BEDRIJVEN DIENEN
SCHADECLAIM IN
UNCTAD OP DE VALREEP
TOT OVEREENSTEMMING
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Boeren en handelaren profiteerden van
aanzienlijk hogere aardappelprijzen
Nadine Chaval
ongedeerd vrij
Engeland
trekt zijn
fregatten
terug uit
IJsland
Regering wordt aansprakelijk gesteld voor
verloren gaan van Zuidafrikaanse order
SPORT
I y^tbataoe Axel verliest de bekerfi-
Arme en rijke landen achter resoluties
'Enigzins
positief'
KILO BRENGT GEMIDDELD 37 CENT OP
Ziekenfondsen
eisen 9,5 ton
terug van
therapeuten
219e jaargang
no. 127
Maandag
31mei 1976
algemene zeeuwse
VOOR VEILIG VERZEKEREN
DEN HAAG - Rijn-Schelde-Verolme. Bredero en Comprimo
overwegen de Nederlandse regering aansprakelijk te stellen voor
degeleden schade door het verlies van de Zuidafrikaanse order
voorde bouw van twee kerncentrales. De president van de Raad
van Bestuur van Rijn-Schelde-Verolme. ir A. Stikker, deelde
mee dat het bedrijf al voor enkele miljoenen in de order had
ceinvesteerd. „Er zijn bestellingen geplaatst die op de een of an
dere wijze moeten worden betaald"
VEES VERLIES ROND 1000
ARBEIDSPLAATSEN BIJ RSV
De fractieleider van de WD in de Tweede Kamer. Hans Wiegel, zal dinsdag in
tel parlement het aftreden eisen van het kabinet-Den Uyl. als blijkt dat het
de order zeker te wijten i
De Zuidafrikaanse Elektriciteitsvoor-
xungscommissie ESCOM liet zater-
di-r weten dat zij de opdracht definitief
cd gegund aan een Frans consortium.
In de Verenigde Staten drong, zoals
ooze correspondent voor het wee-
jeindeal berichtte, vrijdag al door dat
ciorder aan een Franse groep zal wor-
voor het afwijzen van
ans-Nederlandse groep
neer gegeven, dat voor het
bedrijfsleven de uiterste
reken was. ..omdat de Ne-
regering niet voor de gespe-
um de noodzakelijke ga
ranties had afgegeven".
Het Franse consortium dat de Zuidaf
rikaanse kernenergiecentrale nu gaat
douwen, bestaat uit de firma's Frama-
tome. Alsthom en Spie Batignolles.
liet contract - van ver over de twee
WA 2
uitvorst
i Rel kleinere fruitoogst wegens zware
iwmdiploma
KVP stelt zich onomwonden achter
minister Van Agt die het gevaar van
een kabinetscrisis nog steeds aanwezig
De Evangelische omroep vreest ingrij
pen van de overheid: radio- en tv-
programma's; strips
kampioen
KV opnieuw landskampioen na niet al
'•e glorieuze voetbalmiddag tegen
rdjenoord.
lenuwen
bussen
Si!!?15 tro'i'ten met 64 bussen naar
■.otterdam, maar tevergeefs: hun club
degraderen.
PAGINA U
toetbalmoe
iïjt volharding
iSk"*ae
?AGKA 12
toer
Ronde: Mutsaars leider
PAGINA 13
stormvogels
ise dfdellngselftal kwam con-
tEü de wedstrijd tegen Al-
de houding van de regering,
miljard gulden - geldt de bouw van
een centrale in Koeberg die elektrici
teit zal leveren aan Kaapstad en om
streken. De Franse groep zal in juli
met de bouw beginnen.
Het Amerikaans-Nederlands-Zwitserse
consortium (General Electric. RSV.
Bredero. Comprimo. alsmede Brown-
Boveri) heeft bovenaan de lijst van
ESCOM gestaan, boven de Fransen en
de Duitse Kraftwerk Union die zou
samenwerken met. de Zuidafrikaanse
onderneming Murray and Roberts.
Zowel de Franse als de Duitse regering
had een kredietgarantie toegezegd, zo
de opdracht mocht worden verstrekt.
Atoombom
Zuid-Afrïka heeft met nadruk gezegd
dat het zijn kernenergie alleen voor
vreedzame doeleinden zou gebruiken,
al heeft het toegegeven dat het tech
nisch in staat is tot het vervaardigen
van atoombommen.
De Franse minister van buitenlandse
zaken. Sauvagnargues, heeft, inmiddels
laten weten dat zijn land zeer scherpe
controlemaatregelen heeft om erop toe
te zien dat de Franse nucleaire techno
logie alleen voor vredelievende doe
leinden wordt gebruikt..
Van uiterst links is ondertussen in
Frankrijk al oppositie tegen de Zuidaf
rikaanse opdracht: aangekondigd De
..socialistische eenheidspartij" rPSU)
wil alle noodzakelijke stappen zal doen
om een algemeen verzet tegen deze
gang van zaken t;e organiseren. Ook de
..protestantse Federatie van Frank
rijk" heeft uiting gegeven aan haar af
keuring
H ocdc
..De Nederlandse regering heeft zich
niet gehouden aan toezeggingen dat
haar medewerking wel. en tijdig, zou
worden verleend", aldus een verkla
ring van de «Irie hij de order betrok
ken Nederlandse bedrijven. De werk
geversorganisaties zijn woedend over
de houding van de regering ..Door de
laksheid van hel kabinet is het pres
tige van het Nederlandse bedrijfsle
ven ernstige schade toegebracht".
Hel- grootste deel van het personeel en
met name het kader van Rijn-
Schelde-Verolme is ook woedend op
wat er is gebeurd. Ondernemingsraads
leden en kaderleden van de Industrie
bonden NW. NKV en CNV gaven
daaraan uiting in het afgelopen wee
keinde.
Ir Stikker zei zaterdagavond, dal zijn
bedrijf met het met de Zwitsers ge
vormde consortium die Zuidafrikaanse
order nodig om tot de grootste zes ter
wereld Ie kunnen behoren
..De nu gemaakte fouten zullen op de
lange termijn geweldig doorwerken",
zei hij. Enkele ondernemingsraadsle
den zeiden, dat hel gaat om werk voor
120.000 tot. 200.000 manjaren De twee
te bouwen kerncentrales in Zuid-
Afi-ika zouden het concern werkgele
genheid voor 5000 manjaren hebben
opgeleverd.
II rhg(degen heul
Een van de kaderleden bij Rijn-
Schelde-Verolme zei te vrezen, dat
binnen afzienbare tijd bij het concern
zo'n 1000 arbeidsplaatsen op de tocht
komen te staan. „In de eerste plaats
denk ik aan de 600 mensen bij Rotter
dam Nucleair, die de Zuidafrikaanse
order zouden gaan uitvoeren. Daar
naast aan nog zo'n 400 arbeidsplaat
sen bij de gereorganiseerde machine
fabrieken van de Rotterdamse Droog
dok Maatschappij en Wilton-
Fcijenoord".
De Federatie van Nederlandse Vak
centrales (NVV en NKV) wenst geen
commentaar te geven op de kwestie.
Er zitten te veel kanten aan deze
zaak", aldus een woordvoerder. C'NV-
voor/itter Lanser zei de kwestie eerst
in zijn verbondsraad te willen be-
ir.cn lid van de beleidsgroep van
Rijn-Schelde-Verolme zei. dat door de
opstelling van de Industricbond-NVV
in deze zaak. reeds een aantal kader
leden voor deze bond hadden bedankt.
..Onder hel personeel is slechts tien
procent dat meent, dat wij om princi
piële redenen die kerncentrales in
Zuid-Afrika niet moeten bouwen. Ze
zullen zich nu wel koest houden.
L* hort
r perse
'el r
afvlot
llezivaren
Sinds augustus 1975 zijn er volgens
ir. Stikker nauwe contacten geweest
tussen het consortium en de regering.
Slechts elf dagen voordat de defini
tieve beslissing moest vallen, kwam
men met bezwaren, die men al in het
beginstadium uit de weg had kunnen
Op woensdag 19 mei liep de bedenktijd
voor het Nederlandse bedrijfsleven af.
Op die datum heeft een zeer hoge func
tionaris namens het Nederlandse be
drijfsleven een bezoek gebracht aan de
Zuidafrikaanse ambassadeur met het
verzoek om enig uitstel De ambassa
deur kreeg van zijn regering uitstel tot
vrijdag 21 mei. 's avonds 24.00 uur Op
die dag heeft het kabinet zich hoofdza
kelijk met de Bloemenhove-affaire be
zig gehouden.
Toen het kabinet bemerkte, dat men
niet meer aan de behandeling van de
kredielgarantie toekwam, heeft men
een hoge ambtenaar naar de Zuidafri
kaanse ambassadeur gezonden om
nogmaals uitstel van de beslissing te
vragen. De ambassadeur kreeg voor de
tweede maal uitstel, nu tot de afgelo
pen vrijdagavond.
MEXICO-STAD Nadine Chaval, de dinsdag in Mexico ontvoerde dochter
van de Belgische ambassadeur, is zondagmorgen vroeg vrijgelaten. Het
16-jarige meisje, door haar ontvoerders afgezet bij de woning van de
Turkse ambassadeur, was ongedeerd. Ze was goed behandeld.
De ontvoerders waren volgens de politie guerrillastrijders van de 'commu
nistische 23 septembcr-liga'. Ze hadden gedreigd liet meisje te zullen doden
als geen losprijs van 800.000 dollar werd betaald. Haar moeder heelt gezegd
dat de eisen zijn ingewilligd. Ambassadeur Chaval kreeg na de ontvoering
een lichte hartaanval.
De ontvoerders, die aanvankelijk een losgeld van 800.000 dollar eisten, zijn
uiteindelijk akkoord gegaan met de 5.1 miljoen pesos i408.000 dollan die de
familie Chaval bijeen wist te brengen. Inzamelingen voor het losgeld wer
den gehouden in de Belgische gemeenschap in Mexico en ook in scholen en
kantoren in Mexico zijn spontane inzamelingsacties georganiseerd. Voor
het huis van de familie Chaval stonden honderden mensen in de nj om een
bijdrage te storten.
REYKJAVIK IRTR» - IJsland en Enge
land zijn overeengekomen opnieuw
onderhandelingen te beginnen over
het lang slepende visserijgeschil.
Vandaag zullen de Britse minister van
buitenlandse zaken Anthony Crosland
en de IJslandse minister Einar Au-
gustsson in de Noorse- hoofdstad Oslo
bijeenkomen.
Londen beloofde de fregatten nog zon
dag terug te trekken uit de 200 mijls
zone. de omstreden msenjzone van
IJsland. Die voorwaarde had de rege
ring in Reykjavik verbonden aan haar
bereidheid het overleg te heropenen.
Voorstellen die de Engelse regering
eerder deze maand tijdens de NAVO-
ministerr aad In Oslo aan IJslandse
ministers gaf zouden uitzicht bieden
op een overeenkomst voor korte ter
mijn. Een overeenkomst met een loop
tijd van drie lot zes maanden zou een
oplossing voor de komende tijd bieden,
totdat de VN-conferentie over het zee
recht zich zal hebben uilgesproken
over kwesties aangaande een 200-
rrujlszone. waarbinnen het kustland de
exclusieve economische rechten heefl.
De Britse regering heeft de 42 treilers
die nu nog binnen de IJslandse 200-
mijlszone vissen gevraagd de netten in
te halen en buiten de zone te gaan va
ren totdat rii- besprekingen in Oslo zijn
afgesloten. Ze zullen dan door de rege
ring schadeloos worden gesteld voor de
gemiste vangst
Op de Baronielaan in zijn woon
plaats is zaterdagmiddag de 12-jarige
Frank Borsten met zijn fiets veronge
lukt, bij een botsing met een auto.
waaraan hij volgens de politie geen
voorrang verleende.
ISMAILIA. EGYPTE - President Idi Amin van Oeganda, die een bezoet: aan
Egypte brengt, heeft militaire posities in de Sinaïwoestijn bezocht. Op de foto
duikt liij de hand van een Egyptische officier op een tank. die in de oorlog van
1973 op Israël werd veroverd.
NAIROBI - In dezelfde verwarring,
die de laatste dagen van de wereld
handelsconferentie in Nairobi heeft
gekenmerkt, bereikte Unctad IV zon
dagavond laat toch nog een enigszins
positief slot. Nadat tol vlak voor de
openbare slotbijeenkomst de botsin
gen binnen de groep van rijke landen,
vooral over de kwestie van het Ge
meenschappelijk Fonds voor de
grondstoffenpolitiek. hadden voort
geduurd. kon ten slotte toch een reso
lutie in stemming worden gebracht,
waar rijke zowel als arme landen zich
in konden vinden.
Onder luid applaus, de eerste ovatie
die tijdens de slotzitting van Unctad
IV te horen viel. stelde minister Pronk
(ontwikkelingssamenwerking) vast.
dat deze resolutie ..een basis is voor
nieuwe economische verhoudingen
tussen rijke en arme landen"
Het akkoord van Nairobi houdt in. dar
nog deze herfst onderhandelingen van
start zullen gaan over een serie prond-
stofienakkoorden. In principe komen
daarvoor alle 17 grondstoffen, waar
voor de arme landen akkoorden wen
sen, in aanmerking. Belangrijker nog
is. dat voor maart. 1977 onderhandelin
gen moeten beginnen over her Ge
meenschappelijk Fonds. dar. zal gaan
zorgen voor de financiering van de buf
fervoorraden. die in het kader van de
grondstoffenakkoorden zullen worden
gevormd. De directies van de grond-
stoffenovereenkomsten zullen met be
hulp van die voorraden trachten de
prijzen zo stabiel mogelijk te houden
Schuldcn
Ook
•ede hoofdonder
•chuldenkwesl ie. het
'crp van Unctad
IV. werd tenslotte een akkoord be
reikt. al was dat nog wat magerder
dan de resolutie over de grondstoffen.
Besloten werd. dat de problemen van
de verschillende arme landen die ge-
ARRESTATIES BIJ ROLLING STONES
CONCERTEN IN DEN HAAG
DEN HAAG 'ANPi - Op de concerten
van de Rolling Stones zaterdag en
zondag in Den Haag zijn 25 mensen
gearresteerd. Zaterdagmiddag hield
de mobiele eenheid 12 man aan wegens
openlijk geweld, in de loop van zondag
werden 13 mensen gearresteerd we
gens het verkopen van verdovende
middelen, vooral hasj.
Een politiewoordvoerder beschreef de
toestand als 'vrij rustig'. Het aantal
arrestaties is de Haagse politie wat
tegengevallen, maar gezien de rust die
verder heerste en het gebrek aan moei
lijkheden met het verkeer en de op
vang van slapers, is de politie niet on
tevreden.
Na klachten van de organisatie voerde
de mobiele eenheid van de politie za
terdagmiddag om half vijf een actie uit
vlakbij het podium in het FC Den
Haag stadion. Een groep mannen viel
andere bezoekers lastig, sloeg met ket
tingen om zich heen en urineerde af en
toe over andere concertgangers.
bukt gaan onder een te grote schul
denlast individueel zullen worden be
keken. in de daarvoor geëigende fo
rums rdat w il meestal zeggen: confe
rentie van crediteuren).
In het kader van de Noord-Zuid-
dialoog in Parijs zal een werkgroep
trachten richtlijnen op te stellen die bij
het behandelen van de verschillende
schuldenkwesties kunnen worden ge
hanteerd In 1977 zal de Trade and De
velopment Board van Unctad, het
permanente orgaan van de Wereld
handelsconferentie. dat. ais gevolg van
een besluit dat ook in Nairobi is geval
len. in het vervolg tweemaal per jaar
op ministerieel niveau bijeen zal ko
men. bekijken hoe de behandeling van
de schuldenproblemen vordert
De rector van de gemeentelijke uni
versiteit van New York, Robert Kib-
be. heeft vrijdag de universiteit geslo
ten omdat hel geld op is. „Met grote
droefheid en zorg" moet ik de univer
siteit met ingang van middernacht
sluiten, aldus Kibbe.
Aan de gemeentelijke universiteit
waar hel onderw ijs gratis is. studeren
270.000 studenten.
'GROEIPROCES
NIEUWE
AARDAPPELEN
NOG WATTRAAG'
GOES - Zow el de Zeeuwse boeren als
de handel hebben de laatste maanden
goed geprofiteerd van de hoge aard
appelprijzen. Volgens berekeningen
van consulent ir. L. T. J. de Wit van
akkerbouw en rundveehouderij heeft
de aardappel de boer gemiddeld 37
cent per kilo opgeleverd. Dat is iets
minder dan het landelijk gemiddelde,
dat iets meer dan 40 cent bedraagt. Ir.
De Wit: „In vele gevallen heefl de
boer, vergeleken met liet vorig jaar
toch nog wel een meerprijs van 28
cent gehaald en dan kun je natuurlijk
spreken van een prima jaar".
In Zeeland werden aardappelen ver
bouwd op zo'n 12.000 hectare bouw
land. Volgens ir. De Wit heeft 50 pet
van de Zeeuwse boeren de aardappelen
verhandeld op de 'vrije markt". 40 pet
had een 'poule-contract' terwijl slechts
10 pet op contract moest leveren. Met
name de laatste ten overigens ook
kleinste categorie) heefl in verhouding
minder kunnen profileren van de hoge
aardappelprijzen Ir De Wit Of je nu
op de vrije markt gokt. op de poule, of
op een gewoon contract, je blijft toch
altijd afhankelijk van toevalligheden
Het is in het verleden ook wel voorge
komen dat boeren een contract af
hadden gesloten, terwijl de aardappe
len niet verder dan 4 cent kwamen en
dan heeft zo'n boer natuurlijk geluk".
Ir. De Wit heelt wel een verklaring voor
het feit dat de gemiddelde kilo-
opbrengst landelijk hoger is dan het
Zeeuwse gemiddelde ..Dat gemiddelde
van 37 cent wordt waarschijnlijk ver
oorzaakt door een wal vroege verkoop
in de vrije sector. Daardoor zijn lagere
prijzen gemaakt. Maar ja. wie kon
voorzien dat de prijzen zo zouden blij
ven stijgen
Per hectare hebben de Zeeuwse akkers
ongeveer 38 tot 39 ton aardappelen ge
leverd. Ir. De Wit: .Wanneer je dan be
rekent dal men een meerprijs van 28
cent per kilo kon opstrijken, dan loopt
de totaal-opbrengst in vele gevallen
toch zeker in de duizenden guldens.
Dai is natuurlijk mooi meegenomen en
je hoor! de boer dan ook niet klagen.
Maar wat zal hun reactie zijn wanneer
straks 'de fiscus' langskomt, want die
gaat toch zeker meer dan de helft bij
de boer terughalen".
Zoals bekend was dé oorzaak van de
tot ongekende hoogte stijgende aard
appelprijs de export naar andere Eu
ropese landen, waar de droogte voor
een kleine oogst had gezorgd. De ex
portcijfers liegen er niet om: werd in
1974 nog slechts' 483.000 ton aardap
pelen geëxporteerd, van de oogst '75
werd tot 1 mei 1976 niet minder dan
734 ton aardappelen naar het buiten
land uitgevoerd. Ir. De Wit: ..Normaal
was de uitvoerwaarde 22 tot 25 cent
per kilo. nu was het plotseling 55 cent
Ir. De Wit heeft, toch wel met enige
verbazing, geconstateerd dat 'de huis
vrouw'. hoe hoog de prijzen ook waren
aardappelen bleef kopen. Ergens kan
hij dat ook wei begrijpen: ..Die enkele
kilo's zetten natuurlijk geen zoden aan
de dijk. Laat je nu eens voor een gezin
van 4 personen 100 extra hebben uit
gegeven. Wanneer je even wat door
rijdt met je auto ben je dat ook kwijt."
De prijzen waren tot december van het
vorig jaar nonnaal. ze waren toen zo'r
65 cent. In december steeg de prijs tr
63 cent. in januari tot 87 cent. in fe
bruari 1.09. in maart 1.12. In april
zette de daling in. Toen zakte de prijs
per kilogram naar 1,06.
Medio juli worden de nieuwe aardap
pelen op de markt verwacht. Ir. De
Wit durft op dit moment nog geen
prognoses te doen over de resultaten
van de oogst. „Door de droogte ver
loopt het groeiproces wat traag. De
stand zou nu toch wel iets verder mo
gen zijn." aldus de akkerbouwconsu-
lent. Zeker is wel dat met de komst
van de nieuwe aardappelen de prijzen
zuilen dalen.
„Alles is eigenlijk afhankelijk van de
export. Die export zal afnemen naar
mate er meer nieuwe aardappelen, ook
in de buurlanden, op de markt ko
men.aldus de heer De Wit. De consu
lent tenslotte over 'de gevoelens' bij de
boeren: „Ik geloof dat men hoopt dat
de prijzen weer snel normaal worden.
Dit was tot nu toe wel een extreem jaar
en je moet met die hoge prijzen toch
wel oppassen dat er geen verandering
komt in het consumptiepatroon. Ik ge
loof niet dat men hoopt dat die prijzen
ieder jaar weer zo'n vlucht zullen ne
men..
DEN BOSCH - Het Algemeen Zie
kenfonds in Den Bosch en het Cen
traal Ziekenfonds van Tilburg, zul
len bij de rechtbank in Den Bosch
een vordering neerleggen van
950.000 gulden tegen vier fysiothe
rapeuten die naar het oordeel van
de twee ziekenfondsen tussen 1971
en 1974 veel te hoge declaraties
voor hun werk hebben ingediend.
Uit de onderzoekingen van het Al
gemeen Ziekenfonds in Tilburg en
in Den Bosch is gebleken, da; de
rekeningen van dit viertal specialis
ten zo in elkaar zaten dat leeriing-
fysiotherapeuten. die als assisten
ten in de praktijk bij hen werkten,
soms voor 55 uur per week waren
genoteerd. Dat betekende dat deze
assistenten dus niet eens aan een
echte studie konden toekomen. Uil
de rekeningen bleek eveneens dat
de fysiotherapeuten zelf soms meer
dan 36 uur per dag zouden hebben
gedraaid en ook dit achtten de zie
kenfondsen onwaarschijnlijk.
