SCHAATSERS HALEN EERSTE
PLAKKEN VOOR NEDERLAND
Goud van Stensen
kon falen Noren
niet verdoezelen
AANVAL VAN DIANNE DE LEEUW
IN VERPLICHTE KÜR MISLUKTE
Zilver
voor Piet
Kleine,
brons
voor Van
Helden
PAS TWEE RONDEN VOOR EINDE
ZAG KLEINE KANS OP MEDAILLE
Goud voor
John Curry
R U C
Loting voor
1000 meter
Belachelijke beoordeling Amerikaans jurylid
Spelen op
radio en
televisie
DONDERDAG 12 FEBRUARI 1976
INNSBRUCK - Zilver en brons voor Piet Kleine en Hans van Helden, een even gelukkige coach Leen Pfrommer in het midden.
INNSBRUCK - Zilver voor de zeer
strijdlustig Piet Kleine en brons voor
een getergde Hans van Helden - wie
had dat kunnen denken toen de dynamische
Noorse schaatstop tijdens de Europese
kampioenschappen in Oslo de internatio-
nare concurrentie plat walste. Maar toch res
teerde er na de voor Leen Pfrommers mini-
equipe zo florissant verlopen 5000 meter op
de ineens loodzware olympische ijsbaan een
onbevredigend gevoel, want er was
méér haalbaar geweest.
Uiterst prikkelbaar keek Hans van Helden op de bi
zarre strijd terug, die in zijn ogen met ongelijke kansen
was verlopen: ,Als ik onder dezelfde omstandigheden
had kunnen rijden als Stensen zou ik beneden de 7.20
zijn gekomen. Dat hij na mij reed maakt me niets uit.
Ik had een tijd neergeeet waar Stensen niet tegenop
had gekund. Het zit mij ook altijd tegen en daar baal ik
verschrikkelijk van. Maar ik ben nu gebrand, reken
daar maar op".
Het brons had voor de kersverse wereldrecordhouder
geen enkele waarde, dat was duidelijk. „Ik sta nu met
1-0 achter, maar er komt ook nog een tweede helft Het
is jammer dat je maar 1 keer in de vier jaar zo'n gou
den medaille op de 5000 meter kunt winnen. Dus blijf
ik nog vier jaar doorgaan".
een nadeel. Hij vertrok met een eind
tijd van 7.28 als richtsnoer. Op dat
moment niet voldoende voor ereme
taal, maar Kleine is iemand die een
geforceerde krachttoer in de eerste
ronde vreest.
Kleine „Ik bofte natuurlijk wel een
beetje dat de baan net was verzorgd.
Maar toen ik reed waren de bochten al
behoorlijk uitgetrapt, want alleen het
bovenste laagje van het ijs was ge
schaafd. Ik geef toe dat je in ieder
tweede paar sowieso nog minder zat".
Pas in het laatste stadium van zijn
race bemerkte Piet Kleine dat hjj uit
zicht had op een olympische medaille
„Twee ronden voor het einde zat ik nog
duidelijk boven de tijd van Hans van
Helden, maar daarna heb ik er nog
twee en een halve seconde af kunnen
halen. Toch ben ik later nog erg bang
geweest voor Storholt, Carrol en Sjoe-
brend. Werkelijk, ik heb geen moment
gedacht dat ik het zilver zou winnen".
Deze onverbloemde taal van de on
gelooflijke knokker voor wie alleen het
hoogst bereikbare telt, was wel begrij
pelijk. Van Helden had de pech dat hij
voor zijn grootste rivalen 't ijs op moest
en zodoende als schietschijf ging fun
geren (al maakte hem dat in wezen
weinig uit), en bovendien was de ijs
vloer van inferieure kwaliteit. Uit de
laaghangende bewolking daalden
natte sneeuwvlokken neer die zich op
het ijs vastzetten. Hier moest Van Hel
den zich doorheen ploegen in zijn jacht
die slechts één ding beoogde; goud.
Setwijfeld
Begaanbaar
Nadat de vechtjas het traject volko
men leeggereden had beëindigd, ver
schenen zoals van tevoren afgesproken
de machines op de baan, om het ijs een
onderhoudsbeurt te geven. Het scha
ven had weliswaar geen enorme uit
werking, maar voor korte tijd was de
ijsvloer onmiskenbaar iets beter be
gaanbaar. Terwijl Hans van Helden
zich in de kleedkamer zat te verbijten
sloeg Sten Stensen. gevolgd door de
Rus Viktor Varlamov, die uiteindelijk
een fractie te kort kwam. zijn slag, die
beslissend zou blijken voor de verde
ling van de medailles. Omdat Hans
van Helden in het tweede paar van
start moest had hij ook de pech dat de
INNSBRUCK - De loting voor de 1000
meter heren, die donderdag wordt ge
houden, had volgende resultaat:
eerste rit: Horst Freese (W-Dld) - Gae-
tan Boucher (Can); tweede rit: Peter
Müller (VS) - Emmanuel Michon (Fr);
derde nt: Pertti Niittylae (Fm) - Ma-
saki Suzuki (Jap); vierde rit: Colin
Coates (Aus) - Archie Marshall (G-B);
vijfde rit: Björn Didriksen (Noot - Be
rend Shabus (Oos): zesde rit: Hans van
Helden (Ned) - Ha Lee Young (Kor);
zevende rit. Klaus Wunderlich (DDR) -
Bruno Toniolli (It); achtste rit: Mats
Wallberg (Zwe) - Valeri Moeratov
(Rus); negende rit: Aleksander Safro-
nov (Rus) - Har aid Oshme (DDR);
tiende rit; Dan Immerfall (VS) - Johan
Granath (Zwe); elfde nt: Floriano Mar-
tello (It) - Tom Everend (Can);
twaalfde rit: Terje Andersen (Noo) -
Piet Kleine (Ned); dertiende rit: Mikio
Oyama (Jap) - Richard Toume (Fr);
veertiende rit: Jan Bazen (Ned) - Norio
Hirate (Jap); vijftiende rit: Kay
Stenshjemmet (Noo) - Andrej Malikov
(Rus); zestiende rit: Oloph Granath
(Zwe) - Dan Carroll (VS).
baan al ver van tevoren was geprepa
reerd. Voor geen enkele rijder lag er
zoveel tijdsverschil tussen het moment
waarop de machines van het ijs waren
verdwenen en het startschot. Voorts
maakte Leen Pfrommer zich erg nijdig
over de sneeuwschuivers die met man
kracht werden bediend.
Pfromner: „In principe hebben ze het
enig juiste gedaan, namelijk de baan
droog maken. Hiervoor kun je een
schuiver gebruiken met een metalen
onderkant, zoals in Bislet altijd ge
beurt. Je krijgt het ijs dan echt glad.
Maar hier werd met schuivers van rub
ber gewerkt en die duwen de sneeuw
vaster in het ijs. Helaas hebben mijn
protesten weinig geholpen Achteraf
ben ik nog maar blij dat het ijs niet
werd besproeid toen het zes paren voor
het einde droog werd. Dan zou je een
totaal scheve verhouding hebben ge
kregen. Gelukkig zag men in dat voor
iedereen in omstandigheden zo gelijk
mogelijk moesten zijn".
Maar ook Pfrommer kon er niet on
deruit dat Hans van Helden de groot
ste pechvogel was geweest. „De sterste
heeft hier niet gewonnen", conclu
deerde de overigens in een opperbeste
stemming verkerende coach.
Geen afbreuk
De tegenslag die Hans van Helden
moest verwerken doet evenwel geen
afbreuk aan de schitterende tweede
plaats van Piet Kleine. Zeer zelfbe
wust streed de Drent voor zo'n goed
mogelijk resultaat en het pleit voor
zijn huidige instelling dat hij de
slechte ijsvloer daarbij op de koop
toenam Want met name voor Kleine,
die goed glij-ijs nodig heeft om het
meeste effect te kunnen hebben van
zijn lange slagen, was het „werkijs"
Voor Leen Prommer was het on
danks de succeseen van Kleine en Van
Helden nog te vroeg om te juichen,
omdat de definitieve balans pas na de
wereldkampioenschappen kan worden
opgemaakt, maar toch kon hij niet na
laten om met een glimlach te vertellen:
„Er is aan onze opbouw hier en daar
zeer sterk getwijfeld. Ik ben benieuwd
hoe de mensen die steeds kritiek heb
ben geuit nu zullen reageren".
De zienswijze van Pfrommer. die hoe
dan ook vatbaar blijft voor enige cor
rectie, had door Jan Derksen wellicht
nog meer ondersteund kunnen worden,
maar de Amsterdammer moest als zo
veelste slachtoffer van de griepgolf het
bed houden. Alle moeite die hij zich
heeft getroost om via een achterdeur
de olympische ploeg binnen te glippen
is hiermee tevergeefs geweest.
Hetzelfde hangt ook ook "klaas
Vriend boven het hoofd. Pas zaterdag,
op de tien kilometer, wordt hij in de
olympische arena verwacht, maar het
moet uitgesloten worden geacht dat hij
dan in de vereiste conditie verkeert.
Volledig uitgeteld lag hij gisteren tus
sen de witte lakens. jHet is niet on
denkbaar dat ook Leen Pfrommer
spoedig op de ziekenlijst komt te
stean Woensdagavond probeerde hij
met alle macht de eerste griepver-
schijnselen te onderdrukken, maar
tegen dit olympische virus blijkt vrij
wel niemand opgewassen.
Behalve Hans van Helden dan, want
zeer gedecideerd riep hij uit: „Ik
wordt niet ziek. Nog nooit ben ik ziek
geweest en dat gebeurt nu ook niet".
De volledige uitslag van de 5000 metei
voor heren luidt:
1 Stensen (Noo) 7.24.48;
2 Kleine (Ned) 7.26.47
3 Van Helden (Ned) 7.26.54:
4 Varlamov (Rust 7.30.97:
5 Wunderlich fO-Dld) 7.33 82;
6 Caroll (VS) 7.36.46;
7 Ivanov (Rust 7 37.73:
8 Sandler (Zwe) 7.39.69;
9 Storholt (Noo) 7.40.60;
10 Coates (Aus) 7.41.96;
11 Hi Li Joeng (Kor) 7.44.21;
12 Woods (VS) 7.48.08;
13 Sjoebrend (Noo) 7.48.28;
14 Martsjoek (Rus) 7.51.37;
15 Schwartz (W-Dldt 7.52.26;
16 Carlsson (Zwe) 7.53.02:
17 Krienbuhl (Zwi) 7.53.11;
18 Winter (O-Dld) 7.58.28;
19 Heiden (VS) 7.59.00;
20 Koppa (Fin) 7.59.52;
21 Marchettl (It) 8.04.07;
22 Yamamoto (Jap) 8.06.92;
23 Barron (Cant 8.10.00;
24 Kawahara (Japt 8.10.08;
25 Johansson (Zwe) 8.12.37;
26 Sandys (G-Bt 8.13.03:
27 Kronfuss (Oos) 8.19.72,
28 Bamberghi (It) 8.21.04;
29 Gundolf (Oos) 8.29.34:
30 Van Eesbeeck (Belg) 8.29.78;
31 Valler (Fin) 8.31.85.
innsbuck - Voor de Noren telde ogen
schijnlijk alleen het goud. ..Kr is toch
geen enkele reden om teleurgesteld te
zijn. want Stensen heeft immers ge
wonnen". merkte de Noorse ploeglei
der Ter Berg een beetje korzelig op,
kort nadat hij 'n vrij pittige discussie
had beéindid met een aantal Noorse
journalisten.
Maar zo simpel lag t uiteraard niet
Ruim twee weken geleden haalde de
Noorse brigade Immers vernietigend
uit tijdens het Europese Uteltoemooi
in Oslo. toen op de 5000 meter de eer
ste vier plaatsen werden bezet Stor
holt, Sjoebrend en Stenshjemmet fi
nishten in deze volgorde op korte af
stand van Stensen. Alleen Stensen
deed echter op t zware Olympische
kunstijs wat van hem verwacht mocht
worden De 28-jarlge legerluitenant. die
vier jaar geleden in Salpporo op de
lange afstanden tweemaal met het
brons genoegen moest nemen en na
dien een Europese <1975) en een we
reldtitel (1974) veroverde, worstelde
zich scherp onder het schema van de
onfortuinlijke Van Helden naar het
goud. De onbegrensde macht die in
Oslo van Stensen afstraalde en tot een
schitterend 10 km-wereldrecord leidde,
vormde een schril contrast met het ge
ploeter in Innsbruck, maar hij slaagde
tenminste
Speculaties
Een pijnlijke afgang was de 5000
meter daarentegen voor de beide an
dere Noorse deelnemers. Jan Egil
Storholt en Amund Sjoebrend, die in
het stuk niet voorkwamen. Hun falen
vormde uiteraard meteen aanleiding
voor allerlei speculaties, waarbij de
trainingsopzet van Johs Tenmann
centraal stond. De Nederlandse
bondscoach. Leen Pfrommer, hield
zich biervan wijselijk afzijdig: „Ik
onthoud me van kritiek omdat er nog
drie afstanden gereden moeten wor
den"
Zoekend naar de ware toedracht
hield Tor Berg het op de onbevredi
gende groepsindeling. „Sjoebrend had
veruit de slechtste omstandigheden.
Toen hij in het laatste paar over het ijs
moest, waaide het behoorlijk. We lieten
hem op een schema van 7.25 weg gaan.
Dat is haast onmogelijk, maar ik zal
het proberen, zei Sjoebrend vlak voor
de start. En iedereen heeft kunnen
zien. dat hij een vergeefse strijd lever-
INNSBRUCK (ANP) - Op
de maat van de Italiaanse
polka kan Dorothy Hamill
vrijdagavond onbezorgd
naar het olympisch kunst
goud dansen. Dianne de
Leeuws grote - en naar alle
waarschijnlijkheid laatste -
aanval is in de verplichte
kür mislukt. Doug Chap
man, in weinige dagen door
zorgen getekend, hield er
de moed in door te zeggen,
dat de strijd nog niet ge
streden is.
In alle eerlijkheid dient echter te
worden gezegd dat Dianne rich
eerder zorgen moet maken om de
beide meisjes Errath en Poetzsch
voor te blijven dan dat zij zelf het
offensief kan openen. De kleine,
blauwogige Dorothy Hamill ver
dient de titel. Ze heeft net een tik
keltje meer spirit dan de rest en ze
kan het publiek m vervoering
brengen Haar korte - door me
vrouw Burka samengestelde - kur
was op het randje van perfectie en
oogstte de eerste zes, die bij het
damesrijden werd uitgereikt sinds
Sjoukje Dijkstra
Dianne de Leeuw was te gespan
nen om de jury een gracieuze ver
toning voor te schotelen. Het
tempo lag aan de lage kant en de
tweede sprong van de combinatie
was verre van perfect Acht van de
negen juryleden gaven haar te
recht een tiende puntje minder.
Het Nederlandse jurylid mevrouw
Elsbeth Bon dreef het zelfs zover,
dat rij de vrijuit rijdende Christine
Errath een half puntje meer gunde
dan haar landgenote.
Botte bijl
Het vervelende voor Dorthy Ha
mill is dat sommige mensen be
reid zijn alles te doen om haar
een gouden startbewijs voor de
showbusiness te bezorgen, waar
mogelijkerwijs bij de ice-follies
de plaats van Leading Lady vrij
komt. omdat de huidige ster Ja-
net Lynn (verdiensten 15.000 dol
lar per week) al geruime tijd ziek
is. Tot die opdringerige clan van
bewonderaarsters behoort ook
het Amerikaanse jurylid Yvonne
McGowan, die uit louter bezorg-
heid Dianne de Leeuw met de
botte bijl te lijf ging. Deze dame
bestond het om Dianne een vol
punt lager te waarderen dan de
overige juryleden. Een tamelijk
ridicuul gebaar, dat zowel voor
haar als voor Dianne ernstige ge
volgen kan hebben.
Als het een beetje wil, wordt de
Amerikaanse aan het einde van
het seizoen door de internationale
federatie uitgesloten. Die weten
schap was echter niet in staat
Dianne op te vrolijken. Haar
tweede plaats staat op wankelen.
De verwoestende uithaal van me
vrouw McGowan gooide haar bij
de waardering van de korte Küi
op het lijstje van de Amerikaanse
terug tot de twaalfde plaats. Het
is nog vrij onoverzichtelijk wat
daarvan de gevolgen kunnen zijn.
Zoals verwacht moest Isabel de
Navarre de eerste plaats, die rij na
de verplichte figuren bezette, af
staan. Het Westduitse" meisje
wankelde bij twee pirouttes. kreeg
lage waarderingen en vond zich
zelf in het totaal klassement na
twee onderdelen terug op de derde
plaats. Achter de souverein lei
dende Dorothy Hamill. die bij
acht van de negen juryleden eer
ste staat (alleen bij mevrouw Bon
niet) en Dianne de Leeuw. Bij de
grote kür van vrijdagavond zullen
de twee Oostduitse meisjes Chris
tine Errath en Anett Poetzsch ook
nog wel langs haar wippen. Maar
of dat gunstig of ongunstig is voor
Dianne de Leeuw moet worden af
gewacht.
De Nederlandse kampioene („Ik
dacht dat ik niet nerveus was,
maar tijdens het rijden overviel
het me toch") is al enkele plaats-
cijfers kwijtgeraakt aan Chris
tine Errath. Veel fouten zal ze
zich in elk geval niet kunnen
permitteren.
de".
Hiermee is uiteraard nog niet dr
zwakke beurt van Storholt verklaard.)
Hij trof het besJirt niet beroerder dan
de andere kanshebbers Tor Berg kon
hierover slechts rijn schouders opha
len De man die mogelijk het verlos
sende woord kon spreken. Johs Ten
mann. was ln geen velden of wegen te
bespeuren. Op de persconferentie liet
hij zich niet zien.
Veel kracht
De soms wat zonderlinge trainer
verkoos vermoedelijk de eenzaamheid
om zijn gedachten te ordenen. „De ex
plosieve afzet van de Noren, waar ze
steedsergveelsuccesmeehebbengehad,
kunnen ze waarschijnlijk niet het hele
seizoen volhouden, want op die manier
schaatsen kost enorm veel kracht", is
een opmerking die een dag voor de
Olympische vijf kilometer uit de mond
kwam van Piet Kleine, en met zilver
omhangen heeft hij zeker recht van
spreken.
Natuurlijk is het nog voorbarig om
vast te stellen dat de Noren hun kruit
te vroeg hebben verschoten, want de
psychologische greep van Johs Ten
mann op zijn pupillen moet niet wor
den onderschat Op het mentale vlak
geniet hij een grote reputatie waardoor
er rekening mee moet woden gehouden
dat behalve Stensen ook de andere No
ren zich opnieuw laten gelden.
Roemloos
De Noren konden het falen van twee
rijders dan nog wegcijferen tegen de
gouden oogst van Stensen. de Russen
en Oostduitsers hadden niets om op
terug te vallen. DDR-rijder Man/red
Winter, die nog altijd de op een na be
ste seizoentijd achter zijn naam heeft
staan, ging zelfs roemloos ten onder
tegen Franz Kricnbuehl.
De 47-jarige Zwitser, die na Oslo met
minder opvallende prestaties voor de
duits res te kijk. maar Knenbühl heeft
tenschappelijke aanpak van de Oost-
duiteers te kijk, maar Krienbuehl heeft
rijn eigen foefjes. Gisteren verscheen
hij in een nieuwe potsierlijke creatie op
de baan. een roze glimmend schaat
spak met een witte baan op de rug en
de achterkant van de benen. Zijn pun
tige. veder lichte schoentjes op de su-
perlichte ijzers vormden voordien al
een vertrouwd beeld.
INNSBRUCK - De Noor Sten Stensen op weo naar goud op de
INNSBRUCK - Voor het eerst sinds 24
jaar heeft Groot Brittanniè weer een
gouden medaille veroverd bij de
olympische winterspelen. John Curry
uit Birmingham, die het kunstrijden
bij de heren won, was net een jaar
toen Jeanette Altwegg in 1952 ook bij
het kunstrijden goud veroverde.
Na Curry eindigden Vladimir Kovalev
(Sov) als tweede en Toller Cranston
(Cam als derde De eindstand van het
kunstrijden heren is: 1. en olympisch
kampioen John Curry (Gbri plaatscij-
fer 11-192,74 punten. 2. en zilveren me
daille Vladimir Kovalev iSov) 28-
187.64. 3. en bronzen medaille Toller
Cranston iCam 30-187.38. 4. Jan Hoff
man (Odl) 34-187.34. 5. Sergej Volkov
(Sov) 53-184,08, 6. David Santee (Vst;
49-184.28, 7. Terry Kubicka iVst) 56-
183,30, 8. Joeri Ovtsjinnikov (Sovi 75-
180,04, 9. Minoru Sano (Jap) 79-178,72,
10. Robin Cousins (Gbr.) 83-178.14.
Ron Shaver (Cam nam niet deel aan de
grote kür wegens griep.
INNSBRUCK (ANPi - Teamarts
Cees Lap nam woensdagochtend de
koorts op hij Jan Bazen, een van de
grieppatiênten in de Nederlandse
schaatsploeg. „Je hebt 38.5 Jan." zei
Lap na een blik op de thermometer
„Dat is een goede tijd," reageerde Ba
zen prompt
Opvallend was het verschil in het
aantal slagen dat de toprijders ge
bruikten tijdens de 5000 meter. Van
Helden had doorgaans 50 of 51 slagen
nodig en ging in de laatste ronde naar
55 slagen. Stensen had een ritme van
52 a 53 slagen en deed de laatste 400
meter in 58 slagen. Piet Kleine, die een
lange slag gebruikt, schakelde van 46 a
47 in de slotxonde over naar 53.
DONDERDAG 12 FEBRUARI:
10.00-13.30 uur: Ned. I: reportage
1000 meter hardrijden heren.
15.55-13.45 uur. Ned II: reportages
ijshockey: samenvatting
22 50-23.50 uur Ned- I reportage
ijshockey en samenvattingen.
Radio (Hilversum III)
10.00-11.30 uur. 1000 meter hard
rijden heren.
DONDERDAG:
09.00-11.00 uur: ski, langlauf. 4x5
kilometer dames.
10.00-12.00 uur schaatsen 1500
meter heren.
13.00 uur: ijshockey A-groep, Ver
enigde Staten - Polen.
16.00 uur: ijshockey A-groep:
Tsjechoslowakije - West-
Duitsland.
20.00 uur ijshockey A-groep Fin
land - Sowjet Unie.