PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
PZC
MOGELIJK STEUN VOOR
ZEESCHEEPVAART
AOW en AWW
extra omhoog
G.s. vragen minister Westerterp terug
te komen op Baalhoek-verklaring
HEIIII JIIH81H
GEDEELTE GEM BOTLEK
DOOR BRAND VERWOEST
Nederlander zou
betrokken zijn
bij omkoping
volop
10merweer
m
EL HO BOETIEK
VREDESPLAN
VAN ALLON
Stemprocedure
ruilverkaveling
OVER NIET-PUBLICEREN TRAKTAAT VOOR ONDERTEKENING
Gs: „Publieke
inspraak van
Zeeland uit
onvoldoende"
HOOFDPUNTEN UIT DE
VERDRAGEN BAALH0EK
EN BOCHT VAN BATH
esterterp en dc
geheimzinnigheid
lljiiaorgong no. 13'
yerdag 7 |uni 1975
X»IB. UCXIS k.N LEE M.7I H>4
-T'UKLKlSKOKhl.N
jlolses en r-Miutrs
iTEEINi i.ELKE MODELLEN
LANG£ OLUT 61 MIDPn BW1
UPPORT WERKGROEP-VIERSEN STELT MAATREGELEN VOOR
WEST-TERSCHELLING: Passa oeul overvaren tijdens de start
giers van de veerboot 'Midsland' voor de Harlingcn-Tcrschelling-
kijken naar het zinkende jacht Harlingenrace. De bemanning, be-
'Rauzer'. Hel zeiljacht werd vrij- staande uit vl)f mannen en twee
dag door dé veerboot in de vaar- vrouwen, kon door de redding-
Tan onze parlementaire redactie)
50 HAAG De regering overweegt overheidssteun voor de
(jrierlandse zeescheepvaart. Uit een vrijdag gepubliceerd rap
id van de werkgroep-Viersen over de Nederlandse vloot blijkt,
•li de zeescheepvaart er in ons land slecht voorstaat. „Wij-
i of, en zo ja, in welke vorm wij in de begroting voor
tot steun zullen overgaan", zei minister-president Den
li vrijdag op zijn wekelijkse persconferentie. Hij kon nóg
dreggen aan welk bedrag de regering denkt.
msi onze weerkundige medewer
kt
Si! juaiweekeinde zal volop zo-
-si verlopen. Een groot ver-
ikÜ met het begin van de week,
ia dinsdag het kwik in Vlissin-
jn overdag niet boven negen
fken kwam en woensdagnacht
r, noordoost-Nederland bij de
jfMd nog drie graden vorst
;ni gemeten. Vandaag en zon-
mi het kwik in de meeste
rrindes tot rond oj boven 25
-lien stijgen. Dat zijn dan de
jen ie zomerse dagen van dit
li», Een sterk hogedrukgebied
■ut het centrum boven Duitsland
n luii-Scandina.vië bepaalt dit
mmneer met veel zon.
lil Mden-Fronkrijlc wordt 's
jrldicj! 20 graden bereikt. De-
mkans zal tot begin volgen-
ad: vrij klein blijven. Mocht
W hier tot een verspreide bui
«sb, dan zal de temperatuur
Wi op een normaal, zomers ni-
jatöjcen.
De werkgroep-Viersen wijst twee
oorzaken aan voor de verslechtering
van de toestand in de zeescheepvaart:
de veroudering van de vloot door de
snelle technologische ontwikkeling in
de jaren '60 en de internationale con
currentievervalsing door westerse zee
varende landen, die hun scheepvaart
buiten internationale afspraken om
financieel zeer actief gingen steu
nen. In Nederland bleef die overheids
steun uit.
In haar rapport ételt de werkgroep
vier maatregelen voor: vermindering
van de concurrentievervalsin g, bevor
dering van registratie in Nederland
(het tegengaan van „onder vreemde
vlag varen"), structuurverbetering
door vervanging van verouderde sche
pen en stimulering van de samenwer
king met ontwikkelingslanden. Door
het uitblijven van de overheidssteun
zijn steeds meer Nederlandse schepen
onder vreemde vlag gaanvaren. De
poging van de regering om dit tegen
te gaan door belastingfaciliteiten is
slechts ten dele gelukt.
Vervanging
werkgroep stelt een vervangings
programma voor dat in vijf j3ar tijd;
moet worden uitgevoerd. In de grote
vaart moeten alle schepen die ouder
zijn dan 16 jaar en de helft van de
vloot tussen- de 8 en 16 jaar oud,
worden vervangen door nieuwe sche
pen. Volgens berekeningen van de
werkgroep-Viersen is hiervoor een to-
I PROCENT PER 1 JULI
m onze parlementaire redac-
SN.HAAG Per 1 juli wor-
fe de aow- en aww-uitkerin-
smet 2 procent extra ver-
Het kabinet heeft hier-
besloten teneinde heide uit:
!'%n ongeveer op het niveau
- kt minimumloon te bren-
3- Dit minimumloon is in ver-
33 met de tijdelijke belasting-
'-•iging al eerder dit jaar ge-
De maatregel kost de
Êstkist in de tweede helft van
^jaar 130 miljoen gulden,
extra-verhoging komt hoven op
halfjaarlijkse aanpas-
5 uit Zeeland op de
ra's 2,4, 5, 6,7, 9 en 11.
sanen- en buitenlands
-&WS op de pagina's 1, 3
«13.
&di° en televisie op pafei-
327.
ieel nieuws op pagi-
329.
Söinde
"«dagkrant
17 -Politici zijn\ mij
gaan boeien", zegt ex-
staatssecretaris Glastra
Mn Loon tegen Tonny
Kfrn ioWn der Meulen;
De wedergeboorte van
ae Schouwse tram;
n meri uit de kerken;
21Rans Warren over de
herdrukte roman Vijf-
van Mercellius
Amants; De figuurtjes
Mn Dick BrunaConrad
Mn de Weetering oner
Wiet en dans in het
tinw I Ld Festival;
j, fP^'euLos, dammen;
schaken; her.ge-
sing, die ook op 1 juli zal ingaan. Het
zal de tweede extra stijging van dit
jaar zijn; de uitkeringen gingen op 1
april ook omhoog. Het kabinet streeft
er al enige tijd naar om de aow en
aww vast te koppelen aan het mini
mumloon. Volgens premier Den Uyl,
die de verhoging vrijdag tijdens een
onderbreking van het kabinetsberaad
aankondigde, heeft het kabinet eind
vorig jaar over deze materie aan de
SER een advies gevraagd. De SER
heeft echter nog geen uitsluitsel gege-
In vergelijking tot de bedragen per
1 april gaan de uitkeringen er per 1
juli als volgt uitzien:
VOOR DE AOW:
Gehuwde bejaarden: f943,- tot
f 977,50:
Ongehuwde bejaarden: f 665,50 tot
f 690,50.
VOOR DE AWW:
Weduwen met kinderen: f943,- tot
f977.50: -
Weduwen zonder kinderen: f 665,50 tot
f 690.50
Wezen tot 10 jaar: f 215,50 tot
f223:
Wezen van 10 tot 16 jaar: f 316,50 tot
Wezen van Iff tot 27 jaar: f 412,50 tot
f427,50.
tale investering nodig van 6 miljard
gulden. Vervanging van oude schepen
van de kleine handelsvaart gaat 800
miljoen kosten. Öp het ogenblik is op
een nog niet gekanaliseerde manier al
een vervanging van de vloot gaande.
Er zijn in totaal voor 2,5 miljard
gulden orders geplaatst.
Er zijn volgens de werkgroep drie
vormen van overheidssteun mogelijk.
Allereerst de rentesubsidie, waardoor
het rentepercentage voor de reder
wordt teruggebracht tot 6 procent.
Verder stelt de werkgroep een inves
teringspremie voor van 7 procent en
als laatste mogelijkheid suggereert de
werkgroep verhoging van de bestaan
de investeringsaftrek. De financiële, ge
volgen van het programma bedragen
voor de overheid bij rentesubsidie en
investeringspremie respectievelijk 410
miljoen en 360 miljoen in vijf.
jaar.
Volgens het rapport kunnen de pro
blemen van de scheepvaart met deze
steunmaatregelen voor de helft wor
den opgelost. De andere helft zou
door de reders zelf moeten worden
overbrugd door verdere rationalisatie,
versnelde structuurverbetering en
commerciële vindingrijkheid. De zee
scheepsvaart is een bron van werkgele
genheid voor ongeveer 28.000 Neder
landers.
TEL AVIV (UPI, AFP) De minister
van buitenlandse zaken van Israël, Yl-
gal Allon heeft vrijdag verklaard dat
hi.i een plan heeft opgesteld voor een
totale vrede fn het Midden-Oosten In
clusief de oplossing voor de Palestijn
se kwestie.
De minister maakte dit bekend in een
interview met het blad "Yedioth Ahro-
noth'.
Hij gaf in het gesprek geen nadere
details maar zei wel dat het plan on
der meer inhield dat Israël veel van
het veroverde Arkbische gebied
zou prijsgeven. Het was niet de bedoe
ling dat de vrede in het Midden-Oos
ten bereikt zou worden via interim
akkoorden.
Met het uitdunnen van de Israëlische
troepenmacht heeft men het publiek
in Israël willen laten zien dat er con-
cessies gedaan moeten worden om vre
de te scheppen in het Midden-Oosten.
Allon stelde nog dat de gebaren van
goede wil niet yan één kant moeten
komen en dat hij vao Egypte posi
tieve bijdragen verwachtte.
De Amerikaanse senaat heeft vrijdag
zijn goedkeuring gehecht aan voort
zetting van de Amerikaanse financiële
steun aan Israël ten behoeve van dë
aanschaf van wapens.
In een amendement op.een wetsont
werp voor de levering van Amerikaan
se wapens tot een bedrag van 25 mil
jard dollar stemde de senaat met 68
tegen 22 stemmen voor voortzetting
van de hulp aan Israël tot december
1977, hetgeen sommige tegenstanders
de opmerking ontlokte dat dit een kre
diet zonder eind was.
DEN HAAG (ANP) Pachters zullen
voortaan stemrecht hebben en de ano
nimiteit van de stemgerechtigden bij
ruilverkavelingen wordt, analoog aan
de regelen van de kieswet, zo goed mo
gelijk gewaarborgd.
De ministerraad besloot hiertoe vrij
dag door de goedkeuring van het door
de minister van landbouw en visserij
voorgedragen ontwerpbesluit, waarbij
uitvoering wordt gegeven aan de on
langs bij herziening van de ruilverka-
velingswet 1954 gewijzigde stemmings
procedure bij ruilverkavelingen.
ZEILJACHT OVERVAREN DOOR VEERBOOT NAAR TERSCHELLING
LEEUWARDEN (ANP) De Ter-
schellinger veerboot Midsland heeft
vrijdagmorgen een van de zeiljachten
die deelnemen aan dc Harlingen -
Terschelling-race overvaren. Het jacht,
de Ttauzer'; met zeven personen (vijf
mannen en twee vrouwen) aan boord,
zonk. De bemanning werd opgepikt
door de reddingboot Carlot die de
zeilers op hun tocht van Terschelling
naar Harlingen vergezelde. Persoonlij-1
ke ongevallen deden zich niet voor.
Het ongeval gebeurde vrijdagmorgen
om kwart over elf in het Schuitegat.
De veerboot had eerst al tien minuten
vertraging opgelopen om de uitvaren
de zeilboten vrij baan te geven. Daar
na voer de boot langzamer dan nor
maal de haven uit. In het vrij nauwe
Schuitegat kreeg de veerboot geen
voorrang van het laverende zeiljacht.
De veerboot liep geen noemenswaardi
ge averij op en kon verder normaal
het dienstprogramma afwerken.
Aan - de Harlingen - Terschelling-race
doen ongeveer 200 zeiljachten mee.' De
rijkspolitie te water van Harlingen
stelt een onderzoek in.
GEWONDE DOOR STEEKVLAM BIJ STOFEXPLOSIE
ROTTERDAM (ANP) Op het terrein van de Graan Elevator Maatschappij (GEM) aan de che-l
miehaven in het Botlekgebied bij Rotterdam heeft vrijdagavond een zware brand gewoed in het
transportsysteem van het bedrijf.
Door nog onbekende oorzaak ontstond
rond half acht vrijdagavond brand in
de transporttunnel, waarin op dat mo
ment een lading citruspallets vanuit
de stortpier naar het weeggebouw werd
vervoerd. De brand breidde zich vol
gens de brandweer snel uit naar het
weeggebouw en naar een deel van de
stortpier.
Bij de brand deden zich twee stofex
plosies voor, die gepaard gingen met
een enorme steekvlam. Hierbij raakte
één brandweerman licht gewond. Hij
werd naar het ziekenhuis overgebracht.
Om half elf hadden de brandweer
korpsen van Roozenburg en Rotterdam
de brand onder controle. Verwacht
werd toen dat het nablussen nog ge
ruime tijd in beslag zou nemen. Vol
gens de directie van de maatschappij
is de schade aanzienlijk. Begin vol
gende week zullen deskundigen kun
nen aangeven hoe lang het door de'
brand verwoeste gedeelte van het be
drijf buiten de produktie blijft en hoe
groot in geld uitgedrukt de scha
de is
Bij de GEM-vestiging in het Botlek-ge
bied wordt jaarlijks ongeveer 7 mil
joen ton granen en derivaten, die per
zeeschip worden aangevoerd, overge
slagen in lichters of tijdelijk opg<
gen. De GEM heeft nog een op- en
overslagbedrijf 'aan de Waalhaven in
Rotterdam en heeft er een in aanbouw
op de Maasvlakte.
MAANDAG PUBLIKATIE
NORTHROP-RAPPORT
WASHINGTON De Northrop-vliegtuigfabrieken hebben sinds
het begin van de jaren zeventig bijna 4,5 miljoen gulden aan
'commissie' betaald .Het geld werd ondergebracht op rekening
van een daartoe speciaal opgerichte maatschappij in Zwitser
land die 'Economische en Ontwikkelingsvennootschap' werd ge
noemd. Deze vennootschap, die geleid wordt door Andreas Fro-
riep, een advocaat in Zürich, had blijkbaar een blanco volmacht
om het geld naar eigen inzicht te besteden.
Volgens een rapport dat maandag; invloedrijke sleutelfiguren in West-Eu-
openbaar gemaakt zal worden door ropa en in andere delen van de we
de senaatscommissie die zich .met het j retd met het doel Northjop-straalja-
onderzoek naar deze omkopingsaffaire gers aan de man te brengen.
bezighoudt, benaderde de „Economi-
sche en Ontwikkelingsvennootschap*'Zie slot pagmr 3 kolom 4)
MIDDELBURG Gedeputeer
de staten van Zeeland hebben
minister Westerterp van verkeer
en waterstaat eind mei gevraagd
terug te komen op zijn verkla
ring, dat hij niet bereid is het
Baalhoektractaat te publiceren
vóór de ondertekening door de
regeringen van België en Neder
land. Het college zegt dat in ant
woord op vragen van de CDA-
statenleden H. Eversdijk, P. J.
Everaert en C. Balkenende.
Op de vraag of er met gs voldoende
overleg is geweest over de traktaat-
voorwaarden, zegt het college: „Wij
achten het vertrouwelijk overleg met
ons college over de traktaatsvoor-
waarden inzake het Baalhoekkanaal
voldoende. Wij zijn voorshands van
mening, dat dit overleg wel tot enig
resultaat zal kunnen leiden." Maar
men voegt daar aan toe: „De publieke
inspraak van Zeeland moet daarente
gen bepaald onvoldoende worden ge
acht".
Tegen die achtergrond laten gs de
statenleden weten bet te betreuren,
dat de minister het traktaat niet voor
de ondertekening wil .publiceren- Zij
verwijzen in dit opzicht naar de ver
klaring van de minister bij de behan
deling van de begroting van verkeer
en waterstaat begin mei 1975. ,tWe
betreuren dit, omdat ons bij onze
besprekingen op 14 februari met de
Nederlandse ooderhandelingsdelegati
inzake het Baalhoekkanaal (commis
sie-De Pous) geheimhouding werd op
gelegd." aldus gs. „Voorts, omdat op
dit moment de onderhandelingen
tussen Nederland en België zijn ook
nog niet afgesloten nog niet_ geheel
duidelijk is in hoeverre met de door
ons naar voren gebrachte Zeeuwse
belangen rekening gehouden zal (kun
nen) worden."
Bocht Bath
Bij dit punt vermelden gs nog, dat
het college bij de voorzitter van de
Nederlandse onderhandelingsdelegatie
Inzake het Baalhoekkanaal erop heb
ben aangedrongen te willen bevorde
ren, dat bepaalde relevante regelingen
uit het ontwerp-verdrag inzake de
bochtafsnijding bij Bath ons op een
zelfde wijze als het ontwerp-verdrag
inzake het Baalhoekkanaal zullen wor
den voorgelegd"- Gs. melden de sta
tenleden, dat zij de voorzitter van de
Zie slot pagina 7 kolom 4)
(Van een onzer redacteuren)
DEN' HAAG Wanneer mogelijk
nog voor het eind van deze
maand de Nederlandse en Belgi
sche onderhandelingsdelegaties
over de aanleg van het Baalhoek
kanaal en de afsnijding van de
Bocht van Bath in de W es ter-
schelde hun werkzaamheden offi
cieel zullen hebben afgerond, zul
len er o n tw erp-verd ra gen aan de
beide regeringen worden aange
boden, waarin naar wij verne
men onder meer de volgende
hoofdzaken zullen zijn geregeld:
Vestigingsvoorwaarden.
Alle
bijzondere premie- en siimule-
r.r.csregekr.ger. voor he: aan
trekken var. industrieën, die in
België afwijktn van wat in
Nederland geldt zullen niet
van toepassing mogen rijn op
het industriegebied (6000 hec
tares) op de linkeroever van
de Schelde bij Antwerpen. Het
punt 'harmonisatie van vesti
gingsvoorwaarden', waarover
(Zie slot pagina 7 kolom 2)
Jjantlijti
Zeeland hebben thans
oen duidelijke uitspraak
.C-fkL gedaan over het Baalhoek
traktaa- 7lJ zijn van mening
dat bij de totstandkoming
van het traktaat de publieke
inspraak van Zeeland onvoldoende tot
zijn recht ls gekomen. Weliswaar heb
ben gedeputeerden inzage gehad in
het concept, maar ze zijn tot geheim
houding verplicht, zodat zij mot hun
wetenschap geen discussie kunnen aan
gaan. Vandaar dat zij aan de minister
hebben gevraagd om op zijn geheim
houding terug te komen. We nemen
aan dat de staten van Zeeland met
voldoening van deze verklaring rillen
kennisnemen: ze geeft een duidelijk
standpunt dat zonder meer afwijkt
van dat van de bewindsman. Boven
dien maken gedeputeerden het hem ver
der onmogelijk om zich vanaf heden
op het Zeeuwse college te beroepen
als het gaat om de inspraak uit en van
deze provincie. Minister Westerterp en
zijn ambtenaren hebben daar namelijk
een handje van: wie ten departemente
informeert of het ontwerp-traktaat nu
eindelijk eens naar buiten komt, krijgt
steevast ten antwoord dat publikatie
vóór ondertekening niet in de bedoe
ling ligt. maar dat Zeeland wel In
spraak heeft gehad: De onderhande
lingsdelegatie heeft enige malen met
gedeputeerde staten gesproken". Dit
zelfde college stelt nu echter onverdro
ten vast we citeren letterlijk: De
publieke inspraak van Zeeland moet
bepaald onvoldoende worden geacht'.
Heel juist. De minister zal zich niet
meer achter gedeputeerden kunnen
verschuilen. Bovendien zeggen zij --
eveneens een belangrijk punt dat
zij niet weten in hoeverre hun vertrou
welijk beraad met de onderhandel ings-
delegatie tot resultaat heeft geleid. In
feite komt het. er op neer dat gedepu
teerden zij het langs een omweg
scherpe kritiek op de bewindsman uit
oefenen. Dat wordt nog eens onder
streept door hun verzoek aan de mi
nister de geheimhouding op -tó heffen.
Deze problematiek kan nog vanuit
een andere gezichtshoek worden
benaderd, namelijk vanuit de op
vatting van dit kabinet en minister
Westerterp maakt daarvan deel uit-
over de openbaarheid van regerings
stukken. Die opvatting is heel precies
bekend en gaat als we het goed zien
dwars In tegen de weigering van de
minister om het concept-traktaat vóór
de ondertekening onderwerp van pu
blieke discussie te doen zijn. Eind vo
rige maand is namelijk een wetsont
werp ingediend over de openbaarheid
van bestuur, een
voorstel waarvan
men mag aannemen
dat dit kabinet
nogmaals: inclusief
minister Westerteip
het gaarne tot wet verheven zal
zien. Wat ligt er nu meer voor de hand
dan toetsing van het beleid in deze
traktaatkwestie aan de normen van
het wetsontwerp - openbaarheid van
bestuur? Wel. in dit wetsvoorstel
wordt voorgeschreven dat een verzoek
om informatie aan de centrale over
heid moet worden ingewilligd, tenzij
er bepaalde duidelijk omschreven
bezwaren bestaan. Met andere
woorden: indien het vorige maand in
gediende wetsontwerp nu al wet zou
zijn. zou iedere burger zich tot de
minister van verkeer en waterstaat
kunnen wenden om inzage te verlan
gen van het bewuste ontwerp-traktaat
Op zijn beurt zou de minister dan
moeten nagaan of één van de bezwaren
in een ander artikel van de wet
genoemd van toepassing is. Welke
zijn nu deze bezwaren
Ze staan in artikel vier van het ont
werp. De eenheid van de kroon
(staatshoofd en minister) mag
niet in gevaar komen: het lijkt ons niet
in het geding bij ait Baalhoek-trak-
taat. De veiligheid van de staat mag
niet worden geschaad: evenmin aan de
orde. De informatie moet achterwege
blijven indien de goede betrekkingen
met andere landen in het geding zou
den komen. Is daar hier sprake var.
We kunnen ons niet voorstellen dat
die bij dit traktaat aan de orde zijn;
België kan moeilijk bezwaar maken
tegen voorpublikatie. want ook daar
zal de publieke opinie een vóórdiscus
sie op hoge prijs stellen, vooral wan
neer men in aanmerking neemt wat
tot nu toe over de inhoud van het
concept is uitgelekt. Voorts moet
volgens dit artikel vier van het wets
ontwerp-openbaarheid worden ge
dacht aan de 'economische en rinarv
ciële belangen van de staat en andere
publiekrechtelijke belangen'. Het lijkt
ons dat die juist met publikaUe zijn
gediend. Hetzelfde geld: inzake 'in
spectie, controle en toezicht door be
stuursorganen': het kan alleen maar
zinvol zijn voor alle betrokken be
stuursorganen dat zij zo vroeg moge
lijk op de hoogte zijn van de bepa
lingen van het traktaat. Blijven nog
twee beperkingen over uit het bewus
te artikel, maar die hebben te maken
met onder meer de persoonlijke le
venssfeer en onevenredige bevoorde
ling of benadeling en kunnen in ait
verband gevoeglijk buiten beschou
wing blijven. Conclusie: als het wets
ontwerp - openbaarheid van bestuur
thans wet zou zijn. was minister Wes-
terterp verplicht alle informatie te ge
ven over het thans zo geheime concept-
Baalhoektraktaat. He: komt ons voor
dat hij thans moeilijk voorbij kan
gaan aan het nieuwe verzoek van ge>-
deputeerde staten. Publikatie is drin-
gend noodzakelijk.
publikatie is ook daarom nodig om-
dat er steeds meer uitlekt over de
inhoud van het concept. Elders in
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1
