PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
minikrant
Amsterdamse raad:
VERTROUWEN IN
WETHOUDER VAN
DUIJN OPGEZEGD
Gulf-adviseurs 'ontslagen'
Landbouwschap stelt Sas van Gent
aansprakelijk voor schade stortplaats
Eerste tekenen van
herstel na recessie
PPR: GEEN GEVOLGEN VOOR LANDELIJKE POLITIEK
vandaag Ijs
de krant JJ
Stijging industriële produktie
Vlaardingen weert
nachtelijk verkeer
TURKS PROTEST TEGEN INHOUD
VAN LIEDJE OVER 'AGESSUS'
Rijden achter
de brandweerauto
Gesprek regering-
Zuidmolukkers
op 17 januari
Patieitl
attent
Pagina 7
219e jaargang no. 6
Donderdag 8 januari 1976
Elk. vrifdag In d» PZC d. SPECIALE ADVERTENTIE
RUBRIEK voor verontglngon. •ctl.groopon a.d. voor
ZONDER WINSTOOGMERK
AMSTERDAM De Amsterdamse gemeenteraad heeft woensdagavond om precies middernacht
met 35 stemmen voor en 10 tegen een door PvdA-fractieleider Rutgers van der Loeff ingediende
motie van wantrouwen tegen PPR-wethouder Roel van Duijn aangenomen. Aan de aanvaarding
van de motie ging een ruim vier uur durend debat vooraf. Voor de motie stemden 12 PvdA-leden,
CPN, WD en CDA. Tegen waren PPR, vier leden van de Partij van de Arbeid, PSP en D'66. Er wa
ren geen stemonthoudingen.
De fractieleider van de PvdA, Rutgers
van der Loeff verweet PPR-wethouder
Van Duijn dat hij vaak geestelijk en
lichamelijk afwezig is geweest en dat
hij zijn collega's een 'verstikkende
reeks van oncollegiale lafheid' heeft
voorgezet. De PPR heeft volgens de
PvdA in de raad hetere mensen die ook
tot collegiaal bestuur in staat zijn-
„De PPR laat geen mensen vallen. Wij
willen geen offer en ook geen zoenof
fer. Er is gesproken over het inwisse
len van Lammers tegen Van Duijn.
Dat zijn verschillende zaken. Zo mag
men niet over mensen spreken". Dat
zei de verontwaardigde fractieleider
van de PPR, Peter Lankhorst- Volgens
hem zijn de fouten van Roel van Duijn
niet aapgetoond-
Wethoüder Van Duijn verdedigde zich
met enige tegenzin tegen de 'valse aan
klachten'. Met betrekking tot zijn zo
genaamde sabotage van 't raadsbesluit
inzake het doortrekken van de oostlijn
van de metro zei Van Duijn: „Het is
met waar. Ik heb braaf kabeltjes an-
gebracht voor die metro". Over de
verstikkende reeks beschuldigingen die
de PvdA heeft aangevoerd zei hij: „Hoe
vaak je nul ook met een bepaald getal
vermenigvuldigt, het blijft, nul. Overi
gens ben ik in anderhalf jaar een dag
ziek geweest- Ik had griep. Mag dat.
Ik hen het enige collegelid dat niet
door de rechter is veroordeeld. De
moeilijkheden in het college zijn niet
door mij veroorzaakt".
Van Duijn zei: „Ik ben vanaf het be
gin op een feitelijk wantrouwen ge
stuit. Ik werd geïsoleerd binnen het
college, waar mij vaak werd toege
voegd „joh, dat gaat jou geen biet
aan, hou je bek".
Wethouder Verhey (volksgezondheid)
(cpn) schudde de mand met vuil was
goed vervolgens gul voor de volle tri
bune en de raad uit- Er blijkt binnen
het college vreemd geschoven te zijn
met stukjes portefeuille- Volgens Ver
hey heeft men Van Duijn op zijn ver
zoek om meer verantwoordelijkheid de
havenzaken willen geven. Ook sociale
zaken is hem aangeboden, maar die
portefeuille zou hij hebben geweigerd
omdat hij liever kunstzaken had. Hij
zou zich volgens de communistische
wethouder niet actief bezig hebben ge
houden met het overleg tussen de ge
meente en het rijk. Van Duijn memo
reerde dat hij wel degelijk belangstel
ling had getoond voor sociale zaken
Muziek
De centrale Zeeuwse muziekbiblio
theek kent voorlopig nog geen
grenzen aan de groei, (pagina 2);
Piraat
Terneuzens eigen etherpiraat
klaagt de politie aan. (pagina 2).
Nieuws uit Zeeland op pagi
na 2,4, 5, 7, 9.
Binnen- en buitenland op
pagina 3,11,17.
Sport op pagina 13.
Radio en tv op pagina 16.
Beurs en economie op pagi
na 17,
PPR-reacties
dat het bcstuursconflict in Amsterdam
geen directe gevolgen heeft voor de
landelijke politiek. Maar de PPR is wel
zeer boos op de PvdA. -Er is een uiterst j
slechte verhouding ontstaan tussen I
(Zie slot pagina 3 kolom 6)
DEN HAAG (ANP) Nadat de
industriële produktie in ons
land drie maanden achtereen
ongeveer stabiel was gebleven,
is zij in november jl. duidelijk
gestegen. Bij het Centraal Plan
bureau ziet men dit als een mo
gelijke voorbode van het aange
kondigde herstel uit de recessie.
Over de omvang en duurzaamheid van
dit herstel kan men bij het Centraal
Planbureau geen voorspellingen doen.
Daarvoor is het productiecijfer van
één maand niet voldoende, want der
gelijke cijfers kunnen beïnvloed wor
den door incidentele schommelingen.
Als de cijfers over december en janu
ari bekend zijn, kan pas met enige
zekerheid worden gezegd, dat het eco
nomische herstel op gang komt. Men
is er bij het Centraal Planbureau
ieder geval verheugd over dat
grond van de laatste gegevens gezegd
kan worden, dat zich reeds in de
voorlaatste maand van het afgelopen
jaar een herstel is gaan aftekenen.
Zes procent
Volgens het hoeveelheidsindexcijfer
van de industriële produktie dat het
Centraal Bureau voor de Statistiek
samenstelt, is de industriële produktie
in november j. 1. een kleine zes pro
cent gestegen ten -opzichte van okto
ber. De daling van de industriële pro
duktie in vergelijking met het vorige
jaar was in november nog slechts
minder dan drie procent. De produk-
tiedaling heeft ongeveer tien procent
bedragen. Deze indexcijfers hebben
betrekking op de gemiddelde dagpro-
duktie van de Nederlandse industrie,
gecorrigeerd voor seizoenbewe
ging.
In een persbericht van het ministerie
van economische zaken wordt de aan
dacht gevestigd op de stijging van de
produktie van de Nederlandse nijver
heid, waaronder ook de openbare
nutsbedrijven vallen, maar waarbij de
bouwnijverheid en de installatiebe
drijven buiten beschouwing worden
gelaten. Het gecorrigeerde indexcijfer
voor de nijverheidsproduktie van Ne
derland vertoont, aldus het persbe
richt van economische zaken, een stij
ging van 5.5 procent Ten opzichte van
oktober jl. ten opzichte van het
dieptepunt van de reeks, te weten
julit 1975, bedroeg de stijging 11 pro
cent.
Het ministerie van economische zaken
Ziet voor de laatste vijf maanden een
aanmerkelijke stijging van het volume
van de produktie van de Nederlandse
nijverheid-
NOORS SCHIP -
32 OPVARENDEN -
VERMIST
OSLO (DPA) De Noorse ertstanker
"Berge Istra' (224.000 ton) met 32 op
varenden is woensdag als vermist in
de StUle Oceaan opgegeven. De erts
boot was met 188.000 ton erts onder
weg van Brazilië naar Kimoetsoe in
Japan, waar hij 5 januari moest aan
komen
De Noorse en Japanse radiostations
hebben sinds 30 december geen ver
binding meer met de "Berge Istra' ge
had. De laatst opgegeven positie was
ten oosten van de Filippijnen.
AMSTERDAM: Archieffoto van
het Noorse vrachtschip 'Berge
Istra' van 224.000 ton.
VLAARDINGEN (ANP) De raad
van Vlaardingen is woensdagavond
akkoord gegaan met het voorstel van
b en w om tussen elf uur s' avonds
en zeven uur 's morgens de stad af te
sluiten voor het zware verkeer.
Ds havens en industrieterreinen blij
ven 's nachts wel via de huidige
gevaarlijke stoffenroute bereikbaar.
Een voorstel van PCG, KVP en WD
om het plan twee maanden op te
schorten is verworpen.
Liedje geschrapt uit tv.programma
ENSCHEDE Een
protest van de Twents-
Iurkse arbeidersbond
heeft ertoe geleid, dat
Alexander Curly zijn
lied .Agessus" niet
ringt in het televisie
programma „Vrijdaga-
vondvrij" dat de VARA
morgenavond uitzendt-
Nog tijdens de repeti
ties voor dit program
ma in de Twentse
schouwburg in Ensche
de is besloten het
nummer uit het draai
boek te schrappen.
Alexander Curly, die
slechts één couplet
van zijn recente hit
rou zingen. beperkt
rich in de tv-show nu
tot het zingen van en
kele regels uit zijn vo
rige hit „Guus".
De protesterende
Turken zijn van me
ning dat de tekst van
het liedje Agessus een
discriminerend karak
ter heeft. Deze mening
werd, na een gesprek
tussen een Turkse de
legatie en Alexander
Surly. woensdagmid
dag in Enschede, ge
deeld door Adri van
Dirschot, waarnemend
;hef amusement bij de
VARA. Na overleg met
de zanger besloot hij
het nummer te laten
schrappen. Hoewei dit
een logische conse
quentie zou moeten
rijn, wist Van Oirschot
nog niet of deze beslis
sing een algehele VA-
RA-boycot tegen Age
ssus tot gevolg
heeft
De secretaris van de
Twents-Turkse arbei
dersbond, Ilhan Akel,
die vijf jaar in Ensche
de woont, stuurde
dinsdag al een brief
naar de Twentse dag
bladen, waarin fel
werd geprotesteerd te
gen de „irreële en dis
criminerende tekst"
van het i'.ed. ..De in
druk wordt gewekt",
aldus Ilhan Akel, „dat
een Turk in een wi'de
bui zomaar naar Hol
land kan komen en
dan snel rijk en een
sheik wil worden.
Maar, van vuil, smerig
werk en een minimum
loon word je niet rijk,
laat staan een
sheik"-
In de brief wordt
verder stelling geno
men tegen het praatje
dat een Turk een op
vliegende, messen trek
kende vrouwen versier
der zou zijn- Het pro
test richt zich ook te
gen de VARA, volgens
de brief „een omroep
die pretendeert voor
minderheidsgroepen op
te komen en zich nu
leent voor uitzending
van een dergelijk dis-
irimlnerend Red".
NA PUBLIKATIE BERICHTEN OVER HUN ACTIVITEIT
(Van onze correspondent)
WASHINGTON De drie Nederlanders (een kamerlid, journalist, en een vakbondsexpert) die op
traden als 'adviseurs' van de Gulf oliemaatschappij zijn sinds het afgelopen weekeinde per brief
van de Gulf-vertegenwoordiger in Nederland uit hun functies ontheven. De ontslagaanzegging
volgde op de eerste publikaties over steekpenningen die aan hen werden uitbetaald.
Zoals eerder werd gemeld ontving het-
trio ieder 27-000,- per jaar. Volgens
nadere inlichtingen werden deze fond-I
sen van 1972 tot midden 1974 gedeelte-
lijk in contanten uitbetaald. Daarna
werd door de toenmalige Gulf-directeur
voor het oostelijk halfrond, de heer
Wiley, deze betalingsmethodes gestopt
en werden de honoraria per cheque
overgemaakt.
Wiley, nu gepensioneerd
burg woonachtig,
lefoongesprek dat hij
een tot Amerikaan
Duitser die vice-president is
in Pitts-
in een te-
Scholton,
voor de afdeling Noord-Europa, om
streeks 1972 had gevraagd naar contac
ten in Nederland te zoeken om de ne
gatieve publiciteit rondom de Gulf-
raffinaderij bij Hoek van Holland het
hoofd te bieden.
Aanbevelingen
Gevraagd welke diensten de drie Ne
derlandse 'adviseurs' hebben geleverd,
zei Wiley dat 'ons probleem was dat
wij geen werkelijke voeling hadden
met de Nederlandse publieke opinie'
en dat de drie 'adviseurs' uitstekende
aanbevelingen hadden gedaan, vooral
1974 hoorde dat deze contant gedaan
werden en dat hij daar onmiddellijk
een stokje voor had gestoken, omdat
hij niet wilde dat 'Gulf betrokken zou
raken bij het gelegenhei dscheppen om
de belastingen te ontduiken'. Vanaf dat
ogenblik werden de betalingen per
cheque overgemaakt en officieel door
Gulf geregistreerd. Wilev wist echter
niet of deze cheques in of buiten Ne
derland werden gestort of verzilverd.
omdat onder de Nederlandse bevolking
de milieubeschermingsgedachte vee!
te ver werd doorgedreven. Dat pro
bleem hadden wij niet op officieel ni-
veau", zei Wiley, doelend op de Ne
derlandse regering.
Het resultaat van de werkzaamheden! waUL
van het Nederlandse trio was dat Gulf; derlandse 'adviseursgesproken had
gesprekken voerde met de toenmalige
burgemeester van Rotterdam, Thomas
sen, aldus Wiley, en dat plaatselijke
bijeenkomsten in het Rijnmondgebied
werden belegd, waar het standpunt en
streven van Gulf werd uiteengezet.
Met betrekking tot de betaling van de
drie adviseurs zei Wiley dat hij half
Inmiddels heeft de voorzitter van de
speciale onderzoekcommissie van he:
Amerikaanse beurswezen. de advocaat
John McCioy verklaard dat hij met
niemand over de identiteit van de Ne-'
Hij zei dit naar aanleiding van artikelen
in het Algemeen Dagblad, waarin werd
gemeld dat McCioy in een telefoon
gesprek met een 'speciale verslaggever'
van dit dagblad gezegd zou hebben dat
(Zie slot pagina 3 kolom 5
CLAIM VAN f23.100,- VOOR DRIE LANDBOUWERS
VERZEKERAAR BESTRIJDT
SCHADECLAIM
PHILIPPINE De gewestelijke
raad voor Zeeland van het Land
bouwschap stelt de gemeente
Sas van Gent aansprakelijk voor
de schade die de vuilstortplaats
van de Terneuzense firma Tolle
naar heeft aangericht aan bouw
en grasland in de Kanaalpolder
bij Philippine. Drie landbouw
bedrijven L. Guiljam uit Phi
lippine, gebroeders De Pooter en
B. de Putter uit Hoek zouden
in 1974 en 1975 voor een totaal
bedrag van 23.100 gulden aan
schade hebben opgelopen.
lil een brief aan de gemeenteraad van
Sas van Gent eist het landbouwschap
uitkering van dat bedrag aan de gede
puteerden. Het stuk komt vandaag
(donderdag) aan de orde in de raads
vergadering. De gewestelijke raad
vindt dat het Sasse gemeentebestuur
onvoldoende is opgetreden tegen de
firma Tollenaar, die geregeld de hin-
derwetvoorwaarden aan z'n laars zou
hebben gelapt. Men herinnert eraan
dat de betrokken landbouwers het in
een beroepszaak niet gedaan hebben
gekregen dat geen hinderwetvergun
ning zou worden verleend aan Tolle
naar, maar dat de kroon wel enkele
artikelen uit de vergunning heeft ver
scherpt.
Daarmee wilde men vooral overlast
door verontreinigd water voor
komen. „Gezien deze uitspraak van de
kroon mocht worden venvacht dat
voldoende waarobrgen aanwezig wa
ren m hinder en schade te voorko
men. Reeds spoedig bleek echter dat,
de firma Tollenaar zijn weinig of niets
van de gestelde voorwaarden aantrok, I
wat onder meer tot gevolg had dat
ernstige schade ontstond aan het wei
land en bepaalde produkten van eer
der genoemde landbouwers, ten gevol
ge van verontreinigingd wat.er afkom
stig van de vuilnisstortplaats", aldus
de brief-
Het heeft volgens het Landbouw
schap de belanghebbenden 'ten zeerste
bevreemd' dat het gemeentebestuur
nooit maatregelen heeft genomen te
gen de handelwijze van de firma Tol
lenaar. Blijkens een afschrift van
een brief waren b. en w. er niettemin
van overtuigd dat Tollenaar de voor
waarden niet naleefde.
En tegenstelling tot Tollenaar en diens
verzekeringsmaatschappij (bij wie en
kele landbouwers ook een schade
claim indienden) lijdt het. voor hei
Landbouwschap geen twijfel dat de
schade is ontstaan door verontreini
gingd water van de stortplaats. In de
brief verwijst men daarvoor naar rap
porten en brieven van het waterschap
De Verenigde Braakmanpolders, de
Watermaatschappij Zuidwest-Neder
land, het Centraal Diergeneeskundig
Instituut te Rotterdam en het Insti
tuut voor Cultuurtechniek en Water
huishouding te Wageningen.
Die instanties zijn allemaal min of
meer betrokken geweest bij onderzoe
kingen naar de kwalijke gevolgen van
de startplaats. Hun bevindingen wij
zen volgens de gewestelijke raad uit
dat Tollenaar de schade heeft veroor
zaakt en dat de gemeente dus aan
sprakelijk is.
Het Landbouwschap herinnert ter
loops overigens ook aan de poging
van de landbouwers om hun schade
te verhalen op de verzekeringsmaat
schappij van de firma Tollenaar- Het
aanbod van die maatschappij ver
goeding van slechts een klein deel van
de schade bleek voor hen onaan-
Structuurbeierf
Uit een rapport dat het Rotterdamse
expertisebureau Takkenberg-Groot
heeft gemaakt in opdracht van Tolle-
naar's verzekeringsmaatschappij blijkt
waarom de verzekeraar niet bereid is
het volledige schadebedrag uit te ke-
Jja ntlijn
ren. Het gaat in dit geval om een
schadeclaim van 12.500 gulden (inmid
dels verhoogd tot bijna 19.000 gulden) i
van de heer L. Guiljam uit Philippine.
Diens op een perceel bij de stort- i
plaats gezaaide uien zouden in '75
maar de helft van de normale'
opbrengst hebben opgeleverd. De oor
zaak: verontreiniging door de stort
plaats.
Het expertisebureau bestrijdt dat-
Men bezocht het perceel in de kanaal
polder in gezelschap van de heer J.
Scheele van het consulentschap voor
de akkerbouw en rundveehouderij in
Goes. De conclusie was 'dat hier in de
eerste plaats moet worden gedacht
aan normale wateroverlast en plaatse
lijk structuurbedergf, mogelijk als ge
volg van onjuiste bemesting en of
grondbewerking, maar ook in samen
hang met de weersomstandigheden in
1974 en 1975.
De contacten van Takkenberg-Groot
met een functionaris van de Stichting
Nederlandse Uien Federatie wezen in
(Zie slot pagina 7 kolom 4)
r\e mens is een nicuwsgl*
\}.a/.J L/ r.% wezen: als ergon»
i&laxi brandweerauto nv'. rvul-
IJZSfl licht en sirene door «xm
[r straat komt, ziel men in he*
I lJ kielzog allerlei figuren po-
gen dc auto bij te houden.
Fietsers trachten topsnelheid te halen,
automobilisten nemen haastig en on
verantwoord voorrang op kruisingen
waar ze he: niet hebben: allen willen
ze de brand zien. De laatste Jaren ls
dit verschijnsel verhevigd cn uitge
breid: als zich ergens in den lande
zich een calamiteit voordoet is dat
voor menigeen aanleiding om er snel
heen te gaan. Soms heeft de nieuws
gierigheid vreemde trekken: een inwo
ner van deze provincie vertelde ons
eens met enige trots naar Drakesteyn
te zijn gereden toen bekend was ge
worden dat prinses Beatrix daar met
een auto tegen een boom was gereden
of die althans had geschampt. En Ja
wel. de man had de ontvelde boom
gezien. Bij de gijzeling in de trein van
Beilen moest per radio en tv aan het
publiek worden verzocht om toch niet
naar deze Drentse plaats te komen:
de toegangswegen werden door hot
toestromende verkeer geblokkeerd en
dat zou eventuele operaties tegen dc
trein kunnen bemoeilijken.
Een nogal navrant voorbeeld van
nieuwsgierigheid speelde zich vori
ge week al: inwoners van Stavenlsse
vertrokken angstig naar de Brabantse
wal omdat ze bang waren voor een
nieuwe ramp. mensen van buiten Zee
land kwamen daarentegen opgewekt
naar Tholen om te kijken hoe de gol
ven op de dijken beukten. Ook elders
deden zich dergelijke verschijnselen
voor. met als gevolg dat her en der
verkeersopstoppingen dreigden. In
Vlissingen bijvoorbeeld bewoog zich
een grote stroom auto's in de richting
van de boulevard toen bekend werd
dat hier het zeewater overspoelde. In
dergelijke gevallen is meestal de radio
de aanleiding: dit medium is in deze
tijd vaak de snelste overbrenger van
het nieuws dank zij een vrijwel conti
nue stroom van berichten en actual! -
teitenuitzendingen. Het draagbare toe
stel en de autoradio
hebben er voor ge
zorgd dat er altijd
wel een mogelijk
heid is om te luiste
ren en bij de luiste
raar volgt dan dezelfde reactie als bij
het zien van de brandweerauto in de
straat: men gaat haastig en nieuws
gierig kijken. Een opvallend verhaal
in dit opzicht hoorden we enige jaren
geleden van een Amerikaan, kort na
de grote brand in een Brussels waren
huis. Hij had die avond, op doorreis
in de Belgische hoofdstad, zijn '/rouw
gebeld en zij had gevraagd: „Zit jij in
Brussel? Ik hoor net over de tv dat
daar een geweldige brand aan de gang
moet zijn in een warenhuis". De Ame
rikaan vertelde laconiek: „Ik ben toen
gaan kijken en het. klopte"- Ook hier:
een primaire reactie op een nieuws-
melding.
In Amsterdam leidde dit verschijnsel
enige jaren geleden tot een verhevi
ging van allerlei rellen. Toen bij het
Lieverdje de demonstraties begonnen
kwamen Amsterdammers die niets
met de zaak hadden te maken opge
wekt kijken hoe het allemaal verliep.
Gevolg: veel meer mensen werden bij
de onlusten betrokken dan de demon-
tranten van het eerste uur. Een zelfde
situatie deed zich bij de moeilijkheden
rond de Nieuwmarkt voor. Er is een
neiging om in di*. opzicht hoofdschud
dend of vergoeiiijkend te spreken over
'de nieuwsgierige Amsterdammer',
maar de Amsterdammer is zeker niet
nieuwsgieriger dan een ander mens.
Iedereen reageert namelijk op de
brandweerauto. Deze rescue kan ech
ter allerlei problemen oproepen en
zelfs tot groter calamiteiten aanleiding
geven. Zo zijn er al situaties gerappor
teerd waarbij de brandweer werd ge
hinderd door hei toestromend publiek,
er zijn verkeersongevallen ontstaan
doordat allerlei mensen plotseling
naar één en hetzelfde punt snelden.
Zou het niet verstandig zijn om bij ca-
lamiteuze gebeurtenissen van welke
aard dan ook thuis te blijven? In ieder
geval zou er al veel gewonnen zijn als
men in dergelijke situaties de auto
thuis liet. Bovendien: een gijzeling, een
ontvoering zoals destijds in Brabant
of een overstroming is toch geen
toeristische attractie? Enige bedwin
ging van de vaak hinderlijke
nieuwsgierigheid zou geen kwaad kun
nen. Sterker nog: het kan kwaad voor
komen.
DEN HAAG (ANP) Zaterdag 17
januari zal een gesprek plaatsvinden
tussen regering en een afvaardiging
van de Zuidmolukse gemeennschap in
ons land. Dit heeft een woordvoerder
van de rijksvoorlichtingsdienst woens
dag bekend gemaakt.
Wie er van de kant van de regering
en van de Zuidmolukkers aan bet
gesprek zuilen deelnemen is nog niet
bekend. Aan het eind van de gijzeling
drama's in Wijster en Amsterdam
heeft de regering een dergelijk ge-
De rijksvoorlichtingsdienst heeft
woensdagavond nog meegedeeld da',
van de regering in ieder geval pre
mier Den üyl en de minister Van Agt
(justitie). Van Doom (cultuur, recrea
tie en maatschappelijk werk) en Van
der Stoel (buitenlandse zaken) aan
het gesprek zullen deelnemen. Van
Mulukse zijde in elk geval ir. Manusa-
ma. Aan deze wordt het over gelaten
welke Zuidmolukkers er ook bij zul
len zijn.