PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Ui
tmriW
minikrant
VS GEEFT NEDERLAND
LOCKHEED-DOCUMENTEN
Vredestein wil 762
man laten afvloeien
Meerderheid Zeeuwse gemeenten bereid
RPCZ financieel steun te verlenen
Overeenkomst in Washington getekend
voor wederzijdse samenwerking
BENELUX AKKOORD OVER
EENMAKING ACCIJNZEN
Reorganisatie deels via natuurlijk verloop
Israël arresteert
Arabische
stakingsleiders
Grenscontrole op groot aantal produkten verdwijnt:
DESKUNDIGEN BEZIEN NOODZAAK
INENTING 'SPAANSE' GRIEP
KOFFIE
DUURDER
VOORKEUR VOOR GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING, UITSLUITEND
TER FINANCIERING, WAARBIJ STICHTING RPCZ BLIJFT BESTAAN
MAXIMUMPRIJS
AARDAPPELEN
PAS WOENSDAG
Agent verwondt
In' viertal
pag. 2
Sl9e jaargang no. 76
Dinsdag 30 maart 1976
Elk. vri)d.g In d. PZC d. SPECIALE ADVERTENTIE-
RUBRIEK voor verenigingen, «cti.gro.pon e.d. voor
«dv.rt.nti.» ZONDER WINSTOOGMERK.
WASHINGTON (GPD, UPI, REUTER) De Verenigde Staten en Nederland hebben maandag een
akkoord getekend tot wederzijdse samenwerking bij het onderzoek naar de steekpenningen die door
de Lockheed-vliegtuigfabrieken in Nederland zouden zijn betaald. De samenwerking heeft ook be
trekking op het onderzoek naar eventuele andere frauduleuze handelingen van Lockheed in Ne
derland. Op het Amerikaanse ministerie van justitie in Washington is een overeenkomst getekend
waarin de regels zijn vastgelegd voor de overhandiging aan de Nederlandse autoriteiten van Lock-
heed-documenten. Het document voorziet in het wederzijds ter beschikking stellen van 'relevante
en essentiële inlichtingen, zoals onder ede afgelegde verklaringen, documenten, zakelijk-admini-
stratieve gegevens, correspondentie en ander materiaal'.
De overeenkomst werd van Nederland
se zijde ondertekend door ambassa
deur mr. A. R. Tam.menoms Bakker en
van Amerikaanse zijde door Richard
ftiornburgh, onderminister van justi
tie en hoofd van de strafrechtelijke af
deling van het ministerie. Eerder op
de middag werd ook een dergelijke
overeenkomst getekend met de Itali
aanse regering. Daarvoor werd al een
akkoord bereikt met de Japanse rege
ring.
Onderminister Thomburgh weigerde
zich uit te laten over de vraag of de
Amerikaanse regering op verzoek van
Den Haag bereid zou zijn om docu
menten die niet in het berit zijn van
de twee onderzoekcommissies en van
het ministerie van justitie, bij Lock
heed strafrechtelijk te vorderen. Hij
zei dat hij zich van een antwoord
moest onthouden omdat er een rege-
ringsonderzoek inzake Lockheed gaan
de was.
Het ondertekende document bevat ne
gen punten, die onder meer inhouden:
alle verzoeken van de commissie-
Donner of van het Amerikaanse minis
terie van justitie dienen via diploma
tieke kanalen gedaan te worden;
alle inlichtingen en correspondentie
daarover, en over het gebruik ervan,
zullen niet aan derden openbaar mo
gen worden gemaakt, noch aan de re
geringsinstanties die geen strafrechte
lijke bevoegdheden hebben. In geval
van misbruik van vertrouwen kan de
samenwerking worden beëindigd;
De verstrekte inlichtingen kunnen
vrijelijk door het Amerikaanse minis
terie van justitie worden gebruikt bij
eventuele strafvervolgingen, en door
de commissie-Donner voor zover het
binnen de termen van haar opdracht
SENAAT VS AKKOORD
MET 200-MIJLSZONE
WASHINGTON (AP) De Ameri
kaanse senaat heeft maandag een wets
ontwerp aangenomen, dat voorziet in
de uitbreiding van de visserijzone tot
200 mijl van de Amerikaanse kus
ten.
De wet, waardoor Amerikaanse vis
sersschepen prioriteit binnen de zone
krijgen en andere schepen Eileen met
vergunningen kunnen vissen, zal met 1
maart van kracht worden.
valt (deze opdracht beperkt zich uit
sluitend tot prins Bernhard en strekt
zich niet uit tot andere Nederlanders
die Lockheed-gelden hebben ontvangen
waarbij genoteerd dient te worden dat
de commissie geen strafrechtelijke be
voegdheden heeft).
De onderhandelingen over deze over
eenkomst- die in Washington door
ambassadeur Tammenoms Bakker
werden geleid, hebben ruim tien dagen
geduurd. Op het laatste ogenblik, ver
leden week woensdag, rezen nog moei
lijkheden. die de ondertekening tot gis
teren uitstelden.
Nederland is vooral geïnteresseerd in
de verslagen van de openbare en
sloten zittingen van de commissie-
Church, de Amerikaanse senaatscom
missie. die de Lockheed-steekpennin-
genaffaire onderzoekt, en van de Se
curity and Exchange Commission
(SEC), de Amerikaanse beurse ommis-
sie. Beide instanties hebben Lockheed-
mensen en ex-Lockheed-medewerkers
onder ede géhoord.
De ex-vice-president van Lockheed A.
Karl Kotchian, heeft tijdens de zittin
gen van de commissie-Church ver-
LOOSDUINEN (ANP) Bij de algemene produktie-divisie van Vredestein (dochteronderneming van
Goodrich) zullen ten minste 762 werknemers moeten afvloeien. Het is nog niet bekend, hoeveel van
deze 762 mensen via natuurlijk verloop zullen afvloeien. Eén van de vestigingen van deze divisie, Hevea
dorp, zal worden gesloten, terwijl de fabriek in Maastricht nog slechts in beperkte mate zal blijven
produceren.
Een en ander heeft de directie vain
International BV Goodrich maandaga
vond in Loosduinen bekendgemaakt.
Bij een doorgaan op de huidige voet
van deze divisie die volledig los
staat van de autobandendivisie zal
't bedrijf in 1978 geen enkele levens
vatbaarheid meer hebben. Het eigen
vermogen zal dan volledig zijn opge
teerd en de werkgelegenheid van alle
2800 medewerkers van de algemene
produbten divisie zou dan ernstig in
gevaar bomen, aldus de directie.
In de afgelopen dagen hebben de raad
van bestuur en de vakbonden uitvoe
rig een door de onderneming opge
steld beleidsvoorstel voor de gezond
making en versteviging van deze ver-
'.iesgevende divisie besproken, Maan
dag is men begonnen de onderne
mingsraden en het personeel in te
lichten.
groei van de Zeeuwse bevol
king ontstaat vooral door een
vestigingsoverschot. Dit blijkt uit
een rapport van de Stichting Zee
land (pagina 2);
Katten
In Kattendijke zijn de afgelopen
weken tien katten gestorven door
vergiftiging. De dierenbescher
ming is ervan overtuigd, dat op
zet in het spel is (pagina 2).
Expo
De Axelse Expo heeft tot nu toe
ruim 6000 bezoekers ontvangen.
Een en ander tot grote tevreden
heid van de organisatoren (pagi
na 4).
Nieuws uit Zeeland op de
pag. 2, 4, 5, 6, 7 en 12
j Binnen- en buitenlands
nieuws op de pag. 3 en 9
Sport op de pag. 10 en 11;
Radio en televisie op pag. 13
Financieel nieuws op pag. 15.
In het beleidsplan worden vijf alter
natieven genoemd, waarvan het plan
tot afvloeiing van 762 werknemers als
het meest haalbare wordt gekwalifi
ceerd. Dit alternatief betekent een
consolidatie van de levensvatbare pro-
duküijnen in Maastricht en Loosdui
nen. Maastricht blijft uitsluitend als
produktiefaciliteit gehandhaafd voor
onder meer industriebanden en -bin
nenbanden, regeneraat. kabel vulmengs-
el en schuimverwerking. Er wordt
vanuit gegaan, dat deze produktie-
eenheid na reorganisatie binnen twee
jaar weer gezond kan zijn.
Natuurlijk verloop
In dit beleidsplan worden de nog
levensvatbare produktielijnen van He
veadorp naar Loosduinen overge-
bracht. Volgens natuurlijk verloop
verlaten in Doetinchem 60, in Maas
tricht 246, in Heveadorp 385, door
opheffing van het kantoor in Hevea
dorp 47 en op het hoofdkantoor in
Loosduinen 24 mensen de onderne
ming. Van de 762 werknemers, die
moeten worden ontslagen, zijn er 362
in de directe en 400 in de indirecte
sector werkzaam.
Alternatieven
Volgens het eerste alternatief zouden
alle 2800 werknemers gevaar lopen en
volgens het tweede zijn de consequen
ties, dat 1030 werknemers naar een
andere baan zullen moeten uitzien. Dit
alternatief houdt de bouw in van twee
(Zie slot pagina 3 kolom 3
klaard. dat er in het begin van de
zestiger jaren 1.1 miljoen dollar naar
een hoge Nederlandse functionaris zou
zijn gegaan, In 1972 zou daar nog eens
100.000 dollar bij gekomen zijn. Met
die hoge functionaris zou prins Bern-
hard bedoeld zijn. Deze heeft echter
via premier Den üyl ontkend ooit geld
van Lockheed te hebben ontvangen.
Premier Den Uyl zei dit bij de instel
ling van de commissie-Donner.
TEL AVIV (UPI, DPA) De Israëli
sche autoriteiten hebben maandag vijf
Arabieren gearresteerd die worden be
schouwd als aanstichters van de eer
ste algemene staking, die voor van
daag is uitgeroepen onder de 400.000
Arabische burgers van de joodse
staat. Volgens de politie zijn de vijf
arrestanten leden van de communist!
sche partij.
De staking was uitgeroepen als pro
test. tegen de onteigening van Arabi
sche grond ten behoeve van Joodse
kolonisten.
Een van de centra van de staking
wordt waarschijnlijk hei stadje Naza
reth. waar de communistische burge
meester Tewfik Zayyad. zich heeft
aangesloten bij de staldngsoproep.
Het communistische partijdagblad
heeft er bij de Arabieren op tange
drongen geen geweld te gebruiken
tijdens de staking. Het is voor het
eerst sinds de oprichting van de staat
Israël dat de Arabische bevolking zo'n
pi-Q^gj voorbereidt.
JJMUIDEN: De Nederlandse deel
nemer aan de clipperrace rond
de wereld, het jacht 'The Great
Escape', is gistermorgen in IJ-
muiden aangekomen. Het jacht
kwam donderdag na 96 dagen
op volle zee in Dover aan. De
uitslag van de race zal op 2 april
in Londen bekendgemaakt wor
den. Volgens een voorlopige bere
kening zal het schip de derde
plaats in het eindklassement be
zetten. Op de foto de bemanning:
V.lJt.r. Bart Jan van Cronenburg,
Freek Faber, Paul Fennis, zittend
schipper Dirk Nauta, Jack Olie,
zittend Jose Detmers, Jan Carre
en Elly Donker.
De inzet van de staking is de grond in
Galilea, waar de afgelopen jaren de
Arabische bevolking is gegroeid ter
wijl de joodse bevolking in aantal
verminderde. De bevolking bestaat nu
uit 52 procent joden en 48 procent
Arabieren. De regering wil er nu jood
se nederzettingen en een legerkamp
vestigen.
Ook op de westelijke Jordaanoever
blijft het onrustig. In verscheidene
plaatsen richtten betogers barricaden
op, stichtten straat-brandjes en hesen
de zwart-roodgxoene vlag van de Pa
lestijnse bevrijdingsorganisatie. In het
dorp Bir Zeit bij Bethlehem en in
Ramallah en Oost-Jeruzalem bleven
veel winkels en scholen gesloten.
(Van onze correspondent).
BRUSSEL Overeenstemming over de accijnzen op sigaretten en
bier heeft het eindelijk mogelijk gemaakt dat de drie Benelux-lan
den op 1 juli 1977 de grenscontroles op een groot aantal producten
kunnen afschaffen. Dat is overigens een lange en moeilijke weg ge
weest. Het proces van unificatie van de accijnzen binnen de Bene
lux had al geleid tot éénmaking van de accijnzen op tabak (rook-,
pruim- en snuiftabak), alcoholhoudende dranken (wijn), alcohol
vrije dranken, suiker en minerale oliën (waaronder benzine, diesel
olie en stookolie)Wat nog te doen stond, betrof de sigaretten en de
problemen van de bierbrouwerijen.
Minister Duisenberg en zijn Belgi
sche collega ran financiën Declerck
hebben maandag op hun Luxemburgse
collega Vouel sterke druk moeten uit
oefenen, eerst in een algemene verga
dering van het ministeriële Benelux-
comité, daarna nog een half uuj
besloten vergadering, voordat er een
akkoord uit kwam.
De afwerende houding van de Luxem
burger was wel te begrijpen. Het
totaal van de heffingen op sigaretten
GENèVE De wereldgezondheidsorganisatie (WHO), die zetelt
in Genève, heeft maandag een conferentie bijeengeroepen van inter
nationale griepdeskundigen. Deze gaan de situatie bestuderen die
is ontstaan doordat in de Verenigde Staten een griep is uitgebro
ken die veel gelijkenis vertoont met de Spaanse griep, die in 1918
aan meer dan een miljoen mensen het leven kostte.
De conferentie zal worden gehouden In Genève, naar alle waarschijnlijkheid
op de achtste april.
De Amerikaanse president Ford heeft inmiddels besloten dat elke Amerikaan
moet worden ingeënt tegen de griep. De WHO wijst er overigens op dat tot op
heden slechts twaalf van de op de Spaanse griep lijkende gevallen zijn gecon
stateerd in de Verenigde Staten.
De conferentie van de volgende week zal bekijken of andere landen het besluit
van president Ford moeten volgen.
(accijnzen en BTW) bedraagt in Ne
derland en in België 67 procent van
ae prijs. In Luxemburg is dat echter
maar 58.5 procent. Van Luxemburg
verlangden Nederland en België daar
om aanpassingsmaatregelen die de
prijzen in Luxemburg sterk zouden
doen stijgen. Het prijsverschil be
draagt thans ongeveer twee kwartjes
per pakje.
Uiteindelijk kon worden overeenge
komen dat dit prijsverschil tot prak
tisch de helf-t wordt gereduceerd.
Overeengekomen is een gelijk accijn
spercentage van 60,5 procent van de
prijzen, met aanpassingsmogelijkhe
den via- de BTW. Uiteindelijk zal vier
jaar na de inwerkingtreding van de
overeenkomst, op 1 juli 1977, nog
slechts een prijsverschil van ongeveer
een kwartje per pakje bestaan.
Dit
de
was een concessie aan
Luxemburgers, die natuurlijk ook be
dongen hebben da*, in afwachting van
de ratificatie van de accijnsovereen-
komst de nu bereikte afspraken niet
door autonome wijzigingen in de nati
onale tarieven worden teniet ge
daan.
het om. Geen van de ministers van
financiën was bereid schat kisunkom-
sten prijs te geven. De bereikte over
eenkomst heeft ook een neutraal ef
fect op de grote en de kleine brouwe
rijen. die door de wetgevingen uiteen
lopend Deh&ndekl worden.
Minister Djisen'oerg was orer de
bereikte overeenstemming erg tevre
den. .Door deze accijnsovereenstem-
min-g heeft de Benelux aan prestige
teruggewonnen wat verloren was ge
gaan doordat men de monetaire „mi
ni-slang" heeft opgegeven".
Ook is overeenstemming bereikt
over de vrijstellingen voor reiziger»
bagage. Bij de inwerkingtreding van
de accijnsovereenkomst zal de thans
geldende vrijstelling ten belope ran
f 430 verhoogd worden. Ieder jaar zal
daar wat bij komen, totdat uiteinde
lijk een vri jstellingsniveau van 1690
zal zijn bereikt-
Bier
De moeilijkheden inzake de bierac
cijns zijn eveneens op een praktische
manier opgelost. De uiteindelijk ge
vonden formule heeft een neutraal
effect op de schatkisten, en daar ging
AMSTERDAM Voor de tweede maal
dit Jaar wordt koffie duurder. Per 31
maart gaan de consumentenprijzen
voor gebrande koffie met 10,20 per
pakje van 250 gram omhoog.
Deze prijsverhoging is evenals de vo
rige in januari (12 ter. 14 ceni/ bet
gevolg van de sterke stijging van de
koffieprijzen op de wereldmarkt- De
tariefswijziging is tot stand gekomen
in overleg me*, het ministerie van
Economische Zaken, zo heef*, de Vere
niging van Nederlandse Koüiebran-
ders en Theepakkers bekendge
maakt-
(Van onze correspondent)
DEN HAAG De maximumprijzen
voor aardappelen zullen pas woensdag
van kracht worden en niet vandaag,
zoals aanvankelijk in de bedoeling lag.
Het besluit tot het aan banden leggen
van de aardappelprijzen werd vrijdag
in de ministerraad genomen.
De verwerking van dat besluit tot
een beschikking in de Staatscourant
vergt, meer tijd dan was gedacht.
Bintjes mogen van woensdag af niet
duurder zijn dan f 1,05 (verpakt) of
f 1,- (onverpakt). Winkels die voor de
aardappelen op dit ogenblik al lagere
prijzen berekenen, moeten die prijs
op dat lagere niveau bevriezen.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
- UITGEZONDERD OOST
BURG - WIL AFHAKEN
VLISSINGEN - De meerderheid van
de dertig Zeeuwse gemeenten is - zo
blijkt uit een tussentijdse balans - in
principe bereid het Regionaal Pedago
gisch Centrum Zeeland te financieren.
De voorkeur wordt gegeven aan een
regeling tussen de gemeenten onder
ling, uitsluitend ter financiering, waar-
in de Stichting RPCZ blijft be
staan.
Hoewel een aantal maanden geleden
als uitgangspunt was genomen, dat
alle gemeenten voor 15 maart j.l. hun
standpunt zouden hebben bepaald-
móeten de raden van een dozijn ge
meenten nog een uitspraak doen. Te
gen deelneming in welke vorm dan
ook aan een gemeenschappelijke rege
ling (ter financiering) is de meerder
heid van de Zeeuws-Vlaamse gemeen
te. met name in het oostelijk deel.
Terneuzen, Hulst, Hontenisse en Sas
van Gent vinmden, dat financiering
van het RPCZ een taak van het rijk is.
Ook de gemeente Aardenburg is bij.
de 'nee'-stemmers. Sluis heeft zich
uitgesproken. Alleen Oost-
tend lichaam, waarin onderwijs en
gemeenten op voet van gelijkheid ver
tegenwoordigd zouden zijn.
2. Een regeling ter financiering van
het RPCZ. waarbij de gemeenten al
leen inspraak zouden krijgen over de
financiële aspecten van het RPCZ. In
de conceptie van deze regeling zou
het RPCZ als stichting bijeenblijven
bestaan. Het bestuur van het centrum
iktsiiwii, xtc. uc&buur
/er,e*S,Kira- Inn-Minn op. een overlejor.
meenteraad van Axel zal vandaag
(dinsdag) het afwijzend voorstel van
b. en w. behandelen.
De Indertijd aangestelde zogenaamde
structuur commissie RPCZ heeft de ge
meente twee regelingen voorgelegd,
waar uit een keus kon worden ge
maakt:
1- Een gemeenschappelijk regeling
met inspraak voor de gemeenten op
financieel en inhoudelijk gebied. Het;
RPCZ zou daarin worden omgebouwd j
tot een rechtspersoonlijkheid bezit-1
gaan, samengesteld uit vertegenwoor
digers van de subsidiërende gemeen
ten. stelt deze begroting al dan niet
vast. De deelnemende gemeenten zijn
gehouden zich neer te leggen bij de
beslissingen van het overlegorgaan
Te weinig subsidie
De situatie is au, dat het rijk vijftig
procent van de exploitatiekosten van
het RPCZ voor zijn rekening neemt,
met alen ver scande, dat het rijk het
verdubbelt dat de Zeeuwse j
gemeenten betalen. Als alle Zeeuwse
gemeenten aan het subsidieverzoek
van het RPCZ zouden voldoen, zou de
financiering van he* centrum rond
zijn. De feitelijx situatie is. dat een
aantal gemeenten veel minder subsi
die geeft dan wordt gevraagd. Ande-.
ren geven in het geheel geen bijdrage..
Gevolg van dit alles is, dat er een
tekort ontstond, dat ieder jaar op-j
nieuw door het rijk werd bijgepast-
De gemeenten voelden er echter niets
voor zonder medezeggenschap steeds,
meer aan het centrum te moeten beta
len, terwijl hei RPCZ tegelijkertijd
aandrong op zekerheid ten aanzien j
van de financiële bijdrage van de
gemeenten.
Teneinde deze impasse ie doorbreken
heeft de Provinciale Onderwijscom
missie (poe) medio 1974 een struc-
tuurcommissie ingesteld, die tot doel,
had de financiering van het centrum
veilig te stellen. De commissie, onder
voorzitterschap van gedeputeere
J. P- Boersma, stelde een
schappelijk regel rig op ter f ïnancie-,
ring van het centrum. Volgens die
regeling zou de stichting RPCZ moe-;
ten worden omgebouwd tot een rechts
persoonlijkheid bezittend lichaam-
waarin onderwijs en gemeenten op
gelijk voet zouden zijn vertegenwoor
digd. dat hield in inspraak van de
gemeenten zowel op inhoudelijk als
op financieel gebied. Negentien van de
dertig gemeenten in Zeeland reageer
den in eerste instantie positief -
De regeling stuitte evenwel op grote
bezwaren van het bijzonder onder
wijs. dat inspraak ran gemeenten m
de inhoudelijke kant van het RPCZ-
werk zag als een inbreuk op
vrijheid van onderwijs. Het openbaar
onderwijs daarentegen was voorstan-
Zie slot pagina 12 kolom 3
muteere mr. 1 1
eer, gemeen irihrPkPT
ter fïnaacie- UI UI ClkCI
MAASTRICHT (ANP) Een politie-
man uit Maastricht heeft maandag
morgen de 23-jarige H. K. uit Valken
burg-Houten met een sehot uit zijn
pistool gewond, toen deze ach verzet
te tegen zijn arrestatie.
De man moest- nadat hij op heterdaad
was betrapt bij een inbraak, me*, zijn
handen gespreid tegen een muur gaan
staan om gefouilleerd te worden- Hier
vernette mj zich tegen. Bij de worste
ling die ontstond grig een schot af uit
net aienstwapen van ce agent- De
kogel raakte het hoofd van de ver
dachte. die na doktersbehandeling als
nog kon worden opgesloten Twee
andere verdachten, die samen met K_
werden gearresteerd, lieten zich zon-
der verwet insluiten.
