PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT EIND AAN SCHIPPERSBLOKKADE Haille Selassie (83) overleden Schippers heffen blokkade in kanaal van Gent naar Terneuzen vanmorgen op Roken, drinken en autorijden worden weer duurder in 1976 ONAFHANKELIJKE COMMISSIE BUIGT ZICH OVER PROBLEEM VAN DE BINNENSCHEEPVAART IN VERBANNINGSOORD vandaag is de krant DEN UYL: GEEN OPTREDEN TEGEN VAN DER LOUW OOK AARDGASPRIJS GAAT OMHOOG Koopgolt NA ENKELE UREN WEER NORMAAL SCHEEPVAART MOGELIJK D' Jiantlijh jfn 218e {oorgang no. 201 ponderdag 28 augustus 1975 DEN HAAG De schippersblokkade is afgelopen Alleen in Maasbracht heerste vannacht nog on-j zekerheid over de vraag of de binnenschippers hun actie zouden beëindigen, zoals voorzitter Leo vanj Laak van het actiecomité Behoud Evenredige Vrachtverdeling had gevraagd. Overal elders begonnen' de schippers onmiddellijk na de oproep van Van Laak de vaarwegen vrij te maken. Op sommige! punten, niet name in Rotterdam en bij de IJsselkop onder Arnhem, werd besloten te wachten tot vanmorgen, omdat de manoeuvres in het donker te gevaarlijk zouden zijn. In Maasbracht werd van nacht nog druk overleg gevoerd, maar algemeen werd aangenomen, dat ook deze blokkade, na een actie die bijna 72 uur heeft geduurd, vanmorgen zou worden verwijderd. S3 HAILE SELASSIE Enkele minuten nadat op hel depar tement van verkeer en waterstaat het! overleg was begonnen tussen de mi nisters AVesterterp. Lubbers en Boers-j ma en staatssecretaris Van Huiten enerzijds en de schippersbonden an derzijds. verscheen Van Laak in het NOS-journaal. ..Wij hebben een ope ning weten te forceren naar de rege ring". zei hij. „Er is nu de mogelijk heid tot een gesprek over de vaststel ling van minimum-vrachtarieven, een mogelijkheid dat ook het grind- en vrachtvervoer naar de beurzen komt, dat er een verbeterde sloopregeling I komt en een Europees classificatiesys-j teem". Tijdens de bijeenkomst woensdag- avond op he tministerie van verkeer en waterstaat, onder voorzitterschap van; minister Westerterp. werd besloten dat een onafhankelijke commissie op j korte termijn de problemen van de IONDEN (RTR) Ex-keizer; Haile Selassie van Ethiopië is! woensdag op 83-jarige leeftijd overleden, zo bericht het radio Mkm van Addis Abeba. Vol gens dit radiostation overleed de ex-keizer aan de gevolgen van een ziekte aan de prostaatklier. Haile Selassie, die bijna een halve eeuw als een absoluut vont over Ethiopië heerste, werd vorig jaar september af gezet bij een militaire staats greep. Hsüo Selassie werd dood aangetrof fen in zijn bed, door een van de bedienden. Hij had drie maanden gele den een prostaatoperatie ondergaan. Na zijn afzetting, vorig jaar septem ber, werd hij weggevoerd uit het magnifieke keizerlijke paleis in Addis Abeba, en overgebracht naar een le gerkamp. waar hij werd onderge bracht in een eenvoudig gebouwtje Tan drie vertrekken. Tijdens zijn lange bewind is Haile Selassie geprezen als Afrika's 'elder statesman', een symboool van stabili teit en een matigende invloed op het Afrikaanse contingent. In het achterlij ke Ethiopië, in 't begin van deze eeuw nog een middeleeuwse feodale samen- lering. bracht hij enige vernieuwingen en modememiseringen. Maar zijn af zetting vorig jaar leek door weinig Ethiopiërs betreurd te worden. Aan zijn afzetting ging een geleidelijke campagne vooraf, die de keizer steeds meer in diskrediet bracht. Hij werd afgeschilderd als Onverschillig voor de armzalige levensomstandigheden van miljoenen Ethiopiërs. Hulpmaatrege len voor de door droogte getroffen Ethiopiërs. die met honderden een hongerdood stierven, bleven achterwe ge. Tijdens zijn bewind stond hij bekend als de 'uitverkorene van God', maar bij zijn val werd hij ervan be schuldigd dat hij illegaal miljoenen dollars ten eigen bate in veiligheid had gebracht bij buitenlandse banken. dat, hij zich tonnen goud had verworven door de slavenarbeid van ain landgenoten. Volgens Radio Addis Abeba had Haile Selassie enkele dagen geleden ver acht zijn familie toestemming te ge ven hem te bezoeken. Zijn dochter Tenange Work en zijn kleindochter «oben hem dinsdag bezocht, aldus de radio De dochter staat ook onder /Sinds de operatie heeft Nieuws uit Zeeland op de pagina's 2,4, 5, 6 en 9. Binnen- en buitenlands nieuws op de pagina's 1, 3 en 13. Sport op de pagina's 14 en 15. Radio en televisie op pagina 17. Financieel nieuws op pagina 21. Haile zorg gekregen, ding gezegd. De bevolking van Adals Abeba heeft nogal onverschillig gereageerd op het overlijden van de ex-keizer, oudere mensen stonden in groepjes bij elkaar het ïifeüws te bespreken, maar leken toch met bijzonder onder de Indruk, en de jongeren scheen het nauwelijks te interesseren. De zoon van Haile Selassie wil dat lijkschouwing wordt verricht, door on afhankelijke dokters en het internatio nale Rode Kruis om vast te stellen wat de oorzaak is van het overlijden van de 83-jarige ex-heerser van Ethio pië. In een in Londen uitgegeven ver klaring zegt kroonprins Meria Az- match Asfa Wossen dat Haile Selassie in excellente conditie verkeerde nadat hij was hersteld van een prostdatope- ratie- Hij doet een beroep op Afrikaan se staatshoofden en de rest van de wereld alles in het werk te stellen om uit te vinden waarom de ex-keizer plotseling overleed. In berichten uit Addis Abeba wordt gemeld dat de dokter van de keizer onvindbaar was toen hij ziek werd. Kroonprins Wossen vindt dit ongeloof lijk en meent dat de volledige verant woordelijkheid voor de gezondheid en veiligheid van zijn vader bij de der- gue ligt (de militaire raad die Ethio pië nu bestuurt). „Geen Ethiopiër zal hen deze ernstige daad van onverant woordelijkheid vergeven", zo zegt de prins die in Engeland verblijft. ,,Het verlies van de keizer is een schok voor zijn familie, voor geheel Ethiopië en de wereld." De militaire leiders van Ethiopië heb ben de 58-jarige kroonprins vervaUen verklaard van zijn rechten op de troon en eerder dit jaar werden zij door hem betiteld als 'een onwettige groep van machtswellustelingen moordenaars'. De prins eist van de Ethiopische regering dat zijn vader een waardige staatsbegrafenis krijgt." binnenschippers onder de loep zal ne-, men. De commissie, die binnen tien dagen zal worden benoemd, krijgt tel taak ..in hoog tempo" de inkomenspo sitie van de schippers, alsmede de algemene positie van de binnenscheep vaart tc analyseren, aan de hand hier van oplossingen te ontwikkelen en hierover op zo kort mogelijke termijn zowel de overheid als de betrokken groeperingen te rapporteren. Behalve door de zeven schippers bonden en het actiecomité Behoud Evenredige Vrachtverdeling werd aan liet overleg ook deelgenomen door vertegenwoordigers van de verladers, reders en de vervoersbonden. De scheepvaartverenigingen Noord en Zuid waren „verhinderd", zo lieten zij Westerterp weten. In totaal werd door veertig man aan het gesprek deelgenomen. Het actiecomité was overigens niet officieel uitgenodigd door de ministers; de leden ervan werden echter niet uil de zaal verwij derd. Het voorstel voor een onafhankelij ke commissie werd in de vergadering gebracht door minister Lubbers. De commissie zal bestaan uit twaalf le-, den: vijf namens de binnenschippers, vier namens de overige organisaties en drie namens de drie betrokken departementen. De overheid zal zich belasten met de secretarïaatswerk- zaamheden. De overwinning van de actievoeren de binnenschippers betekende woens dag tegelijk een zware nederlaag voor staatssecretaris Van Huiten. Enkele uren voordat actieleider Leo van Laak via het NOS-journaal de schippers opriep de blokkades te becindigep, had de Kamer het wetsontwerp waar bij de Evenredige Vrachtverdeling zou worden afgeschaft, verworpen met al leen de stemmen van de ARP voor Zelfs gingen er in de Kamer stemmen op om Van Hulte.n de verantwoorde lijkheid voor de binnenscheepvaart te ontnemen. De KVP'er Van Zeil deed suggesties in die richting. Toen Van Huiten daarop aankondig-, de dat hij zijn portefeuille bij de minister-president op tafel zou smij ten ais ook de progressieve partijen bel daarmee eens waren, haastte PvdA-woordvoerder Knot zich te ver klaren dat zijn fractie tegen moties zou stemmen waarin om beknotting, van de bevoegdheden van de staatsse- cretaris zou worden gevraagd. Voordat het lot de stemmingen! kwam, had Van Huiten zijn wetsont werp nog met kracht verdedigd, om dat er zijns inziens geen reële alterna tieven zijn. Niettemin verwierp de Kamer het wetsontwerp, en er zal nu j dus een onafhankelijke begeleidings commissie moeten komen die zal cn- óerzoeken wat er most gebeuren om1 de zieke Nederlandse binnenscheep- i vaart weer gezond te maken. In Rotterdam, in het actiecentrum, van de protesterende binnenschippers,1 stroomden na de tv-oproep van Van Laak de telefoontjes uit het hele land binnen. Ruim een uur na het tv- interview waren er al tussen de drie- en vierhonderd reacties van schippers Slechts twee van hen wilden tot elke prijs doorgaan met de blokkade. Aan de beslissing van het actiecomi té tot opheffing van de blokkades waren vele uren van intensief overleg voorafgegaan, waarbij met name Van Laak onder zware druk is gezet. Tij dens een gesprek met staatssecretaris Van Huiten, woensdagmorgen, dat an derhalf uur duurde, kreeg Van Laak te horen dat de regering desnoods „ongehoord grove machtsmiddelen" zou gebruiken om de blokkades te breken. Van Laak. die dit na het gesprek vertelde, had daar een tegen- dreigement tegenover gesteld: .Ais de zaak op haren en snaren wordt gezet, wat ik niet verwacht, dan zien we kans zeer veel mensen te mobiliseren, met name mensen die op de een ol andere manier met de regering in conflict zijn". Hij dacht daarbij aan boeren, tuinders, werklozen en 27- MC'ers. Maar zover hoefde het niet te komen. De Amsterdamse wethouders Lam mere en Verheij hadden bij de tot standkoming van het gesprek tussen Van Huiten en Van Laak bemiddeld. Lammere had bij de Amsterdamse havenwerkgevers gedaan gekregen dat zij van de. blokkerende schippers geen schadevergoeding zonden eisen. DEN HAAG Staatssecretaris Van I Huiten tijdens zijn anttooord in de kamer Idebatt en over hel con flict rond de binnenscheepvaart. DEN HAAG (ANP) - Er is geen sprake van dat premier Den Lvl bur gemeester Van der Louw van Rotter dam tot de orde geroepen zou heb ben. Dit heeft de woordvoerile van de minister-president woensdagavond desgevraagd meegedeeld in reactie op een bericht in Het Vrije Volk. Volgens Het Vrije Volk heeft de pre mier de Rotterdamse burgemeester in de nacht van maandag op dinsdag „de mantel uitgeveegd omdat hij weigerde - voor een beslissing van de tweede kamer - met harde hand op te treden tegen de schippersblokkades. Bij dit gesprek is Van der Louw zelfs mei het unieke feit bedreigd dat hem het gezag over de politie zou worden ontnomen en dit in handen zou wor den gesteld van de commissaris der koningin", aldus Het Vrije Volk. De woordvoerder van de minister-presi dent zei voorts dat de regering uiter aard overleg heeft gepleegd met. de betrokken burgemeester over de te nemen maatregelen- .De regering heeft de gelukte poging om door overleg de blokkade van de Nieuwe Waterweg te doen beëindigen geres pecteerd en gewaardeerd", aldus de woordvoerder. Ook een woordvoerder van burgemeester Van der Louw heeft een dergelijk optreden van premier Den Uyl als door- Het Vrije Volk "beweerd, ontkend. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG - Er dreigt een onaanvaardbaar groot tekort op de rijksbegroting voor 1976. Om dat te stoppen doet het kabinet op Prinsjesdag 16 september een aanslag op de portemonnee van de consument. Roken en drinken, het gebruik van luxe artikelen en vooral autorijden worden in 1976 veel duurder. Het kabinet heeft echter ook ver- liohtingen van lasten in petto- Zo is het nog steeds de bedoeling om de zogenaamde inflatiecorrectie (een be lastingverlaging ter compensatie van de prijsstijgingen), voor het grootste deel door te voeren. Kosten voor de schatkist één' miljard gulden. Vooral de inkomens boven de 35.000 gulden hebben hier voordeel bij- Bij de andere belastingmaatregelen worden daarentegen vooral de inko mens beneden genoemd bedrag ont zien De fiscale faciliteiten voor kleine zelfstandigen agrariërs, middenstan ders worden verruimd. De totale uitgaven van minister dr. Duisenberg (financiën) overschrijden volgend jaar de 70 miljard gulden- De inkomsten zullen minder belopen- Dat is verantwoord, omdat de regering het- geld wil laten rollen „ter stimule ring van de werkgelegenheid". Voor komende herfst overweegt de regering op dit terrein opnieuw een financiële injectie voor het bedrijfsleven die dit keer ongeveer anderhalf miljard gul den zal moeten belopen. BENZINE DUURDER DEN HAAG (ANP) De prijs van benzine zal vermoedelijk binnenkort met 1 cent worden verhoogd. Het ministerie van economische zaken heeft dit woensdagavond meegedeeld. De verhoging staat in verband met de stijging van de grondstoffenprijzen op de wereldmarkt. De benzineprijsverho ging zal waarschijnlijk begin septem ber ingaan. De miljardenpuzzel waaraan het ka-berg vooral de indirecte belastingen blnet nu al wekenlang in besloten (lees: de consumers-, i aanpak: Hij kring werkt, begint deze en volgende onteie: daarentegen loon-, inkomsten en winststijgingen. Enkele concrete plannen vee Den Haag: Een forse verhoging van de motor rijtuigenbelasting. "vooral de duurdere merken zullen daar last van krijgen. De lelijke eend en de Volkswagen worden bijvoorbeeld nog wa; ontzien, maar voor de duurste wagens denkt men aan een bijna verdubbeling van he: huidige :arief 3eta";en we dit jaar ongeveer 1000 miljoen ..wegenbelas- ring", volgend jaar wil men 1700 mil joen innen- Een pakje sigaretten moet een kwartje duurder worden. Twee derde daarvan is overigens voor industrie en handel. Opbrengst voor de schat kist volgend jaar ongeveer 200 mil joen. reken definitieve vormen te krijgen. Daaruit valt af te leiden dat Duisen-1 Drs. K. de Jong staatssecretaris onderwijs en wetenschappen DEN HAAG (ANP) Drs. K. de; Jong. rector van het prot. christelijk! Farelcollege in Amersfoort zal worden J benoemd tot staatssecretaris van on derwijs en wetenschappen. Hij volgt, dr. A. Veerman op. die om gezond heidsredenen deze functie heeft neer gelegd. Drs. De Jong is lid van de ARP. Hij is ook voorzitter van de Algemene vere-.i niging van Schoolleiders bij het VWOj en AVO, waar men zich onder meer buigt over de eindexamenproblema-1 tiek. Hierover zegde staatssecretaris; Veerman de tweede kamer een nota toe. die binnenkort zou verschijnen. De btw op de meeste lnxe artike len gaat van 16 naar 18 procent- Opbr.-Tiest in 1976 ruim één miljard tuiden. Bijkomend voordeel van deze operatie is dat er in de komende vroege winter een koopgolf komt van consumenten en ondernemers die de hogere heffing na nieuwjaaredag wil- tui m- TiunTiimrn nrrrrrrir-y-^-- ontlopen. Dit stimuleert de afzet Dra. "De"'Jong'studeerde' geschiedenis' en de werkgelegenheid even. en Nederlands en is in AmersfoortHer_ -2ge vier^ procent btw-tanel een bekend amateur-organist. Tot de voor dagelijkse behoeften gaat een portefeuille van de staatssecretaris "oe- i gToter pakke: artikelen omvatten, hoort het onderwijs na de lagere Men wil een aantal ;6-procentartike- school, met uitzondering van het we len naar d:' lage tarief overmen- (enschapsoverleg. - I f?en De 49-jange drs. De Jong was vanTegenover de genoemde infiaüecor- 1960 to: 1972 rector van het Christe-| rectie staat een verhoging van de lijk Lyceum voor Zeeland te: Goes. Zie slot pag. 3 kol. 1 POLITIE: „OPGELUCHT DAT HET ZO AFLOOPT" TERNEUZEN De schippers, die sinds maandag het ka naal Gent-Terneuzen versperd hielden, hebben woensdag be-; sloten om vanmorgen, donder-j dag, zes uur een begin te maken me tde opheffing van de blokka- de. Verwacht wordt dat het nog| wel enkele uren zal duren voor-I dat er weer normaal scheep vaartverkeer op het kanaal mo gelijk is. Het aantal schepen dat j aan de blokkade meedeed was in de loop van woensdagavond! door 'aanwas' uit Gent op 130 gekomen. Het actiecomité in Terneuzen nam dej besUssing tot opheffing van de blok-j kade naar aanleiding van de oproep; die de landelijke actieleider Leo van Laak deed in liet NOS-journaal. Het! kostte de leden van het actiecomité! weinig moeite de schippers mee tel krijgen. Er werd meteen een 'plan J van afvaart' in elkaar gezet. De boten van de rijkspolitie te water en de! rijkshavendienst zullen zonodig rege-' lerid optreden. „We zijn opgelucht dat het zo af loopt," zei woensdagavond hobfdïn- specteur-korpschef E. Hubregtsen. die met. commissaris der koningin dr- C.1 Boertien en burgemeester Aschoff de ontwikkelingen afwachtte. De commis-- saris kwam tegen het eind van de| middag in Terneuzen aan en vertrok! in de loop van de avond weer naar! Middelburg. Hoofdinspecteur Hubregt sen deelde mee dat hij nog met het openbaar ministerie zal overleggen of de schippers, die formeel in overtre-' ding waren, alsnog een bekeuring zul len krijgen. De autoriteiten hadden woensdag een tot in bijzonderheden uitgewerkt plan klaar liggen ai de blokkade te! breken. Uitvoering van dit pian was afhankelijk van een sfeintje uit Den Haag. In het draaiboek voor de actie tegen de schippersblokkade werd "net gebruik van ongewone grove machts middelen als laatste mogelijkheid niet uitgesloten. Met behulp van allerlei vaartuigen marineschepen uit Vlis- singen en sleepboten van de Rotter damse havendienst had men een wig in de blokkade kunnen drijven. Ook werden mobiele eenheden van de politie achter de hand gehouden. Verzoek algewezen Eerder op de da? legden de schippers een verzoek van burgemeester J. C. Aschoff om de blokkade op te heffen, naast zich neer. De burgemeester deed bet verzoek tijdens een eerste gesprek met vertegenwoordigers van het actiecomité in bet gemeentehuis, waartoe hij zelf het initiatief had genomen. Van overheiaszijde werd er op aange drongen de blokkade zo mogelijk vol ledig er op aangedrongen de blokkade J zo mogelijk volledig of in elk gevalj voor wat betreft de zeevaart heffen. Als argumenten werden voera dat Terneuzen als in opkomst zijnde zeehaven niet gebaat was bij de schippersactie. en voorts dat he: kanaal Gent-Terneuzen een internatio-j naai vaarwater is waarvoor een ver drag geldt waarin de Nederlandse au toriteiten een vrije doorvaart van en naar Gent waarborgen. De schippers konden het eerste argu- ment volledig onderschrijven, maarj steiden er tegenover dat twee jaar geleden tijdens de schippersstaking in België d evrije doorvaart naar België en Frankrijk door de Belgische auto-i riteiten ook niet is nagekomen. Over het verzoek om opheffing van de blokkade moesten de schippers eerst1 overleg plegen met het landelijke ac tiecentrum in Rotterdam. Tijdens een1 's middags gehouden tweede gesprek I bracht men een duidelijk 'nee' van Rotterdam over, met de mededeling! dat men zich in Terneuzen achter de; beslissingen van het landelijk actie-' centrum schaarde. De situatie rond de blokkade in he kanaal bood woensdag hetzelfde ceeld ais de voorgaande dagen. De sfeer aan boord van de schepen werd om schreven als rustig en de schippers! toonden zich voordat de oproep om te stoppen werd gedaan vastberaden om nun actie vol te houden zolang ■Rotterdam' dat wenste. Leden van het actiecomité gaven zich op gezet te tijden naar de wal om telefonisch overleg te plegen met de centrale actieleiding. Kustvaarders Woensdag werden twee kustvaarders via de westsluis op het kanaal Gent-: Terneuzen toegelaten. De ^ne. met; bestemming Gent. meerde af aan de kade achter ae midaensluis, de andere, ging naar de betonkade aan de afge sloten kar.aalarm in Terneuzen om te lossen. Op de rede van Vlissingenl wachtten woensdag drie zeeschepen op doorvaart naar Gent. aldus een mededeling van de rijkshavendienst J Een papierboot met bestemming Ter neuzen werd doorgestuurd naar Ant werpen. In ae Gentse haven wachtte een tiental schepen op doorvaart naar de Westerschelae. De haven- er.1 scheepvaartactiviteiten in de hele ka naalzone waren woensdag praktisch tot het nulpunt gedaald. De koets van het CDA l CDA discussü 828' onverminderd ver- der. ui deze week geble- rcXSy ken Zo hebben Lamer en Zijistra dinsdag een pleidooi gevoerd voor een open partij en daarmee afstand genomen van Aantjes. Het lijkt er op dat dé AR-fracUevooreiticr zich in een poli tiek moeiüjke situatie hoeft gemanoeu vreerd. ondanks zijn bewogen en in drukwekkende toespraak van zaterdag over de evangelische politiek. Er wer den namelijk bepaalde ontwikkelings lijnen zichtbaar in het CDA-streven, waarvan Aantjes zich meende te moe ten distantiëren. Dit af stand-nemen was echter met voldoende om zater dag de koers van het CDA omgebogen te krijgen: een meerderheid van dit samenwerkingsverband besliste anders dan Aantjes meende dat noodzakelijk was. Daarover een tweetal opmerkin gen. in de eerste plaats over het ver schil tussen de KVP en de beide an dere partners in het CDA. in het bij zonder de AR. in de tweede piaats over de politieke e<hiek van Aantjes. De historische achtergrond van de KVP is een andere dan die van CH en vooral AR en dat verschil is zo essentieel dat het tot spanningen in het nieuwe verband aanleiding moei geven. De antirevolutionairen hebben altijd geleefd en gewerkt met de con fessie in de hand, voor hen zijn woor den als 'schrift' en "belijdenis' kern woorden voor hun politiek handelen. .Leden van protestantse partijer.' heeft L. W. G. Scholten eens geschre ven „gaan er van uit dat men in de politiek een band met de goddelijke openbaring behoort te hebben". Bij de katholieken was dit bewustzijn veel min der: men werd lid van de KVP vroeger de R.-K. staatspartij omda- men nu eenmaal tot de R.-K. Kerk bo hoorde. En dat lid-zijn van deze kerk bracht een bepaalde gezagsopvattong met zich mee: de paus was de plaats bekleder van Christus en wat hij Leer- de was een onaantastbare waarheid. Zo werd ook het woord van de bis- schoppen geïnterpreteerd: als zij voor schriften gaven, dan volgde men die op. ook in politiek opzicht. Vergele ken bij de gedegen-in-de-leer-geschooi- de protestanten maakten de katholle ken in hun politieke organisatie dik wijls een vage indruk. „Vaste begins* len verplicht, een linker- of rechter vleugei naar believen" zei men in de dagen van Schaepman. Deze staats man formuleerde de politieke eenheid van zijn volgelingen eens aldus: .De eenstemmige belijdenis van de hoge en eeuwige beginselen, voor het ove rige vrijheid". Een weinig precieze formulering. De KVP en 'naar voor gangster waren geen belijdenisparujen zo ais AR en de CHU. Deze verschillen spelen een rol tot op de huidige dag. de discussie van zaterdag bewees her. Tegen deze achtergrond wordt te vens duidelijk dat de politieke ethiek van Aantjes van een andere orde is dan die van de KVP-ers en dat moet er aan worden toegevoegd van een deel van zijn eigen geest verwanten. Voor een poging tot een verklaring van dit verschijnsel willen we gebruik maken van een aanduiding, die afkomstig is van een der grond leggers van de politieke wetenschap, de Duitse geleerde Max Weber. In de politiek was er naar zijn mening spra ke van tweeërlei ethiek, een 'overtoil - gingsethiek' we vertalen het Duitse woord Gesinnungsethik maar met- de ze term en een 'verantwoordelijk heidsethiek'. De eerste hoort bij de radicaal-denkenden. Weber geeft er een voorbeeld van: men kan een radi caal er op wijzen dat juist door zijn lei en strikt onbuigzaam optreden de kansen van de reactie groter worden. Zijn radicalisme leidt daardoor precies tot het tegenovergestelde gevolg van hetgeen hij wil bereiken. Een dergelijk betoog zal op hem echter geen indruk maken: hij wenst strikt volgens zijn geweten te handelen en voor al her. andere acht hij anderen verantwoor delijk. Geen'compromissen: een ideaa: is immers geen "koets die men naar believen kan doen stilhouden om er naar bevind van zaken in of uit te stappen'. Diegenen echter, aie in hun politiek handelen zich verplicht voelen uit te gaan van een 'verantwoordelijk heidsethiek', houden rekening met de fouten en feilen van de doorsnee-mens en rekenen met de gevolgen van hun daden voor de gewone praktijk van het dagelijkse politieke leven. Als op zeker ogenblik onverkort zou worden vastgehouden aan het heilig ideaal, ter wijl echter duidelijk is dat door d:r. vasthouden het heilig ideaal verder ran zijn verwezenlijking komt. dan zal de politicus van de hie: bedoelde cate gorie met een bedroefd hart deze gevolgen in zijn beleid en be schouwingen betrekken. Hij zal nood gedwongen minder radicaal handelen, zonder overigens het ideaal te verza ken. Aantjes nu toonde zich zaterdag naar ons gevoel de man van de over- tuigingsethiek. voor wie er geen moge lijkheid was ze-lis ook maar één stap terug ze doen. En daardoor dreigt, thans binnen he; prille CDA een schei ding der geesten. Wat zijn nu de opvattingen van de 'verantwoordelijkheids'-politici in het CDA Ze zijn vrij eenvoudig. In de eerste plaats gaan ze er van ui: dat de praktische politiek in Nederland aantoont dat partijen op een confessie gebaseerd steeds minder aantrekkings kracht hebben voor de kiezers. In de tweede plaats dat er in ai: land een vacuüm bezig is te ontstaan, waarin Voor vervolg zie pagina 3 kolom 1)

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1975 | | pagina 1