VERKIEZINGEN VERANDEREN IN MEXICO NIETS Ford gaat een moeilijke strijd tegemoet in voorver kiezing Texas GRONDPOLITIEK: MEER POLITIEK DAN GROND Enige kandidaat zet lijn voort E„, OMSTANDIGHEDEN IN TOESPITSENDE CAMPAGNES WORDEN STEEDS ZWAARDER Washington - De uitspraak komt nog van Lyndon Johnson. Ford is de enige man in de politiek die niet tegelijkertijd zal lopen en kauwgum kauwen. Ogenschijnlijk mag dit nauwelijks een tekortko ming heten maar Johnson be doelde dat Ford al snel de weg dreigt kwijt te raken in situaties die politiek vernuft vereisen. Zulke omstandigheden doen zich in toe nemende mate voor nu de verkie zingscampagnes zich beginnen toe te spitsen. ZATERDAG 17 APRIL 1976 Da; Wa, at de wijziging van de onteigeningswet betreft met het invoeren van een be grip gebruikswaarde in plaats van het huidige begrip werkelijk waarde, daar over kunnen we kort zijn. We vinden dat onaanvaardbaar. We zijn van mening, dat het huidige onteigeningsrecht goed funktioneert. Het heeft geleid tot een duidelijke beheersing van het prijsniveau. Het beantwoordt o.i. aan het rechtsgevoel van de betrokken partijen. In de regeling zoals die nu wordt voorgesteld, wordt niet, meer gesproken van werkelijke waarde (die nu gehanteert wordt) maar van een zgn. 'gebruikswaarde'. In praktijk zal dat een lagere waarde zijn dan de echte waarde. Vergoeding van 'gebruikswaarde' is onbillijk omdat er geen rekening wordt gehouden met de positie waarin de eigenaar-oneigende is komen te verkeren na jarenlang de beperkingen van een bestemmingsplan te hebben moe ten dragen. In feite komen werkelijke uitschieters niet voor bij onteigening: De: spekulatie-winsten die de regering wil bestrijden liggen op een heel ander terrein. Naar onze mening moet je grove spekulatiewinsten op fiskale wijze bestrijden, niet met het middel van de onteigeningswet - dan dupeer jeten onrechte de men sen die je niet wil treffen, terwijl de werkelijke schuldigen buiten schot blijven. Jolles bijeengenomen vinden we de plannen van de regering op het ten-ein van. de grondpolitfek een beetje lijken op het in stelling brengen van een kanon om daarmee op een mug te schieten. M.a.w. de gang van zaken in het grondbeleid wettigt geenszins het op stapel zetten van zulke grote en nadelige wijzigingen voor de landbouw Maar ja. zoals gezegd, dat het bij het grondbeleid vandaag de. dag niet alleen om nuchtere doelmatigheidskriteria. het gaan ook om emotionele, politieke geladen diskussies die nogal eens de neiging hebben te blijven steken in principiële en partij-politiek dogma's. Dat vinden we - nogmaals - erg jammer. De woorden van George Bernard Shaw, een door ons zeer bewonderde links-radikale denker en schrijver komen ons bij dit alles voor de geest: de beste politieke her vormers die de wereld ooit gekend heeft, zijn zij die met zichzelf beginnen. Mr. Gerard W. Smallegange. JL olitiek is de wetenschap hoe wie wat krijgt, wanneer en waarom. Dat zei Sid ney Hillman zo'n vijftig jaar geleden eens in een ironische bui. Die spreuk schopt ons te binnen al mijmerend over de emotionele roerselen waarme de grondpoü-. tiek in Nederland zo nauw verweven is. Al sinds jaar en dag zwaait vooral de PvdA met nu eens vage en dan weer zeer konkrete hervormingsideeën over de grond. Dr. Samkalden is er destijds tijdens zijn ministerschap haast over gestrui keld. In het keerpuntprogramma werden de socialistische grondieeën weer eens opgespoetst. Volgens Ed van Thijn zal wat de grondpolitiek betreft dit jaar het .jaar van de waarheid worden. Het grondbeleid bij ons is politiek en emotioneel gezien zwaar geleden, en dat niet alleen bij de PvdA 'at is jammerl vinden we als landbouw. Want politiek geladen ideeën kunnen wel eens voorbijgaan aan nuchtere doelmatigheid. Als landbouw hebben we alle belang bij een goed funktionerend grondbeleid van de overheid. We beheren meer dan driekwart van alle grond in Nederland. We volgen dus alle politieke ideeën inzake de grond met meer dan gewone belangstelling. Sterker nog: de landbouw zit als een bok op de haverkist waar er gestoeid wordt met de grond. Van links- radikale zijde hoor je wel eens. dat de landbouw er voornamelijk op uit is de ei gendom en het eigendomsbegrip als een heilige koe te beschermen. Wat ons be treft zien wij de partikuliere eigendom beslist als onaantastbaar. Rechtsvormen als pacht en erfpacht zijn soms wel zo aantrekkelijk voor de boer-grondgebruiker. Zeker voor de beginnende ondernemer. We konstateren echter wel dat in de prak tijk de partikuliere eigendom heel goed funktioneert. Natuurlijk moet de overheid over redelijke mogelijkheden beschikken gmd te verwerven voor gemeenschaps belangen. Maar meer hoeft ook niet. Als alle grond in gemeenschapshanden zou komen is er naar onze mening geen enkele waarborg dat het grondbeleid ook maar één haartje beter zou zijn. Integendeel dachten wij. je zou alleen maar eeni dergelijke machtkoncentratie aan de overheid toeschuiven, dat het gevaar van machtsmisbruik meer dan denkbeeldig zou worden. Partikulier eigendom, mits doelmatig en niet al te dogmatisch geregeld, prefereren wij boven iedere staats vorm van eigendom. Heel konkreet liggen er momenteel twee zaken ter behandeling: een wijziging van algemeen belang is dat zeer goed verdedigbaar. Alleen mag er door dat> grond van gebruikswaarde en een wetsontwerp, dat de gemeente een voorkeurs recht geeft bij de verkoop van onroerend goed. Wat het laatste betreft, daar heb ben we niet zoveel moeite mee - als je het los ziet van het eerste voorstel tenmin ste. Een gemeente mag best het recht krijgen van eerste gegadigde. Uit oogpunt van algemeen belang is dat zeer goed verdedigbaar. Alleeen. mag er door dat voorkeursrecht geen schade worden toegebracht aan de rechten van anderen. Zo'n voorkeursrecht moet o.i gekonditioneerd worden, er moeten een stel voor waarden omheen gebouw worden die een goed funktioneren voor iedereen waar borgen. Een voorkeursrecht moet gekoppeld worden aan een koopplicht van de gemeente. Het recht moet beperkt worden tot bestemminsplannen en met al ver leend worden bij vage struktuurplannen. Als je het hele wetsontwerp kritisch be kijkt dan is de eindkonklusie - in principe aanvaardbaar, maar zoals het nu ge formuleerd wordt is het net iets te vaag en te weinig solide. (Van onze correspondent) IN^EXICO CITY - In juli kiezen de Mexicanen een opvolger voor president Luis Echevarria Alvarez, die dan zijn ambtstermijn van zes jaar erop heeft zitten. Over de uitslag van de presi dentsverkiezingen, die op de 4e juli zullen worden gehouden, zal niemand zich verbazen. Er is maar één kandidaat: José Lopez Portillo, vriend en vertrouwensman van Echevarria. Dat wijst er op, dat Mexico onder het nieuwe bewind geen revolutionaire veranderingen hoeft te verwachten. Alles zal bij het oude blijven: de rijken worden rijker, de armen blijven arm. Een opponent heeft Portillo niet bij de verkiezingen. De linkse oppositie partijen weigeren om aan de verkie zingsstrijd mee te doen en de centrum-rechtse groeperingen kun nen het niet eens worden over hun kandidaat. Portillo heeft de steun van Eche varria, die er geen geheim van maakt dat hij zijn voormalige minister van financiën op de presidentszetel wil hebben. Bovendien heeft Portillo de steun van de regeringspartij. PRI, die in het Huis van Afgevaardigden be schikt over 178 zetels, terwijl de drie kleine partijen er totaal maar 38 heb ben. De PRI heeft 7 miljoen geregi streerde leden en bepaalt al 47 jaar lang de politiek van Mexico. De linkse oppositie beschuldigt, de PRI van machtsmisbruik en probeert het kiezersvolk te bewegen om op 4 juli niet naar de stembus te gaan. In maart is er een opiniepeiling gehou den onder ongeveer 3000 kiezers uit verschillende lagen van de bevolking in de 12 miljoen inwoners tellende hoofdstad Mexico City. Zesendertig procent van hen was niet van plan te gaan stemmen, terwijl 31 procent er over dacht zijn stem uit te brengen op de regeringspartij. Bovendien bleek 55 procent van mening te zijn dat het nauwelijks de moeite waard was om naar de stembus te gaan. niet aan de allerarmste boeren gege ven maar komen in de meeste geval len de kapitaalkrachtige landbou wers ten goede De trek van het plat- teland naar de stad is daardoor erg groot. Regeringsambtenaren schat ten het aantal immigranten dat dage lijks Mexico City binnentrekt op zoek naar een woning, werk en eten op meer dan 2000. Deze mensen geloven niet in verkiezingen omdat de meeste politici geen oplossing zoeken voor hun problemen. ten Mexicaanse zakenman barst in achen uit als je hem vertelt dat ïommige ondernemers geloven dat Schevarria bezig is in Mexico het so cialisme in te voeren. „Geen sprake /an", zegt hij. „Als de Amerikanen :en experiment van Allende - de in Dhili bij een staatsgreep vermoorde president - niet, toestaan, hoe zullen ze dan iets soortgelijks aan hun gren zen, in Mexico, dulden?" Het probleem voor Mexico vormt de meer dan 3000 km lange grens met de Verenigde Staten, De meeste Mexicanen hebben leren leven met de „gringo's" uit het noorden, zoals de Amerikanen door de bevolking genoemd worden Vooral de middenstand in de ste den is een slaafse navolger van het Noordamerikaanse consumptiepa troon, dat hem kunstmatig aange kweekt wordt door de commerciële tv en het dagelijks bombardement voor de radio van reclameboodschappen en goedkope aanbiedingen in de su permarkten. Echevarria heeft, on danks bescheiden binnenlandse her vormingen. niets kunnen veranderen aan de monopoliepositie van de voor het merendeel Amerikaanse onder nemingen in de Mexicaanse econo mie. De buitenlandse investeringen be droegen in 1974 in totaal meer dan 2 miljard" dollar, terwijl de buiten landse schuld in 1975 opliep tot on geveer 4 miljard dollar. Dat is 23 pro cent van het bruto nationaal pro- dukt. Een van de stokpaardjes van Echevarria was de poging om het Mexicaanse staatsapparaat meer in vloed te geven in de nationale eco nomie en om de ondernemers over te halen economisch riskante investe ringen te ondernemen en internatio nale afzetmarkten te zoeken. ping onder een klein gedeelte van de bevolking en. indien nodig, onder drukking van de eisen van de boeren en de arbeiders. De presidentiële droom van een door de staat geleide economie is afgeketst op de harde realiteit van de gemengde economie, waarbij de particuliere ondernemer de belangrijkste vinger in de pap houdt. Als je de Mexicanen hoort praten over hun president, ben je geneigd te denken dat Echevarria een van de meest omstreden politici uit de Mexicaanse geschiedenis is. Door zijn anti-bureaucratische aanpak en de overrompelende manier waarop hij beslissingen neemt, heeft hij het hele partij- en regeringsapparaat ontre geld en in de war gebracht. Politieke kringen in Mexico verwachten dat zijn opvolger een evenwichtigere en rustigere politiek zal gaan voeren, met behoud van de inhoud van Echevarria's programma. Echevarria heeft in het buitenland meer succes geboekt dan in Mexico zelf. Het handvest van de economi sche rechten en plichten van de lid staten van de Verenigde Naties is, dankzij zijn initiatief, een verplicht nummer, terwijl het nieuwe economi sche systeem van alle Latijns-Ameri kaanse landen (SELA) vooral dooi zijn toedoen, sinds enkele maanden functioneert. Kritische vakbondsleiders geloven echter niet in de oprechtheid van Echevarria's politiek. Zij vertellen dat er in Mexico geen echte demo cratische vrijheden bestaan. Ondet Echevarria is de revolutionaire woordenschat uitgebreid, maar het stakingsrecht tegelijkertijd aan banden gelegd. De mogelijkheid om vakbonden op te richten, is beperkt aanwezig. Verenigingsrecht en vrijheid van drukpers en meningsui ting zijn luxe-artikelen in Mexico. (ADVERTENTIE) inwnrm-y f Kom naar het nieuwe Dolfijnenstadion voor een unieke show. D„ ie overdckle stadion. hoog uit het water, doldrieste kapriolen, in formatie uitgevoerde opdrachten. Dagelijks shows om 10.00, 11.30, 13.00, 14.30, 16.00 in 17.30 uur. meeste ondernemers voelen in de praktijk echter meer voor de Bra ziliaanse aanpak van kapitaalopho- Falende politici politiek?: jKfcEJVNiLT rtfcWCUS VOLKOOM RuflU «u Deze groeiende afkeer van de tijpolitiek van de PRI is wel begrijpe lijk. Slechts één op de drie Mexica nen slaagt er in vast werk te vinden dat behoorlijk betaald wordt. De boe ren op het platteland hebben niet voldoende grond om te bewerken, omdat de nieuwe grootgrondbezitters de beste landerijen opkopen en onder hun familieleden verdelen of een aar zelend begin van landhervorming de grond in boren. par- Üpe- Ford moet zich voortdurend verdedigen tegen aanvallen op zijn defensiebeleid en op Kissingers buitenlandse politiek, die de voornaamste thema's zijn geworden van zijn republikeinse tegenstander Ronald Reagan. Dit heeft geleld tot politiek tumult rond Kissinger wiens vertrek naar de veel rusti ger omstandigheden van Harvard tegen het einde van dit jaar nu door voor- en tegen standers van rijn beleid wordt voorspeld. Ford ltpmers is blijven zwijgen (uit yttes de vrij gematigde rij het conservatieve re publikeinen op de tenen te trappen) toen twee van zijn trouwe adviseurs lieten door schemeren dat Kissinger van een volgende regering-Ford geen deel meer zou uitmaken. Kissinger blijft onverkort voorstander van ontspanning in de verhouding met de Sowjet-Unle, doch Ford heeft gezegd het woord détente niet meer te willen gebrui ken, terwijl Reagan de minister van buiten landse zaken (en dus eigenlijk ook de presi dent) ervan beschuldigt de Amerikaanse macht tot die van de op een na sterkste ter wereld te hebben doen vervallen. Tegen de tijd dat Ford (gesterkt door zijn overwin ning bij de voorverkiezingen in Wisconsin) zijn minister van buitenlandse zaken einde lijk durfde prijzen was het al te laat. Ook, zeggen Ingewijden, naar de smaak van Henry Kissinger. Commentatoren vragen zich nu bezorgd af of er eigenlijk wel iemand is die het beter zou doen dan Kissinger en wat dit land wel te wachten mag staan als Ford misschien zelf de grote lijnen van de buitenlandse politiek zou gaan trekken. F*ords verkieringsadviseurs zien met vrees uit naar de eerste mei: de dag van de repu blikeinse voorverkiezingen in Texas. De re sultaten tot nu toe hebben Ford weliswaar meer steun voor de republikeinse kandida tuur opgeleverd dan Reagan, doch de stem verhoudingen laten tevens zien dat zelfs in een politiek zo gematigde staat als Wiscon sin zo'n 45 procent van de republikeinse kiezers vindt dat Ford géén president moet blijven. In Texas moet Ford sterk te voorschijn komen. De voortekenen wijzen echter op het tegendeel. Zijn politieke plannenmakers hebben vastgesteld dat- hij nu achterligt op Reagan. En ze vrezen in Texas een cam pagne die op het scherp van de snede èn in het persoonlijke vlak zal worden uitgevoch ten. Ford heeft vergeefs geprobeerd de steun te krijgen van Texas' ongekroonde koning John Conally. ex-gouverneur, gewond bij de moord op president Kennedy, weggelopen uit Nixons kabinet, voormalig democraat en een man met sterke politieke ambities en invloed. Een sterkere persoonlijkheid bovendien dan Ford zelf. Conally's weige ring doet Ford uiteraard geen goed in het oog van de Texaanse kiezers waar de ver kiezingen plaatsvinden volgens nieuwe spelregels die voor sommige gedelegeerden naar de republikeinse partijconventie maar enkele honderden stemmen per kandidaat vereisen. Naarmate de kandidaten elkaar harder te lijf gaan blijkt des te beter van welk kaliber de mannen zijn die zichzelf voor het presi dentschap van het machtigste land ter we reld presenteren. De hele omstandige ver kiezingsprocedure maakt het vrijwel on vermijdelijk dat de ene na de andere kandi daat struikelt en wanhopig de schade mon stert. De democraat Jimmy Carter bijvoorbeeld die in Wisconsin won, hoewel Morris Udall al tot officiële winnaar was uitgeroepen, heeft dezer dagen gezegd voorstander te zijn van etnische zuiverheid in woonwijken. Een historische uitspraak. Niet zozeer van wege de feitelijke betekenis maar als voor beeld van een zin die een kandidaat tot het einde toe wordt nagedragen en die hem po litiek kan vernietigen. Carter heeft zodra hem de rampzaligheid van zijn uitspraak in een land waar rassen tegenstellingen zo onmiskenbaar bestaan en nog steeds tot gewelddadige conflicten leiden, duidelijk werd. onmiddellijk zijn verontschuldigingen aangeboden. Voor de woordkeus. Niet voor het beginsel. Want wat zouden de mensen zeggen van een kan didaat die onder politieke druk onmiddel lijk zijn gedachte laat varen die hij kort te voren nog als „beginsel" had gelanceerd? De vraag dringt zich nu op of het zwarte bevolkingsdeel Carter zal blijven steunen. Amerika's enige zwarte senator Edward Brooke, zegt van wel, al was het alleen maar omdat Zwart-Amerika de conservatieve Jackson vreest en van democratisch kandi daat nummer drie Udall eigenlijk nog te weinig weet. Inmiddels blijft op de achtergrond de oud-vice-president Hubert H. Humphrey zichtbaar. Hij wordt in feite steeds zicht- baarder als de man die de democraten zul len moeten oproepen als géén van hun kan didaten sterk genoeg blijkt om bij de natio nale conventie een partijmandaat te ver werven. Er moet dan een compromis tussen de gedelegeerden van de stemmentrekkers worden gevonden. Humphrey heeft laten weten dat hij zo'n kandidatuur op verlan gen van de partij niet afwijst. Hij heeft bij diverse voorverkiezingen steun gekregen zonder kandidaat te zijn op nietrgebonden lijsten en er zal dezer dagen zelfs al een bu reau worden geopend in Washington om democraten voor Humphrey in het geweer te brengen In Pennsylvania, op 27 april, zal moeten blijken hoe de democratische kandidaten het er af brengen in een zwaar genindustria- liseerde omgeving waar de tot nog toe niet-gebonden stemmen van de vakbonden zwaar tellen. Carter moet in Pennsylvania winnen om bijvoorbeeld enkele dagen later in Texas behoorlijk uit de bus te kunnen komen. Zijn vooruitzichten zijn daar volgens zijn eigen politieke strategen uiterst matig. Als de verkiezingen nu zouden worden gehouden zou hij daar niet meer dan 25 tot 33 procent van de stemmen krijgen - het merendeel van de kiezers zou zich uitspreken voor se nator Lloyd M. Bensen die zich echter al lang geleden uit de race heeft teruggetrok ken. Dit zijn nog stemmen die rechtstreeks werken in het voordeel van Humphrey die zich gerieflijk een vermoeiende voorverkie zingscampagne bespaart. Hubert Humphrey, ooit eerder verliezer in een race naar het presidentschap, zal volgens het weekblad The National Obser ver de meeste Stemmen krijgen van de de mocratische gedelegeerden die in 1972 de partijconventie bijwoonden: zo'n 25 pro cent. Op de tweede plaats Udall met ruim 18 procent van vrijwel uitsluitend voorma lige McGovern-aanhangers uit de liberale hoek van de partij, vervolgens Carter met bijna 16 procent en Jackson met 7,5 pro cent. VERENIGDE STATEN STATEN (Hcrmosillo k«,n" ciiiiL. Nubvo Laredup dol Oro\tmiBÓn iliacén mexico f San Luis 5% AoiiasVoloiL :Guailalajar> 'Colimac 'Mónda Clmiiimai: IEXIC0 -( )(FFÏÏS^ri/ani: vConuaconlci; Oaxhcac^ iJcliuanlopcojj rzAcapulco. Belangrijke weg Belangrijke spoorweg Aardolie

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1976 | | pagina 4