Goed slapen in de tent is de
sleutel voor een verkwikkende vakantie
Hiswa-tentoonstelling vrijdag open
ffETENSW AARDIGHEDEN VOOR
VEILIGHEID TE WATER
15
Hiswa
kort
Rabobank 9
WOENSDAG
10 MAART 1976
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
pi nieuwe Mariholm AK 20, een kajuitzeiljacht met achterkajuit,
igjp12.20 x 0.90 m Prijs 31.800 gulden
Vrijdag gaan de grote poorten van de Amsterdamse RAI weer openi
voor de Hiswa-tentoonstelling van schepen, tenten en alles wat
daarmee samen hangt. Ditmaal zijn de motorboten en de zeilsche
pen weer op één tentoonstelling te zien, in tegenstelling tot vorig
jaar toen er twee tentoonstellingen werden gehouden. Iedere wa
tersporter kan op de Hiswa, die tot en met 21 maart wordt gehou
den, zijn hart ophalen en voor iederen is er wel iets te vinden wat
van zijn of haar gading is.
Groot, klein, toer, wedstrtijd, lux, Spar
taans, motor en zeilen, alles is te zien en
uiteraard te koop. Daarbij komen nog
deduizerid-en-cen accesoiresen nuttige
hulpmiddelen, reddingsmiddelen, in
strumenten voor ver-weg-varen, kle
ding en alls wat op en rond het water
van nut kan zijn of de zaak kan ver
fraaien. Dat alles onder gebracht in
honderden stands, waar vele vaklie
den klaar staan om hun waren aan te
prijzen, toe te lichten en te verkopen.
Nu heeft een nieuwe scheepseigenaar
kapitein geen enkel papier nodig waar-
uitzijn nautische kennis blijkt wanneer
hij met een plezierjacht het water op
«r AT TT TTFT9 Aanbevelingen
VV IA. -1- A JLJL/ A- Op verzoek van de Hiswa heel
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM - Wie zich een
boot wil aanschaffen moet
eerst een lijst van eigen wensen
aanleggen en vervolgens zijn
portemonnee inspecteren.
Men dient er vooral ook reke
ning mee te houden dat men
geld heeft voor een losse uit
rusting. Onderstaand overzicht
toont ten naaste bij waar de
prijzen voor verschillende soor
ten boten ongeveer beginnen.
Kano's f375 a f475; roei-, vis- en op-
Maasboten f 375 tot f 1650; jeugdzeilbo-
ten f900 tot f1700; open zeilboten
(2750 tot f4850; kajuitzellboten met 2
zitplaatsen f7000 tot f 11.500; met vier
iüapplaatsen f 10.500 tot f 16.500; idem
iet binnenboordmotor f35.000 tot
(45000; motorzeilers f35.000 tot
(50.000; open motorboten zonder mo
tor f1900 tot f4300; kgjuitmotorboten
ronder motor, 2 slaapplaatsen f5000
»t f7200; idem met vier slaapplaatsen
(7750 tot f 12.000; idem met vier slaap
plaatsen met binnenboordmotor
f19.000 tott ƒ29.000; idem met zes
slaapplaatsen f34.000 tot f39.000.
Verder overwege men bij de aanschaf
f men wil gaan varen ,op vaarten en
tone plassen, rivieren. XJsselmeer of
Extra aandacht zal de bezoeker
van de Hiswa ongetwijfeld
schenken aan het vaartuig dat
voor de RAI is opgesteld. Het is
een 75-tons zeiljacht, het grootste
pleziervaartuig ooit op een wa
tersporttentoonstelling getoond.
Kunst
Tijdens de Hiswa is er een ten
toonstelling van werken van Ne
derlandse zeeschilders en een fo
totentoonstelling die betrekking
heeft op de vorig jaar gehouden
8ad-Amsterdam 700. Er worden
daarbij (in de Glazen Zaal) ook lo
ten verkocht t.b.v. de stichting
Het Zeilend Zeeschip.
Modellen
Een expositie van modellen is
ook op de Hiswa te zien. Het zijn
de bekroonde produkten van een
prijsvraag uitgeschreven door het
Amsterdamse blad De Echo, uit
de leeftijdsgroepen 6-10, 10-14, 14-
18 en ouder dan 18 jaar.
Computer
Tijdens de Hiswa zullen de Bo
og en IBM de bezoekers per
computer adviseren bij de keuze
van een motor voor watersport^
doeleinden. Daartoe zijn in de
hoofdentreehal van het RAI-
gebouw een drietal computerunits
opgesteld, die zijn geprogram
meerd met de belangrijkste gege-
vens van alle in Nederland ver
krijgbare motoren voor de water
sport Per uur kunnen de compu
ters 400 adviezen verstrekken.
De in een motor voor zijn boot
geïnteresseerde behoeft slechts
korte vragenlijst in te vullen.
Dan verstrekt de computer de
merken en typen motoren, als
mede alle belangrijke gegevens
Van deze machines, de naam en
het adres van de importeur en het
nummer van de stand waarop de
genoemde motoren zijn te vinden.
Ook vermeldt de computer het
standnummer 66 van de Bovag,
ffaar lijsten met verkoop- en
service-adressen klaar liggen.
Bij het type motor beperkt de
computer zich niet tot binnen- en
buitenboordmotoren, maar is ook
het hekaggregaat, de tweetakt en
viertakt, de benzine en diesel en
oe elektrische aandrijving in het
Programma opgenomen. De mo
torvermogens zijn in zes catego
rieën verdeeld, evenals de te be
steden bedragen.
Voor Nederland is dit de eerste
mul dat op een dergelijke wijze
Per computer voorlichting wordt
gegeven.
op open water. Vele wateren hebben
geringe diepgang. Schepen met een
diepe kiel hebben (vooral op zee) be
tere zeileigenschappen. Verder is uiter
aard van belang hoe men de boot wil
gebruiken, voor toerzeilen, wedstrijd
zeilen, voor dagtochten of voor langer
verblijf. In alle gevallen is bij aankoop
een proefvaart erg gewenst en verder
moet men vooral, als men leek is, bij
deskundigen of ervaren amateurs om
raad vragen.
Comfort
Alles wat het gemak dient moet be
taald worden. Wat is comfort aan
boord? Onder andere zorgen daarvoor
de volgende punten; kooilengte. sta-
hoogte, zitcomfort binnen en buiten,
uitzicht, grootte en indeling van kom
buis, wc-ruimte en toiletgelegenheid,
verlichting interieur, ventilatie, ver
warming. geluids- en warmte-isolatie.
bergruimte e.d.
Een boot kopen is ten dele een kwes
tie van vertrouwen. Maar sommige
dingen kan men zelf controleren. De
tails zoals het ankergerei, anti-slip op
het dek, complete zeerailing, mogelijk
heid tot oppikken van 'man-
overboord'. brandpreventie (afeuigven-
tilator, thermisch beveiligd gas, gas-
kist met oritluchting). blusmiddelen,
goede afcluilters op buitenboordaan-
sluitingen, lensmiddelën
Nog een paar raadgevingen: kies
goed passende reddingsvesten, vooral
ook voor kinderen, leer varen en be
studeer het vaarreglement, weet hoe
een boot te onderhouden, kies een be
schutte ligplaats, dek de boot af als u
hem niet gebruikt, en vooral ook: sluit
een verzekering voor de boot.
Op verzoek van de Hiswa heelt de
rijkspolitie te water (district Amster
dam) een aantal aanbevelingen opge
steld die betrekking hebben op de vei
ligheid op het water. Als vuistregel geeft
men: 'Beroepsvaart heeft voorrang op
recreatievaart'. Deze is ingegeven door
de ervaring dat recreatieschippers niet
te allen tijde blijk geven de verkeersre
gels te kennen die gelden voor het wa
tergebied waarin zij zich bevinden.
Bij het bevaren van rivieren en kana
len moet de recreatieschipper als stelre
gel aanhouden:
a. houd zoveel mogelijk stuurboordwal,
b. vermijd het varen in de as van het
vaarwater;
c geef de beroepsscheepvaart in ver
band met de diepgang van het schip de
mogelijkheid om het diepe gedeelte van
het vaarwater aan te houden;
d. kijk tijdens het varen regelmatig ach
terom, zodat u niet overvaren wordt
door een ander hooog op het water lig
gend schip.
Ter voorkoming van brand en explo
sie aan boord van een vaartuig voorzien
van een benzinemotor of alwaar een gas
fles aanwezig, dient bijzondere aan
dacht besteed te worden aan de vol
gende punten:
a. stel de motor pas in werking nadat de
motorkamer of de plaats waar de gasfles
staat goed geventileerd is;
b. ventileer regelmatig de verblijven
waar butaan- of propaangasflessen
aanwezig zijn;
c. vergeet niet bij het tanken van be
nzine de op butaan- of propaangas wer
kende koelkasten uit te schakelen;
d. voorkom het gebruik van verkeerde
drukregelaars op butaan- en propaan
gasflessen;
e. controleer of de uitlaat van de moto
ren voldoende geïsoleerd is.
Uitrusting
Zeer belangrijk voor de veiligheid op
het water is ook de uitrusting van het
vaartuig. In dit verband zijn aanbeve
lingen opgesteld door de international
Yacht Racing Union,
In deze aanbevelingen wordt onder
scheid gemaakt tussen:
open wateren - de open zee of grotere
binnenmeren;
half beschutte wateren - delta- of kust
wateren en meren waar het vaartuig
geacht wordt zich op niet meer dan drie
zeemijlen van een veilige haven of ander
geod beschut gebied te begeven;
beschutte wateren - rivieren, kleine me
ren en baaien met een afstand van min
der dan drie zeemijlen in lengte of
breedte van een veilige haven of ander
goed beschut gebied.De leidraad is sa
mengesteld in de vorm van een check
list in twee delen.
Deel A - Pleziervaartuigen van 8 meter
L.O.A en meer en van 5.5 meter tot 8
meter L.O.A.
Deel B - Pleziervaartuigen van minder
dan 5.5 meter L.O.A.
Deel A
(ADVERTENTIE)
"Ik heb al mijn verzeke
ringen door de Rabobank
laten verzorgen, da's
'n zeker gevoel"
Pleziervaartuigen van 8 meter L.O.A.
en meer (aangeduid door 'X')
Pleziervaartuigen van 5,5 meter tot 8
meter L.O.A. (aangeduid door 'O')
Als minium standaard aanbeveiling
geeft de IYRU voor de twee typen sche
pen op alle drie categorieën water:
REDDINGSVEST in overeenstemming
met officieel vastgesteld normen; eén
voor elk bemanningslid, gedragen of ge-
stouv.d op een makkelijk bereikbare
plaats
REDDINGBOEI in overeenstemming
met officieel vastgesteld normen; groot
genoeg om makkelijk in te kunnen ko
men en voorzien van een joon.
Ten minste één binnen bereik van de
stuurman.
Tweede REDDINGBOEI als boven,
voorzien van een zelfontbrandend licht
DRIJVENDE WERPLUN. met drij
vende ring, niet minder dan 30 meter
langen met een breeksterkte van 115kg.
Binnen bereik van de stuurman.
VOLDOENDE ZEERELING met
SCEPTERS en HANDGREPEN of
VERSCHANSING voor de bemanning
om zich tijdens het werk aan dek te
kunnen vasthouden of vastzetten.
EERSTE-HULPMIDDELEN met in
structies.
ZEEKAARTEN en andere zeevaart
kundige publikaties betreffende het te
bevaren en direct aangrenzende gebied.
Waterdichte LANTAARN met reserve
batterijen en lampen.
NAVIGATIELICHTEN in overeen
stemming met nationale of internatio
nale vaarreglementen
MISTHOORN in overeenstemming met
nationale of internationale vaarregle
menten
Middelen tot het aanbrengen van een
NOOD-STUURINRICHTING.
ANKER met niet minder dan 15 meter
staaldraad, lijn of ketting NOODSIG
NALEN
4 Parachute fakkels op open water en
voor de goede type schepen in half be
schutte wateren
4 Handstakel lichten.- rood 4 Handsta
kel lichten - wit
RADAR REFLECTOR volgens door
IMCO aanbevolen specificatie.
LENSPOMPEN uitgezonderd in be
schutte wateren, een Tweede lenspomp
met de hand bediend.
PUTS voorzien van een aangesplitste
lijn. ten minste één BRANDBLUSSER
van het type 2.5 kg C02 of 1.5 kg droog-
poeder. indien het vaartuig is voorzien
van een motor, verwarmings- of verlich-
tingsapparatuur.
Gemakkelijk bereikbare AFSLUITERS
aan alle brandstoftanks.
GEREEDSCHAP VOOR DE MOTOR en
reserve onderdelen.
KOMPAS en een reserve kompas op
open water.
Voor varen op open en half beschutte
wateren stelt IYRU als minimumeis een
RADIO-ONTVANGER geschikt voor
het ontvangen van weerberichten.
ECHOLOOD of LOODLIJN.
De Apollo 32 TT de Luxe Mk II 9.60 x 3.10 x 0.73 m.i. Dit is een
nieuwe versie van een luxueus dieseljacht met voor- en achterka
juit die 110.000 gulden kost.
DRINKWATER in geschikte reservoirs
(tanks)
VEILIGHEIDSGORDEL (harnastype)
in overeenstemming met officieel vastr
gestelde normen, in zeilvaartuigen één
voor elke persoon aan boord en in mo
torvaartuigen een voor elke persoon die
aan dek moet werken of in de omgeving
van de kuip.
OPBLAASBAAR REDDINGVLOT,
OPBLAASBARE BIJBOOT of VASTE
BIJBOOT met riemen of paddels goed
gesjord, te slepen of aan te voeren of di-
rekt bereikbaar vanaf het dek. in staat
de gehele bemanning te dragen en:
a. als het een opblaasbaar reddingvlot
betreft, dient het opblaasbaar te zijn
d.mv. een cylinder samengeperst gast
en ten minste iedere twee j aar te worden
gecontroleerd op een juiste werking.
b. als het een opblaasbare bijboot be
treft dient ten minste een der luchtka
mers te allen tijde opgeblazen te zijn.
c. als het een vaste bijboot betreft, dient
deze over voldoende drijfvermogen te
beschikken om de hele bemanning in
volgelopen toestand drijvende te hou
den.
TWEEDE ANKER met staaldraad, lijn
of ketting van niet minder dan 30 meter
lengte op open water en op open en half
beschut water voldoende extra touw
werk, geschikt voor afmeren of slepen.
Deel B
Pleziervaartuigen van minder dan 5,5
meter L.O.A.
REDDINGVEST in overeenstemming
De nieuwe Marak GSAK type 2
met nog meer leefruimte dan zijn
voorganger. Lang 10.60, breed 3.40
meter met zes slaapplaatsen.
met officieel vastgestelde normen, één
voor elk gemanningslid. gedragen of ge
stouwd op een gemakkelijk bereikbare
plaats.
DRIJVENDE LUN van niet minder dan
15 meter lengte. TWEE ROEIRIEMEN
EN DOLLEN, twee PEDDELS of een
ANKER met niet minder dan 15 meter
staaldraad, lijn of ketting. PUTS met
aangesplitste lijn. Ten minste één
BRANDBLUSSER van het 2.5 kg C02
type of 1,5 kg droogpoeder, indien het
vaartuig is voorzien van een motor,
verwarming- of verlichtlngepparatuur.
AMSTERDAM - Kamperen
hoeft geen behelpen te zijn.
Men kan het ook zeer comfor
tabel doen. Niet zozeer de tent
is de hoofdzaak dan wel het
slapen erin. Met goed slaapma-
teriaal voelt men zich meestal
overdag ook gelukkig.
Wat is daarbij van belang? Om te
beginnen moet men beseffen dat de
kou van onderen komt. Schuimplastic
matrasjes isoleren goed. Kinderen
hebben voldoende aan een plaat van 1
tot 2 centimeter dikte: die kan men zelf
overtrekken met dunne katoen.
Schuimplasticmatrassen met een nop-
penproflel isoleren uitstekend en zijn
klein op te vouwen. (Wie rugklachten
heeft neemt liever een vlak schuim
plastic matras).
Luchtmatrassen zijn kouder. De
lucht erin wordt opgewarmd door de
eigen lichaamswarmte. Even een weet:
leg er een heel dun (halve centimeter)
plaatje schuimplastic op.
Favoriet zijn voor velen de één- en
tweepersoons soufflé- luchtbedden, die
opgepompt normale tien centimeter
dikke matrassen zijn, met of zonder
hoofdkussen. Eventueel de bovenkant
met stof bekleden voor extra warmte.
De beste zijn van rubber op katoenba
sis, warm gevulcaniseerd. Er zijn ook
nylonbedden, meer bedoeld voor de
rugzakkampeerder. Gebruik bij lucht-
bedden altijd een hand- of voetpomp
(of een elektrische).
Water
Luchtbedden zijn niet bedoeld als
watervlot. zeker niet in zeewater. Wie
zo'n luchtbed wil hebben moet er een
kiezen waarop een duidelijk etiket zit
met de vermelding dat het zeewater-
bestendig is. Er bestaan ook opvouw
bare strechers, maar die nemen veel
plaats in en ze moeten wel van een Iso
lerende laag zijn voorzien en meer dan
twee steunbeugels hebben. Koop in ie
der geval een goede - hier is goedkoop
zeker duurkoop.
Voor baby's zijn er oppompbare
reiswiegjes voor in de auto en in de
tent. Voor wat oudere een linnen bedje,
hangend in een buisframe waarin dan
een schuimplastic matrasje wordt ge
legd.
Slaapzakken
Slaapzakken zijn er in soorten. De
duurste zijn meestal de beste want dan
zit er dons in. Nadeel van dons is dat
de isolerende werking verdwijnt als
men erop ligt, dus er moet een schuim
rubber plaatje overheen. Er is zuiver
dons (erg duur), maar ook half dons
(goedkoper en ook goed). Ander onder
scheid dat soms gemaakt wordt is wit.
half wit- en grijs dons waarvan het
grijze het minst isoleert.
Géén nylon overtrekken voor dons
(dan kan condens ontstaan). Voor
hoogzomer kan men volstaan met een
vulling van 700 tot 800 gram. in voor-
en najaar moet het meer zijn. De beste
uitvoering is een 'schotjes-gestikte'
slaapzak waarin het dons zich goed
spreidt. Voor gezinskamperen is het
dekenmodel met ritssluiting het pret-
tigst; dan is de deken ook thuis te ge
bruiken (wat men rustig kan doen').
Niet alleen duur dons wordt voor
slaapzakken gebruikt, ook synthetisch
spul. Voordeel: goed isolerende onder
kant. Nadeel: grotere omvang. Voor
deel: goedkoper. Nadeel (soms): niet
altijd goed wasbaar (let op het was
voorschrift!). In de slaapzak altijd een
lakenzak gebruiken met overslag over
de bovenkant en het kussen - dat
voorkomt veelvuldig wassen. Kouwe
lijke mensen kunnen een flanellen
slaapzak nemen.
De maat is belangrijker dan u denkt
Te klein, en u hebt het koud. De opge
geven maten door fabrikanten zijn
vaak de snijmaten daarvan moet u de
stiknaden dan nog aftrekken. Een
goede maat is 1.60 bij 2 meter; voor
lange mensen 1.80 bij 2.10 meter. Let
erop dat de rits overdekt is en zowel
aan de binnenkant als buiten openge
trokken kan worden. Een katoenen
overtrek is beter dan gecoated nylon.
Er zijn nog andere vullingen, super-
licht zoals aluminiumfolie of neo-veen.
Meer geschikt voor rugzakkampeer-
ders. Ongeschikt zijn vullingen van
wolvezels, wattine en kapok. Was don
zen slaapzakken nooit in de wasma
chine!
Koken
Even belangrijk als slapen is eten.
Kookgemak telt erg bij kamperen.
Butaan- en propaangas is te krijgen in
wegwerp- cartouches en in gasflessen.
Op de meeste gasflessen kan men ver-
deelstukken aansluiten zodat koken en
(bijvoorbeeld) verlichten mogelijk is.
Camping-Gaz is bijna overal verkrijg
baar evenals Jet-Gaz; Benegas vooral
in noordelijke landen. Popgaz ts een
nieuw merk dat goed ingevoerd gaat
raken. Voor seizoenkamperen zijn er
grote gasflessen van Esso en Shell.
Men kan het beste één merk kiezen
omdat aansluitingen niet genormali
seerd zijn.
Kampeercomforen zijn er in koffer
model, meestal tweepits maar ook
(voor seizoenkampeerders) met drie of
vier pitten. Er zijn ook gasflessen
waarop men een of twee branders
monteert. Wegwerpcartouches zijn re
latief duurder maar gemakkelijk om
snel iets onderweg te brouwen.
Wij kampeerder, vroeger met pri
mussen die op petroleum branden. Ze
bestaan nog altijd en voldoen uitste
kend. Men heeft er wel twee nodig om
gemakkelijk een maal te bereiden. Op-
timus heeft nu een kooktoestel voor
petroleum of benzine in een trommel
waarvan het deksel windscherm is. In
houd van de tank is een halve liter,
voldoende om twee uren achtereen te
branden. De befaamde koperen primus
(primus is eigenlijk een merknaam) is
ook in trommel verkrijgbaar.
Pannen horen erbij. Zo licht moge
lijk, aluminium dus. In elkaar pas
send. Deksel geschikt als koekepan,
maar een 'echte' erbij is wel erg han
dig. Een aluminium kookring maakt
dat er twee pannen op elkaar gezet
kunnen worden bij bet koken (niet op
een primus, dat valt eerder om dan a
denkt). Bij gezinskamperen kan een
snelkookpan handig zijn.