Hans van Helden greep de schaatstitel
overtuigend: zege op drie afstanden
Sprintrevelatie Piet de Boer
molk zondag de koeien nog
Tussen schaatskampioene Sijtje van der Lende en
coach Maarse gaapt nog een kloof van achterdocht
INTERNATIONAAL
ENIGE TROEF VAN
LEEN PFROMMER
OP TOPNIVEAU
Joop Pasman is de grote
ontdekking van toernooi
Twaalf snelste heren
Twaalf snelste dames
Acht snelste sprinters
SCHAATSTRIP
ALMA ATA
GAAT DOOR
MAANDAG 12 JANUARI 1976
f/éM
GRONINGEN - De 30-jarlge
veehouder Piet de Boer uit Jel-
lum zorgde in het sprintkam-
pioenschap bijna voor sensatie.
Na de eerste dag leek de Fries een
ondergeschikte rol te gaan spe
len, maar zondag lukte opeens al
les. Na de winst op de 500 m con
centreerde De Boer zich bij dr
1000 m geheel op de tijd van Jan
Bazen, die hij van de tweede
plaats wilde verdringen. Dat
jukte ruimschoots, maar toen
bleek dat hij slechts enkele tien
den van seconden sneller had
moeten rijden om voor Jos Valen-
tijn het kampioenschap op te ei
sen, kon De Boer zich wel de ha
ren uit het hoofd trekken.
,.Ais lk dat geweten had. had ik
nog iets versneld. Ik heb het ge
woon niet in de gaten gehad", al
dus Piet de Boer. die zondagmor
gen om vijf uur In Jellum de
koelen nog aan het melken was.
..Toen Ik daarmee bezig was. had
lk niet de hoop dat het in Gronin
gen nog zo goed zou gaan Maar je
ziet maar weer als lk In m'n g<-
wone doen ben. ben ik op z'n
best".
Piet de Boer voelt er dan ook niets
voor om in een kernploeg te zit
ten, waardoor hij wekenlang van
huis weg moet blijven ..Pfrommer
heeft gesteld: alles meemaken of
niets. En natuurlijk werd het
niets, want ik kan de boerderij
niet in de steek laten". De num
mer twee van hel sprintkam
pioenschap gaat overigens wel
mee naar de wedstrijden ln Inzeil,
waar hij zich via Indrukwekkende
prestaties voor de sprintkam
pioenschappen in WestrBerliJn of
eventueel zelfs voor de winterspe
len zou kunnen kwalificeren „Dat
zou te regelen zijn. want een paar
dagen van huis vind lk wel leuk.
Maar langer moet het ook niet
zijn"
Dat de sprlnttitel bij Jos Valrn-
lijn terrchl kwam was geheel
volgens verwachting. Nadat Va-
Irntijn op de tweede dag Jan Ba
zen in een rechtstreek» duel op de
500 m duidelijk had verslagen
leek de titel veilig gesteld. De
Zuidhollander wenste daarom op
de 1000 m niet te veel risico's te
nemen. Heigeen hem nog bijna
fataal werd.
Een teleurstelling werd hel titel-
toemooi voor oud-kampioen Ep-
pie Bleeker. Op de eerste 500 m
kwam hij ten val. leis wat hem ln
jaren niet ls overkomen. De Friese
hoofdonderwijzer eindigde daar
door als laatste; het is toch wel'
een triest besluit van zijn interna
tionale carrière die vrijwel als
beèindigd moet worden be
schouwd. Eppie gaat voortaan
namelijk geheel zijn aandacht aan
zijn school ln Balk wijden. Het
schaatsen komt op het tweede
plan te staan.
GRONINGEN - Op weg naar de kleedkamer om hun spullen bij elkaar te pak
ken troffen ze elkaar zondagavond voor de laatste maal, Joop Pasman en
trainer Egbert van 't Oever. De coach van de nationale jeugdselectie besefte
toen dat zijn taak erop zat. Voor de zoveelste maal had hij een groot schaatsta
lent afgeleverd aan de kernploeg die straks op internationaal niveau in het
middelpunt van de belangstelling zal staan.
Die laatste ontmoeting op de Groninger kunstijsbaan, waar Joop Pasman en de
nieuwe Nederlandse kampioen Hans van Helden de grootste bewondering oog
sten. werd beëindigd met een korte handdruk en Van 't Oevers woorden: „Joop.
het allerbeste met je. Het was me een groot genoegen. Voortaan zal ik je presta
ties alleen nog via de persmedia kunnen volgen".
internationale allure. Kleine ging op
de 5000 meter goed met hem mee, ter
wijl Pasman als directe rivaal de
strijd niet schuwde op de „mijl".
De door Van Helden begeerde zege op
alle vier afstanden leek aanvankelijk
binnen zijn bereik, maar na een flit-
sende start op de tien kilometer tegen
Piet Kleine moest hij plotseling op een
lagere versnelling overschakelen. Van
Helden: „Toen Kleine bij me kwam
wilde ik aanhaken, maar door een
stompe schaats lukte dat niet. Er was
In de taaiste binnenbochl van de baan
in Groningen deden zich tijdens de
kampioenschappen verschillende val
partijen voor. Eppie Bleeker ging daar
ook onderuit en schoof over het ijs tot
hij op lelijke wijze Legen het hek tot
stilstand kwam.
Joop Pasman, 20 jaar pas en achter
Van Helden en Kleine momenteel de
derde schaatser van Nederland, stond
er een beetje beduusd bij. Pas toen
teek hij zich te realiseren wat zijn al
lerminst onverwachte doorbraak naar
de nationale top inhield: afscheid van
de jongensploeg waarin hij het altijd
zo naar zijn zin had gehad. Een tijd
perk in zijn nog maar prille schaats-
carrière was voorbij. Na begint de
harde competitie op een geheel ander
niveau, in een heel andere atmosfeer
vooral. Een sfeer waarin sommige ta
lenten blijkbaar niet volledig kunnen
gedijen, zoals de stille aftocht van Jan
Derksen onderstreepte, terwijl ook de
moeizame ontwikkeling van Klaas
Vriend hiervan een voorbeeld is. Piet
Kleine mocht zich dan deze maal van
hen distantiëren, hij blijft in feite erg
onberekenbaar. En wat te zeggen van
de andere volgelingen van Leen
Pfrommer die falikant de boot misten:
Van der Kant, Gompen, Overdevest en
Woudenberg. Voor hen zit het seizoen
er eigenlijk nu al op.
Europese titel
Voor Joop Pasman gaat het nu pas
echt beginnen. Een paar dagen eist de
hts in Zwolle nog de meeste aandacht
van hem op. maar komende vrijdag
voegt de Deventemaar zich in Noor
wegen bij zijn drie nieuwe ploeggeno
ten met wie hij over veertien dagen in
Oslo in de slag gaat om de Europese ti
tel. Of Pasman in de toekomst wel zijn
weg zal vinden naar de internationale
top valt gezien de ervaringen met
Derksen c.s. (ooit ook bestempeld als
grote talenten) moeilijk te voorspellen,
maar één ding staat vast: hetjongstelid
vandekemploegheeftdemogelijkheden
zeer beslist.
Zijn gave techniek, die een frappante
gelijkenis vertoont met Kees Verkerk,
en zijn vechtlust bezorgde hem in
Groningen driemaal een plaats op het
erepodium. Van 't Oever: „Het ont
breekt Joop alleen nog aan voldoende
lichaamskracht om de tien kilometer
goed door te kunnen komen. Daar zul
len we nog wel een jaar op moeten
wachten, maar dat hij er helemaal
komt staat voor mij als een paal bo
ven water. Hij is een geboren all
round-schaatser, een type dat je niet
zo vaak tegenkomt".
En Leen Pfrommer merkte glunderend
op; „Als buitenstaanders de kernploeg
binnendringen, want zo mag je het
toch wel stellen, dan vind ik dat top
sport in optima forma. Het heeft mij
trouwens niet verbaasd. In november
bü de IJsselcup was Pasman een ver
rassing voor mij, maar hij reed daama
zo gaaf dat }k dit wel van hem ver
wachtte".
Zelf had Joop Pasman zich stilletjes
een plaats bij de beste vijf toegedacht.
„Maar dat het zo vanzelfsprekend zou
verlopen verbaast me toch wel een
beetje. Tussen de tweede plaats van
Kleine en mij zit een vrij behoorlijk gat
en het zou eigenlijk normaal zijn ge
weest als Derksen of Vriend daar had
gestaan".
Doorde mand
Derksen viel door de mand op de af
standen die hem altijd het beste sche
nen te liggen. Een vaag excuus van de
Amsterdammer waren beenklachten
waarmee hij al een tijdje te kampen
heeft, maar Pfrommer wees er terecht
op dat Derksen zich dit hele seizoen
nog niet op de vijf en tien kilometer
heeft kunnen onderschelden. Op de
slotafstand zondag bleek hij zelfs niet
in staat de tijd van Vriend met 3.4 se
conden te overtreffen om op het laatste
moment de EK-ploeg binnen te glip
pen.
Overtuigender nog dan het gemak
waarmee Joop Pasman dat wèl lukte
was Van Heidens greep naar de natio
nale titel. Na de 500 meter was de con
currentie in feite al geklopt, maar Van
Helden haalde even sterk uit op de
5000 en 1500 meter omdat zijn strijd
lust kennelijk door niets getemperd
kan worden. Met name op deze af
standen waren zijn verrichtingen van
1 Van Helden
2. Kleine
3. Pasman
4 Vriend
5. Derksen
6. Van der Kant
7. Van Dijk
8. Oompen
9 Overdevest
10. Woudenberg
11 Nooitgedagt
12. De Jonge
500
41.46 1)
42.71 4)
42.63 2)
42,71 4)
42 63 3)
43.44 (12)
43.29 (10)
43.51 (13)
43.36 (11)
43.17 8)
43.52 (14)
43.17 8)
5000
7.34 60 1)
7.36.19 2)
7.46.66 3)
7.48.62 5)
7.47.60 4)
7.49.25 6)
7.56.21 9)
7.53.97 7)
7.56.02 8)
8.02.01 (11)
8.04.86 (12)
8.06.79 (13)
1500
2.07.26 1)
2.10 03 3)
2.09.77 2)
2.11.12 4)
2.12.17 8)
2.14.12 (11)
2.12.11 7)
2.1442 (131
2.12.41 9)
2.14.50 (14)
2.14.93 (15)
2 13.31 (101
10000
16 09.61 2)
15.52 01 1)
16.28.55 6!
16.18.28 3)
16.22.54 4)
16.24.45 5)
16.45.54 (10)
16.35.20 7)
16.55.51 1)
16.43.52 9)
16.38 08 I 8)
17.21 74 (12)
punten
177.821
179.273
181.980
182.193
182.574
184.297
185.225
185.474
185.875
186.380
186.887
188.373
1 V d. Lende
2 A. Borckink
3. Steenbruggen
4 M Pomper
5. J v Rljssel
6. I. Pepping
7 G. v. d. Meer
8 Westenbroek
9 A. Zeinstra
10. Ch. Jaarsma
11 T. de Koning
12 H Pijlman
500
46.80 6)
46.90 9)
46.59 3)
46.46 2)
4685 7)
46.78 4)
47.50 (13)
47.43 (12)
46.86 l 8)
47 03 (10)
18.87 (18)
45 98 1)
1500
2.26.61 1)
2.29.90 (14)
2.29.25 8)
2.27.31 4)
2 30.50 115)
2 29 41 9)
2.27.25 3)
2.27.96 5)
2 29 54 (10)
2.28.51 7)
2.26.93 2)
2.28.01 6)
1000
1.35.97 3)
1.35.22 1)
1.36.97 7)
1.37 50 (12)
1.35 46 i 2)
1 37.46 (10)
1 37.09 I 8)
1.38 79 (15)
1.37.88 (14)
1.37.82 6)
1 36 64 6)
1 36.38 i 4)
3000
5.09.23
5.12.58
5 12.00
5.18.61
5.17.72
5.14 90
5 18.23
5.18 53
5 34 09 (I
5.35 32 C
5.22.39
5.36 24 (1
punten
195.193
196.575
196.825
197.415
197.700
197 796
198.166
199.233
201.329
201 433
229.899
gedlskw
waarschijnlijk wat vuil op het ijs te
rechtgekomen".
Voor Kleine, die hoe dan ook een
sterke Indruk maakte op het langste
traject, lag toen de weg vrij naar één
afstandszege Een tegenvaller was eer
der de 1500 meter geweest, maar dat
verschil met. Van Helden (bijna drie se
conden) was gewoon te groot. De wis
selvalligheid die het optreden van Plet
Kleine bijna altijd kenmerkt, zal hem
straks zeker op internationaal niveau,
waar de concurrentie vele malen hevi
ger Is. behoorlijk parten spelen
topniveau
Daarom Is Hans van Helden zolang
Joop Pasman nog de nodige interna
tionale ervaring en de kracht mist.
Pfrommers enige troef op topniveau.
Dat de rest van de kernploeg hem niet
behoorlijk partij kon geven, werd door
Van Helden enigszins verduidelijkt
met zijn opmerking; „Wat wil Je. De
anderen rijden het hele jaar in de ver
dediging en dan kun je niet maar zo
omschakelen als het er werkelijk op
aankomt. Ik geef me in iedere wed
strijd helemaal en daarmee heb ik nog
altijd de beste ervaringen. Als ik het
verkeerd zie had ik ze nu toch zeker
niet zomaar naar huis gefietst?"
Deze opmerking was uiteraard niet
bedoeld voor Joop Pasman, die uit
eindelijk slechts één teleurstelling
moest verwerken: de enigszins mis
lukte aanval van zijn vriend Jan de
Vries. De eveneens 20-jarige Drenth
merkte tijdens het 5000 meter
onderonsje van het tweetal dat er toch
nog iets aan zijn vorm haperde, want
Pasman reed in het tweede deel van
de uiterst moedige race snel bij hem
weg. Op de 1500 meter, zijn favoriete
afstand, testte De Vries zich nog eens.
Het resultaat was bevredigend en
bondscoach Leen Pfrommer zag er dan
ook aanleiding in hem bij de kern
ploeg te betrekken door hem voor
Oslo als reserve aan te bevelen.
Voor Jan de Vries, die op de tien kilo
meter niet in actie kwam („Dat was ge
zien zijn trainingsachterstand onve
rantwoord". vond Van 't Oever), blijft
zelfs nog de deur op een kiertje voor de
Winterspelen in Innsbrueck. Maar
mocht hij niet slagen, het volgend jaar
is hij ongetwijfeld wel in staat het Ne
derlandse herenschaatsen een ver
kwikkende impuls te geven. Samen
met Joop Pasman wel te verstaan.
De ceremonie protocolaire na de 3000
m dames in de Nederlandse kampioen
schappen. V.l.n.r. Ina Steenbrugge
(2ei, Sijtje van der Lende (le - en kam
pioene van Nederland) en Annie Borc
kink (3e).
Jos Valentijn in actie op de 1000 meter.
1 Jos Valentijn 40.78 2i
2. Plet de Boer 41.11 3)
3. Jan Bazen 40.32 li
4. A. Kraayeveld 41.21 4i
5. Johnny Olof 41.38 5)
6. A. v. d. Kreeke 41.97 i 7)
7 Henk Hospes 41.76 6)
8. Eppie Bleeker 1 17 81 8)
GRONINGEN - Met een extra
bijdrage van 25.000 heeft de
coöperatieve condensfabriek in
Friesland de trip van de Neder
landse schaatsploegen naar Alma
Ata veilig gesteld Er wordt, een
ploeg afgevaardigd van niet min
der dan achttien rijders en rijd
sters, te weten acht dames, zes he
ren all-rounders en vier sprinters.
De dames-landenwedstrijd
Rusland-Nederland vindt in Alma
Ata op 15 en 16 maart plaats, de
drielandenwedstrijd heren
Rusland-Noorwegen - Nederland
op 20 en 21 maart. De condensfa
briek Friesland heeft zich tevens
garant gesteld voor eventuele fi
nanciële tekorten bij de dames-
wedstrijden Nederland-Rusland
het komende weekeinde ln Assen
GRONINGEN - Gerard Maarse heeft
Sijtje van der Lende en Annie Borc
kink, de nummers éen en twee van het
Nederlands schaatskampioenschap in
Groningen, niet als teruggekeerde
verloren dochters in de armen geslo
ten. Tussen de trainer-coach van de
kernploeg en de twee schaatssters die
vorig jaar tegen hem in opstand
kwamen gaapt nog een kloof van ach
terdocht die in een gesprek, dat
maandag of dinsdag plaatsvindt, ge
dicht zal moeten worden wil er van
het olympische seizoen tenminste nog
wat terechtkomen. In olympisch per
spectief gezien waren de verrichtin
gen van de Nederlandse schaatsdames
op het Groningse kunstijs namelijk
niet imponerend. Ook Gerard Maarse
had dat wel door. „Ik zal mij lam moe
ten vechten om drie, hopelijk vier
dames in Innsbruck aan de start te
krijgen".
Welke schaatssters na het Nederlands
kampioenschap daarvoor op de nomi
natie staan ls niet bekend, want de
duidelijkheid die de titelstrijd steeds
over de samenstelling van de kern
ploegen oplevert ls dit jaar althans bij
de dames achterwege gebleven. De
technische commissie gaat zich van
daag over de situatie beraden, maar
als het aan Maarse ligt komt er een
flinke groep uit de bus. „Want de lan-
denwedstrijd tegen Rusland en de
wedstrijden van 24 en 25 januari ln In
zeil gelden als selectie voor de winter
spelen. Pas daarna zal er een defini
tieve ploeg voor Innsbruck alsmede de
wereldkampioenschappen in GJoevik
en de sprir.tkampioenschappen in
WestrBerlijn worden geformeerd", al
dus Maarse.
Een procedure waar de bijna 26-jarige
Sijtje van der Lende, de opvolgster
van Sippie Tigchelaar, niet erg geluk
kig mee is. Evenals Annie Borkink
kan zij er begrip voor opbrengen dat
het NOC nog wel een paar goede pres
taties wil zien. „Maar het is toch elk
jaar zo dat na het nationaal kam
pioenschap de ploeg voor de WK
wordt aangewezen. Waarom zou dat
dit jaar niet zo hoeven te zijn?", aldus
de Friezin, die dit weekeinde een zeer
constant toernooi reed. Na een zesde
plaats op de 500 m in 46,80 sprong zij
in het klassement naar de derde
plaats door de 1500 m te winnen in
2.26,11. Met haar derde plaats zondag
op de 1000 m in 1.35.97 was de titel
tenslotte volledig binnen bereik, die
Sijtje van der Lende in een gezien de
weersomstandigheden voortreffelijke
tijd van 5.09,23 op de 3 km ook over
tuigend realiseerde.
Gerard Maarse heeft een lid van de
voorlopige kernploeg zien afhaken,
namelijk Sjoke Schuurmans. die geen
kans zag zich bij de laatste 12 te rijden.
Maar over de verrichtingen van de an
dere zeven liet hij zich zeer positief uit.
„Mijn meisjes zijn me niet tegengeval
len, ze zijn me zelfs meegevallen. Ver
schrikkelijk triest was natuurlijk dat
Haitske Pijlman en Christa Jaarsma
op de 3 km ten val kwamen. Haitske
was op weg om zich bij de eerste drie te
rijden, Christa leek voor een zeer goede
tijd te gaan zorgen. Van Ina Steen
bruggen had ik geen derde plaats ver
wacht. Ik ben kwaad geweest op Joke
van Rijssel; die had hoger in het klas
sement kunnen eindigen als zij meer
durf had gehad, maar in plaats van een
schema van 5.12 dat ik had opgesteld,
ls zij op de 3 km op een voorzlchter
schema weggegaan".
De pupillen van Maarse lagen na de
eerste dag nog veel gunstiger ln de ra
ce. Van buiten leek op dat moment al
leen Sijtje van der Lende een bedrei
ging te vormen, met Annie Borckink
en Sophie Westenbroek hield de
trainer- coach nauwelijks nog reke
ning. Maar dat bleek ten aanzien van
de kleine vechtjas uit de Achterhoek
een faliekante misrekening. Op de 1000
m zorgde Annie Borckink (24) er met
de winnende tijd van 1.35.22 niet alleen
voor dat ze zich.bij de laatste 12 reed,
het betekende tevens een opzienba
rende sprong in het klassement: van de
tiende naar de vierde plaats.
.Zaterdag reed Annie verschrikkelijk
slecht. Ik gaf toen ook geen stuiver
meer voor haar kansen", aldus haar
trainer Ab Garretsen. „Zij was duide
lijk te gespannen. Vergeet ook niet dat
zij vanaf mei tegen dit kampioen
schap heeft aangekeken". De Achter-
hoekse kon zondag plotseling alles.
„Bij m'n eerste slagen voelde ik dat ai.
Ik geloof dat Gerard Maarse mij ge
weldig heeft opgepept door zaterda
gavond te verklaren dat hij dat
zwakke rijden van mij wel had ver
wacht", aldus Annie Borckink.
Sophie Westenbroek was niet tot zo n
opzienbarende come-bac-k in staat.
„Op de 500 m heb ik eigenlijk twee bui
tenbanen gereden. Ik zag Truus de
Koning voor mij vallen en durfde toen
in de binnenbaan geen enkel risico te
nemen. Natuurlijk wilde ik zondag via
een sterke 1000 m terugkomen, maar
vier valse starts brachten mij van mijn
stuk", aldus de Friezin, die volgens
haar trainer Wlebe Kort in uitstekende
vorm verkeerde. „Zij wilde en moest
zich waarmaken. Die spanning ls
groot voor haar geweest".
Van spanning had de 26-jarige Gri--\
van der Meer. die in Groningen Noot
studeert. geen last. De ouc:
kortebaan-kampioene van Frieslar,
bij de meisjes is vorig jaar weer rr.=
wedstrijdschaatsen begonnen en me
succes, want het leverde haar ln Grv
ningen de zevende plaats op. Op d<
1500 m viel zij zelfs ln de prijzen. Dt
2.27,25 was goed voor de bronzen plak
In het verdere seizoen zal Grietje var.
der Meer echter geen rol meer kunner
spelen, hetgeen niet van Truus de
Koning- Dijkstra en Gerda Volmer kan
worden gezegd. Beiden kwamen op de
500 m ten val, maar Truus de Koning
werd daama tweede op de 1500 m, zo
dat Maarse een hernieuwde kans voor
de Noordhollandse niet onverdiend
vindt. Gerda Volmer heeft nog altijd de
beste seizoenüjd op de 3 km achter
haar naam staan zodat zij op 24 en 25
januari in Inzeil wellicht tot de deel
neemsters zal behoren
