Jaap Elburg
doet hobby
de deur uit
PZC schakelt van lood over
op het fotografisch zetten
Koppensnellers
In Berendrecht
Hoechst rfscEit
even vooruit...
hoort
MAANDAG AFSCHEID VAN OUDERWETS INDUSTRIEEL TIJDPERK
ZATERDAG 3 APRIL 1976
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
9
Onder redactie
van
Jacques Cats
|HnN -
Gelezen in de advertentiekolommen van de PZC afgelopen
donderdag: te koop of ruilen voor oude munten of postze
gels van Nederland, unieke verzameling vingerhoeden, plm.
zeventig stuks. Eigenaar van dat krap bemeten huishoudelij
ke gereedschap blijkt ene meneer Jaap Elburg te zijn, uit de
Jacob Catsstraat in Goes. Waarom wil die man nou ineens
van zo'n kostbare verzameling af. Toch niet wegens plaats
gebrek. Want zoveel ruimte zullen die zeventig hoedjes niet
innemen.
„Nou, dat zit zo," zegt Jaap El
burg. „Ik heb mijn hele leven
lang al van alles verzameld. Maar
op een bepaald moment raakte ik
aan de sukkel en nu heeft de
dokter tegen me gezegd: je moet
eens een beetje -van dat spui
gaan opruimen. Want je maakt je
veel te druk."
Zodoende dus. Een unieke collec
tie, die vingerhoeden. De medede
ling daarover in de advertentie is
dan ook beslist niet overdreven.
Volgens kenners is het de enige
verzameling in Nederland die zo
compleet is. Elburg heeft z'n vin
gerhoeden van overal vandaan.
Ze zijn afkomstig uit Frankrijk,
Engeland en Duitsland, maar hij
heeft er ook uit Mexico en van
BaiL De vingerhoeden .zijn .voor
namelijk in zilver uitgevoerd.
Maar er is ook een gouden exem
plaar bij.
„Kijk, dit is een hele bijzondere,"
zegt Jaap en hij toont me een
zilveren vingerhoed met een rode
robijn. „Die gaven ze in Zwitser-
Allemaal de groeten van Opa
Lau. Kent u hem nog? Niet? Dan
even het geheugen opgefrist. Opa
Lau is een hoogbejaarde in Mid
delburg woonachtige meneer, die
via een actie in deze rubriek aan
de centen werd geholpen voor
het bekostigen van een reis naar
zijn in Sjanghai wonende doch
ter. die hij in geen tweeënveertig
jaar had gezien. Wel. die opa Lau
maakt het uitstekend. Dat blijkt
uit een briefwisseling van de fa
milie in Sjanhai met een aan de
Zusterstraat in Middelburg ver
blijf houdende meneer Foe, bij
wie opa Lau vele jaren in huis is
gevieest. Aanvankelijk lag het in
de bedoeling dat opa Lau na
enkele maanden weer naar Ne
derland zou afreizen. Maar hij
schijnt het bij zijn dochter zo
goed naar zijn zin te hebben dat
er vermoedelijk van die terugreis
niets meer zal komen. Opa wil
zijn levensavond verder door
brengen bij zijn dochter. En geel
hem eens ongelijk.
Leerzaam berichtje, voor u ge
lezen in het voorlichtingsblad van
uw energie en waterleidingbe
drijf. Wie de grote vlammen in
zijn gashaard, cv ketel of badgei-
ser bekijkt kan zich niet voorstel
len dat het bescheiden waakvlam-
metje, waardoor de vuren wor
den ontstoken, ook een gasver-
bruiker is. Ontelbare mensen la
ten die waakvlammetjes dan ook
permanent branden. Dat kost bij
na niks denken ze. en het is wei
gemakkelijk zo'n eeuwige lucifer
bij de hand. Maar die eeuwige
lucifer is een gasdiefje. Het
waaicvlammetje van een geiser
gebruikt bijvoorbeeld per jaar
ISO kubieke meter aardgas. Tegen
hel meest gangbare tarief omge
rekend kost dat zo'n zesentwintig
gulden per jaar. Wie ook nog een
waakvlam in zijn gaskomfoor
heeft zitten, mag dat bedrag ver
dubbelen. Alle miljoenen waak
vlammetjes bij elkaar slobberen
jaarlijks ongeveer een miljard
kubieke meter op.
En? Bent u nog zonder kleerscheuren door die eerste april heen gekomen?
Of werkt u toevallig bij Hoechst waar naar ik hoor hele drommen
medewerkers niets vermoedend ln een 1 april val zijn gelopen die eind
redacteur Arnold Parre van het personeelsblad had uitgezet.
Hoechst denkt vooruit, zo propageert het Vlissingse bedrijf steeds in de
advertenties. Blijkens de mededeling in het personeelsblad had Hoechst
nu eens een keer extra vooruil gedacht voor de eigen mensen.
Toerend door dc polders hij Ril
land. het spoor volgend un de
Schelde-RIJnverhlndlnK richting
Antwerpen belandde Ik afgelopen
zondag via Os send recht ln hel
Belgische Berendrecht. waar Ik
op hel marktpleintje «tuitte oip
een folkloristisch schouwspel dat
enige gelijkenis vertoonde met
het rindrijdersgebeuren.
Zij het dan dal er daar in den
Bels. geen mannen te paard onder
een galg door reden cm er de
ring te steken maar op eer. ruk
te geven aan de kop van eer.
ondersteboven hangende dode
gans. Een beetje macaber volks
gebruik. Vroeger was het anders
plezanter, vertelde me een van de
organisatoren. Toen hing er een
levende gans aan de galg. Maar
da? mag nu niet meer van de
diereftbescherni'og.'Om ervoor
te zorgen, dat d ewedstrijd nie'. in
één flinke ruk aan het ganzenekje
is bekeken, wordt het dode bees'
in een netwerk verpakt. Om de
zoveel beurten beklimt een plaat-
knippen,
üoemt om
Om
•mies uitgeloofd. De
winnaar die er me: de kop van
door gaat mag die premie opstrij-
r:.e afgelopen
eecr.iwlntig dui-
e plaatselijke
land cadeau wanneer de dienster
ging trouwen."
Vingerhoeden verzamelen is een
vrij zeldzame hobby,'' zo verteic
Elburg. .Dat komt omdat er bij
na niet aan ie komen is. Ikzelf
heb mijn collectie opgebouwd
door steeds maar te ruilen. Het
heeft zeverentwintig jaar ge
duurd voor ik deze verzameling
bij elkaar had.
aanmeldt. Het
de vingerhoeden
of postzegels. Wie de
kopen zal rekening moeten hou
den met een uitgave van enkele
duizenden guldens.
De afdeling produk'.on wk keiing
van ene dr. Rümcke (?j zou een
nieuw produkt het levenslicht
hebben laten zien: een stofvrij
broodtrommeltje, die gratis ter
beschikking zouden komen van
de Hcecost-personeelsledeo. Maar
men diende er wel vlot bij te
wezen, zo stond in het perso
neelsblad te lezen, want bij een
zusterbedrijf in Italië waren alle
uit te geven trommels binnen een
uur weg. Dat was dus donderdag
rennen geblazen- Iedereen wilde
wel zo'n trommeltje hebben
waarin het breood zeven dagen
oven vers kon blijven- Por. ter
Deurwaarder had het er druk
mee. Er was zelfs een werkne
mer, die voor de hele afdeling
broodtrommeltjes kwam inslaan.
Hij had er een kruiwagen voor
mee gebracht. Maar dat ging niet
door. Er werd bepaald dat teder
afzonderlijk om zo eigen trom
meltje moest komen. En omdat
men op enkele andere plaatsen in
het bedrijf enige administratieve
handelingen moes? verrichten
was het al gauw een gedraaf van
c'e ene na de andere post. Arnold
Parte over die geslaagde april
g-ap: hel mooie was dat er zlfs
ook kritische stemmen waren te
beluisteren van personeelsleden
die zich afvroegen of Hoechst
soms begonnen was met het voe
ren van een ander beleid, want er
werd zowaar eens een keer wat
weggeven!
En dat was men niet gewend. In
de laatste vergadering van de
ondernemersraad van Hoechst
had de voorzitter nog meegedeeld
dat het niet de bedoeling is om
in het Vlissingse bedrijf tegen
gereduceerde prijzn eigen produk-
ten aan te bieden.
Bij de foto: Portier Deurwaar-
d°- met zo'n slofvrijbroodtrom-
dal donderdag de inzet
van een aprilgrap.
VLISSINGEN - Maandag aan
staande zal bij de Provinciale
Zeeuwse Courant, gevestigd in de
panden Walstraat 56-60 te Vlissin-
gen, worden overgeschakeld van
loodzetten op fotografisch zetten.
Daarmee doet bij de PZC een
nieuwe techniek zijn intrede, die
de laatste jaren al bij tal van
dagbladen is ingevoerd.
Het loodzetten kan worden be
schouwd als een ouderwetse in
dustrieel gerichte produktie, die
gebeurt op zetmachines welke in
de loop van honderd jaar wat
uiterlijk betreft nauwelijks zijn
veranderd. De overstap naar foto
grafisch zetten - kortweg fotozet-
ten genoemd - betekent een aan
passing aan een moderne tijd,
waarin met name de in de laat
ste jaren sterk verbeterde com
municatietechnieken beter tot
hun recht komen.
Een half jaar geleden is geleide
lijk met de overschakeling begon
nen- Eerst mondjesmaat met één
advertentie)pagina per dag, ge-
gina's, de t.v.-, de beurs- en de
men? dagelijks alle advertentïepa-
leidelijk opgevoerd tot op dit mo-
sportpaginars), alsmede de
sportbijlage op maandag
De volledige overgang houdt in,
dat de krant van dinsdag 6 april
a.s. geheel zal bestaan uit op
TK
In de nacht van zondag op maan
dag zal de batterij looazetmachi-
nes in het pand Walstraat 56 na
enkele laatste uren van intensieve
arbeid voorgoed tot stilstand ko
men. Op dat mment komt voor
de PZC een eind aan een grafi
sche periode, waarin de eerste
gang van het technisch vervaaröi-
van de krant begon bij de
'es. die de e<
de driftig
gende zetmachine - bestaande uit
een ingenieus in elkaar grijpend
samenspel van vliegwielen, rader
tjes en andere onderdelen - wer
den 'uitgespuugd'
Verdwenen zijn dan ook de pagi
na-grootte ijzeren vormen, waar
in al die loden zetregels keurig in
kolommen werden gerangschikt
om zo het paginabeeid te vor
men. Evenmin zal ooit weer te
horen zijn dat typische tikkende
geluid van vallende matrijzen, ka
rakteristiek voor de loodproduk-
tie.
In de plaats daarvan komt een
laboratorium-produktie. waarin
elektronica en chemie een ruime
plaats innemen. Voor het lood
komt het filmzetsel in de plaats,
niet zwaar en heel wat schoner
Waar tot nu toe de opmakers
met lood komen aandragen en
dat vernuftig in de pagina's rang
schikken, werden straks stroken
fotozetsel geproduceerd - een
soort fotokopie die op een pagi
na-vorm worden ingeplakt. Een
maal compleet wordt de pagina
in zijn geheel gefotografeerd (het
procédé bij lood in deze fase is
het zgn- pragen, een pagina
grootte kartonnen matrijs ma
ken). vervolgen s wordt door
middel van een speciaal chemisch
procédé een pagina-grootte wat
je zou kunnen noemen nylon-af
druk gemaakt, geschikt om op de
rotatiepers te worden bevestigd.
In deze fase wordt bij het lood
zetten een pagina-stype van lood
gemaakt, in de vorm van een
Een fotografische zetmachine, ge
voerd door ponsbanden.
halve cirkel, gereed voor gebruik
op de pers.
Het overgaan op fotozetten
maakt hei mogelijk tegelijkertijd
een aantal kleine wijzigingen in
de krant door te voeren, die
evenwel het totale beeld van ae
krant, zoals dat elke dag bij de
lezer overkomt, weinig zullen ver
anderen. Een aantal zaken, zoals
met name de rubrieksaanduiding,
wordt wat meer 'gestroomlijnd'
De redactionele, technische en ad
ministratieve staf van de PZC :s
er van uitgegaan, dat het beeld
zo weinig mogelijk mag afwij
ken.
Zo is bijvoorbeeld gekozen voor
vrijwel dezelfde letters en koplet
ters. Met name in de "bekopping'
wordt het aantal mogelijkheden
uitgebreid. Zoals trouwens het
gehele procédé van fotografisch
zetten de krant - zeker als men
eenmaal is ingespeeld - produktie-
technisch meer mogelijkheden
biedt-
Nog zijn ze m bedrijf, de ouder
wetseloodzetmachines bij de
PZC. Met ingang van maandag
aanstaande zullen deze loodzet
machines worden vervangen door
elektronisch gestuurde fotografi
sche zetmachines.
TILBURG DEN BOSCH BREDA EINDHOVEN DEN HAAG
Heuvelstraat 44 SCHAPEN markt 17 Eindstraat 14 Demer 16 Spuistraat 44-46.
Lts Viissingen
naar finale
veiligheidswedstrijd
VLISSINGEN' De lts van Viissin
gen is doorgedrongen tot de finale
van het landelijke veiligheidswedstrij
den, georganiseerd door het Veiligver-
keersinslituut in Amsterdam- De Vlis
singse scholieren bereikten dat resul
taat tijdens de halve finale in Eindho
ven-
Het andere Zeeuwse team. drie leer
lingen van de lis i:i Terr.euzen. heef:
ae finale niet bereikt- He: eindigde in
Eindhoven op de zesde plaats- Viissin
gen werd derde. De halve finale is
gewonnen door de lts van Bmnssuxn.
Verlichtingsactie
ANWB te Zierikzee
ZIERIKZEE De ANWB houdt van
dinsdag tot en met vrijdag een ver
lichtingsactie te Zierikzee. Het
ANWM-team, dat gratis de autover
lichting controleert en bijstelt, ls ge
stationeerd op T)e Balie' te Zierikzee.
Het mobiele verlichtLngscontrolestati-
on is dinsdag open van 's middags
twaalf uur tot 's avonds half acht.
De overige drie dagen kan men er
terecht van 's morgens negen uur tot
's avonds half acht.
Examen
ZIERIKZEE De heer C P W.
Blokpoel te Zierikzee slaagde aan do
technische hogeschool :e Delf-, voor
bet examen elektrotechnisch trrze-
Nieuwe
stikselmotieven die
uw figuur ongekend
geeft:
sportieve, gracieuze
en leugdïge.
Zeer verfijnd handwerk
in een superieure
handschoenzachte
leerkwalïteiL
u w* de vrouw die alles van bont weet
voor
bootmantels
Dora van de Ven maakt
verouderde bontmantels
weer helemaal eigenti|ds
Het wordl een nieuw
dat u weer vele iaren met
plezier draagl en terecht
met trots!
