wm
ORANJE ONTLUISTERT DE BELGEN: 5-0
I
Belgische coach ontgoocheld
Goethals complimenteerde
George Knobel niet eens
Robbie Rensenbrink grote
ster met drie treffers!
Nederlands elftal weer
in wk-overwinningsroes
MAANDAG 26 APRIL 1976
ort
(Door Joop van den Berg)
ROTTERDAM - Een beklagenswaardiger man dan Raymond Goethals was er zondagmiddag niet te
ontdekken in het toch drukbevolkte (60.000 toeschouwers) Feyenoordstadion. Terwijl de duizenden
Nederlanders ter plaatse en de miljoenen voor de beeldbuizen weer bevangen waren door een
vreugderoes, zoals het oranjeteam die zo vaak beleefde tijdens de wereldkampioenschappen in
West-Duitsland, nu bijna twee jaar geleden, doolde de Belgische trainer-coach verdwaasd en
ontgoocheld door de catacomben van de Rotterdamse Kuip. De even schitterende als verdiende
5-0 triomf van het Nederlands elftal, waarmee de Belgische formatie volledig ontluisterd
werd, was voor Raymond Goethals een nauwelijks te verwerken vernedering. Het kan niet anders:
het liefst was de anders zo olijke en praatzieke Belgische 'keuzeheer' ter plekke door de aardbodem
rerzwolgen
Maar kennelijk was Goethals na de
deerlijke afgang; van zijn rammelende
formatie zo ontredderd, dat hij de gees
telijke kracht niet kon opbrengen om
Knobel de hand te reiken. Twee uur na
de wedstrijd verzuchtte de Neder
landse coach: „Nee, Raymond is nog
steeds niet naar me toegekomen. Maar
ik neem het hem niet kwalijk. Ik kan
me zijn verschrikkelijke desillusie wel
voorstellen. Die man moet volledig ka
pot zijn gegaan, toen vooral in de
tweede helft zijn team zo volledig werd
weggespeeld, hoewel hij eigenlijk nog
blij mag zijn dat het bij een 5-
O-afstraffing is gebleven, want wat
heeft dit Nederlandse elftal na de rust
een kansen gehad".
Overspannen
In een geïmproviseerde studio, ergens
onder de tribune van het Feyenoord
stadion, zat Raymond Goethals later
meteen ogenschijnlijke beleefde welwil
lendheid voor de camera's van de Neder
landse televisie. Maar nauwelijks een
minuut eerder maakte de Belgische
coach een nog zeer overspannen indruk
en weerde hij met wilde armgebaren ie
dere poging af om met NOS-
verslaggever Kees Jansma voor de ca
mera plaats te nemen. Maar tenslotte
overmande Goethals zichzelf en liet zich
door sterspeler Robbie Rensenbrink
(die volgend seizoen onder trainer Goe
thals bij Anderlecht speelt!) overreden
om toch maar zijn zegje te doen. On
middellijk na het korte tv-interview
wenste een bedremmelde Goethals
weer onder te duiken in de anonimiteit
en moest radioverslaggever Joop Nie
zen hem tot bij de uitgang van het Feye
noordstadion achtervolgen om ook nog
een paar woorden aan de beklagens
waardige coach te ontrukken.
De ontreddering, de diepe verslagen
heid van Raymond Goethals was mak
kelijk te begrijpen. In de laatste tien
jaar was het immers altijd gelukt zijn
eskadron zo op te zwepen, dat het oran
jeteam steeds weer tegen de Belgen
langs de rand van de afgrond balan
ceerde. Altijd weer was Raymond Goe
thals er in geslaagd tegen de favoriete
Nederlanders zo'n voortreffelijke ver
dedigende taktiek te bedenken, dat het
superieur geachte Nederlandse elftal
bedwongen of zelfs verslagen werd.
Want let wel: het was tien jaar geleden
(17 april 1966) dat Nederland op eigen
bodem voor de laatste maal van de Bel
gen won (3-1), eveneens in Rotterdam.
Kansloos
En wie herinnert zich niet hoe de 'Witte
duivels' in 1972 in Antwerpen en in 1973
in Amsterdam het veel talentrijkere
oranjeteam in de kwalificatiewedstrij
den voor het wereldkampioenschap tot
tweemaal toe bedwong (beide keren
0-0). Maar nu faalde de taktiek van
Raymond Goethals volkomen. Toege
geven: hij had de laatste weken al steeds
geroepen, dat zijn formatie kansloos
was tegen de Nederlanders. Maar had
hij dat in vroeger jaren ook niet gedaan?
Altijd immers speelde Goethals de rol
van de underdog subliem. Altijd was hij
er op uit bij de Nederlanders een gevoel
van onderschatting voor deze Belgische
tegenstander te kweken. Maar nu faalde
Raymond Goethals op alle fronten
Daar was bijvoorbeeld zijn halstarrige
voorkeur voor de nog lang niet fitte
Standard Luik-doelman Christian Piot
(„een Piot op één been is nog altijd beter
dan iedere andere Belgische keeper").
„Onbegrijpelijk is het dat Goethals in
derdaad Piot onder de lat heeft gezet",
zei bijvoorbeeld George Knobel
Een Jean-Marie Pfaff, de doelman van
Beveren, die nu op de reservebank zat,
maar die door iedere andere coach on
getwijfeld boven de nog enigszins inva
lide Piot gekozen was, riep verheugd
uit: „Ik ban blij dat ik er niet bij was.
Mocht ik onder de lat gestaan hebben
en ook vijf vallen rond m'n oren hebben
gekregen, dan zou iedereen in Neder
land en België mij uitgelachen heb
ben". Met andere woorden: nu lachtte
iedereen Raymond Goethals uit!
Misgreep
Met dezelfde misplaatste halstarrigheid
zette de Belgische coach de
Anderlecht-verdediger Gilbert van
Binst niet op de rechtsbackplaats tegen
de nauwelijks te beteugelen Robby
Rensenbrink, maar zette deze Van Binst
als laatste man in de verdediging. Ook
dat bleek een fatale misgreep. Men weet
het nog: in de beslissende Nederland-
België voor de WK-kwalificatie in het
Olympisch Stadion in Amsterdam,
stond deze Van Binst wél oog in oog met
Rensenbrink. Na nog geen halve minuut
spelen zwiepte Van Binst toen Rensen
brink van het veld en belandde de Ne
derlander met een klap op de sintel-
baan, waarna Rensenbrink in die wed
strijd nog zelden in zijn spel kwam.
Als laatste man wilde schaver Gilbert
van Binst een tegenstander direct op
een zelfde manier imponeren en flikte
hij hetzelfde kunstje: na 20 seconden
spelen schoffelde hij in het centrum de
doorgebroken Johan Cruijff tegen de
grasmat. Maar Cruijff stond laconiek
op en speelde samen met Rensenbrink,
Rep en de steeds opkomende Neeskens
en Jansen de Anderlecht-verdediger
volkomen uit de wedstrijd. George
Knobel later daarover: „De keuze van
Piot en Van Binst op die sleutelposten
in het elftal is één van de beslissende
factoren geweest. Van Binst werd
steeds nerveuzer en onzekerder en die
nervositeit verspreidde zich langzaam
maarzeker door het hele elftal. Met uit
zondering van het eerste kwartier zijn
de Belgen daardoor aanvallend niet
gevaarlijk meer geweest, omdat een
soepel draaiende Nederlandse aanval
de hele ploeg van Goethals bezig
hield".
Eén troost
Voor deze betreurenswaardige Goe
thals was er tenslotte slechts één troost
en die wilde hij dan ook wel kwijt ruim
een uur na de wedstrijd: „Ik ben alleen
maar blij dat ik volgend seizoen bij An
derlecht de beschikking heb over een
absolute ster als Robbie Rensenbrink.
Niet alleen door zijn drie doelpunten,
maar door al zijn flitsende acties, zijn
onnavolgbare dribbels was hij met Jo
han Neeskens en Johan Cruijff de abso
lute uitblinkers in deze wedstrijd."
Inderdaad: het sublieme tandem Johan
Cruijff-Robbie Rensenbrink groeide in
deze wedstrijd uit tot een torenhoge,
eenzame wereldklasse. Maar toch was
de later zo schitterend acterende Rob
Rensenbrink wat onwennig en met
weinig overtuiging aan het karwei be
gonnen: aanvankelijk was hij weinig
aanspeelbaar, nam weinig initiatief en
liep bij tijd en wijle zelfs wat verloren
rond op de linkervleugel. Maar later de
klasseerde hij zijn directe tegenstander
Gerets tot een steeds zenuwachtiger en
gemakkelijk te passeren opponent.
Overgeslagen
Rensenbrink zelf had wel een verklaring
voor zijn moeizame begin en zijn meta
morfose tot één van de grote sterren van
dit Nederlands elftal: „Bij Anderlecht
speel ik nooit ver vooruitgeschoven in
de spits Ik kom meestal in de Belgische
competitie uit de diepte op. geef passes
aan andere aanvallers en duik alleen bij
verrassing eens op tot in de voorste linie.
Maar in dit Nederlands elftal moest ik
met Johnny Rep als een vooruitgescho
ven vleugelspits opereren, terwijl Johan
Cruijff speelde als een teruggetrokken
midvoor."
Rensenbrink verder: „Maar het was ei
genlijk verbluffend hoe snel we de rou
tine van de wedstrijden die we voor het
wereldkampioenschap gespeeld heb
In de eerste minuten maakte Van Gooi
lrechtsbijna een doelpunt voor Bel
gië. maar de bal kwam tegen de paal
Links no. 10 Van der Kerkhof, in het
midden Schrijvers.
ben. weer te pakken hadden. Het ging
zelfs voor mij veel beter dan tijdens de
meeste wedstrijden in West-Duitsland.
Daar werd ik vaak zonder meer overge
slagen als we in de aanval waren. Wil
lem van Hanegem bijvoorbeeld speelde
bij de wereldkampioenschappen de bal
meestal blindelings naar Johan Cruijff.
waardoor ik veel te weinig aan de bal
kwam. Maar Van Hanegem was er nu
niet bij en ik werd vooral in de tweede
helft veel meer in het spel betrokken. Ik
krijg pas zelfvertrouwen als ik de bal
vaak in de voeten krijg gespeeld. Dat
gebeurde nu en met een speler als
Cruijff in de buurt vloeit de aanval dan
steeds soepeler."
Prettige erfenis
Ook Robbie Rensenbrink wilde het wel
bekennen: „Deze fantastische 5-0 over
winning moet je eigenlijk nog zien als
een prettige erfenis van de wereldkam
pioenschappen. Direct al toen we in het
sportcentrum in Zeist bij elkaar waren,
was er een verrukkelijke sfeer. We waren
doodgewoon blij dat we met die wk-
groep weer bij elkaar waren. Het kon
eigenlijk niet meer stuk. Ik deelde in
Zeist een kamer met Wim Jansen. Met
hem heb ik ook veel over de wedstrijd
gepraat." Kortom het was duidelijk:
zelden waren de kandidaten voor het
oranjeteam zo begerig om weer in het
Nederlands elftal te spelen. De overwin
ningsroes, het gevoel van onaantast-
baarheid maakte zich ook nu weer
meester van de oranjespelers.
Voor Robbie Rensenbrink was het ei
genlijk geen verrassing dat zijn
Anderlecht-ploegmakker Gilbert van
Binst zo verschrikkelijk door de mand
viel: „Ik was zielsgelukkig, dat hij niet
mijn directe tegenstander was. Hij is één
van de beste backs van Europa, maar
als laatste man in de centrale verdedi
ging is hij te onzeker en te bang ook. Hij
bleef steeds zeker drie meter achter zijn;
defensie hangen en daardoor klapte de
buitenspelval van de Belgen maar zel
den goed dicht. Zo speelt hij ook bij An
derlecht nu hij als laatste man moet
opereren, maar het verschil is dat hij bij
de Brusselse club zelden of nooit onder
druk hoeft te spelen. Als dat wel ge
beurt, zie j e wat er van hem overblijft als
sleutelfiguur in de centrale verdediging
Ik was blij met Gerets als directe tegen
stander. Wat werd die jongen nerveus."
WK-concept
George Knobel kon de analyse van
Rensenbrink alleen maar onderstrepen:
„Ja. we hebben inderdaad het wk-
concept van oranje min of meer weer
toegepast Johnny Rep had de opdracht
het spel breed te houden. Hii moest
de vleugel blijven, waardoor zijn spel
misschien minder opviel, maar taktisch
speelde hij het spel goed. De verrassing
kon daardoor komen van links, waar
Cruijff en Rensenbrink steeds switchten
en om beurten in het centrum van de
aanval opdoken. En net als bij de we
reldkampioenschappen kwam Johan
Neeskens ook onophoudelijk uit de
diepte op. Dat concept werd rampzalig
voor de Belgen."
Toch kwam George Knobel nog met een
verrassing: niet Jantje Peters van NEC,
maar Willy van de Kerkhof van PSV
stond in de basisopstelling. Knobel
daarover: Willy van de Kerkhof is
vooral verdedigend erg sterk en daar
door konden zowel Wim Jansen als Jo
han Neeskens vanuit het midden
veld meer in de aanval gaan."
Willy van de Kerkhof („Ik was min of
meer de vuilnisman die overal het
vuile werk moest opknappen") speelde
inderdaad een opvallende, maar ook
zeer nuttige rol in de Nederlandse ver
dediging. Zijn belangrijkste taak was
de gevaarlijke FC Brugge-speler Van
Gooi op te vangen (en dat deed hij
voortreffelijk), maar bovendien nam
hij voortdurend de taak van Ruud Krol
(linkerverdediger) op zich, waardoor
Krol kon uitzwerven door de hele de
fensie en bovendien vaak gevaarlijk
mee kon opkomen.
Risico's
George Knobel wilde het wei bekennen:
de verdediging was, evenals in Westr
Duitsland, niet het sterkste deel van het
oranjeteam: „Maar als je aanvallend
genoeg druk kunt blijven ontwikkelen
moetje bepaalde risico's nemen, omdat
we steeds aan een gelijkspel genoeg
hadden. Nu wilden we winnen, moesten
we winnen en daarom namen we verde
digend meer risico om zoveel mogelijk
aanvalskracht te ontwikkelen." Laatste
man Adrie van Kraay kreeg hetdoorhet
Nederlandse aanvalsgeweld dan ook
niet eens zo heel moeilijk, vooral ook
omdat het 'vuile werk' voor een belang
rijk deel werd opgevangen door Wim
Rijsbergen, die FC Brugge-spits Lam
bert het leven en het spelen zuur maak
te.
Met acht overtredingen en één gele
kaart was Rijsbergen dan ook de
meest bestrafte van het veld. Rijsber
gen: „Ach, die overtreding waarvoor
ik een gele kaart kreeg was in feite
geen gele kaart waard, maar het was
wel een juiste beslissing van die
scheidsrechter als je zeven overtre
Rensenbrink maakt het vijfde doelpunt
voor Nederland, terwijl de Belg Mar
tens verslagen toekijkt.
Zelfs de Nederlandse bondscoach George Knobel, die door zijn ophefmakende avonturen met Ajax
en het oranjeteam zo langzamerhand alles beleefd heeft wat er te beleven valt in de voetbalwereld,
toonde zich onthutst over de timide houding van de beschaamde Goethals, die bijna letterlijk in zijn
schulp wilde wegkruipen. Een verblufte George Knobel: „Dat heb ik nog niet meegemaakt. Ondanks
de rivaliteit mag ik Raymond toch tot mijn vrienden rekenen, maar hij kwam na het laatste fluitsig
naal niet eens naar me toe om me te feliciteren. En dat is toch een heilige traditie, een beleefdheid na
iedere wedstrijd: de ene trainer, die de andere onmiddellijk complimenteert na de krachtmeting".
dingen die ik toen al gemaakt had bij
elkaar optelt".
Het was de eerste gele kaart die Rijs
bergen in een interland-wedstrijd
kreeg. Dat 'leed' werd volledig gecom-
poseerd doordat hij ook voor het eerst
in een interlandwedstrijd een doelpunt
scoorde. Het was overigens dankzij een
meesterzet van Johan Cruijff, die een
vrije trap mocht nemen. Terwijl alle
Belgen verwachtten, dat hij de bal
naar de mee opgekomen Krol. Nees
kens of Rensenbrink zou sturen, tikte
hij het leer opzij naar Rijsbergen, die
ineens aanlegde voor het beslissende
schot. In de zwakste hoek van Piot
(rechts van hem) flitste de bal in de
touwen. Piot (gekwetst aan de linker
knie) was in die voor hem rechterhoek
kansloos: 1-0 in de 18e minuut.
Capituleren
Uit een corner van Cruijff, waarbij de
bal plotseling vreemd 'stil' bleef han
gen voor het doel, kopte Rensenbrink
in de 28e minuut raak: 2-0. Volledig
capituleerden de Belgen in de 14e mi
nuut na rust toen Rensenbrink alleen
doorging na een dieptepass van Rep,
niet alleen Leekens en Gerets passeer
de. maar ook doelman Piot en in een
verlaten doel schoot: 3-0. Nadat Leek
ens In de 34e minuut een lobbal van
Willy van de Kerkhof met de hand on
der de lat had weggeslagen, schoot
Neeskens uit de penalty beheerst langs
de 'sterke kant' van Plot <4-0» en tens
lotte schampte Rensenbrink met het
hoofd de bal in het doel na een krom
me. draaiende voorzet van Cruijff (5-0).
„Een klein wonder" noemde George
Knobel deze verbluffend grote zege op
de Belgen. Maar er moet een voor Bel
gië nog veel groter wonder gebeuren
wil Nederland straks in Brussel niet
definitief in de halve finale van de
strijd om het Europees kampioen
schap komen. Een oranjeteam in deze
vorm kan ook door een sterker Bel
gisch eskadron, spelend voor eigen
publiek, niet meer gestuit worden.
Jean-Marie Pfaff tenslotte: „Het zal
mij benieuwen of er veel Belgen be
reid zijn naar de return in Brussel te
komen". En dat is een reële voorspel
ling, want de 'witte duivels' hebben
zondagmiddag in het Feyenoordsta
dion veel van hun goodwill bij eigen
publiek verspeeld. Rensenbrink,
Cruijff, Nesskens en de andere Neder
landers hebben daarvoor wel gezorgd!
Cruijff en de Belg Van Binst in duel op de doellijn.