zonder vedette
geen topvoetbal
ipzc-oudjaar '75
GEORGE KNOBEL. BONDSCOACH
„Zonder een spelbepalende ve
dette In een elftal is het ten ene male
onmogelijk topvoetbal te spelen".
Een uitspraak van bondscoach
George Knobel, waarmee we dezer
dagen een momentopname hebben
gemaakt van het Europese voetbal,
dat de komende maanden in Neder
land weer extra in de belangstelling
komt wanneer het Oranjeteam moet
aantreden voor de kwartfinales van
het toernooi om de Europa-cup voor
landenploegen.
George Knobel wordt In zijn functie als
bondscoach en eerste verantwoordelijke
voor de prestaties van het Nederlands elftal
vrijwel wekelijks in de gelegenheid gesteld
de meest belangrijke wedstrijden in het bui
tenland te bezoeken. Knobel beperkt zich
daarbij niet alleen tot het aanschouwen van
het gebodene, maar laat zich ter plaatse
door collega's en insiders uitvoerig infor
meren over de ontwikkelingen die er op
voetbalgebied gaande zijn.
Niet alleen in Europa, maar ook in de rest van
de wereld heeft George Knobel contacten
opgebouwd, die straks tijdens het wereld
kampioenschap in Argentinië („Althans we
mogen er nu zo langzamerhand wel van ult-
gaan'dat het WK definitief ln dat land zal
worden gehouden".) zijn rendement op moet
leveren. Knobel slaat geen enkele gelegen
heid over om waar mogelijk nieuwe indruk
ken omtrent het voetbalgebeuren op te doen.
Zo gaat hij begin volgend jaar voor het ver
zorgen van een aantal referaten naar de Ver
enigde Staten, terwijl hij zich ook wil gaan
oriënteren ln enkele Zuldamerikaanse lan
den en in Indonesië.
Hoewel George Knobel alleen toestemming
wilde geven voor een Interview wanneer er
geen zaken aangaande zijn persoon als
bondscoach of de problematiek rond het Ne
derlands elftal ter sprake zouden komen,
dwarrelden er toch enige uitspraken over
deze onderwerpen uit zijn mond. Onder an
dere poneerde hij de stelling:
„De wereldkampioenschappen zijn in 1978
voor Nederland wel degelijk een haalbare
zaak', mits we echter op de juiste momenten
door bindende afspraken met de eigen Ne
derlandse clubs en de buitenlandse vereni
gingen over onze sterkste spelers van dat
moment kunnen beschikken".
Voorlopig richt de aandacht van bonds
coach George Knobel zich op de Europa-cup,
een toernooi dat door hem tot ln de finesses
momenteel wordt voorbereid, noodzakelijk
geworden omdat Knobel nu ongetwijfeld een
veel dieper Inzicht heeft gekregen ln de totale
problematiek rond een nationaal elftal dat
zich aan de absolute top moet presenteren.
Voorwaarde daarbij ls dat niets of niemand
hem nog kan of mag verrassen. Met vallen en
opstaan heeft George Knobel enorm veel
voetbalwijsheden opgedaan, waarbij hij dui
delijk heeft moeten ervaren dat bij het toe
nemen van de belangen de kritiek nauwelijks
nog enige fatsoensnormen hanteert.
Centraal bij al die voorbereidingen staat voor
Knobel evenwel vast dat hij straks tijdens de
Europa-Cupwedstrijden moet kunnen be
schikken over een supertalent (Cruijff) en dat
het eveneens het geval moet zijn wanneer hij
over een paar jaar ln Argentinië de zilveren
München-medallle van Oranje moet gaan
verdedigen. „Nederland beschikt over een
groot aantal gemiddeld goede voetballers,
maar alleen de supertalenten, de idolen van
de massa, kunnen ln elke wedstrijd opnieuw
bepalend zijn voor het succes en op langere
termijn voor de prolongatie van toppresta
ties".
rusland
- Oleg Blochine, de 23-jarige speler van Dy
namo Kiev en het Russische nationale elftal,
is tot voetballer van het jaar uitgeroepen in
de Sowjet-Unie. Blochine, die met Dynamo
de Europa-cup II won en tevens een groot
aandeel had in de kwalificatie van zijn land
voor de kwartfinales van het Europa
cuptoernooi voor landenploegen, loopt de
100 meter in 10,8 seconden.
„Met talent kun je uiteraard twee kanten op.
Je kunt het als coach gebruiken of misbrui
ken", doceert George Knobel. „Kijk, als üt
jou een schitterende ballpoint geef, maar als
tegenprestatie verlang datje met de achter
kant moet schrijven, krijg je geen letter op
papier. Wel, een talentvolle voetballer moet
je op de juiste plaats in het elftal inpassen en
bovendien mag je hem een bepaalde indivi
duele inbreng in het team niet ontzeggen, uit
zonderingen uiteraard daargelaten".
En dat ls met name de laatste Jaren ln Rus
land gebeurd. Dank zij supertalenten als Va-
lery Voronin van Torpedo, Lev Yashine van
Dynamo Moskou en Igor Netto van Spartak
Moskou behaalde het nationale elftal een
tiental Jaren geleden de ene Imponerende
overwinning na de andere, waaronder die
historische 10-0 op Arsenal.
Knobel: „Na die successenreeks kwam er een
duidelijke terugval, voornamelijk omdat
men te streng geordend van bovenaf richtlij
nen aangaf om een bepaald systeem te spe
len. En dat is een onmogelijke zaak In het
hedendaagse Russische voetbal wordt duide
lijk meer ruimte opengelaten voor het indivi
duele talent, dat zich niet langer voor de volle
100 procent behoeft op te offeren voor hel
collectief'.
„Spelers als Oleg Blochine en in mindere
mate Valery Onitsjenko van Dynamo Kiev
zijn toch dermate knappe voetballers datje
die toch niet met een aantal tegennatuurlijke
opdrachten het veld in moet sturen als je te
voren weet dat het rendement dan een stuk
minder zal zijn".
Valery Lobanovsky. coach van zowel Dy
namo Kiev als het nationale A-team. heeft
Rusland de nieuwe weg gewezen. Knobel:
„De Russen zijn een tijd geleden een drietal
weken in Zeist te gast geweest en hebben bij
die gelegenheid het Nederlandse systeem
grondig bestudeerd. Dat wil uiteraard niet
zeggen dat men het Nederlandse systeem in
zijn totaliteit als het enig zaligmakende heeft
overgenomen. De Russen hebben ook elders
in de wereld goed rondgekeken en hebben uit
al die systemen precies die onderdelen gese
lecteerd die - rekening houdend met dé
landsaard van hun volk - zonder al te veel
problemen of risico's ln eigen land toegepast
konden worden".
Czibor, KoctU en Kubala Drie jaar geleden
Monden de Hongaren plotseling toch weer in
Luik voor de derde plaats tn de Europa-cup
te spelen Met het vertrek van Flortan Albert,
de speler van Ferencvaros, viel echter toen
voor de Hongaren een Idool weg En dat is
zonder meer een slechte zaak geweest voor
het Hongaarse voetbal in zijn totaliteit
Trouwens, ook landen als Engeland en Bra-
zitlè ondervinden op dit moment nog altijd de
naweeën van het wegvallen tan hun super
dirigenten Bobby Charlton en Pele'
Wacker-Innsbrucktrainer Branko Elszner ls
nu ook verantwoordelijk voor het nationale
team. Over de definitieve opvolger van de
onlangs teruggetreden Blastny zal later wor
den beslist Elszner leerde Innsbruck modem
voetbal spelen en werd kampioen van Oos
tenrijk.
tsjechoslowakije
- F.en land als Tsjechoslowakije heeft de
laatste vijf a zes jaar toch totaal geen in
breng meer gehad in het Europese voetbal-
gebeuren? En toch beschikt ook dit land per
definitie over een groot aantal gemiddeld
goede voetballers.
.Ja. inderdaad, ook daar mtst men op het
ogenblik een vedette zoals Ma&opuit was een
speler die het in zich had om niet alleen door
ztjn voetbalcapaciteüen. maar ook door zijn
geestelijk overwicht een elftal tn het veld te
kunnen leiden. Toch verwacht ik dat Tsje
choslowakije. evenals trouwens Oostenrijk
waar men zich momenteel internationaal
grondig aan het heroriënteren is. binnenkort
weer mee zal gaan tellen De inbreng van Va
clav Jezek. die in Nederland bij FC Den Haag
werkzaam was. is nu al merkbaar Ook tn het
Tsjechische voetbal zie je dat er typische dtn-
gen uit het Nederlandse voetbal, een mixed
tussen de short-passing en de dieptepass.
toegepast worden"
.In het spel van de meeste Balkanploegen zie
je trouwens toch een aantal positieve dingen
uit andere systemen terug. Voor ml) ls dal
een reden om aan te nemen dat men ook daar
intensief op zoek ls naar de formule die straks
het meeste rendement gaat opleveren. Hon
garije ls wat dat betreft toch al een heel eind
gevorderd. In de wedstrijd tegen de Polen die
ik In Lodz van hen heb gezien, legden ze haar
fijn de zwakke plekjes ln het Poolse elftal
meedogenloos bloot. Alleen zijn ze op dit
moment nog niet zo ver om de zaken af te
kunnen maken"
polen
- Kazimierz Gorski, ooit fel begeerd door
Feyenoord als trainer, boekte de laatste ja
ren opvallend veel imponerende resultaten
met het Poolse elftal: Olympisch voetbal
kampioen in 1972 en derde tijdens de laatste
wereldkampioenschappen.
In Polen volgt men duidelijk andere richtlij
nen om het nationale elftal optimaal te laten
presteren. Er wordt daar een duidelijk onder-
scheld gemaakt tussen clubvoetbal, wat op
het Europese vlak niet zo heel veel voorstelt,
en het voetbal van het nationale elftal, dat
alle mogelijke faciliteiten krijgt om zich op
een Interland voor te bereiden. De Poolse in
ternationals worden lang tevoren ln een
trainingskamp ondergebracht om zich onder
bekwame leiding te kunnen concentreren op
het komende duel.
Knobel: „Door die wedstrijden van Neder
land tegen de Polen voorde Europa-cup. ben
ik alles bij elkaar een tweetal weken in Polen
geweest en heb daar niet alleen een aantal
prettige relaties kunnen kweken, maar bo
vendien heb ik daar redelijk veel wedstrijden
gezien. Mijn totale indruk is toch wel dat de
Polen als voetbalnatie de weg omhoog heb
ben gevonden, leder Pools clubelflal beschikt
over een aantal gemiddeld goede voetbal
lers. die echter nog niet die begeleiding krij
gen als de uitverkoren internationals. Het
gevolg daarvan is dat de resultaten in de
Europa-cuptoernooien nog altijd niet als
groots zijn te kwalificeren. Hei nationaal elf
tal presteert duidelijk beter, een enorm goed
elftal dat nu al zo'n zes Jaar vrijwel tn de
zelfdeformatie opereert en voor vervangers
uit een groot arsenaal talentvolle jongeren
kan putten"
ddr
- Juergen Sparwasser behoorde niet tot de
16 geselecteerden voor de DDR in de inter
land tegen Frankrijk. Trainer Georg Busch-
ner had voor de laatste kans op een Europa
cupkwalificatie opnieuw beroep gedaan op
de spelers die ook België niet hadden kun
nen doen capituleren.
„In de DDR, om nog maar even bij een land
achter het IJzeren Gordijn te blijven, heeft
men zonder meer een grote denkfout ge
maakt. De benadering van de sportontwik
keling, zoals die in Oost-Duitsland valt waar
te nemen, heeft uiteraard een groot aantal
voordelen. Iedereen kan ervan profiteren De
grote fout van de DDR-sportautoriteiten ts
evenwel geweest dat voetbalsterren dood
eenvoudig met wat wetenschappelijke trucs
gemaakt kunnen worden. Grote talenten
worden niet gemaakt, die wq^den geboren
Daa r kun je voorde rest als begeleider niet zo
heel veel meer aan doen. In de DDR heeft men
geredeneerd, op 2000 voetbaltalentjes komt
er eén supertalent naar voren. Dus we gaan
200.000 jongeren voor de voetbalsport inte
resseren, wat derhalve betekent dat we
straks over 100 prima voetballers kunnen be-
schb.ken. En dat rekensommetje gaat moot
niet op"
Hongarije
zweden
Datverklaartmogelijkdeplotselinge terugval
van het Oostdultse voetbal dat een paar jaar
geleden nog zo'n knap elftal als FC Magde
burg op de been kon brengen. Zelfs met het
aantrekken van een aantal andere iwel oude
re i Oostduitse spelers slaagde FC Magde
burg er niet in zich aan de top te handhaven,
maar gleed geruisloos terug naar de Euro
pese middenmoot, recentelijk geaccentueerd
door de verrassende nederlaag van het na
tionale elftal tegen IJsland.
belgie
- De inmiddels gepensioneerde Lajos Baroti
is opnieuw benoemd tot bondscoach van
Hongarije. Baroti, die al van 1959 tot 1966
coach van het nationale elftal was, volgt Jo
seph Boszik op. Boszik werd geveld dooreen
hartaanval.
Landen die ook onthutsend ver zijn wegge
zakt zijn Hongarije. Oostenrijk en Tsjecho
slowakije. 'n aantal jaren geleden toch nog
dominerende ploegen ln Europa. Knobel:
„Dat onderstreept nogmaals mijn stelling
dat het voetbal ln een bepaald land staat of
valt met de aanwezigheid van een (of liefst-
meerdere) vedette. Tijdens een trainings
bijeenkomst in Florence heb ik daarover uit
voerig van gedachten gewisseld met Lajos
Baroti. coach van het Hongaarse elftal".
„Drie jaar geleden scheen Hongarije zich
eindelijk hersteld te hebben van de klap, toen
een aantal ontzaglijk knappe voetbalarties
ten naar het buitenland uitweken: Puskas,
frankrijk
George Knobel „Bovendien kampt men tn
Frankrijk nog met hel probleem dat de voet
balsport tn populariteit de laatste jaren ern
stig wordt bedreigd door het rugby Wanneer
- en vooral tn Frankrijk is dat te signaleren -
de kwaliteit gaat vervagen en men inde op-
bouwperiode de fout heeft gemaakt te lang te
blijven teren op de success*n van de ouderen,
te-rflauicl onherroepelijk de belangstelling
Als rugbynatie presteert Frankrijk momen
teel beduidend meer en omdat het Franse elf
tal jaar na jaar geen wijziging kon aanbren
gen ln zijn negatieve loethalprcitaties
nchtte de massa zich spontaan naar het rug
by. waarin wél opzienbarend wordt gepres
teerd'
italie
Zweden heefteen nieuw ester na het vertrek
van onder meer Edstróm, Hellström en
Sandberg. Na de interland tegen Noord-
Ierland werd Malmó FF-spits Sjoebrand be
stempeld als een regelrechte vedette. Vorig
jaar hebben FC Den Haag en MW al naar
deze speler geïnformeerd.
Een overstapje naar de Scandinavische lan
den, waar - volgens George Knobel - een
groot aantal voordelen zijn aan te wijzen om
de voetbalsport optimaal te kunnen beoefe
nen. Het Scandinavische volk ls van nature
erg gedisciplineerd, wilskrachtig en hard
werkend. Zonder meer de bouwstenen voor
een representatief elftal.
George Knobel: „Een nadeel is natuurlijk
wel dat in die landen nog altijd stringent
wordt vastgehouden aan het amateurisme.
Dat staat de uitbouw naar een goed modern
spelend elftal in de weg. De beste spelers ver
trekken nu naar het buitenland, waar een
totaal andere stijl van voetbal wordt gehan
teerd. Het gevolg daarvan is dat wanneer
Zweden een interland moet spelen de voet
ballers elkaar door de veelheid van systemen
waarin ze gedwongen worden te spelen in het
buitenland niet begrijpen. Een klein voor
deeltje misschien voor de Zweden ls nog dat
een groot aantal van hen onder contract
staat bij Westduitse clubs, waar ongeveer in
dezelfde trant wordt gespeeld als in Zweden.
Bovendien spreekt het spelen in het natio
nale elftal de Zweden erg aan, omdat in dat
elftal bij een goede prestatie het Grote Geld
in het buitenland ligt te wachten".
Hoewel het Grote Geld voor de Belgen geen
motivatie ls om ln het nationale elftal te wil
len schitteren, toch weten de Belgen Interna
tionaal steeds tot successen te komen.
George Knobel, vrijwel wekelijks vertoevend
ln België, daarover „De Belgen zijn nu een
maal bereid om voor aparte prestaties op bet
Internationale vlak zich volledig te geven".
Volgens Knobel staat het spelpeil bij de clubs
gemiddeld even hoog als ln Nederland, waar
bij echter wel aangetekend moet worden dat
vrijwel alle Belgische topclubs over zoveel
buitenlanders beschikken dat het beeld wat
vertekend overkomt.
De Belgische bonascoacfi Kaymona'Göet-
haJs heeft Inmiddels al gewezen op het feit
dat het binnenkort haast ondoenlijk wordt
een nationaal elftal op niveau te formeren
Indien de bond van bovenaf niet verordon
neert dat er op korte termijn geen paal en
perk wordt gesteld aan het bij voortduring
blijven aantrekken van buitenlandse spelers,
die bij topteams de belangrijkste posities in
nemen en zodoende verhinderen dat eigen
Belgisch talent kan doorstromen.
Knobel: „Dat is inderdaad voor een bonds
coach een niet te onderschatten probleem.
Het is evenwel in België historisch zo ge
groeid. Toen in Nederland het betaalde voet
bal werd ingevoerd, werd onmiddellijk alles
gereglementeerd In België is dat verzuimd,
zodat daar per elftal meer buitenlanders aan
bod kunnen komen. buUenlanders die men tn
België nu eenmaal graag wil om het spekta
kel te continueren".
Aan Michel Hidalgo, opvolger van Kovacs
in Frankrijk, werd gevraagd of hij de lijn-
Kovacs zal doortrekken. Zijn antwoord:
„Ajai heeft iedereen bedrogen. Natuurlijk,
conditie, tactiek en techniek behoren tot de
essentie van de voetbalsport. Maar Ik geloof
niet dat ledereen moet aanvallen en ieder
een moet verdedigen—"
In een land als Frankrijk ls men ook doende
via het aantrekken van buitenlandse talen
ten de voetbalsport opnieuw te Injecteren.
Hoewel sommige Franse clubs op Europees
niveau Incidenteel nog wel eens tot een aan
vaardbare prestatie komen, kan men voor
het nationale elftal nauwelijks nog geestdrif
tig raken bij gebrek aan prestaties en... het
ontberen van een regelrechte vedette, zoals
Indertijd Just Fontaine en Raymond Kopa
dat waren.
Het Olympisch Stadion In Rome telt 85 000
plaatsen Het grootste gedeelte ls niet over
dekt Het regende ptjpeatelen. maar toch was
het stadion tot op de laatste plaata uitpui
lend bezet bij de derby tussen AS Roma en
Lazlo Roma
Da t ook de Interesse ln Italië voor de voetbal
sport terug zou lopen, daarmee Is George
Knobel het totaal oneens Tijdens n orlênta-
üetnp door Italië constateerde hij ln de
meeste stadions een publieke belangstelling,
die ln Nederland nog alUJd niet haalbaar la.
Aangetekend moet daarbij wel worden dat
de concentratie van een aantal ciuoa ui
een bepaald gebied of dezelfde stad extra
stimulerend werkt op de toeschouwersaan
tallen. Ook ln Nederland la er een bepaalde
concentratie van topclub», maar dat is toch
ook weer niet zo belangrijk dat de toeschou
wers zien geroepen voelen om in grote ge
tale naar de stadions te stromen.
- In Nederland kan men overigen» voor het
Italiaanse voetbal nauwelijks enige sympa
thie koesleren.
Knobel: ..Dat kan we) waar zijn. maar van de
andere kant kan lk toch begrip opbrengen
voor het Italiaanse catenacclo Zolang de
mensen accepteren hetgeen hen geboden
wordt, waarom moet het systeem dan wor
den veranderd. Ook ln Italië geldt d8t het
systeem geëvolueerd en aangepast ls aan de
landsaard van het volk. Wie zijn wijtom dat
systeem zonder meer als verwerpelijk te be
schouwen?
„Waarom zou het Nederlandse voetbal - ooit
door iemand geëtiketteerd met het begrip
totaal-voetbal - in elk land zonder meer na
gevolgd moeten worden? Nederland han
teert - omdat het daar de juiste mensen voor
heeft - het voetbal doorgaans koel, nuchter
en zakeltjk. Dat kan tn Italië niet. In geen
enkel Zuideuropees land overigens. Spanje
bijvoorbeeld, ik heb er vaak met Cruijff en
Neeskens over gesproken, is een natie boor
devol getalenteerde voetballers. In je beoor-
deltng moet je uiteraard wel de Spaanse
landsaard mee laten tellen. Een snel geëmo
tioneerde voetballer met een hoogstaande
techniek, maar wel balverliefd en moeilijk te
bewegen tot het spelpeil dat wekelijks tn lan
den als West-Duitsland en Engeland wordt
geëtaleerd. Toch, de Spanjaarden hebben op
dit moment weer duidelijk een landenploeg
op niveau".
-Toch een gevolg van het openstellen van de
grenzen voor buitenlandse voetballers?
Knobel: „Goede buitenlandse spelers ver
stevigen het Image van een bepaalde club,
maar Je blijft natuurlijk wel zitten met het
probleem dat voor de vitale plaatsen ln het
elftal geen eigen talent aangewend wordt"
enge/and/duilsland
De uitschakeling van het Engelse nationale
elftal ln de strijd om de Europa Cup voor
landenteams heeft Engeland ln een diepe
rouw gedompeld. Engelse officials kunnen
nog altijd niet geloven dat hun land zo ver ls
gedaald op de Europese ladder...
Engeland en West-Dultsland ten slotte, de
twee Europese voetbalgrootmachten die hun
greep op het gebeuren enigszins dreigen te
verliezen nu West-Dultsland zijn wereld
kampioenschap ln feite nauwelijks heeft
kunnen waarmaken en Engeland resoluut
door duidelijk minder geachte opponenten
uit de Europa Cup werd gestoten. Bovendien
komt daar voor WestrDuitsland nog bij dat
het verval van Bayem MQnchen. toch een
equipe met talrijke toppers, mondiaal zo on
begrijpelijk overkomt.
George Knobel: „Dat ls natuurlijk toch een
betrekkelijke zaak. Natuurlijk, het ls niet te
ontkennen dat Bayem MQnchen. en daarmee
de belangrijkste leverancier van het Westr
dultse elftal, een moeilijke periode door
maakt. Maar dat hoeft nog niet te betekenen
dat de Westduitsers geen serieuze kandidaat
meer zijn voor welke Internationale titel dan
ook. De Duitsers hebben door de Jaren heen
een sterk team gehad en op korte termijn
zullen ze zich ongetwijfeld opnieuw presente
ren.
„Dat zelfde geldt, dunkt mij, ook voor de
Engelsen. Queens Park Rangers en Liver
pool zijn momenteel de clubs die baanbre
kend werk verrichten om het continentale
voetbal - althans de meest bruikbare onder
delen daaruit - ln hun eigen typische spel in
te bouwen. Voorde rest lijkt mij het Engelse
voetbal genoegzaam bekend: Iedere spits
van elke w illekeurige club kan a la minute
met elke buitenspeler vruchtbaar samen
werken. Alleen de vorm van de dag ls bepa
lend om van een dergelijk elftal ook een
w innend team te maken. Ook Engeland 1»
zich na de laatste wereldkampioenschappen
Internationaal gaan heroriënteren en wan
neer men er ook daar in slaagt uit de veel
heid van systemen precies datgene te halen
wat ln hun eigen spel ingepast kan worden,
zullen ook de Engelsen - en met hen uiter
aard ook de Schotten en de Ieren - hun posi
tie aan de top van de Europese ranglijst
weer innemen".
rest
Resteren nog Portugal („Met het verdwijnen
van Eusebio en nog een paar andere uitzon
derlijk begaafde spelers is de waarde van dat
team aanzienlijk gedaald Bovendien spelen
ook de politieke problemen tn dit land op de
achtergrond natuurlijk terdege mee" i, Wa
les'..ln de komende Europa-Cupwedstrijden
een niet te orulerschatten tegenstander nu dit
elftal de reputatie van Groot-Brittannië moet
restaureren" en Bulgarije („Ik heb dat Le
us ki Spartak tegen Ajax aan het werk gezien.
Ik werd doodnerveus van dat spel steeds
maar schuiven zonder één meter terrem-
wtnap'.).
•HUUB BEENS
