VAKCENTRALES WIJZEN
LOONPLAN REGERING AF
Regering overweegt ernstig bouw
'grote' pijlerdam in Oosterschelde
minikrant
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Bedekte waarschuwing
van Israël aan Syrië
FNV: onaanvaardbaar9 - CNV: terug naar de achterban
Nederlanders
ontsnapt uit
Spaanse cel
Verhoging kijkgeld iets
minder: 114 per jaar
BESLISSING NIET VOOR VRIJDAG TE VERWACHTEN
j Jjcadlijn"
219e jaargang no. 140
Dinsdag 15 juni 1976
Elke vrijdag in de PZC de SPECIALE ADVERTENTIE
RUBRIEK voor verenigingen, actiegroepen e.d. voor
advertenties ZONDER WINSTOOGMERK
(Van onze redactie economie)
WOERDEN-UTRECHT - De vakcentrales FNV en CNV slikken het loonplan van de regering voor
de tweede helft van dit jaar niet. De federatieraad van het FNV is maandagavond tot de slotsom
gekomen, dat de kloof tussen het aanbod van het kabinet (20 gulden plus 10 gulden korting zie
kenfondspremie) en de eis van het FNV (102 gulden prijscompensatie voor iedereen» te groot is. De
federatieraad acht de voorstellen van de regering dan ook niet aanvaardbaar. De leden van de
verbondsraad van het CNV wensten nader beraad met hun bondsbesturen over de inhoud van het
kabinetsvoorstel en over de berekeningen die van de zijde van de regering zijn verstrekt.
Hel „regeringspakketje", zoals FNV-voorzitter Wim Kok de kabinetsvoorstellen noemde, komt ongeveer neer op een
prijscompensatie van twee procent, terwijl het prijsindexcijfer tussen oktober vorig jaar en april dit jaar al met vijf
percent is gestegen.
opnieuw bijeen. De verbondsraad
heeft overwogen, dat er een kenne
lijke samenhang bestaat tussen de
voorstellen van de regering over hel
arbeidsvoorwaardenbeleid 1976 en de
nota van minister Duisenberg over
het matigingsbeleid voor de jaren
Kok zei dat er geen sprake van kon
zjjn, dat er over het arbeidsvoorwaar
denbeleid voor 1977 al afspraken ge
maakt kunnen worden, zoals minister
Boersma vorige week zei te hopen. „Er
kan niet anders dan in de sfeer van al
gemene termen over gesproken wor
den Voor afspraken is het nog veel te
vroeg". Kok meende, dat men thans
kan spreken van een toneelstuk,
waarin de decorstukken niet goed
staan. „Er is niet voldoende klimaat
geschapen om onzerzijds tegemoetko
mend te zijn".
De FNV-voorzitter wees erop, dat het
kabinet nu wel met allerlei plannen is
gekomen, maar dat nog steeds het
wetsontwerp Vermogensaanwasdeling
ontbreekt. „Daarover is het FNV zeer
ontevreden, want de verschijning van
dit wetsontwerp wordt voortdurend
opgeschoven", zei hij.
Hel CNV
De leden van de verbondsraad van het
CNV wilden maandagmiddag geen be
slissing nemen. Zij wensten eerst in
hun bondsraden en bondsbesturen de
berekeningen te bespreken in verge
lijking met een volledige prijscom
pensatie. In een extra vergadering op
vrijdag 18 juni komt de verbondsraad
gewonden
Rijkspolitie dringt aan op betere rege
ling voor het vervoer van gewonden bij
ongevallen.
raad
heveldam
Heveldam in de Oosterschelde. het
goedkope en gemakkelijk uit te voeren
plan dat in de Haagse kasten bleef.
begroting
blessure
Sport: Lilian Gillissen kan door bles
sure haar atletiektitels niet verdedigen
earring
De verhalen over haat en nijd in de
aparte popwereld die 'Earring heet,
lijken overdreven; radio- en tv-
Programma's; strips.
PAGINA 13
recessie
De recessie is voorbij maar dat geldt
met voor de economische moeilijkhe
den, aldus bankpresident Zijlstra;
oeurs - financiën - economie.
CADEX (AP) - Vier Nederlanders zijn
maandag uit de plaatselijke gevange
nis van Cadiz ontsnapt door een tun
nel die ze vanuit de gevangenis naar
buiten toe hadden gegraven, zo heeft
de Spaanse politie maandag bekend
gemaakt.
De ontsnapping werd bemerkt door
een militaire patrouille die buiten de
gevangenispoort de ronde deed en op
de tunnel stootte.
De gevangenisdirecteur heeft bekend
gemaakt dat na het tellen van de over
blijvende gedetineerden is komen vast
te staan dat de ontsnapte vier allen
Nederlanders zijn. te weten de 31-jarige
Maurits ten Broeke, de 30-jarige Mari-
nus Beerendam. de 29-jarige Martin
Radecker en de 25-jarige Eduard Ra-
decker. De woon- of geboorteplaats
van de vier ontsnapte Nederlanders
werd niet bekend gemaakt.
Volgens de politie zaten ze een straf uit
voor het handelen in verdovende mid
delen. Ze werden in de Spaanse stad
Algeceiras gearresteerd toen ze pro
beerden een niet nader omschreven
hoeveelheid drugs die ze in Marokko
hadden gekocht Spanje binnen te
smokkelen.
De CNV-verbondsraad zag de samen
hang tussen het loonvoorstel van het
kabinet en de matlgingsvoorstellen
met name voor het overheidspersoneel,
waarvoor extra bezuinigingen worden
aangekondigd in de sfeer van de pen
sioenregeling. de ziektekostenregeling
en de wachtgeldregeling. De verbonds
raad wil eerst meer klaarheid hebben
over de vraag wat de betekenis is van
het overleg dat nog deze week tussen
de regering en de bonden van over
heidspersoneel zal beginnen.
Ten slotte wil het CNV meer duidelijk
heid hebben over het beleid, dat het
kabinet in de komende jaren wil gaan
voeren. De nu uitgebrachte nota's ge
ven daarvoor wel aanwijzingen. ..maar
in de eerste ontmoeting met de rege
ring is daarover niet gesproken", aldus
het CNV. dat meedeelde de regering
hierover nadere opheldering te zullen
vragen bij het eerstkomende overleg.
De prijzen
Een ander punt van ontevredenheid
bij het FNV is de ontwikkeling van de
prijzen. De doelstelling van de rege
ring is nu bijgesteld tot 8,25 procent
op jaarbasis, maar het FNV acht dit
niet haalbaar. „De basis is daaraan
ontvallen, want met het bod dat is ge
daan zou een loonstijging van negen
procent worden bereikt. Dat acht ik
niet realistisch", zei FNV-voorzitter
Wim Kok. die het erg moeilijk vond
om verder te onderhandelen
Wim Kok betoogde, dat de werkne
mers niet opnieuw een offer moeten
brengen, terwijl ze in het ongewisse
blijven over politieke intenties zoals de
VAD en het inkomensbeleid. Daarover
zou volgens hem in het kamerdebat,
dat volgende week wordt gehouden,
maar eens grote duidelijkheid moeten
worden gebracht. „Maar ook de onder
nemers moeten duidelijk zijn. Zaken
als meer winst omzetten in meer ar
beidsplaatsen zouden met hen be
spreekbaar moeten zijn", meende hij.
De FNV-voorziter klaagde, dat de
werkgevers bij iedere gelegenheid
pressie uitoefenen en dat zij nogal eens
van opstelling veranderen
Dinsdag zullen de vertegenwoordigers
van vakbeweging en werkgevers met
deskundigen van het Centraal Plan
Bureau gaan berekenen hoe de diverse
alternatieven gaan uitpakken Don
derdag hopen werkgevers en vakbewe
ging elkaar te treffen ln de Stichting
van de Arbeid. Volgens Kok zal dan
ook worden gesproken over zaken als
educatief verlof, arbeidstijdverkorting
voor oudere werknemers en vervroegde
pensionering.
Volgens Wim Kok is de datum van 21
juni zeer belangrijk voor hel bepalen
van het uiteindelijke verloop. „De
vakbeweging houdt er nog steeds aan
vast, dat als er geen uitzicht is op een
akkoord, de onderhandelingen per be
drijfstak gevoerd moeien worden", zei
hij. Bovendien benadrukte hij, dat bel
FNV nog steeds gekant is tesren een
looningreep van de regering. Het FNV
hoopt voor de kamerdebatten vol
gende week te kunnen reageren op d<
bezuinigingsnota en de structuurnota
Voedingsbonden
contra koppelbazen
in landbouw
UTRECHT (ANP) - De voedingsbon
den NW en NKV willen dat minister
Boersma van sociale zaken paal en
perk gaat stellen aan het floreren van
de zogenaamde 'machineringen' in de
landbouw. Het instituut 'machinering'
is volgens de voedingsbonden gelijk
aan koppel bazerij en het werkt con
currentievervalsend tegenover de ge
wone agrarische werknemers.
MINISTERRAAD BRENGT MATIGING AAN
DEN HAAG - Het kijkgeld wordt volgend jaar verhoogd van f108 tot f114. De
luisterbijdrage zal met fl,50 stijgen lot f34.50. Deze omroepbijdragen zullen
voortaan jaarlijks aan de prijsstijgingen worden aangepast. Dit heeft de minis
terraad besloten.
Aanvankelijk had minister Van Doorn iCRMi een forsere verhoging op het oog:
in het wetsontwerp tot Wijziging van de Omroepbijdragen was sprake van den
verhoging met f21 tot f129 Maar het kabinet heeft het in deze periode van be
zuiniging en matiging blijkbaar niet aangdurfd lot een dergelijke vrij drastische
kijkgeldstijging te besluiten
Minister Van Doorn heeft 1,5 jaar lang kans gezien een verhoging van het luister
en kijkgeld tegen te houden. Op 1 juli 1973 werd de omroepbijdrage vastgesteld
op f 108; zij zou voor twee jaar - dus tot 1 juli 1975 - gelden. De minister heefl het
tijdstip naar l januari 1977 verlegd, omdat hij meende dat de omroep over vol
doende reservemiddelen beschikte. Het kijk- en luistergeld nu nog langer op het
zelfde niveau houden, zou volgens de redenering van de bewindsman echter on
verantwoord zijn.
SIR HAROLD
WINSOR CASTLE - Oud-premier
Harold Wilson van Groot-Brittanié
is maandag in Windsor Castle voor
de voeten van koningin Elizabeth
neergeknield om begiftigd te wor
den met de versierselen van de orde
van de kouseband. Hiermee werd
Wilson officieel 'Sir Harold', als
drager van de hoogste en meest ex
clusieve ridderorde van hel land.
Hier treedt hij de St-George's kapel
binnen om lot ridder geslagen le
worden
BESTAND IN LIBANON WEER VERBROKEN
JERUZALEM/BEIROET (RTR/AFP)-De Israëlische minister van buitenlandse
zaken. Vigal Allon, heeft maandag verklaard dat de Syriërs hun houding tegen
over de christenen in Libanon, die zij momenteel beschermen, zullen verharden
zodra de crisis daar voorbij is. „Maar," aldus de minister, „de christenen moe
ten weten dat er iemand is waarop zij kunnen rekenen als hun toestand wanho
pig wordt."
'VOORWERK' VOOR ZATERDAG
STOCKHOLM - De Zweedse Koning en zijn aanstaande vrouw. Silvia Sommer-
lath hebben maandagmiddag de pers te woord gestaan op het koninklijke kas
teel in verband met hun huwelijk a.s. zaterdag. Zeer veel journalisten waren
aaiiivezig.
Hij zei dat Israël niet zou toestaan dat
zijn nationale belangen door de situa
tie in het naburige Libanon in gevaar
zouden worden gebracht...
Hij voegde daar echter aan toe dat van
een echte bedreiging momenteel geen
sprake is.
Volgens de minister, die het woord
voerde in het parlement, zal Israël niet
toestaan dat Libanon weer een basis
wordt van waaruit Palestijnse guerril
lastrijders acties tegen Israël onder
nemen.
Hij zei dat de Israëlische regering
voortdurend voeling met de Verenigde
Staten houden en dat Washington
weet dat Israël zal handelen zodra zijn
nationale belangen worden bedreigd.
De 'rode lijn' die Israël als grens heeft
gesteld voordat het in Libanon zou in
terveniëren is samengesteld uit een
combinatie van factoren. Daarbij zijn
de omvang en de gevechtskracht van
de Syrische troepen in Libanon en van
de nog niet gearriveerde Arabische
vredesmacht, de duur van hun verblijf
en de uiteindelijke beslissing over de
status van de Palestijnse guerrilla
strijders.
De situatie in Libanon, aldus minister
Allon, is bijzonder veranderlijk en er
vormen zich vreemde bondgenoot
schappen.
Syrische troepen hebben maandag bij
een nieuw offensief in het zuidoosten
van Libanon een belangrijke linkse po
sitie bij de berg Hermon veroverd.
De jongste doorstoot van plaats
slechts enkele uren nadat de vrede
sonderhandelingen onder bemidde
ling van Libië waren mislukt en het
twee dagen oude bestand in Beiroet
overging in hevige schietpartijen met
artillerie en mortieren. Daarbij vielen
in de afgelopen 24 uur zeker zeventig
doden en 105 gewonden.
De linkse Libanese leider Kamal
Joembiatt vergaderde in Beiroet met
Arabische ambassadeurs en zei na af
loop dat hij hun regeringen had ver
zocht de Syrische blokkade van de be
langrijke havens Beiroet. Sidon en
Tripoü via een luchtbrug te doorbre
ken. „Het Syrische beleg heeft tot doel
Beiroet en de andere grote Libanese
steden uit te hongeren." aldus Joem
biatt.
Ooggetuigen verklaarden dat zondag
een paar konvooien erin slaagden Bei
roet wat voedsel te brengen, de eerste
aanvoer sinds twee weken, maar dat
daarna de Syrische gordel weer herme
tisch werd gesloten.
De plannen om een Arabische vre
desmacht naar Libanon te zenden zijn
intussen nog steeds niet gerealiseerd.
Zij worden doorkruist door her
nieuwde gevechten en procedure-
kwesties.
De Palestijnse leider Jasser Arafat
heeft er bij Libië op aangedrongen
met de grootste spoed troepen te zen
den om toezicht op een bestand te
houden, zo meldde een links Libanees
dagblad.
Volgens radio-Beiroet heeft de linkse
leider Kemal Joembiatt gevraagd om
militaire Interventie van Irak, Algerije
en Libië.
Intussen zet premier Abdel Salem JaJ-
Ioed van Libië zijn pogingen om een
nieuw bestand te bereiken voort.
Een andere vredestichter. de
secretaris-generaal van de Arabische
liga Machmoed Riad. wordt in Beiroet
verwacht
KOSTEN 3,16
MILJARD, GETIJ
VOOR 90 PROCENT
BEHOUDEN
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG - De regering zal
vandaag (dinsdag) tijdens de
bespreking van de Ooster-
scheldeproblematiek ernstig
overwegen of het financieel
haalbaar is voor het behoud
van 90 procent van het huidige
getij in de zeearm 3,16 miljard
gulden uit te geven. Voor dat
bedrag kan een pijlerdam ge
bouwd worden met een door
stroomprofiel van 20.000 vier
kante meter. Zo'n dam garan
deert volgens de berekeningen
van Rijkswaterstaat een ge
middeld getijverschil bij Yer-
seke van 3.1 meter. Op dit
moment is dat 3.5 meter.
Volgens kringen rond het kabinet
maakt een groep ministers, onder
aanvoering van de PPR-
bewindslieden Van Doorn (CRM) en
Trip (wetenschapsbeleid) zich sterk
voor die oplossing. Volgens goed inge
lichte bronnen voelt ook minister Van
der Stee van landbouw en visserij
veel voor de „grote pijlerdam" en ook
pijlerdam er niet zal komén. Het gaat
er nu alleen om op welke manier de fi
nanciële consequenties opgevangen
moeten worden. Die consequenties zijn
al groot bij een bedrag van 2,9 miljard
gulden. Als daar nog eens 260 miljoen
bovenop moet. wordt de zaak nóg
moeilijker", zo stelt men in kringen
nabij de regering.
De afweging van de keuze voor een
dam met een doorstroomprofiel van
12.000 vierkante meter dan wel die met
een opening van 20.000 vierkante me
ter zou ook vorige week vrijdag al een
rol gespeeld hebben in de discussies.
minister Westerterp van verkeer en
waterstaat zou er niet afwijzend
tegenover staan, als de financiële
middelen maar gevonden kunnen
worden.
Een minder dure. door Rijkswaterstaat
beschreven oplossing is de bouw van
een pijlerdam met een doorstroompro
fiel van 12.000 vierkante meter. Achter
die dam zou bij Yerseke een gemiddeld
getijverschil ontstaan van 2.3 meter,
wat neerkomt op een reductie van het
huidige getij met 35 procent. Die dam
kost 2.9 miljard gulden, een bedrag
waarin een post „onvoorzien" is opge
nomen van 250 miljoen gulden.
Ingewijden in politiek Den Haag stel- Binnen de PPR wordt gesteld, dat de
den maandag dat beide mogelijkheden pogingen om de „grote dam" gebouwd
zorgvuldig door het kabinet, overwogen te krijgen in de komende dag door be-
worden. „Niemand gelooft meer dat de windsiieden van die politieke partij
Van Thijn houdt
de li jn
i vdA-fracUevoorzJUer Van
ratsJH Thljn heeft zaterdag alles op
haren en snaren gezet om te
voorkomen dat de PvdA-
t partijraad een motie zou
aannemen, waarin van de
kamerfractie werd geëist dat zij u-gen
de loonmaatregelen van mlnixler
Boersma zou stemmen. Van Thijn ging
daarbij zelfs zover dat hij bij voorbant
Het weten een dergelijke motie niet te
ZUllen uitvoeren; Ik kan de fractie
niet adviseren op deze manier het ka
binet naar huis te sturen". Duidelijke
taal. waaruit bleek dat deze fractie
voorzitter zich scherp bewust is van
zijn politieke verantwoordelijkheid; hij
speelt het spel correct en Juist. Zijn
houding van zaterdag JL ln de partij
raad was ln feite de voortzetting van
z)Jn optreden in de kamer tijden het
debat over de Zuid afrikaans? order
i. ijdens dat debat heelt Van Thljn
nog een» nadrukkelijk de verhouding
van zijn fractie Jegens het kabinet-Den
Uyl uiteen gezet, met name toen minis
ter Lubbers persoonlijke grieven uitte
over politieke opmerkingen die Van
Thljn eerder in deze zaak had gedaan.
De fractievoorzitter van de PvdA on
derstreepte tijdens dat debat dat zijn
fractie dit kabinet ais parlementair'
beschouwt: er zal geen PvdA-mlnlster
om politieke redenen aftreden dan na
dat de leider van de fractie daarin ia
gekend en er zijn goedkeuring aan
heeft gegeven, zo verzekerde hij. De
keerzijde van deze medaille ls uiter
aard dat de PvdA-bewIndslleden moe
ten kunnen rekenen op de steun van
hun partijgenoten ln de kamer. In het
geval van dit loondebat beperkt deze
Innige relatie tussen fractie en PvdA-
minlsters in sterke mate Van Thljns
optreden in de kamer het gaat hier
namelijk niet om het beleid van minis
ter Boersma. maar om diens beleid
zoals dal door het
kablnet-als-geheel
ls overgenomen. In
dien nu bij een der
gelijk zwaarwichtig
voorstel de PvdA-
fraclie zou tegenstemmen. Is het zelfs
niet van belang of een kamermeerder
heid de voorstellen niet of wel aan
vaardt Dat laatste ls namelijk moge
lijk: het ls denkbaar dat er een meer
derheid voor Boersma ls te vinden bul
ten de PvdA om. In dat geval zou de
redenering bij de PvdA kunnen zijn:
..Laten we maar tegenstemmen, we
verliezen dan ons geacht niet tegen
over de vakbeweging, terwijl de voor
stellen nochthans worden aangeno
men" Terecht heeft Van Thljn deze
kronkelweg afgewezen: als rijn fractie
dit essentiële onderdeel van het kabi
netsbeleid zou afwijzen, dan zouden bij
een strikte handhaving van de parle
mentaire regels de PvdA-ministers hun
portefeuille ter beschikking dienen te
stellen.
Ec:
voortvarend zullen worden voortgezet.
De Tweede-Kamerfractie van de PPR
is overigens nog steeds vóór dijkverho
ging rond de Oosterschelde.
„De regeringsbeslissing over de Oos
terschelde is niet voor vrijdag te ver
wachten. Een woordvoerder van de
Rijksvoorlichtingsdienst deelde
maandag desgevraagd mee. dat het
kabinet vandaag dinsdagi beraads
laag: over de Voorjaarsnota en in sa
menhang daarmee over de Ooster-
sche!dekwest:e. Dat debat kan uitlo
pen tot en met woensdag. „Het ligt in
het voornemen van het kabinet dat de
discussie vrijdag wordt afgerond. Het
is niet volstrekt uitgesloten, dat de be
slissing over de Oosterschelde in het
midden van deze week wordt bekend
gemaakt, maar het is wel
schijnlijk'aidus de woordvoerder.
dergelijke situatie is al eens In
het Nederlandse parlement voorgeko
men. In 1951 diende WD-frac
tievoorzitter Oud een motie in. die
een afkeuring inhield van het Nieuw-
Gulnea-beleid van het toenmaüge
kabinePDrees. In dat kabinet zal als
minister van buitenlandse zaken het
WD-lid Stikker, die zich ln elk opacht
medeverantwoordelijk voor het beleid
achtte Vóór de stemming verklaarde
hij dan ook. dat hij zou aftreden in het
geval de WD-fractie vóór de motie zou
stemmen, ongeacht of de motie zou
worden aangenomen of verworpen. Ze
werd verworpen met 66 tegen 26
stemmen, maar met de stemmen van
de WD vóór. Stikker trad af en ver
volgens het hele kabinet. De toenma
lige Haagse correspondent van het
persbureau Reuter seinde daarover
een vrijwel onvertaalbare woordspe
ling naar Londen: „Sitkker does not
stick because Oud says out". Men zou
dat feitelijk onjuist, maar met behoud
van een woordspeling kunnen omzet
ten ln: ..Stikker moet stikken omdat
Oud zegt: eruit".
Van Thijn laat in een soortgelijke si
tuatie Den Uyl "niet sukken'. hij houdt
de lijn. de juiste parlementaire lijn.
Zijn betoog in de partijraad maakte
zaterdag kennelijk Indruk en leidde er
toe. dat met 63 tegen 45 stemmen de
eis werd verworpen dat de fractie tegen
de loonvoorstellen zou moeten stem
men. Zo gezien heeft de PvdA-
fractievoorzitter een meer dan lastige
post: in de kamer dient hij het kabinet
te verdedigen ook als het zwakke mo
menten heeft en die ajn er de laatste
tijd nogal eens geweest, zoals Van
Thijn in momenten van inkeer zal toe
geven. Tegelijkertijd moet hij buiten
de kamer een groeiende oppositie ln de
achterste partijgelederen proberen op
te vangen. Een weinig plezierige baan:
een kabinet verdedigen zowel binnen
als buiten de eigen gelederen. En hij
moei daarbij zijn geloofwaardigheid
overeind houden. Dat is hem zaterdag
volkomen gelukt.
Maatregelen Ford
tegen steekpenningen
WASHINGTON (AFP) - President
Ford heeft maandag een aantal maat
regelen aangekondigd ter voorkoming
of goedkeuring van steekpenningen
aan het buitenland door multinatio
nals, zoals Northrop en Lockheed.
Er zal zo spoedig mogelijk een wet ko
men waaronder Amerikaanse maat
schappijen worden verplicht opgave te
doen van betalingen waarmee buiten
landse functionarissen moeten worden
beïnvloed.
