STERKE PRIJSSTIJGING
VERWEKT OPSCHUDDING
Werkloosheid stijgt
weer boven 220.000
ZEEUWSE COURANT
Bouw pijlerdam Oosterschelde mogelijk
binnen gestelde kostenmarge en voor 1985
de krant
van zeeland
Ramp bedreigt
Spaanse kust
In één maand tijd 2,1 procent
Openluchtveipleging
als protestuiting
Opnieuw
taxi
blokkade
Doelstelling van kabinet
lijkt niet meer haalbaar
vandaag
Eanes krijgt
steun van
Portugese
socialisten
BLIJKENS EINDRAPPORT RIJKSWA TERSTAAT
Aardappel-
moeheid... pagina 3
219e jaargang no. 113
Donderdag 13 mei 1976
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - De sterke prijsstijging die bezig is zich te voltrek
jaar in april, terwijl 1975 als geheel een
stijging van het indexcijfer van 10,2 op
leverde. Bovendien zijn de huidige cij-
ken, heeft grote opschudding verwekt. De stijging in één maand fers n°e niet geheel volmaakt: het ef-
met 2,1 procent van het consumptiepeil, een feit dat woensdag- f?ct van de ste.eds stijgende taneveP m
middag bekend werd, leidde tot verontwaardigde reacties uit
had een grote invloed: 0,6 procent, kracht van de werknemers, zegt het
Verder werden prijsstijgingen gecon- FNV-bestuur. Het is noodzakelijk dat
kringen van het parlement, de vakbeweging en de consumente
norganisaties. De regering zal zich moeten beraden; ingrijpen is
.al geëist.
In de eerste vier maanden van dit jaar stegen de prijzen bijna vijf procent. Als
de ontwikkeling zo voortgaat zullen de prijzen dit jaar, in plaats van te worden
beteugeld, nog erger uit de band lopen dan voorheen het geval was, aldus
waarnemers. Verwacht wordt dat het kabinet vrijdag in zijn wekelijkse verga
dering de 'explosie' zal bespreken, in aanwezigheid van de verantwoordelijke
minister, Lubbers (economische zaken).
Tussen half maart en half april steeg
het prijsindexcijfer met 3,5 punt, of 2,1
procent. Sedert december 1975 is het
peil omhoog gegaan met 4,7 procent
totaal. Dit wil zeggen een stijging op
jaarbasis van ongeveer tien procent. Er
wordt van een 'ramp', gesproken om
dat de doelstelling van het kabinet
steeds was: prijsstijging dit jaar van
niet meer dan 7,5 tot 8 procent maxi-
ipaal.
Het lijkt er nu op dat deze doelstelling
niet meer haalbaar is, met alle conse
quenties voor de loonkosten e.d. van-
dien. Als eenmaal het aprilcijfer be
kend is, ligt de ontwikkeling goeddeels
vast en moeten er wel zeer bijzondere
factoren optreden wil de trend nog
neerwaarts kunnen worden gebogen.
Dat lijkt er, met stijgende grondstof-
de gezondheidszorg en alles wat daar
omheen hangt, is alleen nog maar ge
schat. Te vrezen valt dat hiervoor nog
een correctie naar boven zal moeten
volgen.
Huurklap
Een grote 'klap' in de huidige stijging
van 2,1 procent binnen één maand ga
ven de huren. De verwerking van de
jaarlijkse huurverhoging (per 1 april)
geeft een stijging van 0,7 procent. Ook
de gestegen kledingprijzen (met wisse-
van winter- naar zomerkleding)
de regering op korte termijn tot een
zodanige verscherping van het prijsbe
leid overgaat dat de prijzen alleen in
die gevallen mogen worden verhoogd
waarin de werkgelegenheid aantoon
baar in gevaar komt.
De geringe winst die in maart werd ge
boekt, is door dit bijzonder teleurstel
lende cijfer geheel te niet gedaan, al
dus het CNV in een commentaar. Dit is
een negatieve bouwsteen voor het ko-
prijzen in het verschiet, momenteel ze
ker niet in te zitten.
Minister Lubbers zei woensdagavond
de kans dat de prijzen dit jaar niet
meer dan acht procent zullen stijgen
gering te achten.
De minister gaf te verstaan dat het
niet mogelijk zal zijn maatregelen te
treffen waardoor de prijzen over het
'gehele front' in de hand zouden wor
den gehouden. Het doel van de rege
ring, een prijsstijging van ten hoogste
acht procent, kan alleen nog maar be
reikt worden als er een prijsdaling zal
optreden voor voedingsmiddelen,
waarvan de prijzen op markten en vei
lingen bepaald worden en ook de rijzen
voor importprodukten naar beneden
zullen gaan. Maar daarover bestaat
volgens minister Lubbers geen enkele
zekerheid.
De stijging is no al 0,6 meer dan vorig
stateerd voor aardappelen, vers fruit,
suiker, koffie, vlees, melk en melkpro-
dukten, eieren, damesbladen, benzine,
briefport en vakantietarieven voor
binnen- en buitenland.
De Federatie Nederlandse Vakbewe
ging (FNV, waarin NW en NKV sa
menwerken) trekt uit het prijsindex
cijfer de volgende conclusie: het tot
dusver door de regering gevoerde
prijsbeleid heeft gefaald.
Volgens de FNV zijn de werkgevers in kn ïn m l I
hoge mate verantwoordelijk voor de I k
ongewoon sterke prijsstijging in één
maand. Ditmaal kunnen de lonen niet
als schuldig worden aangewezen, om
dat die door de loonmaatregel van de
regering aan banden liggen.
Zonder drastische ingreep is het on
mogelijk de doelstelling van de rege
ring, beperking van de stijging tot acht
procent dit jaar, nog te halen. Deze
ontwikkeling betekent niet alleen een
hogere inflatie, maar ook een onaan
vaardbare bedreiging van de koop-
Zeedorp bij
Scheveningen
DEN HAAG IANP) - Bij de Scheven-
ingse havenhoofden, op een ingepol
derd stuk zee, zal mogelijk een dorp
verrijzen. Zo'n 4000 woningen gegroe
peerd rond een aantal jachthavens
kunnen op dat gewonnen stuk land
komen, zo staat in een plan dat de
ontwikkelingsmaatschappij Polyzathe
het gemeentebestuur van Den Haag
heeft aangeboden.
Om zo'n 'zeedorp' te kunnen bouwen
moet er een dam van 1200 meter lengte
komen. De kosten van die dam - die
acht meter boven AP komt te liggen -
zijn rond de 150 miljoen gulden. Daar
naast is zeker een miljoen kubieke me
ter zand nodig om de zeebodem op te
hogen. De jachthavens moeten plaats
gaan bieden aan ongeveer 1000 boten.
Wat het gehele project gaat kosten is
noa niet bekend.
AMSTERDAM - Enige tientallen leden van het Amsterdamse 'comité tot
behoud en nieuwbouw van het academisch medisch centrum' zijn gister
morgen begonnen met een demonstratieve actie voor hun streven op het
pleintje voor de oude poort van het Wilhelmina Gasthuis in Amsterdam.
Deze actie, die duurde tot middernacht, houdt ae bedverplegir.e in van een
patiënt m de openlucht. Dit symboliseert de toekomstige situatie voor pa
tiënten, die in de stad geen plaats meer kunnen krijgen.
Werkloosheid in de provincie dalende.
bintje
church
Senator Church wint verrassend in de
race naar de kandidatuur voor het
Amerikaans presidentschap.
hart
Op de dag van de verpleging is het zie
kenhuis van Hulst uitgerust met
nieuwe hartbewakingsapparatuur.
rijtijden
dwars
drugs
onverdiend
Bayem-München legt (onverdiend) be
slag op de Europacup voor landskam
pioenen door een 1-0-zege op Saint
Etdenne.
archie
Archie Bunker steekt Lucie Ball - in
populariteit - naar de kroon; radio- en
-programma's; strips.
Van Gelder Papier verwacht een aan
zienlijk verlies; beurs - financiën - eco
nomie.
SUPERTANKER ONTPLOFT
LA CORUNA (UPI/AFP) - Acht uur
nadat hij bij de haven van La Co-
runa was gestrand en ontploft,
stond de Spaanse olietanker Ur-
quiola (111,221 brt) nog steeds in
lichtelaaie.
Verstikkend vette rookwolken kol
ken uit hét brandende wrak en
verduisterden heel La Corona. De
rookontwikkeling was van zulke
afmetingen dat de hemel tot op 120
kilometer van de stad donker was.
Toen het licht begon te regenen
ontdekten de bewoners van La Co-
runa dat de druppels olieachtig
waren en ook naar olie smaakten.
Uit het wrak van de met 110.000 ton
Perzische ruwe olie geladen tanker
is zeker 20.000 ton weggestroomd.
Deze vettige laag bedreigt de Gali-
cische kust, rijk aan badplaatsen en
vissershavens, met een milieuramp
waarvan de omvang zich nog niet
laat schatten.
Op de gezagvoerder na, die ais ver
mist is opgegeven, hebben alle 37
opvarenden van het schip de ramp
overleefd. Ook een aanvankelijk als
vermist opgegeven havenemployé is
terecht.
De autoriteiten lijken nauwelijks
serieuze pogingen te doen de brand
te blussen. Mede uit milieu
overwegingen zou men er de voor
keur aan geven de olie zoveel moge
lijk te laten opbranden en ervoor te
zorgen dat het vuur gelocaliseerd
blijft.
Het staat vast dat een groot deel
van de lading, al dan niet brandend,
uit het wrak is weggestroomd. De
Spaanse regering heeft een aantal
instanties ingeschakeld bij de be
strijding van wat experts betitelen
als 'een ecologische catastrofe met
nog onoverzienbare gevolgen'.
De raffinaderij Petroliber, waarvoor
de lading was bestemd, is met een
luchtbrug die Madrid, Barcelona en
andere steden met La Coruna ver
bindt blusmateriaal, absorberend
schuuim en olie-neutraliserende
chemicaliën naar het rampgebied
over te vliegen. Inmiddels is de eer
ste olie uit de brandende Urquilo al
op de noordwest-Spaanse kust aan-
geslibt.
De regering en Petroliber krijgen
bij hun tegenmaatregelen steun
van andere raffinaderijen, het na
tionale oliebedrijf Campsa en het
gasbedrijf Butano. Ook de marine
heeft enkele schepen ter assistentie
naar La Corena gedirigeerd.
(Van onze correspondent) -■ -
de Portugese socialisten, heeft zich VRAAG NAAR PERSONEEL STIJGT, MAAR..
volgens verwachting achter de kandi-
datuur van generaal Ramalho Eanes
voor het presidentschap van de
tweede Portugese republiek gesteld.
Tijdens een speciaal voor deze gele
genheid bijeengeroepen persconferen
tie van zfjn partij, lichtte Mario Soares
woensdag zijn steun aan Eanes uit
voerig toe.
In de pas gekozen wetgevende verga
dering, die Mario Soares een over
gangsperiode van vier jaar noemde,
worden speciale eisen gesteld die vol
gens hem een consolidatie van de de
mocratische stroming met de Bewe
ging der Strijdkrachten noodzakelijk
maken, zodat naar een militaire figuur
de voorkeur uitging.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG - De ontwikkeling van de
werkloosheid gaat weer enigszins in
stijgende lijn, nadat enkele maanden
werk gesteld op aanvullende werken, gens het ministerie van sociale zaken,
steeg met 210 tot 5950. Het aantal een duidelijke daling af van het aantal
mensen op sociale werkvoorzienings- werknemers voor wie een ontheffing
objecten, voor zover zij voor bemiding tot werktijdverkorting lopende is.
lang een daling van de zuivere werkt naar het vrije bedrijf in aanmerking In april daalde in alle provincies de
loosheid werd genoteerd. Getalsmatig
kwam de werkloosheid eind april be
neden de 200.000, maar voor het sei
zoen gecorrigeerd (zuivere werkloos
heid) was er een stijging van 1000 tot Op sociale werkvoorzieningsobjecten Drente is het percentage voor mannen
boven de 220.000. Dit blijkt uit de
nieuwste cijfers van het ministerie
van sociale zaken.
Het aantal werkloze mannen daalde
met 13.970 tot 157.310, en het aantal
werkloze vrouwen met 2170 tot 42.460.
Dat gaf
procent
met 13.970 tot 157.310, en het aantal streerde arbeidsreserve was eind april
uwen met 2170 tot 42.460. 212.180, of 5,2 procent van de afhanke-
totaal van 199.770, of 4,9 lijke beroepsbevolking; een afneming
de afhankelijke beroeps- van 15.700 ten opzichte van een maand
bevolking; 16.130 minder dan eind eerder.
maart. Voor het seizoen gecorrigeerd Volgens de laatste stand (per 20 maart)
was de werkloosheid 220.200 (geregi- waren 774 bedrijven in het bezit, van
streerde arbeidsreserve), dat wil zeg- een ontheffing tot werktijdverkorting,
gen: een stijging van 1000 vergeleken in totaal hadden deze bedrijven de
met eind maart.
De geregistreerde vraag naar per
steeg - mede onder invloed van de Vanaf november 1975 tekent zich, vol-
door de arbeidsbureaus in april ge
starte landelijke enquête naar vakatu-
res bij het bedrijfsleven - met 9200 tot
52.100. Afgezien van de werklozen en
de mensen werkzaam op aanvullende
werken en sociale werkvoorzieningsob
jecten, waren eind april 14.000 werk
zoekenden (van wie 84 procent vrou
wen) ingeschreven die beschikbaar wa
ren voor een gedeeltelijke dagtaak.
Werkvoorziening
Het aantal mannen en vrouwen te
komen, nam met 220 toe tot 7090. Mc- werkloosheid van zowel mannen als
dio april waren 24.540 mensen werk- vrouwen. De werkloosheid is percenta-
zaam op objecten In het kader van ex- gegewijs het grootst in Limburg (7,8)
tra werkgelegenheidsprogramma's. voor mannen en vrouwen samen. In
sociale werkvoorzieningsobject
daarnaast 42.300 mannen en 9700 het hoogst (8 procent)
vrouwen werkzaam die niet voor be
middeling naar het vrye bedrijf in
aanmerking komen. De totale geregi-
Ruin
100
UNCTAD NIET
TOT ZAKEN
NAIROBI (REUTER) - Afgevaardig
den van rijke en arme landen hebben
woensdag uiting gegeven aan hun
groeiende bezorgdheid over het trage
verloop van de vierde conferentie van
de Verenigde Naties voor handel en
ontwikkeling.
Hun grief is dat de conferentie in Nai
robi al haar tweede week is Ingegaan,
zonder dat men een begin heeft ge
maakt met de moeilijke en gedetail
leerde onderhandelingen over de
grondstoffenproblematiek, de schulden
van de derde wereld en de overdracht
van technologische kennis.
Arabische studenten
hebben woensdag tijdelijk de Syri
sche ambassade in Praag bezet uit
protest tegen 'de steun van Syrië aan
fascistische elementen in Libanon'. De
studenten die eerst een protestbeto- y.»
ging hadden gehouden, drongen de rMSe rCgGnilg
ambassade binnen en bleven daar
enige tijd. Later verlieten zij het ge- vandaag weg
bouw vrijwillig. Er is geen melding
gemaakt van geweld.
HELSINKI (DPA) - De Finse regering
onder minister-president Martti Miel-
tunen zal vandaag, donderdag, aftre
den. Dit heeft Miettunen woensdaga
vond bekendgemaakt
De uit socialisten, communisten, cen
trum, liberalen en Zweedse volkspartij
bestaande coalitie is uiteengevallen
door onoverbrugbare tegenstellingen
met betrekking tot de financiering van
de volgende staatsbegroting.
RAPPORT HOUDT
REKENING MET
MEEVALLERS
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG - In de monding van de
Oosterschelde kan een waterdoorla-
tende pijlerdam met een enkele kering
worden gebouwd binnen de door de re
gering vastgestelde kostenmarge en
binnen de toegestane tijd. Dat blijkt uit
het eindrapport dat de rijkswaterstaat
heeft gemaakt over de mogelijkheden
voor de bouw van een afsluitbare dam
in de Oosterschelde. Volgens de rijks
waterstaat is het mogelijk voor 2.660
miljoen gulden een pijlerdam op put
ten te bouwen.
In het rapport, dat minister Westerterp
van verkeer en waterstaat op 21 januari
aan de tweede kamer stuurde, schreef
de minister dan een pijlerdam maxi
maal 2.700 miljoen gulden mocht kos
ten. De rijkswaterstaat houdt in het
eindrapport wel een post onvoorzien
aan van 250 miljoen gulden. Uit het stuk
blijkt echter dat men er vertrouwen in
heeft dat de 2.660 miljoen gulden vol
doende zal zijn en er wordt zelfs reke
ning gehouden met meevallers.
Het zuiver technische rapport wordt In
één van de komende dagen naar minis
ter Westerterp gestuurd. De hoofdlijnen
van het stuk lekten echter al uit in par
lementaire kringen in Den Haag. Daar
wordt gemeld, dat de rijkswaterstaat,
na kort te hebben uiteengezet wat de
regeringsbeslissing over de Ooster
schelde is en welke opdracht men heeft
moeten uitvoeren, een overzicht geeft
van de studie naar drie verschillende
mogelijkheden: de bouw van een cais-
söndam op staal, de bouw van een cais-
sondam op palen en de constructie van
een pijlerdam. De eerste twee varianten
zouden te duur worden. De kosten daar
voor komen boven de drie miljard gul
den, ervan uitgaand dat ook in die
dammen een enkele kering zou worden
gebouwd. Met de pijlerdam met een en
kele kering blijft men wel onder het toe
gestane bedrag van 2,7 miljard gulden.
Volgens de rijkswaterstaat is het ver
antwoord een enkele kering te bouwen.
Als bij zware storm zich de onwaar
schijnlijke situatie zou voordoen, dat de
afsluitwerken niet geheel zouden func
tioneren, geeft de dam toch voldoende
matiging van het getfj, zodat de veilig
heid in het achterliggende gebied ge
waarborgd is. De bouw van een dubbele
kering in de pijlerdam zou een half mil
jard gulden meerkosten. De drie varian
ten zijn tot in een gelijk stadium door de
rijkswaterstaat bestudeerd. Er wordt
geen vergelijking tussen de drie moge
lijkheden gemaakt.
Augustus
In het rapport wordt verder onder meer
duidelijk gemaakt, dat de comparti-
menteringsdammen, de Philipsdam en
de Oesterdam, net als de pijlerdam in de
monding van de Oosterschelde. in 1985
klaar moeten zijn. Als die dammen eer
der zouden worden aangelegd zou een
verhoging van het tij in de Ooster
schelde tot stand gebracht worden.
Maakt men ze later, dan ontstaat een
vermenging van zoet en zout water. De
rijkswaterstaat acht het mogelijk de
compartimenteringsdammen gelijk
met de afsluitbare dam klaar te krijgen.
De rijkswaterstaat merkt in het rapport
op, dat over de te kiezen vorm van af
sluiting van de Oosterschelde wel in au
gustus van dit jaar zekerheid moet be
staan. Als in die maand gèen beslissing
is genomen, komt de uitvoeringstermijn
in gevaar. Er moeten grote werken, zoals
de bouw van gigantische kranen, wor
den aanbesteed en men moet dat tijdig
kunnen doen.
In het rapport wordt er rekening mee
gehouden, dat men tijdens de bouw
meevallers zal hebben. De rijkswater
staat maakt duidelijk, dat het project
voor driekwart kan worden uitgevoerd
op basis van ervaringsfeiten, die men
elders met grote werken heeft opgedaan
en voor een kwart moet men geavan
ceerde technieken toepassen. Proble
men. die zich kunnen voordoen met de
ophoping van zand in slik in de monding
van Oosterschelde nabij de dam, zijn
volgens de rijkswaterstaat oplosbaar.
In politieke kringen in Den Haag wordt
aangenomen, dat de rijkswaterstaat in
een aanhangsel bij het technische rap
port, een oordeel zal geven over de stu
dies die tot nu toe zijn gemaakt over
dijkverhoging rond de Oosterschelde.
Dat oordeel zal, zo is de heersende over
tuiging, inhouden dat dijkverhoging
onverantwoord is, omdat het te veel
tijd vergt en niet dezelfde veiligheid
biedt als de bouw van een dam
DEN HAAG - Een aantal verhitte
Haagse taxichauffeurs beeft
woensdag opnieuw een blokkade in
de Haagse binnenstad opgeworpen.
De chauffeurs eisten van de politie
dat een dronken passagier aan hen
zou worden uitgeleverd. De moei
lijkheden ontstonden toen de pas
sagier weigerde een taxirit te bete
len. De man werd aan de politie
overgeleverd, maar de chauffeur»
vreesden dat hij zou worden vrijge
laten. Toen een woordvoerder van
de politie had verzekerd dat dat
niet zou gebeuren, werd de blok
kade opgeheven.
