PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
PORTUGESE SOCIALISTEN EISEN
VERTREK PREMIER GONCALVES
Strijdkrachten woedend op Soares:
Apollo en Sojoez nu
weer apart op pad
Record aantal - ruim 15.000 - bezoekers
naar folkloristische dag in IJzendijke
OVEREENKOMST VOOR
TOPGESPREK HELSINKI
Gewonden bij vechtpartijen
met communisten in noorden
Kansen op Sinaï-
akkoord gestegen
de krant
van zeeland
ad
Problemen bij tweede koppeling snel opgelost
JUUI
j|8e jaargang no. 168
baandag 21 iuli I'75
LISSABON (AP, UPI, GPD, RTR) De Portugese socialistenleider Mario Soares heeft gister
avond verklaard dat zijn partij bereid is weer zitting te nemen in de Portugese regering indien Vasco
Goncalves wordt vervangen. „Goncalves is de sleutel tot de hele situatie", aldus Soares. Soares
vertelde dit aan verslaggevers na een roerig weekeinde in Portugal. De socialistische partij hield een
massale betoging in Lissabon en uit een aantal plaatsen kwamen berichten over groeiende anti
communistische haatgevoelens: knokpartijen en aanvallen op communistische partijkwartieren. De
Portugese strijdkrachten maakten gisteren bekend dat de enkele dagen tevoren afgekondigde staat
van alarm was ingetrokken. Een woordvoerder van de Copcon verklaarde dat de staat van alarm
voorbij was maar dat de troepen geweld zouden gebruiken om ongeregeldheden de kop in te drukken.
In de sneltrein "Tirolerland" Is
iaiig UI Wenen een bom ontploft
waardoor mi controleur en twee rei-
zijn gewond. Kort na de
aip'ii/Ias belde een onbekende de
joStis in Wenen op met de mededeling
14! hij als "justitiële guerrillastrijder"
irantwoordelijk was voor de aanslag.
De socialistische partij trok zich tien
dagen geleden uit de regering terug
omdat de communisten in de coalitie
naar hun mening aanstuurden op een
dictatuur. Zaterdagavond waarschuw
de Soares een gehoor van naar schat
ting 300.000 aanhangers dat Portugal
bezig is te worden omgevormd tot een
concentratiekamp. De deelnemers aan
de manifestatie in Lissabon juichten
hem geestdriftig toe en eisten in
spreekkoren 'weg met Vasco, weg
met Vasco' het heengaan van pre
mier Vasco Goncalves.
Inmiddels hebben Goncalves geestver
wanten op het propagandabureau van
het leger officieren die worden ge
ïdentificeerd met de communistische
partij een campagne ontketend om
Soares in diskrediet te brengen.
De beweging van de strijdkrachten
heeft haar 'volledige steun' toegezegd
aan premier Goncalves. De steuntoe-
zegging was neergelegd in een com
muniqué dat zondagochtend vroeg
door de strijdkrachten werd
Steun
itïri
ibreidü
•toe vaal
gebstffi
as:
atitii
restü
t UGSi
u 'm
'eiligheidsconferentie begint 30 juli
isii
HG
aordigt'
Ds!
Ifslondt
ten.
18 jool
en
„De MFA bekrachtigt deze ochtend
haar volledige steun aan kameraad
Vasco Goncalves", aldus het communi
qué. „Dit besluit maakt een einde aan
de speculatie in Portugal en in het
buitenland dat de premier ontslag zal
nemen. De MFA beschouwt de door
de socialistische leider Mario Soares
gedane insinuaties als lasterlijk- De
verklaringen van Soares, zo die juist
zijn, verdienen de censuur en de af
wijzing van de MFA".
Het communiqué was het resultaat
van een uren durende bijeenkomst
van de uit 30 man bestaande militaire
revolutionaire raad.
Onze correspondent in Lissabon meldt
over de situatie m Portugal het vol
gende: De werkelijkheidszin en de
partijdiscipline van Mario Soares' so
cialistische partij hebben in het afge
lopen weekeinde waarschijnlijk een
burgeroorlog in Portugal voorkomen
De communistische partij en de door
de communisten beheerste eenheids-
vakcentrale Intersindecol hebben zicb
zwaar verkeken op de strijdvaardig
heid en de massa-aanhang van de
De oproep van de communisten en
sommige vakverenigingen om barrica
des op de wegen op te werpen ten
einde de socialisten in Oporto en in
Lissabon de weg te versperren voor
Zie slot pagina 3 kolom 2)
NÈVE (RTR, DPA, AFP) De stuurcommissie van de Euro-
e conferentie voor veiligheid en samenwerking heeft zaterdag-
"nd op een korte vergadering de teksten voor de slotdocumenten
r economie, wetenschap, techniek en milieu officieel bekrachtigd,
moeten nog enkele technische kwesties over overeenkomsten
lake de veiligheid in Europa worden bekrachtigd. De verwac-h-
was, dat dat zondagavond waarschijnlijk zou gebeuren.
vrijheden te verbeteren en af te zien
van inmenging in internationale aan
gelegenheden van andere landen.
Naleving
Het document, waar de Russische bui
tenlandse politiek twintig jaar lang
naar heeft gestreefd, is dikwijls dub
belzinnig en tegenstrijdig en niet wet
telijk bindend. Afgevaardigden zeiden
zaterdag dat de voornaamste vraag
die overblijft is, of de bepalingen
zullen worden nagevolgd.
De Zwitserse afgevaardigde Rudolf
Bindsohedler zei op een persconferen
tie: „laten we eerlijk zijn, enkele tek
sten zijn zeer slecht. Per slot van
rekening hebben 35 koks in dit- brouw
sel staan roeren De landen beloven
reizen voor familiedoeleinden te ver
gemakkelijken en aanvragen voor
conferentie in Genève is dan geëin-
na 22 maanden harde onderhan
den tussen oost em west. Zater-
:htend vroeg werd men liet eens
op op 30 juli in Helsinki te laten
conferentie wordt gezien als een
jomatieke triomf van de Russische
iijleiaer, Leonid Brezjnev. R<
jsieiders uit 35 landen gaan
staki een document ondertekenen
srm volgens neutrale waarnemers
overheersing van Oost-Europa door
Sowjet-Unie door het westen
b etend en de Sowjet-Unie daar
sorer zich verbindt de menselijke
ord naar
lelsinki
JSHINGTON (RTR) Presi-
st Ford gaat van 30 juli tot 1
naar Helsinki om de top
M dc Europese veiligheitlsconfc-
jffle bij te wonen, aldus het
|tle Huis. President Ford zal op
io reis naar Europa, clie onge-
s tien dagen zal duren, enkele
®erc hoofdsteden bezoeken.
vertrekt op 26 juli uit; Was-
Sgion en gaat naar Bonn en
ïschau voordat hij Helsinki
®akt. Daarna gaat hij naar
fearest (Roemenië) en Belgra-
(Joegoslavië) om op 4 augus-
naar Washington terug te ke-
Het is mogelijk dat hij ook
E ,°rt bezoek brengt aan Lon-
^Met de president, reizen zijn
w en minister Kissinger van
sëmandse zaken.
fieuws nieuws op de pasri-
s 2, 4 en 5.
n- en buitenlands
'euws op de pagina's 1 en 3.
en tv op pagina 6.
'Port op de pagina's 7, 8, 9,
ea 11.
en uitreis te vergemakkelijken voor
mensen die met een burger van een
ander deelnemend land willen hu
wen.
Er zijn speciale voorzieningen voor
verbetering van het werk van journa
listen, vergemakkelijken van reizen
door burgers en het leggen van con
tacten tussen zakenlieden in oost en
west. Het hoofd van een westelijke
delegatie noemde de conferentie een
tamelijk succes voor het westen, om
dat het communistische blok van het
Warschau-pakt nu onderwerpen be
spreekt die enkele jaren geleden nog
taboe waren-
Voor Brezjnev is de overeenkomst
van speciale betekenis, omdat zij de
weg vrij maakt voor een bezoek aan
Washington en het beleggen van een
conferentie van Europese communisti
sche partijen.
West-Duitsland
De Westduitse regering zal nog voor
het einde van de conferentie in Hel
sinki overleg plegen met president
Ford, president Giscard dTSstaing en
premier Wilson, zo heeft zij dit week
einde meegedeeld.
SAN SALVADOR: De 20-jarige An
ne Pohtamo uit Finland heeft za
terdagavond in San Salvador de
'Miss Universe'-verkiezing gewon
nen. Tweede werd een meisje uit
Haiti, derde een Amerikaanse. Het
wedstrijd.gebouw stond onder zwa
re bewaking. Kort voor het begin
van de verkiezing was een bom
ontploft voor hei organisatiekan-
toor. Daarbij viel een gewonde en
ontstond grote materiële schade.
Politieke groeperingen hadden aan
gekondigd de gelegenheid te baat
te nemen om hun verzet tegen de
regering van El Salvador te onder
strepen.
Zware gevechten
in Loeanda
LOEANDA (RTR) Kort voor het
middaguur zijn zondag in Loeanda
weer zware gevechten uitgebroken.
HPl strijdtoneel ligrt op 6 km van het
centrum, vlak bij de haven van de
Angolese hoofdstad, waar ongeveer
600 strijders van de bevrijdingsbewe
ging FN LA een laatste steunpunt be
zitten in een fort uit de 16e eeuw.
Men neemt aan dat het gaat om een
massale aanval van de rivaliserende
bevrijdingsbeweging MPLA om het
fort in te nemen. De vrees bestaat dat
een nabijgelegen olieraffinaderij zal
worden getroffen door mortiervuur,!
met alle gevolgen voor de bevolking I
van de aangrenzende Afrikaanse
wijk.
HOUSTON Het Russiche ruim
tevaartuig 'Sojoez' verwijdert
zich langzaam van de Amerikaan
se Apollo, na de ontkoppelings
procedure zaterdag, om een
kunstmatige zonsverduistering
voor fotografische experimenten
tot stand te brengen.
uitvoeren- Helemaal reëel is dat
niet, want er zullen geen bemande
Apollo's meer de ruimte ingaan-
Het koppel ingssegment waarmee deze
(Van onze ruimtevaartmedewerker)
LEIDEN Langzaam en behoedzaam dreven zaterdagmiddag
om 16.26 uur onze tijd de ruimteschepen Apollo en Sojoez uit
elkaar op 225 kilometer hoogte boven de Middellandse Zee. Dat
was het definitieve einde van de eerste ontmoeting van Ameri
kanen en Russen in de ruimte. „Missie volbracht!" riep de Rus
sische commandant Leonov en kreeg als antwoord van zijn
Amerikaanse collega Stafford: „Uitstekende show!".
De gezamenlijke vlucht tussen eerste
koppeling en laatste ontkoppeling
had 41 uur en 11 minuten geduurd
waarvan echter ongeveer een half
uur ontkoppeld- Van een kortston
dige ontkoppeling zaterdagmiddag
werd gebruik gemaakt voor een
wetenschappelijk experiment en
voor een tweede koppeling waarbij
ditmaal de Sojoez de jager was en
de Apollo het doel- Het omgekeer
de van deze procedure was het
geval bij de eerste koppeling don
derdagmiddag. Ook deze tweede en
tering verliep soepel.
Helemaal zonder problemen ging het
daarna niet, want volgens Russi-i
sche deskundigen hebben zich na
de tweede koppeling even wat
moeilijkheden voorgedaan- De
Apollo-capsule zou zijn gaan schud
den als een coctailshaker waardoor
de combinatie in een roterende
beweging kwam- Na 40 seconden
hield het verschijnsel op en kon de
zaak worden gestabiliseerd- Men
zou nog altijd ook na de definitie
ve scheiding op zoek zajn naar de
oorzaak van het onvoorziene ver
schijnsel dat achteraf op geen en
kel ogenblik gevaar voor de ruim
tevaarders heeft opgeleverd- Van
Amerikaanse zijde is van dit onver
wachte probleem geen melding ge
maakt.
Van Russische zijde werd erop gewe
zen dat het slagen van deze twee
zijdige koppelingsmanoeuvre aan
toonde dat in de toekomst zowel
een Apollo een Sojoez als een So
joez een Apollo in de ruimte hulp
kan bieden wanneer een capsule in
moeilijkheden komt- Over en weer
zou men dan reddingsacties kunnen
HILVERSUM De NOS zal van
daag van 11.35 tot 12.15 uur een
directe uitzending verzorgen van
de landing van de Sojoez-capsule.
Het direct doorgeven van de lan
ding in het gebied van Kazakstan
betekent opnieuw een primeur in
de Russische ruimtevaar tg eschie-
denis.
eerste ontmoeting in de ruimte
werd uitgevoerd, is alleen ontwor
pen voor deze ene combinatie. Toe
gegeven moet wel worden dat hei
systeem van op elkaar afgestemde
koppelingsmechanismen dienstbaar
is gebleken. Het is te hopen dat bij
de ontwikkeling van een volgende
generatie ruimteschepen, zoals de
Amerikaanse Space Shuttle, die in
1979 operationeel wordt en een
Russische evenknie die ook langere
tijd in de ruimte zou kunnen blij
ven, fnet een dergelijk koppelings
mechanisme rekening wordt gehou
den-
'Zonsverduistering'
Het wetenschappelijk experiment dat
tijdens de korte ontkoppeling
plaatsvond, betrof het simuleren
van een zonsverduistering voor de
bemanning van de Sojoez- De Apol
lo ging zó vliegen dat het ronde
hitteschild van de Sojoez uit pre
cies de maan voor de zon leek op
aarde- Daardoor werd de buitenste
Zie slot pagina 3 kolom 3)
DE PAARDEN STONDEN CENTRAAL
„VOLKSFEEST VOOR
TOERISTEN EN WEST-
ZEEVWS-VLAMINGEN"
IJZENDIJKE Op de folkloris
tische dag in IJzendijke is zater
dag opnieuw een record-aantal
bezoekers geboekt. Bezochten
vorig jaar zo'n 10.000 mensen
het sfeervolle evenement op de
IJzendijkse markt, dit. jaar
schatte men het aantal bezoe
kers op ruim 15.000. De folklo
ristische dag kon zodoende uit
groeien tot de gebeurtenis die
de organisatoren, de commissie
streekmuseum "West-Zeeuwsch-
Vlaanderen presenteert', er zich
van hadden voorgesteld: een
groot volksfeest voor West-
Zeeuws-Vlamingen en toeristen.
Het weer hielp daarbij een handje- De
zon ging af en toe schuil achter een
wolkendek, maar het bleef droog. De
beste garantie voor een geslaagd eve
nement vormde echter de sfeerrijke
entourage. Dampende paarden, klom
penkappers, koemelkers, koolzaaddor-
sers. vlaszwiggelaars. boogschutters,
een klederdrachtenshow, de gezellige
braderie, die zoveel mogelijk aansloot
op de folklore, een speenvarken aan
het spit, een demonstratie brandblus-
sen met een zeer oude spuit en de 30-
jarige vrijgezel in de 'Ossewei'- Het is
nog maar een greep uit de door dorps
omroeper Peet de Martelaere
ve aangekondigde
delen, die zo'n groot publiek wisten te
boeien.
Een duidelijk centrale plaats namen
tijdens de folkloristische dag de paar
den in. 'Omdat het paard vroeger in
het leven van alledag ook centraal
stond', zeiden de organisatoren. Hel
bleek een goede greep, want ook bij
het publiek sloeg het aandeel van het
paard aan als een hoogtepunt-
Het begon zaterdagmorgen om half-
tien met een kleurrijke feestelijke op
tocht vanaf het CHV-terreïn naar de
markt. Met muzikale escorte liepen in
de stoet- mee: ringrijders te paard, ver
sierde sjezen, de 'Zwinruïters' uit
Nieuwvliet, de 'Haringruiters' uit Bier
vliet, een landauer, ponywagens en een
menwagen. In dat gezelschap bevond
zich vergezeld van zijn echtgenote, ook
burgmeester A. Schipper van Oostburg
die aangekomen op de markt, de fol
kloristische dag officieel opende. Hij
liet er geen twijfel over bestaan zeer
ingenomen te zijn met het evenement,
dat West-Zeeuwsch-Vlaanderen aan een
succesrijke 'achterland-voorziening'
heeft geholpen. De heer Schipper be
nadrukte ook de solidariteit van de
IJzendijkse bevolking, die in alle op
zichten de handen in elkaar heeft ge
slagen om weer een grootsere folklo
ristische dag op touw te zetten. Op die
solidariteit had ook voorzitter H- van
de Vijver van de commissie Streekmu
seum gewezen: „Het feest wordt ge
dragen door de bevolking'. Hij bena
drukte dat 'vandaag de folklore aan
dacht krijgt-', en zei tegelijkertijd te
hopen dat West-Zeeuwsch-Vlaanderen
altijd overwegend agrarisch zal blij-
Gejonast
VOORNAAMSTE PROBLEMEN ZOUDEN ZIJN OPGELOST
JERUZALEM (RTR) Een vooraanstaand functionaris van de
Israëlische regering is van mening dat de kansen op een nieuw
tussentijds vredesakkoord tussen Israël en Egypte dit weekeinde
aanzienlijk zijn gestegen. De niet met name genoemde funciona-
ris vertelde verslaggevers dat het speciaal ministerieel onderhan
delingsteam zaterdag het antwoord besprak van Washington op
de jongste Israëlische voorstellen. De kansen op een akkoord zijn
aanzienlijk verbeterd, zei hij.
-Volgens het gezaghebbende Israëlische
dagblad Haaretz hebben betrouwbare
kringen in Washington laten weten dat
"oilmen een paar dagen een akkoord
zou kunnen worden bereikt'. Haaretz
meldt dat de voornaamste problemen,
betreffende de lijn van de Israëlische
terugtrekking in de Sinai-woestijn en
de controle van de waarschuwings
systemen, zijn opgelost. Bij dit laatste
probleem zou in de toekomst een rol
voor de Amerikanen zijn weggelegd,
in die zin dat zij belast zouden wor
den met het beheer van de radar- en
andere installaties aan zowel de Israë
lische als de Egyptische kant van het
Sinai-front.
Het Egyptische weekblad Rose-El-
Joessef sprak zondag tegen da* Egyp
te als prijs voor een nieuw interim
akkoord met Israël door bemiddeling
van de Verenigde Staten, van plan zou
zijn het vriendschapsverdrag met da
Sowjet-Unie op te zeggen.
Het in Cairo verschijnende blad. dat
zich op een officiële kring beriep, zin
speelde kennelijk op een ziarerdag in
de in Beiroet verschijnende krant An-
Nahar verschenen bericht.
Veel Japanners bij
baden verdronken
Burgemeester Schipper beleefde de he-
Ie dag van vroeg tot laat mee, evenals I
de wethouders G. Claeys en J. Vergou
we. Aan het eind van de middag reik-1
te de heer Schipper ook de prijzen uit
aan de winnaars van de ringrijderij en
op de liggende wip.
Voor het zover was vochten echter met
name de in klederdracht gestoken
ringrijders op hun boerenpaarden een
verbeten strijd uit om het kampioen
schap van IJzendijke- Enthousiast be
commentarieerd door de heer Van de
Vijver probeerden ze tijdens ochtend
en middagkampïoenschap zoveel mo
gelijk ringen te bemachtigen, wat uit
eindelijk Kees Houterman uit Koude-
kerke het beste afging. Hij kon aan
het eind van de middag door z'n col-
lega-ringrijders worden gejonast als to
taal-kampioen, een traditie overigens
die bij het publiek minstens zoveel ap
plaus oogstte als de prestaties te
paard.
Kees Houterman stak 27 van de in to
taal 28 ringen. De verdere uitslag: 2
Adrie Reynierse 26 ringen, 3 Henk
Houterman 25 r., 4 Adrie Provoost, 24
ringen. Provoost nestelde zich daarmee
als Oostburger knap tussen de overige
uit Koudekerke afkomstige koplopers-
Zie slot pagina 4 kolom 4)
TOKIO (RTR) In Japan zijn 37
mensen verdronken en worden er II
vermist nadat miljoenen voor het
eerst na het einde van het regensei
zoen zondag naar buiten gingen en de
kust opzochten.
Dit heeft de Japanse radio meege
deeld.