PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
CDA EIST VAN KABINET
EXTRA BEZUINIGINGEN
Kabinet komt per 1 juli
met een
loonmaatregel
Kamer van Koophandel pleit voor tunnel
onder het kanaal van Gent naar Terneuzen
Contact Zuid-Afrika
VS wordt voortgezet
Wanneer economisch klimaat verslechtert
vandaag
Van der Stoel:
apartheids
politiek
moet snel om
Waarnemend
premier in
Portugal
FNV BLIJFT VASTHOUDEN AAN F 55,— NETTO
TER VOORKOMING BRUGO VERLAST SL UISKIL
219e jaargang no. 149
Vrijdag 25 juni 1976
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Het grote debat over de bezuinigingsplannen van het kabinet zou vrijdagmorgen in alle
vroegte zonder veel politieke spanningen achter te laten, eindigen. Dit was vannacht de algemene
voorspelling van politieke waarnemers op het Haagse Binnenhof. Het CDA eiste donderdagavond
van het kabinet dat extra bezuinigingsmaatregelen genomen worden wanneer het economisch kli
maat verslechterd.
Een motie van die strekking van de
CHU'er Van der Mei krijgt de steun van
een meerderheid uit de kamer (KVP,
ARP, CHU, VVD, DS'70, D'66 en de
kleine partijen ter rechterzijde) zo
werd verder aangenomen. Volgens de
christen-democraten moet er rekening
mee worden gehouden dat de economi
sche situatie de komende jaren ongun
stiger wordt. Om te vermijden dat we
in 1980 hopeloos vastlopen, moet het
kabinet haar bezuinigingsplannen op
voeren zodra de noodzaak daartoe
blijkt. Deze nogal voor de hand lig
gende wens hebben KVP-ARP (rege
ringspartijen) en de CHU (oppositie) in
een CDA-motie verenigd.
Minister Duisenberg (financiën) heeft
eerder deze week al laten weten dat hij
zijn plannen beslist niet voor de CHU of
het CDA op de helling zal zetten, maar
dat tegenvallers altijd kunnen dwingen
tot verdergaande bezuinigingen. Bij het.
sluiten van deze editie had het kabinet
over de motie van de christen
democraten nog geen definitief oordeel
geveld. Politieke moeilijkheden ver
wachtte echter niemand van het nogal
vrijblijvend geformuleerde verzoek.
Nypels, woordvoerder van D'66. diende
gisteravond laat een motie in waarin het
kabinet wordt verzocht om de groei van
belastingen en sociale premies rechte
streeks af te stemmen op de toename
van de nationale produktie. Tegen mid
dernacht waren er in totaal al 17 moties
(verzoeken aan het kabinet) ingediend.
De overgrote meerderheid daarvan zal
in de kamer geen meerderheid verwer-
De confessionelen hebben gisteren op
nieuw hun bezwaren tegen het voorge
stelde nieuwe systeem van kinderbijs
lag en fiscale aftrekregelingen naar vo
ren gebracht. Zij wensen hierover meer
duidelijkheid voor ze tot een definitief
oordeel komen. PvdA-woordvoerder
Dolman stemde in met het plan van de
regering om de komende vier jaar de
uitgaven van overheid en sociale verze
keringen met hoogstens een procent
van het nationale inkomen te laten
groeien.
Zwakke sector
De socialistische woordvoerder vroeg
extra aandacht voor de werkgelegen
heid in zwakke sectoren zoals de
bouwnijverheid. De Partij van de Ar
beid verkiest btw-verzwaring per 1 ok
tober boven uitstel van stimulerende
maatregelen voor de bouwnijverheid.
Verder opperde de heer Dolman bezwa-
derde dag van dit debat - moeizaam en
traag voort. Spectaculaire zaken zijn er.
sedert de regeringspartijen dinsdag in
grote lijnen akkoord gingen met dit re
geringsplan. eigenlijk niet meer ge
beurd Het CDA is erin geslaagd om de
eenheid te bewaren, hetgeen onder meer
betekent dat de moties van de VVD-
oppositie geen kans maken. De libera
len hebben onder meer voorgesteld om
de samenhang tussen de bezuinigings
plannen en de voorstellen van het kabi
net om hervormingen aan te brengen in
de samenleving niet te erkennen. Een
meerderheid van het parlement ziet die
samenhang echter wei-
Het investeringsbeleid van minister
Lubbers, die de komende jaren 4,75 mil
jard gulden wil toeschuiven aan het be
drijfsleven, roept ook grote vraagtekens
op bij de PvdA. De heer Dolman zette
verder vraagtekens bij de voorgenomen
aanpassing van de inkomens van amb
tenaren. en pleitte verder voor grotere
besnoeiingen op de defensieuitgaven Radicale WendilIL
VolgensdeKVPerPeijnenburgheeft.dec>
PvdA daarmee meer afstand genomen
van de kabinetsplannen dan zijn partij.
Dolman ontkent dat
Het debat over de reeks bezuinigingen
die het kabinet de komende jaren wenst
te nemen, sleepte zich donderdag - de
PPR-woordvoerder dr. Leo Janssen
VVD ONTSTEMD
OVER UITSTEL
EUROPA-DEBAT
heeft donderdagavond redelijk helder
uiteengezet hoe zijn partij een radicale
wending zou willen aanbrengen in de
vaderlandse economische politiek. Mi
nister Lubbers (economische zaken)
had de PPR daar eerder deze weck toe
uitgedaagd. De radicalen zijn tegen be-
zuiningsplannen wanneer niet tegelijk
veel meer aandacht wordt geschonken
aan de diensten die de overheid de be
volking op diverse terreinen aanbiedt.
Verder is het voeren van een scherp be
heersend inkomensbeleid voorwaarde
voor het saneren van de economie.
Janssen: „Wij menen dat geïnvesteerd
moet worden in de stadsvernieuwing, in
Isolatie van woningen en gebouwen, in
verbetering van het energieverbruik in
de bedrijven, in het totstandbrengen
van een hoogwaardige technologie met
bijbehorende arbeidsplaatsen, gericht
op het produceren op kleinere schaal, en
op verbetering van de omstandigheden
waaronder men werkt". Hij bepleitte
een beleid da t is gerich t op het erkennen
van arbeidsplaatsen die nu niet benut
worden.
Volgens de PPR-woordvoerder levert
ZARAGOSSA - Vier mensen zijn in de Spaanse plaats Zaragossa om het
leven gekomen en 36 werden ernstig gewond bij een ontploffing van een
tankwagen die in een gasfabriek stond. Hier wordt een tan de gewonden in
veiligheid gebracht.
DEN HAAG (ANP) - De WD-fractle in
de tweede kamer is er ernstig over ont-
tegen de voorgenomen verlaging s'emd, dat donderdag geen openbaar
van de wao-uitkeringen (ook het CDA debat heeft P,aats gevonden over de
heeft daar grote moeite mee), en verder Eur°Pese aangelegenheden,
keerde hij zich tegen de voorgenomen kamerlid Berkhouwer (oud
verlaging van de sociale uitkeringen voorzitter van het Europese parlement)
(Van onze correspondent)
schaal verkleining (kleinere bedrijven) BONN - Het enige resultaat van de gesprekken tussen de Amerikaanse minister
veel nieuwe werkgelegenheid op. „Het van buitenlandse zaken Henri Kissinger en de Zuidafrikaan.se premier Vontter is.
gaat dan om werkelijke kleinschalig- dat 'men ook in de toekomst contact zal houden'. Vorster preciseerde niet wat de
DEN HAAG (ANP) - Minister Van der heid. en om de sociale functie van de aard van die contacten zal zijn: rechtstreekse ontmoetingen of via diplomatieke
Stoel van buitenlandse zaken heeft middenstanders, de landbouwer, enzo- kanalen.
donderdagmorgen in de tweede kamer
gezegd, dat de apartheidspolitiek
voorts. Het gaat dan ook om land
schapsbeheer en landschapsverzor-
fluor
Twee vaten met fluor-waterstof lagen al
enkele jaren in de Middelburgse binnen
stad.
Portugal
ptt
aarzeling
Aarzeling in de Nederlandse conjunc
tuur, aldus het kwartaalbericht van de
Nederlandsche Bank.
torn
knokke
KRO zendt 'Pianistiek' in
Knokke-festival. radio
programma's; strips.
RSV achtde motieven voor het verloren
gaan van de Egyptische order niet rele
vant; beurs - economie - financiën.
voor thuis wonende niet-kostwinners.
'Ook katten inenten
tegen hondsdolheid'
DEN HAAG (ANP) - Eigenaren van
katten dienen gewezen te worden op
de mogelijkheid, dat zij vrijwillig
hun katten tegen hondsdolheid
kunnen laten inenten. Aldus de
tweede-kamerleden Tuijnman en
Waalkens (beiden vvd) in donderdag
aan minister Van der Stee van land
bouw gestelde schriftelijke vragen.
Volgens de kamerleden is er sprake
van een sterke uitbreiding van het
aantal gevallen van hondsdolheid in
Frankrijk en West-Duitsland. Met
name in Frankrijk blijkt, dat meer en
meer katten aan deze ziekte lijden.
Vandaar dat voor Nederland eigena
ren van katten gewezen moet worden
op entingsmogelijkheden.
heeft deze ontstemming vertolkt, nadat
tweede-kamervoorzitter Vondeling had
voorgesteld, het jaarlijkse openbare
tweede-kamerdebat over de Europese
zaken van de agenda af te voeren. Minis
ter Van der Stoel van buitenlandse za
ken verzocht namelijk om die afvoering.
Enkele weken geleden reeds besloot de
tweede kamer om op de laatste dag voor
het zomerreces (donderdag) met minis
ter Van der Stoel en zijn staatssecretaris
Brinkhorst over 'Europa' van gedach
ten te wisselen. Maar nadat kamervoor
zitter Vondeling de beraadslagingen
daarover aan de orde had gesteld, ver
zocht minister Van der Stoel om uitstel.
„Er zijn zoveel vragen, dat de beant-
woording enkele uren in beslag neemt.
Doch staatssecretaris Brinkhorst dient
nu naar Luxemburg te vertrekken, om
op tijd aanwezig te zijn bij het tripartite
overleg tussen de Europese raad van
ministers en Europese commissie en
werkgevers en werknemers over
sociaal-economische zaken. Mag het
kamerdebat daarom uitgesteld wor
den?", aldus minister Van der StoeL
Zuid-Afrika snel om moet. Hij zei, dat ging. Het gaat dan om service in plaats
de explosieve situatie van de laatste van mechanisatie. Dit vergt ook in de
tijd in Zuid-Afrika de sombere gevoe- toekomst een belangrijk deel van de
lens van de regering over de apartheid- nationale middelen",
spolitiek bevestigt.
Hij hoopte dat de omwenteling langs
vreedzame weg zou gaan. Daarom wilde
hij niet ingaan op 't voorstel van '1
Kamerlid Koppes (ppr) om de bevrij
dingsbeweging ANC financieel te steu
nen. Nederland beperkt zich tot huma
nitaire steun. Van de Stoel deelde aan
de kamer mee, dat deze steun van
170.000 gulden in 1973 tot440 000 gulden
in 1976 is uitgegroeid Hij zag geen mo
gelijkheden voor Nederland om te be
middelen in Zuid-Afrika. „een bemidde
laar moet onpartijdig zijn en wij zijn dat
niet", aldus Van der Stoel. Over de er
kenning van Transkei zei de minister
nog, dat in de Nederlandse beslissing de
opvatting van de Afrikaanse landen
zwaar zou meetellen.
LISSABON (AFP) - De revolutionaire
raad van Portugal heeft majoor Al
meida e Costa, minister van binne-
landse zaken, benoemd tot waarne
mend premier, zolang premier Azevedo
ziek is.
Admiraal Azevedo is sinds donderda
gochtend drie uur weer bij bewustzijn.
Na afloop van zijn twee dagen durende
ontmoeting met Vorster in het Beierse
Woud zei Kissinger dat er vruchtbaar
was gesproken.
Zowel Vorster als Kissinger weigerden
in te gaan op vragen over de inhoud van
hun gesprekken. Waarnemers menen
dat Rhodesiê en Namibië als hoofdpun-
groep noemde hij zelfs 'van essentieel
belang'. Kissinger noemde als doel van
zijn gesprekken met Vorster 'een drei
gend conflict in Afrika te voorkomen'.
Hij zou daarbij duidelijk hebben ge
maakt dat de apartheidspolitiek van
Zuid-Afrika kan leiden tot een bloed
bad.
ten op de agenda stonden. Kissingerzou Vorsterwildeinelk geval niet ingaan op
Vorster ervan willen overtuigen dat vraag, of zijn regering door de Ver
deze zijn politieke en economische in- enigde Staten onder druk is gezet met
vloed op het minderheidsregime van
Ian Smith moet gebruiken om de ont
wikkeling naar een zwarte meerder
heidsregering in Rhodesiê te versnellen.
Vorster wilde niet zeggen of zijn officiële
Rhodesiè-politiek van niet-inmenging
betrekking tot de apartheidspolitiek, en
de kwestie Rhodesiê en Namibië. Vor
ster wilde wel kwijt dat hij blij was over
het gesprek met de Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken, dat in een
"bijzonder openhartige sfeeri was verlo-
na het gesprek met Kissinger zal wor- Pen-
den veranderd.
Kissinger benadrukte dat elke oplos
sing voor de problemen in zuidelijk Af
rika garanties moet bieden aan zowel
de zwarte meerderheid als de blanke
minderheid. Garanties voor de laatste
Vandaag spreekt Vorster met bonds
kanselier Schmidt en een aantal minis
ters. Schmidt heeft al verklaard Vorster
te zullen wijzen op de afwijzende hou
ding die de Bondsrepubliek ten aanzien
van de apartheidspolitiek van Zuid-
Afrika inneemt.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG - Het kabinet is tot de slotsom gekomen dat het door de harde
opstelling van het FNV niet mogelijk is geweest om tot centrale afspraken voor
het loonbeleid voor de tweede helft van dit jaar te komen. Besloten is vandaag,
tijdens het kabinetsberaad, een loonmaatregel per 1 juli voor te bereiden, die
globaal zal neerkomen op een compromis tussen het werkgeversvoorstel en het
CNV-voorstei. Dit houdt in dat de gehuwde werknemers met twee kinderen en een
bruto jaarinkomen van f23.000 er per maand netto ongeveer 40 gulden bij zullen
krijgen.
CNV dit ingrijpen zullen aanvaarden, en
dat alleen het FNV zich tegen de maatr
regel zal keren.
Stakingen
DEN HAAG - Barbeque-festijn op het Haagse Binnenhof donderdagmiddag. Mr
Aantjes laat zich een barbequehap (een VVD-opmerking: 'een smakelijke CDA-
hap') goed smaken. Op achtergrond Hans Wiegel en mr. Berkhouwer VVD)
Moeilijk verteerbaar was het met name
voor premier Den Uyl en de ministers
Duisenberg, Boersma en Lubbers, dat
het FNV bleef vasthouden aan een netto
stijging per maand van 55 gulden. Hier
door zou de totale loonsomstijging, zo
werd door het Centraal Plan Bureau en
de Nederlandsche Bank berekend, uit
komen op 11.2 procent. Dit vindt het
kabinet onaanvaardbaar, omdat een
dergelijke loonsomstijging de inflatie al
leen maar zal aanwakkeren, wat ten
koste gaat van de werkgelegenheid en
de koopkracht van de lager betaalden.
Latere voorstellen van het FNV kwa
men neer op een loonsomstijging van 9,8
procent, wat ook door het kabinet on
aanvaardbaar wordt geacht
Aanvankelijk wilde het kabinet niet
verder gaan dan een loonsomstijging
van 8.5 tot 9 procent, doch uiteindelijk
bleek men bereid te gaan tot 9.3 procent,
hoewel de ministers Den Uyl. Lubbers
en Duisenberg zwaar aanhikten tegen
dat deel dat boven de 9 procent uitgaat
Een ingrijpen volgens het compromis
model van werkgevers en CNV betekent
dat alle werkgeversorganisaties en het
Het FNV heeft tijdens het beraad laten
doorschemeren dat bij een loonmaat
regel stakingen in de havens en in de
bouwnijverheid in Amsterdam niet
uitgesloten geacht moeten worden.
„Het kabinet zal zich beslist niet laten
chanteren door dergelijke harde sug
gesties". aldus vernamen wij uit krin
gen rond het kabinet, waar werd beves
tigd dat het kabinet op de hoogte is van
deze stakingsdreiging.
De bij het overleg betrokken ministers
vragen zich af of het nog noodzakelijk is
om vrijdagavond volgens afspraak het
gesprek met de werkgevers- en werk
nemersorganisaties voort te zetten.
De werkgeversorganisaties vinden het
'MEER NODIG
DAN WEG
TERHOLE-
DRIEWEGEN
TERNEUZEN - De Zeeuws-
vlaamse kamer van koophan
del wil dat g.s. in het streek
plan Oost-Zeeuwsch-
Vlaanderen de aanleg van een
tunneltje onder het Kanaal
Gent-Terneuzen bij Sluiskil
hoger waarderen dan die van
de weg Terhole-Driewegen.
De kamer formuleerde dat
standpunt donderdagmorgen
op voorstel van de heer J. F.
van de Voorde.
Hij vroeg zich af of het nodig is om
Zeeuw sch-Vlaanderen een nieuwe
verbinding te geven 'die alleen maar
tot gevolg heeft dat de mensen eerder
bij de brug van Sluiskil zijn, waar ze
dan moeten wachten.'
G.s. doen er volgens de heer Van de
Voorde beter aan, eerst deze 'bottle
neck' weg te werken.
Hij bekende, dat het hem goed zou
uitkomen wanneer de weg Terhole-
Driewegen 'op een wat lager pitje
wordt gezet', te meer daar de verbin-
van de toekomstvisie wat dichterbij
brengen, betoogde hij.
Overigens vond hij wel, dat Zaamslag
op korte termijn van het doorgaand
verkeer moet worden afgeholpen.
De kamer stelde zich in grote lijnen op
achter het voorontwerp, zij het met de
restrictie dat de streek verzekerd moet
kunnen zijn van royale steun van het
rijk bij het tot ontwikkeling brengen
van de Axelse Vlakte.
Drs. H F. Kok wilde niet verhelen de
twee mogelijkheden die g.s. voor toe
komstige industrievestiging hebben
gereserveerd (Axelse Vlakte en de
monding van het Baalhoekkanaal als
'reserve') als een vrij zwakke zaak te
beschouwen. „Eigenlijk is het een
'streekplan zonder ziel." Alleen krach
tige steun van het rijk kan realisering
Een plan
Kamervoorzitter F. de Vos benadrukte
dat het nodig is dat er een streekplan
komt voor heel Zeeuwsch-Vlaanderen.
Hij wees erop, dat er momenteel be
drijven uit het westen naar het oosten
- en in het bijzonder Terneuzen - ver
huizen om de gunstige vestigingsfaci
liteiten in de wacht te slepen. „Dat
kan nooit de bedoeling zijn," meende
hij.
De heer J. H. J. van de Velde vroeg zich
af of g.s. er wel zo goed aan hebben ge
daan om OostrZeeuwsch-Vlaanderen
bijna volledig te bestemmen voor de
dagrecreatie. Hij wees erop, dat dat
'een dure zaak die niets oplevert' is en
signaleerde knelpunten als de wegen
structuur en het openbaar vervoer. In
het voorontwerp wordt tenslotte geen Economie
rekening gehouden met het verschijn
sel van de 'verblijfscamping". waar een
deel van het gezin voor langere tijd bi
vakkeert, terwijl het gezinshoofd nor
maal doorwerkt.
onbehoorlijk dat het FNV tijdens de on
derhandelingen de aanvankelijke eisen
met 14 gulden netto verhoogde. .Juist
met het FNV zijn tijdens het overleg de
grootste moeilijkheden geweest De
FNV-vertegenwoordlgere wilden alle
cijfers die op tafel kwamen aanvechten,
doch hun f102 bruto per maand voor
iedereen bleek een onaantastbaar cijfer
te zijn. Tijdens het overleg bleek dat de
door het kabinet verstrekte cijfers door
de rekenmeesters van het Centraal Plan
Bureau als juist werden aangegeven",
aldus een woordvoerder van een van de
werkgeversorganisaties.
Minister Boersma zei de afgelopen
week dat men zich niet blind moet sta
ren op een aantal guldens, maar dat het
gaat om de handhaving van de koop
kracht van de lager betaalden. „Het be
leid van het kabinet is er van meet af
aan op gericht geweest de koopkracht
voor de laagstbetaalden te bandha
ven". Tegelijkertijd kwam het kabinet
enigszin tegemoet aan FNV en CNV
door toe te laten dat de loonsomstijging
over 1976 uitliep tot 9.3 procent
Het schuiven in de voorstellen door de
FNV betekent volgens de werkgevers
dat een stuk netto verbetering weer zou
wegvloeien via extra prijstijgingen. De
werkgevers staven deze beweringen met
de berekeningen die door het Centraal
Plan Bureau zijn gemaakt De loon
maatregel, die nu door het kabinet
wordt voorbereid, zal uitgaan van de
handhaving van de beleidsdoelstellin
gen: handhaving van de koopkracht
voor de lager betaalden en terugdrin
ging van de inflatiespiraal, en daardoor
terugdringing van de werkloosheid.
Dr. H. J. van Zuylen haakte in op zijn
opmerking over het openbaar vervoer.
Gegevens hebben zijns inziens over
duidelijk aangetoond dat de dagre
creanten geen buspassagiers zijn, maar
gebruik maken van hun eigen auto. De
heer Van Zuylen had er geen bezwaar
tegen wanneer er in OostrZeeuwsch-
Vlaanderen een goed geleidde vorm
van verb lijfsrecreatie van de grond zou
komen.
In dit beleid wordt het kabinet ge-
s te and door het vandaag verschenen
jaarverslag van de Nederlandsche
Bank, waarin staat dat de verbetering
van de economie die zich in het laatste
kwartaal van het vorig jaar manifes
teerde, tot staan is gekomen in het eer
ste kwartaal van dit jaar. Uit het jaar
verslag blijkt, dat andere landen wel
profiteren van de verbeterde wereld
handel, doch dat ons land na wat dit
punt betreft in de achterste wagen rit.
Ook minister Lubbers heeft hierop ge-
wezen op het in Parijs gehouden con
gres van de Organisatie voor Economi
sche Samenwerking en Ontwikkeling.