PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
PRIJSCOMPENSATIE
UIT SCHATKIST EN
SOCIALE FONDSEN
Deel van abortuskliniek
Bloemenhove gesloten
Noors bedrijf Wigman wil Smit Bolnes
overnemen met behoud alle arbeidsplaatsen
de krant
van zeeland
Rivier de Thames droogt op
Gevecht in kabinet
over leverantie
aan Zuid-Afrika
Lockheed-
man Roha
bekent
dubbelrol
Dr. Zijlstra: „Kostendruk is voor het
bedrijfsleven uiterst bezwaarlijk
Bijval uit werkgeverskring
vandaag
MOGELIJK
AFZETTING
VAN RABIN
NA KLACHT OVER BEHANDELING
BEREIDHEID WORDT NADER ONDERZOCHT
kernachtig
pagina 2
219e jaargang no. 118
Woensdag 19 mei 1976
(Van onze redactie economie)
EINDHOVEN/DEN HAAG - „Een kostendruk door een gedeelte
lijke prijscompensatie per 1 juli is voor het bedrijfsleven bij de
huidige rendementsverhoudingen uiterst bezwaarlijk. Deze prij
scompensatie zou echter voorlopig kunnen worden opgevangen
uit overheidsmiddelen, respectievelijk sociale verzekeringsfond
sen."
Dat heeft de president van de Nederlandse Bank, dr. J. Zijlstra,
dinsdag gezegd op de jaarvergadering van het Nederlands Chris
telijk Werkgeversverbond (NCW) in Eindhoven.
Dit 'inflatie-plan' van Zijlstra voor de komende anderhalf jaar, blijkt in
werkgeverskringen veel bijval te vinden.
De oplossing, die hij aangeeft om de „onzalige dynamiek" van loon- en prijs
stijgingen te doorbreken, ligt overigens in de lijn van wat premier Den Uyl en
kele weken geleden opperde. Aangenomen mag worden dat dergelijke plannen
van kabinetszijde in het binnenkort te houden centraal sociaal- economisch
overleg met werkgevers- en werknemersorganisaties op tafel zullen worden ge
legd.
van vorig jaar. die wel is betaald, maar
niet verdiend Dat was in 1974 ook het
geval en men moet beseffen dat de
loonstijgingen, die nu worden gegeven
om prijsstijgingen uit vorige perioden
te compenseren, onvermijdelijk weer
een prijsstijging teweeg zullen bren
gen.
Zo hollen de lonen achter de prijzen
en de prijzen achter lonen aan, aldus
de Bank-president. Dit jaar stijgt de
arbeidsproduktiviteit wel en zefis vrij
sterk. Daarom heeft Zijlstra er begrip
voor dat het moeilijk te verteren zal
zijn voor de werknemers om nu iets in
inkomen achteruit te gaan.
Pijnlijk
Van de zijde van de vakbeweging is
niet bij voorbaat geheel afwijzend ge
reageerd op de ideeën van de Bank-
president. Maar de nadruk wordt in die
kringen zuiver gelegd op het handha
ven van de koopkracht van de gemid
delde werknemer. Het is niet zeker of
een oplossing als Zijlstra bedoelt aan
deze en andere gestelde voorwaarden
van de werknemers geheel zal voldoen.
Maar men zal moeten bedenken dat
zonder doorbreking van de spiraal de
inflatie voortholt in een tempo van 8
procent of zelfs meer. De werkgelegen
heid komt op die manier niet meer uit
het slob en het economisch leven en
het maatschappelijke bestel worden
verder ontwricht. Als we dit willen
Zijlstra zelf besefte wel, zo zei hij, dat vermijden dan moeten we nu ingrijpen,
zijn suggesties op weerstanden zullen west, Duitsland en Zwitserland kun-
stuiten. Maar men moet oog hebben nen hun inflatie bedwingen en daarom
voor wat er op het spel staat met be- moeten wij het willen en het ook kun-
trekking tot inflatie en werkgelegen- nen. aldus Zijlstra. Het zal een pijnlijke
heid. Wij krijgen nu de rekening voor
de toeneming van het reële inkomen
en noodzakelijke operatie zijn, maar de
loonsomstijging mag niet boven het
lof
>r het Zeeuwse ker-
kraken
De meerderheid van de kamer wil on
willige krakers van panden strafbaar
stellen.
vliegen
raden
hindorie
rampschip
hartzaak
truus
bport Truus hadhe^venvacht/ de
Kromme terug in Oranje.
PAGINA 13
rood
De Roole Vrouwen en het media-
onderzoek; radio- en tv-programma's;
stnps.
buitenland
Stevin: er is alle reden om meer en
meer naar het buitenland te trekken;
beurs, financiën, economie.
gemiddelde van 9 procent komen dit
jaar Als een volledige prijscompensa
tie (5 procent) zal worden gegeven
wordt zij 11 procent. Een alternatief
I Stol zie pagina 3 kolom 1)
jhKuzaumm - ue ruzië tussêlT pre
mier Rabin en minister van defensie
Peres dreigt uit te monden in een ka
binetscrisis. Dit ondanks het feit dat
Peres en Rabin dinsdagmorgen een
„verzoeningsbijeenkomst" hebben ge
houden waarop alle geschillen zijn
„bijgelegd".
De ruzie tussen Peres en Rabin is ech
ter alleen maar de aanleiding voor een
aantal leidende figuren uit de Arbei
derspartij om uit te kijken naar een
andere premier de partij heeft genoeg
van Rabin. De premier heeft zich vol
gens deze partijleden gedragen als een
uiterst onevenwichtig politicus, die lak
heeft aan de partij.
Rabins optreden, de voortdurende ru
zies met Peres, en de allerminst roos
kleurige internationale situatie van Is
raël in de wereld hebben het imago van
de premier als nationaal leider zeer ge
schaad. Gevreesd wordt in de Arbei
derspartij dat de partij met Rabin als
leider de algemene verkiezingen van
1977 ruimschoots zal verliezen.
Voor de opvolging van Rabin worden
drie kandidaten genoemd: Peres, Abba
Eban, en de minder onbekende maar
bekwame minister van justitie Zadok.
LONDEN - Sinds mensenheugenis is de waterstand in de rivier de Thames nooit zo laag geweest. Doordat te
weinig water stroomafwaarts gaat, veroorzaakt de droogte nu een groot watertekort in Engeland. De boeren zijn
zeer bezorgd dat door het uitblijven van regen de oogst mislukt. Deze foto werd genomen in de buurt van de Kew
Brug.
REGERING
FINLAND
BLIJFT AAN
HELSINKI (AFP) - Martti Miettunen,
de Finse eerste minister, heeft dinsdag
bekendgemaakt dat zijn kabinet geen
uitvoering zal geven aan het vorige
week genomen besluit af te treden.
'Redenvoor deze ommezwaai is dat de
vijf coalitiepartijen zich akkoord heb
ben verklaard met een door president
Uhro Kekkonen voorgesteld compro
mis.
President Kekkonen weigerde het ont
slag van de regering-Miettunen te aan
vaarden en kwam met het volgende
compromisvoorsteL De communisten
zullen zowel in het kabinet als in het
parlement tegen de verhoging van de
indirecte belastingen stemmen, maar
niettemin deel van de coalitie blijven
uitmaken.
BEZUINIGINGSPLAN VRIJWEL
ZEKER NIET KLAAR
(Van onze parlementaire redactie) reactorvaten aan Zuid-Afrika. Het
DEN HAAG - De nota waarin de re- "j" er°d" d"nnee
gering uiteenzet hoe zij de komende n*et 231 instemmen,
jaren de overheidsfinanciën wil sa- Het beraad over deze order leidde
neren, komt deze week vrijwel zeker dinsdagavond in Den Haag tot een
niet meer klaar. Binnen het kabinet is onderbreking van de kabinets
dinsdag een spannend gevecht ont- marathon over de één procent-operatie
staan over het afgeven van een ex- van minister Dulsenberg. Deze heeft
portvergunning voor de levering van dinsdag, optredend als coordinator bij
AMSTERDAM - Enkele tientallen kinderen en volwassenen hebben dins
dagmorgen een demonstratie gehouden tegen de eventuele sluiting van het
Zuiderbad in Amsterdam. Het uit 1912 daterende zwembad zou moeten wij
ken voor de aanleg van een metrostation.
HEEMSTEDE (ANP) - In op
dracht van de hoofdofficier van
justitie, mr. J. L. A. Andreae te
Haarlem hebben rechercheurs
van de Heemsteedse politie
dinsdagavond een behandel
kamer van de abortuskliniek
Het Beahuis en één behandel
kamer van de Bloemenhovekli-
niek in Heemstede verzegeld.
Het bestuur van de Bloemenhovekli-
niek had tot dinsdagavond 8 uur de
gelegenheid gekregen vrijwillig de
kliniek en de polikliniek te sluiten. De
hoofdofficier nam de beslissing na een
onderzoek naar aanleiding van een
ruim een week geleden ingediende
klacht over een 'zeer onzorgvuldige
behandeling' in de kliniek. De verze
geling geschiedde op grond van arti
kel 251 bis van het wetboek van straf
recht (abortus provocatus).
Interpellatie
PvdA en WD willen vandaag bij het
begin van de vergadering in de tweede
kamer een spoetiinterpellatie aanvra
gen over de sluiting door minister Van
Agt van de Bloemenhovekliniek in
Heemstede. PvdA en WD toonden
zich dinsdagavond geschokt over de
weigering van Van Agt om de sluiting
van de kliniek op te schorten tot over
leg plaats zou hebben gehad met de
vaste kamercommissie voor volksge
zondheid en justitie. De PvdA-ers
Lamberts en Roethof en de WD-ers
Geurtsen en Veder-Smit hadden
hierom dinsdagmiddag per brief ge
vraagd.
zijn verbroken. Wie dit had gedaan, is
Bij de PvdA en WD bestaat de indruk niet uitgekomen.
dat minister Van Agt, in tegenstelling
tot de vorige dreigende sluiting van
Bloemenhove, ruim een jaar geleden,
ditmaal niet van wijken wil weten.
De medische coördinator van de
Bloemenhovekliniek dr A. S. van den
Bergh deelde mede dat noch in de po
likliniek, noch in de kliniek meer pa
tiënten behandeld kunnen worden
door de verzegeling van de behandel
kamers. In de Bloemenhovekliniek be
vonden zich dinsdagavond nog 19 be
handelde patiënten, die vanmorgen
zullen worden ontslagen.
Toen de rechercheurs een van de twee
behandelkamers wilden verzegelen werd
er verzet geboden.
In de loop van de avond, terwijl de
hoofdofficier van justitie, een officier
van justitie en de politie nog in het ge
bouw waren, bleek de verzegeling al te
deze mfljardendans, het concept opge
steld van een volledig saneringsplan.
Hel kabinet kwam echter niet meer toe
aan het bespreken van dit stuk. Tegen
middernacht was men nog druk bezig
met het beraad over de omstreden or
der.
Het gaat om een export
kredietgarantie aan een Nederlandse
combinatie van bedrijven waartoe
Rijn-Schelde-Verolme, het ingenieurs
bureau Comprimo en de bouwmaat
schappij Bredero behoren.
Naar in politiek Den Haag verluidt is
de helft van het kabinet rvler KVP'ers,
twee AR en de socialisten Van dei
Stoel en Vredeling) wel te porren voor
medewerking. De andere helft staat
echter onder zo'n zware druk van de
protesterende achterban, dat het poli
tiek haast niet denkbaar ls om de rege
ring het sein op groen te laten zetten.
Dinsdagavond verwachtte politiek
Den Haag echter dat de nota van Den
Uyl en rie ministers Duisenberg (finan
ciën), Lubbers (economische zaken), en
Boersma (sociale zaken) op zijn vroegst
volgende week maandag wordt aange
boden bj de Kamer en de pers.
OVER PLANNEN
NOG VEEL
VAAGHEDEN
ZIERIKZEE - Naast het Duitse bedrijf
MAK heeft zich een tweede gegadigde
gemeld voor overname van de rnoto-
renfabriek Smit Bolnes in Zierik-
zee. Het is de Noorse motorenfabriek
Wigman. Dit bedrijf heeft laten weten
bij overname de momenteel bestaande
178 arbeidsplaatsen te zullen handha
ven. Dit in tegenstelling tot MAK, dat
niet meer dan 105 arbeidsplaatsen bij
eventuele overname van het Zierik-
zeese bedrijf in stand wil houden. De
bereidheid van het Noorse bedrijf om
Smit Bolnes over te nemen is nog
maar enkele dagen oud. Vandaar dat
er nog veel vaagheden rond de plan
nen van Wigman bestaan.
De leden van het NW, NKV, CNV en
Unie BLHP machtigden dinsdagavond
de bonden om op het juiste moment
met MAK of Wigman te praten over de
mogelijkheden. De resultaten van die
gesprekken zullen weer aan de leden
worden voorgelegd, zodat die hun me
ning kunnen geven. Dit besluit werd
genomen aan het eind van een open
bare vergadering, die de bonden had
den belegd om hun leden op de hoogte
te stellen van de laatste ontwikkelin
gen rond Smit Bolnes.
Districtsbestuurder H. Bijvank van de
Industriebond NW gaf een uitvoerig
overzicht van alle gebeurtenissen, die
zich de afgelopen maanden rond het
Zierikzeese bedrijf hebben afgespeeld.
Zoals bekend werd enkele weken ook
nog de naam genoemd van Bolnes als
bedrijf dat eventueel een samenwer
king met Smit Bolnes aan zou kun
nen gaan. Bolnes bleef echter vaag in
zyn antwoord op de vraag of het bereid
was met Smit Bolnes een fusie aan
te gaan.
De heer Bijvank formuleerde het zo:
„Wat ze tot nu toe gezien hebben aan
intentieverklaringen van Bolnes moe
ten we zien als liefdesverklaringen met
een kans op vaste verkering, met mo
gelijk een verloving en met als verre
toekomst een trouwpartij.'-'
Na een gesprek met minister Lubbers
van economische zaken en zijn staf
over de hele kwestie kregen de bonden
maandag te horen dat Bolnes uiteinde
lijk toch niet bereid was een fusie met
Smit Bolnes aan te gaan, zodat deze
mogelijkheid gevoegelijk kon worden
vergeten.
Conclusies
De heer Bijvank vertelde naar aanlei
ding van dat gesprek met de minister
vier conclusies getrokken konden
worden: indien op korte termijn geen
fusiepartner voor Smit Bolnes
wordt gevonden zal de minister een
fusie met MAK niet in de weg staan:
van de zijde van economische zaken
zou nog een laatste poging worden ge
daan om bij Bolnes de fusiebereidheid
te peilen (dat heeft dus het negatieve
resultaat opgeleverd); indien een fu
siepartner zou zijn gevonden, kan van
de zijde van economische zaken wor
den verwacht dat met gebruikmaking
van alle ten dienste staande middelen
(achtergestelde leningen, subsidies en
dergelijke) actief zou worden meege
werkt aan de positieve ontwikkeling
van Smit Bolnes; en als laatste con
clusie dat een beslissing van de rege
ring op korte termijn te verwachten
zou zijn.
Dat de beslissing van de regering on
danks het 'neen' zeggen door Bolnes
nog niet bekend is schreef de heer Bij
vank toe aan de nieuwe ontwikkeling
in de kwestie door de bereidheid, die
Wigman heeft laten blijken om Smit
Bolnes over te nemen. Binnen een
week zal nu getraeht worden na te
gaan hoe het precies zit met de toezeg
gingen van Wigman. „Wij zijn van me
ning dar de raad van bestuur van IHC
en de overheid bereid moeten zijn om
ruimte te scheppen om de door Wig
man geboden kans te onderzoeken op
zijn waarde en hardheid", aldus de
heer Bijvank. t
„We kunnen en mogen niet accepteren
dat mogelijkheden, die een volledige
werkgelegenheid kunnen behouden,
verloren gaan of onvoldoende aan
dacht krijgen. We moeten ons wel rea
liseren dat de tijd in ons nadeel werkt.
We hebben geen weken meer. laat
staan maanden, om dit soort verhalen
uitvoerig te bespreken. MAK zal ook
tot besluitvorming willen komen. Uit
stellen van gesprekken met MAK be
tekent het verkleinen van oplossingen
in die richting. Overname van Smit
Bolnes door MAK is namelijk ook nog
niet zeker."
Strohalm
De heer Bijvank noemde Wigman 'een
strohalm', die te elfder uren een aan
vaardbaar alternatief kan bieden." Hij
waarschuwde voor al te enthousiaste
reacties. Als Wigman immers Smit en
Bolnes met de huidige bezetting over
neemt, dan betekent dat dat het
Noorse bedrijf ook de valiezen, die de
eerstkomende jaren optreden onder
meer door het gebrek aan orders, wel
voor zijn rekening moet nemen. „Dat
dit miljoenen gaat kosten is wel duide
lijk," aldus de heer Bijvank.
„Wel dient men zich te realiseren dat
ae Noorse regering een aantal voor
waaiden stelt met de betrekking tot
geld-export naar het buitenland.
Noorwegen zit nu eenmaal niet in de
I Slot zie pagina 5 kolom 4)
WASHINGTON - Clarence H.
Roha, een van de topmede-
werkers van Lockheed in Eu
ropa tijdens de betalingen van
steekpenningen, heeft toege
geven dat hij het alias van een
zekere Shaw gebruikte, en on
der die naam in Sun City nabij
Phoenix (Arizona) woonde.
Perrault, verbonden aan de public-
relationsafdeling van Lockheed in Los
Angeles, heeft tevens verklaard dat
Roha zich in Los Angeles bevindt en
contact heeft met Lockheed.
Perrault heeft verder het dagblad de
Arizona Republic, dat als eerste de
dubbele identiteit van Roha aan het
licht bracht, opgebeld met een verzoek
om een ontmoeting met vertegen
woordigers van het dagblad op don
derdag of vrijdag. Bij deze ontmoeting
zouden zowel Roha als Loekheed-
functionarissen aanwezig zijn om de
„achtergronden" van Roha's dubbele
identiteit uiteen te zetten.
Opvallend hierbij is dat Lockheed zich
blijkbaar persoonlijk heeft gemengd in
ae kwestie van Roha's dubbele identi
teit - een handeling die suggereert dat
zijn alias niet alleen een persoonlijke
aangelegenheid is.
Zoals gemeld, heeft de commissie-
Donner ongeveer twee weken geledeo
een gesprek met Roha gehad.