PROVINCIALE
Procedure
opstellen
gekozen voor
CD A-lijst
van
MINI KRANT
Brand in oudste
natuurreservaat
B. en w. Hulst: groenstrook van 2 km
tussen grens en linker Scheldeoever
7E
AFRIKANEN IN
KABINET-SMITH
Boycotactie
Firestone
Lockheed zou ook ex-premier
van Italië hebben omgekocht
Acht gewonden bij
busongeval De Meern
BINTJES MAANDAG
15 CENT DUURDER
Zie pagina 22
PARTIJVOORZITTERS: „STREVEN NAAR
MEER EENSGEZINDE LIJN IN FRA CTIES"
REACTIE OP BELGISCH ONTWERP GEWESTPLAN
'leiy
insuJ
Bedrieger pagma 3
bedrogen?
219e jaargang no. 96
Vrijdag 23 april 1976
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - De ene CDA-lijst voor de verkiezingen van volgend jaar moet er komen, ondanks
alle moeilijkheden rond de totstandkoming ervan. Die ene lijst moet echter wel geloofwaardig zijn.
Dat is de mening van de voorzitters van de drie christen-democratische partijen. Vergeer (KVP).
De Boer (AR) en Van Verschuer (CHU) vergaderden donderdagmiddag samen met CD A-voorzitter
Steenkamp over de recente moeilijkheden rond het CDA.
Binnen tien dagen plannen bekend
SALISBURY (RTR) - Premier Ian
Smith zal binnen tien dagen plannen
bekendmaken om Afrikanen in de
Rhodesischc regering op te nemen. Dit
heeft een hoge functionaris donderdag
in Salisbury meegedeeld.
Dennis Divaris, de regeringsfunctiona
ris die verantwoordelijk is voor partij
discipline, zei dat Smith zijn voorstel
len uiteengezet had tijdens een bijeen
komst met zijn parlementaire fractie
die vier uur duurde. „Er was een open
hartige discussie en Smith werd uit
voerig over zijn voorstellen onder
vraagd".
Ofschoon er op de bijeenkomst afwij
kende meningen werden geuit, waren
er geen tekenen die wezen op een split
sing binnen de fractie, aldus Divaris.
„De fractie beschouwt het opnemen
freudiaans
Ploogde minister Gruyters een freu
diaanse verschrijving in zijn Ooster-
SChelde-in formatie???
PAGINA 3
chinezen
rovershol
atoomkracht
Opinie en achtergrond: Europa is niet
in staat de 'atoomtaak' van Amerika
over te nemen; vrije verkiezingen in
Portugal: de katers van Vietnam en
Watergate en het grote VS-jubileum.
PAGINA 7
watten
Waleherse winterbloemkool 'in de wat-
patiënten
De Zeeuwse huisarts heeft - vergelij
kenderwijs - de minste ziekenfonds
patiënten.
ziektekosten
rooie duivels
Sport: Ex-Volendam, nu Anderlechtr
doelman Jan Ruiter over de derbv der
lage landen.
motorduivels
Sport: internationale toppers op de
PAGINA 17
maupassant
Jan Keja verfilmt verhalen van Guy de
Maupassant, radio- en tv-program-
ma's; strips.
besparing
Een doelgericht onderzoek kan tot
PWe energiebesparingen leiden; beurs
economie - financiën
van Afrikanen in de regering als een
radicale wijziging, maar wij weten dat
wijzigingen van dat soort moeten
plaatsvinden". Divaris zei uit het frac-
tiegesprek te hebben begrepen dat het
plan zou kunnen worden uitgevoerd
zonder wijziging van de grondwet.
Premier Smith maakte zijn plan om
Afrikanen in de regering op te nemen
drie weken geleden bekend, maar gaf
toen geen bijzonderheden over hun
functie of status.
Zuid-Afrika heeft geen besluit geno
men verdere militaire hulp aan Rhode-
siê te onthouden, zo heeft premier Vor-
ster donderdag in het parlement mee
gedeeld. Zijn verklaring volgde op een
bericht in de Londense Times dat
Zuid-Afrika verder geen militairen of
militaire uitrusting naar Rhodesië zou
zenden.
„Ik ben niet bereid ook maar iets te
zeggen over hetgeen Zuid-Afrika Rho-
desie zou hebben gegeven, geeft of niet
geeft".
Tijdens dit vertrouwelijke overleg
is door de voorzitters een procedure
ontwikkeld, die moet leiden tot die
ene CDA-lijst. Wat die procedure is
wil men nog niet bekendmaken. Op
korte termijn zal het bestuur van het
CDA van deze procedure op de hoogte
worden gesteld.
De partijvoorzitters hebben in een
verklaring nog eens de noodzaak be
nadrukt van een wekelijks overleg van
de huidige drie christen-democratische
fracties in de Tweede Kamer over de
actuele Dolitieke onderwerpen riie in
CLEVELAND (RTR) - De vakbond van
arbeiders in de rubberverwerkende
industrie, waarvan de 70.000 leden in
de VS al in staking zijn, hebben don
derdag meegedeeld te zullen pogen in
de hele wereld een boycot van pro-
dukten van de Firestone Tyre and
Rubber Company te organiseren. Dat
is nog niet eerder voorgekomen.
De staking, die woensdag begon, heeft
al geleid tot sluiting van Firestone en
de drie andere belangrijke Ameri
kaanse bandenfabrieken. De bond
probeerde reeds geruime tijd te onder
handelen over een cao met Firestone
het parlement aan de orde zijn. D._
moet er toe leiden dat de KVP, AR en
CHU in de Tweede Kamer een meer
eensgezinde lijn gaan voeren dan tot
nu toe het geval is geweest.
Die samenwerking was een van de
voorwaarden die de partijraad van de
AR begin april stelde voor de tot
standkoming van die ene lijst. Aanlei
ding tot het topoverleg van donderdag
was onder meer de kritische brief die
het prominente AR-lid prof. Goudzw
aard. voorzitter van de commissie die
het CD A-programma heeft opgesteld,
vorige week openbaar maakte. Daarin
stelde Goudzwaard ondanks zijn be
moeienissen met het CDA-programma
weinig heil te zien in de vorming van
die ene lijst, waarmee het CDA de ver
kiezingen van 1977 moet ingaan.
Ook andere leidende AR-politici.
zoals fractieleider Aantjes, voelen
weinig voor die ene CDA-lijst. Sommi
gen zien de brief van Goudzwaard als
een uiterste poging om het CDA od een
verantwoorde wijze te laten slagen,
anderen zien er een openlijke aanval
op dat CDA in. Ook in ^e Tweede-
Kamerfractie van de AR is een meer
derheid tegen de ene CDA-lijst, terwijl
de afdelingen van de AR - die uiteinde
lijk moeten beslissen of zij hun partij in
een CDA willen zien opgaan - zeer ver
deeld zijn.
KVP-voorzitter Vergeer kondigde
woensdag aan enkele initiatieven te
zullen ontplooien, om te voorkomen
dat de zaak uiteindelijk toch mis
loopt. Het gesprek van donderdag met
het opstellen van een procedure voor
de samenstelling van de ene lijst, is
een van die initiatieven.
NAARDEN - Vastgelopen remmen
van een wagon van de sneltrein
Amsterdam-Enschede zijn waar
schijnlijk de oorzaak van de grote
brand welke donderdagmiddag in
Nederlands oudste natuurreser
vaat, het Naardermeer, heeft ge
woed. Door de vonken vloog de
berm in brand. Ongeveer 200 ha
van het zuidelijk deel van het re
servaat, bestaande uit moerasbos
jes, ging in vlammen op.
Het vuur sloeg door de felle
noordelijke wind over van de berm
op het zuidelijk gedeelte van het
natuurgebied. De brandweerkorp
sen van Muiden, Weesp en Bussum
werden ter assistentie geroepen,
terwijl een vliegtuigje van de Rijks
politie op Schiphol aanwijzingen gaf
over de brandhaarden. Omstreeks
vier uur was men de brand meester.
In totaal zestig brandweerlieden
waren bij de bestrijding betrokken.
De branden woedden op vele eiland
jes. gescheiden door smalle sloten.
Natuurmonumenten meent, dat
uitgezonderd het verloren gaan van
de nesten van eenden en meerkoe
ten de vogelstand van de brand niet
erg te lijden heeft gehad.
De kolonies van aalscholvers en
lepelaars liggen ten noorden van de
spoorlijn en de eveneens zeldzame
purperreigers, die wel in de omge
ving van de vuurhaard hun kolonie
hebben, zijn er vrijwel nog niet
gearriveerd.
De foto geeft een beeld van de brand
op het door sloten doorsneden na
tuurterrein. 'Rechts onder brand
weerlieden met een bootje.
Democratic en
onafhankelijkheid
D,
c Amerika:
Russell Baker
in
International
|-J^J Herald Tribune met een iro-
l -*3 ni.vh verhaal v oor de dag
over opinie onderzoeken ZIJ
zouden ten tijde van de 'founding fa
thers" de aartsvader* van de Ver
enigde Staten - zijn uitgevonden door
ene doctor George Trot betoogt hij.
Deze naam is een duidelijke woordspe
ling op die van dr George Horace Gal
lup, de man die In deze eeuw het
opinie-onderzoek in de Verenigde Stil
ten een wetenschappelijke basis gaf.
Trot' betekent immers 'draven', een
werkwoord dat verwant is aan het ga
lopperen dat herkenbaar Is In dr. Gal-
lups naam. Deze dr Trol nu zou - vol
gens Baker - in 1775 een onderzoek
hebben ingesteld naar de opvatting,
onder de Britse kolonisten in Amerika
over de manier waarop hun koning «en
tegenstander/ George III - zijn func
tie uitoefende. Voor de huidige Ameri
kanen een doodgewone zaak allerlei
onderzoekbureaus brengen penodiek
verslag uit over de vraag hoe in de VS
over de president wordt gedacht. In
het fictieve geval van 1775 viel de ult-
slag niet mee: vierenzeventig procent
had zelfs geen mening. Een cijfer dat
de founding fathers in grote verlegen
heid bracht. ..Ais dat bekend wordt
gaat het fallkanl rnis met de revolutie",
laat Baker John Adams zeggen.
De
Jjantlijn
BETROKKENEN NOG IN TOPFUNCTIES
UTRECHT - Bij een botsing tussen
een vrachtauto en een bus in Dc
Meern zijn donderdagmiddag acht
buspassagiesr gewond. De 20-jarige
J. W. van der Linde uit Vianen
moest met een verbrijzelde linker
hand naar het academisch zieken
huis in Utrecht worden gebracht.
De zeven andere gewonden konden
nadat zij ter plaatse door eenarts
waren behandeld naar huis.
Het ongeluk gebeurde up uc krui
sing van de afrit van rijksweg 12 en
De Meerndijk. De bestuurder van
de van de rijksweg afkomende
vrachtwagen, de 77-jarige A. K. uit
Maarssen gaf geen voorrang aan de
autobus die de lijndienst Oudewa
ter - Utrecht onderhondt. De bus
kantelde bij de botsing. Hij is
total-loss, evenals de vrachtauto.
De bestuurder van de vrachtwagen
bleef ongedeerd.
(Van onze correspondent)
ROME - Een Italiaanse premier zou on
der de codenaam Antelope Cobbler
grote sommen geld aan stekkepnningen
hebben opgestreken van de Ameri
kaanse vliegtuigfabriek Lockheed.
Dit is donderdag gebleken uit do
cumenten over de Lockheed-
omkoopaffaire die de Amerikaanse
regering heeft overhandigd aan een
Italiaanse parlementaire commissie.
Deze commissie, die de omkoop
schandalen in Italië onderzoekt, heeft
tussen de documenten een brief aange
troffen van de hand van Robert Bixby
Smith, de vertegenwoordiger van
Lockheed in Europa. Daarin wordt ge
sproken over onderhandelingen over
steekpenningen met een minister
president die de schuilnaam had Ante
lope Cobbler (Cobbler betekent
schoenlapper of knoeier).
Drie
Steekpenningen zouden zijn betaald
tussen 1965 en 1969. In deze periode
waren er drie christen-democratische
premiers: Aldo Moro. Giovanni Leone
en Mariano Rumor, die op het ogenblik
respectievelijk premier, president en
minister van buitenlandse zaken zijn.
Alle drie hebben ze donderdag de be
schuldigingen van de hand gewezen.
Politiek
De Lockheed-steekpenningen zou
den in de kas van de christen
democratische partij zijn terechtge
komen. Met de vervroegde verkiezin
gen, die waarschijnlijk de communis
ten in de regering zullen brengen, en
het referendum over het abortusvraag
stuk in het vooruitzicht, betekent dit
HAROLD WILSON
GERIDDERD
LONDEN (AFP) - Oud-premier Harold
Wilson is vrijdag door koningin Eliza
beth tot ridder in de orde van de Kou
seband benoemd, zo is door een
woordvoerder van Buckingham Pa
lace meegedeeld.
Sir Harold, die zijn functie 5 april neer
legde, zal 14 juni op Winsor Castle de
ridderslag ontvangen.
voor de partij, die na de oorlog onafge
broken geregeerd heeft, een allesbe
halve rooskleurige toekomst.
Intussen doet de partijleider van de
christen-democraten verwoede pogin
gen om het huidige coalitie-kabinet
van Moro in stand te houden. Partij
leider Zaccagnini heeft donderdag de
hele middag onderhandeld met de
communisten. Hij zou de communisten
hebben gevraagd het kabinet>Moro
aan het bewind te laten. De commu
nistische partijleider Berlinguer zal
vandaag zijn antwoord geven.
Maar ook een jawoord van de com
munisten zal weinig baten, want de
socialisten, midden op dc wip tussen
de christen-democraten en communis
ten, hebben aangekondigd dat zij nu
slechts één doel voor ogen hebben: het
parlement naar huis sturen en der
halve vervroegde verkiezingen.
'e aartsvaders laten het er niet bij
zitten. Ze geven haastig opdracht tot
een nieuw onderzoek: Trot moet na
gaan of de Amerikanen een republiek
dan wel een monarchie als staatsvorm
prefereren. Uitslag: dertien procent is
voor de monarchie, veertien voor een
republiek en drieënzeventig - helaas -
heeft geen mening. Opnieuw grote ont
steltenis. Thomas Jefferson betoogt
dat met deze cijfers gemanipuleerd zou
moeten worden,
maar dat kan niet.
want „wij worden
nu eenmaal als
founding fathers
beschouwd, die de
hoge ethische normen moeten formule
ren voor diegenen, die na ons komen".
Waarop Jefferson - nog altijd volgens
de ironische Baker - met ongeveer de
woordkeus van de Amerikaanse onai-
hankelijkheidsverklaring er aan toa-
voegt: „Ik voorzie dat er een tijd komt
in de geschiedenis van de mensheid,
waarin een betamelijk respect voor de
menselijke opinie strenge maatregelen
zullen rechtvaardigen teneinde er ze
ker van te zijn dat deze opinie geheel
met de onze in overeenstemming is".
Men besluit Trots uitvinding te ver
nietigen, want anders zou de Ameri
kaanse geschiedenis nog eens worden
opgescheept met een figuur als Hubert
Humphrey.
W -
DEN HAAG - De meest geconsumeerde aardappelsoort, het Bintje, wordt
maandag vijftien cent per kilo duurder. De maximumprijs voor een kilo ver
pakte Bintjes wordt 1,20 (was 1,05), een kilo onverpakte Bintjes gaat 1,15
(was 1,-) kosten. Dit heeft een woordvoerder van het ministerie van economi
sche zaken donderdagavond desgevraagd meegedeeld.
De prijsverhiging is noodzakelijk, omdat de schaarste van de aardappelen op de
internationale aardappelmarkt nog verder is toegenomen, aldus de woordvoer
der. Donderdagmiddag heeft het ministerie hierover een gesprek gehad met het
produktschap voor aardappelen.
aarom Humphrey? Voor Baker
vertegenwoordigt deze senator - van
wie wordt aangenomen dat hij nog ai-
tijd een grote kanshebber is bij de ko
mende partijconventie van de Demo
craten - kennelijk het type van wat
men tegenwoordig in Nederland 'de
vertroste burger" noemt. Tegenover de
elitaire democraten uit het Philadel
phia van de achttiende eeuw. de man
nen die het magnifieke proza van de
onafhankelijkheidsverklaring vastleg
den, zet Baker de politieke personifica
tie van de gemiddelde Amerikaan uit
de twintigste eeuw. Overigens doet hij
daarmee Humphrey onrecht: deze se
nator behoort zeker niet tot de grijze
middelmaat, ook al is zijn optreden
weinig karakteristiek. Voor Baker gaat
het echter vooral om de gevaren van
het huidige systeem: door steeds weer
te laten onderzoeken hoe de gemid
delde ('vertroste') Amerikaan over al
lerlei problemen denkt, gaat de geko
zene uiteindelijk handelen in overeen
stemming met de opinie-onderzoeken.
Hij bestuurt niet meer, maar jaagt po
pulariteit na. Niettemin is hij gekozen
om onafhankelijk te handelen, zij het
in overeenstemming rnet het pro
gramma dat aan de kiezers is voorge
legd. Het rake in Bakers stuk is vooral
de ingebouwde conclusie, dat het stel
sel waarvoor destijds de stichters van
de Verenigde Staten met zoveel over
tuiging kozen, in deze tijd - als gevolg
van moderne, verfijnde onderzoek
stechnieken - tot een weinig krachtige
regering kan leiden, namelijk een pre
sident besturend bij de gratie van het
opinie-onderzoek.
De;
OOK WAARBORGEN
NODIG TEGEN
HINDER INDUSTRIE
HULST - Burgemeester en wethou
ders van Hulst vinden dat de strook
groen tussen het industriegebied op
de Belgische linker Scheldeoever en
de Nederlandse grens ongeveer twee
kilometer breed moet zijn in plaats
van 500 meter. De breedte van 500 me
ter wordt al sinds jaar en dag in aller
lei plannen aangehouden en er is ook
weer sprake van in het onlangs ver
schenen ontwerp-gewestplan Sint
Niklaas-Lokeren. Het Hulster college
is bovendien van mening, dat er
waarborgen moeten worden gescha
pen, die voorkomen dat zich op de
Linkerover vlakbij de Nederlandse
grens bedrijven vestigen die hinder
lijke activiteiten ontwikkelen.
B en w formuleren hun meningen in
een voorstel aan de raad waarin wordt
gereageerd op het Belgische ontwerp-
gewestplan. Ze willen de meerderheid
van de raad voor hun standpunten
winnen om vervolgens de Provinciale
Planologische Commissie op de hoogte
te stellen. Het is de bedoeling dat de
visie van Hulst uiteindelijk terecht
komt bij de subcommissie west van de
Benelux Economische Unie, waar het
ontwerp-gewestplan aan de orde wordt
gexteld vanwege zijn grensoverschrij
dende aspecten.
Een toelichting bij het raadsvoorstel
meldt, dat de Provinciale Planologi
sche Commissie van mening is, dat er
overleg op gang komt over de funcue
van de verbinding tussen Perkpolder
en de rijksgrens. Verder dient te wor
den gesproken over de tijd van realisa
tie van deze verbinding en over het
punt waar de grens wordt overschre
den. B en w van Hulst onderschrijven
daten ze voegen eraan toe. dat tegelijk
meer duidelijk moet worden over het
tracé op Nederlands grondgebied.
In het voorontwerp-streekplan Oost-
Zeeuwsch-Vlaanderen wordt namelijk
gesteld dat de uitvoering van het tra
ject ten zuiden van Terhole zou moe
ten worden bezien in samenhang met
de Belgische plannen voor wat betreft
de verdere aansluiting van deze weg op
het Belgische hoofdwegennet,
In het ontwerp-gewestpian Sint
Niklaas-Lokeren is een noord-zuid ver
binding opgenomen tussen rijksweg 60
en DouaL Op de bijbehorende pian-
kaart is het gedeelte van de verbinding
tussen de rijksgrens en de weg
Antwerpen-zeekust niet opgenomen,
ook omdat - zo meldt de toelichting -
het grensoverschrijdingspunt met Ne
derland nog niet bekend is.
Overleg
Ook op andere punten tonen burge
meester en wethouders van Hulst zich
voorstanders van overleg met België.
Zo steldt het college zich voor de vraag
of de weg Clinge-Nieuw-Namen-
Kieldrecht rechtstreeks aansluiting
moet krijgen op de hoofdverbinding
langs het industriegebied op de Linker
Scheldeoever, waardoor de kernen
Nieuw-Namen en Kieldrec'nt kunnen
worden ontlast van het doorgaande
verkeer.
Tevens spelen in het gebied van Hulst
belangen van de ontsluiting van de
Hertogin Heawigepolder en de Pros-
perpolder. voor zover het gedeelten be
treft die afgesneden zullen worden
wanneer een Baalhoekkanaal wordt
aangelegd. B en w: „Een vervangende
ontsluiting zou gevonden kunnen wor
den via een verbinding onder het ka
naal op Belgisch grondgebied". De
raad spreekt zich donderavond 29 april
uit over het voorstel De vergadering
begint om 19.00 uur.
eze conclusie leidt weer tot een an
dere gevolgtrekking: democratie voor
onderstelt dat gekozenen geen lede
poppen zijn, maar binnen het hun ge
geven mandaat onafhankelijk optre
den, mannen en vrouwen die stóén
voor het beleid dat zij juist vinden -
ongeacht de kiezersgunst - en er niet
aan denken de huik naar de wind te
hangen. In het befaamde boek van
John F. Kennedy over de figuren uit de
Amerikaanse historie, die onbevreesd
blijk van deze deugd gaven, komt het
veriiaal voor van de negentiende-
eeuwse senator Edmund G. Ross. die
wist dat zijn weigering om toe te geven
aan een immense politieke druk van
zijn partij zowel letterlijk als figuurlijk
zijn ondergang kon betekenen. Deson
danks bleef hij zichzelf, al erkende hij
laten „II: keek in mijn geopend graf'.
Geen populaire plaats. Opinie
onderzoeken en het optreden van aller
lei pressiegroepen zijn m deze t:ja -
ook in Nederland - nogal, een aanlei
ding voor zwakke broeders in de poli
tiek om haastig van deze plaats weg te
vluchten. Het is een vertrossing, die
zeker zo erg is ais wat men daar ge
woonlijk onder verstaat.
