KLEINE VERPULVERT ILLUSIES STENSEN
Onvergetelijke rush
bescheiden Drent naar
goud op de tien km
VAN HELDEN: PFROMMER BESTE
Jaarinkomen amateur Gustav Thöni,
de skier, geschat op een miljoen
PFROMMER SNIKTE MINUTEN LANG UIT OP SCHOUDERS VAN HELDEN
Komst familie
en verloofde
van grote
invloed
Bazen stopt
TSJECHEN
Lof van Hennes Weisweiler
voor schitterende Cruijff
MAANDAG 16 FEBRUARI 1976
sport
INNSBRUCK - Ooit werd hij vergeleken met Fred Anton Maier,
de rijzige Viking die in vervlogen tijden het Noorse schaatspu-
bliek liet sidderen gedurende zijn vorstelijke 10 km-jachten. Piet
Kleine, de eenvoudige plattelandsjongen uit het Drentse Hol-
landscheveld, zou eens de kroon moeten kunnen overnemen van
de legendarische Noor. Gewezen werd op de identieke forse ge- TOBgfigrOfiid
stalte en zijn vloeiende, imposante slagen waarachter een alles
vernietigende kracht schuil moest gaan. Maar in het binnenste
van Piet Kleine vormden twijfel en een panische angst om te falen
altijd een beletsel om de geweldige energiebron volledig te laten
functioneren. Althans, tot voor kort.
Onlangs in Davos, waar - zo is nu gebleken - mysterieuze invloe
den de Nederlandse topschaatsers als het ware hebben betoverd,
kwam het heilige vuur in Piet Kleine plotseling tot ontbranding
en zaterdag, op het olympische ovaal van Innsbruck, gebeurde
dan eindelijk wat jaren geleden een juiste voorspelling leek. In
een onvergetelijke rush verpulverde de echte Piet Kleine de illu
sies van zijn rivalen om ten slotte getooid te kunnen worden met
het meest begeerde van de Olympische Winterspelen: goud.
gen kan aandragen. De Noren hebben
heus wel een aantal aspecten in hun
training waar we iets van kunnen op
steken, maar ik durf geen oordeel te
vellen over de totale aanpak van mijn
collega John Tenmann
Een spectaculairder slot had het
schaatstoernooi niet kunnen krijgen
Sinds het koninkrijk van Ard Schenk
ten einde ls, heeft een topprestatie op
rug was ln de werkelijkheid, maakte hjj
geen geheim van zfjn gevoelens: „Dit ls
de grootste klap die lk ooit heb gekre
gen. Het was als een nachtmerrie. Ik
Toch heeft de opzienbarende wending
van het Internationale herenschaatsen
ten gunste van de Nederlanders
Pfrommer niet volledig verrast. „Van
Helden en Kleine zijn langzamerhand
naar de belangrijkste evenementen van
dit Jaar, de winterspelen en de wereld
kampioenschappen in Heerenveen.
toegegroeid In Davos hield ik er al re
kening mee dat Kleine hier iets bijzon
ders ging presteren Zonder enige instel
ling reed hi] een tien kilometer in 15 19
Hij maakte er toen alleen maar een fijn
tralnlngsritje van en dan zo n tijd ma
ken. Is veelbetekenend. Maar het is een
normale zaak dat Je daar niet mee te
koop loopt".
Over de mentale verandering die aan
deze onmiskenbare doorbraak van
Kleine ten grondslag ligt. wilde Ptrom
mer evenwel niet zo zwaar tillen. „Ieder
een verandert in de loop der jaren wel
iets. Dat Piet Kleine nu ineens een an-
het Ijs ook niet zoveel emoties losge- voelde me olympisch kampioen met die dere ioneen is eeworden geloof ik niet
oir hot horntoho novonht „on Piot tllHugnxio TsHorwn V-mom mo foltolto. geworoen. geiOOI IK met
woeld als het heroische gevecht van Piet
Kleine, die klievend door een sinister
sneeuwgordijn de heldendaden-van-
weleer liet herleven. Nog altijd priem
den de fantastische cijfers 14.53,30 bo
venaan op het scorebord toen de nieuwe
geweldenaar het laatste restje kracht
uit zijn vezels perste voor een waanzin
nige slotronde.
Op een onopvallende plaats, achter de
uitzinnige rij mensen die zich langs het
ijs verdrong, staarde Sten Stensen ver
doofd naar de voortijlende cijfers. Voor
de wereldrecordhouder stortte enkele
tientallen seconden later een wereld
ineen, want hij had weliswaar op het
nippertje zijn record behouden, in In
nsbruck telde voor hem uitsluitend het
goud.
Later, toen de ontgoochelde Stensen te-
INNSBRUCK - De komst van zijn
ouders en verloofde Jannie Koster
is van grote invloed geweest op de
schitterende prestatie van Piet
Kleine. Pfrommer: „Vrijdagmid
dag was Piet verschrikkelijk tele
urgesteld over de gang van zaken
tijdens de 1500 m. Daarom was lk
blij dat zijn familie er was. Hij kon
zijn gevoelens kwijt, buiten de kring
van schaatsers, waar je de hele win
ter dagelijks mee optrekt 's Mid
dags is hij een eindje gaan wande
len met zijn verloofde en ze hebben
ln de stad een kopje koffie gedron
ken
„Inderdaad was Piet enorm kwaad
toen we hem na de 1500 m spra
ken", vertelde verloofde Jannie
Koster zaterdagavond. „Maar ook
met hulp van Leen Pfrommer, die
hem erg goed aanvoelt, ls hij er
weer bovenop gekomen. Dat Piet
hier een gouden medaille zou win
nen. nee. daar hebben we geen
moment aan gedacht. Ook toen hij
snellere rondjes reed dan Stensen
konden we er niet in geloven. We
bleven tot de laatste ronde bang
dat hij in elkaar zou klappen, dat
zie Je toch zo vaak gebeuren?"
tijd van me. Iedereen kwam me felicite
ren en dan gebeurt zoiets. Ik kan het
allemaal nog steeds niet geloven".
Deze laatste zin klonk maar steeds weer
op ln de chaos toen Kleine met de knuis
ten op de knieën, happend naar lucht,
ultgeleed en na driekwart ronde tot stil
stand kwam bij de andere ijzersterke
Nederlandse strijder-toVhet-bittere-
einde: Hans van Helden. Languit lig
gend op de ijsvloer had Van Helden zijn
ploegmakker en concurrent aange
vuurd en toen de spanning eenmaal was
geweken en er de nieuwe schitterende
toptfjd van 14.50,59 in verlichte cijfers
op het immense bord stond, was hij de
eerste die Plet Kleine in de armen sloot.
Pfrommer huilde
Maar weinigen konden op dat moment
hun emoties nog de baas Leen Pfrom
mer, die van vreugde op het Ijs had
staan dansen toen Klelne's gouden mis
sie was geslaagd, ontmoette Hans van
Helden vlak bij de hoofdtribune „Leen.
we hebben ze", riep hij zijn coach toe.
Ontroerd viel het tweetal in eikaars ar
men. Tranen biggelden over Pfrommers
wangen en minutenlang snikte hij het
uit op de schouders van Van Helden. Of
ficials leidden hen vervolgens snel door
de menigte naar een vertrek ln de ijshal,
waar de bewogen bondscoach weer
enigszins tot zichzelf kwam.
In deze puur menselijke reactie van
Leen Pfrommer ontlaadde zich de
spanning die zich al vanaf het begin van
dit seizoen van hem meester heeft ge
maakt. De grote nederlaag tegen de No-
in Dokka en in Oslo. tijdens de Eu-
meendede bondscoach
Een duidelijker mening heeft daaren
tegen Cees Smouter, die Piet Kleine
destijds bij zich had in de Drentse se
lectie, en sindsdien zijn vroegere pupil
scherp in de gaten houdt: „Piet is een
stuk volwassener geworden. Dat zie je
aan zijn hele gedrag. Al een paar jaar
hepft hij tegen dit niveau aangehangen
en nu is hij er doorheen. Ik ben er vast
van overtuigd dat dit nog maar het be
gin is. Hij bezit nu het zelfvertrouwen
waaraan het altijd bij hem heeft ont
broken".
Dat blijkt wel als Plet Kleine te midden
van tientallen verslaggevers terugkijkt
op zijn wonderbaarlijke race. Veel beter
dan in voorgaande jaren formuleert hij
de verlangde antwoorden. Een tikkeltje
verontwaardigd spreekt Piet Kleine
tegen dat hij toi h eigenlijk een beetje
teleurgesteld zou moeten zijn. omdat
zijn tijd slechts 0.28 seconde van het we
reldrecord verwijderd was
Kleine: „Dat wereldrecord zegt me nu
niets. Een andere keer kan dat nog wel
komen. Hier ging het om de medaille en
die heb ik.
Amper bolwerken
Evenals Hans van Helden, die opnieuw
als eerste van de favorieten had moeten
starten, was Piet Kleine op een schema
van 15.08 vertrokken. 11 sec. onderzijn
persoonlijk record. Later schakelde
Pfrommer over op een richttijd van 15
minuten blank en ook roen kon de be
zielde coach het op den duur maar am
per bolwerken met het aangeven van
het schema.
ropese kampioenschappen, hebben tot
veel kritiek geleld en dat heelt hi| zich Uiteindelijk wezen zelfe negen vingers
bijzonder sterk aangetrokken. Vooral
omdat hierbij epn nieuw contract als
bondscoach in het geding was, terwijl
Leen Pfrommer dolgraag zijn werk voor
de herenschaatsploeg wil voortzetten.
„De kritiek die ik de afgelopen maanden
heb gehad, is door mijn ziel gegaan". Is
ln dit verband een opmerking van hem,
die aan duidelijkheid niets te wensen
overlaat.
Maar evenals na de eerdere successen
omlaag, iedere keer als Kleine langs
zwierde. Twintig ronden na elkaar vol
bracht hij onder de 36 seconden, pas in
de slotfase ging het door de grote in
spanning iets minder stabiel. De voor
laatste omloop viel met 37 seconden
zelfs helemaal uit de toon. maar het
goud was toen al wel binnen Goud dat
veroverd werd met de klassieke brede
slag. die nog niet zo lang geleden als ou
derwets werd bestempeld.
r evruais na ut eerueie suutesseu n„
zijn briljante Iweemansformalle F.l "e Noren
scneen immprs carant.Ip ütann mnr oon
Van Helden-Kleine weigerde Pfrom
mer na de 10 kilometer te verkondigen
dat dit de dag van zijn gelijk was. „Ik
heb gewoon naar beste weten gehan
deld. maar ik ben best bereid om straks
na het seizoen om de tafel te gaan zitten
met een groep mensen die zinnige din-
scheen immers garant te staan voor een
nieuwe succesformule, maar dat deze
stijl energievreiend is, zoals Piet Kleine
de vorige week zelf al duidelijk maakte,
moet iedereen die dit jaar aan het expe
rimenteren is. weer aan het denken zet-
INNSBRUCK - Piet Kleine m een sneeuwjacht op weg naar goud op de n^n kilometer.
INNSBRUCK - Leen Pfrommer coacht Piet Kleine n
strale overwinning op de tien km.
INNSBRUCK - Voor de derde maal
zat er voor Hans van Helden niet
meer in dan het brons, maar dat
was voor hem allerminst een re
den om met enige teleurstelling op
de winterspelen in Innsbruck te
rug te kijken. „We hebben met ons
tweeën vijf medailles behaald en
die Noren een mooie opdonder ge
geven. Helaas is het goud hem op
de 5000 m door de vingers geglipt,
maar met die belde andere bron
zen medailles ben ik erg tevreden.
Beide keren heb ik verloren van
rijders die onder dezelfde omstan
digheden gewoon beter waren. Op
de tien km kon ik niet harder,
maar toch was ik niet helemaal
leeg. Stom. zul je zeggen, maar zo
gaat dat altijd bij mij. Dat komt
omdat lk niet kapot kan. Stensen
en Kleine waren domweg sterker.
„8traks gaan we naar Alma Ata en
als Plet en ik daar vandaan komen
hebben de Russen vier jaar nodig
om onze tijden weer te verbeteren.
Kunnen ze mooi een vierjarenplan
voor maken. Maar eerst gaan we
naar Inzeil. We rijden daar onder
meer de 3000 m en da t record heb ik
nog niet..."
Vooruitkijkend naar de wereld
kampioenschappen over 14 dagen
in Heerenveen zegt Hans van Hel
den onomwonden: .Dat wordt een
onmenselijk gevecht. Wij moeten
daar de Noren eens flink de waar
heid zeggen. Vooral die Tenmann
moet maar eens weten dat hij een
slechte trainer is, Zo'n vent Jaagt je
ln ëén Jaar de vernieling in. Dat
moeten ze mij niet flikken".
Voor Hans van Helden is het niet zo
moeilijk om vast te stellen wie het
volgend jaar coach moet zijn van de
herenkemploeg. „Leen Pfrommer.
dat ls de beste die er ls. Hij moet
blijven. Plet Kleine denkt er pre
cies zo over. Als ze van Pfrommer
afwillen, zijn ze met mij nog niet
klaar. Dan zeggen we gewoon dat
wij ook opstappen. Waarom zou je
trouwens moeten veranderen. Het
gaat toch zeker goed".
Dank zij Stensen en Storholt hebben de
Noren zich in Innsbruck op het eerste
gezicht goed staande weten te houden,
maar de afbrokkeling van de top heeft
zich zeer opvallend voortgezet. Voor
Kay Stensjhemmet. de Europese en
Noorse kampioen, werden de winter
spelen een ontluistering, terwijl
Amund Sjoebrend en Terje Andersen
even gedesillusioneerd afreizen.
INNSBRUCK - Jan Bazen heeft me.,
het olympisch toernooi (zesde op de
500 meten zijn wedstrijdloopbaan af
gesloten. „Ik doe niet meer aan de
strijd om de wereldsprinttitel in Berlijn
en ga ook niet naar Alma Ata", zei de
vertegenwoordiger in tuinbouwkassen
uit Zevenhuizen. „Ik heb het veel te
druk en mijn vrouw is in verwachting".
INNSBRUCK - Het door doping (Pospi-
sll) en griep gedesorganmeerde Tsjechi
sche ijshockeyteam is zaterdagavond
slechts 4 minuten 23 seconden van de
olympische titel verwijderd gebleven.
Met nog minder dan vijf minuten te spe
len leidde het team van Jaro Starsi in de
finale tegen Rusland met 3-2.
Toen sloegen de Russen verwoed toe:
binnen 24 seconden twee doelpunten
Enkele uren eerder was de strijd om het
olympisch brons met een nog geringere
marge beslist. De computer moest er
aan te pas komen om de teams in de
juiste eindpositie te klasseren, toen
West-Duitsland met 4-1 (0-0,1-0,3-11 van
de Verenigde Staten had gewonnen
Een verschil van een veertigduizendste
doelpunt bleek West-Duitsland het
brons te hebben opgeleverd.
INNSBRUCK - Goud voor Piet Kleine.
De Olympische kampioen op de 10
km wuift naar het publiek nadat hij de
gouden medaille heeft ontvangen
INNSBRUCK-De olympische vlam die
tien dagen lang een rode gloed boven
Innsbruck heeft gebracht en zondaga
vond werd gedoofd, is een reclame-'
symbool geworden. Niet alleen voor de
tientallen concerns die veel geld in de
spelen staken, maar het later dubbel en
dwars weer hopen terug te verdienen,
óók voor de organisatoren. „Miljoenen
mensen over de hele wereld hebben
deze Winterspelen op de televisie ge
volgd. Dat is voor Oostenrijk toch een
geweldige reclame geweest", stelde dr.
Alois Lugger, de burgemeester van In
nsbruck aan het eind van het sportfeest
vast.
Dr Lugger is het ook die de winterspe
len van Innsbruck de „eenvoudige spe
len" heeft genoemd Dat betekende dat
zuinig met het geld zou worden omge
sprongen. dat geen dure accommoda
ties zouden worden aangelegd en dat
zoveel mogelijk gebruik zou worden
gemaakt van wat van de winterspelen in
1964 nog resteerde.
Geldverslindend was echter het appa
raat dat in beweging moest worden ge
bracht om de spelen organisatorisch
goed te laten verlopen. Innsbruck heeft
daarbij het leger kunnen inschakelen.
Duizenden militairen hebben zich Men
dagen lang beziggehouden met orde
diensten, stencils verspreiden, officials
en journalisten vervoeren, koffers dra
gen en nog een reeks van andere bezig
heden. Maar bovendien zijn er nog ge
noeg grote concerns maar al te graag
bereid om een gigantisch en publiciteit'
trekkend sportgebeuren als de Olympi
sche Spelen te steunen: met klare munt.
met serviceverlening of met het gratis
leveren van hun produkt. Als een rode
draad loopt de commercie door de spe
len heen. soms tot vervelens toe.
Als die „rode draad" uitsluitend be
perkt bleef tot de organisatie en verder
met het sportieve gedeelte, waar alles
tenslotte toch voor bestemd is. niets te
maken had. dan zou het allemaal mis
schien nog niet zo erg zijn Olympische
Spelen zijn anders immers nauwelijks te
organiseren of zijn waarschijnlijk in de
huidige vorm al onmogelijk geworden,
gezien alles wat er momenteel in Mon
treal plaatsvindt.
Maar helaas heeft de commercie ook op
de sport zelf zijn invloed. Dat geldt in
het bijzonder voor het alpine-skiën,
waar de industrie van ski-uitrustingen
een stevige greep op het gebeuren heeft.
De toppers onder de skiërs worden er
rijk door. Sommigen schatten het jaar
inkomen van de Italiaan Gustav
Thoeni op 500.000 a 100.000 gulden... Of
ficieel heten Thoeni, Klammer en de
andere skisterren echter amateur te
worden genoemd.
Bij sporten ais rodelen en ood, dat veel
vergelijking met een kermisattractie
vertoont, is het ruzin over het materiaal
niet meer weg te denken. Honderdsten
van seconden beslissen over de uitslag,
waardoor die minieme winst in het ma
teriaal wordt gezocht. De vergelijking
met een echt sportgebeuren kunnen ro
delen en bob daardoor echter steeds
minder doorstaan. Geen wonder dat
men erover denkt deze sporten maar
van het programma te schrappen
Over het kunstrijden kan ook al niet
gunstig worden bericht Insiders weten
te melden dat het er achter de coulissen
nog oneerlijker toegaat dan bij een wie-
lerzesdaagse. Een goede show vormt het
kunstrijden echter wel en uiteindelijk is
het waarschijnlijk zo dat de hele Olym
pische Spelen als een supershow moe
ten worden gezien. Nee, dan is (ons)
schaatsen eigenlijk nog een van de
meest cleane onderdelen van het sportr
gebeuren. Geen show wellicht, maar wel
een onderdeel waar faire strijd wordt ge
leverd. Het goud, zilver en driemaal
brons krijgt er extra glans door.
De winterspelen van Innsbruck waren
echter niet alleen die van de eenvoud,
van de reclame en van de show. Het wa
ren ook de spelen van de grieperigheid
en van de veiligheidsmaatregelen. Hon
derden griepgevallen hebben zich de af
gelopen tien dagen onder atleten, bege
leiders en journalisten voorgedaan.
Proestend, hoestend en met tranende
ogen werden vaak de verslagen en
commentaren geschreven, waarop deze
geen uitzondering maakt.
Dat aan de veiligheid de grootst moge
lijke prioriteit zou worden gesteld, is
natuurlijk duidelijk. Innsbruck was
echter geen gevangenis. De controle
was streng, het aantal ingeschakelde
politiefunctionarissen enorm groot,
maar een irriterende situatie werd ge
lukkig niet bereikt. De politiemannen
kunnen weer naar hun vaste posten te
rugkeren, de militairen weer naar hun
kazernes. De olympische vlam brandt
niet meer; Innsbruck raakt weer in zijn
gewone doen.
MADRID (SID/ANP) - Onder lei
ding van de uitblinkende Johan
Cruyff heeft FC Barcelona zondag
voor de tweede keer in dit seizoen
een uitwedstrijd voor de competi
tie gewonnen. Via treffers van Car
los Rexach (59) en Marcial Pina (87)
zegevierde de Catalaanse formatie
over Granada met 2-0. In beide
treffers had Cruyff een aandeel.
Het conflict tussen trainer Hennes
Weisweiler en Cruyff, dat donder
dag culmineerde in een ontslag
aanvrage van laatstgenoemde,
heeft geleid tot een geïnspireerd
Barcelona, dat eindelijk bulten
Nou Camp tot winst kwam. Weis
weiler, die in Barcelona amper
sympathisanten heeft na zijn ruzie
met Cruyff, zal blij zijn, dat hij hem
toch heeft opgesteld. In eerste in
stantie voelde de Duitser er niets
voor Cruyff tegen Granada het veld
In te sturen, omdat de Nederlander
de laatste tijd niet meer in de spits
wenste te spelen, rnaar liever van
het middenveld opkwam. Onder
druk van de andere spelers, die eis
ten. dat Cruyff wel moest spelen,
zwichtte Weisweiler. Hij zal er geen
spijt van hebben. Cruyff kwam in
Granada tot subliem spel.
Granada, voor Barcelona een
'angstgegner', werd voor 38.000
toeschouwers (uitverkocht) verrast
door de gretigheid, die Barcelona
sierde. Tot drie minuten voor het
einde bleef de thuisclub hopen op
de gelijkmaker, maar toen zorgde
Marcial voor de veilige tweede tref
fer N aast Cruyff speelde ook Johan
N'eeskens een goede wedstrijd.
Na afloop vertelde Weisweiler, dat
Cruyff uitstekend had gespeeld.
„Ik ben tevreden over hem. Als re
gisseur trad hij goed op. Trou
wens, de hele ploeg werkte hard",
aldus de Duitser. Over zijn slechte
verhouding met Cruyff wenste hij
weinig te zeggen. „Dat is verleden
tijd. Het heeft geen zin daar nog
over te discussieren", besloot hij.
Voor 'Barca' komt de overwinning
goed uit. want volgende week volgt
de zware thuiswedstrijd tegen kop
loper Atletico Madrid, een duel,
waarvoor geen kaartje meer is te
krijgen. De Madrileense formatie
maakte in het met 65.000 toe
schouwers gevulde stadion "Vi
cente Calderon' geen fout en hield
Athletic de Bilbao er onder met 2-0.
Via Leivinha en Garate werd de
Noordspaanse equipe tetuggewe-
Atletico Madrid blijft overigens de
verrassing in de hoogste liga, want
vorig seizoen maakte de ploeg
weinig indruk. Na het aantrekken
van de Braziliaanse internationals
Leivinha en Luis Pereira hadden de
Madnlenen de juiste samenstelling
gevonden en werd de achtervolging
op Real Madrid en Barcelona inge
zet Voorlopig met succes.
GRANADA - Voor de Spaanse
competitie heeft FC Barcelona
met 2-0 van Granada gewonnen.
Johan Cruyff. die ondanks alle
problemen met trainer Weissweiler
wel van de partij was. wuift hier
naar de Barcelona-aanhangers
op de tribune.
