PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
JIMMY CARTER
WIL MONDALE
Huisvrouwen hamsteren
goedkope blikgroenten
AMALRIK: HET BROEIT
IN DE SOW JET-UNIE"
Gemeenteraad Goes akkoord met nieuwe
schutsluis - honderd meter - bij Sas
de krant
van zeeland
vandaag
Kabinet bijna op vakantie
Veel doden na
aardbeving op
eiland Bali
Scholen voor
Afrikanen
blijven dicht
„Russisch communisme lijkt op nationaal-socialisme
219e jaargang no. 167
Ï3 Vrijdag 16 juli 1976
(Van onze correpondent)
WASHINGTON - Walter Mondale, 48, senator voor Minnesota, is
de democratische kandidaat voor het Amerikaanse vice-
presidentschap. Na een maand van zorgvuldig overwegen heeft
Jimmy Carter donderdag zijn voorkeur voor deze liberaal bekend
gemaakt.
Jimmy Carter zelf werd, geheel volgens
verwachting, donderdagmorgen (Ne
derlandse tijd) door de democratische
conventie met overgrote meerderheid
van stemmen tot kandidaat van de de
mocraten voor de Amerikaanse presi
dentsverkiezingen van 2 november.
De staat Ohio bracht Carter met 132
explosie
Mijnendienst blie6 wrak bij Dishoek op.
PAGINA 3
bouw
Minister Gruijters is niet optimistisch
over de ontwikkeling van de woning
bouw.
PAGINA 11
barst
stemmen over de benodigde grens van
1505 stemmen.
In totaal kreeg Carter hij de stemming
2239 stemmen, gevolgd door Morris
Udall met 330 en gouverneur Edmund
Brown jr. 300 stemmen. Er waren 139
stemmen voor andere kandidaten.
Na de stemming stapte Brown naar vo
ren om mee te delen dat hij de stemmen
van Califomiè aan Carter gaf, waarna
andere staten volgden.
Op een voorstel van vertegenwoordi
gers van Georgia om Carter nu bij ac
clamatie aan te wijzen, volgde een liud
'ja', waardoor zijn kandidatuur una
niem werd.
Mondale, een man met de reputatie dat
hij steeds op het goede moment be
schikbaar is. was niet Carters eerste
keus. maar hij bleef als enige over na een
omvangrijk eliminatieproces, dat ten
slotte Muskee, Church. Jackson, Glenn
en Stevenson uitschakelde
Mondale is sedert decemher 1964 sena
tor
Liberaal
Jimmy Carter verklaarde tijdens een
persconferentie in zijn Newvorkse ho
tel, dat tussen hem en Mondale op het
punt van de belangrijke beleidsonder
werpen geen merkbaar verschil van
opvatting bestaat. Dit zou kunnen be
tekenen. dat Carter aanmerkelijk libe
raler is dan veel van zijn supporters
van meer conservatieve allure thans
vermoeden. Zelfs was tijdens de om
vangrijke speculatie rond de vraag wie
de tweede plaats op de democratische
lijst zou komen al gezegd, dat Mondale
bijvoorbeeld voor een zuidelijke staat
als Texas te liberaal zou zijn.
Walter F. (Fritz) Mondale behoorde
eens tot de lange stoet democratische
presidentskandidaten, doch omstreeks
een jaar geleden staakte hij de strijd
voordat die goed en wel was begonnen.
Walter Mondale heeft zich tijdens zijn
werk als hoofd van de justitie van de
staat Minnesota doen kennen als een
man die wanbeheer van openbare in
stellingen hard aanpakt en dit gegeven
moet zwaar hebben meegeteld vooi
Carter, die krachtig wil 'hakken' in de
steeds verder uitbottende Washing-
tonse bureaucratie
AR-fractieleider Aantjes bespeurt bij d<
CHU de tendens om de steun aan de be
zuinigingsoperatie van het kabinet af tc
zwakkea
PAGINA 12
taiwan
Montreal: IOC zette de Spelen op hel
spel.
PAGINA 13
kwaal
Tour de France Zoetemelk moet met
gezwel de Puy du Dóme op
vervanger
Sport. Ad Prinsen vervangt zijn ploeg
maat Toine van den Bunder op pas
sende wijze en wint de ronde van Bruin-
PAGINA 16
schotland
Het Nordringfestlval komt dit jaar uit
het Schotse Inverness; radio- en tv-
programma's; strips.
auto
De autoverkoop lijkt dit jaar weer een
hoogtepunt te bereiken; beurs - finan
ciën - economie.
(Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG- Het kabinet heeft donderdag de besprekingen over de begroting
'77 vrijwel afgerond. Vrijdag komt het kabinet nog eenmaal bijeen voor het
afdoen van de lopende zaken, waarna ook voor de ministers - zij het met een
week vertraging - de vakantie kan beginnen.
Aanvankelijk was het de bedoeling het kabinetsberaad donderdagavond aj
te ronden, maar in die opzet is Den Uyl c.s. niet geslaagd. Het aanbrengen van
bezuinigingen in de begroting voor volgend jaar van ruim 300 miljoen als
gevolg van de donderdag officieel geworden loonmaatregel heeft blijkbaar
meer hoofdbrekens gekost dan was verwacht. Vooral het snoeien op defensie
en volkshuisvesting en ruimtelijke ordening zou volgens Haagse kringen op
flink verzet van de beide bewindslieden. Vredeling en Gruijters. zijn ge
stuit.
ARNHEM - Huisvrouwen hamsteren blikgroenten. Dat is te concluderen uit
de sterk gestegen omzetten in deze artikelen bij de levensmiddelenbedrij-
ven. Een bedrijfsleider van een supermarkt verklaarde dat de voorraad, die
normaal voor twee dagen bestemd is. nu voor een belangrijk deel reeds
binnen één dag verkocht wordt. Groothandelaren melden een omzetverho-
uing tot 100 procent.
De verkoopleider van Veluco in Geldermalsen. de heer Van de Zwaan, meldt
een recordverkoop ..We werken momenteel onder hoogspanning" Er is een
sterk toegenomen vraag merkbaar naar doperwten, sperziebonen en andere
peulvruchten, en appelmoes. De verkoop van wortelen m blik neemt toe,
alleen die van spinazie is normaal.
De heer Van de Zwaan schrijft de gestegen vraag naar conserven voor een deel
toe aan de hoge prijzen die voor verse groenten betaald moeten worden
Momenteel zijn blikgroenten relatief goedkoop.
In het najaar is een stijging van de prijzen voor conserven te verwachten. Dat
komt voor een belangrijk deel doordat de oogst kleiner zal zijn dan normaal.
„De tuinbonen zijn geplukt; de opbrengst beloopt niet meer dan de helft van
de normale oogst. Onze peulvruchten groeien nog. maar ook daarvan ver
wachten we een kleinere oogst dan normaal", aldus Van de Zwaan.
Bij de Hak-conservenfabriek in Giessen (N-Br.) heeft men ook reeds een
vergrote vraag opgemerkt. Volgens een woordvoerder van de fabriek komt
Frankrijk, omdat daar de oogst
hier echter de grootste vraag uit België e
vrijwel geheel mislukt is.
Groenten
Het Tuinbouwconsulentschap in Tiel verwacht dat de oogst van groenten
nogal mee zal vallen. Meer dan 20 procent minder zal die. meent men bij het
consulentschap, niet uitvallen. Momenteel ziet het ernaar uit dat typische
wintergroenten als boerenkool en witlof volop verkrijgbaar zullen zijn.
Het was bij het consulentsc^ap wel bekend dat er een hamsterrage op gang
gekomen was.
„Voorde binnenlandse markt zal er voldoende groenten zijn. maar doordat de
oogst in het buitenland er over het algemeen slechter voorstaat dan hier. kan
hetzelfde gebeuren als vorig jaar met de aardappelen. Toen stegen hier de
prijzen ook voornamelijk door de toegenomen export", aldus een woordvoer
der van het consulentschap.
Volgens fabrikanten is het zeker dat de prijzen van groenteconserven dit
najaar zullen oplopen. Hoe groot de prijsstijging zal zijn. is nu nog met te
voorspellen - dat hangt af van de oogst. Het consulentschap rekent voorlopig
nog niet op al te sterk stijgende prijzen:„Wij moeten echter wel hopen dat
het gaat regenen, want nog eens veertien dagen droog en heet weer zou vooi
een aantal produkten een ramp betekenen'
DJAKARTA (UPI) - Zeker 275 mensen
zijn omgekomen en honderden zijn
gewond bij een zware aanrdbeving die
donderdag drie dichtbevolkte gebie
den op het Indonesische eiland Bali
trof. Dit is in reddingskringen in Den
pasar. de hoofdstad van het eiland ver
nomen.
In de plaats Spirit, in het noorden, al
leen al waren er 250 doden. Daar stortte
een school in waardoor 200 kinderen be
dolven werden. Voorts waren er 500 ge
wonden in Spirit dat vrijwel geheel ver
woest werd door de beving die een
kracht van 5.6 had op de open schaal
van Richter
Bij het dorp Yeh Koemng vertoonde het
aardoppervlak scheuren. Er stegen
zwaveldampen op.
De ramp gebeurde 19 dagen na de zware
aardbeving in Indonesisch Nieuw-
Guinea waar meer dan 5.000 doden vie
len.
MOORD OP BLANKE
IN ZUID-AFRIK A
JOHANNESBURG (REUTER) - In
Krugersdorp bij Johannesburg zijn
donderdag een blanke overheidsfunc
tionaris doodgeschoten en een ander
gewond door Afrikanen. De slachtof
fers waren hoge ambtenaren van de
Bantoe-bestuursraad van West Rand.
het blanke regeringsdepartement dat
de zwarte wijken bij Johannesburg
controleert.
De gedode man. J. L. Roos. zat in zijn
kantoor toen een Afrikaan binnen
stapte en hem in het hoofd schoot
Na de aanslagen ontstond een vuurge
vecht tussen de aanvallers en andere
ambtenaren die een van de aanvallers
raakten en aan de politie overleverden.
De ander is voortvluchtig.
De Zuidafrikaanse autoriteiten hebben
donderdagavond, mede gezien de onge-
regelheden van onlangs in Soweto en
andere Afrikaanse woonsteden, een
aantal uitgebreide veiligheidsmaatre
gelen afgekondigd
Minister van justitie, politie en het ge
vangenwezen Jimmy Krüger maakte in
Pretoria bekend dat de scholen voor Af
rikanen, die 20 juli hun deuren zouden
openen, vooralsnog gesloten blijven
SCHIPHOL - André Amalrik met zijn portret, geschilderd door zijn
DEN HAAG - De Sowjet-Unie maakt op het ogenblik een periode
van overgang mee. Van buitenaf lijkt het alsof het een stabiel land
is, maar onder de oppervlakte broeit het. Deze ontwikkeling doet
zich voor aan de basis en ook aan de top".
Dat verklaarde de 38-jarige Russi- uitstellen. Dat kwam omdat Amalrik
sche dissidente historicus Andrei
Amalrik in een persconferentie bij zijn
aankomst op Schiphol. Amalrik arri
veerde in een Tupolev van de Russische
luchtvaartmaatschappij Aeroflot, sa
men met zijn vrouw, de 33-jarige Goe-
zel. Amalrik, die bijna onder de voet
werd gelopen door fotografen en jour
nalisten. droeg op zijn arm een Siamese
poes, die hij uit Moskou had meegeno-
Het echtpaar Amalrik heeft zijn reis
naar Nederland veertien daeen moeten
geweigerd had 4000 roebel belasting te
betalen, die de douane eiste voor het
meenemen van hun schilderijen en an
dere kunstschatten. De Russische auto
riteiten hebben hun eisen echter later
wat betreft de schilderijen aanmerkelijk
verzacht. Amalrik heeft wel een ikoon,
een antiek spinnewiel en samovar in
Ruslandmoeten achterlaten.
Amalrik werd beroemd door zijn boek
„Haalt de Sowjet-Unie 1984". waarin hij
een somber beeld schildert van de poli
tieke situatie in zijn land. alsook de de
mocratische beweging van de vooruit
strevende intelligentsia, waartoe hijzeli
behoort.
Hij vertelde dat de KGB. de Russische
geheime dienst, gebruik maakt van
Mafia-methoden. Politieke gevangenen
worden meedogenloos gemarteld.
„Deze methode gebruikt de KGB niet
alleen om de gevangenen klein te krij
gen, maar ook om als voorbeeld te die
nen voor het hele volk", aldus Amalrik.
Naar zijn schatting zijn er op het ogen
blik in heel Rusland 3,5 miljoen poli
tieke gevangenen.
Amalrik en zijn charmante vrouw wer
den op Schiphol verwelkomd door prof.
Van 't Reve. functionarissen van de uni
versiteiten van Utrecht en Leiden en
door de buitenland-expert van de PvdA.
OM ECONOMISCHE ONTWIKKELING TE KUNNEN VOLGEN
Van den Berg. Allen hebben het moge
lijk gemaakt dat het echtpaar Amalrik
naar het Westen kon uitwijken.
Amalrik zei voorlopig in Nederland te
willen blijven. „Ik heb nog geen speci
fieke plannen. Ik wil eerst door Europa
reizen en met andere Russische emi
granten spreken".
Beleid Kremlin
„De Russische leiders voeren de laatste
jaren", aldus Amalrik, „een intern be
leid dat balanceert tussen twee over
wegende tendensen. De ene tendens die
zich op alle niveaus in de Russische
samenleving manifesteert, gaat in de
richting van een liberalisering, zoals
we die kortstondig hebben kunnen vol-
Slot zie pagina 3 kolom 2)
TWEE VVD-ERS
STEMDEN TEGEN
GOES - De gemeenteraad van Goes
heeft donderdagavond, met twee
stemmen tegen, besloten om aan het
Goese Sas een nieuwe schutsluis van
100 bij 14 meter tc bouwen. Tegen
stemmers waren wethouder J. P. Lin-
denbergh en raadslid J. M. van der
Wouw (beiden wd). Zij vonden een
sluis met een schutlengte van 86 meter
voldoende. De nieuwe sluis, met inbe
grip van aansluitende werken en een
nieuwe ophaalbrug bij Wilhelmina-
dorp, gaat ruim 31 miljoen gulden kos
ten. Voor rekening van de gemeente
Goes komt bijna 4 miljoen gulden.
Voor de rest kunnen uitkeringen en
bijdragen verwacht worden. Vrijwel
alle woordvoerders drongen erop aan
meer subsidie-bronnen aan te boren,
om de financiële lasten voor Goes te
verlichten.
De sluis zal ongeveer 500 meter landin
waarts van de Oosterschelde komen te
liggen. Het oorspronkelijke plan om
een buitendijks nat-industrieterrein
aan te leggen is losgelaten. De moge
lijkheid is nu open gehouden om direct
achter de sluis een nat-industrieterrein
te maken. De gemeenteraad volgde wat
dat betreft de aanbevelingen uit het
rapport van de zogenaamde commissie
Zuurdeeg.
Raadslid Van der Wouw noemde de fi
nanciële offers van een 100-meter-sluis
te groot Gelet op het industriële kli
maat achtte hij de kans om achter de
nieuwe sluis industriële ontwikkelingen
tot stand te brengen, niet groot. „We
moeten beslist geen hersenschimmen
najagen", aldus de heer Van der Wouw.
Hij wees erop dat Goes nog vele wensen
in de sociale, culturele en recreatieve
sectoren heeft. Mede daarom pleitte hij
vooreen sluis van 86 meter, waardoor de
financiële offers volgens hem minder
groot zullen zijn.
De PvdA-er ing. J. A. Salomé schaarde
zich achter het voorstel van b. en w. De
afmeting van 100 meter vond hij een
zinvolle zaak. „Dat vergt natuurlijk
een paar centen meer. Maar als ik die
meer-kosten stel tegenover het totale
project, dan is dat een gering percen
tage". betoogde de heer Salomc. Hij
onderstreepte dat Goes nu de moge
lijkheid heeft om iets te bouwen dat
voor meerdere generaties van nut kan
zijn. De PvdA-ervcrlangdeuitdrukke-
lijk dat de meerkosten van de grotere
sluis (bijna 14.000 voor het eerste
jaar) uit de economische sector betaald
zouden worden. „We willen niet graag
de tunnel voor Goes-zuid prijsgeven
voor de sluis", stelde heer Salomc,
urs.G R Heerebout(pvdainam-mede
namens de PPR - een ander standpunt
in dan de meerderheid van zijn fractie.
Hij betreurde het ontbreken van een
kosten-baten-analyse. „Dat maakt een
juiste beleidsbeslissing onmogelijk. En
het is voor mij nog de vraag of de moge
lijkheden van een grotere sluis wel be
nut zullen worden", meende de heer
Heerebout Hij vroeg zich ook af of een
industriële ontwikkeling langs de Oos
terschelde past in het rijksbeleid. Het
raadslid wilde verder weten of de gro
tere sluis aanpassingen aan het kanaal
Goes-Oosterschelde noodzakelijk
maakt en of de Wiihelminapolder een
Jaarlijkse bijdrage Zal leveren aan de
kosten van de nieuwe ophaalbrug.
Raadslid M. Loeve icgg) vond dat de
nieuwe sluis met bijbehoren er zo spoe
dig mogelijk moet komen. Hij ging ak
koord met de voorstellen van b. en w. De
grotere sluis was voor hem geen pro
bleem. „De kost gaat voor de baat uit
We hebben indertijd gekozen voor het
economische model. We moeten ons
daarom royaal opstellen. De bedrijvig
heid die we eerst buiten hadden ge
dacht, moeten we nu naar binnen halen.
Daarbij past de grootst mogelijke sluis
voor Goes", betoogde de heer Loeve. Hij
vroeg of het college van b. en w. zich
nader wil beraden over de bouw van de
brug bij Wilhelminadorp, evenals over
de inrichting van een jachthaven in de
oude sluis en kanaalarm. „Goes heeft op
dit terrein ook een taak. Wie het doet,
vinden wij op zichzelf niet zo belangrijk-
Maar we moeten wel proberen een vin
ger in de pap te krijgen bij de inrichting
van het Zeeuwse Meer."
De heer A. Maljaars (sgp) zei in stem
men met het voorstel en de opmerkin
gen van de heren Salomé en Loeve. Hij
informeerde naar de plaats waar de
meuwe brug moet komen. „Op een
hoorzitting in Wilhelminadorp was het
overgrote deel van de aanwezigen voor
handhaving van de oude plaats.
Waarom wordt daar vanaf geweken",
aldus de heer Maljaars.
Wethouder Lindenbergh (bij de behan
deling van het voorstel in b. en w. was hij
met vakantie) onderstreepte de opmer
kingen van zijn partijgenoot Van der
(Slot zie pagina 7 kolom l)
SCHIPHOL- De Kat (een Siamees, ge
naamd Diza) van de familie Amalrik
zocht tijdens de zeer drukke persbijeen-
komst een goed plaatsje. Dat vond hij oj
zij) op de bagekist, temidden van vele
koffers. De kat zou zich ook de bewaker
kunnen noemen van de schilderijen, in
doeken gewikkeld op de achtergrond
tegen de muur, die Amalrik mee mocht
nemen uit de Sovjet-Unie.