Ir. H. A. Ferguson (65) had carrière 'eigenlijk te danken aan rampen' 'KERKBALANS '76' REDT KERKEN UIT FINANCIËLE NOOD SYMPOSIUM ROND EEN AFSCHEID 'Het gevaar is dat dominee straks even schaars wordt als de ooievaar...' ZATERDAG 14 FEBRUARI 1976 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 17 MIDDELBURG - Het vertrek van ir. H, A. Ferguson bij de deltadienst van rijkswaterstaat wordt omgeven met een symposium over het onderwerp "Inzicht in water bouwkunde, waterloopkunde en milieukunde'. Dat ge beurt op vrijdag 27 februari aanstaande in Middelburg, de dag waarop ir. Ferguson ih de Statenzaal van Zeelands provinciaal bestuur een afscheidsreceptie houdt Cs mid dags van vier uur tot half zes). In zijn bijna veertigjarige loopbaan bij rijkswaterstaat heeft ir. Ferguson steeds veel met Zeeland te maken ge had. In 1939 kwam hij bij de studiedienst en had al met een bemoeiingen met de waterloopkundige problemen van de Westerschelde en de overige Zeeuwse stromen. Di rect na 1945 werd hij gedetacheerd bij de dienst droog making Walcheren. Hij voerde de directie bij de sluiting van de doorbraak te Veere. Op 1 juni 1946 volgde zijn be noeming tot hoofd van de studiedienst in Zeeland met als standplaats Vlissingen. Na de ramp van 1953 werd ir. Ferguson ingezet bij het dijkherstel in Zeeland met onder meer als speciale opdracht de dichting van de dijkgaten te Kruiningen. Het symposium op 27 februari in Middelburg staat onder leiding van de directeur-generaal van de rijkswaterstaat, ir. J. W. Tops. Er zijn op die dag inleidingen over "Milieu kunde als basis voor inrichting en beheer' <drs H. L. F. Saeijes, milieudienst); 'Waterloopkunde: waarneming, model en berekeningen' (ir. G. J Schiereck. waterloop kundige hoofdafdeling): 'Waterbouwkunde: een noodza kelijk experiment' (ir F. Spaargaren, uitvoering afsluiting Oosterscheldei. 'De alma mater' (ir Ferguson zelf) De opvolger van het nu vertrekkende hoofd deltadienst, ir. H. Engel (45), was al sinds 1 februari vorig jaar als naaste medewerker aan de top van deze dienst toege voegd. (Van één onzer redacteuren DEN HAAG - Wanneer in de maand mei duidelijk wordt waar het met de afsluiting van de Oosterschelde naar toe gaat zal ir. H. A. Ferguson (65) de afloop als ambteloos burger 'op de tri bune' kunnen meemaken. Eind februari verlaat hij als hoofd van de deltadienst de rijkswaterstaat. Het pensioen is daar. Hij maakt niet de indruk er rouwig om te zijn. De zeven laatste jaren van zijn waterbouwkundige loopbaan - „een carrière die ik eigenlijk te danken heb aan rampen", zegt hij met excuses - heeft ir. Ferguson afgelegd met een instelling die je een menge ling zou kunnen noemen tussen nauwe betrokkenheid en af stand nemen. De deltadienst heeft in de afgelopen periode in de publieke discussie onder zware druk gestaan. Er was hier en daar sprake van duidelijk wantrouwen. Ferguson heeft zich daar niet voor afgeschermd. Hij heeft voortdurend de onbe dwingbare neiging om over de symptomen van die kritiek en de beeldvorming van zijn dienst 'naar buiten' een brede, wat filo sofisch aandoende discussie op te zetten. Vandaar misschien dat hij in ieder geval de sfeer om zich heen weet te scheppen als trekt hij met enig gemak aan de Haagse Van Alkemade- laan de deur van zijn kantoor voorgoed achter zich dicht. Het gesprek bij het afscheid cirkelt eigenlijk voortdurend rondom de verhouding tussen de "kletsnatte" wa terbouw en het milieu. „Die verbin ding en alles wat ermee samenhangt is niet van vandaag of gisteren, ze reikt veel verder terug dan de Oos- terscheldeproblematiek". zegt ir. Ferguson. Hij beschouwt het wel als een voorrecht dat hij in de achterlig gende Jaren een echte milieudienst binnen de deltadienst van de koude grond heeft mogen brengen. Hij zegt: ..Dat hele samenspel tussen waterbouwkunde en hydrobiologie is een delicate zaak. Er zijn mensen met uiteenlopende wetenschappelijke achtergronden bij betrokken, ze heb ben ieder hun eigen opvoeding, hun eigen denktrant, hun eigen jargon Daarmee moeten ze elkaar dan zien te vinden. Dat is geen simpele zaak. En het wordt er niet eenvoudiger op wanneer men dan ook nog eens te maken krijgt met wat ik zou willen noemen "storende elementen" Zeker. de zaak moet ook in de belangstelling staan. Met een sublieme rust bereik je geen echte wetenschappelijke op brengst. Maar als je de toenadering die er nu is gekomen in haar grote lijnen belangrijker vindt dan alleen de Oosterschelde. zou het doodzonde zijn wanneer als gevolg van de con troverse over een bepaald project die samenwerking zou worden verhin derd of verknoeid. Het is een eerste voorwaarde dat tussen de leidende figuren aan weerskanten een onder ling vertrouwen groeit. Gelukkig heeft, tot op heden de onderlinge ver houding niet door deze zaak geleden. Dat is een groot geluk geweest" VERSIMPELING Hoe kan de wetenschapsman, de milieudeskundige, de waterbouw kundige nu met zijn volgens u zo gevoelige zaken uit de voeten wanneer hij moet inspelen op een kwestie die In de politiek hoog op laait. Ir Ferguson: „Je ontkomt doodeen voudig niet aan een versimpeling Je spreekt verschillende talen en je zult moeten gaan vertalen Daar zit met een het grote gevaar van misver standen in gebakken. Want bij dat populariseren van de materie denk je datje bezig bent het publiek voor te lichten, maar ze begrijpen je soms precies verkeerd. In wezen is dat ver simpelen een nadeel, de zaak wordt vaak te eenvoudig voorgesteld. De andere kant is dat je wetenschappe lijke kanten van de zaak voorbe houdt aan een elitair gezelschap van mi">sen die het wel begrijpen. I um moet er een stuk vertrouwen aanwezig zijn Zo als je met een stuk vertrouwen naar de dokter gaat. Voor ons is de uitgave van de Drie maandelijkse Berichten Deltawerken door de jaren heen een goede oefe ning geweest We waren en zijn ge dwongen om daarin de ingewikkelde zaken op een verantwoorde manier populair aan een groot publiek over te brengen De bedoeling van dat driemaandelijks bericht is destijds geweest een 'verantwoording' van de bestede gelden aan de uitvoering van het deltaplan Later is gebleken dat dezelfde uitgave ook een uitstekend middel was voor informatie over het milieu en alles wat ermee samen hangt Het enige wat we kunnen doen is: ons zo open mogelijk opstellen, zoveel mogelijk informatie geven Ik zie dat als de enige weg om een ge motiveerd vertrouwen te krijgen" Die kwestie van vertrouwen en wantrouwen tegenover de rijks waterstaat in het algemeen en de deltadienst in het bijzonder, is die niet afhankelijk van incidenten Is de deltadienst er eigenlijk niet in de politiek toe gedwongen een soort van 'examente doen om het gerezen wantrouwen in de Ooster- scheldekwestie weg te werken Ir Ferguson: ..Dat wantrouwen tegenover de waterstaat staat na tuurlijk met op zichzelf Het is een symptoom van een vorm van onbe hagen, die op het. ogenblik in de maatschappij is ingebakken en die zich uit tegenover instituten en maatschappelijke structuren in het algemeen Ergens heb ie dat allemaal een beetje Wie van ons heeft nog nooit een Instituut gewantrouwd Maar als Je dan bij jezelf nagaat hoe groot in dal geval je informatie was. dan kom je tot de ontdekking dal die doorgaans niet al te gedegen kon worden genoemd Een stuk wantrou wen is er altijd geweest Alleen is het op de dag van vandaag veel sterker aanwezig omdat de maatschapp:; ondoorzichtiger is geworden Het moeilijke in de hele zaak is dit we proberen weldoordacht verklann gen te krijgen voor bewegingen en elementen in de maatschappij die in wezen niet rationeel zijn Daarmee loop je per definitie fout Dan probeer je namelijk langs de wetten der logica te verklaren waarom iemand zich er gens mee bezig houdt Vaak zijn er gevoelens in bepaalde kwesties waarover je kunt praten als Brug man, maar je komt niet tot elkaar Je kunt je op het standpunt stellen als ik de Oosterschelde afsluit, vergrijp ik me aan de schepping of de wetten der natuur. Je kunt dat bestrijden. Maar hoe moet je elkaar daarin met logische argumenten overtuigen Dat is voor mij onmogelijk. En dan een examen om vertrouwen terug te winnen Hei is er of het is er niet. dat vertrouwen Dat moet op de lange termijn blijken Als iemand mij wantrouwt werk ik dat met weg door op een bepaald moment ineens an dere dingen te gaan doen Ik moet gewoon doorgaan zoals ik bezig was Dan zal op de duur komen vaststaan dat ik toch wel te vertrouwen was. Met de bouw van een doorlaatbare dam in de Oosterschelde bewijzen we niks op het punt van vertrouwen Ons zijn dingen verweten die zinloos zijn Men zou ons Eilleen maar werke lijk Iets kunnen aanwrijven wanneer wij dwars legen onze politiek verant woordelijke minister zouden zijn in gegaan. wanneer we hem verkeerd zouden hebben voorgelicht Maar dan moet men wel met feiten komen" AFSTAND Viert bij de deltadienst van rijks waterstaat het specialisme hoogtij en hoe stelt een hoofd van die dienst zich daartussen op Ir Ferguson ..Weer zon versimpe ling men ziet de deltadienst door gaans als een bouwdienst, zo'n ver zameling van mensen die willen tim meren. stromen bevechten en geulen afsluiten Het deltaplan vroeg al di rect van het begin af als project men sen met een algemene belangstelling Het hoofd van de deltadienst moet zich daarom zeker niet al te zeer in een bepaald vakgebied terugtrekken. Je kunt je als ingenieur specialiseren: antwoord geven op de vraag, hoe maak ik een project Je kunt ook de richting opgaan, waarin je de zaken in een breder verband zet: waarom maak lk een project Dat is een ont wikkeling in het algemeen bij de wa terstaat Bij de deltadienst is die er in het bijzonder Het is dus een kwestie van laat ik het noemen ontspecia- liseren In een functie als deze heb je nodig een stukje vermogen om te re lativeren. de zaken van enige afstand te benaderen" Op de 'drempel' gevraagd naar zijn mening over de toekomst van de del tadienst ziet ir Ferguson eigenlijk minder problemen dan toen hij In 1969 het roer van zijn voorganger Volkers overnam „Toen was er het vooruitzicht in 1978 valt de grote klap en daarna Is het afgelopen Nu ligt die zaak anders Het slot Is wat verder naar de toekomst geschoven En wie zegt dat er dan niet misschien een ander omvangrijk en ingewikkeld project aan de orde is bijvoorbeeld de afsnijding van de Bocht van Bath ui de vaargeul van de Westerschelde - waarop zo'n afzondering gezelschap als de deltadienst zich kan gaan rich ten" Voor de milieudienst van de delta dienst - hel troetelkind van het nu vertrekkende diensthoofd - ligt er ze ker nog heel wat werk te wachten ..In de huidige bezetting kan deze al- deling de zaken nauwelijks bijbenen Aan de andere kant moet je zon nieuwe tak niet meteen te groot op zetten Deze specialisatie moet lang zamerhand groeien Op het ogenblik is de milieudienst toegespitst op de vraagstukken van het deltagebied. Of hij de laatste dagen van de actieve dienst soms rondloopt met het idee dat hij eigenlijk nog iets moet afma ken? Ir Ferguson kijkt me verbaasd aan. „Je maakt nooit iets af Iets is af wanneer er geen problemen meer in zitten En heb je daar nu behoefte aan? Vind je problemen leuk. dan heb je de behoefte om die op te los sen En problemen kom je overal tegen Je hpbt in je loopbaan als des kundige zelf een bepaalde oplossing voor een probleem voor ogen Er is dan wel eens de neiging om ook in die richting te gaan werken Als 'jouw op lossing' dan ruet doorgaat, levert dat een teleurstelling op. Maar dat is erg gezond Dan leer je afstand nemen van je werk" Waarvan opnieuw acte KEES VAN DER MAAS. Veel kerken in Zeeland heb ben de begroting voor het nieuwe jaar maar nauwelijks kunnen rondkrijgen. Ze vol gen daarmee een landelijk verschijnsel: de kerken heb ben steeds meer te kampen met het wel zeer aardse ver schijnsel van forse tekorten op de begroting. Die zijn on der meer ontstaan door een teruglopend ledental, stij gende loonkosten, hogere so ciale lasten en de voorthol lende inflatie. De kerkgenoot schappen slagen er tot nu toe steeds in geslaagd zich finan cieel op de been te houden, al gaat dat niet zonder conces sies: er worden - landelijk - kerkgebouwen afgestoten, er komen minder predikant splaatsen en sommige kleinere gemeenten enlof pa rochies doen het samen met één dominee of pastoor. In Januari is in de Nederlandse Her vormde Kerk, de Gereformeerde Kerken In Nederland en de Rooms- Katholieke kerk de actie 'Kerkba- lans'70' gevoerd. Thema van de actie was 'Waardevast en zeker', niet he lemaal toevallig gekozen in deze tijd van stagnatie in de conjunctuur. 'Kerkbalans' werd eind januari afge sloten en is voor veel kerkelijke ge meenten net dat duwtje in de rug ge weest om er dit Jaar weer uit te ko men. De resultaten in Zeeland lijken voor lopig allerminst tegen te vallen. Een steekproef leerde dat de toezeggingen over het algemeen voldoende waren om de tekorten op te heffen. Er is overigens ook een flink aantal kerke- lljke gemeenten dat met het systeem van verplichte bijdragen door hoof delijke omslag werkt Ook daar weet men het financieel te redden Daar naast verschilt de situatie per kerk genootschap. De gereformeerde ker ken hebben het financieel als regel wat gemakkelijker dan de hervormde en rooms-katholieke kerken, waar het verschijnsel van de randkerke lijkheid relatief veel groter is. Een minderheid meelevende leden 'draagt' daar veelal de plaatselijke kerk. In de hervormde kerk heeft men dit verschijnsel steeds gekend, maar ook in de rooms-katholieke kerk wordt het aantal reëel bijdra gende leven steeds kleiner. De 'e actie 'Kerkbalans' geeft veel hervormde kerkvoogdijen, gerefor meerde commissies van beheer en rooms-katholieke kerkbesturen een inzicht in de voor dit jaar toegezegde bijdragen. In de hervormde kerk is het al sinds een vijftal Jaren gebruike lijk om via dit soort acties gelden in te zamelen, tot nu toe met redelijk succes. De situatie in Zeeland ligt traditio neel misschien wat gunstiger dan in bijvoorbeeld de grote steden en de randstad, maar overigens geldt ook voor de Zeeuwse kerkgenootschap pen dat de daalder zolangzamerhand een gulden waard is geworden en dat de wedloop met de inflatie ieder jaar steeds moeilijker kan worden gewonnen. Maar het gevaar dat 'dominee straks even schaars wordt als de ooievaar' blijft. Die vergelijking is afkomstig van de Terneuzense ouderling kerkvoogd D. van Es, die enkele we ken geleden in het kerkblad voor de classis IJzendijke van de Neder landse hervormde kerk. 'Hervormd Zeeuwsch-Vlaanderen', enkele mar kante uitspraken deed over hei fi nancieel reilen en zeilen van de Zeeuws-Vlaamse hervormde gemeen ten. Dit onder het motto: 'Geld: Slijk der aarde of bouwstenen voor Her vormd Zeeuwsch-Vlaanderen'. 'VERREKT VEEL DOEN' Van Es windt er geen doekjes om: er zal financieel fors moeten worden bijgedragen, wil men het in de ko mende jaren kunnen redden. Hij zegt er desgevraagd over: 'Als de boel moet blijven draaien, moet je ver rekt veel doen. Je loopt je als kerk voogd een breuk om de centen bij elkaar te krijgen. Dat kan je maar op een manier doen: op de mensen af gaan. Je moet met ze praten, ze con fronteren met de harde cijfers. Ik ge loof, dat dat hier in Temeuzen suc ces heeft. In '67 hadden we 67.000,- aan vrijwillige bijdragen." „In '75 was dat drie ton geworden Het kan dus wel, maar je móet ze achterna zitten. Maar wat moetje als kerkvoogdij anders. Ik krijg wel eens kritiek en hoor dan wel eens wat over een soort alternatieve gemeente met een klein aantal echt meelevende le den Maar die stoot dan automatisch de grote groep rand-meelevenden af en wordt dus een veel te klein groepje dat te klein is om die grote gebouwen te onderhouden. En waar haal je dan het salaris van de dominee van daan?" Een - zeker bij rand-meelevenden in de hervormde kerk - veel gehoord misverstand is dat de staat de plaat- seljke hervormde gemeente als on derdeel van 'd'Aloude Staatskerk subsidie verstrekt. Dat is maar ten dele waar Van Es „Die veelge noemde rijkstoelage als traktement voor de dominees is nog geen dne- tiende procent van onze begroting voor 1976. Maar ja. wat ten tijde van Napoleon nog een schappelijk salaris was, is nu niet veel meer. In onze ge meente bedragen de salariskosten van de predikanten en andere mede werkers zo'n 73 procent van de totale begroting" „Echt. zonder zo'n actie als Kerkba lans zou heel hervormd Zeeuwsch- Vlaanderen het financieel niet red den. We hebben hier veel randkerke- lijken Ik zeg niets ten nadele van hen: het is hiin beslissing. WIJ zien hen als regel alleen met kerst, met de paas. met dopen, trouwen en met be graven in de kerk. Natuurlijk, met kerstnacht is het altijd vol. Het is his torisch dat een van onze dominees hier ooit eens tegen zijn gehoor in de kerstnacht heeft geroepen: Allee, en tot de Paas hé1 Maar aan de andere kant hebben we ook mensen die nooit in de kerk komen, maar toch royaal bijdragen" UITJE D, 'e problemen blijven niettemin. Op dominee of pastoor komt het tegenwoordig alleen niet meer aan. Van Es: „We horen vaak dat de do minees niet meer zo preken als vroe ger. Is dat zo? Voor de plattelands mens van 50 jaar geleden was de kerkdienst vaak een wekelijks uitje. De dominee was met de dokter vaak de enige intellectueel In een tijd waarin rederijkerskamers floreer den was het de dominee die - vaak gezegend met een» luidgalmende stem - wekelijks een soort one-man- show ten beste gaf." „Zijn publiek had destijds geen tele visie. geen radio, geen platenspeler - De dominee had weinig concurrentie. En daarom kon hij gemakkelijk schitteren. Het is gemakkelijk de schuld van de achteruitgang op de predikanten te schuiven Laten we wel wezen Hebben we met name in de kleinere plaatsen de dominee niet alles alleen laten opknappen' Als er dan toch gezocht moet worden naar schuld, moeten we vaststellen dat we allemaal schuldig zijn, dat we samen ziek zijn geworden en samen ook weer beter moeten worden ..Maar wie zijn kerkelijke bijdrage niet serieus neemt, neemt de kerk niet serieus. Als de bijdragen niet meer omhoog gaan. wordt de domi nee even schaars als de ooievaar Dan kan in de fraaie kerk van Cadzand Marietje niet meer gedoopt worden. Dan kunnen Joke en Hans hun huwe lijk niet meer laten inzegenen in de hervormde kerk van Temeuzen. Dan zal de kerk van Groede straks prach tig gerestaureerd zijn, alleen om als museum te worden gebruikt. En het mooie Batz-orgel van Ijzendljke wordt dan nog sporadisch of hele maal niet meer gebruikt". De sinds kort oud-president kerkvoogd van de Nederlandse her vormde gemeente van Vlissingen. de heer W Sanderse. sluit zich daarbij min of meer aan. „Je kunt rustig zeg gen dat een heel kleine groep mensen voor een grote groep metr meelevenden opdraait als hei op be talen aankomt. Ieder jaar is het weer sappelen geblazen Ik heb dit werk als kerkvoogd 25 jaar gedaan, dus mag ik zeggen da ik toch wel enige ervaring heb. We hebben nu op de begroting een tekort van ƒ27.000.- Toch komen we er ieder jaar weer uit. maar dan wel vooral dankzij die mee levende kleine minderheid." N, I iet alleen de hervormde gemeen ten in de steden, ook die op het plat teland moeten vaak heel wat pro blemen oplossen om de eindjes aan elkaar te knopen. Als regel lukt dal. Een voorbeeld: de hervormde ge meente van 's-Heer-Arendskerke, een gemiddelde kerkelijke gemeente op Zuid-Beveland. heeft voor 1976 een tekort van zestienduizend gulden op de begroting. Een relatief fors be drag. maar president-kerkvoogd A. J. van Sparrentak is niettemin opti mistisch. „Het gebeurt hier allemaal op vrijwillige basis. We vragen onze belijdende leden en doopleden of ze willen bijdragen. De respons is over het algemeen goed We hebben nog niet alle toezeggingen binnen op dit moment, maar ik geloof wel dat we er voor dit jaar weer zullen uitko men". aldus de heer Van Sparrentak. Ook hij meent, dat acties als 'Kerk balans' absoluut noodzakelijk zijn om het hoofd financieel boven water te houden. De gereformeerde kerk van Middel burg, bijvoorbeeld, had voor 1976 een tekort op de begroting dat in de tien duizenden liep. Door veel toezeggin gen tot financiële bijdragen werd dit tekort in zeer korte tijd uit de wereld geholpen. Ds. H. van Benthem uit Middelburg toonde zich desgevraagd zeer tevreden over dat resultaat en noemde de offerbereidheid van zijn gemeente 'prijzenswaardig groot'. Maar ook in de kleinere gerefor meerde kerken komt men er als regel goed uit Zo weet de zeer kleine gere formeerde kerk van Lewedorp het nadelig saldo voor 1976 te beperken tot 1.800.-. Batig saldo over 1975. ruim 75 gulden. Gelijktijdig met de twee protestantse zusterkerken heeft dit jaar ook de rooms-katholieke kerk deelgenomen aan Kerkbalans'76' Deze actie is in zeer veel parochies van rk Zeeland gevoerd „De financiële situatie is in derdaad met rooskleurig", zegt deken dr A. J Blommerde m Middelburg. „Bijna alle parochies kennen een te kort op de begroting. Een tekort, dat soms wordt verdoezeld door het met helemaal meetellen van afschrijvin gen Dan is er vaak het onderhoud van de kerkgebouwen. Het goed on derhouden van bijvoorbeeld een flinke neo-gotische kerk vraagt ko lossale bedragen' SALARIËRING -In het rooms-katholieke kerkelijke patroon zijn de laatste jaren toch al flink wat veranderingen gekomen, ook in financieel opzicht. Het is im mers nog niet zo lang geleden dat ie dere kleine parochie vrij gemakke lijk een pastoor en een of meer kape laans kon onderhouden. Daarbij moet dan wel worden opgemerkt, dat de salariëring van de rooms- katholieke geestelijke de laatste ja ren wat is aangepast aan meer mo derne normen. De vrij comfortabele situatie van vroeger komt, evenals bij veel kleine hervormde gemeen ten waar iedere plaats zijn 'eigen' geestelijke had. echter niet meer te rug. Deken Blommerde. „Natuurlijk speelt het priestertekort mee ui de problematiek. We hebben op het moment gewoon niet voldoende mensen Je ziet vaak dat één pastoor niet meer één maar twee parochies onder zfjn beheer heeft. Dat heeft na tuurlijk zyn gevolgen voor de plaatse lijke parochie. De leken nemen de zaken over, hetgeen positief kan zijn. DR. BLOMMERDE En zo weten de drie grootste kerken m Zeeland het ieder jaar althsins fi nancieel. weer te redden. De ervaringen met acties ais Kerkbalans zijn lot nu toe gunstig. ..Het heeft de afgelopen vijf jaar goed gewerkt", weet ds. T. Rinkema. scriba van de hervormde provinciale kerkvergade ring in Zeeland. Ds Rinkema gelooft dat ln de toe komst zeker rekening moet worden gehouden met nieuwe kerkordelijke mogelijkheden als de part-Urne pre dikant. In een dergelijke situatie zou de predikant haif-time in zijn ge meente werken en daarnaast bij voorbeeld een leraarschap aan een middelbare school bekleden. Aan de ene kant is dit. pastoraal gezien. ver- Lies. aan de andere kant blijft een kleine gemeente met veel financiële problemen toch verzekerd' van de diensten van een 'herder en leraar'. Dal "at dominee of pastoor even schaars worden als de ooievaar Is in de komende jaren niet aan de orde. Zoals gezegd, kan kerkelijk Zeeland de vergelijking met de grote steden in gunstig opzicnt ruim doorstaan. Maar het is de vraag, of de kerken op langere termijn ce jaarlijks steeds weer groter wordende financiële pro blemen zullen kunnen opvangen. Wel zullen acties als Kerkbalans steeds nodig zijn om het kerkelijk gebeuren al thans financieel overeind te houden. Het 'Slijk der Aarde' is in die samen hang voor de kerken steeds weer es- •en0ML TON Hl «SOOS

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1976 | | pagina 17