1976 wordt belangrijk jaar voor India TENG HSIAO-PING NIEUWE CENTRALE FIGUUR IN CHINESE HIËRARCHIE Wie is de modale werknemer? Stelling Dood Kroonstad Voornamen Conclusie Os PAKISTAN aroenatsjalV 1-cbhoetan NAGALAND BIH#" l^GHALflJA7^/!MANIP0ER wEsAiANOLr',; V' BE*NGALEHSOESJ^V imizoram V BIRMA f^TRiPOERAyJ MADJA PRAOESJ ^stc^daman-,/ DA0RA=EN^f'; MAHARASJTRA nagar haveli ORISSA PRAOESJ rANDAMANEN: ^ponoitsjerry: -lakshaoweep: -KERALAv :nicobaren: (Van onze redactie econo mie) Den HAAG - Al jaren wordt er geschreven over de modale werknemer, maar niemand schijnt hem te kennen. Dat blijkt uit een onderzoek dat het NIPO hield. Slechts een heel klein percentage van onze bevolking beweert die modale werknemer wel te kennen, maar als wordt ge vraagd hem te beschrijven, slaat men de plank finaal mis. De modale werknemer is niemand anders dan een gehuwde werknemer met twee kinderen en in 1975 met een bruto-j aarinkomen van f 24.000. Het woord modaal heeft niets te maken met bepaalde richtingen en stromingen binnen onze Neder- landse kerken, zoals ook wel eens wordt beweerd. Het is een begrip dat door kabinet, werkgeversorga nisaties en vakbeweging wordt ge hanteerd met betrekking tot het gemiddelde inkomen uit arbeid. Dat gemiddelde inkomen was in 1975 f24.000 en zal in 1976 weer ho ger liggen, zo omstreeks de f24.500. Die modale werknemer speelt een grote rol in de loonpolitiek. Vooral nu voor 1976 alle inkomens op de zgn. nullijn terecht moeten komen. De inkomens tot f24.000 wil men echter nog iets vooruit la ten gaan. Hierover is een enorm ge vecht geweest tussen kabinet, werkgevers en vakbeweging. De modale werknemer geeft dus in het loonpolitieke overleg de grens aan tussen lagere en hogere inko mens. Hoe ziet het loonbriefje van zo'n modale werknemer er nu uit? Uit gaande van een bruto-jaarsalaris van f24.000 kreeg de man in 1975 f2000 per maand. Daarvan werd f43,68 aan pensioenpremie inge houden. Blijft over f 1956,32. Aan AOW-AWW-prem ie moest f222,50 worden betaald, aan loonbelas ting f 189,70, en aan premies so ciale verzekeringen, inclusief zie kenfondspremie, f 193,09. Blijft netto over een bedrag van f 1351,03. Bij dit netto bedrag per maand is over het gehele jaar 1975 aan kin derbijslag voor twee kinderen nog f 1706,64 gekomen. Dit komt neer op f 142,22 gemiddeld per maand. Het netto maandinkomen van een modale werknemer is in 1975 dus f 1493,25 geweest. Daarvan moest het modale gezin alles betalen: huur, kleding, voeding, contributie voor de vakbond, verzekeringen, de kapper, abonnementen op kran ten. elektriciteit, gas. licht en wa ter. het luister- en kijkgeld en alles wat voor het normale levensonder houd van een gezin met twee kin deren noodzakelijk is Uitgaande van een recht op acht procent vakantiegeld leverde dit de man voor zich en zijn gezin bruto f 1920 op. Hiervan ging echter een grote slok aan belastingen en sociale-verzekeringspremies af. Netto werd f 1096,90 overgehouden om met vier personen een beschei den vakantie te kunnen vieren. Aan belasting, AOW-AWW- premies en premies sociale lasten werd dus f823,10 ingehouden van het vakantiegeld. J e bent pas een ware autoliefheb ber als je ieder jaar automatisch je oude „auto van het jaar" inruilt voor de nieuwe „auto van het jaar" Van prof. dr Karei van het Reve hoorde ik de volgende twee anec dotes over dr. Arthur Lehning, die vorige sveek verblijd werd met het eredoctoraat van de Amsterdamse universiteit. In de eerste speelt Lehning een passieve rol. in de tweede een actieve Lehning en Van het Reve zaten vele jaren gele den in verschillende instituten in hetzelfde gebouw De telefoon rin kelt Van het Reve neemt op Een stem met storing vraagt, helemaal uit Parijs, naar „monsieur Lening", klemtoon op de laatste lettergreep. Van het Reve, die daar een functie op het Rusland Instituut bekleed de, verstond hetniethelemaal goed en antwoordde in zijn mooiste Frans: „Monsieur Lënine n'est pas la Ilestmortdepuis milleneufcent vingt quatre", hetgeen, zoals som mige intellectuelen onder u mis schien weten, zoveel betekent als: „Meneer Lenin is er niet. Hh is sinds 1924 dood". Aanvankelijke ontstel tenis, vermengd met droefheid aan de andere kant van de lijn, maar na enig doorvragen werd het misver stand bijtijds opgelost... .Arthur Lehning geniet faam als anarchist en verzorger van het ver zamelde werk van de Russische anarchist Bakoenin. Het commu nisme is daarbij niet aan zijn kouwe kleren voorbij gegaan (h(j moet een jongeman van 17 zijn geweest toen de revolutie uitbrak). Karei van het Reve memoreerde in een gesprek met Lehning dat Arthur Koestier in zijn boek „The God That Failed" gezegd heeft, dat iedereen zijn ei gen Kroonstad heeft. Kroonstad is een marinebasis die ongeveer 50 ki lometer van Leningrad af ligt en staat bekend om de muiterijen van de matrozen, waarvan de laatste, in 1921, tegen de Sowjet-regering was gericht, met als eis dat er „Sowjets zonder communisten" zouden ko men. Die opstand „van onderop" werd door de Sowjet-regering bloe dig onderdrukt. Met zijn opmer king dat iedereen zijn Kroonstad kreeg weer een oppositieregering toen deelstaatsverkiezingen werden gehonden enkele dagen voordat de noodtoestand werd afgekondigd. Maar voor de volgende maand staan ook deelstaatsverkiezingen op het programma in Tamil Nadoe waar de regering van premier Moethoevel Karoenanidhi een beslissende meer derheid m de plaatselijke assemblee heeft. Hij maakte duidelijk dat hij de verkiezingen op het vastgestelde tijd stip wil houden. In dezelfde tijd moeten er ook ver kiezingen in de naburige zuidelijke staat Kerala worden gehouden. De premier kan moeilijk in de ene staat verkiezingen toestaan en deze in een andere staat verbieden. Ook is het niet aangenaam vóórhaar het leven te rekken van een oppositie regering. -Sjeik Abdoellah, een krachtige en indrukwekkende figuur, maakte in de Intussen doen zich wel enkele van de sterke MRN heeft, wilde Koestier zeggen, dat iedere communist in zijn leven een punt heeft waarop hij het commu nisme de rug toe keerde. Voor de een waren dat de processen in de jaren dertig, voor de ander was het Boedapest, voor de derde dé ont hullingen over Stalin, voor de vierde Praag, voor de vijfde het Bolsjoi-ballet, kortom. iedere voormalige communist heeft- zijn Kroonstad. Arthur Lehning zei toen tegen Karei van het Reve: „Mijn Kroonstad was Kroon stad". Nu we het toch over Lenin heb ben: Judith Bosmerkte na dejuiste beantwoording van een vraag in de scholierenquiz „Tweekamp" op. dat zij Lenins voornamen zo prach tig mooi vond. namelijk Vladimir Hjitsj Oeljanov. Een misverstand Lenin was zijn pseudoniem, zoals Stalin het pseudoniem was van Jo sef Vissarionovitsj Dzjoegasjvili, Molotov het pseudoniem van trijfel Vjatsjeslav Mïchajlovitsj Skrjabin en Trotski het pseudoniem van Ljev Davidovitsj Bronstein. In Frankrijk spreekt men van een „nom de plume", een pennenaam, in dit geval zou je beter van een „nom de fusil". een gewerenaam, kunnen spreken. Vladimir was de voornaam van Oeljanov (de ach ternaam dus) en Hjitsj was de va- dersnaam. Als Drees jr. een bolsje wiek was. zou hij Willem Willemo- vitsj Drees heten en zich wellicht Vanijzer noemen (zoals Stalin). Ik heb alles goed overwogen, her en der mijn inlichtingen ingewon nen, en ik ben tot de conclusie ge komen dat ik vóór Roel van Duyn en Han Lammers ben. Laatst heb ik even uitgelegd wat een os was. Een lezer meldde me een korte, maar krachtige en af doende definitie: „Een os is een stier die zijn rijbewijs is afgeno men". NICO SCHEEPMAKER meer positieve gevolgen van de nood- i toestand gelden. De voedselprijzen I zijn in het hele land laag gehouden, een groots resultaat in een land dat steeds geteisterd wordt door voedsel tekorten. Volgens regeringsstatistieken daalde het inflatiepercentage in het afgelopen jaar met 2,6 procent tegen een infiatietoeneming van 25 tot 35 procent in de afgelopen twee jaar. Deoogstvanhethuldigejaarbeloofi I de grootste uit de geschiedenis te wor- I den. De huidige raming is een totale oogst van 114 miljoen ton. Het regeringsoptreden tegen belas tingontduiking, smokkel, hamsteren en de zwarte-markteconomie leverde ook betere resultaten op dan verwacht was. Uit de jongste cijfers blijkt dat een vrijwillig schema voor het alsnog l aangeven van niet gemelde inkomens en winsten met vrijwaring van straf I een bedrag van bijna vijf miljard gul den opleverde. TENG HSIAO-PING (Van onze speciale medewer ker Jaap van Ginneken) Den HAAG - China is in en kele weken geruisloos de drempel van het post- Maoistische tijdperk gena derd. Enkele weken geleden overleed na een langdurige ziekte de 76-jarige Kang Sheng. de al enige tijd op de achtergrond getreden vroe gere nummer vier van het re gime. Vorige week overleed na een langdurige ziekte de 78- jarige Tsjoe En-lai, de tot op het laatste moment op de voorgrond staande nummer twee van het regime. En wat betreft de 82-jarige Mao Tse- toeng nog steeds de onbet wistbare nummer èèn, hij heeft zich al geruime tijd uit de dage lijkse politiek teruggetrokken om te schrijven maar. volgens het gezelschap van Ford dat hem enkele weken geleden in Peking bezocht, heeft hij na een hartaanval moeite met spreken. De opvolging van Tsjoe En-lai moet voorgedragen worden door het cen traal comité van de partij aan het par lement, het nationale volkscongres. Overigens zal deze opvolger als enke ling nooit zo'n grote rol kunnen spe len als Tsjoe En-lai. Centrale figuur in de Chinese hiërarchie wordt voorlo pig de 71-jarige Teng Hsiao-ping, al sinds een jaar gepromoveerd tot de nummer drie van het regime, als eer ste vice-premier, als een van de vice- voorzitters van de partij en als chef staf van het leger. Hij zal ver moedelijk ter rechterzijde worden ge flankeerd door bestuurders uit het staatsapparaat van Tsjoe En-lai zoals tien vice-premiers, onder wie de ou dere Li Hsien-nien, de minister van fi nanciën en economie en de jongere Hua Kuo-feng, een van de gangmakers van de huidige Tachai-beweging en hij zal vermoedelijk ter linkerzijde wor den geflankeerd door ideologen uit de partij van Mao zoals Chang Chun- Dat dit eerherstel binnenlands niet geheel onomstreden is, wordt onder- chiao, dat is de tweede vice-premier, lid van het dagelijks bestuur van de partij, hoofd van de politieke afdeling van het leger en Wang Hung-wen, eer ste vice-voorzitter van de partij. Corne-back De come-back van Teng Hsiao-ping was een van de grote verrassingen van de laatste jaren. Als secretaris generaal van de partij was hij aan het begin van de culturele revolutie mid den 1966 te zamen met de eerste vice- voorzitter, JLiu Shao-chi, naar het tweede plan verdwenen op het mo ment dat minister van defensie Lin Piao naar voren trad. Rode gardisten oefenden destijds scherpe kritiek uit op Teng die er onder meer van werd beschuldigd een verwoed kaartspeler te zijn. Een lange tijd werd aangenomen dat hij net als de zogenaamde revisionist Liu naar het platteland was gestuurd om voor zijn politieke zonden te boe ten. Hij werd echter nooit officieel ver oordeeld en na vijfjaar keerde het tij. Zijn tegenspeler Lin Piao vergalop peerde zich in 1971moest op zijn beurt het veld ruimen en het volgende jaar dook Teng opeens weer op aan een of ficieel banket in Peking. Na het tiende partijcongres in september 1973 is hij geleidelijk aan in ere hersteld. streept door het feit dat buitenlandse ambassades deze maand bij hun post een pamflet van een actiegroep ont vingen waarin Teng ervan wordt be schuldigd destijds rode gardisten in zijn geboorteprovincie Sze Chuan bloedig te hebben onderdrukt, Lei dende kringen in de binnenlandse po litiek lijken hem echter het vertrou wen te hebben hergeven. Na het vierde volkscongres in ja nuari 1975 werd hij benoemd tot eer ste plaatsvervanger van Tsjoe En-laL Ook de hoofdlijnen van de buiten landse politiek lijken hem door Tsjoe En-lai te zijn toevertrouwd. Hij maakte belangrijke buitenlandse rei zen naar Parijs en New York en ont ving onlangs nog vooraanstaande westerse staatslieden als Bondskan selier Schmidt en president Ford in Peking. Op staatsiefoto's met de Eu ropeanen en de Amerikanen valt hij het meest op door zijn zeer geringe lichaamslengte. Onvervangbaar Het is duidelijk dat Tsjoe En-lai voor China onvervangbaar is. In de buiten landse politiek was hij het die met groot staatsmanschap het schip-van- staat door alle stormen heen loodste. Het meest tekenend was wat dat be treft zijn rol tijdens de culturele revo lutie. Men vertelt bijvoorbeeld hoe hij tijdens de lange hete zomer van 1967 i eens werd belegerd door een half mil joen rode gardisten en hen 48 uur aan I een stuk aan de praat hield, totdat het leger hem uiteindelijk ontzette. Een van de laatste grote projecten van Tsjoe En-lai is het vijfde vijfjaren plan, waaraan China zojuist is begon nen en dat overloopt in een tienjaren plan en een 25-jarenplan, dat China J aan het eind van deze eeuw op het zelfde niveau als de ontwikkelde lan den moet brengen. Van nu af aan zal de Chinese inter- I nationale politiek dan ook in toene mende mate gemaakt worden door mensen met weinig praktische erva ring in het buitenland en met een be perktere blik op het wereldgebeuren. De gevolgen daarvan zullen zich on getwijfeld doen gelden. Omgekeerd moet worden gezegd dat voor China het einde van een fase nadert, waarin I universele politici als Mao en Tsjoe het verloop der gebeurtenissen in hoge t mate bepaalden. Het land heeft lang zaam aan een ontwikkelingsstadium I bereikt, waarin een collectief leider- schap, gesteund door een apparaat van specialisten, het roer van de staat kan overnemen. Het tijdperk van de reuzen is voor- bij. opinie en achtergrond schokt door de kracht waarmee de premier "buitenlandse inmenging" in India veroordeelde. Zij noemde het voorbeeld van Chili en hoorzittingen in het Amerikaanse congres om de VS in haar kritiek te betrekken maar in haar grootscheepse aanval leek zij zich ook tot Groot-Brittannië en andere westerse mogendheden te richten. Deze mogendheden, aldus de pre mier, hadden een vast patroon om in het ene na het andere land een onsta biele toestand te scheppen. Gelukkig waren zij daar in India niet in ge slaagd. Maar de gewelddadige veran deringen in het naburige Bangladesj sedert augustus toen president Sjeik Moedjiboer Rachman werd vermoord, toonden dat interventie plegende mo gendheden daar succes hadden ge had Mevrouw Gandhi zei dat hun me thode was geld en andere steun te ge ven aan marionetten en anti democratische machten binnen het land teneinde de regering ten val te brengen. "Als men vandaag een krant in Amerika. Engeland of Frankrijk op pakt, staat daarin een verhaal van hun eigen mensen hoe zij van plan waren de regeringen in verscheidene landen ter wereld omver te werpen. Zij vertel len zelf de wereld hoe zij coups organi seerden in landen die weigerden naar hun advies te luisteren". Een dergelijke situatie ontwikkelde zich in India. Buitenlandse krachten wachtten er op dat de congrespartij of de regering een fout zou maken. "Dan zullen zij him klauwen ontbloten en toeslaan", aldus mevrouw Gand hi. De buitenlandse pers werd er ook van beschuldigd de agitatie tegen haar regering te hebben gesteund. V erkiezingsultstel Het uitstel van de verkiezingen brengt ook tere beleidspunten in de betrekkingen met de drie deelstaten aan de orde waar de oppositie aan het bewind is. Goedjarat, in bet westen van India, NlEUW-DELHI RTR) - De regering van India is het jaar 1976 ingegaan met het verzekeren van nog een jaar uitoefening van de macht onder de noodtoestand en flinke partijsteun om een nieuwe vorm te geven aan de politieke en economische toekomst van het land. Weinig waarnemers in Nieuw-Delhi twijfelen er aan of het zal een jaar vol van gebeurtenissen zijn voor de Indiase politiek, misschien wel een jaar van maken of breken. Premier Indira Gandhi (59), die deze maand het tiende jaar van haar bewind volmaakt, heeft de algemene verkiezingen uitgesteld tot 1977 en heeft duidelijk gemaakt dat India zal moeten leren leven met de noodtoestand en met alles wat daaraan vastzit, althans tot dat tijdstip. Zij toonde dat zij haar regerende Congrespartij volledig in haar macht heeft door een krachtig en indrukwekkend optreden op het nationale partijcongres eind december. De vergadering nam resterende twij fel weg over de vastbeslotenheid van de regering snel voort te gaan met ver-reikende veranderingen op so ciaal, economisch, politiek, wettelijk, constitutioneel en media-gebied en geen oppositie te dulden voordat deze tot stand gebracht zijn Op de vierdaagse conferentie, die door meer dan 4.000 partijfunctiona rissen werd bijgewoond, werd in het geheel geen kritiek geoefend op het optreden van de regering in de eerste zes maanden van de noodtoe stand. Eenstemmig werd een reeks door de regering ingediende resoluties inzake de economie, internationale betrek kingen en de politieke'situatie aan vaard. Daaruit bleek dat India bijzonder argwanend bleef staan tegenover de westerse bedoelingen jegens Nieuw Delhi, dat het programma van 20 pun ten het economische credo van de re gering zou zijn en dat belangrijke wij zigingen in de grondwet noodzakelijk zouden zijn. Mevrouw Gandlii legde erdenadruk op dat de ernstige gevaren die haar er toe brachten op 26 juni de noodtoe stand af te kondigen, nog aanwezig waren en dat de komende maanden een kritieke periode voor India zouden zijn. I De eisen van economische en poli tieke stabiliteit maakten het noodza kelijk de algemene verkiezingen uit te stellen, zelfs ofschoon de congrespartij er zeker van zou zijn geweest dat zij deze zou winnen als zij volgens plan omstreeks maart zouden worden ge houden. Ad hoe Het kwellendste van de huidige si tuatie is dat ofschoon de regering goedkeuring verkreeg voor feitelijk onbeperkte veranderingen, zij geen werkelijke aanwijzing heeft ver strekt wat deze zouden kunnen in houden. Dit heeft de indruk achterge laten dat de regering meer op een ad hoc-basis werkt dat volgens een wel overwogen plan op lange ter mijn. Mevrouw Gandhi verklaarde dat de grondwet opnieuw zal moeten worden bestudeerd, maar verder zei zij er niet veel over: verdere kabinetswijzigingen worden spoedig verwacht; er zijn pro blemen in de deelstaten die uitgezocht moeten worden; er zullen vermoede lijk wijzigingen komen in de bureau cratie en op belangrijke diplomatieke posten in het buitenland. Op de volgende zitting van het par lement - de tweede sedert de afkondi ging van de noodtoestand - zullen sommige regeringsplannen zeker worden onthuld. Document Een gedetailleerd document dat in Nieuw Delhi circuleert, spreekt zich uit voor een wijziging van het huidige systeem van Westminster in een pre sidentiele regeringsvorm. Het oppert dat de president rechte streeks door de bevolking moet wor den gekozen en dat hij als hoofd van de uitvoerende macht grotere bevoegd heden moet hebben dan een president van de Verenigde Staten. Het document, dat door een van In- dia's belangrijkste ambassadeurs overzee zou zijn voorbereid voor be studering door het kabinet, spreekt zich ook uit voor de vorming van een hogere raad om over de gerechtelijke instanties te waken. Voorgesteld wordt dat de wetgevende macht niet te onafhankelijk moet zijn van de uit voerende macht. Noch mevrouw Gandhi noch een van de andere ministers gaf te kennen dat er zulke ingrijpende plannen be staan. Maar verscheidene Indiase kranten brachten verhalen over de voorge stelde wijzigingen - onder de huidige strenge censuur een zekere aanwijzing dat men de publieke opinie wil toetsen. Mevrouw Gandhi beperkte zich op het partijcongres er toe te zeggen dat constitutionele wijzigingen niet door het parlement zouden worden ge jaagd. Er zou uitvoerig over gespro- keu moeten worden waarbij niet al leen juristen en andere intellectuelen maar ook brede lagen van de bevol king zouden worden geraadpleegd. Een formeel mandaat sloot zij echter uit Als de grondwet een voorziening be vatte die voortgang naar socialisme belemmerde, dan moet deze geschrapt worden, zei de premier. Volgens de resolutie van het partij congres moet de grondwet soepel zijn en beantwoorden aan de noden van de maatschappij. Vorm en letter moeten gewijzigd worden om de geest van de constitutie te bewaren. Hoofdartikelen van kranten, die wel deze algemene beginselen steunden, waarschuwden echter dat wijzigingen moesten worden voorkomen die on nodig de rechten van de burgers be knotten. De premier van West-Bengalen, Siddharta Sankar Ray, die een van de belangrijkste redevoeringen op het congres hield, verklaarde dat de rech ten van parlement en rechterlijke macht geeerbiedigd zouden worden. Er is geen reden voor propaganda dat er mogelijk een een-partij-stelsel, con trole over de rechterlijke macht en een presidentiële regeringsvorm zouden komen. Inmenging Westerse diplomaten waren ge-

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1976 | | pagina 4