PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ALLE ZEVEN TREINKAPERS IS
MOORD TEN LASTE GELEGD
Pogingen bezetters
in de kou te zetten
Volgend jaar gaat derde kolk van de
Volker aksluizen open voor scheepvaart
VAN HULTEN
1ERLAAT PvdA
ij vastlopen samenwerking met PPR
JACHTENSLUIS
IN '77 OPEN
jl8e joorgang no. 298
19 december 1975
JECHNISCH ONDERZOEKTREIN BIJNA VOLTOOID
I7an onze speciale verslaggevers).
GRONINGEN De zeven treinkapers van Beilen zijn woensdag voorgeleid aan de officier van jus-
gje. Dat gebeurde volgens overste L. P. Bergsma van de rijkspolitie in Drenthe op verschillende
jaatsen in ons land, omdat de kapers gescheiden van elkaar opgesloten zitten. „Dat hoeven", zo zei
fe heer Bergsma, „niet allemaal huizen van bewaring te zijn, ook politiebureaus met een goede
ccommodatie voor arrestanten kunnen als zodanig worden bestemd". De voorgeleidineen hadden
ilaats omdat de termijnen van in verzekeringstelling waren verstreken.
AMSTERDAM De Justitie heelt
woensdag eer. foto vrijgegeven van
het arsenaal wapens waarover de
zevert Zuidmolukse treinkapers in
Wifster beschikten In de trein
vierden tijdens het technisch on
derzoek nog 200 jxitronen gevon
den. Jn totaal hadden de kapers
de beschikking over 000 patronen
De wapens varieerden van pistolen
en revolvers tot karabijnen en au
tomatische machinepistolen. Links
bovenaan een klewang met schede.
Da kapers C. A. H. f23), E. J.
2), J. HL (20), A- S. (22), C. T. (18),
T. (25) en de 25-jarige P. S., de
m die vrijdagavond 5 december
ad gewond, allen uit Bovensmüde,
3 beschuldigd van moord. Overste
£gsuia vertelde woensdagavond, dat
abele recherche-onderzoek wel eni-
maanden zal duren. De kapers
sóen als raadsman mr. H. P.
uit Den Haag.
technisch onderzoek van de
Mptrein is nagenoeg afgerond. In de
kn heeft de recherche diverse waar
alle aanwijzingen op het techni-
vlak verkregen. Zo zijn er onder
kogels gevonden (aantallen wil
le heer Bergsma niet noemen),
sxde een grote hoeveelheid admini-
rrive bescheiden van de kapers,
-m meer veel stencils waarop de
-S3 van de kapers staan.
indruk is, dat de kaping tot
voorbereid; we leiden
r meer af uit de kranten
de ramen zijn geblindeerd",
iiE de heer Bergsma. Hij wilde via
iepBTS niet in discussie gaan met de
heer H Prins uit Diever (ex-gijze
laar), die kort na zijn vrijlating ver
klaarde, dat al deze kranten van april
1975 dateerden en ook allemaal van
hetzelfde landelijke ochtendblad 'De
Telegraaf) waren. „De zaak is daar
voor te subtiel", zo stelde overste
Bergsma. Over de kapers merkte hij
nog op, dat ze allemaal bekend ston
den bij de politie in Smilde. Enkelen
zijn al eerder met de politie in aanra
king geweest.
De kapers willen over het algemeen
wel praten over hun gedragingen in
de trein, aldus de heer Bergsma,
maar de verhoren zullen nog wel
geruime tijd in beslag nemen.
Wapens
Het onderzoek in ae kaaptrein van
Wijster heeft naast de zondag al
vonden wapens en munitie (400 patro
nen), nog eens zo'n 200 patronen
opgeleverd. Overste Bergsma zegt
over de herkomst van de wapens
nog niets te kunnen zeggen. Het is
ook niet bekend of ze van diefstal
PvdA.
'reden
jopen
if HAAG PPR-staatssecre-
islj Van Huiten (verkeer en
ïtörstaat) heeft woensdag-
jrond zijn lidmaatschap van de
Mk officieel opgezegd. Vijf
jaarlang had hij een zogenaamd
dtfifoeVlidmaatschap; hij was zo
wel M van de PPR als van de
PvdA. De oorzaak van zijn terug-
uit de PvdA is het spaak-
in van de samenwerkingsver
banden tussen heide partijen,
mei op landelijk niveau als in
ijn woonplaats Lelystad.
-Toen vorig jaar bleek dat de PVP
regressieve Volkspartij), niets
jrd, was ik teleurgesteld, maar dat
s nog niet zo'n zwaarwegende re-
om Liit de PvdA te stappen,
f-orai omdat op plaatselijk niveau er
t bet. PAK (Progressief Akkoord)
pwel werd samengewerkt. Maar nu
J2 PvdA in Lelystad het ook heeft
a afweten, wil ik geen lid meer
0", zei Van Huiten desgevraagd.
Hi] was vanaf 1970 lid van de PvdA.
ij was tot die partij toegetreden
rdat hij dat wenselijk vond in ver-
ZUID.AFRIKA
JRT MEER
HOEPEN
ANGOLA
iORIA (RTR) Zuid-Afrika
l reservisten naar de gevechts-
s in Angola. Voor een deel van de
tpllchtigen wordt de diensttijd
1. zo heeft minister van defen-
de dienstplichtigen, die
pi januari zouden afzwaaien, moeten
p maand langer in dienst blijven, tot
Angola vechten 11.200 Zairese mili-
alsmede 4.000 man geregelde
uit Zuid-Afrika. zo heeft een
lenwoordiger van de Angolese
jdingsheweging MPLA (volksbe-
■Stag voor de bevrijding van Angola)
•wnsdag op een persconferentie in
■w York gemeld.
band met zijn functie, voorzitter van
het plaatselijke PAK. Na zijn benoe
ming .tot staatssecretaris heeft zijn
vrouw die functie overgenomen. De
PAK-fractie in de adviesraad Lelystad
(waar men geen gemeenteraad kent)
zal tot de eerstkomende verkiezingen
in mei 1976 blijven functioneren.
Woensdagavond sprak het PPR-deel
van het PAK zich uit tegen een voort
zetting van de samenwerking na die
datum.
afkomstig zijn. Alle wapens zijn nog
zeer goed gangbaar in de wapenhan
del. De complete lijst van gevonden
wapens en munitie ziet er als volgt
uit:
Eén klewang, één sten gun machine
pistool model MK-2, kaliber 9 mm;
één pistool CZ, 6,35 mm semi-auto
matisch); een revolver merk Axmini-
us, zesschots revolver van het kaliber
9 mm; een kogelgeweer merk Ge-
varm, kaliber 5,5 mm; een kogelge
weer merk Marlin; een karabijn van
het type Winchester, 7,65 mm; een
kogelgeweer Gevarm, een kapmes, een
dolkmes, een kogelgeweer van het
merk Jaeger, 5,5 mm kaliber, een
koffermodel: een kogelgeweer merk
Gevarm en een volautomatisch machi
nepistool van het merk Beretta, kali
ber 9 mm. In totaal waren er 600
patronen.
Kritiek
Overste Bergsma zegt niet teleurge
steld te zijn over de kritiek die ex-
gijzelaars hebben geuit op het beleid
van de verantwoordelijke autoriteiten.
„Ik ben ervan overtuigd dat indien ik
met hen ga praten er andere menin
gen en opvattingen over dat beleid
zullen komen", zo zei de heer Bergs
ma woensdagavond. Overste Bergs
ma noemde het „een zeer vanzelfspre
kende zaak dat de treingijzelaars niet
op de hoogte waren van alle gebeurte
nissen buiten de trein. De gijzelaars
hebben letterlijk in een met kranten
dichtgeplakte trein gezeten", zo v
klaarde hij.
Volgens overste Bergsma rijn
tijdens de treinkaping diverse ogen
blikken geweest dat men een bestor
ming van de trein overwoog. „Dit is
echter altijd gezien als een noodplan,
want voorop stonden bij ons de vei
ligheid alsmede het sparen van levens
van de gijzelaars", zo zei hij.
fiiintlijn
Net niet zichtbaar vanuit het Con
sulaat wordt een straalzenderwa
gen van de PTT in gereedheid ge
bracht. waardoor het mogelijk
wordt gesprekken op te vangen.
Nieuws uit Zeeland op de
Pagina's 2,4,5,6,7,9 en 11;
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1,3
en 15;
Sport op pagina 17;
Badio en televisie op pagina
19;
financieel nieuws op pagina
UITPUTTINGSSLAG IN AMSTERDAM
AMSTERDAM Monteurs van de gemeente Amsterdam waren, volgens niet officieel bevestigde
berichten, woensdag in de huizen rondom het bezette Indonesische consulaat-generaal bezig met
pogingen bezetters en gijzelaars in het donker en in de kou te zetten. Men zou proberen de stroom
af te snijden zonder de hele wijk daarmee te treffen en onderzocht werd of de verwarming
in het consulaat olie of aardgas gebruikt. In het laatste geval zou de gasvoorziening worden afge
sloten. Woensdagavond brandde het licht in het consulaat echter nog steeds.
Daarmee leek het beleidscentrum in
het Amsterdamse hoofdbureau van
politie voorbereidingen te treffen voor
een uitputtingsslag. Bekend is dat ook
in de trein in Wijster de kou een rol
zou hebben gespeeld bij de uiteindelij
ke o-vergave van de zes Zuidmolukse
Voor liet overige bleef het rond het
bezette consulaat woensdag volstrekt
rustig- De aangekondigde nieuwe be
middelingspoging van de Zuidmolukse
dominee Metiari bleef uit- De dominee
zelf zocht geen contact, het beleids
centrum deed dat evenmin en vanuit
het consulaat werd ook niet om zijn
komst gevraagd.
Politiewoordvoerder Jagerman ver
telde woensdagavond op het Amster
damse hoofdbureau van politie, dat
zowel de bezetters ais de politieke
leiding van de Zuidmolui-tkers als het
beleidscentrum zelf sinds dinsdag
avond in onderling beraad waren.
Woordvoerder Putiray van de Badan
Persatuan, de overkoepelende Zuidmo
lukse organisatie, bevestigde dat voor
zitter ós. Metiari op het hoofdkwar
tier van de organisatie met zijn be
stuur had beraadslaagd. Over de uit
komsten van dat beraad kon hij ech
ter niets meedelen. In elk geval
besloten dat ds. Metiari vandaag v
naar het beleidscentrum in Amster
dam en eventueel naar het oonsulaat
zou gaan.
Het enige contact tussen bezetters
en politie ging over de voedselvoorzie
ning. 's Middags werden lunchpakket
ten gebracht. Een van de gijzelaars
maakte, met toestemming van de be
zetters. van de gelegenheid gébruik'
om zijn portefeuille mee te geven aan
de politieman die de pakketten kwam
brengen: hij vreesde dat zijn vrouw
thuis zonder geld zat. Later vroegen
de bezetters om hun al bijna traditio
nele porties nasi die werden ge
bracht.
De Zuidmolukkers in het consulaat
te Amsterdam hebben intussen deuren
gebarricadeerd om een stormaanval
te weerstaan. Vanuit een recherche-
post tegenover het oonsulaat is
woensdagmiddag geconstateerd dat
uit de schoolklasjes in het gebouw
meubilair en andere spullen worden
weggehaald, die elders tegen deuren
worden gestouwd.
Eerder op de dag had een woord
voerder van het ministerie van justi
tie ontkend dat op de contacten via
ds. Metiari geen prijs meer werd
gesteld. Maar ook vandaag wordt de
dominee niet In Amsterdam verwacht
Waarnemers hadden dat afgeleid uit
Van Agt's opmerking, via de tv: „We
hebben er schoon genoeg van". Ir
Manusama, de Zuidmolukse president,
vond de wat dreigend klinkende uit
spraak van Van Agt .niet verstandig
Manusama zei woensdagmorgen: ,J>Le
uitspraak kan een verkeerd effect heb
ben op de afloop van de bezet
ting".
Minister Van der Stoel, (buitenlandse
zaken) heeft woensdagavond voor de
televisie het standpunt van de Neder
landse regering herhaald dat zij in
geen geval politieke concessies zal
doen om de gijzeling in bet Indonesi
sche consulaat-generaal in Amsterdam
tot een einde te brengen. „We probe
ren deze gijzeling op te lossen op
zodanige wijze dat de beren in bet
consulaat zich overgeven en dat de
gijzelaars in vrijheid en veiligheid
worden gesteld", aldus de bewinds
man van buitenlandse zaken. „We
doen dat met geduld", voegde hij
eraan toe. „maar ife zeg minister Van
Agt na: het geduld is niet einde
loos."
IR. VREUGDENHIL: „DAM MINDER KWETSBAAR"
(Van een onzer verslaggevers
WILLEMSTAD Volgend jaar
komt bij Willemstad de derde
kolk in het Volkeraksluizencom-
plex voor de binnenscheepvaart
beschikbaar. Het jaar daarop
(1977) zullen de jachtensluis en
de inlaatwerken voor het rivier
water van Hollandsch Diep naar
Zeeuws Meer voor gebruik gereed
zijn. Dat zei woensdagmiddag ir.
D. Vreugdenhil, hoofdingenieur-
directeur van de directie Bene
denrivieren van rijkswaterstaat
toen hij op het sluiscomplex het
dienstgebouw officieel opende
waarin sluispersoneel en rijkspo
litie te water samen huisvesting
hebben gekregen.
Vooral de jachtensluis noemde Ir.
Vreugdenhil 'een belangrijk stuk infra
structuur voor de recreatie'. Deze sluis
zal het na volgend jaar mogelijk ma
ken dat de pleziervaart van Hollandsch
Diep naar Volkerak en omgekeerd
apart kan worden geschut en zich niet
langer tussen de beroepsvaart hoeft te
mengen met alle moeilijkheden van
dien-
Het Volkeraksluizencomplex nu nog
voorzien van twee schutkolken voor
alle vaart is een van de drukste
scheepvaartknelpunten in Nederland.
In 1974, zo lichtte de heer Vreugdenhil
toe, passeerden niet minder dan 166-000
schepen. Het is nog steeds gelukt om
de scheepvaart zonder ernstige proble-
Zie slot pagina 9 kolom 3).
HOLLANDSCH OlEP
VOLKERAK SLUIZEN
OVERFLAKKEE
OOLTGENSPLAAT
WILLEMSTAD
NOORD BRABANT
Klompen in het
PZEM-porselein
van de PZEM
jegens liet bior
Kanlseerdo personeel geeft
leiding v»; verwondering
zelfs verbarif kg, Na &1V*
er hot verleden binnen
bedrijf i\ gebeurd. eou
men mocn-n verwachten dat dn? IddSiw
van de PZEM er naar znu Kram gwn
onnodige conflicts:tuar tee op te roe
pen. Toch L\ dat nu gebeurd: de direc
tie lx namelijk deze week voorbijge
gaan aan redelijk verlangen, dat
hot goonranWA-rd personeel mot klem
naar voren had gebracht.
Het gaat om de eventuele furie van
de drie zuidelijke energiebedrijven,
waartoe dit jaar in oen werkgroep
van dc (ine maatschappijen i* er*dvi-
seerd. De raad van bestuur van de
PZEM besloot na ontvang-/, van <£t
stuk het vooralsnog niet te behandelen,
maar rustig af te wachten hoe de ka
mer zal oordelen over de energitnota
van mbïL'.teT Lubbers. Het fusiovoor-
stel heeft namelijk met die note te ma
ken: aamerwnum van eiektrioJteibsbe-
drijven wordt daarin no'kteakelijk ge
acht. zij het dat niet alleen over fusie
wordt gesproken, maar ook andore sa
menwerkingsvormen worden opengela
ten. En daarom gaat
het nu precies: fusie
zal vermoedelijk al
leen dan nodig zijn
indien regering en
kamer zouden bo
sluiten voort te gaan met de bouw van
kerncentrale- Daarover echter bestaat
op dit ogenblik nog geen formele aeker-
heid: die zal er pas zijn na het kamer
debat. Vandaar dat destijds het geor
ganiseerde PZEM-personoel besloot nog
niet mee te werken op dit ogenblik
aan alles wat tot een fusie zou kunnen
lelden, maar het kamerdebat af te
wachten. De raad van bestuur nam «en
zelfde houding aan. Wat doet nu echter
de directie Zij gaat rustig verder en
heeft deze v.<-<-> met bedde andere di
recties die van Noord-Brabant en
Limburg een bespreking gehouden
met vakbondsvertegenwoordigers over
de sociale gevolgen van een eventueel
samengaan. Er werd ook een principe
besluit genomen: voor deze sociale
kwesties zal een stuurgroep worden
ingesteld. Bij deze bijeenkomst waren
echter geen Zeeuwse vakbondsleden
aanwezig.
De PZEM-directeur had tevoren baten
weten geen vrijheid te hebben om
de uitnodiging voor de bewuste
vergadering af te wijzen, bovendien
zou hij ais vooratter fungeren. Uit de
ze mededeling viel op te maken dat
de prioriteit bij de leiding van de
PZEM op dit ogenblik bJj de fusie- dan
we! samen werjdngsbesprekingBn ligt
en niet bij de denkbeelden die over de
procedure dienaangaande bij de raad
van bestuur en bij bet georganiseerde
personeei leven. De afgelopen dagen
hebben daarom leden uit de raad van
bestuur nogmaals aangedrongen bij de
directie om deze prioriteit te verleg
gen, maar kennelijk werd dit niet no
dig of zelfs onjuist geacht. Vermoede
lijk neemt het dagelijks bestuur van
de PZEM een zelfde houding aan: men
moet immers aannemen dat directie
het dagelijks bestuur over deze aan
gelegenheid consulteert Men dient ove
rigens te erkennen dat er in formele
zin niets tegen de thans gevolgde gang
van zaken in te brengen. In feite
worden er alleen maar lijnen uitgestip
peld voor bet ger.-al er inderdaad tot
fusie (dan wel tot samenwerking) zal
worden overgegaan. Zouden de bevoeg
de organen die fusie afwijzen, dan is
er nog niets verkeerds gegaan: de
stuurgroep komt er niet en de hele
zaak is van de baan. De besluiten van
deze week duiden er alleen maar op
zo zou men net directiestandpunt
kunnen verdedigen dat men zo goed
mogelijk wil zijn voorbereid op alle
eventualiteiten. Bovendien is m de
raad van bestuur van de PZEM direct
al bij de aanbieding van het fusierap
por: opgemerkt dat er ln teder geval
een sociaal statuut zal moeten komer..
Van de directiekant uit bekeken kan
derhalve naar voren worden gebracht
dat er niets onrechtmatigs gebeurt,
maar dat integendeel wordt gewerkt
in de geest van opmerkingen, destijds
in de raad van bestuur gemaakt.
Het gaat tn deze zaak evenwel niet
alleen om formele verhoudingen
en besluiten, er is ook zoiets als de
psychologie van het beleid. Li dit geval
wordt hoe dan ook de indruk gewekt
dat de drie directies er aües aan is
gelegen zo ver mogelijk te komen met
de fusievoorbereioingen teneinde aldus
mede het kamerdebat te beïnvloeden.
Bovendien gaat van de deze week geno
men beslissingen een dwingende kracht
uit: ze suggereren dat alle betrokkenen
het eigenlijk wel eens zijn met een
fusie en nu met elkaar aan taf ei zijn
gaan zitten cm alles zo goed mogelijk
te doen verlopen. Dat kan van invloed
zijn op de definitieve besluitvorming
in de beleidsorganen. Bij het PZEM
personeel is over dit alles het woord
'doordrarrrmen' gebruikt, naar ons ge
voel niet ten onrechte. Psychologisch
heeft dit beleid een onaangenaam ef
fect. het duidt op een hautaine hou
ding tegenover het personeel. Dit hele
spel beeft er tevens toe geleid, dat een
wig is gedreven tussen bepaalde groe
pen van vakbonden. Het lijkt wel alsof
hier is gekozen voor een verdeel-en-
heers-politiek. En uitgerekend wordt
een dergelijk beleid gevoerd bij de
PZEM, een bedrijf waar men op het
stuk van verhouding directie-personeel
een niet onbegrijpelijke overgevoelig
heid heeft overgehouden uit een tame
lijk recent verleden. Er wordt nu met
klompen door de PZEM-porseleinkast
gegaan en dat alleen omdat de zuide
lijke energiedirecties niet bereid zijn
even met hun plannen te wachten tot
dat minister en kamer over de natio
nale energiepolitiek hebben gedebet-
teend. Ben vreemd beleid.