Turnster Ans
eerste plaats
Smulders deelde
in haar groep
Oostduitse atletes toch wel bang
Poolse Szewinska en Westduitse
voor
'WILLY SCHIET ALS EEN DWEIL'
■[PZCX
AFRIKA BOYCOT 00K
ANDERE EVENEMENTEN
VERDELING GOUD TECHNISCHE NUMMERS OOSTEUROPEES ONDERONSJE
NEDERLANDSE MEISJES OVERTROFFEN ZICH IN LANDENSTRIJD
ii
'Wat ik deed was inderdaad
zo ongeveer halsbrekend...!'
RUSSISCHE
SCHERMER UIT
STRIJD GENOMEN
Pakistan
moeizaam
gelijk
DINSDAG 20 JULI 1976
sport
(Door Joop van den Berg)
MONTREAL - Alleen koningin Elizabeth van Engeland slaagde
er maandag in de Nederlandse turnkoningin Ans Smulders even
uit haar concentratie te halen. Opnieuw was het Forum, de im
mense sporthal met 18.500 toeschouwers, waar de olympische
turnstrijd zich afspeelt een heksenketel op het moment dat de
Nederlandse meisjes in de arena moesten, want opnieuw streed
de Oranje-equipe tegelijk met de Canadese turnsters.
Maar het uitzinnige publiek, dat iedere keer weer een explosie
van geluid produceerde als een Canadees meisje een oefening
beëindigd had, vermocht de koelbloedige Nederlandse turnsters
niet uit hun concentratie te halen. Dat lukte alleen even aan
koningin Elizabeth, die het behaagd had naar het turnen te ko
men kijken en die juist de sporthal binnenschreed op het moment
dat Ans Smulders klaar stond voor haar paardsprong.
MONTREAL - De Russische moderne
vijfkamper Boris Oniajenko is maan
dag gediskwalificeerd tijdens de
Olympische Spelen van Montreal voor
het tweede onderdeel, het schennen.
De winnaar van het zilver in München
had een geprepareerd wapen.
De 25-jarige Emdhovense moest zelfs
even wachten, blikte wat verstoord op
rij. glimlachte toen ze de koningin zag,
nam haar aanloop, maar moest haar
landing iets corrigeren. Ook bij haar
tweede poging moest Ans Smulders
even een voetje bijtrekken, toen ze na
een gewaagde overslag weer op aarde
terugkeerde. Misschien daarom - maar
Ans bestreed het zelf- was haar score bij
de paardsprong het laagst (9.25) van al
haar oefeningen.
Ans Smulders lachte dit kleine tegen-
slagje sportief weg, want overheersend
was de vreugde over haar gedeelde eer
ste plaats in de groep Nederland, Cana
da. Bulgarije, Italië. Hoewel het hier
een landenwedstrijd betrof, zal het re
sultaat toch meetellen voor de indivi
duele wedstrijden die woensdag be
ginnen. In haar groep werd Ans Smul
ders gedeeld eerste, samen met de Bul
gaarse Nina Kostova, en dus bijvoor
beeld vóór alle Canadese meisjes.
Stralende Bartha
De Nederlandse turnsters overtroffen
zichzelf in deze landenwedstrijd. We
liswaar eindigde de Oranje-formatie
tenslotte op de 11e plaats van de twaalf
deelnemende landen, maar met het
puntentotaal dat Nederland vergaarde
<368.00), zouden de meisjes van train-
ster Eva Bartha in München zelfs be
slag hebben gelegd op de vierde plaats,
want bij de spelen van 1972 werd Hon-
garijr derde (achter Rusland en Oost-
Duitsland) met 368.25 en finishte Ame
rika als vierde met 365.90. „Fabelhaft",
zei trainster Eva Bartha (die zich on
danks haar langdurige verblijf in Ne
derland nog altijd behelpt met Duits)
dan ook stralend na afloop.
Ans Smulders slaagde er zelfs zowaar
in bij het fanatieke chauvinistische
publick een ovatie te veroveren. Dat
was bij haar spectaculaire, gedurfde en
gewaagde keuze-oefening aan de
brug-ongeli jk. Het was een oefening vol
risico's, die in een perfecte stijl en in
een razend tempo werd afgewerkt, en
die met het hoogste cijfer van deze
groep van vier landen werd gehono
reerd: 9,70. Zelfs het publiek capitu
leerde toen voor een niet-Canadces
meisje en joeg een donderend applaus
van de tribunes.
Halsbrekend
Zelf gaf Ans Smulders als commentaar:
„Wat ik deed, was inderdaad zo onge
veer halsbrekend. Ik maakte een ra-
dochla, waarbij je ruggelings naar be
neden zwiept van de hoogste legger. Als
je dan de andere legger mist, is er geen
redden meer aan en val je absoluut op
je nek. In de training doe ik die oefening
nooit zonder een dik pak matten, en in
wedstrijden durf ik het zelden te doen,
maar nu vond ik het nodig om zo hoog
mogelijk te scoren. Een paar jaar gele
den ben ik bij die oefening inderdaad
op mijn nek gevallen en hield er een
halskneuzing aan over. Met die presta
tie van nu zit ik vrijwel zeker ook bij de
beste 36 meisjes, die aan de strijd om de
individuele titels mogen meedoen".
Ans Smulders weet ook dat enkele
Roemeense en Russische meisjes ge
vaarlijke oefeningen tot in de perfectie
beheersen: „Maar die trainen met een
valkuil onder de brug en de balk. Dat
hebben wij in Nederland nog niet. Ei
genlijk zouden ze ook bij wedstrijden
zo'n valkuil - met materiaal dat je val
breekt als je van het toestel mocht val
len - moeten hebben. Maar aan de an
dere kant ben ik daar toch ook niet voor.
want dan gaan ze aan de brug en op de
balk ongetwijfeld zulk waanzinnig
acrobatisch werk laten zien dat het he
lemaal een circus wordt Laten we dus
eerst maar zorgen dat we die valkuilen
in Nederland ook voor de training krij
gen".
Na de verplichte oefenstof van zondag
mochten de meisjes maandag op alle
onderdelen hun keuze-oefeningen laten
zien. De turnsters kunnen dan uit het
strakke schema van voorgeschreven oe
feningen treden en alle vondsten en
spectakel laten zien waartoe zij in staat
zijn. De Nederlandse meisjes verbluften
het Canadese publiek vooral aan de
brug ongelijk, waaraan alle Neder
landse turnsters zeer hoog scoorden.
Ans Smulders dus 9 70, Jeanette van
Ravenstijn 9.65. Ans Dekker eveneens
9.65. Joke Kos 9.55, Monique Bolleboom
9.45 en Carla Braan 9.30. Jeanette van
Ravenstijn bijvoorbeeld besloot haar
oefening met een even spectaculaire als
gracieuse gekaatste salto van de boven
ste legger.
Beïnvloed
In deze groep, met Canada, Italië en
Bulgarije, eindigde Nederland dan ook
bij de oefeningen met keuzestof na Ca
nada op de tweede plaats. Een dag eer
der moest Nederland bij de verplichte
stof nog tevreden zijn met de derde
plaats, en liet toen alleen Italè achter
zich. Als de strijd zich op 'neutraal' ter
rein had afgespeeld, zou Nederland van
deze vier landen vrijwel zeker als eer
ste zijn geëindigd, maar het kon niet
anders: ook de jury werd lichtelijk
beïnvloed door de aan hysterie gren
zende bijval van het publiek voor de
Canadese meisjes. Vooral de tengere,
pas 13-jarige Karen KelsatI werd de
lieveling van het publiek. Dit 1.50 me
ter lange. 37 kilo lichte kind, etaleerde
zich als een aanstormend talent, dat
zich in de groep van deze vier landen
als derde in het individuele klassement
plaatste achter Ans Smulders.
Toch werden de Canadese meisjes - veel
meer nog dan de Nederlandse - geteis
terd door de zenuwen. Twee Canadese
turnsters zeilden van de evenwichts-
balk, terwijl bij Nederland alleen Carla
Braan na een gedurfde losse overslag uit
balans ging en naast de balk terecht
kwam. De jeugdige Volendamse, die
volgende week 16 jaar wordt, veront-
schuldigde zich: „Dat gekrijs van het
publiek bracht me even uit m n even
wicht".
De last van de topsport drukt overigens
zwaar op alle turnsters. Carla Braan:
,.Je moet er ontzettend veel voor doen
om zo aan de top te blijven. Ik voel er
niets voor om weer maandenlang in een
internaat op Papendal te gaan.
De Nederlandse damesploeg eindigde met
een totaal van 368.00 punten op de elfde
plaats
Nederland scoorde maandagmiddag bij de
keuzeoefeningen een totaal van 186.15 pun
ten. waarmee het in de groep als tweede ein
digde achter Canada (187.20) doch Bulganje
(185.90) en Italië (184.65) voorbleef
De gedetailleerde uitslag van de Nederlandse
ploeg bij de keuzestof is. (resp. sprong, brug
ongelijk, balk. vrije oef en totaal): Ans Smul
ders 9,25 9,70 9.30 9.45 37,70. Jeannettc v. Ra
venstijn 9.35 9,65 9,05 9,4037.45, Joke Kos 9.25
9,55 9,10 9.10 37.00. Ans Dekker 9,25 9.65 8.85
9,20 36,95, Monique Bolleboom 9,10 9,45 9.10
9.30 36.95, Carla Braan 9.00 9.30 8.45 9,20 35,95.
Het Nederlandse totaal voor de verplichte oe
fenstof van zondag bedroeg 181,85 punten
Ans Smulders bezig aan de brug met ongelijke leggers.
MONTREAL - De Afrikaanse landen
zullen ook andere sportevenementen
dan Olympische Spelen boycotten,
totdat iedereen beseft dat Zuid-
Afrika niet gesteund mag worden. Dit
verklaarde de Jcan-Claude Ganga.
secretaris-generaal van de opperste
raad van de sport in Afrika, maandag
tijdens een persconferentie in Mon
treal vlak naast de kamer, waar het
IOC zich beraadde over de maatrege
len. die moeten worden genomen nu de
Afrikaanse landen de spelen van Mon
treal hebben geboycot. omdat
Nieuw-Zeeland deelneemt.
Het 'all-blacks'-rugbyteam van Nieuw-
Zeeland maakt een trip door Zuid-
Afrika. Ganga zei: „Op de dag van de
opening heb ik met de heer Lance i IOC-
lid uit Nieuw-Zeeland) gesproken. We
hebben als sportmensen gepraat Lance
zei toen. dat hij zou trachten zijn rege
ling over te halen het rugbyteam terug
te roepen. Dan zouden de Afrikaanse
landen zeker m Montreal zijn gebleven.
Ik heb echter niets meer van Lance ge
hoord".
Afrika zal er zeker van moeten zijn dat
Nieuw-Zeeland geen sportieve betrek
king meer onderhoudt met Zuid-Afrika.
(Van een speciale verslaggever)
MONTREAL - ..Het is -voorbij'Met
deze opmerking stapte Willy Hillen
maandag van de schietbaan, waarop
hij gedurende anderhalf uur gepro
beerd had in de buurt te komen van
zijn alleszins redelijke 17e plaats
van München. Boven het hoofd van
de liggend klein kaliber geweer-
schutter was zijn score te lezen: 574
punten: tegen 595 bij de spelen van
vier jaar geleden.
„Daar klopt helemaal niets van. Ik
denk dat ik zeker in de buurt van de
584 punten moet zijn uitgekomen",
aldus de 33-jarige Willy Hillen, die
daarbij steun ondervond van zijn
coach Zoetmulder. „Dat meisje
telde verschrikkelijk laag. Bij con
trole zal blijken dat Willy zo'n tien
punten meer heeft gehaald", klonk
een voorspelling die gedeeltelijk
zou uitkomen, want nadat de loep
zijn werk had gedaan, werden de 20
schoten van Willy Hillen gehono
reerd met 581 punten. Het kon alle
maal de ontgoocheling niet wegne
men van het schuttersduo, want met
dat totaal werd Willy Hillen in het
gezelschap van 78 schutters slechts
64e; een complete desillusie derhal-
Collega-schuttcr Eric Swinkels, die
donderdag aan zijn driedaagse klei-
duivenavontuur begint, had het al
gauw bekeken „Willy schiet als een
dweil. Je kunthetzien aan hel aantal
keren dat hij zijn buks afeet". Die
conclusie trok de Brabander al na de
tweede van zes series, nadat Willy
Hillen had geopend met twee series
van 97 punten en dus zes missers),
gevolgd door een zwakke serie van 95
punten
Een redelijke klassering was toen al
verkeken. NOC-chef de mission
Bram Leeuwenhoek begon het ook
allemaal somber in te zien. Een drie
tal proefechoten leek Willy Hillen
over het moeilijke punt heen te hel
pen, want in de derde serie van tien
schoten op de 50 meter verder gele
gen centrale -12.4 millimeter kleine -
roos leverde 99 punten op. Na series
van 97 en 98 punten viel in de slotse-
rie definitief het doek voor de Geld
erse café-restauranthouder. De 'mis
sers' bestonden tot dan nog uit ne
gens. maar ditmaal schoot hij een
ongebruikelijke acht. om tenslotte
de wedstrijd af te ronden met een
heel matige reeks van 91 punten.
Willy Hillen zocht niet naar excuses.
„Natuurlijk was de straffe wind erg
hinderlijk, maar dat gold voor ieder
een. Over het algemeen is er dan ook
vrij zwak geschoten. Ik dacht dat ik
de laatste dagen aardig vertrouwd
was geraakt met de wind Vandaag
bleek daar niets van. Ik heb gewoon
slecht geschoten. Op een bepaald
moment kreeg ik bovendien door de
verkrampte houding een scheut in de
nek. Zoiets blijft uiteraard ook niet
zonder gevolgen". Waarop coach
Zoetmulder inhaakte met: „Je ligt
daar met een schietijzer van acht ki
lo Als je lekker schiet, voel je dat
niet Maar anders des te meer"
„Over vier jaar dan maar weer in
Moskou", klonk het uit de mond van
de man die vier jaar geleden, tijdens
een kermis in München, de boel op
stelten zette door in een schiettentde
ene prijs na de andere weg te slepen
om die overigens weer vriendelijk te
retourneren. Willy Hillen wil in Mon
treal weer naar de kermis. Niet om
dat hij zich vanaf nu een vakantievie
rende sportman voelt. Het tegenval
lende resultaat zat hem flink dwars.
„Ik zou dan ook heel wat liever deel
nemen aan de wedstrijd drie houdin
gen. maar het NOC voelde daar
weinig voor".
Terwijl de toeschouwers maan
dagmorgen hun aandacht richtten
op de medaillewinnaars bij dat lig
gend klein kaliber geweer - de
Westduitsers Smieszek (599), Lind
(597) en de Rus Lushchikov (595) -
verzamelden de Nederlanders zich
rond de trainende kleiduivenschut-
ter Eric Swinkels, die donderdag,
vrijdag en zaterdag in actie komt.
De tweede en laatste hoop van de
Nederlandse schutters.
Wanneer de trainingsresultaten zou
den meetellen voor de strijd om de
medailles, zou de Brabander onget
wijfeld een heel hoge klassering voor
zich opeisen. Elke dag laat Swinkels.
die zegt geen hinder te hebben van de
wind. een uitstekende indruk achter.
Trainingsresultaten willen echter
nog wel eens flink afwijken van wed
strijdresultaten. Eric Swinkels stond
er als supporter van Willy Hillen met
de neus bovenop.
voordat de Afrikanen weer in wedstrij
den tegen de Nieuwzeelanders uitko
men. Ganga-verklaarde' „Ik heb nog
geprobeerd de ploegen in Montreal te
houden, maar de regeringen hadden
hun instructies gegeven. Het zal vaker
voorkomen dat wedstrijden geboycot
zullen worden, zoals de the Common
weal TH games in 1978 in Canada'
Het internationaal olympisch comité
heeft maandag besloten nog geen di
recte stappen te ondernemen tegen de
Afrikaanse landen, die de spelen in
Montreal boycotten, omdat Nieuw-
Zeeland deelneemt. Na twee uur verga
deren verklaarde het Australische lid
van het IOC. David McKenzie dat bij de
zitting van 1977 in Praag verder over
deze zaak zal worden gesproken, nadat
ook de internationale sportbonden zul
len zijn geraadpleegd
De boycot van de Afrikaanse- en Ara
bische landen komt bet origanisatie-
comité van de Olympische Spelen te
staan op een extra verlies van onge
veer en half miljoen gulden. Walter
Sieber. de Zwitserse directeur van het
organisatiecomité: „Er waren voor de
voetbal- en hockeywedstrijden, die nu
door de boycot niet doorgaan, onge
veer 100.000 kaarten in de voorverkoop
verkocht.
Nog niet alle Afrikaanse ploegen heb
ben de thuisreis aanvaard Vele atleten
bevinden zich nog in hetolympisch dorp
en hoewel de reglementen van het IOC
voorschrijven, dat ploegen die niet
deelnemen niet in het dorp mogen ver
blijven. wil men de Afrikanen niet zo
maar op straat zetten. Inmiddels is door
de andere landen we de race begonnen
om de vrijgekomen appartementen,
daar vele ploegen nogal krap behuisd
zijn.
MONTREAL - In een wedstrijd waarin
de hartstochten nogal hoog oplaaiden,
heeft Europees kampioen Spanje voor
het tweede verrassende resultaat in dc
B-groep van het olympisch hockey
toemboi gezorgd. Tegen Pakistan, een
van de favorieten voor het olympisch
goud, bevestigde de geroutineerde
Spaanse formatie haar reputatie van
moeilijk te bedwingen tegenstander
overtuigend door een 2-2 gelijkspel uit
het vuur te slepen.
(Van een speciale verslaggever)
MONTREAL - „In Montreal"
profeteerde Werner Trelenberg
nu bijna twee maanden gele
den, „krijgt de DDR de eerste en
vermoedelijk ook laatste kans
om bij de dames-atletiek alle
beschikbare gouden medailles
in te zamelen". De chef-trainer
van de Oostduitse dames-
atletiekploeg voorzag destijds
slechts één grote moeilijkheid:
Faina Melnik, de Russische we
reldrecordhoudster discus
werpen. Op het moment dat
Werner Trelenberg die toch
enigszins boute uitspraak deed,
waren nagenoeg alle wereldre
cords bij de dames nog in Oost
duits bezit. Sindsdien hebben
zich met name op de loopnum
mers echter enkele sensatio
nele ontwikkelingen voorge
daan. Het gevolg daarvan: met
uitzondering van het wereldre
cord op de 100 meter horden
(Anneti Erhardt) voert de DDR
op geen enkel loopnummer
meer de wereldranglijst aan.
Werner Trelenberg kan die stortvloed
van toptijden van de afgelopen weken
echter nauwelijks als schokkend heb
ben ervaren, afgaande althans op de
bijna profetische uitspraak in die zelfde
periode, dat de dames-atietiek op arie
van de vijf looponderdelen (400. 800 en
1500 meteri nog altijd in kinderschoe
nen staat. De enorme progressie in de
tijden, vergeleken met drie, vier jaar ge
leden. bewijst zijn gelijk. De dames-
atletiek heeft de eigen limieten, met uit
zondering van de sprintnummers, nog
lang niet bereikt. Op basis daarvan
voorspelt de Oostduitse atletiekcoach
nu reeds, dat er ook in olympisch Mon
treal terdege rekening zal moeten wor
den gehouden met een groot aantal ver
beteringen van de dit seizoen gescoorde
toptijden
Daarbij denkt Wemer Trelenberg dan in
eerste instantie aan de 400, 800 en 1500
meter, welke dit seizoen gevestigde we
reldrecords respectievelijk in bezit zijn
van Irena Szewinska, de Poolse, en de
Russinnen Valentina Gerassimova en
Tatjana Kazankina. De Oostduitse
Christina Brehmer. die als eerste vrouw
ter wereld een elektronisch geklokte tijd
van minder dan 50 seconden op de chro
no's bracht, nadat Irena Szewinska deze
aistand eerder overbrugde in de hand-
geklokte tijd van 49.9 seconden, deelt de
visie van haar trainer. „Wie goud op de
400 meter wil winnen zal een tijd moe
ten lopen van 49 seconden blank. Het
zou me zelfs niet verbazen wanneer de
winnares nog onder die tijd zou blijven"
De stormachtige ontwikkeling op de
midden- en lange afstanden bij de da
mes wordt misschien nog het bestegeïl -
lustreerd aan de hand van de winnende
tijden van vier jaar geleden in Mün
chen. Monika Zehrt, het grote voor
beeld van de pas 18-jarige Christina
Brehmer.de Europese jeugdkampioene
van Athene, veroverde bijvoorbeeld
goud op dit onderdeel in de naar hui
dige maatstaven gerekend magere tijd
van 51,08 seconden, een tijd die vier
jaarlater voor de Oostduitse atletes bij
lange niet toereikend was voor afvaar-1
diging naar Montreal. Werner Trelen
berg schrijft die enorme progressie
vooral toe aan de sprinttraining die de
400 meter-loopsters in de DDR bijna
zonder uitzondering hebben genoten.
ONVROUWELIJK
„Een 400 meter", oordeelt de Oostduitse
coach, „is daardoor min of meer veran
derd in een verlengde sprint, zoals dat
bij de heren al jaren het geval is. Voor
dames werden alle afstanden boven de
200 meter jarenlang bestempeld als on
vrouwelijk Nu de 400.800 en 1500 meter
eindelijk volledig zijn geaccepteerd,
vliegen de tijden daardoor automatisch
omlaag. De eerstkomende jaren zullen
deze records nog talloze keren worden
verbeterd".
Irena Szevinska, die twaalf jaar geleden
in Tokio haar eerste gouden medaille (4
maal 100 meter estafette) veroverde, is
een van die door Trelenberg genoemde
sprintvoorbeelden, die ook op de 400
meter tot de absolute wereldtop be
hoort. De in 1946 m een Russisch vluch
telingenkamp geboren Poolse wereld
recordhoudster op de 200 en 400 meter
(49.75 seconden) liep jarenlang uitslui
tend de 100 en 200 meter, maar legde
zich dit seizoen voornamelijk toe op de
400 meter.
Door haar sprintopleiding reikte de
Poolse ook op dit onderdeel binnen en
kele maanden naar de wereldtop. Tij
dens een recordrace in het Poolse Byd-
goszez ging Irena Szevinska echter be
paald niet tot het uiterste. Terecht
koestert het Oostduitse trio ook de
meeste angst voor de Poolse Christina
Brehmer: „Die tijd heeft me niet ver
baasd. Ik ben er bovendien van over
tuigd dat ze nog sneller kan. Gelet op
haar ervaring zal Irena Szevinska met
Riita Salin (de Europees kampioene)
onze gevaarlijkste concurrente zijn".
In de aanloop naar Montreal werd
Irena Szevinska echter geconfronteerd
met het niet geringe probleem, dat zij
een keuze moest maken tussen de 200 en
400 meter. Gelet op het geringe onder
linge tijdsverschil zijn beide afstanden
onmogelijk te combineren. Ofschoon
de Poolse haar beslissing nog steeds
niet openbaar heeft gemaakt, gaat de
Oostduitse atletiekleiding er iterecht)
vanuit dat dc Poolse de voorkeur zal
geven aan de 400 meter. Renate Ste-
cher, de olympisch kampioene van
München op de beide sprintonderde-
len, is daardoor op de dubbele sprint
duidelijk van een uiterst lastige con
currente bevrijd.
Desondank is de Oostduitse aanzienlijk
minder opgewekt naar Montreal afge
reisd dan zij anderhalve maand geleden
zou hebben gedaan. Hield Renate Ste-
cher aanvankelijk uitsluitend rekening
met Sonja Lanneman. die dit seizoen al
een (niet erkende) tijd van 10.75 secon
den scoorde, de topverrichtingen van de
Westduitse sprintsters kwamen voor
haar als een onaangename verrassing.
Drie van de vijf wereldrecords op de
technische nummers zijn echter nog al
tijd in het bezit van OostrDuitsland: de
onderdelen ver (Sigrun Sieg), hoog (Ro-
semarie Ackermann) en speer iRuth
Fuchs). Faima Melnik idiscus) en de
Bulgaarse Ivanka Christova. die on
langs kogelstootster Marianne Adam
onttroonde, zyn de overige wereldre
cordhoudsters.
Gelet op de samenstelling van de we
reldranglijst van dit moment, dreigen
de technische nummers wat betreft de
verdeling van goud en zilver een Oos
teuropees onderonsje te worden.
„Maar", zegt Werner Trelenberg nog
eens ten overloede. „de kwalificatie
wedstrijden waren voor ons niet meer
dan een tussenstation. De piek moet in
Montreal liggen. Daarop hebben wij
onze trainingen de laatste seizoenen
volledig afgestemd".
