hoort-ziet
Lief en leed
rond Westduin
i
Kees van Broekhoven herstelt
paviljoentjalk in oude luister
PZC/p
SCHIP LIGT IN HAVEN THOLEN
9 Op vrij belangrijk moment in een
woelig wereldje terechtgekomen9
De tjalk in de haven van Tholen.
TJALK WEER
'ONDER ZEIL'
THOLEN - Kees en Corrie van Broek
hoven te Tholen zijn al zo'n vijf jaar
bezig met het restaureren van hun uit
1898 daterende paviljoen tjalk "t Ver
trouwen'. Het schip wisselde in zijn
lange bestaan slechts twee keer van
eigenaar. Toen de vorige eigenaar.
Bram van de Boogaart uit Tholen. het
schip zo'n 45 jaar geleden kocht, was
tel nog een zeilschip. Van de Boogaart
lieeft nog circa drie jaar met deze zei
len gevaren, maar omdat het zeiltuig
versleten was. moest hij besluiten tot
vernieuwing of tot het aanschaffen
van een motor. Het werd een gloei-
kopmotor. die twee jaar geleden ver
vangen werd door een dieselmotor.
Kees van Broekhoven is nu echter be
zig om de tjalk weer 'onder zeil' te
brengen.
Erg gunstig voor de restauratie van het
schip is niet alleen het feit dat de vo
rige schipper, Van de Boogaart, er nog
veel over weet te vertellen, maar ook
dat van de verschillende aangnjpi-
ningspunten van verstaving. mast en
boegspriet alle ogen nog op het schip
zitten vastgeklonken. Op veel schepen
werden deze zaken verwijderd, omdat
ze gemakkelijk gingen roesten en veel
onderhoud vergden. Ook het roer, de
roerklik en het smeedwerk van de
vlaggestok van "t Vertrouwen' bevin
den zich nog in de oorspronkelijke
staat
Het bleek niet mogelihk om het schip
helemaal in zijn oude staat terug te
brengen „Wij besloten tot een com
promis lussen het handhaven van het
karakter van het schip en het schep
pen van comfort", aldus Kees van
Broekhoven „Als dat op een zo gun
stig mogelijke wijze bereikt kan wor
den. dan zijn wij tevreden en als in de
toekomst mocht blijken dat er nog
maar zo weinig van dit soort tjalken
bestaan, dat het aantrekkelijk is om
het werkelijk helemaal te restaureren,
dan kan dat altijd nog. Wij doen er
niets onherstelbaars aan". Kees en
Corrie voelden er weinig voor om het
aan boord zonder wc, waterleiding,
elektriciteit en scheiding van woon- en
slaapvertrek te moeten doen. Daarom
kwamen er een watertank, geiser met
electrisch pompje, een behoorlijk toi
let. woon- en slaapvertrek en keuken
Tweemaster
Een andere concessie aan de oor
spronkelijkheid is. dat het schip bij het
onder zeil brengen niet van een maar
van twee masten voorzien zal zijn. Dit
M. J. Huissoon
met zilver
onderscheiden
HEINKENSZAND - De heer M. J.
Huissoon kantoorhouder van de PTT
in Hcinkenszand is donderdag onder-
scheidenmet de ere-medaille verbon
den aan de orde van Oranje Nassau in
zilver. Dat gebeurde in het kantoorge
bouw van de PTT in Heinkenszand.
De onderscheiding werd de heer Huis,
soon opgespeld door de heer C. S. Vis.
directeur van het postdistrict Middel
burg. In zijn toespraak dankte de heer
Vis de onderscheidene voor de werk
zaamheden die hij verricht heeft gedu
rende zijn 41 dienstjaren bij de PTT.
Namens het gemeentebestuur werd de
heer Huissoon vervolgens gelukge
wenst door wethouder A. M. Jansen
van Borsele. Directeur H. Stevels van
de PTT in Goes bracht de felicitaties
over namens het personeel van de
Goese PTT.
is niet alleen gedaan omdat de tuigage
dan makkelijker hanteerbaar is. maar
ook omdat dan bij veel wind één zeil
gestreken kan worden. De nieuwe, zo
juist gereedgekomen mast is vervaar
digd van zogenaamd Oregon Pine, een
houtsoort die vroeger ook wel gebruikt,
werd. hoewel het niet zo ideaal is als
het Amerikaanse grenehout, dat niet
meer leverbaar of onbetaalbaar is. De
mast is 14,5 meter lang. De totale op
pervlakte van de zeilen zal 130 m2 be
dragen. De nieuwe mast wordt door
GESLAAGDEN
BEDRIJFSSCHOOL
VANHOECHST
VLISSINGEN - Bij Hoechsl Holland
NV te Vlissingen is woensdagmiddag
aan 28 werknemers het diploma uitge
reikt dat behoort bij het met goed ge
volg afleggen van de cursus aan de
bedrijfsschool van Hoechst.
Bedrijfsdirecteur ir. H. P. van Heel
sprak de geslaagden toe. Ir J, Scheffer,
bedrijfsleider en lid van het oplei
dingscuratorium reikte aan de 28 het
diploma uit Alle geslaagden voor het
diploma procesoperator A behaalden
tevens het diploma brandwacht 2e
klas.
De geslaagden zijn: Vapro procesope
rator A en brandwacht 2e klas: K
Bouma. J. Braam. G. v, d. Gruiter. W.
de Keunig. L. Kodde, G R. Milner, E.
J. Rhemrev, I. Ruiz, K. Swijgman, G.
Unawekla. J. Termaten.
PBNA procesvakman A: T. Hogen-
doorn, P. Jansen. R G. van Casand, G.
Schreij. C. F. Kole. W. H M Krull. J. L.
Vanhommerig. J Verdonck. P M
Sandee.
Bemetel meetcursus. H J M. Baars. A
C. Dominicus. J. P van Dijk. H van
Ginkel. J. Goedbloed, Ch Kasander.
D P. J- M. Moerings, R Peters.
Kees in model geschaafd en de huidige
mast wordt achtermast, waarvoor nog
een mastkoker moet komen. De stuur
hut, die oorspronkelijk niet op het
schip thuishoort, maar er al wel 43 jaar
opstaat, blijft er voorlopig: „Ons kli
maat is niet van dien aard, dat het al
tijd aantrekkelijk is om buiten te
staan", meent Kees.
Een typisch kenmerk van "t Ver
trouwen' is dat hel roefje <de eigen
lijke schipperswoning) zich niet bo
venop het schip bevindt, maar aan de
achterkant onder het dek. Het schip
werd in het verleden gebruikt voor
het vervoer van aardappelen, stro.
turf en ijzer. Voordat het schip hele
maal is gerestaureerd, zal er nog me
nig uurtje ingestoken moeten worden,
want Kees en zijn echtgenote Corrie
doen de meeste werkzaamheden zelf
in hun vrije lijd. In de vrije weeken
den en in de vakanties wordt er met
het schip gevaren. Zo bezoeken ze re
gelmatig Willemstad, Zierikzee en
Middelburg.
Middelburgsestraat
wordt tijdelijk afgesloten
VLISSINGEN Met ingang var.
maandag 3 mei wordt de Middelburg
sestraat in Oost-Souburg, tussen Lek
straat en Grooi-Abeele. ongeveer twee
weken afgesloten voor alle verkeer.
Deze maatregel is noodzakelijk in ver
band met werkzaamheden aan de rio
lering. Hei verkeer wordt deze periode
omgeleid via de nieuwe rondweg bij
Groot-Abeele. Fietsers kunnen ook ge
bruik maken van hel Koopmansvoet
pad. Ook de voorrangssituatie op de
Midöelburgsestraat wordt gewijzigd.
Het verkeer, rijdend op dee weg heeft
vanaf maandag geen voorrang meer op
Lekstraat en rondweg. Deze verkeers
maatregel is blijvend
BURGEMEESTER SCHOUWENAAR, VOORZITTER
VAN DE ALGEMENE SCHIPPERSVERENIGING
EERSTETAAK:
MEEREENHEID
BROUWERSHAVEN - „Ik ben me
er in korte tijd bewust van gewor
den op een vrij belangrijk moment
in een zeer woelig wreldje terecht
te zijn gekomen, waar de golven
hoog op kunnen lopen." Dat zegt
burgemeester A. P. Schouwenaar
van Brouwershaven, sinds 1 april
voorzitter van de Algemene Schip
persvereniging (ASV). Zijn benoe
ming kwam op het moment waarop
de controverse in de schïpperswe-
reld steeds duidelijker werd. De
heer Schouwenaar verwacht dan
ook dat zijn eerste taak is te probe
ren wat meer eenheid tussen de
schippers onderling te bewerkstel
ligen.
Dat de heer Schoiuwnaar de Goese
burgemeester mr. F. G. A. Huber
opvolgde als voorzitter van de ASV
is niet- zo vreemd. „Het bloed kruipt
waar het niet gaan kan." zegt hij er
bij op wijzend dat hij zich als schip
perszoon. geboren op de Franse
waeren, altijd met een meer dan
gewone belangstelling heeft geïnte
resseerd voor ae handeï en wandel
van de Nederlandse schippes. Zo
sprak hij eens met een van de
schipper over de organisatie en die
schipper onthield de belangstelling
van de Brouwse burgemeester. Hel
resuliaat was. dat hem werd ge
vraagd de voorzittershamer van de
ASV te willen opnemen en daar was
hij erg gelukkig mee
Ik heb meteen gezegd, dat ik be
reid ben mijn schouders te zetten
onder de belangen van een in Ne
derland vergeten groep, die chter de
laatste tijd door de protesten wat
meer in de belangstelling is geko
men." zegt hij. „Maar daarvoor tel
den de schippers in de maatschap
pelijke wereld niet zo mee. Een
schipperskind hing er een beetje bij.
Er is weinig aandacht geweest voor
het beroepsgoederenvervoer en dat
hebben de schippers ook wei voor
een belangrijk deel aan zichzelf te
wijten. Het is natuurlijk een ambu
lante bevolkingsgroep, die moeilijk
in tc passen is in een organisatie. De
schippers waren wel georganiseerd
in verschillende verenigingen, die
hun belangen behartigden zoals
verzekeringen en het inkasseren
van de vracht Maar dat werk ligt
meer in de richting van de dienst-
verlenging.aldus de heer Achou-
wenaar
schipper daarvan de dupe wrd. De
vrije schipper had ook practisch
geen contact met de categorieën c-i-
gen vervoer en de schippers van de
relatievaart, die wel altijd aan een
vracht konden komen De beorpes-
schippers gingen protesteren. Ze
vormden de blokkades met als
voornaamste eis: een evenredige
verdeling van de vracht. De heer
Schouwenaar: „Uit de blokkade is
uit de omstandigheden gedwongen
de behoefte ontstaan aan een over
koepelende federatie van de zeven
schippersverenigingen, waarvan de
ASV met 8 a 900 honderu leden een
van de grootste is. Die federatie
werd half december vorig jaar opge
licht en nu zal bekeken worden of
daar een professionele leiding in de
vorm van een direkteur aan gege-
venkan worden."
De blokkade zorgde dus aan de ene
kant voor eenheid in de schippers
wereld. maar aan de andere kant
richtte het actiecomittee een Onaf
hankelijke Nedelandse Schippers
vereniging iO.N.S) op. Tussen de fe
deratie en de ONS ging het niet zo
geweldig: de gesprekken vlotten
niet zo en de straatsecretaris richtte
dan ook een commissie Vierssen op.
waarin beide groeperingen ook om
de tafel zitten. De voornaamste
doelstelling van de commissie is de
belangen van de schippers te bekij
ken en een wetswijziging voor te be
reiden. waardoor de evenredige
vrachtverdeling via een rijksbeurs
mogelijk kan worden. ..Dat is een
goede zaak. vindt de heer Schouwe
naar. ..Zo'n wetswijziging is nodig
ook al vindt die nogal wat tegen
stroom. omdat men het niet eens
kan worden over de dan vastges
telde tarieven. De verladers bij
voorbeeld maken nog al wat bezwa
ren tegen het gebonden zijn aan een
vaste prijs. In de commissie Viers
sen komt die controverse regelma
tig tot uiting en dat is allemaal met
bevorderlijk voor de besluitvor
ming."
Eenheid.
Ook het korte bezoek, dat de
nieuwe ASV-voorzïtter aan een
ONS vergadering heeft hem duide
lijk gemaakt, dat er nog lang geen
eensluidende mening in de schip-
perswereld is. „Ook al hen ik nog
aan het inwerken, ik ben toch van
mening, dat het eerste doel zal
moeten zijn tot een eenheid in de
organisatie te komen. Dan zal de
schipper daar binnen aanspreek
baar zijn en bovendien een vuist
kunnen maken. Alleen op die
mnaier zaJ de vrije schipper zijn
toekomst gewaarborgd zien."
Inzinking
Dat ging goed tot een paar jaar ge
leden de economiscce inzinking
kwam en bleek dat de vrije particu
liere schipper daarvan i> dupe
werd. De vrije schipper particuliere
onder redactie van Jacques Cats
ZATERDAG 1 MEI 1976
Ook al moet ze er een halve eeuw voor terug in de herinnering,
toch weet oma Havers - vorige week 86 geworden - nog precies
hoe het was in die beginjaren van 'Westduin', een uitspanning
gelegen in de luwte van de Walcherse duinen, ongeveer op de
grens van de gemeenten Vlissingen en Valkenisse. 'Westduin':
het is een naam die bij mensen op gevorderde leejlijd beelden
oproept aan schommels, glazen ranja en zuurballen. Op een
wandeling, tijdens een fietstochtje over het nieuwe pad van de
Walcherse rijwielvereniging of gedurende een kampeerwee-
keinde bij het 'Wetermesjien', in het nabije ivaterwingebied
was het op Westduinaangenaam verpozen.
Toen ze met haar man in 1926 dat
boerderijtje betrok onder de duinen
had mevrouw Huvers het al meteen
door: er kon best eens een aardige
boterham te verdienen zijn aan de
passanten. „Zakendoen vond ik al
tijd al heerlijk", vertelt oma nu. Ik
had altijd al in een winkel gestaan,
in een herenmodezaak, en in een
soort bazaar. Toen ik in die boerderij
zat dacht ik: ik moet een ander z'n
geld gaan gebruiken om zelf geld te
maken".
En aldus geschiedde.
Tonnetjes die waren aangespoeld op
het strand werden keurig wit geschil
derd en als tafeltjes op het erf onder
een luifeltje gezet en de stoelen van
binnen deden dienst als zitje voor de
klanten. Om alvast- wat aan klanten
binding te doen werd er met krijt op
de houten wand van de boerenschuur
geschreven: 'waterleiding aanwezig'
„Dat was heel wat in die tijd", hoor ik
van oma Huvers. En ze vertelt over
die beginjaren toen hele families uit
Vlissingen op een zonnige door de
weekse middag of tijdens het wee
keinde een uitstapje maakten naar
de theeschenkerij 'Westduin', waar
pa en moe dan op het terrasje neer
streken en de kinderen in de duinen
speelden of een tijdje gingen zwieren
op de schommels, die in de loop der
tijden in totaal drie generaties moe
ten hebben gedragen.
Oma Huvers vertelt: „Pa en moe na
men dan een glaasje ranja van tien
cent en dat was goeie hoor. want het
was Ranja van Minderhoud uit Mid
delburg. de kinderen kregen dan een
stukje chocolade van dne cent en
met die uitgave was het hele gezin
een middag zoet of er werd thee ge
dronken Daar waren ze ook niet veel
aan kwijt. Een potje thee met vier
kopjes, een kannetje melk en een
potje suiker kostte toen vijfenzeven
tig cent".
Ook de siroopwafels en de zuurballen
gingen vlot van de hand. Zakelijk ais
ze was stond oma Huvers al van ach
ter het raam te berekenen hoeveel
inkomsten zij dacht te kunnen ver
wachten van dat clubje mensen dat
ze in de verte zag naderen. Bij kil
weer stookte ze dan de kachel wat
extra op want dat scheelde ook wel in
het verteer. Maar het pakte wel eens
heel anders uit dan ze had geschat.
Een keer stapte er een gezelschapje
binnen dat volgens de schattingen
van oma voor een leuke omzet zou
kunnen zorgen Hoog waren dan ook
de verwachtingen toen iemand van
het gezelschap royaal riep. dat le een
rondje wilde geven. Maar even later
werd duidelijk, dat de man wenste te
trakteren op een zuurbal. En die
kostten destijds één cent per stuk..
Toch werd er nog een leuke cent ver
diend aan het schuchter op gang ko
mende toerisme. Het boerderijtje
werd spoedig neer gehaald en ver
vangen door een meer aangepaste
accommodatie, die onder de naam
van 'theeschenkerij' paviljoen. De
Westduinen' grote bekendheid kreeg
tot zelfs in België, maar omdat die
naam zo'n mondvol was, werd die ti
tel later, toen er meer een pension
van werd gemaakt, ingekort tot pen
sion Westduin Ook m die gelegen-
'heid voerde met name mevrouw Hu
vers haar zakelijke bewind Ze ver
huurde alles wat maar te verhuren
was en zelf nam ze soms genoegen
met een slaapplaats in de kelder tus
sen de kratten bier op in een met
gordijnen afgesloten hoekje op de
zolder Na de oorlog waren het de zo
nen Frans en Jack die het bedrijf
gingen voortzetten. In 1950 werd de
zaal: eens zo groot gemaakt tot de
vorm die de uitspanning 'Westduin'
nu nog draagt. En het zou er nu ter
plekke heel anders hebben uitgeaen
als er niet allerlei instanties grote
stokken hadden gestoken voor de
ambitieuze plannen van de hardwer
kende gebroeders Huvers.
Daarmee kom ik eigenlijk tot het uit
gangspunt van mijn verhaal: de fami
lie Huvers heeft deze maand twee ge
beurtenissen te herdenken. Op de
eerse plaats is er het feit dat de uit
spanning een halve euw bestaat.
Maar er is ook sprake van een triest
jubileum. Het is nu ook alweer vijf
tien jaar dat de familie door de offi
ciële instanties aan het lijntje worden
gehouden, waar het gaat om hun
plannen tot uitbreiding van hun eta
blissement. Tekeningen voor uitbrei
ding waren al goedgekeurd door de
gemeente daar in het begin van de
zestiger jaren een brief kwam van ge
deputeerde staten van Zeeland,
waarin de plannen van de tafel wer
den geveegd.
..Aangezien omtrent de verbetering
van de zeewering in de omgeving van
dit perceel nog veel onzekerheden
heersen. Door uw perceel thans te
bebouwen wordt hier. zo berichtte
g.s., wellicht een belemmering ver
oorzaakt welke een goed plan tol
verbetering van de zeewering in de
weg zou staan".
Deze brief dateerl van 1961. Sinds dat
tijdstip hebben de Huversen zich moe
gecorrespondeerd met tal van instel
lingen: gemeente, waterschap, water
staat, rijksplanologische dienst en
cultuurtechnische dienst. De ene
keer werd er bericht dat er nu wel
snel een beslissing zou vallen, een
andere keer werd gemeld dat het wel
licht nog twee jaar zou kunnen duren,
andere brieven bleven langer dan een
jaar onbeantwoord, sommige werden
zelfs in het geheel niet beantwoord.
Vijftien jaar, en tegelijkertijd nog
geen st^p verder is de familie Huvers
nu. Ontmoedigd zijn ze, teleurges
teld, verbitterd eigenlijk. Hun kinde
ren. die een bestaan hadden kunnen
vinden in een bloeiend recreatiebed-
rijf zijn in de loop van de jaren elders
gaan werken omdat er voor meer
mensen geen emplooi was. En dat
terwijl er grootscheepse plannen be-
stekklaar lagen, de grond nagenoeg
bouwrijp.
In het bedrijf, waar de tienjarige her
dershond Nestor voor een toeristi
sche attractie zorgt door voor de gas
ten te demonstreren dat ie echt kan
voetballen, hebben Jack en Frans
Huvers en hun echtgenoten bij een
praatje aan de loog. of aan de stam
tafel al dikwijls genoeg het verhaal
van hun lijdensweg langs de officiële
instanties moeten vertellen. Onlangs
nog aan dr. Lou de Jong van het cen
traal bureau voor oorlogsdocumenta
tie. die op een zonnige middag op het
Westduin-terras neerstreek en het
verhaal in geuren en kleuren kreeg te
horen Hij sprak er zijn verontwaar
diging uil over de gang van zaken,
kon echter verder ook niks doen Van
alles is inmiddels al bedacht Over
wogen is om de ombudsman in te
schakelen. En de echtgenote van
Jack Huvers heeft zelfs al met het
plannetje rondgelopen om 'Met m'n
hele hebben en houden' in een tentje
ergens bij een officiële instantie aLs
hel waterschap Walcheren voor de
deur te gaan zitten.
„Het is eigenlijk verschrikkelijk wat
je doormaakt", zegt de 60-jarige Jack
Huvers' „Je bent in de loop van de ja
ren helemaal gedeprimeerd gc-raakt
omdat je niet in staat wordt gesteld
uit je bedrijf te halen wat er in zit.
Stilstand zoals nu is gewoon achte
ruitgang. Maar ze hebben het nu al
zover laten komen, dat wij bijna gaan
zeggen: barst maar met het hele
zootje, ook al gaat het hier om je ei
gen zaak.
„Over schadevergoeding hoor je de
officiële instanties niet", zegt broer
Frans 61 jaar oud. En als ze de boe)
nou maar onteigenden, rnaar daar
hoor je ze ook niet over. Wij hebben
destijds die kwestie tot aan de kroon
proberen uit te vechten, maar het
enige wat ze in de raad van state zei
den was: och mensen waar maakt u
Op de /oio: de gebroeder- Huver.
links Jack en rechts. Frans .■net u
hun midden oma Huvers. in hui
handen corre spondenmatenaa
een uitspanning die is gelegen btnner
de zogenaamde rooie lijn. waarden
de Huversen al vijftien jaar in d.
bedrijf worden belemmerd.
zich toch druk om. als uw oeonji
straks onteigend wordt knjgt u er
goed voor betaald'
Het zijn woorden, die ai weer vele tu
ren geleden zijn uitgesproken. Nog
steeds verkeren de gebroeders Hu
vers in onzekerheid over het lot van
hun bedrijf. Het is een ondraaglijke
onzekerheid, die knaagt aan hun ge
stel. Misschien wordt het wel 1935
voordat we iets weten", zegt Jack
Huvers somber.
De toekomst van Westduin is zoals
het er nu naar uitziet voorlopig nog
in dichte nevelen gehuld. In dezelfde
ondoordringbare nevelen, waarmee
de mist uit zee de duinen en de na
bijgelegen uitspanning in kwestie
soms kan omsluieren. Gelukkig
blijft er echter nog dal heldere op
gewektere beeld van de tijd-van-
toen. dat door oma Huvers gesi-het-
ste beeld van hel ontspannen
sfeertje in en rondom de theeschen
kerij 'Westduin'. met z'n stroopwa
fels. z'n ranja en z'n zuurbzallen..
rovincie
Twee schippers van 't Vertrouwen': de huidige schippers Kees van Broekhoven
en de oud-schipper Bram van den Boogaart irechtsi.
