PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT PORTUGAL OP WEG NAAR BURGER- BESTUUR F-16 order nog niet getekend „Sas van Gent als consolidatiekern is belachelijk en ongeloofwaardig" OCCASIONS KOPEN Regering mengt zich niet in werkwijze commissie-Donner Drie Navo-bases IJsland geblokkeerd akkoord tussen politieke partijen EJV beweging der strijdkrachten Computerfout: alle kandidaten verpleegkunde geslaagd Vissers willen druk op Londen regering wil zekerheid over compensatie burgemeester drs. w. r. v. dusarduyn contra voorontwerp-streekplan Voorlichting of Indianenverhalen W*. famed zegt ifftnamen op Pag. 2 319e loargang no. 49 yr^ag 27 februari 1976 De gezamenlijke Beveland»# autodealer*. Zie pagina 8 tjBOVAG fan onze correspondent LISSABON Portugal is een stap dichter bij een parlementaire democratie gekomen na de Vertekening van een grondwettelijk akkoord tussen de vijf politieke partijen en de Beweging ier Strijdkrachten die sinds de val van het fascistisch regime van Caetano, in april 1974, de dienst in Portugal. In het akkoord, waaraan twee maanden is gesleuteld, worden de toe komstige taken van de militairen om schreven. Hadden de militairen na de val van de rechtse dictatuur zo veel macht naar zich toegetrokken, nu ls hun rol beperkt tot die van toezicht houders op de grondwet. Dit constitutionele pact MFA-Parti- dos (beweging der strijdkrachten-par tijen) zoals het officieel heet, heeft een looptijd van vier jaar en komt in de plaats van een verdrag dat april vorig jaar is gesloten; daarin hadden de militairen beslissende stem in alle politieke zaken. Zo konden de militai re 'leiders de president aanwijzen, en vele andere belangrijke posten, waar onder het premierschap, voor zich opeisen. Krachtens het nieuwe akkoord mo gen de militairen wetsontwerpen niet meer afkeuren, maar slechts voor na dere overweging terugsturen naar het parlement. Zij hebben ook de be voegdheid niet meer op de wetgeven de vergadering te ontbinden. Wat de algemene en presidentsver kiezingen betreft, de verkiezingen voor de wetgevende vergadering (par lement) is vastgesteld op 25 april en de verkiezing van een president twee maanden later, op 25 juni- President Da Costa Gomez heeft donderdag vijf officieren vrijgelaten uit de gevangenissen van Caxias en Santarem. Deze officieren waren gear resteerd na de militaire rebellie van november 1975. Onder de militairen die nog vastzitten, is generaal De Carvaiho, voormalig chef van de Cop- con, de militaire politie. PREMIER DEN UYL: (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG „De commissie-Donner bepaalt zelf haar werk wijze. De regering begeeft zich niet in veronderstellingen of uit spraken over de werkwijze van de commissie". Dat heeft pre mier Den Uyl donderdagmorgen geantwoord op schriftelijke vra gen van de PSP-tweedekamerleden Van der Lek en Van der Spek. De belde kamerleden vroegen Den Uyi plsteren of hij bereid is de taak ■ran de commissie zodanig uit te brei den, dat de drie ook een onderzoek instellen naar de geruchten dat prins 3ermiard geld van Lockheed gebruikt sou nebben voor het nakomen van persoonlijke verplichtingen. De kamerleden hadden hun vragen sebaseerd op uitlatingen in het VPRO- rsdioprogTamme Embargo van vrij- iu jl. In dat programma werd ge- jptdsi over „een situatie in Parijs" en ,ea mysterieuze dame". Ook wil- 6a de PSP'ers dat de commissie- ttasr op de hoogte zou wo gesteld van de inhoud van een televi sie-interview van de NOS met de Amerikaanse Journalist Jack Ander son, waarin dergelijke suggesties wer den gedaan. Dat interview werd nooit uitgezonden. Van der Lek van Van der Spek wilden dat de commissie- Tsn-drie de inkomensoverdrachten en rennogenstransacties van de prins swden onderzoeken. Maar volgens Den Uyl „heeft regering met de Instelling van de sie en de gegeven taakop- zo groot mogelijke waarbor- LEIDSCHENDAM Kandida ten die dit jaar eindexamen heb ben gedaan voor het diploma ver pleegkundige krijgen bericht dat allemaal zijn geslaagd. Door een bedieningsfout in de compu ter, die de resultaten van het eindexamen verwerkt, werd de sitslag van twee examenonderde len beïnvloed. De hoofdinspectie voor de volksgezondheid In Leid- scbendam heeft daarna besloten 1st de kandidaten, in de twee onderdelen, na de computerfout djn geslaagd. De hoofdinspectie nam dit be falt na een spoedberaad om .«en van de aan de examens deelnemende aankomende ver pleegkundigen de dupe van de computerfout te laten worden. Normaal zou tien procent van de ieelnemers zijn gezakt. Voordat öe hoofdinspectie tot het besluit kwam, wisten honderden kandida ten, die al hadden gehoord dat ze waren geslaagd, niet waar ze aan Joe waren. vaiïrfaag tig krant Nieuws uit Zeeland op de Sina's 2, 5, 6, 7 en 9; Binnen- en buitenlands nieuws op de pagina's 1. 3 en 13; Sport op de pagina's 15 en 17; Radio en televisie op pagi na 18; Financieel nieuws op pagi na 19. gen geschapen voor de grondigheid en onafhankelijkheid van het onderzoek. De commissie bepaalt zelf haar werk wijze". Volgens Den Uyl is dat laat ste ook van toepassing op de vraag of de commissie kennis kan nemen van het televisie-interview met Anderson. Als de commissie dat programma wil zien, zal ze daartoe dus zelf de nodige stappen bij de NOS dienen te onder nemen. De regering zal zich daar niet in mengen. Brits jacht vestigt record Sydney-Engeland DOVER (RTR) De Britse ketch 'Great Britain 2' heeft woensdagavond de finish bereikt van de door een Britse krant op touw gezette 'Clipper-race' van Sydney naar Engeland. Er is een nieuw record gevestigd. Het oude record van 69 dagen, dat 106 jaar lang op naam heeft gestaan van de wolclipper 'Patriarch', is op 67 dagen gebracht. De 'Great Britain 2* met zijn bemanning van 15 koppen is kort voor Kerstmis uit Sydney ver trokken en voer woensdag kort voor middernacht over de eind streep bij Dover. Foto: De bemanning van de "Great Britain 11" brengt hier met hun mascotte "Nelson" een toost uit na aankomst in de haven van Do- REYKJAVIK (AP, GPD) De schippers en eigenaren van trei- lers en arbeiders uit de IJsland se visindustrie hebben donder dag een blokkade ingesteld te gen Stokksnes, een NAVO radar basis van de Amerikaanse ma rine. De basis ligt op .riet zuid oostelijke deel van het eiland- (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De Nederland se regering heeft het contract met de Amerikaanse vliegtuig fabriek General Dynamics voor de levering van 84 F-16 jagers (15 miljoen gulden per stuk) nog steeds niet getekend. Mocht General Dynamics niet met een bevredigende oplossing komen, dan bestaat, zelfs de mogelijkheid dat Nederland het contract met General Dynamics voor de opvolger van de Starfighter annuleert. In Den Haag wordt die kans echter zeer klein ge acht. Ondanks deze onzekerheden l men er in regeringskringen van uit, dat de compensatieorders voor de Nederlandse industrie zullen worden uitgevoerd zoals is toegezegd. Er zijn tot nu toe geen grote afwijkingen van het (voorlopige) contract. Dat ver klaarde donderdag de voorzitter van de defensiecommissie uit de Tweede Kamer, de KVP'er Van Eisen. Deze commissie en die van econo mische zaken vergaderden donderdag met de ministers Vredeling (defensiej en Lubbers (economische zaken) over de onrust die de laatste weken is ontstaan over het nakomen van de compensatieverplichtingen door Gene ral Dynamics. Van Eisen zei donderdag, dat de commissies zich hebben laten gerust stellen door de vertegenwoordigers van de beide meest betrokken depar tementen. Toezegging Door General Dynamics was aan vankelijk toegezegd, dat de Nederland se industrie kon rekenen op 25.000 manjaren werk, dat betekentarbeid voor 2500 mensen gedurende tien jaar. Onder meer in vakbondskrir vreest men echter, dat dit cijfer niet gehaald zal kunnen worden. Probleem daarbij is dat General Dynamics in het contract tegenorders garandeert op basis van een geldbe drag. Nederland mag namelijk voor de F-16-produktie onderdelen maken tot een totale waarde van 450 miljoen dollar (gebaseerd op de dollarprijs van 1975). Op dat bedrag zijn de 2500 manjaren gebaseerd. Wanneer bijvoor-1 beeld de kosten voor de produktie I van onderdelen omhoog gaan, kunnen j voor de 450 miljoen dollar minder onderdelen gemaakt worden, wat weer minder werk betekent. Het is vooral de definitieve regeling van wei- ke onderdelen tegen welke prijs in ons land gemaakt zullen kunnen wor den, die in de onderhandelingen voor problemen heeft gezorgd. fokker Een extra moeilijkheid vormden de mededelingen dat Fokker, die de F-16 in Nederiand in licentie gaat bouwen, een deel van die produktie naar de zusterfabriek VFW in Duitsland Qverhevelen. Fokker zegt niet ger arbeidsplaatsen en ruimte te hebben om deze order in de fabriek op Schiphol te kunnen uitvoeren. In de commissievergadering van donderdag bleek dat de Tweede-Ka merleden met dat vooruitzicht aller minst gelukkig zijn. De regering heeft over deze zaak nog geen beslissing gnomen. Wel ligt bij het ministerie van economische zaken een advies van dé directeur materieel van de luchtmacht, de generaal H. Dieters, om Fokker dit overbrengen naar Duitsland niet toe te staan. De regering zal over dt voorstel van Fokker uiteindelijk een beslissing moeten nemen. Datzelfde zal ze moe ten doen over het definitieve contract met General Dynamics. Ondanks de geruststellende woorden van de kamerleden staat het volgens districbestuurder H. Vos van de In dustriebond NNV nog niet vast dat de 25.000 manuren ook inderdaad ge haald worden. Hij zei donderdaga vond dat voordat ons land het defini tieve contract tekent, een opsomming moet worden gegeven van zowel de offertes die Nederlandse bedrijven voor het werken aan F-16 hebben j ingediend als van de effecten die zouden mogen worden verwacht van1 de tegenwaardeopdrachten voor de .-erkgelegenheid in cms land. De voor genomen produktie van de F-16 op' nen de omstreden 200-mïjlszone visten. De IJslanders protesteren daarmee te gen het feit dat de Britse regering ma rinefregatten gebruikt om Engelse trai lers te beschermen tegen IJslandse ka-1 nonneerboten. De IJslanders eisen voorts dat de NAVO druk uitoefent op Londen opdat de Britten hun ooriog.v schepen terugtrekken uit de eenzijdig, door Usland afgekondigde 200-mljlszo- ne. Het NAVO radarstation en commu nicatiecentrum nabij Grindavik en de, radarbasis bij Sangerdi worden al sinds woensdag geblokkeerd door IJslanders. Ook is aangekondigd dat de belangrlj-, ke NAVO-basis bij Keflavik zal worden geblokkeerd indien Engeland zijn fre gatten niet terugroept. Schipper Oskar Magnusson. een van de leiders van de acties, heeft donder- dag gezegd dat de bases geblokkeerd blijven totdat de oorlogsschepen terug getrokken zijn. Tot dusverre hebben de blokkades geen zichtbare invloed gehad op de werkzaamheden op de bases. De Us-1 landse politie heeft niet ingegrepen.; ondanks de opdracht daartoe van het j IJslandse ministerie van justitie. Het Britse ministerie van defensie heeft donderdag de IJslandse kanon neerboot Tyr ervan bschuldigd 'wan-| hopig en gevaarlijk' te hebben gehan-| deld bij een poging de netten door te snijden van een Britse treiler. De Tyrj zou gevaarlijk dicht in de buurt van| het Britse fregat Scylla zijn gekomen J ,-De'Tyr voer tot tweemaal toe op de boeg van de Scylla af. De eerste maal naderde de Tyr de Scylla tot op on geveer vijf meter en de tweede maal; tot op een halve meter", aldus een verklaring van het ministerie. De in 1 cidenten vonden donderdag plaats voor j de noordoostkust van -IJsland, vaar naar het schijnt 28 Britse trailers bin- drie produktielijnen (een fort Worth in de VS, een in België bij Sabca en een in Nederland bij Fokker) bergt de mogel.ijkheid van prijsvergelijking in zich. Daaruit is het begrip 'redelijk concurrerend' voortgevloeid. De heer Vos betwijfelt, gehoord reac ties van sommige Industrieën, of dit nog steeds een haalbare opgave Voor de Nederlandse industrie. Woordvoerders van de IJslandse rege ring hebben woensdagavond verklaard dat de visserijoorlog in een explosieve- situatie is terechtgekomen. De coalitieregering Tan premier HaD- grimsson weet geen raad met de nu ontstane situatie. In het parlement be staat grote onenigheid over hoe IJsland nu moet optreden. EERSTE REACTIES UIT STREEK ZIJN GEMATIGD POSITIEF TERNEUZEN Burgemeester drs. W. R. V. Dusarduyn van Sas van Gent vindt het 'belache lijk en volstrekt ongeloofwaar- digè dat Sas van Gent in het woensdag verschenen vooront werp-streekplan voor Oost- Zeeuwsch-Vlaanderen is aange wezen als 'consolidatiekern', die niet verder mag worden uit gebreid. „Het is niet te verkopen dat een kern met 5000 inwoners niet meer zon kunnen groeien, temeer niet als je bedenkt dat Sas van Gent deel is van een agglomeratie, met Westdorpe en het Belgische grensgebied, van zeker 10.000 mensen- Men heeft het jammer genoeg niet grensoverschrijnend beke ken. Bovendien: als je zo'n kern be vriest, dan moet je heel Zeeuwsch- Vlaanderen bevriezen,'' zegt hij in een eerste reactie op het vooront werp. De heer Dusarduyn voegt ert aan toe. dat er naar zijn mening 'geen recht is gedaan aan onze pogingen om op het vlak van het milieubeleid verbeterin gen aan te brengen'. „Dat kunnen we ddan kennelijk ook wel vergeten", merkt hij op. De heer Dusarduyn hoopt overigens dat de praktijk ster ker zal blijken dan de leer: „Sas van Gent kan zich wel degelijk nog ont wikkelen. In een recente verleden was het nog een van de sterkst groeiende kernen en het is ook niet zo dat er nu de meeste leegstand is. Sommige plaatsen die nu zijn aangewezen als groei- of opvangkem hebben meer leegstand". Als voorbeeld noemt hij Temeuzen, dat 'een leegstand van je- welste' kent. .Dat is notabene een groeikern, terwijl de mensen er weg trekken naar Philippine, niet omdat dat' zo groot is, maar omdat het er prettig wonen is". Het idee, dat Sas van Gent "bevroren zou moeten worden brengt de burgemeester tot de opmerking: „Wij willen wel een ijsbaan voor heel Zeeland. Die kunnen we aanleggen in het complex van de Vlaanderen. Als de provincie ons dan maar subsidie geeft". Over andere aspecten van bet voorontwerp is drs Dusarduyn niet ontevreden, al had het gemeentebe stuur van Sas van Gent een hogere waardering van Philippine verwacht. „Het dorp is meer waard, maar in het licht van wat het provinciaal bestuur toedenkt aan alles wat buiten de ker nen Temeuzen en Hulst valt, zijn we wel blij"- Niet ongelukkig De kring van werkgevers in de Ka- naalzone is niet ongelukkig met hef voorontwerp- „Op wat details na kun nen we ons helemaal terugvinden in wat het streekplan zegt over de bevol-1 kingsonlwikkeling, de werkgelegenheid en de groeikernen. Weliswaar hebben wij wat meer twijfels over de haal baarheid van de Axelse Vlakte als j industrieterrein, maar dat is geen levensgroot meningsverschil", aldus bestuurslid drs H. F. Kok. die tevens deel uitmaakt van de adviescommissie industrialisatie van de provinciale pla nologische dienst en de subgroep re gionale ontwikkeling van de kring van werkgevers. Volgens de heer Kokblijft de kring het betreuren dat een industriegebied bij Ossenisse uit het streekplan is verdwenen. .Maar daar willen we niet j op blijven hameren, nu het niet meer] haalbaar lijkt". Hij hoopt wel dat het streekplan nu sneller definitief vorml zal krijgen. .Door Temeuzen aan te1 wijzen ais groeikern, onderstreept het voorontwerp in feite ons standpunt! dat eir in de toekomst over de Otheen-1 se kreek heen gebouwd zal moeten! worden. Op dat punt kunnen we het stuk in ieder geval wel volgen", zegt loco-burgemeester drs- R. C, E. Barbé van Temeuzen in een eerste, voorlopi ge en persoonlijke reactie; Hij kon digt verder aan, dat b. en w. het stuk over de bewoningspatrojien - waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen de diverse kernen en bun groeimogelijk-1 heden - nog eens nauwkeurig willen; bekijken. „We zijn er nog niet achter, wat dit voor consequenties kan heb-, ben voor de buitenkemen van Ter- neuzen, dus met name Hoek. Bier- vliet. Sluiskil en Zaamslag"'. De heer' Barbé bekende te hebben verwacht, dat Ossenisse van de kaart verdwenen j zou zijn. ,Dat is voor ons niet als een donderslag bij heldere hemel geko men. Dat men het oog Iaat vallen op de Axelse Vlakte kan onze instem ming hebben maar het betekent weL, dat het rijk behoorlijke financiële j steun moet geven voor het :o: ont wikkeling brengen van dit gebied. Een i CZie slot pagina 9 kolom 1j fjo-ntlijn i j r\(w week heeft dr. J. TV ityVfl akik - directeur van «le Zeeuwse gezon diieldedieni* »r dieren - in een gesprek met een PZC redact»" it aantal waarschuwende op moridngen gemaakt over «te mogelijke uitstoot van kwik «m vinyV chlorkle bij eeri eventuele vestiging van Montedison Li Sloe. Opvallend verschijnsel: dezelfde dag tws «Je hoofdingenieur-directeur van de pro vinclale waterstaat ir. W. de Beid er tijdens «en WDvergadering In Vila -rnten op dat een tweede fa.se van Montedison bijzonder moeilijk zal ojn te realiseren, met name als gevolg van kwlkultsioot. Men riet: de betogen van Tesink en De Bei;! liepen - onaf- hankelijk van elkaar keurig parat- iel. Bij de een was sprake van een waarschuwing, bij de ander ran terug- houdendheid over één «Jezelf de zaak- Geen reden, dunkt ons, om «Jaar schouderophalend aan voorbij te gaan. De terughoudendheid die Ir. De Belj' in Vlisslngen tentoonspreidde. Tlel overigens ook te signaleren ln het stuk dat destijds «Je technische werk groep van en voor het havenschap heeft samengesteld. Een dtaat: ..Emis sies van vinyl chloride naar de atmos feer vormen een bron van bezorgd heid". Voorts werd vastgesteld dat een drastische beperking van de uit stoot van kwik en vinylcfa3oride nood zakelijk zou zijn. Waarom sprake is van een "bron van bezorgdheid' werd echter niet meege deeld: de buitenwe reld moet dat maar proberen elders te vinden. Het opvallende van Teidnks mededelingen nu was dat hij deze ab stract aandoende gegevens wél m mo gelijke consequenties vertaalde er: daarbij tevens allerlei literatuur aan haalde. Bovendien verbond hij aan zijn opmerkingen een aantal waarschuwin gen en kwam hij met suggestie* in de beleids sfeer. In de Zeeuwse milieu-discussie van do afgelopen jaren heeft Tesink steeds eer. opvallende rol gespeeld. Zo no dig trok hij hard en nijdig aan de bel. een klokgelui «lat hem niet altijd in dank is afgenomen. Anderzijds, weiger de hij rich ie laten indelen bij actie groepen die rich zonder meer weiwter. te verzetten tegen de vestiging var. chemische industrieën. Hij speurde de gegevens op inzake een mogelijke ver vuiling en «Je gevolgen daarvan om vervolgens maatregelen te verlangen teneinde deze gevolgen <5f te doen ver dwijnen óf te reduceren. De ervaring heeft geleerd dat het altijd wel zinvol is om naar Tesink te luisteren: hij is een onafhankelijk en deskundig man. die geen blad voor de mond neemt. Vanlaar dat we nog weer de aandacht vestigen op zijn uitlatingen van deze week: zij vergen op de een of aaJere wijze een repliek van de overheid. Als dat niet gebeurt dan blijven namelijk de vraagtekens rond een eventuele ves tiging van Montedison veel te groot. Te nemen overigens aan dat «Ie op merkingen en suggesties van dr. Tesink -voor «Je milieu-deskundiger, van de Zeeuwse overheden niets nieuws bevatten. Tegelijkertijd stellen we ech ter vast dat er voor de buitenwereld wel «iegelijk sprake was van nieuwe elementen in Tesinks betaog. Hij wees er bijvoorbeeld op dat bij de uitbrei ding van Hoechst dezelfde proces-tech nieken toegepast zullen wonden als bij Montedison: „Hoeveel komt er uit, bij allebei Zijn vraag kreeg we we zen daar al op een tamelijk zorge lijk antwoord van De Beijl: ..Een twee de fase van Montedison zal moeilijk zijn te realiseren". Een kritische op merking van Tesink: „In het rapport van de technische werkgroep is geen exacte notitie bijgevoegd over de scha delijkheid van vinylchloride en kwik voor mens, plant en dier". Toen we onlangs in een gesprek met een Zeeuw.- bestuurder een soortgelijke opmerking maakten, zei deze: „Wat schiet een leek er mee op te weten hoeveel er van aeze of gene stof bij een emissie vr.j komt Daar hébben we onze des kundigen voor. Zij behoren, als de ver gunningsaanvragen binnen zijn, kri tisch te beoordelen wat wel en war niet verantwoord is". «Opmerkingen ais die van dr. Tesink maken evenwel dui delijk dat het zeker zin heeft ge detailleerder gegevens naar buiten te brengen dan wat tot nu toe is gedaan- deskundigen bevinden zich immers met alleen bij de overheid. Bovendien waarom maakt men verhullende op merkingen m de geest van "bron van oezorgdheid"? Laat men er dan bij zetten welke bezorgdheid precies wordt bedoeld. Te stellen vast en niet voor de eerste keer da: ce gegevens die ce overheid te dezer zake heert verstrekt, uiterst summier rijn Nu vorige week de staten in overgrote meerderheid bereid -waren om een ves tiging van Montedison m het Sioe te steunen, kan er bij de overheid eer. s:eer ontstaan in de geest van: de zaak zs nu voor elkaar, want rijk en provin cie hebben een meerderheid ir. her navenscnap. Naar ons gevoel begint de hele zaak nu pas goed- We bedoelen niet een tegen elke prijs verhinderen var. eer. vestiging van Montecfaor, maar het aandringen op een betere er. preciesere voorlichting. Aan de over heden moet de redelijke eis worden gesteld, dat zij meer vertellen over de mogelijke effecten van een eventuele vestiging, dat zij meer gegevens ver strekken opdat ook deskuncügen bui ten de overheidssfeer zich een oordeel kunnen vormen. Als dat niet gebeurt, ontstaan namelijk een opmerking van Tesink Indianenverhalen'. De laatste der Mohikanen of de eerste ven Montedison? W,

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1976 | | pagina 1