PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
minikrant
DODE BIJ RELLEN
IN BASKENLAND
„Geen opdrachten naar De Schelde als
meer orders in scheepsbouw loskomen"
Meisje verbrandt in
paniek pleegvader
Taxichauffeur door
twee man vermoord
'ilMtsbezoeken
bezoeking'
Pagina 3
219® jaargang no. 58
Dfojdag maart 1976
Elke vrijdag In d« PZC de SPECIALE ADVERTENTIE-
RUBRIEK voor verenigingen, actiegroepen e.d. voor
advertentie» ZONDER WINSTOOGMERK.
HEVIG TREFFEN POLITIE-STAKERS
(Van onze correspondent)
BILBAO Reeds bij het begin van de algemene staking, die maandagochtend in het Basken
land begon, viel het eerste slachtoffer, dat men in zekere zin moet optellen bij de vier doden
ran de bloedige botsingen verleden week woensdag in Vitoria. De 18-jarige metaalarbeider Vi-
jente a Ferrero bezweek aan de verwondingen die hij opliep bij een heftig treffen tussen de
politie en stakers in de voorwijk Basauri van Bilbao (aldus niet bevestigde berichten, terwijl of
ficiële versies nog spraken van 'één zeer ernstige gewonde').
Ook op andere plaatsen in het 1
fnland kwam het tot een treffen
.jsen activisten en de politie, zonder
,<jt er tot nu toe melding is gemaakt
ran verdere slachtoffers of van het
e^ntuele aantal t/rrestanten.
De algemene staking uit protest
i^en de gebeurtenissen van Vitoria,
het algemeen wegens de slechte
mische en onduidelijke politieke
•oestand, was voorbereid door de
usest uiteenlopende oppositiegroepe
ringen; clandestiene vakbonden, Baski-
üe onafhankelijkheidsbewegingen,
socialisten, communisten en uiterst-
ïjTkse organisaties. Zij kwam 's mor
ons langzaam op gang, maar rond
let middaguur werd de deelname al
«schat op 70 tot 80 procent van de
verkende bevolking in het Basken-
ind, en greep de staking nog verder
om zich heen. De openbare diensten
bleven voorlopig wel in werking.
De oroepen van de overheid klon
ken dus voor dovemansoren. De gou
verneurs van de vier Baskische pro
vincies hadden het illegale karakter
van deze actie onderstreept en verze
kerd dat zij met alle middelen die zij
tot hun beschikking hadden de open
bare orde zouden handhaven. De mi
nister van binnenlandse zaken Fraga
Iribame, die gedurende het weekeinde
een kort bezoek aan Vitoria bracht,
had daar gezegd: „Wij doen ons uiter
ste best om de conflicten op te los
sen. Maar wie strijd wil, zal die ook
krijgen, met alle gevolgen van c
De regering kan en wil geen anarchis
tisch optreden toelaten- Het is on;
vaardbaar dat men alleen de regering
voorwerpt; „U heeft de schuld"; de
schuld treft ons allemaal. Wij moeten
NA NACHTELIJKE RUZIE
ZAANSTAD (ANP) Het verstoren van een in de nacht ontlo
ken romance tussen zijn pleegdochter en een jongen, die het meis
je aterdagavond in een café had ontmoet en mee naar huis had
genomen, heeft de 68-jarige P. F. Kriek uit Krommenie het le-
rai gekost. Zijn lijk werd zondagochtend verkoold onder de as
nu zijn geheel afgebrande woning aan de Vermaningstraat 26
a Krommenie teruggevonden.
de les trekken uit de tragische gebeur
tenissen van Vitoria en allen te za
voorkomen dat dit zich kan herha
len".
De minister van vakbonden probeer
de inmiddels de belangrijkste staking
in Vitoria op te lossen met de benoe
ming van een buitenstaander tot
middelaar, die zich in de eerste paats
inspande om het ontslag van een
twintigtal stakingsleiders ongedaan te
maken.
In de rest van Spanje deden zich
sporadisch kleinere acties voor in in
dustriesteden. Buiten het Baskenland
werd de aandacht vooral gericht op
de krijgsraad tegen negen officieren,
leden van de Militaire Democratische
Unie, die maandagochtend begonnen
is in een garnizoen nabij Madrid.
Acht van de negen officieren die te
recht stonden op de aanklacht van
„aansporing tot oproer" als leden van
de clandestiene Militaire Democratie
Unie UMDhebben waarschijnlijk
hun eigen vonnis getekend door zich
als krijgsgevangenen te gedragen. De
eisen tegen deze acht officieren (één
majoor en zeven kapiteins) gaan van
twaalf tot vier jaar. En gezien hun
weigering om ook maar enige mede
werking te verlenen aan dit proces, is
het praktisch zeker dat ze ook veroor
deeld zullen worden. Dat betekent au
tomatisch het oneervol ontslag uit ae
strijdkrachten.
Alleen de jongste beklaagde, lucht
machtpiloot Ruiz Cilleros, houdt zich
aan de methoden van deze krijgsraad.
In tegenstelling tot de anderen had
hij niet geprobeerd zich te laten ver
dedigen door een burgerlijke advocaat
(enkelen van Spanjes bekendste oppo
sitieleiders hadden zich daartoe be
schikbaar gesteld), maar een lucht
machtkolonel tot verdediger be
noemd-
Vondelings
bezoeking
DEN HAAG: Het zoontje van de
vermoorde taxichauffeur Gerard
Hofstede brengt met bloemen een
laatste groet aan zijn vader.
MILJOENENBUIT
BIJ OVERVAL
BERLIJN (DPA) Bij de grootste
overval tot nog toe in West-Berlijn
hebben vier gewapende mannen maan
dag 2,3 miljoen mark buitgemaakt.
De overval had plaats in het grootwin
kelbedrijf Kade we waar in het trap
penhuis twee geldlopers werden over
vallen door de als werklieden vermom
de rovers. De koffer met geld was met
handboeien aan de polsen van de lo
pers verbonden. De overvallers slaag
den er met speciale apparatuur in de
boeien los te maken.
De buit was de opbrengst van zaterdag
die gedurende het weekeinde in de
kluis was opgeborgen.
Ruim duizend taxi's in begrafenisstoet
Maandagmiddag heeft de 19-jarige
pleegdochter Wilhelmina S. tegenover
'ie politie van Zaanstad bekend, dat
aj het huis in paniek in brand had
gestoken, nadat ze de oude man bin-
ten bij een heftige ruzie een fatale
duw had gegeven, waarbij hij met
ajn hoofd tegen de tafelrand viel en
bewegingloos bleef liggen.
Het drama speelde zich af in het
alleenstaande laatste huis van een
doodlopend straatje. Willy kwam 's
DscLis thuis met een jongeman, die
kort tevoren in een café voor het
eerst ia haar leven ontmoet had. Vol
gens haar eigen verhaal wilde ze
graag met hem alleen zijn, maar de
oude man hoorde haar thuis komen,
kleedde zich aan en kwam naar bene
den. Hij vond het blijkbaar wel gezel
lig en stelde voor een borreltje te
drinken- Aanvankelijk gingen de beide
jonge mensen daarmee wel akkoord,
maar nadat de uren verstreken, begon
het hen te vervelen en poogden zij
Kriek ertoe te brengen weer naar bed
te gaan. Deze vertikte dat echter en
diarover ontstond ruzie.
Er werd geen overeenstemming be
reikt. Kriek weigerde het paar alleen
te laten. De jongeman vertrok tenslot
te zondagochtend omstreeks half
acht-
N'adat hij weg was. laaide de ruzie
tossen Kriek en Willy hoog op Ze
werd zo woedend, zo heeft ze althans
zelf verklaard, dat ze Kriek een flinke
duw gaf. De oude man sloeg bij zijn
ral tegen de hoek van de tafel en
bleef roerloos op de grond liggen.
Willy wist er geen raad mee. Kriek
bewoog helemaal met. „Ik dacht dat-
hy dood was." verklaarde ze later
tegen de politie. Of dit zo was is nog
toet vastgesteld. Dr. J. Zeldenrust van
het gerechtelijk laboratorium heeft
sectie verricht, maar aangezien het
(Zie slot pag. 3 kol. 1
vaadec;, In
krant
laatste
De Koninklijke Maatschappij "De
Schelde' te Vlissingen heeft maan
dag voorlopig het laatste koop
vaardijschip overgedragen (pagi
na 2).
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2, 4, 5, 6 en 7;
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3
en 9;
Sport op de pagina's 11 en
13;
Radio en televisie op pagina
14;
Financieel nieuws op pagina
15.
BASATJRI, SPANJE: Bloemstuk
ken op een wit laken markeren
de plaats, waar maandagmorgen
een 18-jarige jongen in het Baski
sche stadje Basauri door een po
litiekogel in het hoofd werd ge
troffen. toen 8000 stakers slaags
raakten met de guardia civil. De
jongen, die meedeed aan de pro
testbijeenkomst die gericht was
tegen de gebeurtenissen in Vitoria
vorige week. overleed later i
zijn verwondingen.
EST
't-
RIJSWIJK (ANP) De maan
dag begraven Haagse taxichauf
feur Gerard Hofstede is niet
door een maar door twee man
nen vermoord. Behalve de 19-
jarige Dirk N. heeft ook diens
19-jarige boezemvriend Anton
V. bekend schoten op Hofstede
gelost te hebben. Een derde me
deplichtige het 16-jarige'
broertje van N. heeft alleen
de taxi van Hofstede naar een'
andere plaats gereden. Dit heeft
hoofdinspecteur Viskil van de
Rijswijkse politie maandagavond
op een persconferentie meege
deeld.
Vorige week dinsdagnacht stapten
Dirk en Anton op de Grote Markt in
Den Haag in de taxi van Hofstede. Zij
gaven de chauffeur opdracht naar het
woonwagenkamp te rijden. Wel had
den zij besloten de rit niet te zullen
betalen. Hofstede nam daar bij aan
komst op het kamp echter geen ge
noegen mee.
Voor Anton was de tegenwerking van
de chauffeur aanleiding eeen pistool
te trekken. Hofstede wist hem dit
echter af te pakken en richtte het
wapen op Anton die op de achterbank
zat. Voor Dirk die naast de chauffeur
zat was dit het sein zijn revolver te
trekken en de chauffeur direct door
het hoofd te schieten. Na het schot
dat de chauffeur alleen verwondde,
ging N. zijn 16-jarige broertje Janus
halen. Die zou dan de auto kunnen
besturen, terwijl de andere twee Hof
stede in bedwang konden hou
den.
bleek echter dusdanig slecht, dat de
auto op een stuk beton vast kwam te
zitten. De jongens hebben het levenlo
ze lichaam toen weer uit de kofferbak
gehaald en naar het 150 meter verder
gelegen meertje op de puinstort weg
gesleept. In hei meertje werd het
lichaam woensdagmorgen door dui
kers opgedregd.
Rechercheur
Vijf scholen
De daders hebben de taxi toen van
het kamp naar de dichtbij gelegen
puinstort gereden. Daar beroofden zij
de chauffuer van zijn geld 300
gulden en ondanks de smeekbeden
van Hofstede hem te laten gaan beslo
ten de drie jongens hun enige getuige
dood te schieten. Zowel Anton als
Dirk vuurden in totaal vijf schoten op
de chauffeur af.
Na de schoten te hebben gelost leg
den de daders het lijk van Hofstede
in de kofferbak van ae taxi. Zij
wilden "net met auto en al ergens in
het water rijden, aldus hoofdinspec
teur Viskil. De rijkunst van Janus
In hoeverre Anton V. ook bij de
moord op de Rijswijkse rechercheur
De Krijger betrokken is geweest we
ten wij nog niet, aldus Viskil. Over de
zaak De Krijger wilde de Rijswijkse
politiechef 'in het beiang van het
onderzoek geen nadere mededelingen
doen'.
Behalve de drie jongens houdt de
politie ook nog de ouders en een neef
vast. „Zij weten mser van ae beide
moorden dan zij willen loslaten. Daar
om zuilen wzj ze voorlopig aan de
tand blijven voelen", aldus Vis
kil.
Evenals afgelopen vrijdag hebben
maandag weer politiemensen het
woonwagenkamp doorzocht. Bij het
onderzoek vond de politie twee pisto
len, identiek aan waarmee de moor
den zijn gepleegd. Het staat echter al
vast dat de pistolen die Dirk bij zich
had toen hij zich op het bureau
meldde zaterdag, de moordwapens
zijn.
Begrafenis
Meer dan duizend taxi's uit heel Ne
derland. enkele zelfs uit West-Duits-
land, hebben maandagmorgen meegere
den in de begrafenisstoet van de
Haagse taxichauffeur Gerard Hofste
de. die vorige week woensdag door
een 19-jarige Hagenaar om het leven is
gebracht. Enkele uren later volgde
onder niet minder belangstelling de
begrafenis van de Rijswijkse recher
cheur W. J. de Krijger, die twee
dagen later door dezelfde jongeman
van het leven was beroofd.
De taxichauffeurs begaven zich vervol
gens opnieuw naar de Houtrusthalien.
waar zij eisen tot betere beveiliging
van de taxi's nog eens onderstreepten'
in een massale bijeenkomst-
Wesferferp
Enkele honderden chauffeurs gren-
aendeier. daarna "net 3innehhof af en
eisten een gesprek met minister Wes
terterp van verkeer en waterstaat. Na
twee weigeringen stemde de minister
daarmee in en ontving in het gebouw
van de tweede kamer een delegatie
van de chauffeurs. Hij zei daar op
(Zie slot pagmo 3 kolom 2)
WOORDVOERDER VAN RIJN-SCHEL DE.VEROLME
'GROTE' SCHEEPSBOUW
IN ZEELAND IN
UITZONDERINGSPOSITIE
ROTTERDAM, VLISSINGEN
„De Koninklijke Maatschappij
T)e Schelde' zit tot in de 80-er
jaren vol met marineopdrach
ten. Het ligt niet in de lijn der
verwachtingen dat de Vlissing-
se werf scheepsbouworders toe
geschoven zal krijgen als er in
der daad meer orders van Neder
landse reders los zouden ko
men". Dat zei men bij het Rijn
Schelde-Verolme-concern maan
dag, gevraagd naar commentaar
op de uitlatingen van voorzitter
Bast van de Koninklijke Neder
landse Reders Vereniging.
De heer Bast had in een rede gesteld
dat de Nederlandse reders de komen
de jaren voor twee miljard gulden
aan orders zouden kunnen zorgen, die
voor een groot deel aan de Neder
landse scheepsbouw zouden toerallen,
indien de regering het investeringskli
maat verbetert.
„De positie van de Vlissingse werf is
dermate goed. dat we bij verdeling
van scheepsbouworders niet in de eer
ste plaats aan De Schelde denken."
aldus RSV-woordvoerder Van Rinkhui
zen. „Er is overigens van een concreet
order-aanbod nog geen sprake," ver
volgde hij. „Wij zijn officieel nog
door geen enkele reder benaderd. Het
gaat alleen nog maar om de uitspra
ken van de heer Bast- en een voorlopi
ge reactie van RSV-zijae. in dit geval
ten aanzien van de werf "De Schelde."
Zoals gemeld is maandag bij De
Schelde het voorlopig laatste koop
vaardijschip dat daar gebouwd is
de autocarrier Hoegh Trigger aan
de opdrachtgever overgedragen. De
scheepsbouw af del in g van De Schelde
gaat zich de komende jaren concen
treren op de bouw van fregatten in
serie voor de Koninklijke Marine;
opdrachten, waarmee de werkgelgen-
heïd bij de Vlissingse werf lange tijd
veilig is gesteld.Deze Zeeuwse scheeps
werf verkeert hiermee in een gunstige
uitzonderingspositie in de Nederlandse
scheepsbouw. De toestand in die be
drijfstak is zodanig, dat volgens de
president van het RSV-concern, tevens
voorzitter van de Nederlandse
Scheepsbouworganisatie Cebosine. het
totale werknemers-bestand van 50.000
in de komende vijf jaren met 7500 tot
10.000 verminderd zal moeten worden,
als gevolg van de daling van het aantal
orders op de wereldmarkt.
Orders
Eind december 1975 was de orderpor
tefeuille in de wereldscheepsbouw
dunner dan ooit sinds eind september
1972. Vorig jaar werden orders voor
tankschepen met -een totaal tonnage
van meer dan achttien miljoen bruto
ton geannuleerd. Lloyd's Scheepsregis
ter in Londen deelde mee dat eind
december over de hele wereld behalve
China, de Sowjet-Unie en Roemenië
nog maar 2216 schepen van meer
dan 100 bruto ton in aanbouw wa
ren met een totaal tonnage van
34640672 bruto ton. Dat was ruim
600.000 ton minder dan eind septem
ber.
Nederland
Nederland kwam eind vorig jaar niet
meer voor op de lijst van landen,
waar meer dan een miljoen ton in
aanbouw en bestelling was. In ons
land bedroeg de orderportefeuille
toen 944.940 ton; terwijl aan het eind
van bet daar voorgaande kwartaal er
nog voor 1.289.220 ton aan orfers in
de portefeuille zat.
In scheepsbouwkringen wordt de or
derontvangst van vorig jaar 60.000
ton "bedroevend laag' genoemd-
Een orderontvangst van totaal 800.000
ton per jaar wordt voor ons land als
"normaal' beschouwd. Als oorzaak van
ae overcapaciteit in de scheepsbouw
moet de technische ontwikkeling v
den gezien. Daarnaast- ontstond er in
de landen van de derde wereld een
uitbreiding van de scheepsbouw "in de
breedte'. Bij deze strcturele oorzaken
kwamen nog conjucturele: de oliecri
sis zorgde voor een stijging van de
olieprijs, die weer van grote invloed
was op de algemene produkr.e van
goederen, hetgeen de afnemende be
hoefte aan scheepsruime in de hand
werkte. De moderne scheepsbouw
wordt uitgeoefend in twee "blokken'
West Europa en Japan. Men worstelt
daar eigenlijk al vanaf 1965 met bet
steeds groter wordend probleem van
de overcapaciteit van de werven. In
kringen van he: bedrijfsleven vindt
men dat er met Japan 'niet te praten
is* over maatregelen Ook in het
westen is het lang geen koek en ei.
Zo is er sprake van wat men noemt
'concurren t ie-verralsi ngDe Franse
werven krijgen van de regering ioon-
Zie slot pagina 5 kolom 1
rft zich geschaard bij
diegenen die zich afvra
gen of in dos» tijd wn offi
cleol bezoek van oen bevriend
staatshoofd nog wel voldoen
de zin heeft. In dit verband
sprak hij zells om een "bezoeking'.
Hij heeft gelijk. Dergelijke evenemen
ten passen niet meer in de huidige tijd.
ze zijn een overtjüjfscJ uit een periode
waarin ae nog wel oen functie hadden.
Bijvoorbeeld de dagen van Bduard VII
van Engeland Wilhelm II van
Duitsland. Belde monarchen bedreven
met bezoeken aan buitenland» staats
hoofden een eigen vorm van buiten
landse politiek. Zo sur Bdusird VII
kans om in me: 1903 de anti Engelse
houding van de Fransen tc doorbre
ken: een beleid dat voor Europa grote
gevolgen had, zoals in 1914-1918 zou
blijken. Wilhelm II probeerde op zijn
manier een prestige op te bouwen als
de grote man van Europa, hetgeen
merkbaar was aan het vertoon waar
mee hij andere landen afre'vje. En als
hij als gastheer fungeerde, trachtte hi.i
op dezelfde manier indruk te maken:
er werden militaire spektakels gehou
den om toch maar duidelijk V: maken
dat het keizerrijk niet rüks was.
Voor de bevolking van de Europese
hoofdsteden waren dergelijke be
zoeken geen geringe attracties: er
werd vrijaf gegeven en langs de route
van de officiële stoet zag het zwart
van de mensen. Er werd gejuicht en
gezwaaid en op hun beurt groetten de
vorstelijke personen minzaam terug.
Voor menigeen was een staatsbezoek
een welkome onderbreking van de da
gelijkse sfeer en sleur, waarbij men
graag bereid v.-as een paar uur langs
de kar» van de weg c"
anders: nle-
Tegenwoordig ii
mand is op zo'n on
derbreking gesteld,
niemand ook neemt
er een snipperdag
voor op en de stoet
rijdt dientengevolge
door tamelijk stille straten. Voor ve
len levert dat bovendien nog een extra
ongerief: het verkeer wordt omgelegd
en het openbaar vervoer raakt in de
war. En dat alles voor een stoel, die
men 's avonds op het Journaal kan
zien-
Die Journaalbeelden accentueren de
devaluatie van het staatsbezoek in
het bijzonder: gastheer, gastvrouw
en de gasten fungeren in feite als spt
Iers in een televisiespel. Eij de samen
stelling van de draaiboeken wordt zon
der meer rekening gehouden met de
eisen van een modern medium als de
tv: de camera's moeten op een zo
gunstig mogelijke plaats worden opge
steld, het aanbieden van de bloemen
moet kunnen worden gefotografeerd
en gefilmd en de gang van zaken wordt
daaraan aangepast. Alles bijeen een
weinig zinvol gebeuren, dat tientallen
en nog eens tientallen mensen Ixnrig-
houdt, die zinvoller werk zouden kun
nen doen. Ministers moeten opdraven
om een buitenlandse ambtgenoot te
ontmoeten. Meestal echter hebben ze
deze buitenlandse collega nog kort te
voren in Brussel of in New York bij
de VN gezien. Kamerleden trekken
zuchtend een donker pak aan voor een
officiële ontvangst en journalisten pro
beren na te gaan of er nog één sprank
je nieuws is te ontdekken aan het ge
heel. Onlangs maakten we een receptie
mee ter gelegenheid van het bezoek
van de Deense koningin: er was een
kleine cirkel rond de eregasten, maar
de meerderheid van de bezoekers
veie tientallen stonden wat te wie
belen van het ene been op het andere.
Ze dronken een glas en consumeerden
een bitterbal. leerde men daardoor het
Deense volk beter kennen
Wondeling heeft een alternatief. Der-
V gelijke bezoeken zouden moeten
worden omgezet in uitwisselingen
tussen bevolkingsgroepen, vindt hij.
Boeren uit Nederland zouden bijvoor
beeld ploegwedstrijden moeten hou
den tegen collega's uit het bezoekende
land. een mogelijkheid die op allerlei
manieren valt te variëren. Vondeling
heeft in dezelfde sfeer nog een paar
denkbeelden uiteengezet. Ze komen ons
voor erger te ziin dan de kwaal: het
kost in de meeste gemeenten met eru-
ge buitenlandse uitwisseling de groot
ste moeite om dit soort programma's
vol te houden en dat zou nu een soort
officiële staatsuitwisseiing moeten
worden Er zijn toch met de meeste
landen voldoende contacten langs de
gewone vanzelfsprekende wegen
Jaarbeurzen, zakenbezceken. congre--
sen. sportwedstrijden, cupvoetbal en
wat niet ai meer. Waarom dat uit te
breiden Laat men de moed hebben
om zonder meer te erkennen dat de
staatsbezoeken uit de tijd zijn: ze ho
ren bij een vroegere periode van he-
internationale verkeer. Er zijn allerlei
andere methodieken voor in cie pi af
gekomen en als regel functioneren c e
goed. Er is geen enkele behoefte om
staatsbezoeken te vervangen door een
staatsuitwisseiing van ploegers of wat
dan ook. Dat zou een even grote "be
zoeking' kunnen worden.
Hervormde Synode
komt bijeen
DEN HAAG (ANP) De synode
vergadering van de Nederlands Her
vormde Kerk zal van 13 to* en m l
17 maart bijeen zijn in Hvdepark ie
Driebergen. Onderwerpen, die op de
vergadering ter sprake komen zijn d
rapporten over het avondmaal, bet
vijfjarig verslag van de visitatoren-
generaal. het rapport over de SMRA
en de regeling van bet predikanten-
