PROVINCIALE ZEEUWSE COURAIT
CRISIS DREIGT IN
KABINET OVER
PERSONEELSRAAD
Meerderheid in kamer wil af
van getalscriterium omroepen
Westerterp blijft bij weigering studie
te verrichten naar dijksverhogingen
Alleen dispensatie
voor secundaire
arbeidvoorwaarden
AANVAL OP
WINTER
WIEGEL GENOEMD
ALS KANDIDAAT
PREMIER
Den Uyl:
uitlatingen over
kinderbijslag niet
strijdig met
mening kabinet
VAN HULT EN SHOWT KAMER BEELDTELEFOON
Bars
boos
Pagina 7
219e jaargang no. 23
Woensdag 28 januari 1976
Bkm vrtydog bi WZC 6% 8PCOALE ADVEHTEWHÉ-
KbwUntb» ZOND» \MN8TOOOMEflK.
MEERDERHEID VOOR GROTERE
INVLOED VAN WERKNEMERS
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het kabinet-Den Uyl staat op springen. De grote meerderheid (pvda, ppr en minis
ter Boersma, arp) wil de invloed van de werknemers in de bedrijven aanzienlijk versterken. De
minderheid (kvp, de arp-er De Gaay Fortman sr. en de d'66-er Gruyters) is ook voor herziening
van de Wet op de ondernemingsraden, maar zij wenst dat de directie bij de besluitvorming de
hoofdrol blijft vervullen.
Dinsdag stond hij er nogdeze
I sneeuwpop in Amsterdam. Maar
I de weersvooruitzichten zijn on-
I gunstig voor hem. De temperatu-
ren gaan stijgen
Ongeveer oostelijk van de lijn Af
sluitdijk-Amsterdam-Breda ligt ons
land onder een sneeuwlaag, die in
Twente nog een dikte van 15 en in
Limburg van 13 cm heeft. In de deels
heldere nacht komt vijf tot tien gra
den vorst voor. Het is echter een
korte wintervreugde, want via Zuid-
Engeland zal een depressie een dooi-
aanval ondernemen in het komend
etmaal- Daarbij' gaat de zuidelijke
wind toenemen en zal het kwik het
terst in Zeeland stijgen. Daarna, in de
komende 24 a 36 uur, ook elders in
ons land.
Het opdringende front kan donder
dag plaatselijk regen, ijzel of sneeuw
veroorzaken. Tijdelijk komt daarbij,
zoals dikwijls in de winter, het front
tussen vorst en dooi boven ons land
te liggen. De sneeuwlaag in de ooste
lijke helft van Nederland is de dikste
laag sinds eind november 1973.
Het compromis dat redding moet
brengen en een structuur scheppen
voor een nieuwe Wet op de onderne
mingsraden. moet uiterlijk donderdag
worden geboren. Vrijdag beslist het
voltallige kabinet. Waarnemers in Den
Haag valt het op. dat de besprekingen
van deze week nog geen enkel uitzicht
bieden op een akkoord.
De KVP schreeuwt intussen van de
daken, dat zij het kabinet laat vallen
wanneer ze niet in voldoende mate
haar zin krijgt In die kringen zegt
men dat alles draait om de vraag of
de directies van de ondernemingen de
spil blijven bij de besluitvorming.
In kringen van de progressieven
valt echter te beluisteren, dat dit niet
het belangrijkste verschil van mening
is. PvdA en PPR staan erop. dat de
versterking van het mede-beslissings
recht van het personeel, die zij de
kiezers in 1972 beloofden, nu gereali
seerd moet gaan worden. ..Wij willen
de directie bepaald niet uitschakelen:
dat zou ook niet eens kunnen, want
die blijft toch de baas. Het gaat erom
een zelfstandige tegenkracht te schep
pen. die het personeel zonder meer
invloed geeft op belangrijke beslissin
gen. Denk an investeringsplannen,
fusies, sluiting van het bedrijf en
dergelijke", aldus een woordvoerder
van progrssieve zijde
In Den Haag gaat het gerucht, dat
een val van het kabinet-Den Uyl veel
christen-democraten op dit moment
goed van pas zou komen. KVP, ARP
en CHU zijn het erover eens dat de
nieuwe Wet op de onderemingsraden
niet te ver mag gaan. Zou de zaak nu
in het kabinet breken, dan is het niet
moeilijk om de drie christelijke par
tijen politiek onder één CDA-vlag te
brengen en gezamenlijk de verkie
zingsstrijd tegen socialisten en libera
len aan te gaan.
Wat meer op links georiënteerde
christen-democraten maken zich mo
menteel zorgen over wat zij sandui-
ENIGE ARBEIDSONRUST
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG Minister Boersma van sociale zaken zei dinsdag
avond na afloop van het overleg met de looncommissie van de
Stichting van de Arbeid enige arbeidsonrust te hebben geconsta
teerd nu uit de loonberekening over januari is gebleken dat velen
er netto op achteruit zijn gegaan in vergelijking met de netto-sa
larissen van december. „Ik wil beslist geen valse verwachtingen
wekken over mijn besprekingen met de Stichting van de Arbeid
en het besluit wat ik moet nemen over al of niet te verlenen dis
pensaties", zei de minister. Volgensde heer Boersma zullen die
dispensaties vooral liggen in de secundaire arbeidsvoorwaarden
en niet in de directe loonsfeer.
Wel bleek de minister bereid te zijn
eerder in 1975 afgesproken loonmaat
regelen om een achterstand in fasen
weg te werken, te willen honoreren-
Het wegwerken van deze achterstan
den liep volgens de overeenkomsten
tussen werkgevers- en werknemei
ganisaties door tot in 1976. Het be
treft hier de land- en tuinbouw, het
beroepsgoederenvervoer en de tourwa-
gensector.
De minister zei na afloop van het
gesprek dat hij deze week nog een
adviesaanvraag aan de Stichting van
de Arbeid zal richten over het te
voeren dispensatiebeleid. De Stichting
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2, 5, 6, 7 en 10.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3
en 9.
Sport op de pagina's 11 en
12.
Radio en televisie op pagina
14.
Financieel nieuws op pagina
15.
van de Arbeid zal nog deze week het
fZie slot pagina 3 kolom 2)
den als het aansturen van hun ..recht
se" partijgenoten op een kabinetscri
sis- Deze zou moeten resulteren in een
herstel van de christelijk-liberale coa
lities van de jaren zestig.
Een mogelijk compromis schuilt in
het plan om de ondernemingsraad om
te zetten in een personeelscollege.
waarvan de directeur dus geen deel
uitmaakt: een eis van links. Daarnaast
zou er dan een raad van overleg
DEN HAAG In WD-kringen
staat het vrijwel vast dat Hans Wie
gel de liberale kandidaat zal zijn voor
het minister-presidentschap, mocht de
WD na de eerstkomende verkiezingen
weer regeringspartij worden. Wiegel
heeft tot nu toe altijd veel reserves
getoond wat betreft zijn kandidatuur
voor het premierschap. De laatste
maanden zou echter vanuit de partij
veel druk op de liberale fractieleider
zijn uitgeoefend.
Een van de grootste bezwaren
Wiegel tegen zijn kandidatuur is zijn
leeftijd (34jaar). Hij zou liever als
minister in een kabinet debuteren Als
Wiegel niet bereid zou zijn zich be
schikbaar te stellen, is oud-minister
Toxopeus de meest waarschijnlijke
kandidaat.
DEN HAAG (ANP) De mededelin
gen, welke premier Den Uyl deed in
het veelbesproken vraaggesprek met
de VPRO aan het begin van het jaar
botsten niet met de opvattingen van
andere bewindslieden. In persberich
ten en daarop gevolgde commentaren
is een andere indruk gewekt, maar
dat kan niet worden geweten a3n een
onzorgvuldige of ongecoördineerde
voorbereiding tussen de bewindslie
den, aldus heeft premier Den Uyl
schriftelijk geantwoord op vragen
vanuit de eerste kamer.
De minister-president deelde mee, dat
hij in het vraaggesprek over beleids
voornemens sprak, die aan de orde
waren gesteld in de miljoenennota en
tijdens tweede-kamerdebatten over de
begroting-1976. „Ik ben niet getreden
buiten het kader van gecoördineerd
regeringsbeleid", aldus de premier. Bij
het noemen van voorbeelden van
maatregelen voor het ombuigen van
de groei van de sociale voorzieningen
legde drs. Den Uyl er de nadruk op,
dat in de eerste plaats de meestdraag-
krachtigen onder zowel de actieven
als de niet-actieven een offer zouden
moeten brengen. „Dit standpunt komt
overeen met de visie vervat in de
interimnota inkomensbeleid van de re
gering".
De premier vestigde er de aandacht
van de eerste kamer op, dat in het
vraaggesprek er de nadruk op gelegd
is dat over de mogelijke uitwerking
van de voorbeelden nog geen eindoor-
kon worden.
komen, die bestaat uit de onderne
mingsraad plus de directie. De KVP
zou met zo'n constructie akkoord kun
nen gaan, mits alle belangrijke beslis
singen dan in de raad van overleg
worden genomen; dus niet uitsluitend
in de vergadering van personeelsverte-
genwoordigers. Veel draait nu om de
vraag of en in hoeverre deze laatste
raad toch nog enige bes'issende be
voegdheden krijgt, bijvoorbeeld op so
ciaal terrein, waarbii te denken valt
aan de werkomstandigheden.
De strijd in het kabinet heeft voor
de ARP intussen al vervelende kanten
gekregen. Minister Boersma. als be-
windsrmn van sociale zaken hoofdrol
speler hij de wlizlging van de Wet -
de ondernemingsraden, staat in grote
lijnen achter nremier Den Uvl-
andere antirevolutionaire minister. De
Gaav Fortman sr.. kenner b>i uitstek
van het a-heïdsrecht. 'Heet daarente
gen de ri'de van de KW
minister rimvters weer dichter hiï de
crf.ooliet de stem
hoiidinp- in het Ichinet. momenteel
voor het nrngrecc'eve nlnn en fi stem
men voor het confessionele.
DEN HAAG Staatssecretaris
Van Huiten (verkeer en water
staat) heeft dinsdag voor het
eerst de Tweede Kamer de beeld
telefoon gedemonstreerd. In de
pauze van het debat over de
medianota voerde hij vanaf de
regeringstafel een gesprek met
directeur W. van Eijck van de
PTT-telefoondienst in Leidschen-
dam.
Van Huiten wilde met de beeld
telefoon de Kamer letterlijk
voorhouden dat hij technische
vernieuwingen in de massacom
municatie allerminst in de weg
slaat, zoals in de Kamer door
enkele leden was betoogd. Vol
gens Van Hullen kan de beeldte
lefoon eer. alternatief zijn voor
een landelijk net van kabeltelevi
sie, waar hij. zoals in de discus
sie over de medianota bleek, wei
nig voor voelt
Via de beeldtelefoon kan men
een gesprek voeren en tegelijker
tijd het beeld van de gespreks
partner op een scherm zien. Ook
bestaat de mogelijkheid om tek
sten en afbeeldingen via hei
scherm te projecteren. De beeld
telefoon maakt gebruik van het
normale telefoonnet, zij het dat
voor een interlokaal gesprek zo'n
250 kanalen in beslag genomen
worden.
Duur is het nieuwe technische
snufje wel. Als er eenmaal een
bescheiden net is opgezet, zou
een maandabonnement neerko
men op 300 gulden, terwijl een
gesprek tussen de twee er, vier
gulden per minuut zal kosten, dat
is tien tot twintig maal zo duur
als een normaal gesprek. Op hel
ogenblik zijn ruim 50 aansluitin
gen in gebruik in Eindhoven. Den
Haag. Hilversum. Leidschrndam
en Waalre. De proef, opgezet
door Philips in samenwerking
met de PTT, zal twee jaar du-
Onder het oog van minister Van
Doorn tl/ bekijkt staatssecretaris
Van Hullen zijn eigen beeld op
ie beeldtelefoon.
VERDEELDHEID OVER AARD STEUN AAN PERS
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Een meerderheid van de Tweede Kamer wil af van het getalscriterium bij het
toelaten van nieuwe omroepen. De Anti-Revolutionair De Boer diende daarover bij het debat over
de Medianota dinsdag een motie in, die werd ondersteund door KVP en PvdA. De Boer vindt da-
alleen nog omroepen als zendgemachtigden mogen worden erkend, die iets wezenlijk nieuws te
brengen hebben.
De indieners van de motie zeiden
bang te zijn dat ons land overspoeld
wordt met nog eens tientallen omroe
pen, als alleen gekeken wordt naar
een aantal leden. Als voorbeeld haalde
De Boer aan de toelating van de VOO,
het vroegere Veronica, tot de ether.
De Raad van State heeft daarbij naar
zijn mening in strijd gehandeld met
de Omroepwet door alleen naar het
getal te kijken. Het kwalitatieve crite
rium. dat ook in de Omroepwet voor
komt, heeft de Raad van State ont
kracht, zo zei hij. De Boer drong er
daarom bij minister Van Doorn op
aan het getalscriterium zo spoedig
mogelijk uit de Omroepwet te schrap
pen. De PvdA'er Kosto voegde daar
aan toe dat de extra kwaliteitstoet
sing ook zou moeten gelden bij het
verdelen van de zendtijd.De omroepen
die zich nauwelijks van elkaar onder
scheiden (Kosto noemde AVRO,
TROS en VOO) zouden dat in hun
zendtijd moeten merken.
Eensgezind waren de drie partijen
ook in hun verzet tegen de voorgestel
de ontkoppeling van het lidmaatschap
van een omroep en het abonnement
op het programmablad. Steun voo rdit
denkbeeld kreeg Van Doorn alleen
van zijn eigen PPR en enkele kleinere
partijen. Algemeen vreesde ae Kamer
dat er tussen de omroeporganisaties
een ongezonde run op nieuwe leden
zou ontstaan, die verdere vervlakking
in de hand zou werken.
Omroepverkiezingen
PPR-woordvoerder Coppes toonde
zich daarentegen voorstander van om
roepverkiezingen, waarin hij voorzich
tig werd bijgevallen door PvdA en
WD.
Vrijwel unaniem was de Kamer het
eens met het scheiden va nhet omroep
lidmaatschap er. het betalen van luis
ter- en kijkgeld. Men vond zelfs, dat
Van Doom hierover maar spoedig een
wetswijziging moest indienen. Hei
wordt dan mogelijk dat verscheidene
leden van een gezin niet alleen lid
worden van een omroep (dat kan nu
ook), maar ook meetellen als officieel
geregistreerde leden.
NOS
PvdA en KVP hielden ten slotte
pleidooi voor het handhaven van de
zendtijd van de NOS op het huidige
peil.
Van der Sanden (KAT) vond boven
dien, dat de zendtijd van de NOS in
de toekomst niet meer in een percen
tage van het totaal, maar in
minimum en maximum moet worden
uitgedrukt. De VVD stelde zich wat de
NOS betreft achter de Nota. Hij kriti
seerde wat hij noemde de „eenzijdige
linkse stroom die zich op de beeld
buis manifesteert".
Van der Sanden bepleitte de instel
ling van een mediaraad, die de rege
ring zou moeten adviseren over pers
en omroepzaken.
Nu bestaan de omroepraad, de pers-
raad en het bedrijfsfonds voor de
pers. Een zekere concentratie van de
ze organen zal tot betere coördinatie
en daarmee tot grotere effectiviteit
van de adviezen leiden, aldus de KVF-
Voor elk van de drie besaande
organen zou de mediaraad een kamer
moeten krijgen.
Pers
De Tweede Kamer is het in grote
lijnen met minister Van Doom eens
dat steun aan de pers wenselijk is. Of
die steun aan alle kranten in gelijke
mate moet worden gegeven of alleen
aan noodlijdende kranten, houdt de
Kamer echter verdeeld. Wel drong
men er algemeen op aan dat ae
normen voor de steun objectief wor
den vastgesteld.
De progressieve partijen toonden
zich tijdens het debat over de Media
nota voorstander van gerichte steun
aan de pers, met uitzondering van
„NIET OPTIMISTISCHOVER PIJLERDAM VOOR OOSTERSCHELDE
MINDERHEID VAN
KAMERCOMMISSIE
WIL OOSTERSCHELDE
OPEN HOUDEN
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG Minister Wester
terp van verkeer en waterstaat
blijft bij zijn pertinente weige
ring een studie te laten maken
naar mogelijkheden om de dij
ken rond de Oosterschelde te
verhogen en de zeearmen open
te houden. De bewindsman
maakte dinsdagavond tijdens
een persconferentie die volgde
op een besloten vergadering van
de vaste tweede-kamercommis
sie voor verkeer en waterstaat
duidelijk, dat de Oosterschelde
onder geen enkele voorwaarde
open blijft.
De heer Westerterp: ,De regerings
beslissing is, dat de Oosterschelde op
enigerlei wijze wordt afgesloten. Als
het mogelijk is met een doorlatende
dam. zodat een getijbeweging in dej
Oosterschelde gehandhaafd blijft. En|
als dat niet kan om redenen van
technische aard, van tijd of van finan
ciën met een dichte dam". De be
windsman zei in antwoord op vragen,
dat de vorige week vrijdag in het
kabinet het alternatief dijkverhoging
ook niet a3n de orde is geweest.
De minister herhaalde dinsdag, dat
pas in mei van dit jaar zal blijken of
het mogelijk zal zijn een tijdelijke
dam in de Oosterschelde te bouwen,
waarbij een getijdebeweging gehand
haafd blijft. Hij kon geen antwoord
geven op de vraag of een pijlerdam
minder zal gaan kosten dan de zoge
naamde stormstuwcaissondam, die vo
rige week om financiële redenen van
hei. lijstje van mogelijkheden door het
kabinet werd afgevoerd. Volgens de
minister zijn over de kosten voor de
pijlerdam geen afgeronde becijferin-
„Maar ik kan niet optimistisch
zijn", zo voegt de bewindsman a
aan toe. Hij liet geen twijfel best
over de vraag of met vertraging reke
ning gehouden moet worden. De heer
Westerterp stelde met nadruk, dat de
studie in mei moet zijn afgerond en
dat de dam in 1985 gebouwd moe-
zijn. Hij voegde daaraan toe, dat dat
niet inhoudt dat er in mei bestekskla-
re plannen voor de open pijlerdam op
tafel liggen.
Generale repetitie
De vaste kamercomnr~sie hield
dinsdag in feite een generale repetitie
voor het politieke rumoer dat zal
losbarsten indien zou blijken dat de
bouw van een open dam niet mogelijk
is. En algemeen lieten de waterstaat
specialisten in de Kamer zich pessi
mistisch uit over de kansen voor de
bouw van zo'n open dam. De voorzit
ter van de commissie, de heer Scha
kel van de ARP, liet tijdens de pers
conferentie na afloop weten da: er
twee stromingen zijn binnen de com
missie: een gro:e meerderheid die
D'66 voor wie het ontbreken van dui
delijke criteria zo zwaar woog dat het
de voorkeur gaf aan algemene steun.
De PvdA'er Roethof verklaarde weinig
heil te zien in he: pompen van geld in
een structuur die hij fundamenteel
verkeerd noemde
KVP en ARP bepleitten een stelsel
van zowel generieke als .specifieke
sieun. Het eerste zou naar de mening
van de KVP'er Van der Sanden kun
nen geschieden door het nul-tarief van
de btw ook na 3978 voort te zetten,
alsmede via een korting op post- en
spoortarieven. Scholten 'ARP) drong
aan op handhaving van de adverten
tie-compensatie en een stop op uit
breiding van de Ster-reclame. De
CKü'er Van Leijenhorst. die op alt
punt tijdens de openbare commissie
vergadering al een motie had inge
diend, vond echter dat generieke
steun een regel moet zijn en specifie
ke uitzondering.
De VVD'er Keja had scherpe kritiek
op het onderdeel pers van de Mediar
nota. Hij hekelde de uitspraken van
Van Doorn in de nota dat de vrije
meningsuiting in gevaar is en dat dat
tevens een gevaar betekent voor de
democratie en de geestelijke volksge
zondheid. Hij daagde Van Doom uit
zijn criteria voor steun aan de pers
duidelijk te maken aan de hand van
het PvdA-ondereoek naar de mogelijk
heden van een nieuw links dag
blad.
Het is nog niet zeker of staatssecreta
ris Van Huiten uit de "Tweede Kamer
voldoende steun za* krijgen voor zijn
beleid ten aanzien van kabeKetevts-.e.
Van Huiten voelt niets voor het toela
ten van een ander dan het FTT-
systeem, maar een aanzienlijk deel
van de Tweede Kamer wil de moge
lijkheid van andere kabelsystemen
nog openlaten.
Achtergrond van de discussie tussen
Van Huiten en de Kamer is de vraag,
of men 24 tv-kanalen in de toekomst
genoeg vindt of dat men ae tv voor
meer andere doeleinden wil aanwen
den. De progressieve partijen zijn
bang dat de commercie ztch meester
zal maken van de veel ruimere moge
lijkheden, die een kabel-STER-net kan
bieden. PvdA-woordvoerder Hartmei-
jer zei dat ae PTT-standaardisatte
naar zijn mening verspilling van kapi
taal voorkomt en de belangen var. de
consument het beste dient. Ook sluit
het systeem een monopol: eposttie. zo
als bij Delta-kabel, uit, aldus Harrmei-
jer.
De VVD'er De Beer daarentegen
uitte kritiek op wat hij noemde het
monopolie van de PET.
KVP, CHU en D'G6 stonden even
eens op het standpunt dat de toela-
tingseisen van Van Hulten te streng
m.t2aa: dal am. an der Sandfn kan
d» daarom meen: da: als aan ear. toeUU„
geweigerd worden op grond van tech
nische en administratieve bezwaren.
Andere eisen horen thuis in de Om
roepwet, aldus Van der Sanden. Zijn
partijgenote mevr. Gardeniers-Berend-
sen heeft over de standaardisatie van
het kabelneisvsteem een motie inge
diend, die wellicht een kans maakt te
worden aanvaard. Vandaag zal minis
ter Van Doorn en staatssecretaris
Van Hulten de Kamer
den.
erv
en
van de drie ontbindende voorwaarden
niet worde voldaan, de Oosterschelde
potdicht moet en een minderheid, be
staande uit de PPR, D'&6 en PvdA, die
van oordeel is dat ae Oosterschelde
open moet blijven en dat in beveili
ging moet worden voorzien door ver
hoging van de dijken.
Van die laatste drie partijen stelt
de PvdA zich enigszins afwachtend op.
Men wil een studie naar mogelijke
(Zie slot pagina 7 kolom 4)
