ui opmars
Draaiboek
bij het kopen
van een hais
Wat doet
de georganiseerde
makelaardij
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
29
Bij liet bereiden van de dagelijkse kost maken we
kivistig gebruik van
uitheemse kruiden als peper en kruidnagel
De eigen kruiden krijgen
maar een karig plaatsje op het bord toebedeeld
Daar komt nu duidelijk verandering in.
Steeds meer keukenprinsl ess) en
reserveren in de tuin
of op de vensterbank
een kleine ruimte om tuinkruiden
te kweken.
Alles bij de hand en vers bovendien.
Handig, gezond, en lekker,
zoals dat in reclameterminologie heet.
Tuinkruiden raken steeds meer in
En terecht. Aan deze kruiden zijn
niet de nadelen verbonden die de
specerijen eigen zijn. Ze werken niet
prikkelend, ze bevatten geen schade
lijke stoffen en ze stompen de smaak
niet af. Tuinkruiden hebben daaren
tegen een gunstige invloed op de ge
zondheid. sommige bevatten zelfs
veel vitaminen en alle bezitten ze de
eigenschap bepaalde gerechten aan
genaam te aromatiseren.
Er zijn ongeveer dertig soorten in
heemse kruiden in de handel. Ze zijn
te verkrijgen als zaad in zakjes, de
meest courante (zoals peterselie en
selderij) ook als vaste planten. Het
zaad in de zakjes - ze kosten alle on
geveer 1.80 - is voldoende om een
'bed' uit te zaaien. Tuinkruidzaad
wordt ook vaak aangeboden tegen
een gereduceerde prijs. Let dan op
dat het nog van goede kwaliteit is.
Met 'overjarig' zaad loopt u het ri
sico dat het niet opkomt.
Als u besluit een stukje van de tuin
voor kruiden te reserveren, dan is het
veel voordeliger gezamenlijk met an
dere tuinders 'in te kopen'. Speciale
vakkennis is voor het kweken van
kruiden niet nodig. Zowel in de vrije
grond als in een bloempot of bak
binnenskamers doen ze het allemaal
heel makkelijk. Als de kruiden op een
zonnig plekje worden geplant en ge
regeld water krijgen, dan kan het niet
misgaan. Belangrijk is dat u eerst
bepaalt welke kruiden voor dagelijks
gebruik nodig zijn. Heeft u nog
weinig ervaring, beperk u dan in eer
ste instantie tot een selectie van tien.
U kunt het assortiment later altijd
nog uitbreiden.
Zaaien
Voor het zaaien in de tuin heeft u aan
een ruimte van enkele vierkante me
ters ruim voldoende. Schoffel de
grond op het uitverkoren plekje tot
die overal goed los is. Verder biedt de
grond - zeker in Zeeland - weinig
problemen. Bij te zware klei verdient
het wel aanbeveling turf door de
grond te mengen. Maak dan een vak
verdeling voor afzonderlijke bedjes
met oude tegels of plavuizen. Beste
methode om het zaad in de grond te
brengen is het op rijtjes zaaien. Bij
het wieden is het onkruid dan mak
kelijk van de tuinkruiden te onder
scheiden. Daarna wordt het zaad
lichtjes lngeharkt. Na ongeveer twee
weken ontkiemen de plantjes. Die
worden dan goed uitgedund. Be
paalde soorten kruiden - zoals Lieve-
vrouwebestro. borage, lavendel en
tijm - worden vaak in borders ver
werkt.
Het onderhoud beperkt zich hoofd
zakelijk tot het onkruidvrij houden
en tijdig sproeien. Handig voor dit
werk in de tuin is wat materiaal 'op
kleinere schaal' Met de grote schoffel
en de hark kunnen we in de kleine
oppervlakte maar moeilijk uit de
voeten. De zaaitijden van de verschil
lende tuinkruiden lopen sterk uiteen.
Sommige moeten in het voorjaar, an
dere best weer in andere periodes
worden 'gestrooid'.
Binnenskamers kunnen we het hele
jaar door het hele gamma van krui
den kweken Daarvoor gebruiken we
een gewone bloempot, of een wat gro
tere plantenbak. Die vullen we met
een mengsel van twee derde pot-
grond en een derde rivierzand- Boven
dit mengsel komt een dun laagje ri
vierzand. waarin we een vijftal zaad
jes brengen. Daar bovenop strooien
we nog een laagje fijn zand. Zo komt
het zaad 'steriel' te liggen. Over het
zandoppervlak leggen we een plastic
zakje. Zorg er verder voor dat het ge
heel een zonnig plekje krijgt en be
giet het regelmatig met water. Als de
plantjes bovenkomen, wordt het
plastic verwijderd Na een periode
van drie tot vijf weken na het in
zaaien kunnen we de eerste oogst van
onze tuinkruiden binnenhalen
Oogsten
De kruiden kunnen het best 's-
morgens vroeg worden geoogst. Ze
bevatten dan veel vocht en het
meeste aroma. Ook als u een bepaald
kruid maar weinig gebruikt, is het
verstandig regelmatig de bladeren te
Ze blijven dan mals en lek
ker Ook bewaren van kruiden is mo
gelijk. Zijn de flesjes in het kruiden-
rek leeg. dan kunt u die zelf aanvul
len. De vroeg op de morgen geoogste
kruiden laat u drogen in de zon. Een
andere - betere - methode is de krui
den op een soort hor-constructie in
een afkoelende oven (temperatuur
ongeveer 38 gradeni te laten drogen.
Net als groenten kunnen tuinkruiden
ook worden ingevroren. Maak daar
bij gebruik van de bakjes waarin ijs
blokjes worden gemaakt. De fijn ge
sneden krulden worden In de vakjes
gebracht.
Daar wat water overheen en het ge
heel kan In het dlepvnesvak. Als alles
goed ingevroren is. klopt u de 'ijs
klompjes' los. Die worden afzonder
lijk in plastic folie gewikkeld De hele
'collectie' kan daarna in een grote
doos in het diepvriesvuk. U heeft zo
een serie handige kleine doses tuin
kruiden gebruiksklaar.
Anijs
april-mei
zaden
neen
gebak. melk. vruchtengerechten.
Basielkruid
maart^april
bladeren
neen
salades, sausen, soepen, vis- en vleesgerechten.
Bieslook
maart-april
pijpvormige sten
ja
salades, soepen, vis- en vleesgerechten.
gels en bladeren
Bonenkruid
april-Juni
bladeren en jonge
neen
boonsoorten, salades, soepen, tomaten.
stengels
Borage
maart-september
bloemen en jonge
neen
salades, vruchten, kan als spinazie worden bereid.
bladeren
Citroenkruid
mei
bladeren
Ja
salades, sausen, vis- en vleesgerechten, vruchten.
Dragon
april-mei
bladeren en jonge
Ja
peulvruchten, salades, tomaten, vis- en vleesgerech
stengéltoppen
ten.
Kervel
april-juni
jonge bladeren
neen
salades, sausen, soepen.
Kruizemunt
mei
bladeren
Ja
salades, tomaten, vleesgerechten-
Majoraan
mei
jonge stengeltoppen
neen
salades. sausen, soepen, tomaten.
Mierikswortel
maart-april
wortel (vochtig
ja
sausen, bij koud vlees of vis
bewaren)
Pimpernel
april-juLi
jonge bladeren
ja
salades, sausen.
Peterselie
maart-april
bladeren en stengels
neen
groente, salades, sausen, soepen.
Rozemarijn
mei
bladeren
Ja
melk. salades, soepen.
Salie
april-mei
bladeren
Ja
melk. sausen, vis- en vleesgerechten.
Selderij
maart
bladeren en stengels
neen
salades, soepen, vleesgerechten.
Tijm
mei
bladeren en sten
neen
groenten, sausen, soepen, vleesgerechten.
geltoppen
Tuinkers
april
bladeren en stengels
neen
stamppotten,
Venkel
maarbapril
bladeren en sten
neen
gebak, salades, sausen, vis.
Ongeveer een derde van de Nederlanders
ivoont in een eigen huis.
In de meeste andere westerse landen ligt dat
percentage veel hoger.
Ruim 45 procent
van de Belgen bewoont zijn eigen optrekje.
In de Verenigde Staten is dat zelfs 60 procent
Inflatie met daar tegenover
vrij lage rentepercentages op spaarrekening,
en de aanzienlijk hogere
huren van nieuwbouwwoningen,
doen ook steeds meer Nederlanders
er toe besluiten
zich bij de rij van de huizen-bezitters aan te sluiten.
Een kort draaiboek.
De knoop is doorgehakt. Na een
jaartje 'dubben' heeft u beiden het
besluit genomen: de flat wordt ge
ruild voor een eigen woning. U heeft
een aantal maanden de advertenties
in dag- en andere bladen nagespeurd
en een aantal makelaars aangeschre
ven. De keuze is daarbij gevallen op
een leuk huis met een ruime zonnige
achtertuin. Een grondige inspectie
samen met vrienden uit het 'vak'
(vooral de staat van het dak is be
langrijk) heeft geen grondige gebre
ken aan het licht gebracht. Over de
koopsom is onderhandeld en beide
partijen hebben elkaar gevonden op
een bepaald bedrag. U vraagt de ko
per een 'optie' op het huis. Dat houdt
in dat de verkoper de woning gedu
rende een bepaalde korte tijd niet
aan een ander zal verkopen. Laat al
les op schrift vastleggen In die korte
adempauze heeft u de tijd om de fei
ten nog eens uit te pluizen.
Hypotheken
Allereerst het probleem van de finan
ciering. In grote trekken zijn er drie
vormen van hypotheekverschaffing.
Bij een hypotheek op levensverzeke
ringsbasis krijgt u een lening waarbij
u niets hoeft af te lossen, betaalt al
leen rente over de lening en de pre
mie voor de levensverzekering. Na de
looptijd wordt de lening uit de levens
verzekering in een keer afgelost.
Deze vorm van hypotheek is de duur
ste en is pas interessant voor mensen
met een inkomen boven de 45.000,-.
Bij een hypotheek met een rechtlij
nige aflossing betaalt u elk jaar een
vaste aflossing. Daarnaast vergoedt u
ook de rente over het resterende be
drag. Deze hypotheek is de goed
koopste. maar door de hoge aflos
singsbedragen de eerste jaren voor de
meeste adspirantkopers niet haal
baar. Derde variant is de hypotheek
op annuïteitsbasis Daarbij zijn rente
en aflossing zo berekend, dat er over
de hele looptijd van de hypotheek
maandelijks hetzelfde bedrag wordt
uitbetaald. Als een overlijdensrisico-
verzekering niet automatisch aan de
hypotheek is gekoppeld, sluit die dan
zelf af. Een dergelijke verzekering
(kosten ongeveer 250 per jaar) keert
bij het overlijden van de kredietne
mer een bedrag uit ter grootte van de
restantschuld. De maximale looptijd
van een hypotheek bedraagt dertig
jaar.
In de regel zijn hypotheekverschaf
fers niet bereid een hypotheek hoger
dan 60 tot 70 procent van de koop
prijs van het huis te verlenen. Met
gemeentegarantie is het echter moge
lijk tot 100 procent krediet op te ne
men. De procedure voor goedkeuring
duurt ongeveer twee maanden.
Vooral bij het kopen van een huis in
een oudere buurt is het van belang
bij de afdeling gemeentewerken van
de gemeente te informeren naar
eventuele plannen met de buurt of
het huis. Gelijk dan even vragen naar
een eventuele woonruimteverorde
ning in de gemeente. Daarin staan
vereisten vermeld voor de afgifte van
een woonvergunning.
Koopcontract
De tij er is nu rijp om uw handteke
ning te plaatsen onder het koopcon
tract. Vaak wordt gesteld dat u een
'voorlopig' koopcontract kunt teke
nen. Pas echter op: wie tekent zit aan
de koop vast. Slechts in een aantal
gevallen (geen passende financiering
bijvoorbeeld) kan de koper nog onder
het contract uit. Neem rustig de tijd
om de 'geheimtaal' van het contract
te ontcijferen. Wordt het u te veel.
raadpleeg dan een deskundige. Kijk
voorts goed na of in de regeling met
vrijwel alle mogelijkheden rekening
is gehouden. Een greep uit wat er bij
de aankoop van een nieuw huis zeker
allemaal in moet staan: faillissement
van de aannemer, overlijden van de
aannemer, brand en storm, instorting
van het huis tijdens de bouw. afwij
king of wijziging van het bestek, stel
posten. risicoregeling woningbouw,
aansluitkosten van water, gas en
electriciteit, te late oplevering en on
derhoudstermijn na oplevering van
de woning. Eventuele geschillen
kunnen aan de Raad voor de Arbi
trage voor de Bouwbedrijven in Ne
derland te Amsterdam worden voor
gelegd.
Onder het koopcontract dat bij de
notaris gedeponeerd moet worden,
moet de handtekening staan van de
verkoper en koper Doorgaans één tot
twee maanden na het 'passeren' van
de koopakte krijgt de koper van de
notaris de eigendomsbewijzen thuis.
Kosten
Het bedrag dat men in totaal moei
uitgeven alvorens de eigen woning te
kunnen betrekken bestaat uit eer
aantal posten. Deze lasten vertegen
woordigen bij een 'oud' huis ongevee:
tien procent van de overeengekomer
koopsom. Heeft u het huis gekoch
met bemiddeling van een makelaar,
dan brengt hij u voor zijn diensten 1.5
procent van de koopsom (makelaars-
courtage) in rekening. Wanneer de
verkoper een makelaar heeft inge
schakeld, dan houdt dit voor de ko
per geenszins de verplichting in dat
hij de makelaar courtage betaalt. De
koper kan de makelaar dan uitslui
tend als belangenbehartiger van de
verkoper zien. Maakt de makelaar bij
het ondertekenen van de koopakte
toch aanspraak op provisie van de
koper, teken dan schriftelijk bezwaar
aan.
Ook de hypotheek kost geld Het
opmaken van de akte gebeurt bij de
notaris die zorgt voor de inschrijving
in het hypotheekregister. Het bedrag
dat hij daarvoor rekent, varieert met
de grootte van het geleende bedrag:
tussen 2/3 en 1.5 procent. Een andere
post. de afsluitprovisie, bedraagt van
0.5 tot 2 procent van het hypotheek
bedrag De kosten verbonden aan de
eigendomsoverdracht van de woning
worden transportkosten genoemd. Ze
bestaan uit een honorarium voor de
notaris (van 1 tot 1,5 procent afhan
kelijk van de koopsom i en vijf pro
cent van de koopsom aan over
drachtsbelasting. Deze laatste belas
ting is niet verschuldigd bij de koop
van een nieuw huis.
Als u het huis 'k.k(kosten koper)
koopt, dan zijn de transportkosten
voor rekening van de koper, bij aan
schaf volgens 'v.o.n.' (vrij op naam)
voor rekening van de verkoper. In het
laatste geval blijft de koper make
laarscourtage leventueel) en hvpo-
liieekkoslen betalen.
Aftrekpost
Tot slot een woordje over de fiscale
'voordeeltjes'. De kosten die voort
vloeien uit de hypotheek gelden bij
de berekening van het belastbaar in
komen als aftrekpost. Hiertoe be
hoort elk jaar de rente en in het eer
ste jaar bovendien de afeluitprovisie,
de kosten van de hypotheekakte en"
de taxatiekosten. Jaarlijks moet ech
ter de 'huurwaarde' als inkomen
worden opgegeven. Voor een woning
met een waarde tussen 90.000 - en
120.000.- bedraagt die huurwaarde
jaarlijks ongeveer 1.200.-. Voor
vermindering van de loonbelasting
(maandelijks, in plaats van op het
einde van het jaar een fikse terugga
ve) door de hypotheekkosten. kan
men bij de Inspectie der Directe Be
lastingen een verzoek indienen.
Gaat u een huis kopen, of bent u er ai
mee bezig, laat dan alle zaken die
verband houden met de koop van het
huis schriftelijk vastleggen. Aan
mondelinge toezeggingen heeft u
weinig. Ze kunnen bij betwisting al
leen maar aanleiding geven tot een
uitzichtloos 'welles-nietes' spelletje.
Met een ondertekend stuk papier in
de hand, heeft u later altijd een
flinke poot om op te staan.
WestrSouburg, Nieuwe Vlissingse
weg
Te koop: mooie eengezinswoning
met achtertuin. Ind.: haf. toilet.
Z-vormige woonkamer (32 m2),
fraaie kenken met ingebouwde
koelkast, gasfornuis en afzuigkap.
Verd.: overloop, 3 slaapkamers,
badkamer met ligbad, balkon.
Vliering. Medio mei leeg te aan
vaarden. Vraagprijs 83.000.-.
Makelaarskantoor Piet Fransen
BV Vlissingen. Lid NBM.
Deze wat kryptische afkorting
staat voor Nederlandse Bond van
Makelaars in onroerende goederen.
Op dat terrein kent Nederland twee
vakorganisaties: de NBM en de
Makelaarsvereniging te Amster
dam. De eerste, tevens de grootste
met 1370 leden, groepeert make
laars door het hele land: de laatste
(ongeveer 450 leden); is meer een
'club' van makelaars uit de omge
ving van Amsterdam. Beide ver
enigingen organiseren ongeveer
tachtig procent van de Neder
landse makelaars De resterende
twintig procent verkiest zich vol
komen ongebonden op te stellen.
Het lidmaatschap van beide vak
organisaties is een aantal strenge
eisen gebonden. 'Makelaar1 is een
krachtens het Wetboek van Koop
handel beschermde titel. Een ma
kelaar wordt dan ook door de rechte
bank beèdigd. Voor het echter
zover is wordt er een onderzoek in
gesteld naar zijn vakbekwaam
heid. In de eerste plaats moet de
kandidaat - uiteraard - in het bezit
zijn van het diploma van de Neder
landse Federatie van Makelaars.
Vervolgens moet hij voor een 'test-
commissie' van de Kamer van
Koophandel een aantal bekwaam-
heidsproeven afleggen. Ook de be
trouwbaarheid van de gegadigde
wordt onder de loupe genomen. Als
de kandidaat dan ook nog kan aan
tonen dat hij onafhankelijk (niet in
loondienst) is, is hij gerechtigd het
bordje 'makelaar' op de voorgevel
van zijn kantoor te hangen. Am
bieert hij bovendien nog het lid
maatschap van de NBM. dan wordt
hij onderworpen aan een ballotage.
Dat houdt onder meer in dat hij
zich verbindt aan een erecode, dat
hij zich onderwerpt aan de tucht-
rechtstpraak en dat hij de taneven
en de voorwaarden van de NBM
hanteert.
Service
De Nederlandse Bond van Make
laars in onroerende goederen werd
in 1898 opgericht. De bond telt 23
afdelingen. Naast het hoofdbestuur
en de 23 afdelingsbesturen, kent de
organisatie ook een bestuursraad.
Daarin hebben afgevaardigden uit
alle afdelingen zitting. Hoofddoel
van de bond is het publiek een ser
vicegarantie te bieden door een in
terne kwaliteitsbewaking. De ma
kelaars kunnen, via hun organisa
tie onder meer gebruik maken van
het computercentrum en gegevens
met collega's uit andere plaatsen
(als iemand gaat verhuizen» uitwis
selen. De NBM werkt momenteel
aan de oprichting van een hypo
theekcentrum. "vakblad en bijscho
lingscursussen zorgen er tenslotte
voor dat de georganiseerde make
laars op de hoogte blijven van de
laatste ontwikkelingen binnen hun
vak.
Als iemand niet tevreden is over de
diensten van een NBM-lid kan hij
altijd contact opnemen met het
bondsbureau in Bilthoven (tel.
030-785941). Zijn klacht wordt dan
doorgespeeld naar een tuchtcol
lege waarin een aantal juristen en
twee makelaars zitting hebben.
Aan de hand van een juridische
procedure wordt dan bepaald of de
klacht van de cliënt gegrond is of
niet. Valt de conclusie positief uit,
dan kan de NBM de betrokken ma
kelaar schorsen, een geldboete op
leggen, of zelfs royeren.
De taak van de makelaar bij een
transactie van onroerende goede
ren in 'grosso modo' drieledig. Hij is
bemiddelaar voor de verkoper, of
voor de verkoper en de koper tege
lijkertijd. Daann onderscheidt de
NBM zich van de Makelaarsvereni
ging Amsterdam: die behartigt
slechts de belangen van één partij.
De makelaar brengt verder voor de
koper advies uit over de keuze van
de woning, hypotheek en derge
lijke. Laatste deel van het taken-,
pakket is het taxeren van onroe
rende goederen.