trainen om de zaken aan brug
en balk ook redelijk te kunnen rang
schikken. veranderde ze in luttele
jaren van een pril. vertederend
kind-sterretje in een triest, ver
moeid vrouwtje, met niet meer te
'camoufleren wallen onder de ogen
en nu al rimpels in het gelaat. En wie
denkt er niet aan de geteisterde
Edith Piaf als Olga nu naar het turn-
podium schrijdt?
„Van dichtbij ziet ze er verschrikke
lijk uit", weet de Nederlandse turn
ster Ans Dekker, die dezer dagen
vaak vlak naast Olga heeft gestaan.
„Vergeef me dat ik het zeg", laat Ans
zich zelfs ontvallen, „maar ze ziet
eruit als een verlopen slet Ik heb al
leen maar medelijden met haar.
Vooral ook omdat de andere Russi
sche meisjes haar links laten liggen".
Olga's westerse leefwijze heeft haar
reputatie dan ook gesloopt in Rus
land. „Maar ze laten haar ook links
liggen omdat ze vaak zo eigengereid
en zelfingenomen was", zegt Ans.
Ludmilla Toeristsjeva. de meest gra
cieuze turnster uit Rusland, heeft
zich in de Amerikaanse tournee niet
laten verlokken door de westerse ge
neugten. Zij bleef met een ijzeren
zelfdiscipline wel uitsluitend voor de
sport leven De verlepte ster Olga
Korbut is voor veel toptumsters het
afschrikwekkende voorbeeld, en
men mag rustig aannemen dat de
Roemeense leiders zullen waken
over Nadia. Georgeta. Teodora en die
andere wondertumstertjes als zij
uitgezonden worden naar Amerika
en andere verre streken om als spor
tieve ambassadrices voor hun land
op te treden.
sport
16
(Van een speciale verslaggever)
MONTREAL-„Radio? Dat is een schit
terend medium. Je hebt zoveel moge
lijkheden. Luister maar mee". Henk
Lichtenveldt (39), chef politieke redac
tie van het NOS-journaal, gesticuleert,
terwijl hij bezig is de 200 meter vrije
slag van Anneties Maas de Nederlandse
huiskamers, auto's, ziekenhuizen en
noem maar op. in te slingeren. Op 150
meter onderschat hij de kansen van de
Wageningse zwemster, wordt aange
naam verrast door de formidabele
eindsprint en vraagt 'Opname' om de
laatste 50 meter opnieuw te mogen
doen, voordat de band met de races van
Enith Brigitha, Annelies Maas en Ineke
Kan wordt uitgezonden.
Lichtenveldt. de man wiens gezicht
bijna dagelijks op de Nederlandse tv-
schermen verschijnt en zijn miljoenen
publiek informeert over de laatste ont-
wikkelingen binnen het kabinet of de
tweede kamer, staat in vuur en vlam als
hij nationale en internationale zwem
mers op hun tocht vergezelt. Het onbe
wogen tv-gezicht heeft een metamorfose
ondergaan. Het radio-gezicht vertoont doet het niet voor het eerst, want ik heb
„Het mag best eens w orden geschreven
dat ik van mening ben dat het vak van
parlementair redacteur of politiek
commentator vreselijk wordt over
schat en dat van sportjournalist onder
schat. Ik zou wel eens willen zien wie er
zich dieper in zijn vak verdiept. Als ons
bij het journaal iets niet helemaal dui
delijk is, dan bellen we voorlichters,
staatssecretarissen of ministers. Een
sportjournalist moet maar zien hoe hij
erachter komt. Vaak holt hij dagen ach
ter iemand aan en dan nog vangt hij
bot".
„Maar goed. beiden oefenen hun vak uit.
Wat mfj betreft, verschilt tv- en radio
werk enorm. Bij het journaal moeten we
het hele wereldgebeuren in 20 minuten
samenpersen Sec informatie geven. Ik
ben blij te horen dat ik het politieke
nieuws eenvoudig en begrijpelijk over
breng. Dat moet. Niet mijn kop is be-
zwaai met armen en benen Dan ben ik
los. Dat kan op tv niet
Van de week eindig ik een uitzending, er
wordt een plaatje van Nat King Cole ge
draaid, ik hoor dat in mijn koptelefoon
en ga meezingen. Na twee minuten hoor
ik regisseur Kees Buurman zeggen
Henk. blijf doorzingen, je zit in de uit
zending. Live Ik schrok me rot. Zulke
dingen, het zout in de pap. maar tegelijk
ondenkbaar bij de tv".
Dat de NOS-equipe in Montreal met
Lich tendveldt niet is uitgebreid met een
ondeskundige ter verduidelijking. Hij
was zes jaar sportredacteur bij Het Vrije
Volk. met als specialiteit zwemmen en
waterpolo. Tot voor kort tramde en
coachte hij de hoofdklasseploeg van Ne-
reus en verzorgde jaren het bondsblad
van de KNZB. De Zwemkroniek'.
omdat het stukje uit Den Haag altijd
live is"
De Russen zijn niet komen opdagen
voor hun waterpolowedstrijd tegen
Cuba. Lichtenveldt snelt door de cata
comben. informeert links en rechts,
rent terug naar de micro en vraag of hij
„er in" mag. Hij meldt het wegblijven
van de Sow jets, hoort dan uit de studio
dat een andere collega hem voor is ge
weest en meldt zonder blikken of blo
zen: „Ja, dat is nou radiowerk. Bij de tv
kan dat niet gebeuren. It's all in the
game".
TELEVISIE:
Zaterdag 14 00-18 00 Ned I Samenvat,
tingen van om. turnen, paardespor,
schermen, schieten, worstelen en bolt
sen,
20,30-21.30 Ned. I: Idem zwemmen en at
letiek,
23 30-24 00 Ned. I. Idem atletiek.
24.00-01 00 Ned. I: Rechtstreekse repot
tage zwemmen.
01 00-02.00 Ned. I: Samenvatünget
roeien, wielrennen en boksen. I
Zondag
15.02-18.00 Ned. I. Samenvattingen vd
om worstelen, boksen, schieten. gJ
wichtshefTen. paardensport, schoot
springen en schermen.
20.50-24.00 Ned. 2. Idem zwemmen, at*
tiek en roeien.
24.00-01 00 Ned. 2: Rechtstreekse repor
tage zwemmen.
RADIO
Hilversum IU: van 17.00 uur tot 05.00
uur Olympische reportages, beschou-
wingen. interviews en commentaren
Prachtige combinatie
In Montreal ziet hy oude bekenden te-
langrijk. maar mijn tekst. Als het rug. „Dat is leuk. alleen de binding met
plaatje primair staat, is het fout".
Dat kan bij radiowerk niet Daar is het
gesprokene alles. Dat besefik goed. Ik
immer een van oor-totroor-lach, omdat
hij intensief bezig is met zijn vak en
hobby
De politieke redacteur van het NOS-
journaal is namelijk dezelfde als die van
de opwindende teksten over zwemmen
en waterpolo, die zichtbaar geniet als hij
hoort dat zijn laatste twee minuten van
Nederland - Rusland enkele malen zijn
herhaald. Een overgang?
Geloofwaardig
Lichtenveldt: „Toen ik twee maanden
voor de spelen het verzoek kreeg om
mee te gaan naar Montreal heb ik on
middellijk ja gezegd. Mijn chef. Ed van
Westerloo. moest er nog eens even over
nadenken. Punt van discussie was na
melijk, of ik na enthousiaste zwemre-
portages nog wel geloofwaardig zou
overkomen als ik serieuze kabinetsza
ken zou moeten behandelen op het
scherm. Ik vind het onzin om daaraan te
twijfelen Tv of radio, het is mijn vak.
Het is journalistiek werk. Punt uit. Dan
maakt het toch niets uit waarover je
spreekt".
„Neem nou Hans Joachim Friedrichs.
de 'Bob Spaak' van het Zweites Deut-
sches Femsehen (ZDF). Hij is. voordat
hij chef van de sportredactie werd, bui
tenlands correspondent in Washington
geweest. Is dat een reden dat hij in zijn
sportprogramma minder goed zou
overkomen? Kolder. Zo goed als hij pulk
werk leverde vanuit Amerika, zo goed
doet hij dat nu vanaf de thuishaven".
in het verleden vaak reportages over
waterpolo gemaakt. Ik weet het. ik vlieg
er enthousiast in. leef helemaal mee,
MONTREAL - De medaillespiegel na
de vijfde dag: (respectievelijk goud.
zilver en brond):
Verenigde Staten 13 10 5
SowjetrUnie 9 12 7
Oost-Duitsland 9 7 6
Roemenië 3 22
Polen 2 20
West-Duitsland 2 12
Bulgarije 2 1 0
Japan 1 13
GrootrBrittanniê 1 11
Italië 1 11
Canada 0 13
Hongarije0 12
Nederland 0 12
Tsjecho-Slowakije 0 11
België 0 10
Portugal 0 10
Denemarken 0 0 2
Frankrijk 0 0 2
Australië 0 0 1
Iran 0 0 1
Oostenrijk 0 0 1
de nieuwe garde zwemmers en
sters heb je een beetje verloren, hoewel
ik via mijn schoonzusje Tineke Hofland
(deelneemster aan de Olympische Spe
len te München) goed op de hoogte ben
gebleven. Dit werk is niet nieuw voor
mij. Ik geniet ervan. Het is mijn vak en
mijn hobby Een prachtige combinatie.
MONTREAL - Omdat ze wel wisten dat ik niet zo n dolle liefhebber van heth
strijdzwemmen ben. zeker niet als kijksport. was ik door Henk Lichtenveli^
uitgenodigd voor wat relativerend weerwerk te zorgen als hij op de toppen vast
enthousiasme Enith Brigitha op de 200 m borstcrawl naar het goud. zilver of bnx
zou praten. Zijn radioreportages schijnen in het slaperige vaderland herinnen,
gen te hebben opgeroepen aan klassieke Dick van Rijn-waterpoloreportages, Tt*
Koomen-Tour de France-reportages en Herman Kuiphof-Ajax-reportages. term;
heel oude luisteraars, die niet goed meer kunnen horen, zelfs de naam van
Hollander gemompeld schijnen te hebben.
Wat vind je van zwemmen?, was Henks eerste vraag. Ik zei dat ik het alle visie
altijd van harte aanraadde, maar dat ik nooit erg geboeid raakte van dat a Is mac
heen en weer, heen en weer zwemmen. Ik meen dat van harte. Acht badmutsenii
die nog wordt veraan^na^d door het hetzelfde baantje soms twee. soms vier, soms dertig keer op en neer zwemmen. Dc
feit da t de prestaties zo goed zijn. Wat doet me sterk denken aan zeer vertraagd, achtvoudig tafeltennissen. Dat heb ikii
dat betreft bof ik ook met het kabinet- gezegd, met m mijn achterhoofd natuurlijk ook de gedachte dat de Nederland
Den Uyl Altijd wel iets aan de hand", luisteraars om tien over twaalf 's nachts maar aan een ding behoefte hebbe.
Dagelijks heeft hij een gast naastzich in wakker geschud te worden door oude, en desnoods krankzinnige uitspraken
hetzwembad. Ada Kok. Hans Eysvogel. Maar ondertussen is het natuurlijk wel waar. dat zwemmen een saaie kijksportï
Pierre Huyskens Nico Scheepmaker! Ik wist nu in icelkebaan Enith en Annelies zwommen, dat wekte nog enig medeled
Lichtenveldt- .Samen verzorgen we de °P- maar ik heb op de televisie wel naar een serie gekeken waarvan de deelnea
show Het is pure entertainment De sters mij door drukke werkzaamheden even ontgaan waren, ik zag ze door kt
Olympische Spelen zijn show, die helaas water klauwen, eentje tikte als eerste aan, en zeven anderen niet. en pas toen ht
ten dode zijn opgeschreven Het is fijn scorebord in zicht kwam zag ik dat een Nederlandse had meegezwommen en dai-j
om die te verslaan. Goed. wemaken fou- dus buitengewoon opgeivonden had moeten zijn. Maar als je niet alle badmutsen
ten maar bij de tv zijn dié onherstelbaar elkaar kunt houden, ben je verloren als kijker naar het zwemmen.
Wat me vooral niet bevalt is. dat alle zwemafstanden een soort honderd rntc
hardlopen zijn. Daarbij vallen ook alle acht sprinters in het startschot, ze lopen alh
acht zo hard ze kunnen, en de snelste wint. Van taktiek, het aftasten van
tegenstander, manoeuvreren, bluf. en al dat soort dingen die bij de langere loopaj
standen een rol gaan spelen, is bij de honderd meter geen sprake. Een geweld:
voordeel van de 100 m hardlopen vergeleken met de 100 m schoolslag is echter dc
het zes keer zo snel gaat. Het vervelende van zwemmen nu is, dat er geen wezeni:
verschil bestaat lussen de 100 m en de 1500 m behalve dat verschil in afstarc
Terwijl er werelden van verschil liggen tussen een 100 m hardlopen en een 5000
hardlopen
HENK LICHTENVELDT
Peter Knegjens vond vanuit Hilversum dat ik het zwemmen maar negatief bene- j
derde, maar ja, daar was ik voor ingehuurd, en bovendien heb ik recht, van spreken,
want „ik ben er zelf geweest Van mijn achtste tot mijn twaalfde jaar ben ik lid
geweest van de zwemvereniging ZAR (ik ruik de chloor en hoor het zwembadlawaai
nog steeds), ik heb vijfjaar lang dagelijks gezwommen, en toen was ik het spuugzat.
Ik was blij dat Ik toen eindelijk mocht gaan voetballen, op mijn twaalfde. Dat neemi
niet weg dat ik het iedereen niet alleen de vissen) van harte aanraad om te gaar.
zwemmen, dat is leuk om te doen. zolang je je naam maar niet op wedstrijdformulie
ren laat inschrijven en er dan ook nog publiek bij haalt. Om mijn goede wil te toner,
heb ik in de radio-uitzending ook nog even een sonnet op Enith Bngitha geschrever.
want u weetpoëzie laat zich niet dwingen, maar het sonnet is geioillig Voor d/
vroeg naar bed gaanders laat ik het hier nog even volgen-
Wij hadden geen behoefte aan d'Antillen,
er was geen Hollander die dat nog wou
Het enige dat we maar wat graag willen
is onze Enith, want die zwemt zo gauw.
(Van een speciale verslaggever)
MONTREAL - „De eerste keer
in twee jaar dat ik echt teleur
gesteld ben. Ik kan het nog niet
begrijpen. Er kon niets fout
gaan, en toch zitten we naast de
finale. Onbegrijpelijk". Er vol
gen nog een paar krachttermen,
dan beent Eymert van Manen
weg, keert zich met een ruk om,
spuwt op de grond en brult:
„Verdorie, wat stom, wat
stom".
Ook het thuisfront haalt nu dus de
schouders op, omdat de roeiers het al
tijd goed hebben gedaan op de Olympi
sche Spelen. Mexico was een hoogte
punt (goud voor Jan Wienese, zilver voor
Van Nes en Suselbeek en brons voor
Droog en Van Dis, red München (brons
voor Luynenburg-Stokvis) al minder, en
de WK 1973 in Moskou een afgang.
Ja, na alle successen van waterpoloèrs,
- c--;,!. Je moet natuurlijk geen talent verspillen.
hockeyers. Herman Ponsteen en Enith iT„„2
Brigitha, is dit een domper. Op succes
volgt altijd een mindere dag. Ik hoop
dat het tot de roeiers beperkt blijft"
zij schudt het brons veelvuldig uit haar mouw.
en voor het arme, verre Curagao
resten alleen wat dozen en de schillen.
De Laga-vier hield in de halve finales Geen macht ter wereld kan Brigitha temmen:
alleen de Fransen van zich af. De tijd die ene Enith die wordt altijd één.
over de twee kilometer was echter van Tenzij een ander harder blijkt te zwemmen.
dien aard, dat de Delftenaren nog blij maar dat is uiteraard intens gemeen.
we mochten zijn met hun relatief zwakke
leken weer op de goede weg. Via finale- heat, want in de andere serie maalden Met al haar gouden plakken is die Ender
plaatsen hadden we ons gelijk beter, de Russen in ijltempo over de baan. in in Montreal veruit de biggest spender'.
kunnen bewijzen Jammer, heel jam- hun kielzog de Tsjechen en Westduit-
mer. Zelfs winst in de kleine finale (ze- sers meetrekkend. Neerlands hoop is nu Ik had het nog niet voorgelezen of Dick van Rijn liet in de uitzending in een ande
vende tot en met twaalfde plaats) telt gevestigd op de dames, die vandaag de verband de naam van Jan Slender vallen. Toen wist ik (te laat) dat er een voorat
oiet. finales afwerken. hand liaaender rijmwoord op Ender bestond... NICO SCHEEPMAKER
Chef d'equipe Gerrit Meester en de ver
slagen roeiers Jan van der Horst en Wil
lem Boeschoten laten hun coach maar
even uitrazen. Ze begrijpen opperbest
wat hij voelt, nu Neerlands hoop op ten
minste één plaats bij de laatste zes dooi
de Westduitsers de bodem in is gesla
gen.
Luister naar Van Manen, die zichzelf
snel hervindt: „We zaten op boei 2 naast
de Joegoslaven. Die waren het sterkst
We zouden alleen op hen letten, en niet
naar links kijken. De Amerikanen zaten
helemaal aan de overkant, maar mee-
roeien met de Joego's betekende zeker
een derde plaats, dus voldoende voor de
finale. Alles liep gesmeerd, we volgden
keurig, lagen op de derde plaats via een
uiterst laag slagen tempo van dertig. De
Duitsers sloegen 39 en konden dus nau
welijks nog omhoog"
„Op 1750 meter moest de tempoverho
ging komen. Die bleef uit. Maar ja. nog
niets aan de hand, want de afstanden
bleven ongewijzigd. Op 150 m voor de
finish moest het toch gebeuren. Nog
niets, geen reactie In de auto die mee
rijdt voor de coaches, had ik het niet
meer Ik zag het fout gaan. maar je mag
niets doen. Zelfs je bek niet open doen.
De Duitsers gleden naar ons toe en toen
was het gebeurd
Willem Boeschoten roept de laatste 250
m terug in de herinnering. „Ik zei tegen
Jan kom op. we gaan omhoog. Hij
volgde onmiddellijk, maar we schijnen
helemaal geen tempoverhoging te heb
ben uitgevoerd. Naar mijn gevoel ging
het goed. We hadden allebei macht ge
noeg, omdat we de hele race heerlijk
laag hadden kunnen roeien. Een schepje
erop kon dus best. En nou toch nog de
mist in. Ik begrijp er geen barst van"
WIELRENNEN
Sprint acbtsle finales:
Eerste rit: 1 Daniel Moreion (Fr) laatste 200
meter In 11.29; 2 Michel Vaarten (Bel), 3 Stan
ley Smith (G-Bi.
Tweede rit: 1 Giorgio Rossi dtt 11 39: 2 Ri
chard Tonnen (Chi). 3 Dimo Anghelov (Bul)
Derde rit. Hans-Jütgen Gesehke lO-Dld)
11.52; 2 Xavier Mirander (Jam); 3 Julio Eche-
verry (Col).
Vierde rit: 1 Niels Fredborg(Den) 11 59:2 Die-
ter Berkmann iWDld); 3 Benedykt Kocot
(Pol).
Vijfde rit: 1 Anton Tkac (Tsj) 11 69; 2 Gordon
Singpeton (Can), 3 Trevor Gadd (G-B).
Zesde rit: Yofhika Cho (Jao) 11 28; 2 Sergey
Kravtsov (Sov); 3 SJAAK PIETERS (Ned).
Herkansingen sprint
Eerste rit: Michel Vaarten (Bel) 12.61; 2 Dimo
Anghelov (Bul); 3 Julio Echeverry (Col)
Tweede rit: 1 Richard Tormen (Chil 11 75. 2
Benedykt Kocot (Pol). 3 Stanley Smith iG-B
Derde rit: 1 Sergey Kravtsov iSov) 11 31; 2
Trevor Gard G-B3 Xavier Mirandes i Jam i.
Vierde rit: 1 Dieter Berkmann (W-Dld) 11 43,2
SJAAK PIETERS (Ned): 3 Gordon Singleton
Can)
Finales herkansing
Eerste rit: 1 Dieter Berkmann (W-Dld) 11.67; 2
Richard Tormen (Chi).
Tweede rit: Sergey Kravtsov (8ov) 11.39; 2
Michel Vaarten (Bell.
Kwartfinales sprint
Eerste kwartfinale:
Eerste rit: Moreion (Fr) 11.69 verslaat Kra
vtsov (Sov). Tweede rit Moreion 11.15 ver
slaat Kravtsov
Tweede kwartfinale:
Eerste rit: Rossi (It) 12 44 verslaat Berkmann
(W-Dld) Tweedent: Berkmann 11 96verslaat
Rossi Derde rit: Berkmann 11 80 verslaat
Derde kwartfinale:
Eerste rit: Gesehke (O-Dldi 12 14 verslaat
Cho (Japi. Tweede nt Gesehke 12.44 verslaat
Cho.
Vierde kwartfinale:
Eerste rit: Tkac iT$j> 11.53 verslaat Fredborg
(Deni. Tweede rit. Tkac 11.69 verslaat Fred
borg
ZWEMMEN
Dames, 100 meter vlinderslag finale: 1 Kor-
neüa Ender (O-Dldi 1 00.13 (evenaring wereld-
recordi. 2 Andrea Pollack (O-Dld) 1.00.98. 3
Wendy BorlioU (VS) 1.01.17; 4 Camille Wnght
(VS) 1.01.41: 5 Rosemarie Gabriel (O-Dld)
1.01.56. 6 Wendy Quirk (Can) 1.01.75; 7 Lelei
Fondimoau (VSi 1.01.95: 8 Tamara SJelosas-
tova (Sovi 1 02.74,
Dames. 200 meter vrije slag finale: 1 Komelia
Ender (O-Dld) 1 59.26 (wereld record); 2 Shir
ley Babashoff (VS) 2.01.22: 3 ENITH BRIG-
HITA (Ned) 2.01,40: 4 ANNELIES MAAS
(Ncd) 2.02,56; 5 Gail Amundgud (Can) 2.03,32;
6 Jennifer Hooker (VS) 2.04.20; 7 Claudia
Mempel (O-Dld) 2.04,61; 8 Irinla Vlassova
(Sov) 2.05.63.
Heren, 400 meternvrije slag finale: 1 Brian
Goodell iVS) 3.51,93 (wereldrecord); 2 Tim
Shaw (VS) 3.52,54; 3 Vladimir Raskatov (Sov)
3.55.76 (Europees record). 4 Dran Madruga
(Bra) 3 57.28. 5 Stephen Holland (Aus) 3 57.59;
6 Sandor Nagy i Hon 3.57.817 Vladimir Misje-
jev (Sovi 4.00.79. 8 Stephen Badger (Can)
4.02.03.
Heren. 4x 100 meter wisselslag estafette fina
le: 1 Verenigde Staten (Naber. Hencken, Vo
gel. Montgomery) 3 42.22 (wereldrecord). 2
Canada iPickell. Smith. Evans. MacDonald)
3.46,94; 3 Wesl-Duilsland (Steinbach. Kusch,
Kraus. Nocke); 3.47,29 (Europees record), 4
Groot-Brittannlè 3.49.56; 5 Sowjet-Unie
3.49,90; 8 Australië 3 51,54; 7 Italië 3.52.93; 8
Japan 3.54,74.
ZEILEN
470-klas: 1 Verenigde Staten (gebr White-
hurst). 2 Nieuw-Zeeland (Paterson, Bennett).
3 GrootrBrittanniê (Crebbin, Clark). 4 Cana
da. 5 Spapje; 6 WestrDuitsland, 7 NEDER
LAND (gebr. Van Werkhoven): 8 Brazilië; 9
Portugal; 10 Sowjet- Unie
De stand na vier wedstrijden: 1 Spanje 35
punten. 2 West-Duitsland 42.4. 3 Sowjet-Unie
43; 4 Brazilië 56: 5 Australië 57; 6 Frankrijk
57.7. 7 NEDERLAND 60.7.O
TURNEN
Paardspringen: lNelly Kim (Sov) 19.80 pun
ten (goud). 2 Loedmilla Toeristsjeva (Sov)
19.65 (zilver); 3 Carola Dombeck (O-Dld) 19.65
(brons); 4 Nadia Comaneci (Roei 19.62; 5 Gltta
Escher (O-Dld) 19.55; 6 Marta Egervari (Hon)
19.45.
Brug ongelijk: 1 Nadia Comaneci (Roel 20.00
punten (goud), 2 Teodora Ungureanu (Roe)
19 80 (zilver), 3 Marta Egervari (Mon) 19 775
(brons): 4 Marion Kische (O-Dld) 19.75; 5 Olga
Korbut (Sovi 19.30; 6 NeUv Kim (Sov) 19 225
Evenwichtsbalk: 1 Nadia Comaneci (Roe)
19.950 punten (goud); 2 Olga Korbut (Sov)
19.725 (zilver). 3 Teodora Ungureanu (Roe)
19.700 (brons); 4 Loedmilla Toeristsjeva (Sov)
19.475.
Vrije oefening: 1 Nelli Kim (Sov) 19.850 pun
ten (goud); 2 Loedmilla Toerisjeva (Sov)
19.825 (zilver); 3 Nadia Comaneci (Roe) 19.750
(brons); 4 Anna Pohludkova (Tsj) 19.575; 5
Marton Kische (O-Dld) 19.475; 6 Gitta Escher
(O-Dld) 19.450.
TEAMSPORTEN
Hockey groep A: Australië - NEDERLAND
1-2 (0-2); India - Canada 3-0(1-0).
Stand: 1 NEDERLAND 3-3-0-0-6 7-2: 2 Aus
tralië 4-3-0-1-6 12-3: 3 India 4-2-0-2-1 9-9: 4
Maleisië 3-1-0-2-2 2-4; 5 Canada 3-1-0-2-2
3-7; 6 Argentinië 3-0-0-3-0 1-9.
Groep B: West-Duitsland - Spatye 1-4 (1-3)
Stand: 1 Pakistan 3-2-1-0-5 11-4. 2 Spanje
3-1-2-0-4 7-4; 3 Nieuw-Zeeland 3-1-2-0-4 4-3;
4 West-Duitsland 3-0-1-2-1 4-9; 5 België
2-0-0-2-0 1-7.
Waterpolo finalegroep: NEDERLAND -
West-Duitsland 3-2 (0-0.2-1.1-0,0-1)) Italië -
Hongarije 5-6(1-1. 2-1,1-3, 1-1); Roemenië -
Joegoslavië 5-5 (1-1, 1-2, 2-1.1-1).
Stand; 1 Hongarije 1-1-0-O-2 6-5; 2 NEDER
LAND 1-1-0-0-2 3-2; 3 Roemenië 1-0-1-0-1
5-5; 4 Joegoslavië 1-0-1-0-1 5-5; 5 West-
Duitsland 1-0-0-1-0 2-3; 6 Italië 1-0-0-1-0
5-6.
Troostgroep: Mexico - Iran 11-3 (3-0.2-1.1-1,
5-1): Cuba - Sovjet- Unie 5-0 (Sowjet-Ume
n o Canada - Australië 4-3(2-0,0-0,1-2.1-1).
stand: 1 Mexico 1-1-0-0-2 11-3: 2 Cuba
1-1-0-0-2 5-0. 3 Canada 1-1-0-0-2 4-3: 4 Aus
tralië 1-0-0-1-0 3-4; 5 Sowjet-Unie 1-0-0-1-0
0-5; 6 Iran 1-0-0-1-0 3-11.
De wedstrijd Sowjet-Unie - Cuba is. bij niet
opkomen van dc Russen, reglementair in 0-5
geëindigd.
Basketbal damesgroep: Verenigde Staten -
Canada 89-75 (38-40); Sowjet- Unie - Bulgarije
91-68 (53-36); Tsjechoslowaklje - Japan 76-62
(32-26).
Heren, groep B: Tsjechoslowaklje - Porto
Rico 89-83 (50-42); Joegoslavië - Italië 88-87
(41-57).
De standen: dames: 1 Sowjet-Unie 3-3-W
294-194; 2 Japan 3-2-1-5 267-236.3 Verenlga
Staten 3-2-1-5 255-238: 4 TsJecho slowato.t
3-1-2-4 217-217; 5 Bulgarije 3-1-2-4 214-257'
Canada 3-0-3-3 215-325.
Heren: 1 Joegoslavië 4-3-1-7 364-343: 2 Ve
enigde Staten 3-3-0-6 313-273:3 Italië 3-1-2-
252-263; 4 Tsjechoslowakije 3-1-2-4 239-261.)
Porto Rico 3-0-3-3 240-268.
Voetbal groep A: Spanje-Oost-Duitsland0-!
(0-0).
De stand: 1 Brazilië 2-1-1-0-3 2-1; 2 Oos)
Duitsland 2-1-1-0-3 2-1; 3 Spanje 2-O-O-W
2-4.
Groep C: Iran - Polen 2-3 (1-0).
De stand: 1 Polen 2-1-1-0-3 3-2; 2 In:
2-1-0-1-2 3-3; 3* Cuba 2-0-1-1-1 0-1
Volleybal dames, groep B: Cuba - SowjK
Unie 1-3 (9-15. 15-13. 11-15. 10-15). Oc?
Duitsland - Noord-Korea 2-3 (15-5. 15-11
14-16. 2-15.13-15).
De stand is: 1 Sowjet-Unie 2-2-0-4 6-2; 2 Cute
2-1-1-2 4-4: 3 Zuid-Korea 2-1-1-2 4-5.
Oost-Duitsland 2-0-2-0 3-6.
Heren, groep B: Brazilië - Japan 0-3 (13-15.
8-15, 9-15).
Dc stand is: 1 Sowjet-Unie 2-2-0-4 6-0; 2 J*
pan 2-2-0-4 6-0; 3 Brazilië 2-0-2-0 0-6; 4 Italië
2-0-2-0 0-6.
Handbal dames: 8owjet-Unle - Roemeiü'
14-8 (6-3); Hongarije - Canada 24-3 (U-S
Oost-Duitsland - Japan 24-10 (12-3).
De stand is: 1 Sowjet-Unie 2-2-0-4-4 35-11
Hongarije 2-2-0-0-4 49-21; 3 Oost-DuitslaK
2-2-0-0-4 42-22: 4 Roemenië 2-0-0-2-0 2047
5 Japan 2-0-0-2-0 28-49; 6 Canaba 0-0-0-W
05-45.
Heren groep A: Joegoslavië - Sowjet-Ufö
20-18 ill-B); West- Duitsland - Canada 26-K
14-7); Denemarken - Japan 21-17 (8-11)
De stand is; 1 West-Duitsland 3-3-0-0-663-41
2 Joegoslavië 3-3-0-0-1 67-53; 3 SowjCt-üw
3-2-0-1-4 69-45; 4 Denemarken 3-1-0-3-1
52-60; 5 Japan 3-0-0-3-0 49-66; 6 Canst
3-0-0-3-0 38-73.
Groep B: Hongarije - Verenigde Staten 36-3'
(18-9); Polen - Tsjecho Slowakije 21-18 (8-ï)
Dc stand is: 1 Roemenië 2-2-0-0-4 55-37.
Polen 2-2-0-0-4 39-34; 3 Hongarije 3-1-0-2-3
70-62; 4 Tsjechoslowaklje 2-1-0-1-2 46-41.-';
Verenigde Staten 3-0-0-3-0 60-96.