PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT NEK-AAN-NEK-RACE VAN COMMUNISTEN EN CHRISTEN-DEMOCRATEN mmiKram FNV: nog te grote kloof tussen de loonvoorstellen Kamerleden willen meer duidelijkheid over kostenberekening van pijlerdam WEER DODEN IN ZUID-AFRIKA Patstelling in Italiaanse verkiezingsstrijd Senaat VS ratificeert verdrag Spanje vandaag TALL SHIPSAANVARING Politiemacht grendelt wijken af O, Hoonrede pagina 9 219e jaargang no. 146 Dinsdag 22 juni 1976 Elke vrijdag in de PZC de SPECIALE ADVERTENTIE RUBRIEK voor verenigingen, actiegroepen e d voor advertentie* ZONDER WINSTOOGMERK (Van onze correspondent) ROME - De tussentijdse verkiezingen in Italië hebben geen enkel uitzicht geboden op de vorming van een nieuwe krachtige regering die kan beschikken over ruime steun in het parlement. Dank zij een bundeling van rechtse kiezers hebben de christen-democraten zich ondanks alle voorspellingen van het tegendeel weten te handhaven als grootste partij van het land. In het Huis van Afgevaardigden is het verschil met de communisten (die ten opzichte van de landelijke verkiezingen van 1972 zo'n tien procent winst boekten) echter miniem. Vannacht, toen de helft van de uitslagen voor deze kamer bekend was, bedroeg dat slechts drie procent. In de senaat hebben de christen-democraten een wat ruimere meerderheid (39 tegen 33,8 procent), die vooral is te danken aan het feit dat de jeugdige en in meerderheid communistische kiezers tussen 18 en 21 jaar alleen voor het Huis van Afgevaardigden mogen stemmen. Partij is vrijwel van de aardbodem ver- Berlinguer zei dat een verschuiving dwenen met zowel voor senaat als Huis naar links in het parlement had plaats van Afgevaardigden slechts ruim één gehad en de communisten bij het rege- procent van de stemmen. De communistische partijleider Enrico WASHINGTON (UPI) - De Ameri kaanse senaat heeft maandag een ver drag voor vijf jaar met Spanje geratifi ceerd krachtens hetwelk dit land voor 1.2 miljard dollar hulp en kredieten krijgt. De Verenigde Staten moge. 'p ruil hiervoor drie luchtmachtbases e de onderzeebootbasis Kota blijven ge bruiken. Voor de stemming nam de senaat een amendement aan. waarin de hoop wordt uilgesproken dat de democratie in Spanje bevorderd zal worden en waarin jaarlijkse machtiging voor de toewijzin gen wordt vereist. De patstelling tussen communisten en christen-democraten is een recht streeks gevolg van het verlies van de kleine partijen. Vooral de christen democraten hebben daarvan geprofi teerd. Veel rechts georiënteerde kiezers hebben door hun stem op de christen democraten uit te brengen willen voorkomen dat de communisten de grootste partij van het land zouden worden. Vooral het verlies van de neo fascisten is in dit opzicht veelzeggend: de partij verloor bijna de helft van zijn aanhang. B|j dit electorale geweld viel de partij 'op de wip' tussen christen-democraten en communisten, namelijk de socialis ten, in het niet. Ten opzichte van de lan delijke verkiezingen van 1972 verloren de sociaal-democraten van De Martino twee procent (van 11 naar 9). De Liberale WEER DODEN IN ULSTER BELFAST (RTR/UPD-In een voorstad van Belfast, Dunmurry, is maandag morgen een winkelier doodgeschoten, de vijfde door gewapende mannen doodgeschoten Noordier in drie dagen. Deze maand zijn in Noord-Ierland al 25 mensen gedood, het dodencijfer over dit jaar bedraagt 166. Een 27-jarige man is zondagavond doodgeschoten toen hij thuis de deur opendeed nadat onbekenden hadden aangebeld. Zijn 65-jarige vader werd zwaar gewond. Eerder op de dag werd een jonge man met steekwonden dood aangetroffen in de katholieke wijk Ar- doyne van Belfast. Een andere ren moeten worden betrokken. Zij kun nen niet zonder de christen democraten, zei hij, zoals dezen niet zonder de communisten kunnen. Hij wil een kabinet op brede basis met uitslui ting alleen van de Movimento Sociale Italiano of neo-fascisten De leider van de socialistische partij. Francesco de Martino, zei dat hij meende datzijn partij bij haar weigering zou blijven om nog in een kabinet zon der communisten zitting te nemen. Be rlinguer zei maandagavond tot een me nigte voor het partijbureau in de Via delle Botteghe Oscure, dat 1 op de 3 Ita lianen communistisch heeft gestemd. Hij eiste een overwinning op. maar: „wij hadden graag gewild dat de christen democraten minder stemmen hadden gekeregen" Tweehonderd meter van het commu nistische partijgebouw af stak Fanfani in het gebouw van de Democrazia Christiana op de Piazaa del Gesu' zijn overwinningsrede af. Bij het ter perse gaan luidden de be langrijkste uitslagen: christen-democ raten 38,5 procent <1972: 38,8); communisten 35,5 <272); socialis ten 9,5 19,6); MSI <neo fascisten) 5 <8,7); democratisch socialisten 3,4 <5,1); libe ralen 12 <3,9); republikeinen 3,0 <2,9). JONGEN STICHT BRANDEN UIT SENSATIEZUCHT NIJMEGEN (ANP) - De branden die de afgelopen maanden bij de Gelderland Tielens Papierfabriek in Nijmegen voor miljoenen guldens schade hebben aangericht zijn aangestoken door een 14-jarige inwoner van Nijmegen. De werf een eind verier zwaar gewond ge- jo„eemaI, is a| eerder met de politie in In de Amerikaanse staat Massachu setts zijn maandag voor het eerst in de geschiedenis duizenden ambtenaren in staking gegaan voor hogere salaris-, sen. Enkele uren nadat het grootste deel van de ongeveer 50.000 georgani seerde ambtenaren het werk had neergelegd, werden al stappen bij het hooggerechtshof gedaan om de stakers weer aan het werk te krijgen. HAMILTON. BERMUDA - De ver vooruitstekende boegspriet van de Spaanse schoener Juan Sebastian Da Eicano'rijt tijdens de siart van de Tall Ships race'bij Bermuda de zeilen van de volopgetuigde Argentijn 'Libertad' aan flarden. Tijdens het incident, waarbij ook reddingsboten overboord sloegen, werd één opvarende van de Spanjaard getoond. Het Argentijnse schip kon de reis vervolgen, de schoe ner moest met averij aan de topmast terugkeren. botertje Het Is niet al botertje tot de boom: zelfs de droogte kan de zulvelberg niet doen verdwijnen. PAGINA 4 meters Middelburg krijgt er 250 parkeermeters bij. PAGINA 7 heiI Vorster wil het heil van blank én zwart is de (eigen) mening van de stichting Geen kerkgeld voor geweld. PAGINA 9 rede De Troonrede blijft - ook na herschrij-1 ving in meer bevattelijke taal - een on-1 ding. vonden met soortgelijke verwondingen. M Zaterdagochtend vielen gewapende aantal inbraken mannen een huis binnen in Belfast en schoten daar een man dood die in bed heeft bekend driemaal brand te lag te slapen. Eenzelfde lot trof later op hebben gesticht bij de papierfabriek, de dag een man die een dutje deed op de Volgens de politie kreeg hij plotseling divan in de huiskamer. aanraking geweest wegens een groot zin in sensatie. LANSER (CNV) VERWACHT VANDAAG AKKOORD eenvoud JOHANNESBURG (DPA. RTR, AFP) - In de loop van maandagavond is het kennelijk wat rustiger geworden in de Zuidafrikaanse gebieden waar zich maandag nieuwe rassenrellen hebben voorgedaan. De politie liet weten dat zij de situatie overal in de hand had. Minister van justitie James Kruger zei in het parlement dat er maandag bij de rellen in de woongebieden van negers 10 mensen om het leven zijn gekomen. Volgens Kruger is het dodencijfer hier mee tot 140 gestegen. Volgens de Zuidafrikaanse radio zijn de tien mensen omgekomen in neger voorsteden rond Pretoria. Het merendeel van hen zou het leven hebben verlo ren in de voorstad Mabopane, waar de politie naar verluidt het vuur op plunderaars heeft geopend. Het aantal gewonden is tot 1.128 gestegen. De negervoorsteden gaven maandag over het algemeen hetzelfde beeld te zien als de vorige week Soweto. Scholen en bestuursgebouwen werden plat gebrand en winkels geplunderd. Er zijn nu ook eenheden van het Zuidafri kaanse leger in staat van alarm gebracht. Bij Pretoria bestormden 300 gewa pende negers een boerderij. Volgens de politie zijn hier twee negers doodge schoten. In Bonn, Parijs en Amsterdam werd gisteren gedemonstreerd tegen het Zuidafrikaanse bewind en wapenlieveranlies aan Pretoria. Premier Vor ster overlegde in Bonn met de Zuidafrikaanse ambassadeur in West- Duitsland, Hilgard Muller. WOERDEN - De kans dat er vandaag een Ioonakkoord zal komen, is na gistera vond plotseling verkleind. De FNV (NW en NKV samen) vindt dat er nog steeds een te grote kloof gaapt tussen haar loonvoorstellen en die van het kabinet en de werkgevers. Tot een definitief standpunt is de Federatieraad van de FNV, waarin alle 25 voorzitters van de aangesloten bonden zitting hebben, gisteren niet kunnen komen. Dat gebeurt pas vanavond, wanneer de Federatieraad opnieuw in een extra vergadering bijeenkomt. Hieraan vooraf zal vandaag eerst intern overleg in de afzonderlijke bonden plaatsvinden. FNV-voorzitter Wim Kok verklaarde gisteravond na afloop van het beraad dat de impasse over de lonen niet voor bij is. „Alle loonvoorstellen, zowel van werkgevers als van de regering, wijken aanzienlijk af van de onze", zo maakte hij duidelijk. Het CNV ziet, in tegenstelling tot de FNV, het loonoverleg dat vanochtend om acht uur zou worden voortgezet, wel slagen. De Verbondsraad van het CNV heeft zich gisteren uitgesproken voor een combinatie van het 'loonbod' dat regering en werkgevers hebben ge daan voor de tweede helft van dit jaar. CNV-voorzitter Jan Lanser zei desge vraagd dat men daardoorzou uitkomen op een netto loonsverhoging voor de zgn. modale werknemer van iets meer dan f40,- per maandrHet CNV stemt in met de door de regering voorgestelde verlaging van enkele sociale premies. Maar daarnaast voelt het ook veel voor het aanbod van de werkgevers om het werknemersdeel van de wao-premie door de baas te laten betalen. Lmser verwacht, in tegenstelling tot de maandagmorgen uitkomsten van be cijferingen verstrekt, die sinds vrijda gavond zijn gemaakt naar aanleiding van het toen door de kabinetsdelegatie aan het bestuur van de Stichting van de Arbeid voorgelegde nieuwe voorstel met het oog op loononderhandelingen. Vorige week is reeds een cijferopstelling gepubliceerd toen de gevolgen van het oorspronkelijke - op vrijdagavond 11 juni ingediende - kabinetsvoorstel wer den vergeleken met het standpunt van de Federatie Nederlandse Vakvereni gingen en het rekenmodel van de werk geversverbonden. De cijferslïjst verstrekt door het minis terie geeft nu onder meer aan dat de loonsom bij het oorspronkelijke kabi netsvoorstel en bij het rekenvoorbeeld van de werkgevers in 1976 met 9.2 pro cent zal stijgen, bij het uitgangspunt van de FNV 102,- bruto voor iedereen) met 11,2 procenten bij het jongste kabi netsvoorstel met 9.1 procent. Het lijstje geeft voorts aan dat bij ver werkelijking van respectievelijk het FNV. dat de partijen in het loonoverleg het vandaag al eens zullen worden. „Het zou jammer zijn als het nu nog zou stranden. Het móet wel lukken". Het ministerie van sociale zaken heeft del van de werkgevers en het jongste kabinetsvoorstel, steeds wordt veracht dat de prijsstijging dit jaar zal uitkomen op 8,25 procent en bij het FNV-voorstel op 9,1 procent. De zogenaamde overloop (datgene dat van invloed wordt geacht op de situatie in 1977 tengevolge van maatregelen in 1976 op loongebied zal zowel bij bet oorspronkelijke kabinetsvoorstel, als bij het rekenmodel van de werkgevers, in 1977 uitkomen op 0,7 procent, bij het FNV-voorstel op 3.0 procent en bij het jongste kabinetsvoorstel op 12 pro- cent. a Reéle mutaties in procenten tengevolge van verwerkelijking van een der vier voorstellen: voor het minimumloon: plus twee procent (oorspronkelijk kabi netsvoorstel), plus 2,1 procent (reken model werkgevers), plus 2,4 procent FNV-voorstel). plus 2.3 procent (jongste kabinetsvoorstel). Voor degenen met inkomen van 17.250,- respectievelijk plus 0.6. plus 0.7. plus 1.3 en plus 0.8 procent. Voor degenen met een inkomen van ƒ20.000.-. respectievelijk plus 0,1. plus 0.3. plus 0.7 en plus 0.4 procent. Voor degenen met een inkomen van 23.000,- (de zogenaamde modale man) respectievelijk min 0.1. plus 0.1. plus 0,2 en plus 0.2 procent. Voor degenen met een inkomen van 46.000.- (tweemaal modaal) respectie velijk min 1,6, min 1,4. min 1.7 en min 1,5 procent Voor degenen met een inkomen van 92.00.- (viermaal modaal) respectieve lijk min 2.0. min 2,0 min 2.5 en min 2.0 procent. Voor de zogenaamde modale werkne mer zal de verandering in het netto maandloon juni/juli 1976 in guldens zijn respectievelijk plus ƒ21,-, plus 30,-, plus 55,- en plus 29,-. De onverwachte schoolstrijd Ze-land heeft onverwacht l&i-yjM een eigenaardige schoolstrijd gekregen: de Vlissingse scho- [—.7 -j len voor hoger beroepsonder- wijs hebben laten weten niets te voelen vooreen samenbun deling met de overige Zeeuwse institu ten. welke bundeling het ministerie van onderwijs als een onverbiddelijke els stelt indien Zeeland over meer moge lijkheden voor hoger beroepsonderwijs wil beschikken. In dit verband wordt In het bijzonder gedacht aan een heao. een school voor hoger economisch onder wijs. waarna later eventueel een sociale- en een kunstacademie zouden kunnen volgen. Toen de Vllssingse weigering vorige week bekend werd bleek de on- derwljsbeer goed los: er ontstond een complete polemiek - vla toespraken bij diploma-uitreikingen - terwijl voorts de staten van Zeeland kans zagen deze aangelegenheid te bespreken bij de be handeling van een ETI-nota. 'De ar beldsmarkt sinds 1960' In de staten rolde er tenslotte een motie uit - nadat gedeputeerde Boersma een uitvoerige toelichting op de gang van zaken had gegeven - waarin aan gedeputeerde sta-' ten werd verzocht de onderhandelingen over de bundeling opnieuw op gang te brengen. En dat zal nu gebeuren. JlI et ziet er echter niet naar ui t dat de Vllssingse schoolbesturen hun houding snel zullen versoepelen: men heeft zich daar nu eenmaal op een bepaald "hard' standpunt geplaatst en er moet mee worden gerekend dat men daar moeilijk van af ls te brengen. Dat is al gebleken uit opmerkingen van die zijde, gemaakt in de polemiek, waarop wij hierboven doelden. Hetkomterop neer dat men in Vlissingen de schouders ophaaltover de eisen van het ministerie en die veel te hard vindt. Wanneer men zijn oor In die kringen te luisteren legt. dan kan men zelfs geërgerd het woord 'chantage' ho ren: men vindt dat de betrokken be leidslieden wel wat al te makkelijk hun eigen (vooral op de randstad toegesne den) uitgangspun ten opleggen aan een provincie, die helemaal niet ge schikt zou zijn voor toepassing van deze uitgangspunten. Er zouden, althans naar het Vlissingse oordeel, zeker an dere mogelijkheden voor Zeeland uitge zocht moeten worden, bijvoorbeeld an dere modellen van samenwerking met eenheden, die beter met elkaar zouden harmoniëren dan de deelnemers van deze opgelegde vorm. waarbij alle insti tuten in één verband worden onderge bracht. j Jjantlijn verigens staa t Vlissingen niet alleen in deze opvatting: ook andere instellin gen hebben hun bezwaren, maar bij hen is er één groot verschil met de Vlisslngse houding. Dit verschil namelijk: de over ige instituten zijn wel bereid toe te ge ven. zijn bereid ook - onder bepaalde voorwaarden - water In de wijn te doen. omdat zij het belang van Zeeland laten prevaleren. Men redeneert aldus: ..Als we niet met elkaar iets doen, gaan be paalde nieuwe vormen van hoger be roepsonderwijs voor Zeeland verloren en dat wensen wij niet." Ondanks alle bezwaren tegen de bureaucratisering, die onvermijdelijk aan de ingewikkelde bundeling - er wordt daarvoor het af schuwelijke woord 'clustering' gebruikt - vastzit, ondanks bedenkingen ook van andere aard. is men desondanks bereid mee te werken. Zeeland moet namelijk meer mogelijkheden krijgen, zo is de re denering. Daarbij is het duidelijk dat de bijzondere scholen, met name die op confessionele grondslag, sterk de vrijheid van 'inrichting en richting" ac centueren, maar toch had men aan die kant - bij de christelijke pedagogische akademie bijvoorbeeld - de stellige in druk dat men er met elkaar wel uit zou komen. Vandaar de bereidheid om on der bepaalde voorwaarden mee te wer ken. De Vlissingse scholen - hts. fysio therapie en zeevaartschool - konden die bereidheid echter niet opbrengen en daardoor sprong de zaak. Met als gevolg dat overig Zeeland de zwarte piet aan Vlissingen heeft toegespeeld. FRACHEEXPERTS STELLEN 100 VRAGEN AAN MINISTER TER VOORBEREIDING VAN OOSTERSCHELDEDEBAT We PAGINA 12 acht uur Karei de Graaf en zijn acht uur radic j per week; radio- en tv-programma's i strips. VRAGEN OVER 'VERWERKEN' VAN INFLATIE (Van onze Haagse redacteur) DEN HAAG - De waterstaatexperts in de tweede kamer vinden dat minister Westerterp van verkeer en waterstaat meer duidelijkheid moet scheppen over de kostenberekening voor de bouw van een pijlerdam in de monding van de Oosterschelde. In de ongeveer honderd vragen die de kamerleden de minister schriftelijk hebben gesteld ter voorbereiding van het Oosterschelde- debat, dat woensdag wordt gehouden, ligt het accent op de financiële kant van de zaak. De kamerleden willen ook nadere inlichtingen hebben over wa- terhuishoudkundige en technische as pecten die verbonden zijn aan de keuze voor de pijlerdam. Vanuit verschillende fracties worden met name deze' vragen aan de minister gesteld: waarop stoelt de minister de opvatting dat ook in een totaal afgesloten Oos terschelde compartimenterings- dammen zouden moeten worden aangelegd; op welke manier heeft de bewindsman de inflatie, die tussen 1974 en nu is opgetreden in zijn berekeningen ver werkt. De heer Koning van de WD stelt in een serie vragen, dat in de oorspronkelijke plannen werd uitgegaan van een zoet Oosterscheldebekken. „Daarbij was van enigerlei compartimentering geen sprake. Wanneer en waar is in het over leg tussen staten-generaal en regering overeengekomen dat, bij volledige af sluiting van de Oosterschelde. deze zeearm een zout milieu zou behouden? Zo uit niet het geval is. mogen dan de compartimenteringsdammen buiten beschouwing worden gelaten bij de al dan niet vervulling van de financiële voorwaarden, zoals de minister doet in zijn brief van 17 juni"?, aldus de heer Koning. Ook de heer Schakel van de ARP wil weten wat de minister verstaat onder de compartimentering volgens het oorspronkelijke Deltaplan. De heer Roels van de PvdA vraagt mi nister Westerterp precies aan te geven hoe hij het maximaal in 1974 toegestane bedrag van 1750 miljoen gulden heeft omgerekend naar het prijspeil van be gin 1976, waarbij de minister op een be drag van 2.135 miljoen gulden komt. De heer Comelissen van de KVP vraagt de heer Westerterp nauwkeurige informa tie te geven over de toegestane meer kosten, niet alleen wat betreft de toege paste inflatiecorrectie, maar ook wat het in 1974 bepaalde bedrag zelf. Hij meldt in zijn vragen, dat in 1974 werd uitgegaan van toegestane meerkosten van 1600 tot 1700 miljoen gulden. Even als de heer Schakel vraagt de heer Cor- nelissen de minister een kostenvergelij- king te geven, waaruit duidelijk blijkt hoe de kosten van nu tegen die van 1974 zijn afgezet. De heer Koning meent dat een jaar extra inflatie in de berekenin gen is 'binnengesmokkeld'. Grote pijlerdam Bij de schriftelijke voorbereiding van het debat gaan de woordvoerders voor verkeer en waterstaat ook in op de door de regering opengelaten mogelijkheid om in het voorjaar van 1977 alsnog te beslissen dat een pijlerdam met een doorstroomvolume van 20.000 vier kante meter moet worden gebouwd. Boven de al ontstane extra kosten zou in dat geval nog eens 260 miljoen moe ten worden uitgegeven. De heer Ter louw van D'66 wil weten tot welk tijd stip met dat bedrag van 260 miljoen gulden kan worden gerekend. Hij vraagt de minister bij de studie naar de omvang van de openingen in de dam ook de departementen van cultuur, re creatie en maatschappelijk werk en van landbouw en visserij te betrekken. Ook de heer Roels dringt daarop aan. Hij pleit voor de vorming van een inter departementale commissie die de stu die kan verrichten, waarbij ook het Rijks Instituut voor Visserij Onderzoek (RIVO) en universiteiten zouden kun- Slot zie pagina 4 kolom 7) hebben de indruk dat de Vlls singse instellingen hoog spel proberen te spelen. In hun houding zijn - globaal gezien - drie factoren herkenbaar on vrede in het algemeen met de plannen van dit ministerie met het hoger be roepsonderwijs, voorts de verwachting dat bij de behandeling van de bewuste nota in het parlement vele bezwaren zul len worden uitgesproken die gevolgen in de beleidssfeer zullen hebben, tenslotte de eigen structuur van de Vlissingse scholen. Om met dat laatste punt te be ginnen: de zeevaartschool bijvoorbeeld beschouwt zich niet in de eerste plaats als een provinciaal instituut, maar vindt dat zij een veel grotere invloedssfeer heeft, zij is een nationaal georiënteerde opleiding. Daarbij komt dat van ouds her bindingen bestaan van een derge lijke school met de 'klantenkring', de groep bedrijven bij wie de afgestudeer den uiteindelijk terecht komen: in dit geval de rederijen. Zo gezien heeft men weinig neiging om de strikt-provinciaie belangen - Zeeland moet meer hbo- ins te Hingen krijgen - boven aan de lijst te zetten: men vindt het eigen zelfstan dig bestaan zonder meer belangrijker. Bij de hogere technische school speelt dat wat minder sterk, maar toch zijn ook hier de bindingen met het bedrijfsleven - bijvoorbeeld via het bestuur - zonder meer duidelijk. Vanuit een dergelijke gedachtengang is er weinig geestdrift om de eigen zelfstandigheid los te laten en binnen te treden in wat men een (Slot zie pagina 3 kolom 1)

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1976 | | pagina 1