Anecdotes uit
Wemeldinge
Technica Marije
Al week lang grote verslagenheid en machteloosheid
in door water ergst getroffen plaatsje Ruisbroek
RESPECT VOOR HULP VAN TWEE NEDERLANDSE SCHEPEN
lüachteloos
971
DINSDAG 13 JANUARI 1976 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
De dorpspolitiek in deze contreien blijft mateloos boeien. Zo
hebben we daar die affaire in Wemeldinge. Die zaak loopt al
een tijdje en draait om de oud-burgemeester, die na de ge
meentelijke herindeling op wachtgeld werd gezet en in het
nieuws kwam toen de ambtswoning werd verlaten.
Het interieur van de woning
bleek niet geheel compleet te
zijn. Een ijveriig raadslid had het
allemaal geconstateerd. Wastafels
waren verdwenen, een toilet
bleek gesloopt, de schoorsteen
uitgebroken, een ligbad foetsie,
de trap naar de vliering weg en
voorts mankeerden er deurknop
pen en contactdozen. Waar of dat
allemaal gebleven was wilde het
raadslid weten. In de daarop vol
gende raadsvergadering circuleer
den er allerlei nota's die moesten
aantonen, dat alles wat er uit die
ambtswoning was meegenomen
privé-eigendom was. Vervolgens
nam een grote meerderheid van
de raad een motie aan waarin
het vertrouwen werd uitgespro
ken in de integriteit.
Daarna werd het even rustig in
Wemeldinge. Maar een dag of
wat geleden was het optreden
van de oud-burgemeester op
nieuw onderwerp van discussie in
de gemeenteraad van Kapelle. Ie
dereen was het erover eens, dat
de oud-burgemeester geen recht
had op de door hem gevraagde
verhuiskostenvergoeding van vijf
duizend gulden. De minister
mocht dan wel beslist hebben dat
die vergoeding moet worden uit
gekeerd maar in de gemeente
raad van Kapelle vond men dat
er toch alles aan moest worden
gedaan om te voorkomen dat de
oud-burgemeester een vergoeding
krijgt. Waarom een gewone tim
merman of schilder niet en een
oud-burgemeester wel, zo werd er
gezegd. Een raadslid vond trou
wens dat de vroegere eerste bur
ger van Wemeldingezich- -met-
bepaald ais een bescheiden per
soon had ontpopt. Hij herinnerde
daarbij aan de regelmatige kre
dietoverschrijdingen ten aanzien
van juist die ambtswoning en
verder haalde hij opnieuw de
kwestie van het weghalen van
deurknoppen en wasbakken op.
„De wijze waarop de vlaggemast
is verdwenen is trouwens al een
anecdote op zich", zo zei in de
laatste gemeenteraad PvdA-
woordvoerder A. C. van Over-
beeke. Nu ben ik persoonlijk gek
op anecdotes, dus snel een babbel
gemaakt met Van Overbeeke, die
me in geuren en kleuren het
verhaal vertelt, dat de oud-burge
meester met nog een persoon,
waarschijnlijk zijn schoonzoon 's
avonds laat naar de ambtswoning
was getogen om daar eigenhan
dig een vlaggemast uit de tuin te
verwijderen. Dorpelingen hebben
de edelachtbare en die andere
persoon met de vlaggemast op de
schouder door de straten zien
sjouwen. Niet door de Dorps
straat r^cht op huis aan, maar zo
onopvallend mogelijk buitenom
de dorpskom.
De oud-burgemeester is ook 's
nachts verhuisd", zo weet de heer
Van Overbeeke nog te melden.
„Waarom ie dat deed weet ik
niet".
Oud-burgemeester van Sas in een
reactie: alles wat ik als laatste
bewoner uit het pand heb meege
nomen is mijn eigendom. Ik heb
trouwens ook nog wel een anec
dote: de vlaggestok, vlag en
wimpel heb ik destijds nog eens
van de gemeenteraad cadeau ge
kregen.
De hele affaire rond de ambtswo
ning in Wemeldinge is nog niet
afgerond. Als gedeputeerde sta/ten
van Zeeland straks de gemeente
zullen opdragen om die verhuis
kostenvergoeding alsnog uit te ke-
- ren zal men in beroep gaan bij
de kroon, zo is uit de laatste
vergadering gebleken. Maar met
de nu beschikbare gegevens kan
een beetje schrijver zovast wel
uit de voeten. Er is al voldoende
materiaal voor handen voor een
leuke streekroman.
Even voorstellen aan Marije de Caluwé, eenentwintig jaar
jong, afkomstig uit Sluiskil. Zij is de nieuwe technica van de
gesproken boeken-studio in Middelburg. Marije regelt de
techniek, zorgt dat de stem van degene die een boek voor
leest, gaaf op de band komt te staan.
In deze rubriek hebben we het al
eens eerder over gesproken boe
ken gehad. Maar toen viel de
nadruk nogal op het op de band
praten van pornografische ro
mannetjes- En er wordt zoveel
méér lectuur ingesproken daar in
die studio in Middelburg-zuid.
Zo'n erotisch getint werkje voor
lezen is eerder een uitzondering
dan regelmaat. De interesse voor
dit soort gesproken boeken blijkt
zelfs vrij gering te zijn.
.De gewone romannetjes, daar is
behoefte aan" zegt meneer Nleu-
wenhuyzen van de Nederlandse
blindenbibliotheek in Den Haag,
waarvan de studio in Middelburg
deel uit maakt „Ook kinderboe
ken. daarin vinden de oma's die
dat lezen iets van hun eigen
jeugd terug. En dan hébben we
verder onder meer nog die ver
pleegsters- en doktersromans
Daar kunnen we gewoon niet ge
noeg gesproken boeken van ma
ken".
Ik attendeer nog eens even op
die gesproken ljoeken omdat er
in Zeeland behoefte bestaat aan
vrijwillige medewerkers en mede
werksters die per week een lees
beurt van vijf kwartier voor hun
rekening willen nemen en zo in
een bepaalde tijd een boek op de
band willen inlezen- Geïnteres
seerden kunnen rechtstreeks bel
len met nummer 11575 in Middel
burg. Maar men kan zich ook
schriftelijk aanmelden bij de Ne
derlandse Blindenbibliotheek
Noord wal 7 in Den Haag.
Nu is dat voorlezen niet ieders
werk- Lang niet iedereen is er
geschikt voor. Wij moeten helaas
streng selecteren, zegt de heer
Niewenhuyzen. ,Dat komt om
dat zoveel mensen zo schools
hebben leren lezen met punten en
komma's Je merkt dan dat de
mensen totaal van intonatie ver
anderen wanneer ze een boek
gaan voorlezen- Daardoor krijgt
het iets onnatuurlijks". Je mag
als voorlezer niet voor het boek
gaan staan", vindt meneer Nleu-
wenhuyzen. Want niet de lezer is
belangrijk, maar het boek Daar
om ook mag een voorlezer niet
opvallen. Dat gebeurt niet alleen
wanneer iemand het slecht doet,
maar ook wanneer hij of zij het
tegoed doet, de autoritair, of te
vriendelijk. Het voorlezen van
boeken is eigenlijk vertelkunst"-
Als u denkt dat het wel iets voor
u is. dat voorlezen en inspreken
van boeken op de band dan moet
u maar vlug contact opnemen.
Want de blindenbibliotheek Ét
werkelijk om goede voorlezers te
springen. Men kan er wel enkele
tientallen gebruiken- Het brengt
u overigens geen cent op. u raakt
er zelfs tijd aan kwijt, maar u
kunt ervan verzekerd zijn dat u
goed werk doet voor een ander,
die het gezichtsvermogen mist en
niet in staat is om zelf te lezen.
Dank zij die vrijwillige hulp van
al die voorlezers kunnen die visu
eel gehandicapten nu echter ook
naar boeken luisteren.!
Onder reductie
van
Jacques Cats
De Franse dokter profGa
briel Nahas van de Franse medi
sche faculteit heeft verklaard dat
Cannabis (hasjj en marihuana
helemaal niet ongevaarlijk zijn.
Het kan de bloedcellen afbreken,
waardoor de immuniteit voor be
paalde ziekten tot bijna de helft
terug loopt, sperma vernietigen
en bepaalde mechanismen in de
hersenen wijzigen. ..De opvatting
dat cannabis betrekkelijk onscha
delijk zou zijn is absoluut fout,"
meent hij.
De vrouwelijke leerlingen van
de 'Heaton Park' middelbare
school in Newcastle Upon Time
moeten een stukje emancipatie
voortaan lijfelijk ondergaan, zeer
tot hun ongenoegen. Schoolhoofd
Harry Askew maakte woensdag
namelijk bekend dat de meisjes
bij ongedisciplineerd gedrag, net
als de jonges, met de rotting
kunnen worden getuchtigd. De
meisjes lieten het. er donderdag
niet bij zitten, gooiden de ruiten
in en boycotten de lessen, zonder
erin te slagen de jongens aan
hun zijde te krijgen. De meisjes
van Heaton Park. een school met
1300 leerlingen, protesteerden zo
fel dat de politie tot twee maal
toe moest uitdrukkenAskew zegt
dat hij heeft besloten ook de
lijfstra) voor meisjes in te toe
ren omdat zijn leraressen zich
geregeld beklaagden over hun
wangedrag. Hij zei voorts dal hij
zijn besluit zal handhaven en niet
bereid is te praten met de protes
teren meisjes, allemaal rond de
li a 15 jaar oud.
Zeeuwse vissers over Haagse
beren: quootzakken.
Gehoord op vismijn in Bres-
kens: 't schol nie veel of ik had't
achterste van m'n tong laten
zien.
Gehoord op afscheidsreceptie
van Schelde-directeur Hermsen:
Er zijn plannen om in VlisvinKen
houten fregatten te gaan bouwen.
De schijnen ijzers terk te
zijn.
Gulf-affaire: nu al drie gladde
teckels.-.
Vobert. Ferry en Bauke speelden
partijtje Gulf.
Meneer Anton Brevet uit Brcskens schildert met de hamer en met een
gasbrander. Inderdaad, u zegt hel zelf: dat zie je niet elke dag- Brevet
heeft de laatste hand gelegd aan een werkstuk van een meter bi.t tachtig
centimeter, waarop in verschillende lagen koper een berglandschap :s
uitgebeeld Centraal in dit landschap staat een kas teewaarvan elk
minuscuul klein steentje met een dun klinknageltje van een millimeter is
vastgeklonken. En als u weel dat dat kasteel is opgetrokkenuit een
paar duizend van die steentjes dan is het wel enigszins voor te stellen,
dat Brevet er een jaar mee zoet is geweest om het werkstuk te
voltooien. Een heidens karwei dus. Maar eigenlijk vindt de Bresnaander
het jammer dat het v:erkstuk nu klaar is- .je begint er aan als een hond
aan een been. Eerst weet je niet wal het wordt maar. ah er dan lijn in
begint te komen, wordt het echt lollig De kleurschakeringen in het
'schilderij' zijn ontstaan door de gasbrander langer of korter op hat
koper los te laten. Een gegadigde heeft Brevet nog niet voor zr.m
schepping. .Maar u begrijpt wel dat ik het niet weg doe voor een
borreltje en een pakje sigaretten," vertelde hij me.
RUISBROEK (B) In twee gevallen worden
Nederland en de Nederlanders genoemd in het
Belgische gebied tussen Antwerpen en Brussel,
dat ruim een week geleden onder water kwam
te staan. In het eerste wijst men afgunstig op de
veilige hoge dijken, die Nederland voor een
overstromingsramp hebben behoed toen het
weer eens stormde. En in het andere heeft men
al evenzeer waarderende woorden voor de strijd
tegen het water, zoals die sinds mensenheugnis
in ons land wordt gevoerd: met respect wordt
gesproken over de twee Nederlandse schepen die
een doorslaggevende rol spelen bij de afdam
ming van het gat op de strategische plaats waar
de Vliet in de Rupel uitmondt.
De schepen storten er ladingen stenen, puin en
vierkante betonblokken in een soort sluis. Lange
slierten militairen vervolmaken het karwei door
er een oneindige stroom zandzakken overheen te
leggen. Maar het water is nog niet bedwongen.
Er zal nog geruime tijd met man en macht
gesjouwd moeten worden.
In Ruisbroek waar de situatie het ergste is
en in alle dorpjes in de omgeving, zoals Wllle-
broek, Puurs, Hinge en Moerzeke heerst nu al
meer dan een week een stemming van grote
verslagenheid en onhebbelijke machteloosheid.
Overal in het door de rijkswacht bewaakte
gebied ziet men groepjes mensen die elkaar
bedrukt aanstaren en die de onderlinge commu-
catie inmiddels beperken tot de hoogste nodige.
Ze hebben het over een ongelukkig familielid,
dat op een slecht te bereiken bovenverdieping al
dagen achter het raam op hulp zit te wachten.
Over de kelder van him huis, een eind verderop
in het rampengebied, waar je niet meer kan
komen. Over een laag gelegen keuken, waarin
steeds water heeft gestaan en waarin volgens de
laatste berichten van de hulptroepen bij laag
water een dikke laag modder alles bedekt. Over
de akkers, hoe ze eruit zullen zien als het water
weg is. Over de ratten die je overal kan zien
zwemmen op zoek naar voedsel. Over het nabij
gelegen Boom, waar de buurman met zijn gezin
geëvacueerd zit. Over de o verhei dsuitker ing aan
de getroffenen- Over de geweldige kou, die een
mens bevangt als hij zich langer dan een kwar
tier in het water waagt.
Er wordt gesproken over belangrijke en minder
belangrijke dingen, maar alles staat in het teken
van de noodtoestand, het improviseren.
De mensen komen er allereerst achter dat het
wassende water de kachel moet hebben geblust.
Later realiseren ze zich, dat er nog een poes in
huis moet zijn. Dat de fraaie antieke kast
wel voorgoed verpest zal zijn. Ieder heeft
kast wel voorgoed verpest zal zijn. Ieder heeft
zijn eigen problemen. „Ik heb nog 5.000 francs
in huis en ik kan er niet eens bij," zegt een
vrouw bij het gemeentehuis tegen een dorpsge-
ncite. „Ik ook zoiets," zegt de ander. De mensen
troosten elkaar. Op de achtergrond staat de
plaatselijke bank aan de Statiestraat in Ruis
broek. Er is een hulpcentrum in gehuisvest.
Allerlei geüniformeerde mannen brengen er gro
te hoeveelheden voedsel- en kledingpakketten
binnen. Tegenover de bank maakt een publikatie
van het Belgische Rode Kruis zelfs in de etalage
van een drooggebleven slagerij gewag van de
noodtoestand. Lezers worden opgewekt onder
alle omstandigheden hun handen goed te wassen
en om vooral geen ongekookt water te drin
ken.
De grens van de zwaar getroffen dorpjes Ruis
broek en Puurs bestaat uit een asfaltweg die
maar tot de helft begaanbaar is. Bij de waterlijn
staat zo'n groepje mensen machteloos te wach
ten op het bootje van de Civiele Bescher
ming. dat de mensen van en naar hun ondergelo
pen woningen vaart- Zes mannen met lieslaairzen
aan en een vrouw.
„Tot daar heeft het water gestaan," vertelt een
van de mannen ongevraagd als hij onze nieuws
gierige gezichten ziet. Hij wijst naar een plaats,
een meter of twintig verderop op het droge,
waar de straat dus hoger moet liggen. De vrouw
knikt: „Het is vreselijk, zulke," is alles dat ze
zegt. De man die de plaats aanwees waar vette
moddersporen de invloed van het water marke
ren, zegt niet bijzonder veel vertrouwen te
hebben in een spoedige beëindiging van de
benarde situatie: „Met behulp van twee Neder
landse vaartuigen zijn ze bezig om de monding
van de Vliet af te dammen. Dat moet eerst,
achter de rug zijn, wil men de bres van honderd
meter een stuk verderop kunnen dichten. Dat
gat is er nog steeds en bij elk tij komt er op
nieuw water bij het ondergelopen land". De man
vertelt onder de indruk te zijn van de veilige
Nederlandse dijken: ,3ij jullie hebben ze dat
beter voor elkaar, zulle. Ga hier maar eens
kijken bij de bres, dan zie je het zelf...."
Grootscheeps
Onderaan de dijk, waarachter de Vliet in de
Rupel moet uitmonden, lijkt een grootscheepse
militaire oefening aan de gang. Zwaailichten
wijzen geïnteresseerden de weg. Al gauw blijkt
het gekrioel van groene mannen echter bittere
realiteit. Hier wordt gewerkt. Vliegtuigen en
helikopters cirkelen boven het terrein. Generato
ren verzorgen de stroomvoorziening voor de
hulpverleners. Een grote hoeveelheid verpieterde
dienstplichtigen geniet zo goed en zo kwaad dat
onder deze omstandigheden kan van een warme
kop soep. Ze hangen vermoeid tegen elkaar en
tegen het enige gebouw dat er staat en waar de
elektriciteitsdraden naar binnen gaan. Ze komen
net van het werk, zijn zojuist afgelost door een
frisse ploeg-
Over de dijk is het een drukte van belang. De
Nederlandse schepen TToorne' en 'Avelingen' heb
ben hun werk grotendeels al gedaan. Van wal
tot wal is een wanstaltige hoop puin en beton
blokken gestort. Honderden militairen staan in
een rij als was het om een brand te blussen
met emmertjes water en gooien elkaar zand
zakken toe. Af en toe gooit er een te hard, zodat
de ander een zak laat vallen. Er is geen tijd om
hem op te rapen, de volgende komt er al aan.
Dag en nacht wordt hier doorgewerkt, zo verze
kert een toezichthouder. „Dan steken we de
lichten aan." De man zegt met geen mogelijkheid
te kunnen voorspellen hoelang hier nog moet
worden gesjouwd: ziet het zeker wei, het
water blijft maar tussen de blokken doorstro
men. We moeten gewoon door blijven gaan
totdat het water is bedwongen."
Een rijkswachter met portofoon, die tegenwoor
dig elke dag naar de plaats des onheils rijdt in
plaats van naar zijn kantoor dat ondergelopen
is, ziet een sprankje hoop; „Het is nog veel
erger geweest dan nu. Hel begint er nou op te
lijken, maar de pompen in Ruisbroek kunnen
pas in werking worden gesteld als deze dam
gemaakt is.
Via een wrakkig weggetje aan de overkant- van
het water rijden vrachtwagens af en aan. Laad
bakken vol puin storten ze in het gat. Het lijkt
een bodemloze put. Er zijn veel belangstellende
burgers op de been. De dijken in de omgeving
zijn meters opgehoogd door een reeks zandzak
ken. Dat is gedaan omdat men opnieuw storm
voorspelde, afgelopen weekeinde- Het heeft een
beetje gewaaid, maar de storm waarvan ieder
een in de verre omgeving de schrik flink te
pakken heeft bleef uit.
Een paar kilometer verderop wordt met man en
macht gewerkt aan het dichten van de bres in
de Scheldedijk bij Moerzeke. Daar gebruikt men
de vooral in ons land ook beproefde methode
van matten die met basaltblokken tot zinken
worden gebracht. De moeilijkheden daar werden
zondag bemoeilijkt doordat een binnendijks het
begaf.
Aan de snelweg tussen Boom en Sint-Niklaas is
ter hoogte van de Up John fabriek een kampe
ment opgeslagen, dat wordt gemarkeerd door
legervrachtwagens en ambulances. Een helikop
ter staat startklaar om desgewenst een arts te
vervoeren. Er staat een aantal tenten en een
constant groeiende stoet mensen wacht op zijn
beurt: het geïmproviseerde gemeentehuis van
Ruisbroek. Het echte staat een paar kilometer
verder onder water.
De bevolking komt bewijsjes halen dat ze in een
bepaalde ondergelopen straat wonen en mogen
op vertoon daarvan met een bootje mee om
goederen op te halen voor zover die niet verlo
ren zijn gegaan. Ook is men hier om de ƒ350
ineens plus de 70 per persoon van de overheid
in ontvangst te neen. De wachttijd wordt gedood
met het lezen van het mededelingenbord waarop
gouverneur A. Kindsbergen meedeelt, dat er in de
getroffen gebieden een avondklok is ingesteld.
Belgische militairen hebben het druk met de
zandzakken.
Verder wordt gemeld, dat de werklozen van
Ruisbroek. Willebroek. Puurs en Hingene tot
nader order vrijgesteld rijn van de periodieke
stempelcontrole en waar men terecht kan voor
allerlei vormen van hulp. Ook de gewone huwe
lijksaankondigingen ontbreken niet op het
bord.
De noodtoestand zal nog wel even duren. Solda
ten maken een bord met daarop in koele letters:
Gemeentehuis Ruisbroek. Het zal straks bij de
tenten in de grond worden geslagen.