Nationalisatie multinationals
maakt afhankelijkheid groter
AKKOORD INTERIMCOMITÉ IMF
OVER MONETAIRE MAATREGELEN
Bonn zoekt naar
oplossing voor
radioactief afval
Begrafenis Tsjoe
op 15 januari
3 Leden kunnen hogere bedragen opnemen - hulpfonds armste landen
COMMISSARIS VAN STRATEN CHEF
LANDELIJKE NARCOTICA-BRIGADE
Ledenwinst voor
Tros, KRO. EO
en VPRO
VAN DISCRIMINATIE VROUWEN
BIJ BETALING NIETS GEBLEKEN
Dr. Kruyt en dr. Vellinga in gezamenlijkproefschrift:
976 ZATERDAG 10 JANUARI 1970
PROVINCIAL! ZEEUWS! COURANT
13
KINGSTON (RTR) Het interimcomité van het Internationale
Monetaire Fonds (IMF), bestaande uit de ministers van financiën
ran tien rijke en tien arme landen, heeft in Kingston (Jamaica)
overeenstemming bereikt over maatregelen die het internationale
geldstelsel beter moeten laten functioneren. Ze werden het ook eens
jver verhoging van de bedragen die de leden van het IMF bij het
fonds kunnen opnemen en over de stichting van een bijzonder fonds
voor hulpverlening aan de armste landen.
Het akkoord dat in Kingston
bereikt betekent de afsluiting van bij
twee jaar moeizaam onderhande
len over c
het inter-
naionaie monetaire stelsel
«wijzigde economische omstandighe
den ln de wereld. Op het laatste
leek er nog een kink in de
komen doordat de olielanden,
in de Organisatie van Olie
Exporterende Landen (OPEC), met
eisen kwamen. Maar na bijna
r van overleg tussen industrie-
en ontwikkelingslanden in af-
Kjnderlijke zittingen werd uiteindelijk
plenaire zitting van anderhalf
bereikt.
De maatregelen waartoe de mims-
besloten betekenen vooral dat de
waarop bet Intemaiontale Mo
netaire Fonds functioneert beter in
(jrereenstemming zal worden gebracht
met de economische werkelijkheid. Zo
ja bijvoorbeeld besloten tot legalise
ring van het tot dusver niet officieel
erkende systeem van .zwevende" wis
selkoersen, tot afschaffing van de on
realistische officiële goudprijs van
"12 dollar per ounce (bij een prijs
de vrije markt van rond de 140
dollar) en tot gebruik van het goud
van het IMF voor kredietverlening
gan de arme landen.
De ministers kwamen overeen dat
bet totale bedrag dat de leden van het
IMF kunnen opnemen met 45 procent
worden verhoogd. Daardoor komt
en al voor de ontwikkelingslanden
3,5 miljard dollar meer beschik-
der fonds in het leven geroepen. Het
IMF gaat daartoe een deel van zijn
goudverkopen van het IMF zullen lening van het IMF gebeurt in vier
over vier jaar worden uitgesmeerd. In gelijke „tranches" met aan steeds
totaal zal 2.5 mil;,oen ounce worden strengere voorwaarden,
aangeboden via openbare inschrijvin- Het IMF verlangt bijvoorbeeld van
gen. Het is echter de bedoeling dat de landen met een groot tekort op hun
Bank voor Internationale Betalingen
(BIB) in Bazel het goud koopt omdat,
de centrale banken formeel geen goud|
mogen kopen tegen de prijs op
vrije markt.
Algemeen IMF-directeur dr. 1
Witteveen is van mening dat de ont
wikkelingslanden, die onmiddellijk on
geveer 3,5 miljard dollar meer bij het
fonds kunnen opnemen, daarvan ver-
tekort
goudvoorraad te gelde maken terwijl i moedelijk maar voor één a ander
van de rijke landen verwacht wordt half miljard dollar gebruik zullen ma-
dat ze vrijwillig zullen bijdragen. De ken. Dat komt doordat de kredietver-
C'
Iraisie landen
I Voor de armste landen, waaronder
worden verstaan landen met een nati
onaal inkomen van minder dan 360
dollar per hoofd van de bevolking per
Jaar, wordt zonder verwijl een bijzon-
DERDE SLACHTOFFER
VERKEERSONGELUK IN
ETFEN LEUR OVERLEDEN
BREDA (ANP) In de nacht v;
donderdag op vrijdag ls in een zieken
huis ln Breda de 8-jarige Judith Luij-
teii overleden aan de gevolgen van
een ongeluk afgelopen woensdag in
SU»
kwamen nog
Afspraken gemaakt bij bezoek
Verre Oosten
DEN HAAG (ANP) Commis- zoals zij zeiden, „aan de bron te
saris J. van Straten, plaatsver
vangend hoofd van de centrale Afspraken
recherche informatiedienst bij de
directie politie van het ministerie
van justitie, zal de landelijke nar
cotica-brigade leiden die nu bin
nenkort de strijd zal aanbinden
met de sterk gestegen handel in,
en doorvoer van de zwaar verdo
vende middelen in. en via ons
land.
De commissaris, die daartoe enkele
taken binnen zijn huidige functie zal
afstoten, zal in het begin de besc
king krijgen over een groep van onge
veer 15 specialisten, die uit de ge
meentelijke politiekorpsen en de rijks
politie zijn gerecruteerd. Het ligt in
de bedoeling de groep geleidelijk uit
te breiden met rechercheurs die daar
toe speciaal worden opgeleid aan de
politieschool in Zutphen. De landelijke
narcotica-brigade zal zich onder meer
bezig houden met inwinnen van inlich
tingen in binnen en buitenland, het
verwerken en doorgeven daarvan en
met recherchewerk. Het ls de bedoe
ling om dan, in nauwe samenwerking
met de plaatselijke politie-autoriteiten
tot een betere bestrijding van de
handel in, vooral heroïne, te komen.
Om zich te oriënteren en om tot een
betere samenwerking met het buiten
land te komen, zijn commissaris Van
Straten, mr. A- J. Fonteijn (hoofd
directie politie van het ministerie van
Justitie) en commissaris G. J. Toore-
naar (chef centrale recherche van de
Amsterdamse politie) vorige maand
naar het Verre Oosten gereisd, „om".
Wetsontwerp voor verwerking en opslag in de maak
Van onze correspondent)
I0NN De Westduitse rege-
ing bereidt een wetsontwerp
rieg foor dat de verwerking en de
van radioactief afval
it regelen. In 1985 zullen er
West-Buitsland veertig tot
kernenergiecentrales in
Jbruik zijn, die dan 10.000 m3
cht- en 150 m3 hoogactief af-
al jaarlijks produceren.
toe wordt dat afval in een
fflgclegde zoutmijn bij Wolfsbuettel
i de deelstaat Nedersaksen opgebor-
b, terwijl bovendien installaties in
bokrijk en Engeland worden inge-
thakeld bij de verwerking van
(ral.
Het is niet duidelijk of de onder-
rondse opslagplaats in Wolfsbuettel
ildoende ruimte biedt voor de grote
(«veelheden afval die moeten wor-
m opgeslagen. Hoewel de Westduitse
wheid streng geheim houdt welke
METROSTAKING
IN MADRID
(FGELOPEN
lADRID (UPI) De stakende werk-
ïners van de Madrileense metro heb-
vrijdag gestemd voor het besluiten
Bi hun staking van vier dagen en
»r hervatting van het werk op zater-
g. zo meldde vrijdag het Spaanse
Ersbureau Cifra.
man personeel van de metro
sloten een einde te maken aan hun
aking nadat de Madrileense metro,
m particuliere onderneming, toege-
®md had in een aanvullende loons-
rhoging van 27-428 peseta per jaar
•ngeveer 1.371,40 gulden). De onder-
Hing heeft, aldus Cifra eveneens toe-1
®gd geen strafmaatregelen te zullen
smen tegen de stakers. (De staking
tes illegaal krachtens de Spaanse
st).
it bericht van het einde van de sta
ns kwam toen specialisten van het
ler op zes van de zeven lijnen van de
idergrondse het verkeer hadden her
stakers hebben wel gewaarschuwd
It zij op 19 januari opnieuw in actie
uien komen, als de maatschappij niet
miereet ingaat op hun eis dat hun
>on met bijna 50 procent wordt opge-
JJkken met terugwerkende kracht tot j
mogelijke bergingsplaatsen zij op het
oog heeft, worden echter wel de na
men van Quakenbrueck en Lingen, dat
ruim twintig kilometer van de Neder
landse grens ligt, genoemd-
De bedoeling is dat voor 3,5 miljard
mark een installatie wordt gebouwd
die van het afval weer geschikt mate
riaal maakt, dat opnieuw in de kerne
nergiecentrales kan worden gebruikt.
Voor de ondergrondse bergplaats wil
de regering in Bonn anderhalf miljard
mark beschikbaar stellen. Deze bedra
gen moeten de kernenergiecentrales
terugbetalen. De Westduitse regering
staat namelijk op het standpunt dat
degene die afval produceert ook de
kosten moet dragen van het opruimen
van dat afval. Zij huldigt het zgn.
„veroorzakersprincipe". In de praktijk
betekent dit echter dat de consument
van de, door kernenergie opgewekte,
elektriciteit meer voor de aan hem
geleverde stroom zal moeten beta
len.
In Bonn wordt er rekening mee
gehouden dat de bevolking van de
streek waar het radioactief afval zal
worden opgeborgen, in verzet zal ko
men tegen de plannen. De definitieve
bergplaats wordt dan ook nog geheim
gehouden. Verder staat nog niet vast
in hoeverre in het wetsontwerp een
clausule zal worden opgenomen die
de inspraak van milieugroepen zal
regelen en die de procedures zal voor
schrijven indien bezwaren tegen de
bergplaats worden ingediend.
Bij de besprekingen in het Verre
Oosten is men overal tot overeen
stemming gekomen over het uitwisse
len van gegevens en zijn nog andere
afspraken gemaakt. Commissaris
Toorenaar toonde zich met name vol
bewondering voor Hongkong, waar
hij de politie 'geweldig' vond op het
gebied van de narcoticabestrijding-
Hij zei veel te hebben geleerd. Zo zal
in het, kaartsysteem voor de opspo
ring niet alleen meer gebruik worden
gemaakt van namen, maar ook van
nummering. Chinese namen zijn door
gaans onuitspreekbaar en de Chinezen
hebben dan ook een zogenaamde com
merciële code. Binnen de narcotica
brigade zal nu een apart Chinezen-
systeem worden ingevoerd om de uit
wisseling van gegevens met 'net verre
Oosten te vergemakkelijken het zijn
vooral zij die de smokkel in handen
hebben. Volgens de Nederlandse poli-
tie-functionarissen heeft ons land bij
de politiekorpsen in het Verre Oosten
ails Europees centrum voor de narco
tica-handel 'geen beste naam'. Men
had zich daar ook verheugd getoond
over het bezoek, dat het eerste Euro
pese bezoek van een compleet team
zou zijn geweest met als doel een
intensievere samenwerk!ng-
Commissaris Van Straten en zijn col
lega Toorenaar pleiten voor een zo
krachtig mogelijke aanpak van de
handel in zwaar verdovende middelen.
Daartoe zullen ook de gemeentelijke
narcotica-brigades moeten worden uit
gebreid en de straffen verzwaard (mi
nister Van Agt wil de straf van maxi
maal vier jaar op maximaal twaalf
jaar brengen).
STUDENTEN
BEÉINDIGEN
ACTIE CAIRO
CAIRO (UPI) De ongeveer 250
Libische studenten die de ambassade
van liun land in de Egyptische hoofd
stad Cairo sedert woensdagavond be
zet hielden, hebben vrijdag hun actie
beëindigd ondanks de weigering van
de regering in Tripoli aan de meeste
van hun eisen te voldoen-
Gedurende de bezetting is er geen
sprake geweest van gewelddadigheden.
De studenten protesteerden vooral te
gen het hardhandige ingrijpen van
Libische veiligheidstroepen tijdens een
demonsratie bij de universiteit van
Benghazi afgelopen weekeinde, als ge
volg waarvan enkele van hun collega's
de dood vonden.
Twee Amerikaanse militairen die op
12 seDtember vorig jaar in de Eritrese
hoofdstad Asmara werden ontvoerd
door vrijheidsstrijders, zijn vrijgelaten
en via Europa op weg naar huis. zo1
meldde de Amerikaanse ambassade in j
Addis Abeba vrijdaa
betalingsbalans
maatregelen nemen om
weg te werken.
Het IMF zal niet alleen goud verko
pen maar ook een deel van zijn bezit
teruggeven aan de landen die het
hebben verschaft.
Het zal overigens nog verscheidene
maanden kunnen duren voor alle de
tails van de goudverkopen geregeld
zijn.
Witteveen verwacht dat de goudveilin
gen in vier jaar 400 tot 500 miljoen
dollar zullen opleveren voor het fonds
voor de armste landen. Hij gelooft
LEERLINGEN
UITGESLOTEN
VAN EXAMEN
DEN BOSCH De diefstal wan een
ifruHa^A aantal examenopgaven van het St-
wasuscne Jans.|vccuni in 1>en Bosch betekent
voor veertien leerlingen een definitief
einde van het examen. Vier leerlingen
werden door de politie win Rosmalen
en Vught aangehouden. Het bleek dat
zij betrokken waren bij diefstallen
van examenopgaven. Uit het onder
zoek kwam vast te staan dat in totaal
veertien leerlingen van deze diefstal
len hadden geprofiteerd.
Een neutrale onderzoekcommissie,
die nog geprobeerd heeft na te gaar,
in hoeverre de leerlingen bij de dief
den betrokken
niet dat het aanoou van het ÏMF-goud tot de conclusie gekomen dat
op de vrije markt tot een aanzienlijke
daling van de prijs zal leiden.
Witteveen wees erop dat de zoge
naamde oliefaciliteit van het IMF, een
bijzonder fonds waaruit landen gehol-
pen kunnen worden die hun olie-im
portrekeningen niet kunnen betalen,
eind februari vervalt. Er wordt echter
nog onderhandeld over nieuwe bijdra
gen aan dit bijzondere fonds voordat
definitief wordt besloten het op te
heffen.
COMMISSARIS VAN STRATEN
REACTIE OP
VEILIGHEIDS.
RAPPORTEN
KERNCENTRALES
ENSCHEDE (ANP) Een groep van
acht onderzoekers van de technische
hogeschool te Twente en de universi
teiten van Groningen en Utrecht heeft
een uitvoerige studie gepubliceerd als
reactie op de drie in het najaar van
1975 verschenen rapporten over veilig
heid van drie extra kernenergiecentra
les in Nederland.
In haar reactie wijst de groep erop dat
beperken van de veüigheïdsstudies tot
slechts drie centrales een versluiering
van de problemen met zich meebrengt,
die invoering van kernenergie zou in
houden. Die problemen hebben vooral
betrekking op de verspreiding van
kernwapens, de gevolgen van ongeluk
ken. sabotage en de problemen van
nucleair afval
A'.s voorbeeld zijn door de groep de
gevolgen van een groot ongeluk met
een duizendmegawatt-kerncentrale op
de Maasvlakte berekend. Wat betreft
de diretete gevolgen komt de groep tot
vergelijkbare conclusies als de com
missie uit de gezondheidsraad. Maar
opvallend is, aldus de reactie, de grote
invloed die de besmetting van de
grond op langere termijn heeft. Dit ef
fect is met. door de commissie uit de
gezondheidsraad onderzocht. Volgens
het nu gepubliceerde onderzoek zal
echter een strook door heel Nederland
van circa tien tot vijftien kilometer
breedte, gedurende zeker vijf jaar voor
bewoning ongeschikt zijn- De economi
sche gevolgen daarvan voor het land
als geheel zijn gigantisch te noemen.
Nederland zou gedurende vele jaren
rampgebied zijn.
Het rapport "Kernenergie in discussie'
is ais Boerderij Cahiers verkrijgbaar
bij de technische hogeschool Twente,
De Boerderij, postbus 217, Enschede.
MINISTER ZOCHT N'ET
ANONIMITEIT IN HOTEL
DEN' HAAG (ANP) Volgens minis
ter Van Doorn van erm is de bewe
ring, dat hij tijdens de gijzelingsacties
in Wijster en Amsterdam „enige we
ken de anonimiteit van een hotel op
de Veluwe had opgezocht" een op
niets gebaseerde en daarom geheel
onjuiste bewering.
De minister heeft dit vrijdag geant
woord op schriftelijke vragen van de
fractievoorzitter van de VVD in de'
tweede kamer, Wiegel. Minister Van
Doorn ziet dan ook geen enkele reden
voor de veronderstelling, dat zijn han
delswijze in die dagen op gespannen
voet zou hebben gestaan met zijn
veratwoordeli j kheden
Minister Van Doom heeft anderhalve
dag in een hotel in zijn woonplaats
doorgebracht onder de naam Wan
Arnerongen' De bewindsman heeft op
een van de dagen de politie gevraagd
een scherpere bewaking van zijn huis
in te stellen. Die bewaking is daarop
versterkt, aldus de minister.
veertien leerlingen definitief van het
eindexamen dienen te worden uitge
sloten- Wel wil men proberen, door de
leerlingen op andere scholen onder te
brengen, hen in staat te stellen nog
deel te nemen aan c
HILVERSUM (ANP) Het jaar 1975
is zeer wisselvallig geweest voor de
ledenaantallen van de omroepen. De
TROS boekte ruim 60.000 nieuwe le
den en bereikte op 31 december 1975
een totaal van ruim 660.000 (er
geen exacte opgave). De KRO kw;
met een winst van 16.563 leden op een
totaal van .558.550. De EO won vol
gens globale opgave 10.000 nieuwe
leden en staat nu op ongeveer 152.000.
Bij de VPRO bracht een winst van
2.319 leden-abonnees en 1.817 contribu
anten de .jaarstand van 144-396 op
148.532, met eten totaalwinst van
4.136.
De VARA noteerde in 1975 ernstig
verlies. Zij ging terug van 493.951 tot
430.922. Bij een jubileumwinst van
11.000 leden betekent dit toch een
achteruitgang met 13.029 leden. De
VARA deelt mee. dat het totale verlies
zich al begint te herstellen.
De AVRO. die het jaar begon me*,
ruim 825 000 leden, zal pas over een
week klaar zijn met de telling over
1975. De NCRV behoort tot de verlie
zers. Zij begon 1975 met. 433.378 leden
en eindigde het met. 483-300 leden. Dit
is eer. verlies van 268 leden.
PK KI.WC: De 70-jaruje Chinese vt-
ce-jyresident Teug Hsalo-Peng. de
vermoedelijke opvolger van de
GEEN INVITATIES VOOR
REGERINGEN EN PARTIJEN
TOKIO (RTR, AFP, UPI) De
Chinese premier Tsjoe En-Lai,
die donderdag op 78-jarige leef
tijd aan kanker overleed, wordt
donderdag 15 januari in Peking
begraven. Dit is meegedeeld
door de Chinese ambassade inl
Tokio.
Het persbureau Nieuw China heeft
meegedeeld dat de Chinese regering
heeft besloten geen afgevaardigden
van regeringen en zusterpartijen utt
te nodigen voor het bijwonen van de
begrafenis De ministerraad van de
Sowjet-Unie heeft naar aanleiding
van de dood van de Chinese premier
een telegram van rouwbeklag ge
stuurd aan de Chinese regering, zo
heeft het persbureau Tass vrijdag be
kendgemaakt.
Onderzoeken loontechnische dienst
DEN HAAG (ANP) De re l
sultaten van ongeveer honderd
onderzoeken, die de loontech
nische dienst in opdracht van
de regering tot dusver heeft in
gesteld naar discriminatie van
vrouwen in het bedrijfsleven,
geven geen aanleiding om te
veronderstellen, dat vrc
worden achtergesteld bij de
betaling.
Tot deze conclusie is drs- A. J. van
Havel. directeur van de loontechni
sche dienst in Den Haag, gekomen
nadat ongeveer driekwart jaar gele
den de wet gelijk loon voor de vrou
wen van kracht werd- In februari zal
de loontechnische dienst een rapport
opstellen voor minister Boersma (so
ciale zaken), waarin de gegevens van
de verschillende onderzoeken straan
vermeld. De heer Van Bavel is tevens
voorzitter van de commissie voor ge
lijk loon voor vrouwen en mannen.
Deze commissie die in augustus
van het vorig jaar werd ingesteld
behandelt klachten van werknemers
die van mening zijn dat zij wat
beloning betreft, worden gediscrimi
neerd ten opzichte van een werkne
mer van een andere sexe. die gelijk
waardig werk doet. De commissie
ontving tot dusver een kleine vijftig
klachten. In de meeste gevallen
de zij echter met in te grijpen omdat
de zaak inmiddels met de werkgever
in der minne was geschikt. Tot duver
heeft de commissie dan ook nog j
enkele maal advies hoeven uit
brengen over een bepaald geval van
discriminatie-
Zelfde condnsie
De resultaten van het onderzoek van
de loontechnische dienst geven een
zelfde soort uitslag te zien als
conclusie van de commissie. De on
derzoeken werden meestal gehouden
in wat kleinere en zwakkere bedrijf
stakken, waarin men nog niet werkt
met een jarenlang opgebouwd perso
neelsbeleid zoals dat bij de grote
ondernemingen meestal wel het geval
is. In een groot bedrijf 'stuitte' de
loontechnische dienst op een vrouwe
lijke medewerker, belast met het per
soneelsbeleid. die speciaal bezig was
met de voorkoming van discriminatie
van vrouwelijke werknemers. Dat
geeft, wel aan cat het me; de achter
stelling van de vrouwen qua beta
ling althans in die bedrijven wel
zal meevallen, aldus de heer Van
Bavel.
UTRECHT (ANP) Wanneer
een Derde-Wereldland een ves
tiging van een multinationale
onderneming nationaliseert, be
staat een grote kans dat dat
land nog afhankelijker wordt
van de multinational dan voor
heen.
Dit beweren dr. D. Kruijt en dr. M.
Vellinga, die vrijdag in Utrecht geza
menlijk promoveerden op het proef
schrift 'Arbeidsrelaties en multinatio
nale onderneming'. De heren Kruijt en
Vellinga zijn tot hun uitspraak geko
men op grond vzn een drie jaar
durend onderzoek, dat zij in de Zuid-
Amerikaanse staat Peru hebben ge
daan naar de arbeidsverhoudingen hij
de multinationale mijnbouwonderne-
ming "Cerro de Pasco Corporation'
tegen de achtergrond van de verhou
ding tussen de staat en de onderne
ming. De onderzoekers hadden daarbij
de beschikking over het volledige ar
chief van de Cerro de Pasco-
Het proefschrift is niet alleen het
eerste waarop in Utrecht twee beoefe
naars van dezelfde wetenschap op
basis van hetzelfde onderwerp tegelij
kertijd tiin g?p—mv>veerd. Het is ook
het eerste van een programma vm de
werkgroep cumparatieve sociologie
aan het sociologisch instituut in
Utrecht, waarvan Kruijt en Vellinga
wetenschappelijk medewerker zijn.
Him promotor, prof. dr. E. W. Hom-
nes, verklaarde dat de comparatieve
sociologie een nieuwe studierichting is
in Utrecht, die zijn aandacht richt op
de verhouding tussen rijke en arme
landen en speciaal op de industriële
ontwikkeling in dat kader
Kruijt en Vellinga baseren hun uit
spraak dat een land als Peru na de
nationalisatie van een multinational
nog afhankelijker wordt op onder
meer de volgende gegevens: de Cerro
de PwSco, die begin 1974 werd genatio
naliseerd, geeft de verhandeling van
de delfstoffen vanuit Peru naar het
Westen onder geen voorwaarden uit
handen. Die is namelijk veel winstge
vender dan de produktie, die erg ar
beidsintensief is. Als de mijnbouw zelf
wordt genaüonaüsserd, kost dat het
land een behoorlijke afkoopsom, ter
wijl de technologische kennis en de
toelevering van machinerieën in han
den blijft van het moederbedrijf-
Krui jt en Vellinga geloven zelfs dat
een multinational zijn produktie-een-
heid graag en in goed overleg me; de
staat in kwestie laat nationalise-
Bovendien zeggen zij. dat nationalisa
tie geen enkele verandering brengt in
de verhoudingen. Als enclave in Peru
:s de Cerro de Pasco alleen een
'werkpaard' voor het land, doorda;
belastingen. De bijdrage aan bet bruto
nationaal proüukt is echter klein, de
bijdrage aan de werkgelegenheid is
gering en de vestiging laat zich niet
opnemen in de nationale economie-
Ook na de nationalisatie bestaat een
bijzondere binding tussen de staat en
de multinational. Beide hebben baat
bij een zo ongestoord mogelijke pro-
luktïe, de staat vanwege de deviezen,
de onderer.emir.g om de winsten naar
he; moederland te kunnen brengen.
Tegen de achtergrond van deze ver
houding staat-ondernemin? hebben
Kruijt en Vellinga de arbeidsverhou
dingen in Peru onderzocht.
Arbeidersbeweging
Omdat de staat en de multinational
tot op zekere hoogte dezelfde belan
gen hebben, zijn ze gebaa; bij geen of
een geleide arbeidersbeweging. In hun
dissertatie laten Kruijt en Vellinga
zien, hoe die arbeidersbeweging zich
sinds de vestiging van de Cerro de
Pasco in Peru in 1902 zich heeft
ontwikkeld en welke arbeiderspolitiek
de onderneming daartegenover heeft
gevolgd. In de loop van de tijd heb
ben staat en onderneming verschillen
de wegen bewandeld om de arbeiders
beweging tegemoet te treden. Zo
kunnen de syndicaten deer de rege
ring worden gesponsord, of wordt een
strke repressie uitgeoefend neer
slaan van stakingen door de politie
het deviezen binnenbrengt en door de of fungeer; een van de grote politieke
partijen als officieie onderhandelaar
tussen de syndicaten en de regering
en de onderneming. De onderneming
kan rechtstreeks contact van het
hoofdkantoor met de president van
het land als middel hanteren, steun
aan de officiële handelaar geven, en
aamde 'company towns' stichten,
afgesloten dorpen rond de on
derneming voor de arbeiders, onder
toez.ch: van de bedrijfspolitie.
De reactie binnen ce bemiddelende
partij en de vakcentrale is een ver
splintering van de linkervleugel van
deze organisaties- En daar wordt de
basis gelegd voor polarisering en radi
calisering van de arbeidersbeweging.
Dit proces, verwachten Kruijt en Vel
linga, zal de syndicaten aanzetten tot
de vernietiging van de officiële bemid
delingsstructuur. De onderzoekers ge
loven zelfs dat de structuur zoals ze
die m een land als Peru heoben
gevonden, de komende twintig jaar
nog sterker zal gaan drukken op der
de-wereldlanden.
Een oplossinz zien ze niet: „de aan
pak van multinationals moet op su-
pra-nationaal niveau gebeuren- Maar
d? r zijn de kaders niet voorhanden.
Misschien is een goede tussenweg, dati
een groep landen met zetels van mul
tinationals en een goede afzet in de j
eiger. streek, zoals Nederland. Canada.
Zweden, de problemen probeert aan
te pakken, in de geest als minister
Pronk voor ogen staal", aldus dr.
Vellinga-
In zijn boodschap verzocht de Sow-
Jet-ministerraad zijn gevoelens van
medeleven over te brengen aan de
familie -.-an de overledene- In het
rouwtclegram werd niet ingegaan op
de eigen-c happen van Tsjoe En-Lai.
Dat deed wel het persbureau vat
Nationalistisch China, dat in het over
lijdensbericht Tsjoe een "huichelaar*
noemde die de wereld bedrogen beeft.
Voorzitter Francois-Xavler Ortoh van
de Europese commissie, het 'dagelijks
bestuur' van de Europese Economi
sche Gemeenschap, sprak in een bood
schap aan partijvoorzitter Mao Tse-
Toer.g van een 'eminent staatsman
y.-.er.s berinnering onverbrekelijk ver
bonden blijft met de geschiedenis van
zijn land en van de wereld".
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken Henry Kissinger zei be
droefd te zijn over Tsjoe's heengaan,
maar voorspelde dat de Chinese poli
tiek rich ten opzichte van de VS niet
zal wijzigen. .Deze wordt bepaald
door duurzame belangen en zal der
halve op de huidige koers worden
voortgezet", aldus Kissinger- Gevraagd
naar de kans op. meer algemene ac
centverschuivingen. antwoordde K;v
singer: ..Ik denk niet dat Tsjoe's heen
gaan het machtsevenwicht in de we
reld zal veranderen -
Stukje hij beetje dringt het tot de
reusachtige Chinese mensenmassa
door dat premier Tsjoe En-Lai hen is
ontvallen. Om het half uur herhaalt
de radio hei officiële overlijdensbe
richt. geredigeerd door de partij en
de regering. Het wordt op gedragen,
plechtige toon voorgelezen en wordt
telkens gevolgd door Chinese rouw
muziek. Van tijd tot tijd weerklinkt
tussen twee voorlezingen de Internati
onale. maar voor de rest wordt het
normale programma gehandhaafd.
WIJZIGING
BOUWSUBSÏDÏE
EIGEN WONING
DEN HAAG (ANP) In de subsidie
regeling voor de bouw van eigen wo
ningen zijn. in verband met de geste
gen stichtlngskosten. met ingang van
1 januari enkele wijzigingen aange
bracht.
Het bedrag aan stichtingskosten waar
bij nog de maximale jaarlijkse bijdra
ge kan worden verkregen is verhoogd
var. 90.000 tot 95.000.- Jie; hoogste
bedrag aar. stichtingskosten waarbij
nog een jaarlijkse bijdrage wordt ver
strekt is verhoogd van llp.000. tot
115.090 De stichtingSkofctengrens
voor deelneming van het rijk in ge
meentelijke garanties van rente en
aflossing van geldleningen voor het
verwerven van nieuwe eigen woningen
is verhoogd van ƒ154.01» to; 160.0».
He; maximum van de jaarlijkse bij
drage voor het eerste jaar is ver
hoogd van ƒ5.000 tot ƒ5.200 per v.o-
ning.
In een gemeentelijke garantie van ett
lening onder mede-verband van
polis van levensverzekering zal
rijk in het vervolg ook kunnen de-
men, als het schema van de Jaar'.:
door de belanghebbende te betaler:
rente en aflossing van die lening c
stijgende ontwikkeling te zier. ge-1
De ex;ra-b:jdrage. óre sinds novemb-
1974 voor de bouw van eigen wor.ir
gen door het rijk kon worden ver
strekt, zal niet meer worden toe- -
kenö. Het bedrag, da; voor die ex--,
subsidie beschikbaar was in het kadsr
van de werkloosheidsbestrijding.
thans besteed, aldus mededelingen van
he: ministerie van volkshuisvesting en
ruimtelijke ordening.
Criminaliteit
weer gestegen
DEN HAAG (ANP) Het aantal
misdrijven, dat in 1975 ter kennis van
de politie is gekomen, is weer geste
gen ten opzichte van 1974. De toene
ming doet zich al een reeks van jaren
voor.
In 1963 bedroeg het aantal misdrij
ven, dat bij de politie werd aangege
ven 12.4 per 1080 inwoners, in 1975
was dit aantal 32.2 Dit blijkt uit de
cijfers -. an het Centraal Bureau voor
de Statistiek.
Van de misdrijven namen toe:
agressieve misdaden 3,1 (1974: 2PA
per 1003 inwoners; vermogensmisdrij-
ven 24 A (24.1) en verkeersmisdrijven
3-3 (3.1). He: aantal ter kennis van de
politie gekomen seksuele misdrijven
nam iets af van 0.6 per 1000 inwoners
in 1914 tot 0,5 in 1975.
Politie en justitie deden 171.4 over
tredingen per 1090 inwoners af; in
3974 w? ren dat er 165,6. Van de 171.4
per 1000 inwoners afgedane overtre
dingen hadden er 153.7 per 30» inwo
ners betrekking op het verkeer. i?er
31 december 1975 telde Nederland
13,7 miljoen inwoners;-