Noodtoestand Zambia vanwege
'binnenlandse ondermijning'
SPAANSE OPPOSITIE TELEURGESTELD
OVER HERVORMINGEN VAN NAVARRO
Geen publicatie
van CIA-rapport
Van Doorn wil
hogere drempel
Amerikaanse druk
op Israël
Bank voor enkele
tonnen opgelicht
3
GEEN WET
OVERLEG
HOGER
PERSONEEL
vervolg
antlijn
muNAAtT
PERS
Italiaans blad
noemt namen
Russische agenten
DONDERDAG 29 JANUARI 1976
PROVINCIAL! IEBÖWS! COUHANT
VREES VOOR HERNIEUWDE ACTIES
(Van onze correspondent)
MADRID De Spaanse oppositiepartijen hebben hun teleurstelling uitgesproken over het rege
ringsprogramma van premier Arias Navarro, dat woensdag met enthousiasme en langdurig applaus
werd ontvangen door de 561 procuradores in het parlementsgebouw.
ment" de democratisering van het
koningschap van Juan Carlos toever
trouwt, op zijn zachtst gezegd een
eigenaardige situatie.
Over de buitenlandse politiek be
perkte Arias zich ertoe de Spaanse
„oplossing" voor het Sahara-probleem
Joaquin Ruiz Gimenes, leider vein de
vooruitstrevende christen-democraten,
zei: ,4e oppositie heeft gelijk wanneer
zij verzekert dat een democratische
evolutie van binnenuit niet van dit
regime verwacht kan worden". Anto
nio Garcia Lopez (sociaal-democraat)
verklaarde dat „het land wel wat
anders nodig heeft dan een stroomlij
ning van de Franco-dictatuur" en dat
„tenzij de regering tegen het najaar
de democratie heeft hersteld, het land
op een botsingskoers terechtkomt".
Enrique Tiemo Galva (marxistische
socialisten) noemde Arias' toespraak
van zeventig minuten „autoritair, con
servatief, zonder enig concreet bewijs
voor de democratische beloften" en
beschreef de premier zelf als „een
gevangene van het systeem". Ten slot-
te vond Senor Camunas, leider van
een liberale partij, dat de beloften
van de premier geheel ontoereikend
rijn en dat men het aftreden van; WASHINGTON (UPI, AFP)
Arias Navarro moest eisen.
Premier Navarro oogstte veel ap
plaus met opmerkingen als „de breuk
met het verleden afwijzen"; „geen am
nestie voor ondermijnende elemen
ten"; „tegen terroristen, anarchisten,
separatisten en communisten"; „dank
bewijs aan de politie"; „het
de regering uitoefenen met het volle
pond der wet"; „regionalisme mag
te verdedigen en enkele gemeenplaat
sen ten beste te geven over Spanje's
wenselijke integratie in West-Europa
Natuurlijk onderstreepte hij, dat het
kersverse verdrag met Washington,
dat Kissinger verleden zaterdag in
Madrid ondertekende, een groot suc-
„de
vijanden van Spanje waken" (een oud
stokpaardje van Franco); „Spanje eist
teruggave van Gibraltar" en „geen
deel van de pers misbruikt de vrijheid
om de instellingen van het regime aan
te vallen".
Men mag verwachten dat acties van
de oppositie, zoals betogingen en poli
tieke stakingen, in de komende dagen
zullen herleven en de dagen van de
wapenstilstand lijken voorgoed voor
bij. Vooral van de Baskische ETTA kan
men, na Arias Navarro's veroordeling
van het separatisme, zijn harde hou
ding in de amnestie-kwestie en vage
beloften op het punt van regionalise
ring, harde acties vrezen.
Concrete aankondigingen van Arias
Navarro waren;
Modernisering van de opvolging
van de koning (dochters kunnen ko
ningin worden, verkorting van de min
derjarigheid van de koning, die nu tot
bet 30e Jaar duurt, afschaffing van de
Begentieraad, die door het naaste fa
milielid vervangen wordt op dit
ogenblik Don Juan, de vader van Juan
Carlos, die nog altijd geen afstand
doet van zijn aanspraken op de
troon);
Hervorming van de strafwetgeving
tegen illegale propaganda en illegale
bijeenkomsten (waarmee men de niet
gewelddadige oppositie pleegde te ver
volgen);
Een nieuwe kieswet;
Hervorming van het „parlement"
(In twee Kamers, met gelijke be
voegdheden, waarvan één de Nationa
le Raad van de Staatspartij is, het
geen de Fr&neo-getrouwen vetorecht
zou geven)
Een nieuwe wettelijke regeling
voor politieke bijeenkomsten en beto-
i van de speciale politie-
3 rechtbank TOP (maar geen woord
over het politieke gebruik van krijgs
raden);
Binnen drie maanden een „belas
tinghervorming", nieuwe inkomensten.
maar geen nieuwe vermogensbelas
ting en een scherpere strijd tegen
belastingontduikers;
Anti-terrenrwet
Verder duidde Arias Navarro aan,
zonder echter concrete beloften te
doen, dat de anti-terreurwet hervormd
wordt, dat de perswet (waarschijnlijk
naar het Britse liable-voorbeeld) aan
gepast wordt en dat de regionalise
ring wettige status zal krijgen.
Al deze plannen zullen aan de huidi
ge „parlementsleden" voorgelegd wor
den, al zullen - enkele hervormingen
van het opvolgingsrecht en de samen
stelling van het „parlement" ook een
nationaal referendum vereisen. Dit al
les kan, aldus Arias, achter de rug
rijn voor 30 juni 1977. Tot die datum
is het mandaat van de huidige Cortes-
ieden zojuist verlengd. Dat wil zeggen,
dat Arias aan Franco's laatste „parle-
CSlot van pagina 1
nodigen aan het sociaal-economisch
overleg mee te doen. Hij dacht dat de
vakcentrales hiertegen geen bezwaar
zullen maken- Als het antwoord van
de minister negatief uitvalt-, zal Riet
kerk hierover een motie indienen.
Evenals Roolvink had de socialist
Poppe juridische bezwaren tegen het
initiatiefvoorstel. Hij wees Nypels nog
op de aan de gang zijnde verschuivin
gen in de onderlinge verhoudingen
tussen de vakorganisaties. „Er is on
der meer een vrijage aan de gang
tussen CNV en RHMP. Niemand weet
wat er nog meer gaat gebeuren. Het
is diridellïk dat de overlegstructuren
waar wij het hier over hebben binnen
afzienbare tijd op de helling komen",
aldus Poppe-
perkt, maar het systeem van de om
roepwet ze is nog niet zo slecht
als menigeen wil laten voorkomen
blijft van kracht. En dat is in ieder
geval verre te prefereren boven het
hangslot dat het AR-kamerlid De Boer
thans aan het bestel wenst te hangen.
Daarmee zouden we weer terugkeren
tot het oude besloten bestel van wel
eer. Daarmee zou de basis van de hui
dige omroepwet verdwijnen, namelijk
'de vrijheid van luisteraars en kijkers
om zich naar eigen smaak en inzicht I
ta organiseren'.
Huis van afgevaardigden weigert toestemming
Het Amerikaanse huis van afge
vaardigden heeft geweigerd de commissie voor de inlichtingen
diensten toestemming te geven een rapport over de operaties van
de buitenlandse inlichtingendienst (CIA) te publiceren waarvan
grote delen al zijn uitgelekt. Reden is dat sommige leden menen
dat inlichtingen zouden worden onthuld die geheim dienen te
olijven.
Commissie-voorzitter Otis D. Pike had
toestemming verzocht het 338 p
na's tellende rapport vrijdag om mid
dernacht (zaterdag 05.00 onze tijd) te
publiceren. Afgevaardigde Robert Bau-
man maakte echter bezwaren tegen
publlkatle in de huidige vorm omdat
het, volgens hem, geheime en gevoeli
ge Inlichtingen bevat die de Ameri
kaanse belangen zouden kunnen scha
den. Aangezien bet huis algemene
goedkeuring moet geven gaat de po-
blikatie nu niet door.
Van het rapport zijn al grote delen in
de pers uitgelekt. Zo is naar voren
gekomen dat de jaarlijkse rekening
voor de inlichtingendienst ongeveer 10
miljard dollar bedraagt. Dat is veel
meer dan het oongres op basis van
beschikbaar gestelde informatie zelfs
maar kon vermoeden.
Italië
De Italiaanse regering heeft baar
bassadeur in Washington opdracht ge
geven de Amerikaanse regering on
uitvoerig mogelijke opheldering
vragen over de berichten over finan
ciële steun van de CIA aan politieke
partijen en politici in Italië.
Intussen deed het Turijnse blad "La
Stampa', nieuwe onthullingen over
dergelijke giften. In 1970 zou de toen
malige Amerikaanse ambassadeur,
Graham Martin, 800.000 dollar hébben
gegeven aan de "boogsteleider van de
Italiaanse geheime diensten', generaal
Vito MiceH Deze generaal wordt er
nu door de justitie van beschuldigd
dat hij de regering niet beeft gewaar
schuwd voor een staatsgreep die prins
Junio Valerio Borghese, een voormali
ge officier onder Mussolini, in
ber 1970 had georganiseerd.
Volgens T-a Stampa', was het besluit
van ambassadeur Martin
ten door de leider van de CIA in
Italië die vond dat generaal Miceüi
geen ervaring had en geen relaties
met de pers. Tenslotte werd het
schil in het voordeel van Martin be
slist door het hoofdkwartier van de
Generaal Miceli die enkele maanden
in voorarrest heeft gezeten in verband
met de zaak-Borghese maar toen te
gen storting van een borgsom op
vrije voeten werd gesteld, heeft dins
dag gevraagd zo spoedig mogelijk te
mogen voorkomen teneinde ophelde
ring te kunnen geven over
Persbureaus
William Colby, aftredend directeur
van de Amerikaanse inlichtingen
dienst, heeft ontkend dat de CIA
'gemanipuleerd' heeft met berichten
van het Britse persbureau Reuter.
In het grotendeelsuitgelekte rapport
van de commissie voor de inlichtin
gendienst van het Amerikaanse huis
van afgevaardigden stond name
dat er vaak gemanipuleerd is
berichten van Reuter. Colby zei nu op
een pereconferentie dat hij, toen hij
op een besloten zitting van de huis
commissie als getuige gehoord werd
over de banden tussen de CIA en de
nieuwsmedia, een 'voslagen hypotheti
sche' discusse gevoerd had waarin
Reuter alleeen maar genoemd was als
een niet-Amerikaans persbureau. Col
by legde er op de pereconferentie
Slot van pagina 1
boze, zo zei hij. Het enige doel is de
zwakke bladen zo te helpen, dat zij de
concurrentie aankunnen met de meer
kapitaalkrachtige bladen, aldus Van
Doorn.
Ten aanzien van een redactiestatuut
bij de dagbladondernemingen wilde
Van Doorn eerst het overleg tussen
de Vereniging van Journalisten en de
Nederlandse Dagblad Pers afwachten,
alvorens zelf initiatieven te nemen. De
PvdA'er Roethof had in een motie
gevraagd in de wet de verplichting op
te nemen dat dagbladondernemingen
over een redactiestatuut moeten be
schikken- Vodlgens Van Doorn moeten
de direct betrokkenen eerst in de
gelegenheid worden gesteld tot over
eenstemming te komen.
De eveneens van de PvdA afkomsti
ge wens tot reclamebelasting, ter on
dersteuning van het bedrijfsfonds
voc- de pers. vond Van Doorn voorlo
pig wat moeilijk uitvoerbaar. Hij ze-
contact te hebben opgenomen met
staatssecretaris Van Rooijen van fi
nancien, maar deze bleek er weinig
heil in te zien- Bovendien is hef
bedrijfsfonds bezig met een studie
over de reclame als factor in de
concurrentieverhoudingen binnen de
pers, aldus Van Doorn.
De Tweede Kamer zal donderdag
middag antwoorden op het betoog
van Van Doorn. Daarvoor bomt 's
morgens staatssecretaris Van Huiten
aan bod met zijn verdediging van het
onderdeel kabelte!"-"»^
oee voor Spanje was. Verder herhaal
de hij de bekende Spaanse eis van
teruggave van Gibraltar.
EEG
nogmaals de nadruk op dat de CIA
geen betrekkingen onderhoudt met de
grote Amerikaanse perebureaus, maar
wel relaties heeft met zogenaa:
'stringers', onafhankelijke journalisten
die, doorgaans op incidentele basis,
voor kranten werken. Reu ten- gaf eer
der een verklaring uit waarin ont
kend wordt dat er banden bestaan of
bestaan hebben tussen zijn personeel
en de CIA.
Slot van pagina 1
Al met al betekent dit programma
van Arias bepaald géén garantie dat
Spanje, zoals zijn kabinet tot nu toe
volhoudt, tussen 1977 en 1980 voldoen
de aan de eisen van het Verdrag van
Rome zal hebben voldaan om lidstaat
van de EEG te worden. Bijvoorbeeld,
de omvorming van de staatsvakbon-
den wordt aan deze Franco-organisa
tie zelf overgelaten, iets waar Span
je's democratische, clandestiene vak
bonden natuurlijk geen genoegen mee
zullen nemen. Voorts het feit dat de
staatspartij. Franco's creatie uit 1937
om de democratie te bestrijden, ge
handhaafd wordt, terwijl Arias zorg
vuldig zweeg over het huidige veto
recht van die staatspartijbonzen op
het wettelijke partijleven in het land;
het feit dat oppositiepartijen nog niet
toegestaan worden, maar zich eerst in
het nauwe keurslijf van de „associa
ties" zouden moeten wringen; en het
feit dat de toepassing van het alge
meen stemrecht op het gehele parle
ment. plus het beginsel van de verant
woording van de regering tegenover
het parlement niet ter sprake kwa
men, dit alles spreekt boekdelen.
Het betekent dat Arias niet op kan
tegen de rechtse „bunker", die zich
onder het 39-jarige Franco-regime
diep ingegraven heeft. De vertegen
woordigers van Spanje's oude feodale
landadel en nieuwe industri le geld
adel, twee handen op één buik, met de
grote banken, die 's lands economie in
een wurggreep hebben, en met de
meest reactionaire Franco-volgelingen,
vormen een gezamenlijk front. Het is
Sprekershoek beslist het bekijken
waard volgens Van Doorn.
De anti-revolutionair De Boer, die
de motie met steun van KVP en PvdA
dinsdag indiende, zegt ondanks de be
zwaren van Van Doom niet van plan
te zijn zijn voorstel in te trekken.
„Van Doom is het in zijn hart volle
dig met ons eens, hij ziet alleen nog
praktische bezwaren. Welnu, in de
motie vragen wij hem sledbte zijn
gedadhten te laten gaan over aanvul
ling van de Omroepwet. Het 1b nu dus
aan bem om andere Ideeën op tafel te
leggen", aldus De Boer.
Het punt van de ontkoppeling van
het abonnement op een programma
blad en het lidmaatschap van een
omroep was voor Van Doom aanlei
ding een felle aanval te doen op het
karakter van vrijwel alle omroepbla
den. De bladen putten zich volgens
Van Doom uit in een populariteits-
Slag, die niets te maken heeft mei het
benadrukken van een eigen identiteit.
Alleen het formaat, de prijs en de
voordelige aanbiedingen schijnen nog
een rol te spelen bij het werven van
nieuwe leden. De vervlakking wordt
daardoor sterk in de hand gewerkt,
zo zei hij.
De bewindsman uitte zijn kritiek
naar aanleiding van de motie van de
KVP'er Kleisterlee, die met steun ven
de meerderheid van de Kamer niets
WÜ weten van de ontkoppeling,
argument voert de KVP aan, dat de
leden van een omroep zich in hun
keuze voor een groot deel door de
identiteit van het clubblad laten beïn
vloeden en de vervlakking zal toene
men als deze band wordt losgela
ten.
Van Doom keerde zich vierkant te
beide argumenten. Met uitzondering
van de NCRV letten alle bladen o:
slechts één ding; het moet vóór alles
gezellig zijn, want hoe meer leraerr, hoe
meed zendtijd.
Hij kondigde aan dat na zijn
berisping van vorige week van AVRO
en TROS in het vervolg scherpe con
trole zal houden dat de omroepen het
gestelde maximum aan .ander"
nieuws niet overschrijden.
In omroepverkiezingen, zoals voor
gesteld door PvdA. PPR, D'66 en WD
(zij het elk in andere vorm) ziet Van
Doom weinig heil. Het regelmatige
contact dat de omroepen nu nog met
de leden hebben, gaat verloren als er
verkiezingen voor in de plaats komen.
Aan het idee van de WD'er Keja om
de kijkers via een acceptgirokaart
htm voorbeur te laten uitspreken, kle
ven volgens Van Doom voorts te veel
praktische bezwaren. Hij hield een
pleidooi voor het huidige systeem van
lidmaatschap omdat dit, zoals hij zei,
de pluriformiteit en de eigen identiteit
van de omroepen bevordert.
De groepering van liberalen, die een
eigen omroep nastreeft (de LRTO),
zegt met verontrusting kennis geno
men te hebben van de motie van het
ARP-Tweede-Kamerlid De Boer, omdat
hij hiermee wil bereiken, dat aspirant-
omroepen geen toegang meer krijgen
tot de ether. ..Een dergelijke motie",
aldus woordvoerders van de LRTO in
oprichting, ,4s rechtstreeks tegen ons
gericiht. De motie-De Boer wil een
grote groep Nederlanders buiten het
omroepbestel houden".
Volgens deze liberale woordvoer
ders is de motie van De Boer meer
ingegeven door de pogingen van het
bestuur van de LRTO om radio- en
televisiezendtijd te krijgen dan door
bezorgdheid over de versplintering
van het Nederlandse omroepbe
stel.
Op 12 en 13 maart as. zal de
kwestie van de liberale omroep ter
sprake komen tijdens een landelijke
WD-congres in de concertzaal De
Doelen in Rotterdam- De afdelingen
Leusden en Baarn hebben hierover
voorstellen ingediend, die door andere
WD-afdelingen worden gesteund.
de laatste weken al meermalen geble
ken dat zij koning Juan Carios en
premier Arias Navarro hun wil kun-i
nen opleggen,
Hoe lang het Spaanse volk dit r»oit
zal dulden en of er dan nog gehoor
geschonken zal worden aan redelijke I
alternatieven, dat is een grote
vraag.
SPECIALISTEN
VRIJWILLIG
ONDER NULLIJN
UTRECHT (ANP) Na overleg met
staatssecretaris Hendriks van volksge
zondheid heeft het centraal bestuur
van de Landelijke Specialisten Vereni
ging (L.S.V.), gezien de moeilijke eco
nomische situatie waarin ons land zich
op dit moment bevindt, vrijwillig be
sloten de specialisten-honoraria voor
het jaar 1978 onder de zogenaamde nul
lijn te brengen.
De matiging betekent voor de gezond
heidszorg een besparing van ca. 30-40
miljoen per jaar. aldus een woensdag
door de L.S.V. uitgegeven verklaring.
Concreet betekent dit. aldus de L.S.V-
verklaring, dat de prijscompensatie ad
4,5 pet., die aan de ambtenaren per 1
januari 1976 is toegekend, niet zal wor
den opgenomen in de ziekenfondshono
raria 1976. Deze honoraria volgen nor
maliter de ambtenaren trend, zoals is
overeengekomen met de ziekenfondsen.
Slechts de werkelijke verhoging van de
praktijkkosten over het jaar 1975, die
als gewoonlijk achteraf worden verre
kend. zal in 1976 in de tarieven w
verdisconteerd, aldus de landelijke spe
cialisten.
Het centraal bestuur van de L.S.V.
heeft dit voorstel tot vrijwillig afzien
van de honoraria-verhoging meegedeeld
aan haar contract-partner, namelijk
het gemeenschappelijk overleg van zie-
kenfondsorganisaties, aldus de verkla
ring.
Ook ten aanzien van de particuliere
honoraria zal men een zelfde tarieven-
beleld gaan voeren, aldus de L.S.V.
Staatssecretaris Hendriks van volksge
zondheid en milieuhygiëne heeft 'mert
grote voldoening' kennis genomen van
de mededelingen van de ISV.
Namens de ziekenfondsorganisaties
verklaarde een woordvoerder van de
federatie van ziekenfondsen VWZ, dat
ook de ziekenfondsen het gebaar van
de specialisten lofwaardig' vinden.
Hoe de andere medewerkersgroeperin-
gen zullen reageren ls nog niet bekend.
De voorzitter van de Maatschappij
Tandheelkunde, de heer M. Castelein,
en een woordvoerder van de Landelij
ke Huisartsenveremging, zeiden desge
vraagd dat zij over deze kwestie nog
niet hadden nagedacht.
Zij zullen zich nog beraden over bun
opstelling. Dergelijk beraad is al gaan
de binnen de apothekersorganisatie, de
KNMP.
LONDEN: Vanuit Londen zijn tan-
avond 9G mannen, meest Britten,
via Brussel met een Sabena vlieg
tuig als huurlingen naar Kinsjasa
afgereisd, om zich vandaar uit aan
te sluiten bij de FNI.Alroepen in
Angola, die de oprukkende MPLA
soldaten tegenover zich vinden. De
huurlingen krijgen tOQ,per
week voor hun werk.
FORD WIL CONCESSIES
WASHINGTON (DPA, UPII) tekende zich af na de eerste dag
Amerika oefent druk op Israël van het bezoek van de Israëlische
uit om door een gezamenlijk Ame- j premier Rabin aan Washington,
rikaans - Israëlisch initiatief be
weging te krijgen in de vredespo-1
gingen in het Midden-Oosten. Dit
ROME (AFP) Het lt3liaan.se week
blad "Panorama' zal in zijn volgende
nummer een lijst publiceren van Rus
sische KGB-agenten in Italië, met func
ties en adressen.
Politie: bende aan het werk
LEEUWARDEN (ANP) De Algemene Bank Nederland is bij
diverse kantoren in Nederland opgelicht voor een bedrag dat in de
tonnen loopt. Volgens de politie in Friesland is alleen al bij de vesti
gingen in deze provincie voor 78.000 op vervalste cheques uitbe
taald.
In het zuiden en oosten van he* land zou heit, aldus de Leeuwarder politie, gaan
om nog grotere bedragen. Men vermoedt te maken te hebben met een bende.
De zaak kwam dinsdag in Friesland aan het rollen, toen 's morgens een onge
veer 40-jarige man een schadeclaim van de RVS-verzekertagsmaatschappij bij
de bank wilde verzilveren. Hij inde een bedrag van bijna 10.000,en legiti
meerde zich met een rijbewijs, dat waarschijnlijk was vervalst.
Bij drie vestigingen van de ABN in Leeuwarden beurde de man op deze manier
geld: ta totaal f 39.000,Op precies dezelfde manier werden de banken ta Har
togen, Stiens, St -Annaparochie en Bergum opgelicht. In Drachten mislukte
het: de lokettiste vertrouwde het niet en wilde de cheque door middel van een
telefoontje verifiëren. Terwijl de lokettiste belde, ging de man er vandoor.
Aan de hand van verklaringen van het ABN-personccl is een signalement ver
spreid: het gaat om een ongeveer 30-jarige man, die 1.75 meter lang is. Hij is
slank, heeft donkerblond, naar voren gekamd haar en droeg bij zijn bankbezoe
ken een kort, bruin sufede of leren jasje en een donkere broek.
Ford zou Israël tot meer concessies
Jegens de Arabieren willen bewegen,
ook om te voorkomen dat Amerika en
Israël na het Amerikaanse veto ta «Se
veiligheidsraad geïsoleerd worden.
Aan een lunch op het departement van
buitenlandse zaken zei Rabin da* Is
raël „in het belang van een werkelijke
vrede voor geen risico terugdeinst".
Israël kon echter alleen uit een positie
van kracht onderhandelen.
In een rede tot de verenigde kamers
van het congres bood Rabin weerstand
aan de druk om de Palestijnse kwestie
onmiddellijk op te lossen. Hij uitte
twijfel aan de bereidheid van de Ara
bische landen Israels bestaansrecht te
aanvaarden. Beweren dat de Palestijn
se kwestie de sleutel tot de vrede ta
het Midden-Oosten ls, is het paard
achter de wagen spannen, aldus de Is
raëlische premier.
Kernwapens
De Egyptische minister van buitenland
se zaken, Ismail Fachmi, heeft woens
dag verklaard dat Israël het akkoord
inzake het niet verspreiden van kern
wapens moet U-kenen en internationale
controle op zijn kernreactoren moet
toelaten als het een kernwapen vrije zo
ne in het Midden-Oosten wiL
Fachmi zei dit tegen Journalisten te
commentaar op een verklaring van de
Israëlische minister van buitenlandse
zaken, Yigal Alion ta bet pariemenu
KAOENDA VREEST INFILTRATIE VANUIT ANGOLA
LOESAKA (RTR-GPD) Pre
sident Kenneth Kaoenda van
Zambia heeft woensdag voor het
hele land de volledige noodtoe
stand van kracht verklaard om
'een ernstige veiligheidskwestie'
het hoofd te bieden. De presi
dent zei de volledige macht aan
zich te trekken 'om elke poging
ons land te vernietigen' tegen te
Hij noemde zijn maatregel
kelijk in verband met de verslechte
rende toestand aan Zambia's grenzen
en groeiend bewijs van binnenlandse
ondermijning. „Wij moeten ons als
natie op het ergste voorbereiden. Wij
zijn ta oorlog. Vergis u niet. Er is
buitenlandse inmenging in ons land,"
zei Kaoenda ta een televisietoe-
Verwijzend naar de burgeroorlog in
Angola, zei hij: „En plunderende tijge
rin en haar dodelijke welpen komen
door de achterdeur naar binnen. De
gevolgen van buitenlandse inmenging
worden nu in Zambia gevoeld."
Vorige week deed de president een
krachtige aanval op de inmenging van
de Sowjet-Unie en Cuba ten bate van
de Marxistische volksbeweging voor
de bevrijding van Angola
(MPLA).
Kaoenda zei dat „een aantal buiten
landers en mensen die door buitenlan
ders worden gefinancierd ta Zambia
zijn geïnfiltreerd."
De noodtoestand in Zambia is al
van kracht sedert Rhodesië in 1965
eenzijdig de onafhankelijkheid uitriep,
maar de president heeft de volledige
bevoegdheden nog nooit toegepast.
Hij zei door de politie en andere
veiligheidsinstellingen zullen worden
toegepast. De fundamentele rechten
en vrijheden zullen worden be
knot.
Bespreking
De presidenten. Mohoetoe Sese
ko van Zaire, Michel Micombero van
Boeroendi, Joevenal Haoyalimani van
Roeanda en Jean-Bedel Bokassa van
de Centraal Afrikaanse Republiek,
hebben in Zaire woensdag gepraat
over een door Zaire bij de Verenigde
Naties ingediende klacht over een
aanval van de Angolese bevrijdingsbe
weging MPLA (volksbeweging voor de
bevrijding van Angola) op dat land.
Volgens Zaïre heeft de MPLA eerder
deze maand de stad Dilolo gebombar-
Unita
Na de dramatische evacuatie van
vrijwel alle journalisten uit het Unita-
gebied in Midden-Angola, die onder
een hagel van geweer- en granaatvuur
met de laatste Fokker Friendship
plaatsvond, is de vlucht van de bur
gerbevolking voor de oprukkende
MPLA-troepen in Huambo en andere
steden aan het zuidelijk front begon
nen.
Gedeeltelijk onder dwang van de
Unita-soldaten zijn naar schatting
meer dan 250.000 mensen de dii
bossen in gevlucht of op weg naar
nog ta het bezit van de Unita zijnde
steden en dorpen. Boodschappers
de guerrillabeweging van dr. Jonas
Savimbi roepen de bevolking op ta de
bossen kleine gemeenschappen van
niet meer dan 10 tot 20. man te
vormen. Deze zouden de ruggegraat
moeten gaan vormen van een begin
nende guerrilla-oorlog. Van blanke sol
daten of huurlingen (lees: Portugese
of Zuidafrikaanse soldaten) is geen
spoor meer te vinden.
Inmiddels vallen de MPLA-troepen
than sook voor het eerst met straalja
gers, Russische T-54-tanks en amfibie-
voertuigen aan. Deze laatste zullen
waarschijnlijk gebruikt worden om de
rivieren over te steken die ter hoogte
van de belangrijke Bengueiaspoorlijn
nog steeds de verdedigingslinie van de
Unita vormen Savimbi's troepen zou
den in deze streek meer dan
bruggen hebben opgeblazen.
Desondanks lijkt het alsof dr.
vimbi nog steeds optimistisch is. Afge
zien van het feit dat hij in een
succesvolle guerrilla gelooft, is
ook van mening dat tussen de MPLA
en zijn Unita nog een politieke oplos
sing mogelijk is. Hij hoeft alleen,
meent men m diplomatieke kringen ta
Lusaka, de oorlog nog enkele weken
vol te houden.
Andere waarnemers zijn echter van
mening dat Savimbi *s politieke en di
plomatieke kansen net zo klein zijn
als zijn militaire. Verschillende malen
reeds heeft dr. Agostinho Neto van de
MPLA duidelijk gezegd, dat hij niet
van plan is met- de Unita te onderhan
delen.
Huurlingen
Tegen de honderd huurlingen zijn
gië's nationale luchthaven, naar Kins
hasa (Zaire) vertrokken om zich te
gaan voegen bij de FNLA-strijdkrach-
ten in Angola. De huurlingen, die in
groepjes naar België waren gekomen,
werden door de Belgische Rijkswacht
nauwkeurig onderzocht. Daarbij bleek
dat er zich onder hen geen Be'_
bevonden. De meeste huurlingen wa
ren Britten.
Het was woensdag voor de vijfde
maal dat op Zaventhem huurlingen
het vliegtuig namen om zich aan de
kant van FNLA in de Angolese strijd
gaan mengen.
Portugal
De MPLA moet de mogelijkheid heb
ben de bestemming van Angola te
bepalen, zo heeft An tunes, de Portuge
se minister van buitenlandse zaken,
die ta Brussel twee dagen besprekin
gen heeft gevoerd, woensdag verklaart
een persconferentie. Hij gaf te ver
staan dat Lissabon ongeveer zover is
dat het overgaat tot erkenning van
het MPLA-bewtad.
De MPLA heef: de meerderheid van
de bevolking achter zich, zo betoogde
Directie: F. von de Velde, IC
Scherphui* en W. F. de Pagfer.
Hoofdredacteur: G. A. de Kok.
Adjunct-hoofdredacteuren
M. P. Dieleman en G van der
Maas.
BUREAUS:
Viissingen:
Wolstraat 56-60, tel (01184)
15144.
Middelburg:
Markt 51, tel. (01180) 27651.
Goes:
Grote Markt 2, tel. (01100) 16140.
Terneuzen:
Nieuwstroat 22, fel. (01150) 4457.
Hulst:
Steenstroat 6, tel. (01140) 4058.
In de avonduren is de centrale
redactie bezet van zondog t/m
/rijdag vanaf "2040 uur: (01184)
15144.
Telefoonnummers buiten kan
tooruren:
Advertentie-afdeling: (01186)
1584. 's Zaterdags (01184) 15144
ran 9.00-1130 uur.
Redactie: (01184) 14799.
Voor klachten bezorging op zo-
•erdcg: de plaatselijke kantoren
/an 9.00-1130 uur-
Expeditie: (01183) 63533.
Overl. adv. maandag- t/m vrij
dagavond van 2030 tot 2230
uur (01184) 15144 Zondagavond
van 2030 tot 2230 uur.
Abonnementsprijzen:
oer kwartaal 37,75; franco per
post f 42,— per maand 12,75
'osse nummers f 30 (inclusief
4% btwl
Advertentietarieven:
77 cent per mm; minimumprijs
per advertentie ƒ11,55; ingezon
den mededelingen 2'/» x ta
rief
Brieven bureau van drl blod
f 2,50 meer.
Volledige tarieven met contract
prijzen op aonvraag.
Alle advertentieprijzen exdwief
4% bfw.
Giro: 35 93 03, Provinciale
Zeeuwse Courant, Middelburg.