PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Prijzen
stegen
0,9 pet
MINISTER IN CONFLICT MET
KAMER OVER FLUORIDERING
Wilson kondigt
aftreden aan
„De Zeeuwse wateren mogen geen
tweede Loosdrecht of Kaag worden"
de krant
van zeeland
Yorrink wil geen uitstel van debat in
afwachting ontwikkeling filter
Compromis in kamer verwacht over de
winkelsluiting op zaterdag: 5 uur
w
töbd-lekhers
peg, 2
Jl9e jaargang no, 65
Woensdag 17 maart 1976
0 januari hall maart:
pEN HAAG De stijging van
ljet consumptieprijspeil in één
jpaand met 0,9 procent betekent
{en lelijke tegenvaller. Terwijl
de opwaartse tendens nog leek
mee te vallen met een stijging
on 0,5 procent tussen half de
cember 1975 en half januari van
dit jaar, is de stijging tussen
half januari en half februari een
soort 'explosie'.
Deze toeneming is het drievoudige
ran die in de overeenkomstige perio-
ie ran vorig jaar. En dit pas begon-
c?n jaar is nu al een prijsstijging
bereikt van bijna 1.5 procent.
Soz steeds is dit een geflatteerd
teeld, omdat de stijging van de kos-
io der gezondheidszorg nog niet zijn
rarvrerkt. Dat gebeurt meestal pas in
snriL Zouden deze wel zijn verwerkt,
dan zou zeker al een stijging van
yee procent zijn bereikt. Bovendien
de laatste benzineprijsstijging niet
rerwerkt, omdat die juist na de peil
datum van het CBS viel.
Gezien het feit dat de periode febru
arimaart meestal een flinke stijging
teweegbrengt (vorig jaar ongeveer
een procent) achten deskundigen de
mogelijkheid groot dat de raming van
«n totale prijsstijging dit jaar van
T3 tot acht procent niet met de
redelijkheid zal overeenkomen.
in dit verband wordt er van de
rijde van de consumentenorganisatie
aesirmenten Kon takt dé aandacht op
gerestigd dat een flink stuk van de
prijsstijgingen in de overheidssector
te rieden is doordat gas en elektrici
teit aanzienlijk duurder zijn gewor
den. „De overheid moet meer op haar
eigen tarieven gaan letten en zal zich
tachtig op het prijsbeleid moeten
aldus Konsumenten
Prijsstijgingen werden verder geno-
Seerd bij: brood, koek en gebak, aard-
ippelen, dranken, vlees en .vleaswaren,
&nde dranken, vlees en vleeswaren,
onderhoud van woning, kleding en
schoeisel (voornamelijk door het ten
einde lopen van het uitverkoopeffeöi
a tweedebands auto's. Dalingen wer
den alleen gemeld voor fruit, althans
in hoofdzaak, en voor margarine.
De FNV en CNV willen dat de rege
ring een strakker prijsbeleid gaat voe
ren. De FNV is erg teleurgesteld
de prijsstijging van 0.9 procent. „We
kunnen gerust vaststellen", zo zei de
beer F. Drabbe, secretaris van
FNV. „dat er grote vraagtekens zijn
plaatsen bij het door de regering
revoerde prijsbeleid. In welke secto
ren de stijgingen het hardst zijn aan
gekomen, weten we pas over enkele
weken, maar zeker is dat een van de
meest stijgende, de aardappelsector is
geweest. Wij willen dan ook een
strakker prijsbeleid van de regering",
aldus de heer Drabbe in een voorlopig
commentaar.
De heer H. van der Meulen, secretaris
ren het CNV zei over het nieuwe
prijsindexcijfer: ,,De winst die in janu
ari is geboekt is tenietgedaan door
de verhoging van het cijfer over fe
bruari. Dat is zeer jammer, want de
winst die we in januari boekten is
duidelijk
Scheurtjes
Winding
De regering heeft wat moeite met
de financiële aspecten van een
vaste Westerschelde-oeververbin-
ding, maar de beslissing komt
snel (pagina 2);
Sfeertje
Minister Westerterp betreurt de
sfeer waarin de Oosterschelde-
zaak is getrokken (pagina 2);
iatlhaus
Aardenburg maakt zich op voor
de 23e uitvoering van de Mat-
(pagina 6).
Nieuws uit Zeeland op pag.
5,6, 7,9;
Binnen- en buitenland op
Pag- 3, 11;
Opinie en achtergrond op
Pag. 4;
Sport op pag. 12, 13
Radio en televisie op pag. 14;
financiën en economie op
pas. 15
LONDEN De Britse premier
Harold Wilson wuift hier -naar
mensen, die samenstroomden voor
zijn ambtswoning Downingstreet
10. na het bekend worden van
het nieuws dat Wilson binnenkort
zal aftreden.
VERRASSING IN LONDEN:
(Van onze correspondent)
LONDEN Binnen de Britse Labour-partij is een felle strijd om
de macht ontbrand nadat premier Harold Wilson dinsdag onver
wacht te kennen gaf te zullen aftreden als premier zodra er voor
hem een opvolger als partijleider is gekozen.
Wilson verraste vriend en vijand toen
hij bekendmaakte dat hij koningin
Elizabeth al op 8 december van lie1
vorig jaar op de hoogte had gesteld
van zijn voornemen half maart te
zullen aftreden „om plaats te maken
voor een opvolger", zoals Harold Wil
son dat in zijn officiële verklaring
vanuit zijn ambtswoning Downing
Street nummer 10 omschreef.
Wilson stond dertien jaar aan het
hoofd van de Labour-partij, waarvan
bijna acht jaar als premier, en bezet
te 81 jaar lang een zetel in het
Lagerhuis- Volgens de Labour-leider is
zijn besluit om heen te gaan niet
ingegeven door politieke of gezond
heidsredenen. Wilson, die vorige week
60 jaar werd, verkeert in uitstekende
gezondheid en hij zou zijn taak in
theorie nog vele jaren kunnen vervul
len. Zijn voorgenomen aftreden bete
kent geen regeringswisseling en Wil
son wil normaal als parlementslid
Hoewel premier Wilson twee jaar
geleden al heeft verklaard niet langer
dan tot zijn 60e jaar als premier te
willen dienen waren er destijds wei
nig politici en diplomatieke waarne
mers in Londen zelfs onder zijn
intieme vrienden binnen het kabinet
die aan die uitlating veel waarde
hechtten. Wilson, de absolute meester
van het compromis en de man die
zijn Labour-partij vaak tegen alle
kansberekeningen in als een eenheid
in stand wist te houden, leek plezier
te scheppen in zijn bezigheden als
geen ander in de heksenketel van
Britse politiek.
Uit de manier waarop premier Wil
son gisteren zijn verrassende aftreden
Zie slot pagina 3 kolom 5)
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Tussen de tweede kamer en minister Vorrink (volksgezondheid) is dinsdag een
conflict ontstaan over de fluoridering van het drinkwater. De kamer vindt dat de minister het beste
het regeringsvoorstel, dat fluoridering van het drinkwater een wettelijke basis geeft, voorlopig kan
intrekken. Afgewacht moet worden of het uit een oogpunt van techniek en van volksgezondheid mo
gelijk is om een filter te ontwikkelen, dat bij tegenstanders van fluor aan de kraan bevestigd wordt
en dat de fluor uit het drinkwater haalt, vindt de tweede kamer.
Minister Vorrink voelt echter niets
voor uitstel dat, als de Kamer
haar zin krijgt, zeker enkele maanden
kan duren en wil hei wetsontwerp
zo snel mogelijk in stemming bren
gen. Op voorstel van het PvdA-kamer-
lid Roethof (een partijgenoot van de
minister) is de discussie voorlopig
opgeschort tot donderdag. Onmiddel
lijk na de schorsing had de voorzit
ster van de Vaste Kamercommissie
voor volksgezondheid, mevrouw Van
Leeuwen, een gesprek met de minis
ter. De bewindsvrouwe is tijdens dit
gesprek echter niet van standpunt
veranderd.
Beraad
De fracties zullen nu zo snel moge
lijk intern de nu ontstane situatie
bespreken. Donderdag, vlak voor de
hervatting van het debat, zal de ka
mercommissie in een vergadering be
slissen of het parlement met een
ordevoorstel zal komen om de be
raadslagingen uit te stellen tot meer
zekerheid is verkregen over de moge
lijkheden van een defluorideringsfiï-
ter. Gezien het feit dat op deze op
schorting al eerder is gezinspeeld
door Dees (WD) en Nooteboom
(D'66) en dat het uitstel uiteindelijk
concreet werd gevraagd door de eigen
partij van de minister en het feit dat
de christen-democraten al eerder heb
ben laten jveten grote waarde te hech
ten aan het onderzoek naar het deflu-
orideringsfliter, ligt het voor de hand
dat een overgrote meerderheid het
indienen van een dergelijk ordevoor
stel zal steunen. Het is niet bekend
hoe de minister op zo'n voorstel, dat
een politieke nederlaag voor haar be
tekent, zal reageren.
de tegenstand van een kamenmeerüer-j slechts zouden worden verleend aan1
heia te doen verminderen. Bij de nota gebieden waar ook a'. eerder was
van wijzigingen deden zij de concessie gefluorideerd- Bovendien werd vastge
legd dat in de te verlenen vergunnin
gen voorzieningen voor bezwaarden
moeten zijn opgenomen.
Vorige week nog. in de eerste ter
mijn. had mevrouw Vorrink gezegd te
„overwegen" deze beperking in te voe
ren en de voorschriften voor alterna
tieve voorzieningen zelf te zullen toet
sen bij het behandelen van de
DEN HAAG De tweede kamer
schorste het beraad over de fluo
ridering van het leidingwater. Mi
nister Vorrink en slaatssecreta-
Hendriks werden enigszins
overvallen door deze onverwach
te wending en gingen na kort be
raad met elkaar weg uit de kamer.
(Zie slot pagina 3 kolom 7
Wijzigingen
Inmiddels hadden de bewindslieden
getracht met kracht van argumenten
MAXIMALE OPENSTELLING WAARSCHIJNLIJK 54 UUR
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Een meerderheid van de tweede kamer en staats
secretaris Hazekamp (economische zaken) zullen elkaar naar alle
waarschijnlijkheid vinden in het volgende compromis: zaterdags de
winkels om 17 uur dicht en een maximale openstelling van 54 uur
per week. Dit bleek dinsdagavond in het debat over de voorgestelde
nieuwe winkelsluitingswet. Voor andere amendementen tot wijzi
ging van het ontwerp is niet voldoende bijval.
De bewindsman vindt het kernpunt
van de wet het aantal openstellingsu
ren en niet het tijdstip van de zater
dagmiddagsluiting. Juist de zelfstandi
gen uit het kleinbedrijf zijn veront
rust over aantasting van hun inkomen
door beperking van de openstelling.
Zij willen geen vrije tijd ruilen voor
een lager inkomen. Detailhandel is nu
eenmaal dienstverlenend, 55 uur maxi
maal open is veel, maar velen zitten
er onder. Aanzienlijk verdere beper
king van het maximum en sluiting op
zaterdagmiddag om bijvoorbeeld 14
uur zou onaangename gevolgen heb-
uur per week gaan werken. Openstel
ling tot 18 uur op alle dagen is het
meest logisch, aldus Hazekamp.
Sociaal is het begrijpelijk dat
eerdere zaterdagmiddagsluiting wordt
voor de winkels in de:
de
ben voor de duurzame consumptiegoe-gepleit. In de praktijk is een ontwik-
-•- -1- i- ->«■ keling aan de gang naar vrijwillige
eerdere sluiting- Waarom zouden we
dwingen?, aldus de staatssecretaris,
aie weliswaar gelooft dat de consu
ment zich aan zou passen, maar vindt
dat ingrijpen in het consumentenge
drag van koopgewoonten niet via deze
met'nodek moet gebeuren.
Eton deel van de Kamer is dit niet
geheel met de staatssecretaris eens.
branche, de rijdende winkels,
zei staatssecreratis Hazelkamp.
De voorgestelde 55 uur is een com-j
promis tussen de wensen van belang
hebbende partijen. In de huidige situa-
tiè wordt de volledige openstelling:
van 60 mogelijke uren al niet benut.
Met de nieuwe wet wordt de ontwik
keling, die aan de gang is, redelijk;
benaderd, ook al omdat de werkne
mers in de detailhandel per 1 juli 401
(Zie slot pagina 3 kolom 2)
JACHTHAVENBEHEERDERS IN ZEELAND
„WE MOETEN HET WEL GEZELLIG HOUDEN"
WACHTLIJSTEN VOOR
VEERSE MEER; OOK
HAVENS GREVELINGEN
RAKEN AARDIG VOL
MIDDELBURG „Van de Zeeuwse
wateren geen tweede Kaag af Loos.
drecht maken, liet moet gezellig blij
ven". Opmerkingen van deze strekking
zijn te beluisteren bij veel beheerders
gemeenten, watersportverenigingen
en zelfs particuliere exploitanten i
van de Zeeuwse jachthavens. Zeeland
heeft de watersportliefhebbers met
vaartuigen variërend van het kleinste
zeilbootje tot de meest luxueuze mo
torjachten momenteel een kleine
6000 ligplaatsen aan wateren van ver
schillend karakter (open en geslo
ten) te bieden. Belangrijke uitbreidin
gen zijn op korte termijn niet te
verwachten. Ondertussen blijft de bo-
tenverkoop toenemen en daarmee de
vraag naar ligplaatsen.
Steeds knellender wordt daardoor de
vraag in hoeverre daaraan moet wor
den toegegeven- Het begrip 'vol' mani
festeert zich vooral met betrekking
tot het Veerse Meer, waar veel jacht-
'n?.vens een wachtlijst hebben. Daar
bij speelt niet alleen het beschikbare
aantal ligplaatsen, maar als het gaat
om het bepalen van een aanvaardbare
oppervlakte bevaarbaar water per
vaartuig, moet ook rekening gehouden
worden met het soms overstelpende
aantal 'passanten' dat in het hoogsei-,
zoen van buiten de provincie op de
Zeeuwse wateren vertier komt zoe
ken. Algemeen neemt in Zeeland ook
de zorg toe over het aantal buitenlan
ders dat in toenemende mate ligplaat
sen in beslag neemt en zelfs complete
jachthavens 'claimt'. Vooral bij de Bel
gen is Zeeland favoriet, maar ook bij
Fransen en
Buitenlanders
Voorzitter B. Vriesman van de water
sportvereniging "De Arne' in Middel
burg, welke vereniging de jachthaven
'Oostwatering' aan het Veerse Meer
huurt, zegt er onder meer over: „In
sommige havens van het Veerse Meer
vind je voor meer dan de helft buiten
landers. Wij hebben altijd al gezegd
dat we niet gediend zijn met nog
meer jachthavens, alleen maar voor
buitenlanders. Het moet geen tweede
Loosdrecht worden".
Commissaris der koningin dr. C. Boer-
tien heeft vorige maand in Antwerpen
verklaard dat de aanspraken van de
Zeeuwen op ligplaatsten niet teniet
mogen worden gedaan door de claims
van de grote jachtclubs van buiten de
provincie en stelde dat er een ver
deelsleutel moet komen. In Amemuï-
den wordt voor de jachthaven 'Oran
jeplaat' (met een wachtlijst van een
kleine 180 aanvragers) al een selectie
toegepastArnemuidenaars krijgen
voorrang, dan komt de categorie 'Ne
derlanders' aan de beurt en vervol
gens de buitenlanders-
Voor het Veerse Meer biedt alleen de
(particuliere) uitbreiding van
jachthaven .Oostwatering' met een 100
nieuwe ligplaatsen (daaraan wordt
momenteel gewerkt) en mogelijk nog|
een tweede jachthaven in Kamperland
nog enig soelaas. Bij de wsv 'Arne',]
waar men nog een 60 tot 80 liefheb
bers op de wachtlijst heeft, ervaart:
men de huidige situatie zo bleek'
uit opmerkingen van de heer Vries
man nog niet als een 'schreeuwend
tekort'. „Na de uitbreiding van
Oostwatering en eventueel Kamper
land, is het voorn et Veerse Meer toch
wel welletjes", zo vindt hij.
Oosterschelde
Liefhebbers die voor het Veerse Meer
.niet maar aan de beurt komen, richt
ten hun hoop op de Oosterschelde,
omdat men aanneemt dat daar nog
een flink aantal ligplaatsen beschik
baar zal komen. Twintig procent van
de bezetters van vaste ligplaatsen aan
Het Veerse Meer zei enkele jaren
geleden bij een enquête van het recre
atieschap Veerse Meer zonder meer
naar de Oosterschelde te zullen ver
huizen als daar plaats komt na de
afsluiting. Maar of langs de Ooster
schelde in de toekomst zoveel jacht
havenaccommodatie wordt gescha
pen als sommigen wel veronderstellen
is nog twijfelachtig, getuige onder
meer een recente uitlating van staats
secretaris Meijer van erm dat er op
dat gebied geen behoefte is aan
'grootscheepse ontwikkelingen' in het
Oosterscheldegebied-
Na het Veerse Meer is het Greveiin-
genmeer in de belangstelling geko
men. Er verrezen twee forse jachtha
vens. in Brouwershaven (met een 400'
ligplaatsen) en de (particuliere) jacht
haven in Bnrinisse (650). Ook deze
nieuwe jachthavens zijn inmiddels zo
goed als vol. Havenmeester J. W. G.
Heulstee: „Wij moeten ai veel mensen
teleurstellen"- Het uitgestrekte Greve-
lingenmeer kan, zo meent hij, nog
wel wat hebben. „We moeten het
natuurlijk wel een beetje genoeglijk
houden, maar het is een hele grote
plas. Als iedereen op een mooie dag
uitvaart, wordt het zo gespreid dat
het op het water nog bijna leeg liSa",
Andermaal:
de drie
CF;
Jjantlijn
kpnicuw is het probleem
'de drie van Breda' Jn
ffiCwl de Nederlandse vamen
leving ter d!v.-u.%v<.- geteld.
In een verklaring van do
re-ad van kerken in werd
gisteren gepubliceerd
wordt namelijk gepleit voor het heen-
zenden van dè drit- Duitse oorior^muv
dadigers. die hun levenslange straf uit
zitten in de gevangenis van Breda. En
daarmee is dews zaak andemutal aan
de orde, hoewel velen in Nederland v:
het liefst maar zouden willen vergo
ten of zelfs verdringen. Laas die drie
in Breda en hoe minder er over word*
gesproken hoe beter het is, zo m'-n'-n
tallozen. Vier jaar geleden w.-.s deze
kwestie eveneens onderwerp van felle
discussies, eindigend me', een behwrest-
emoüoneïe kamerzitting. Zij liep uit in
de regeringsbeslissing dat voorlopig
niet tot strafonderbreking van de drie
zou worden overgegaan: zl) bleven In
Breda.
rjdens deze discussie van 1971 en
1972 kreeg één aspect in het bij
zonder de aandacht, namelijk het
verschijnsel dat onder de aanduiding
KZ-syndroom bekend is geworden.
Duizenden Nederlander. zo bleek
toen leefden nog altijd onder een
immense druk. een gevolg van over
heersende herinneringen aan de oor
logsjaren. in het bijzonder aan de
kamptijd. Mede als gevolg van de gro
te aandacht die dit verser.ijrtsel kreeg
tijdens de debatten over de drie van
Breda, werden de behandelingsmoge
lijkheden voor oorlogsslachtoffers met.
psychische moeilijkheden verbeterd en
uitgebreid. Daarop
zinspeelde gister
avond de voorzitter
van de raad van
kerken in een vraag
gesprek met het
NOS-Journaal: het
zou volgens liem een reden kunnen
zijn om dit element de weerslag op
deze categorie oorlogsslachtoffers van
een eventuele vrijlating bulten be
schouwing te laten, een gedachte die
ook ln de verklaring is terug te vin
den. In hetzelfde journaal kwam ech
ter dé deskundige op dit terrein
professor Bastiaans vertellen dat er
nog altijd twintig- tot veertlgdtuzend
Nederlanders onder zware psychische
druk leven als gevolg van de oorlogs
jaren dat wil zeggen een zodanig groot,
aantal dat de behandelingsmodel ij kho-
den nog altijd te gering zijn. Daarmee
werd dit argument van de raad van
kerken in feite ontkracht: vrijlating
van de drie zou wel nieuw leed bete
kenen voor de slachtoffers van 1940-
1945.
Is daarmee de discussie geëindigd?
Voor velen: ja, de zaak is afgedaan.
Voor anderen is het echter moeilijk
de zin te verstaan van een voortduren
de gevangenhouding van de drie ln
Breda, uitgebluste mannen die nu al
meer dan dertig jaar opgesloten zitten.
De grote moeilijkheid is echter dat er
tussen de beide groepen Nederlanders
de groep dergenen die blijvende ge
vangenisstraf juist en rechtvaardig
vindt en diegenen die zich afvragen
of deze straf werkelijk in overeenstem
ming is met die humanitaire waarden
waarvan men zegt dat ze in Nederland
hoog worden gehouden, de moeilijk
heid dus is dat tussen beide catego
rieën vrijwel geen discussie mogelijk
is- Men kiest voor het een of voor het
andere standpunt en met die keuze is
er in de meeste gevallen tegelijkertijd
sprake van een verharding: men luis
tert niet meer naar de argumenten
van de ander. Daarmee eindigt dan de
discussie, helaas op een weinig bevredi
gende manier.
Destijds heeft zich in Israël een ver
want gesprek voorgedaan rond de
berechting en later de executie van
Eichmann. Eton kleine groep Israëliërs
was er namelijk voorstander van dat
deze administrateur van de vernieti
ging teretót zou staan voor een Inter
nationaal tribunaal en zelfs waren en
kelen gekant tegen uitvoering van de
doodstraf. De wijsgeer Martin Buber
bijvoorbeeld achtte noch de doodstraf
noch levenslange opsluiting in enige
verhouding te staan tot hetgeen Eich
mann aan hes: joodse volk had bedre
ven. Beter zou het geweest zijn wan
neer men deze misdadiger tot het ein
de zijner dagen harde arbeid had laten
verrichten op de Israëlische grond, op
dat hij zich dagelijks zou hebben gere
aliseerd dat het joodse volk sterker
was dan de door hem voorbereide ver
nietiging, aldus Buber. Hij zette dat
uiteen in een vraaggesprek met de
New York Times, enkele dagen na
Eichmanns executie. Buber verwees
tijdens dit gesprek nog naar een rede
die hij in 1953 in Duitsland had gehou
den toen hem de vredesprijs van de
Duitse boekhandel was uitgereikt.
Te hebben die toespraak nog eens
overgelezen. Een indrukwekkend
stuk: een rede tot het Duitse
volk van iemand die eens temidden
van dit volk had geleefd en in het gees
telijk tweestromenland van joods en
christelijk denken was gevormd. Ja aan
dit denken nieuwe opvattingen ha/i
toegevoegd. Slechts één citaat: .Die
genen die miljoenen van mijn vólks-
en geloofsgenoten hebben omgebracht,
hébben zich in een zodanige sfeer van
onmenselijkheid geplaatst dat het mijn
voorstellingsvermogen te boven gaat",
zei Buber. ,Hr kan zelfs geen haat
meer in mij op komen, laat staan een
overwinning van de bact". Zou da: niet
ook een houding kunnen (of zelfs moe
ten) zijn van Nederland jegens de drie
van Breda? In dat geval zou men ze
zwijgend kunnen heenzenden en de
eigen opvattingen over de zin van de
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1
