ICIALE ZEEUWSE COURANT
EEG BESPAART
OP LANDBOUW
De economie
herstelt zich
PvdA stelt in programma voor
1977 werkgelegenheid centraal
Bij jaarlijkse
Zeeuwen een
lintjesregen
koninklijke
ontvingen 58
onderscheiding
Pil
Wil
li
m
Ï\U
Groene liredevalueert 6procent
Zonsver
duistering
in beeld
Humphrey
houdt zich
buiten de
race...
ZEVEN MEER DAN VORIG JAAR
Kissinger
is ziek
219e jaargang no. 102
Vrijdag 30 april 1976
r i
BRUSSEL - Op de snel stijgende kosten van het Europese gemeenschappelijke
landbouwbeleid wordt dit jaar in totaal 177 miljoen Europese rekeneenheden
(een R.E. is f3,62) bespaard door twee maatregelen waartoe de landbouwminis
ters van de negen donderdag in Luxemburg besloten.
De Italiaanse „groene lire" (een R.E.
die bij de vaststelling van de land
bouwprijzen wordt gebruikt) deva
lueert met 6 procent, hetgeen een be
sparing oplevert van 67 miljoen Euro
pese rekeneenheden (op jaarbasis 86
miljoen). Voorts is besloten dat de mo
netair compenserende bedragen die in
Italie'en GrootrBrittannië worden uit
betaald, in het vervolg niet door het
importerende maar door het exporte
rende land zullen worden betaald. Dit
levert een besparing op van 110 mil
joen Europese R.E. (op jaarbasis ca.
200 miljoen).
Italië en Groot-Brittanniê zijn in de
Europese Gemeenschap grote impor
teurs van landbouwprodukten. Als ge
volg van de waardedaling van de lire
en van het Britse pond, moeten uit het
Europese landbouwfonds grote bedra
gen (de zgn. monetaire compensaties)
worden betaald om de voedselprijzen
op peil te houden.
Minister Van der Stee (landbouw)
toonde zich ingenomen met deze be
sluiten. Nederland is altijd voor een
geleidelijke afbouw van het stelsel
van de monetair compenserende be
dragen geweest, aldus Van der Stee.
Dit systeem is in het leven geroepen
om verstoringen op de markt tegen te
gaan, en niet om voedselprijzen te
subsidiëren (zoals thans in feite in
Groot-Brittannihet geval is).
Minister Van der Stee schatte de be
sparing door deze maatregel op 200
miljoen R.E. De schatting van 350 mil
joen R.E. door de Europese Commissie
(het dagelijks bestuur van de Gemeen
schap) achtte hij te optimistisch. De
bewindsman tilde niet zo zwaar aan
Het standbeeld van Michiel de Ruyter te
Vlissingen is, vlak voor de herdenkings
plechtigheid, met gele verf beklad.
toeslag
afrika
PAGINA fi
regen
De linl.jesrei
,'loed (zie oo
PAGINA 9
herdenking
Vlissingen h
Ruyter
PAGINA 11
beunhazerij
Het echte vol
hazerij ten on
PAGINA 13
.fiscus
gunstig
anti-oorlog
De held van de anti-oorlogsfilm; radio-
en tv-programma's. strips.
PAGINA 19
stormvogels
De SHV venvacht een hogere winst; De
ABN had een gunstig eerste kwartaal;
Beurs - financiën -
het verschil in behandeling tussen Ita
lië en GrootrBrittannië.
Door de devaluatie van de groene lire
HOEVEN (ANP) - Nederland zal tot
30 mei 1984 moeten wachten om een
soortgelijke zonsveerduistering te
kunnen zien als die van donderdag.
Voor die tijd zal zich zich nog wel een
zonsverduistering voordoen op 4 de
cember 1983. maar dan is het zonne-
oppervlak slechts voor anderhalf
procent bedekt, aldus de directeur
van de Volkssterrenwacht in Hoe
ven. Th. M. Vermeesch.
De zonsverduistering van donder
dag heeft een 'ovenveldigende'
stroom bezoekers opgeleverd voor de
Volkssterrenwacht Simon Stevin in
Hoeven.
De zon was vanaf 10.08 tot 11.25 uur
voor 46 procent verduisterd. Om
12.45 uur werd hij weer helemaal
zichtbaar. De gedeeltelijke verduis
tering ontstond doordat de maan
zich bevond tussen de zon en de aar
de.
Het nieuwe zonne-observatorium
van de volkssterrenioacht was gedu
rende de gehele verduistering voor
belangstellenden open gesteld. Op
een scherm werd een zonsbeeld met
een middellijn van anderhalve meter
geprojecteerd waarop de verduiste
ring van minuut tot minuut kon wor
den gevolgd.
worden de voedselimporten in Itali
iuurder. Als deze importen als gevolg
hiervan afnemen, levert dat een verbe
tering van de Italiaanse betalingsba
lanspositie op. Van der Stee; ..Itali
reeft dit laten prevaleren boven het in
flatoire effect dat uitgaat van verho
ging van voedselprijzen"
De Britse regering is nu gewikkeld in
moeilijke onderhandelingen met de
vakbonden om de loonstijging binnen
de drie procent te houden. „Ik heb er
begrip voor", zei Van der Stee, „dat
Londen in deze kwetsbare situatie een
devaluatie van het groene pond af
wijst. Althans op dit ogenblik",
voegde hij er veelbetekenend aan toe.
DEN UYL: PRODUKTI VITEIT STEEG
„MINSTENS 20
MULTINATIONALS
IN VSBETAALDEN
STEEKPENNINGEN"
AMSTERDAM (AP) - Ten minste 20
Amerikaanse multinationale onder
nemingen wier gedrag wordt onder
zocht door de 'Securities and Exchange
Commission' (SEC) hebben voor mil
joenen dollar steekpenningen betaald
aldus meldde donderdag 'Het Vrije
Volk'.
Andere grote ondernemingen hebben
volgens de krant enorme sommen be
taald aan mensen als buitenlandse ad
viseurs, aan buitenlandse politieke
personen die hun geld ontvingen via
daartoe in Zwitserland gestichte be
drijven.
De krant zegt niet dat al die betalingen
niet deugden, maar wel dat 43 van de 88
ondernemingen wier handel en wandel
door de SEC wordt nagegaan, in totaal
138 miljoen dollar in de loop der jaren
hadden uitgekeerd, Daar waren 'veel
dubieuze betalingen' bij, verricht door
maatschappijen in de farmaceutische
sector.
MSTERDAM - Koningin Juliana
viert vandaag haar 67e verjaardag
AMSTERDAM - Velen hebben don
derdag een koninklijke onderschei
ding ontvangen. In het Amsterdamse
stadhuis reikt burgemeester Sam-
kalden de zilveren eremedaille ver
bonden aan de orde van Oranje-
Nassau uit aan tuinman Ter Keurst,
terwijl op de achtergrond een zaal
vol mensen wacht tot zij hun onder
scheiding krijgen.
Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - „De economie is duide
lijk in herstel". Aldus minister
president Den L'yl donderdag op zijn
wekelijkse persconferentie. „De pro-
duktiecijfers over februari liggen 4
procent hoger dan vorig jaar". Maar
volgens de premier zal deze opleving
op korte termijn niet leiden tot een te
ruggang van de werkloosheid. Wel is
duidelijk sprake van een verhoging
van de uitvoeringsniveaus van de
door de overheid gesteunde werkgele
genheidsprojecten. zeker in de bouw,
aldus Den Uyl.
De economische en financiële situatie
staat centraal in de discussies in het
kabinet die donderdag zijn begonnen
en tot eind volgende week zullen du
ren.
Den Uyl zei donderdag erop te mikken
dat het kabinet (dat woensdag met dit
belangrijke debat begint) vrijdag klaar
kan zijn. De brief aan de Tweede Ka
mer met de bezuinigingsvoorstellen
kan dan tussen 15 en 20 mei openbaar
worden gemaakt.
De regering is nu volledig klaar met
het wetsontwerp op de Vermogens
Aanwas Deling (VAD). Minister
Boersma van sociale zaken zal aan
staande dinsdag op een persconferen
tie de inhoud van dit wetsontwerp be
kendmaken. Aanvankelijk had
minister-president Den Uyl de tweede
kamer toegezegd dat het wetsontwerp
nog voor 1 mei openbaar gemaakt zou
worden
WASHINGTON - Senator Hubert
Humphrey stelt zich niet kandidaat
voor het presidentschap van de
Verenigde Staten. Hij heeft dit
donderdagmiddag na langdurig be
raad met politieke adviseurs zeer
nadrukkelijk bekendgemaakt.
Humphrey heeft bij die gelegen
heid herhaald dat hij wel bereid is
een kandididatuur te aanvaarden
indien die hem door de nationale
Democratische partijconventie in
juli in New York City wordt toege
schoven. Hij voegde er evenwel aan
toe dit onwaarschijnlijk te vinden.
Humphrey's beslissing kwam nadat
twee dagen lang zware politieke
druk op hem was uitgeoefend om
zich alsnog te mengen in de voor-
verkiezingen. Opiniepeilingen heb
ben immers uitgewezen dat
Humphrey in Pennsylvania de win
naar Jimmy Carter ruimschoots zou
hebben verslagen, wanneer hij had
meegedaan. De vakbondsleiders in
deze industriestaat, die zich achter
de conservatief Jackson hadden op
gesteld, hebben uitdrukkelijk ver
klaard daarmee vooral Humphrey
in de kaart te willen spelen.
HOG SLECHTS VOORLOPIG STUK
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Het verkiezingspro
gramma van de Partij van de Arbeid
voor volgend jaar plaatst de werkge
legenheid voor allen centraal. Geheel
in tegenstelling tot wat liberalen en
(de meeste) christen-democraten wil
len, gaat de PvdA (met de PPR) de col
lectieve voorzieningen uitbreiden om
aldus arbeidsplaatsen te scheppen.
Tijdens de presentatie van het pro
gram hebben zowel partijleider Ed van
Thijn als voorzitter mevrouw Van den
Heuvel er de nadruk op gelegd dat het
om een voorlopig stuk gaat.
De werkgelegenheidsproblematiek
wordt van twee kanten benaderd. „In
ons program geven we twee hoofdwe
gen aan: de beschikbare arbeidsplaats
sen eerlijker verdelen, h het scheppen
van nieuwe arbeidsplaatsen door de
investeringen aan te zwengelen". El
ders staat: „Het zal duidelijk zijn dat
het kappen met de botte bijl in de
overheidsuitgaven, zoals de WD wil
door overal een paar honderd miljoen
weg te snijden, funest is voor een ac
tieve werkloosheidsbestrijding".
Enige concrete punten uit het 41 pagi
na's tellende stuk:
- De weeldebelasting, in 1969 bij de in
voering van de btw afgeschaft, moet
terugkomen. Op „luxe en overbodige
artikelen" wil het program voortaan 27
procent (nu 16) btw leggen.
- Er moet een wettelijk maximum
inkomen van f125.000 bruto komen;
iedereen krijgt evenveel vakantiegeld;
kleine zelfstandigen (boeren en mid
denstanders) wordt ook een minimu
minkomen gegarandeerd.
- Hypotheek- en andere schulden blij
ven slechts tot een bepaald maximum
voor de belasting aftrekbaar. Verder
willen de socialisten het mes zetten in
(belastingvrije) buitensporige repre
sentatie onkostenvergoedingen die
soms worden betaald.
- Het investeren door grote onderne
mers - de zogenaamde SIR-regeling
die nu alleen in delen van de Randstad
geldt - wordt over het gehele land van
toepassing. Ondernemingen waar meer
dan 100 mensen werken, zouden zich
driejaarlijks financieel moeten laten
..doorlichten".
- Alle werknemers dienen onder een
cao te gaan vallen, dus ook directeu
ren. Een aantal vrije beroepen (met
name de medici) dienen in loondienst
te treden.
- Het systeem van kinderaftrek en
kinderbijslag moet worden vervangen
door een toeslag. Die neemt af naar ge
lang de ouders meer verdienen.
- Om te bereiken dat het aantal
wao'ers niet al te hard blijft toenemen,
moeten ondernemers verplicht worden
om werknemers die ten dele arbeid
songeschikt zijn maar nog willen blij
ven werken, in dienst te houden.
Belastingontduiking
- Belastingontduiking en zwart geld
moeten intensiever worden opge
spoord. De PvdA wil een staatsverze-
keringsbedrijf en Rijkspostspaarbank
en Giro samenvoegen tot een Post
bank.
- Uitzendbureaus dienen te verdwij
nen.
- Het een deel van de dag werken
moet. ook voor mannen, worden be
vorderd. Wie geen baan heeft en zich
wil inzetten voor de samenleving
(buurtwerk en dergelijke), mag niet ge
straft worden met een korting op zijn
uitkering.
- De STER-reclame moet geleidelijk
aan verdwijnen. In het mediabeleid
dient een veelvormige pers te worden
gewaarborgd.
- Klassen mogen niet groter zijn dan 24
voor jongere kinderen en 30 voor de
wat ouderen. Het onderwijs tot 16-
jarige leeftijd krijgt op alle terreinen
voorrang.
- In de gezondheidszorg wordt veel
meer nadruk gelegd op de zogenaamde
eerste-lijnszorg: huisarts, wijkverple
ging, ziekenverzorging thuis.
- Reclame voor alcoholhoudende
drank, tabak, snoep en geneesmidde
len dient verboden te worden, te be
ginnen op televisie en radio.
- De aanleg van wegen moet worden
beperkt; het onderhoud niet. in ver
band met de verkeersveiligheid. Het
(Slot zie pagina 3 kolom 6)
EEN RIDDER
NEDERLANDSE
LEEUW
VLISSINGEN - In de jaarlijkse lint
jesregen ter gelegenheid van konin
ginnedag hebbèn gisteren 58 Zeeuwen
een koninklijke onderscheiding ge
kregen. Dat waren er zeven meer dan
vorig jaar, terwijl landelijk gezien het
aantal verleende onderscheidingen
beduidend minder is.
De Zeeuwse oogst ziet er als volgt uit:
IRidder in de orde van de Nederlandse
Leeuw;
1 Officier in de Orde van Oranje Nas
sau;
15 Ridders in de Orde van Oranje Nas-
1 eremedaille verbonden aan de Orde
van Oranje Nassau; in goud met de
zwaarden;
15 gouden eremedailles verbonden aan
de Orde van Oranje Nassau;
1 eremedaille in zilver met de zwaar
den;
13 zilveren eremedailles; 1 bronzen
eremedaille met de zwaarden 'én 10
bronzen eremedailles.
De koninklijke onderscheidingen gin
gen naar:
Ridder in de orde van de Nederlandse
Leeuw:
Ir W. de Beijl, hoofd-ing. dir. Prov. Wa
terstaat Zeeland te Middelburg.
Officier in de orde van Oranje Nassau:
G. Verschoor, gepens. techn. inspec
teur Dir. Volkshuisvesting in Zeeland
te Middelburg.
Ridder in de Orde van Oranje-Nassau:
J. C. Verhoef, oud-hoofd bijzondere
school gewoon lager onderwijs te
Hoek. J. E. de Waal. hoofd bijzondere
school gewoon lager onderwijs te
Lamswaarde, gemeente Hontenisse; C.
Aarnoutse, techn. hoofdambtenaar bij
zondere dienst Loodswezen, de beton
ning, bebakening en verlichting te
Vlissingen; J. de Bruijne, bureau bij
zondere diensten PTT te Goes; A. van
Diepeningen, plv. secr. Raad Kinder
bescherming Middelburg te Arnemui-
den; ds. F. S. Kloosterman, pred. herv.
gem. Vlissingen; H. P. Everwijn, bur
gemeester Westerschouwen; J. D. de
Kam. burgemeester Duiveland; A.
Meulbroek, adm. prov. griffie Zeeland,
Middelburg, A. Maljaars te Goes; F. G.
Smit, wethouder gemeente Vlissingen;
ir. G. Kranen, alg. dir. De Vitrite Fa
briek B.V. Middelburg; F. Steutel, wo
nende te Middelburg tot voor kort al
gemeen directeur van 'Werkplaatsen
Walcheren' aldaar; K. Boor. vm. arts te
Axel, wonende te Hilversum; J. A.
Prins, voorzitter van de Stichting
Bethesda-St. Josephziekenhuis te Vlis
singen. wonende aldaar.
Adjudant-onderofficier der militaire
administratie H. Grootjans, van het
dienstvak der militaire administratie
te Koudekerke.
Eremedaille Oranje Nassau in goud,
bij bevordering:
J Bout. adjudant rijkspolitie Wemel-
dinge (gemeente Kapelle); M. Roeting
te Veere.
Eremedaille Oranje Nassau in goud:
A. A. Bliek, adjudant rijkspolitie te
Middelburg; N. Veldhuis, lid hoofdbe
stuur Ned. Zondagsschoolver.. Vlissin
gen; W van Gilst, wethouder gemeente
Bruinisse; P. de Moor. wethouder ge
meente Brouwershaven; A. L. de Vin,
oud-commandant van de gemeente
lijke vrijwillige brandweer Temeuzen;
Mej. M. R. Wiilaert. oud-onderwijzeres
bijz. gewoon lager onderwijs te Clinge;
J. A. du Pon. ambtenaar loodswezen A
bij de dienst van het Loodswezen, de
betonning, bebakening en verlichting
te Vlissingen; A. C. Polderdijk, te
Nieuw- en St. Joosland, gemeente
Middelburg,; D. Ganseman, te Hans-
weert, gemeente Reimerswaal, oud
fruitkweker en fruithandelaar; L. E. M.
Marquine. wonende te Sas van
Gent commies A consulent voor
bijzondere bemiddeling (A.N.S.-
bureau) bij het Gewestelijk Arbeidsbu
reau te Temeuzen; mevr. G. F. A. M.
Dikötter-van Esch te Temeuzen: P. H.
Haverhoek te Goes; A. Joosse. muziek
leraar/dirigent wonende te Seroos-
kerke (gem. Veere).
Eremedaille Oranje Nassau in zilvet
met de zwaarden:
Majoor-magazijnbeheerder J. Hoogen-
dijk te Middelburg.
Eremedaille Oranje Nassau in zilver:
C. Leeuw, wachtmeester rijkspolitie le
(Slot zie pagjna 6 kolom 4>
De kern van
het Deltadebat
§D e laatste officieuze discus
sies over de afsluiting van de
Oasterschelde wekken de in
druk dat er op dit ogenblik
slechts kan worden gedebat-
teerd over twee mogelijkhe
den. namelijk 6f uitvoering van het oor
spronkelijke plan Of openhouden met
verhoging van de bestaande dijken. Dat
nu is een foutieve indruk. De officiële
discussie betreft namelijk nog altijd uit
sluitend de vraag of de Oosterschelde
binnen een al eerder vastgesteld kos-
tenschema kan worden afgesloten met
stormstuwcaissons. Aanvankelijk wer
den drie varianten van deze afsluiting
bestudeerd, maar begin dit jaar maakte
minister Westerterp bekend, dat één va
riant-caissons gefundeerd op staal - te
duur zou worden. De totale kosten mo
gen namelijk niet meer dan circa 2.7 mil-
jard gulden bedragen, zo is destijds met
de tweede kamer afgesproken. Bij staai
fundering zou dit bedrag met enkele
honderden miljoenen guldens worden
overschreden: geen staalfunderlng der
halve. zo besliste de minister. Vanaf dat
moment richtte men alle aandacht op
de studie van de beide overgebleven va
nanten: caissons gefundeerd op samen
gestelde palen dan wel pijlers gefun
deerd op putten. Eind mei komt daar
over een definitief rapport
Wa,
aarom is er dan nu zoveel publieke
discussie over een open Oosterschelde
met bijbehorende dijkverhogingen?
De geruchten gaan namelijk dat de
overgebleven varianten óók te duur
zouden zijn. In dat geval - zo is destijds
tussen regering en kamer overeenge
komen - zou de Oosterschelde volgens
het oorspronkelijke plan worden afge
sloten. Deze laatste afspraak nu wordt
de afgelopen maanden herhaaldelijk
aangevochten: er zou opnieuw een ka
merdebat moeten komen - een verlan
gen met na me van de tegenstanders van
een afsluiting - op
dat alsnog tot een
geheel open Ooster
schelde kan worden
besloten. Vooruitlo
pend op deze even
tuele discussie verleenden in maart jJ.
de Stichting Natuur en Milieu en het
Samenwerkingscomitó Oosterschelde
aanhetlngenieursbureauDwars.Heede-
rik en Verhey de opdracht na te gaan of
de verlangde veiligheid in het Ooster-
scheldegebied in 1985 ook via dijkver
hogingen kan worden bereikt. Dit rap
port is deze week officieel gepubliceerd
en speelt uiteraard thans mee in de
openbare discussie. Het zorgt zelfs voor
een verheviging daarvan.
fimtlïjn
E„
Jen debat over het alsnog geheel
openhouden van de Oosterschelde lijkt
ons - op dit ogenblik althans - voorba
rig. Eerst dient namelijk de conclusie
van de minister van verkeer en water
staat (en van het kabinet) bekend te zijn
over de mogelijkheden van afsluiting
met stormstuwcaissons. Pas indien
deze afsluiting financieel volstrekt on
mogelijk zou blijken. - en niet eerder -
kan over andere mogelijkheden worden
gesproken. Overigens is het een illusie
er van uit te gaan. dat op dat ogenblik
een beslissing zou kunnen worden ge
nomen op basis van het rapport-Dwars.
Heederik en Verhey. Veel meer dan een
globale inventarisatie is in dat rapport
niet te vinden en nieuwe denkbeelden
worden er niet ontwikkeld. „De be
perkte tijd voor studie en bronnenon
derzoek is er de oorzaak van dat wij ons
in dit rapport moeten beperken in onze
conclusies", merken de samenstellers
op. Dat lij kt ons een te smalle basisvoor
een beleid. Er zal heel wat meer op tafel
moeten komen voor het geval de kamer
openhouden van de Oosterschelde se
rieus zou willen overwegen. (In de ru
briek Nader bekeken - pagina vier -
wordt nog op enkele aspecten van het
rapport nader ingegaan).
Op
"p dit ogenblik is noch openhouden
noch dijkverhoging aan de orde; een
andere conclusie is niet mogelijk. Eerst
moet namelijk het eindrapport over de
Oosterscheldedam met stormvloed
caissons worden afgewacht Al eerder
is duidelijk geworden dat een derge
lijke dam technisch mogelijk is, terwijl
bovendien de daarmee verkregen vei
ligheid vergeleken kan worden met die
van een totale afsluiting. Kernvraag
derhalve: hoe duur wordt deze oplos
sing? We hebben vroeger al eens ge
schreven: misschien is de financiële
grens, die in 1974 werd getrokken, ach
teraf gezien veel te beperkt en moet er
meer geld op tafel komen. Dat is de
kem van het deltadebat op dit ogen
blik. Voorlopig gaat het over niets an
ders.
KINSJASA (RTR/UPI) - Henry Kissin-
ger, de globetrotter-diplomaat is don
derdag in Zaire geveld door de meest
voorkomende reizigerskwaal: buik
griep.
In de zeven jaar dat hijals presidenteel
adviseur en later als minister vaak in
slopend tempo de aardbol rondreisde
heeft daar nog maar zelden last van ge
had. Maar donderdag moest hij al zijn
plannen en afzeggen
Het Libische blad Al-Hihad weet te
melden dat de Amerikanen voorberei
dingen treffen voor de bouw van een
militaire basis in de door Israël bezette
Sinai-woestijn, terwijl ze voorwenden
dat het hier gaat om de bouw van een
waarschuwingsstation.
