PROVINCIALE ZEEUWSE COUR A rj r
AKKOORD SURINAAMSE
ONAFHANKELIJKHEID
Uitzonderingstoestand
en arrestaties India
Zeeuwsvlaamse colleges b. en w. oneens
over wijze van vuilverwerking
Ontwikkelingshulp van 3,2 miljard gulden
WELLICHT OOK IN '76
LASTENVERLICHTING
Twee militairen
verongelukt
Air France lijft
Brussel bij
Nederland in
Premier Gandhi laat tegen standers oppakken
vandaag in
de krant
De wastobbe
uit de grondwet
STICHTER
OPUS DEI
OVERLEDEN
218e jaargang no. 148
Vrijdag 27 juni 1975
NEW DELHI: Op een onlangs
gehouden bijeenkomst in New
Delhi sprak premier Indira Gand
hi haar volgelingen toe. Ongeveer
een hall miljoen mensen woonde
de bijeenkomst bij. De bijeen
komst werd gehouden om het
vertrouwen in de leiding van pre
mier Gandhi tot uiting te bren-
DEN HAAG Suriname krijgt 3,2 miljard gulden aan ontwikkelingshulp, nadat het onafhankelijk
is geworden. Surinamers die na de onafhankelijkheid naar Nederland willen komen, hebben geen
visum nodig en mogen drie maanden blijven. Na deze termijn mogen ze alleen blijven als ze een be
trekking en een woonvergunning hebben. Deze bepalingen gelden niet in geval van gezinshereni
ging, maar die is slechts zonder formaliteiten mogelijk voorzover het gaat om ouders of kinderen.
Dat zijn de hoofdpunten uit de ak
koorden die de Surinaamse en Neder-1
landse regering donderdagavond na
twee dagen onderhandelen hebben be-
reikt. Bepaald is verder dat Surina
mers die op het moment van de onaf
hankelijkheid in Nederland zijn. tien
jaar de tijd krijgen om een defini'.ieve
keuze te doen voor of de Surinaams
of de Nederlandse nationaliteit.
In die periode behouden zij. ongeacht
hun keuze, alle materiële rechten (so
ciale. uitkeringen etc.). Degenen die
Surinamer worden hebben geen kies
recht eti behoeven niet in militaire
dienst.
De door Nederland toegezegde ont
wikkelingshulp biedt Suriname de mo
gelijkheden zich zelfstandig econo
misch te ontwikkelen, aldus luidde het
oordell van de Surinaamse premier
Arron over het akkoord. Hij zei dat
Nederland in totaal 4,3 miljard gulden
heeft toegezegd, „als je alle bedragen
bij elkaar optelt". Premier Den Uyl die
sprak van een bedrag van 3.5 miljard,
noemde dit een zeer substantiële bij
drage aan het Surinaamse ontwikke
lingsplan.
Nederland heeft zich verplicht in tien
h. 15 jaar 2700 miljoen gulden, hulp te
geven voor'de uitvoering van het ont
wikkelingsplan dat door Surinaamse
en Nederlandse deskundigen is opge
steld. Daarnaast wordt de Surinaamse'
schuld aan Nederland op het moment
van de onafhankelijkheid, ruim
miljoen, kwijtgescholden.
HESEPE Dtsl) (ANP) De dienst
plichtige korporaal P. Jongenotte
(21) uit Rotterdam en de dienstplich
tige soldaat J. Hulshof (21) uit En
schede, beiden van de 12e groep gelei-
de wapens, zijn donderdagmorgen na
bij Hesepe in West-Duitsland om het
leven gekomen bij een verkeersonge
luk, zo heeft de luchtmachtvoorlich
tingsdienst meegedeeld. De wagen
waarin zij zaten hotste tegen een
boom. Twee andere militairen raakten
gewond.
STOCKHOLM: We leerden hel
vroeger al op school: tussen rails
zitten spleten omdat bij erg
warm weer ijzer uitzet. In Zwe
den waren de openingen tussen
de raails waarschijnlijk niet groot
genoeg. In ieder geval is het
baanvak tussen Spanga en Stock
holm onder invloed van tem
peraturen d;e rond de 30 graden
liggen zodanig ontzet dat
treinverkeer onmogelijk is gewor
den.
PARIJS In de nieuwste dienst-
regèlihg van Air France die
woensdag is uitgekomen, wordt
Brussel bij Nederland ingelijfd.
De Belgische hoofdstad werd on
der het hoofdje Paps-Bas gerang
schikt. Dat de Fransen over het
algemeen geen bollebozen in aard
rijkskunde zijn. willen ze nog
wel erkennenmaar een internati
onale luchtvaartmaatschappij als
Air France, had. zo lijkt ons, toch
wel beter mogen weten.
NIEUW DELHI, LONDEN (DPA, UPI, RTR) In India zijn volgens een regeringswoordvoerder
donderdag op grond van de uitzonderingstoestand 676 politici van de niet communistische opposi
tie aangehouden. De Indiase regering onder voorzitterschap van premier Gandhi heeft donderdag
voor het hele land de uitzonderingstoestand afgekondigd „tot handhaving van de binnenlandse vei
ligheid". Ook is er censuur op de pers ingesteld.
Volgens de woordvoerder zijn alleen
ta Nieuw Delhi 90 mensen in voorlopi
ge hechtenis genomen. Slechts hier en
daar kwam het tot incidenten zoals
ri(stakingen en samenscholingen- Op
twee plaatsen heeft de politie een
menigte me tfcraangas uiteengedreven.
Naar de correspondent van de BBC in
Nieuw Delhi meldt, is de toestand in
de hoofdstad normaal- Er waren geen
aanwijzingen voor een revolte in de
regerende congrespartij-
Invallen
Voor het aanbreken van de dag is de
politie bij honderden zo niet duizen
den politieke tegenstanders van pre
mier Gandhi binnengevallen die heb
ben aangedrongen op haar ontsla.g, nu
hj is veroorddeld wegens overtreding
van de kieswetten- De maatregel is
uniek in de 28 jaar dat India onafhan
kelijk is.
In een radiotoespraak beschuldigde
zij haar critici dat zij de binnenlandse
veiligheid in gevaar brachten door
samen te spannen tegen haar regering
en het volk-
Uit kringen van de oppositie wordt
vernomen dat er zeker 3500 mensen
zijn opgebracht. De leiders van vijf
niet-communistische oppopsitiepartij-
Nieuws uit Zeeland
op pag. 2,4,5, 6, 7 en 9
Binnen- en buitenlands
nieuws op pag. 3 en 11
Sport op pag. 12 en 13
Radio en tv op pag. 14
Financieel nieuws op pag
en hadden woensdag bekendgemaakt
dat ze in het hele land demonstraties
wilden organiseren om imevrOuw
Gandhi te dwingen haar functie neer
te leggen- In een decreet van de
regering wordt de mogelijkheid geo
pend om grondwettelijke rechten als
persvrijheid en vrijheid van vergade
ring en godsdienst te schorsen. In
Nieuw Delhi zijn donderdag het hou
den van vergaderen het dragen van
vuurwapens, het roepen van leuzen
betogingen verboden. In het kader
van de noodtoestand is in India
algehele perscensuur ingesteld- Een
zegsman van het ministerie van voor
lichting deelde mee dat alle nieuwsbe
richten voor hun verspreiding ter be
oordeling aan de regering moeten
worden voorgelegd. De nieuwsmedia
zullen op korte termijn instructies
•krijgen-
Duisenberg: tenzij conjunctuur heftig aantrekt
DEN HAAG (ANP) Minister Duisenberg van financiën vindt
het niet onrealistisch om ervan uit te gaan, dat de voor 1975 door
gevoerde tijdelijke belastingverlichting volgend jaar wordt voort
gezet. „Er is nog geen definitieve beslissing genomen. Als de con
junctuur niet heftig aantrekt zal de maatregel niet snel worden te
ruggedraaid", aldus de bewindsman tijdens de voortzetting van het
kamerdebat over de voorjaarsnota.
De minister zette uiteen, dat alle
beelden wijzen op een trage ontwikke
ling van de economie in de eerste
helft van dit jaar. „Maar uit de con-
juctuurtest over mei blijkt dat de
weg tot herstel kan worden ingesla
gen. Voor het eerst sinds 1974 kan er
geen verdere terugloop bij de bedrij
ven worden verwacht," zei de be
windsman.
In de voorjaarsnota moest de be
windsman meedelen, dat de belastin
gontvangst-en. vergeleken bij de ra
mingen. tegenvielen. ..Belangrijkste te
genvallers waren er bij de inkomsten
belasting." zei hij- Nu en dat werd
onder meer veroorzaakt door de over
gang op het schijvenstelsel voor de
berekening van de belasting.
Een belangrijke tegenvaller was er
ook. dat aan salarissen voor het over
heidspersoneel §00 miljoen meer be
taald moest worden dan geraamd
was. ..Het salarisbeleid van de over
heid is het. fcrendbeleiö. dat wil zeg
gen. dat de gemiddele salarisverho
ging in het bedrijfsleren richtsnoer is
voor e verhoging van het salaris yan
het personeel bij de overheid. Geble
ken is dat de vloer in de prijscompen
satie, welke in het bedrijfsleven vrij
algemeen is toegepast, bij het over
heidspersoneel een belangrijke door
werking had, ook wat de hogere sala
rissen betreft," aldus minister Duisen
berg.
Bejaarden
In zijn vergadering van vandaag gaat
de ministerraad zich bezig houden
met de problematiek van een bepaal
de categorie bejaarden. Bejaarden, die
naast de aow nog geringe nevenin
komsten hebben, houden per saldo
minder over dan iemand die alleen
aow heeft. De belastingaanslag en de
premie voor de bejaardenziekenfonds
verzekering bedragen namelijk meer
dan het bedrag van de neveninkom-
'sten.
Minister Duisenberg deelde mee. dat
de ministerraad zich gaat beraden
over een adequate tegemoetkoming
voor de bedoelde groep bejaarden.
Hij kon evenwel niet zeggen hoe de
maatregel er zal uitzien.
Aantal voorbeelden
Staatssecretaris De Goede gaf de ka
mer een inzicht in enkele bezuinigin
gen. welke dit jaar nog getroffen
moeten worden. „Bezuinigingen doen
pijn, zeker bij die departementen
waar de pijn overgaat op de burgers,"
zei hij- In veel gevallen gaat het
evenwel om procentueel kleine bedra
gen. Hij gaf de kamer een toelichting
op diverse posten, waarop dit jaar
(en volgend jaar) bezuinigd zal moe
ten worden.
Hij noemde:
een verhoging van de mentorenver
goeding bij het onderwijs wordt niet
doorgevoerd;
de invoeringsdatum van de salaris
verbetering voor het kleuteronderwijs,
het lager onderwijs en het buitenge
woon onderwijs wordt met minder
terugwerkende kracht verleend en
wordt verschoven van 1 januari 1975
naar i april 1975.;
het onderzoek naar de onderlinge
waardering van onderwijsakten zal
niet eerder dan per 1 januari 1976 tot
finacië'.e consequenenties kunnen lei
den;
ten gevolge van een langer- duren
de voorbereiding en overleg is vertra
ging ontstaan in de start en uitbouw
van activiteiten inzake schoolbegelet
ding. her- en bijscholing van docenten,
onderwijsexperimenten. onderwij
splanbureau. opleiding van lera
ren;
matiging van de geraamde uitbouw
van universitaire instituten-
Het overheidspersoneel wordt niet ge
troffen door het bezuinigen- Er komt
geen wijziging in de voorziene perso
neelsformatie- Staatssecretaris De
Goede kon nog niet zeggen, waar bij
erm precies bezuinigd zal moeten
worden. „Vaststaat dat er een uitwaai
ering is over een groot aantal pos
ten" Op he: departement van óefe:
zijn besprekingen gaande over het
pakket van de gedachte bezuinigingen
van rond 50 miljoen dit jaar en
volgende jaren.
STRANDEN ITALIË GRATIS
(Van one correspondent)
ROME Goed meows voor vakan
tiegangers met doel Italië: vanaf
maandag zullen alle stranden gratis j
toegankelijk zijn. Deze beslissing geldt
voor de stranden van het gehele
land.
Tot dusver waren grote stukken
van de kust wederrechtelijk financieel j
belas; door eigenaars van zogenaamde j
stabili balneari. „bad-instelhngen".
MINISTER DUISENBERG
WEL IN BEGINSEL BEREID TOT SAMENWERKING
'BABYLONISCHE
SPRAAKVERWARRING'
OVER STORTEN
OF VERBRANDEN
TERNEUZEN De colleges!
van b. en w. in Zeeuwsch-Vlaan-I
deren zijn in beginsel bereid tot.
samenwerking op het gebied van
centrale vuilverwerking, maar
zijn het nog niet definitief eens
over de manier waarop dit moet
•gebeuren: storten of verbranden.
Het overlegorgaan van de
Zeeuwsvlaamse colleges, dat;
dondetrdag in Terneuzen verga-1
derde, heeft voorlopig afgezien!
van het maken van bindende af-
spraken over èen gemeenschap-;
pelijke vuilverwerking. Men wil;
zich eerst nader gaan beraden j
over de verschillende mogelijk-1
heden en hun consequenties.
De problemen spitsen zich in hoofd
zaak toe in een verschil van- inzicht
tussen b. en w. van Terneuzen en die
van de overige gemeenten in Oosl-
Zeeuwsch-Vlaanderen. De nood is hier
ook het grootst, omdat de stortplaats
van de 'intercommunale' (Sas van
Gent, Axel. Hulst en Hontenisse) in de
Kanaalpolder bij Philippine niet lang
meer kan worden gebruikt. West-
Zeeuwsch-Vlaanderen heeft op dit punt
minder zorgen omdat de stortplaats in
Aardenburg nog een aantal jaren dienst i
kan doen.
B. en w. van Terneuzen voelen voor-'
lopig het. meest voor een centrale
stortplaats op een vier hectare groot
terrein in de Coegorspolder in Sluiskil-
Oost en hebben dit object inmiddels,
op de urgentielijst voor 1976 geplaatst.
Er wordt een DACW-subsidie van'78'
pet voor verwacht. Terneuzen be
schouwt een stortplaats in de Coegors-j
polder in overeenstemming met. het!
advies van een intergemeentelijke
werkgroep als een collectieve voor
ziening voor geheel Zeeuwsch-Vlaande-
ren die op korte termijn haalbaar is.
Vuilverbranding wordt gezien als een
verder in de toekomst liggende moge
lijkheid. De milieuhygiënische en fi
nanciële consequenties zijn op <Sï
ogenblik nauwelijks te overzien.
De intercommunale helt daarentegen
over naar vuilverbranding en baseert j
zich op een plan dat ontwikkeld is doorj
de Terneuzense firma's Tollenaar en
Verstraeten, die nu voor de vuilafvoer;
en het storten zorgen. Het dagelijks
bestuur van de intercommunale heeft
inmiddels al in principe besloten over
te gaan tot vuilverbranding en hiertoe
een contract met de genoemde firma's
aan te gaan. Het algemeen bestuur zal
hierover op 2 juli vergaderen.
De voorzitter van de intercommunale,
wethouder J. H. Stolte van Hulst: „Wij
willen bekijken wat ons zo'n verbran
dingsoven kost en daarom stellen wij
het bestuur voor hiernaar een onder
zoek in te stellen. Het is zeker denk
baar dat de intercommunale overgaa;
op vuilverbranding zonder samenwer
king met Terneuzen. We willen Ter
neuzen er graag bij hebben, want dar.
worden de kosten, nu geschat op ruim
20 gulden per ton. aanmerkelijk lager.
Maar als Terneuzen nee blijft zeggen,
zouden we het met z'n vieren in Oost-1
Zeeuwsch-Vlaanderen ook wel kunnen.
Jjantlijn
rïwftn limc. tn het bijzonder diserf-
pëTjct-j minerend voor vrouwen uit
het huis van Oranje; "Zo-
nen hebben voorrang t»
ven dochters'. Men kan deze tekst
vinden in artikel elf van de grondwet,
waarin de opvolging van de koning
wordt geregeld de kroon gaat over
op de nakomelingen van de laatst-
overleden koning en daarb:j hebben
zonen voorrang, zo wordt daar ge
meld. Minister De Gaay Fortman heeft
nu deze week de sta ten-generaal mee
gedeeld, dat hij deze bepaling uit de
grondwet geschrapt wil zien en daar
toe een voorste! 1 rnet nog een reeks
andere wijzigingen) zal indienen. Ver
moedelijk krijgt de minister te dien
aanzien weinig of geen tegenstand:
vrijwel iedereen zal het er over eens
zijn dat een voorrang van zonen bo
ven dochters in deze tijd onjuist is.
De kwestie van deze voorrang Is
niet nieuw. Ze kwam a! aan de
orde bij de grondwetswijziging van
1963, maar bij die geiegenhéid werd de
bepaling gehandhaafd: het werd toen
nog vanzelfsprekend geacht dat een
zoon vóór de dochter ga;.:Dezelfde
sfeer sprak uit de 'pro-.'- een
nieuwe grondwet, het stuk dat tot
doel had een brede
discussie op gang
te brengen over de
constitutie van het
koninkrijk. In april
1966 werd deze
proeve (inclusief de voorrang i gepu
bliceerd. waarna de regering uzn di
verse maatschappelijke instellingen en
groeperingen om hun mening vroeg.
Eén van de ongevraagde adviezen
kwam van een vereniging me*, een
ouderwets-lange naam: de Nederland
se vereniging voor vrouwenbelangen.
vrouwenarbeid en gelijk staatsburger
schap. Zij bepleitte met klem schrap
ping van de bewuste bepaling.
De vereniging vond het een goed
ogenblik om de bewuste bepaling
te schrappen: "Juist nu een grondwttf
wijziging op dit punt geen verandering
brengt in de bestaande erfopvolging
het oudste kind van prinses Bea
trix is immers een zoon is het een
geschikt moment om tot de gelijkstel
ling van zoons en dochters over te
gaan'. Enige tijd later kwam de Wlar
di Beckmanstichting eveneens met een
verzoek om hier iets aan te doen: De
voorrang tan zonen boven dochters
bij de erfopvolging dient te verdwij
nen in een maatschappij die de gelijk
heid van man en vrouw pr--: iarneer'.
De staatscommissie Cals-Donner, die
vervolgens de herziening van de grond
wet grondig onder de loep nam, stelde
inderdaad voor de voorrangsbepaling
te schrappen. Zij vond dat onzekerhe
den ten aanzien van de troonopvolging
zoveel mogelijk beperkt moeten wor
den, een onzekerheid die er wél is als
het vermoedelijk troonopvolger-schap
overgaat van een prinses op een later
geboren broer. Bovendien voelde de
commissie veel voor de argumentatie
dat het verschil in positie tussen man
nen en vrouwen behoort te vervallen.
Het kabinet heeft nu kennelijk deze
zienswijze overgenomen.
Terecht wil de regering deze wijzi.
ging voorstellen. In Nederland
wordt het koningschap al een vijfen
tachtig jaar door vrouwen bekleed,
maar desondanks zijn de vrouwen uit
het regerend vorstenhuis strikt geno
men niet aan de mannen gelijkgesteld.
Een zonderlinge zaak: het :s zinvol
dat daaraan een einde komt. De ver
eniging voor vrouwen'oelangen had in
december 1967 niet alleen principieel
gelijk, maar schoot ook in de-roos
met haar praktische argumentatie.
Het is namelijk op dit ogenblik bij
zonder makkelijk de wijziging toe te
passen, want er verander: niets in de
feitelijke situatie. Afgezien echter van
overwegingen, die aan de praktijk zijn
ontleend, gaat het bij deze wijziging
vooral om de symbolische waarde.
Een uitdrukking als 'zonen hebben
voorrang boven dochters' past niet
meer in een grondwet van Nederland.
Ze stamt uit een voorbije eeuw: toen
Aletta Jacobs als eerste vrouw werd
ingeschreven aan een Nederlandse uni
versiteit schreef haar broer nijdig aan
haar en zijn vader: „Ze*, uw dochter
aan de wastobbe in plaats van haar
met een arm vol boeken naar de utb-
versiteit te laten gaan". Da*, was m
1871. Ruim honderd jaar later ver
dwijnt nu ook de wastobbe uit de
grondwet: in de eerste familie van
het land worden de vrouwen niet lan
ger meer gediscrimineerd.
Wij hebben in elk geval haast. Die ver-1
brandingsoven fs in anderhalf jaar te j
realiseren, als er tenminste geen ver
traging ontstaat bij de planologische
procedure De oven zou moeten wor
den gebouwd op het industrieterrein;
ten noorden van Sas van Gent.
B. en w van Terneuzen verklaarden j
donderdag dat de centrale stortplaats!
in de Coegorspolder op weinig bezwa-|
ren zou stuiten bij de landbouwers in
de omgeving. Het bestuur van de in-|
tercommunale plaatst daar evenwel
-.'rote vraagtekens achter. B. en w. ran
Sas van Gent. die het moeilijkst zitten
-imdat de huidige volrakende stort
plaats in de Kanaalpolder op grondge
bied van Sas ligt. hebben Terneuzen
per brief al tot spoed gemaand. Burge
meester drs w. R. V. Dusarduljn: „We
waren bang dat het te lang zou gaan
Zie slot p^agina 7 kolom 6
ROME (ANP) Mgr. Jose Maria
Escriva de Balaguer y Albas. de stich
ter van de machtige r-k lekenorganisa
tie Opus Del, is donderdag op 73-
jarige leeftijd in Rome overleden.
Volgens zijn assistenten stierf hij on
verwachts tijdens een bezoek aan Ro
me. Mgr. Jose Maria Escriva De Bala
guer y Albas stichtte Opus Dei in
1923. Opus Dei is een r-k organisatie
van leken waarvan 50.000 ménsen in
73 landen lid zijn. He: doel van de
organisatie is de christelijke principes
te laten gelden in het maatschappelij
ke leven en bij de uitoefening van bet
beroep. Opus Dei heeft vooral grote
invloed in Spanje. Leden van de orga
nisatie hébben daar minis-tersfuncties
bekleed of bekleden die nog. De stich
ter was een Spanjaard.
