PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
SPOEDDEBAT OVER
SUBSIDIE WONING-
ONDERHOUD
Gevangenisstraf voor
f 25,- per dag afkopen
Gemiddelde grootte van 25 hectare
voor akkerbouwbedrijven te klein
Kamer achter verzoek DS'70
PRIJSSTIJGING GROTER: 1,2 PCT
Mariniers
VS naar
Thailand
de krant
van zeeland
fcinger
T oefsing
Cens;
Juur
Tweede nu
cleaire tijdperk
F 16 gaat ruim
zes miljoen dollar
kosten
Nederlandse hulp
aan Indonesië
wordt verminderd
MINISTER VAN DER STEE VAN LANDBOUW EN VISSERIJ:
Injectie voor
Belgische economie
218e jaargang no. 111
Woensdag 14 mei 1975
Kissinger: Ford bevoegd
tot militair optreden
WASHINGTON, TOKIO, PA
BUS (GPD, RTR, UPI) In
rstend met de entering van het
ae-rikaanse koopvaardijschip
jfsyaguez zullen 150 Amerikaan
se mariniers van de Amerikaan
se basis Subic Bay op de Filip
pijnen worden overgebracht naai
de Amerikaanse basis Utapao in
Thailand.
Dat is dinsdag vernomen van zegslie-
ós op het Pentagon. Een bataljon
rsr.te.-s op Okinawa is in staat van
n&ahesd gebracht. Het Japanse
jastareau Kyodo had eerder bericht
duizend mariniers op Okinawa
coteh'. hadden gekregen naar Thai-
fed ie gaan wegens het opbrengen
de Mayaguez door Cambodjaanse
y premier van Thailand, Kukrit Pra-
hJ. heelt verklaard dat Amerikaanse
bas in Thailand niet gebruikt mogen
wden vnor gewelddadige acties, ge-
tót op de vrijgave van de Mayaguez.
tóerikaanse verkenningsvliegtuigen
ontdekten gisteren dat de Mayaguez
Tooianker lag bij het eiland Koh Tang,
35 mijl uit de kust van Cambodja en
set zoals eerder gemeld was opge
bracht naar de haven Kompong Som.
Til Amerikaanse regeringskringen werd
ftóaavond laat vernomen, dat de
Mayaguez bezig was weg te varen van
hs eiland. Het was echter niet bekend
in welke lichting.
In Washington werd het voor anker
gaan van het schip bij Koh Tang ge
nen als oen politieke manoeuvre van
de Cambodjaanse regering om de mo
gelijkheid open te laten schip en be
manning op een gelegen ogenblik zon
de: geïBsrcrlies vrij te geven. In po-
feeie hingen in Washington werd ge
test! ca: 'rinen 24 uur duidelijk zal
--orcen veie weg de VS zullen kie
zen: de militaire of de diplomatieke,
fkescent Fori zei gisteren tegen een
oerdier dat hij 'een zeer moeilijke
Msing' te nemen had, wat erop zou
zunoen duiden dat, inderdaad nog
reeds militaire strafsancties worden
opwogen.
Da Amerikaanse minister van buiten-
•aase zaken, Henry Kissinger, ver
arde dinsdag dat president Ford
oevoegd is tot militair optreden over
gaan om de teruggave te bewerk-
Healgen ran het schip, „De Verenigde
Saien zullen niet tolereren dat hun
soepen in internationale wateren
*wöen lastig gevallen," aldus Kissin-
?L°j! sen, Persconferentie in Kansas
c-y. De minister zei dat de president
-j_ziu.<e gevallen zonder exploitatie toe
-filming ran 't congres tot maatre-
4-i=n aan overgaan. Kissinger voegde
«eerier aan toe dat de president
otffleg zal plegen met de volksverte-
Pwoordiging over wat hem te doen
als öe diplomatieke stappen om
ioopraardijschip terug te krijgen
=w«n mislukken. Ford wordt
j-./mrend op de hoogte gehouden
- verwikkelingen rond het schip.
™e'premler TenS Hsiao
.zei dinsdag in Parijs niets te
over een mogelijke bemiddeling
iS Si i" antW00Td °P vragen
^journalisten zei Teng dat China
SL do?n a!s de Verenigde
zouden besluiten militair op te
m Jf^n^nbodja om de
..Er is niets dat
uaa zou kunnen doen." aldus Teng.
•kSowjet-ünie heeft zich bereid
Mo«n,^0?tscheepse economische
MP aan de nmuwe regering in Zuid-
tSrT geven' 20 meldde het or-
4Wi- communistische partij in
Sowjer-üme, Prawda, dinsdag.
Eemenade heeft
er Qm t^mer toe0^egd. dat
wS?» zal plaatsvinden
va? de studiepro-
«md'inih»* un}vfrsiteiten, wel
«u déze lm sland komen
c Programma's, fpag. 3,
»i'S*Ss™rde
hnai- - lerooaen van een
Khe'°SreVZd00r een Iaram'
(pag. 11)
uit Zeeland op pagi-
^2.4,5,7,9.
tara-en buitenland op
P3»!» 3,11.17.
«P pagina 12 en 13.
o en tv op pagina 16.
r^oPwnomieoppagi.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Eén dag voordat op de gemeentehuizen in ons
land de aanvraag-formulieren zullen klaarliggen voor de subsidie
voor onderhoudskosten aan eigen huizen, zal de tweede kamer
vanmiddag een spoeddebat over de uitwerking van de regeling
houden. De interpellatie werd dinsdag aangevraagd door het
DS'70-kamerlid mevrouw Van Veenendaal. Volgens DS'70 zal de
uitwerking, waarvoor staatssecretaris Schaefer volkshuisves
ting) heeft gekozen, leiden tot een grote chaos.
AMSTERDAM Een 'verkeers
bord' dat aan duidelijkheid wei
nig te wensen overlaat ontdekte
de fotograaf in het hoofdstedelij
ke Vondelpark: in het deel, dat
de afgelopen jaren als groot open
lucht-hotel fungeerde staat nu dit
bord met Engelse tekst, die de
buitenlandse gasten duidelijk
maakt, dat overnachten er niet
meer bij is.
Aanvankelijk zou er morgen (15
mei) een vast aantal formulieren wor-
den verstrekt op de gemeentehuizen
aan eigenaars-bewoners, die voor sub
sidiëring van het opknappen van hun
huis in aanmerking willen komen.
Voor het krijgen van die formulieren
gold het „wie het eerst komt. wie het
eerst maalt", had de staatssecretaris
verklaard. Van dat systeem wordt nu
afgezien.
Er worden meer formulieren klaar-
STAATSSECRETARIS KONDIGT AAN:
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Staatssecretaris Glastra van Loon wil iedereen
die nog een gevangenisstraf moet uitzitten van korter dan twee
weken, de mogelijkheid bieden deze af te kopen voor 25,- per
dag. Ook de langer gestraften zullen tegen betaling van in totaal
350,- veertien dagen van hun straftijd mogen aftrekken. De
maatregel is bedoeld om de enorme achterstand bij de uitvoering
van de vonnissen enigszins in te lopen.
De .collectieve gratie" heeft betrek
king op alle lopende vonnissen
dat zijn vonnissen die niet onmid
dellijk na de voorlopige hechtenis
ten uitvoer worden gebracht die
vóór of op 1 januari 1975 onher
roepelijk zijn geworden. Wanneer
de maatregel in zal gaan, is nog
GLASTRA VAN LOON
niet precies bekend. Staatssecreta
ris Glastra vnn Loon wel eerst nog
advies vragen aan de rechterlijke
macht, wat ongeveer drie weken in
beslag neemt. Hij schat dat onge
veer 5000 mensen van het besluit
zeilen profiteren: 1500 met een
vonnis korter dan twee weken, en
3500 met een langere straf.
Op een persconferentie verklaarde de
bewindsman dinsdag dat de omzet
ting in geldboetes niet zomaar een
royaal gebaar van de overheid is.
maar een noodmaatregel om de
volstrekt onaanvaardbare achter
stand in de uitvoering van vonnis
sen te lijf te gaan. Op het ogenblik
moeten gestraften gemiddeld tien
tot elf maanden wachten voor zij
een oproep krijgen om hun straf te
komen uitzitten. De regering wil
dit nu terugbrengen tot zeven a
acht maanden.
Oorzaak van de achterstand is het
grote tekort aan personeel, gevolg
van de in 1972 ingezette herstructu
rering van het gevangeniswezen, en
de langere gemiddelde straftijd die
verrassenderwijs de laatste jaren
Zie slot pagina 3 kolom 3)
gelegd, maar de totale geldsom, die
volkshuisvesting voor deze financiële
steun opzij heeft gelegd (80 miljoen
gulden) blijft onveranderd.
Dat betekent dat bij het verstrek
ken van ae subsidie ae volgorde van
de aanvragen wordt aangehouden. Zo
dra de 80 miljoen op papier is uitge
geven aan de aanvragers, worden
geen verzoeken meer in behandeling
genomen. Volgens de regeling kan de
helft van de onderhoudskosten door
het rijk worden betaald, tot een maxi
mum van f 3000 per woning.
Verder behoeft men volgens het m:n-
nisterie de formulieren beslist niet
zelf op te ha'.en, men kan ook een
buurman of familieliid vragen een
formulier mee te nemen. Ook heef-
het ministerie desgevraagd verklaard
dat het niet nodig is dat bij het
aanvragen eigendomspapieren worden
overlegd.
Rotterdam
Rotterdam wil de bewoners van een
eigen huis een gelijke kans geven bij
de toekenning van de subsidie. Door
middel van loting zullen de formulie-i
ren aan de 'gelukkigen' worden tocge- j
stuurd. De stad heeft ongeveer dui
zend formulieren ter beschikking. De j
belangstelling is echter vele malen J
groter.
Om te voorkomen, dat de mensen
zich 's-ochtends vroeg voor het stad
huis staan te verdringen, heeft de
gemeente op het hoofdpostkantoor, de
secretarieën van de deelgemeenten en
de hulpsecretarieën een stembus neer
gezet. De aanmeldingen gaan hierin en
's-avonds worden de 'uitverkorenen'
getrokken. Binnen 24 uur krijgen zij
het fel begeerde formulier thuisge
stuurd. De gemeente vindt deze ma
nier van to wij zing van de door het|
ministerie uitgegeven subsidie-
ge de meest acceptabele.
WASHINGTON (AFP) Dp F-16
straaljager van General Dynamics, die
de Verenigde staten willen verkopen
aan de vier Europese landen die ge
zamenlijk hun Starfighters willen
vangen, gaat ruim zes miljoen dollar
per vliegtuig kosten.
Het Pentagon deelde dinsdag mee dat
het Amerikaanse congres was inge
licht over Amerikaanse voorstellen aan
Nederland, België, Noorwegen en De
nemarken om 348 toestellen aan te
schaffen voor een totaal bedrag van
2.119 miljoen dollar, ofwel 6.08 mil
joen dollar per vliegtuig. De Ameri
kaanse luchtmacht besloot in januari'
tot de aanschaf van de F-16.
In januari verklaarde de Amerikaanse
onderminister voor de luchtmacht,
Shrontz, in Brussel dat de F-16 'zonder
rekening te houden met inflatoire fac
toren' mogelijk bijna zes miljoen dol
lar zou gaan kosten. Dat bedrag was
al een derde hoger dan het eerder vast
gestelde streefbedrag van 4,6 miljoen
dollar. De Franse vliegtuigfabriek
sault heeft haar Mirages F1 M53,
andere kandidaat voor de opvolging
van de Starfig'nter, aangeboden voor
rond 5.3 miljoen dollar. De Franse re
gering beloofde in januari abnorma
le prijsstijgingen, bijvoorbeeld ten ge
volge van een scherpe inflatie, zelfs
voor haar rekening te zullen nemen.
AMSTERDAM (ANP) De Neder
landse ontwikkelingshulp voor Indone
sië wordt voor het nieuwe Indonesi
sche begrotingsjaar (1975/76) vermin
derd. Drt is dinsdagavond na afloop
van de tweedaagse conferentie van de
Intergouvernementele Groep inzake
Indonesië (IGGI) op een persconfe
rentie meegedeeld.
De vermindering van de Nederlandse
hulp bedraagt ongeveer een kwart.
DIT JAAR AL MET 4,2 PROCENT OMHOOG
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG De ontwikkeling van het consumptieprijspeil is
tot dusver niet gunstig. In de eerste vier maanden van dit jaar
zijn de prijzen al met 4,2 procent gestegen. In de laatste periode,
waarover het CBS dinsdag de ontwikkeling bekendmaakte (half
maar-half april) gingen de prijzen 1,2 procent omhoog. Het prijs
indexcijfer liep dit jaar in totaal op van 149 tot 154,6 punten.
Tekenend voor de tegenvallende I loopt. Deze vergelijking van twaalf
ontwikkeling is dat de zogenaamde maandsgemiddelden (tussen mei '74-
trendmatige prijsontwikkeling op- april '75 ten opzichte van mei '73-april
'74) toont een stijging aan van 10
naar 10,2 procent. Bij vergelijking van
het aprilcijfer 1974 met april 1975
komt een verschil van 10 procent
naar voren.
De tendens ligt dus tot dusver bo
ven die van de prognose van net
Centraal Plan Bureau, dat een con
sumptieprijsstijging in dit jaar van
8,5 procent aangeeft (9.6 in 19741.
De belangrijkste prijsstijgingen, die
het CBS noteerde tussen half maart
en half april was die voor kleding: 0,5
procent. Er wordt echter op gewezen
dat ditmaal de index geheel betrek
king heeft op het zomerpakket. De
index van. maart had nog betrekking
voor een deel op het winterpakket en
voor een deel op het zomerpak
ket.
Verder werden prijsstijgingen waar
genomen voor verse groenten en fruit,
vlees, zuivelprodukten, onderhoud van
woning, bloemen en planten, kraam-
verpleging, vakantietarieven in binnen-
en buitenland- auto's en briefport. De
genoteerde dalingen traden onder
meer op voor aardappelen, koffie en
margarine.
„AANTAL BEDRIJVEN
ZAL MOETEN
VERDWIJNEN"
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG „Ik kan niet ont
kennen, en dat wil ik ook niet,
dat er nogeen aantal akker
bouwbedrijven zal moeten ver
dwijnen. Hoe je het keert of
draait, er is gewoon een aantal
bedrijven waar men een deel
van zijn arbeid niet in kwijt kan.
Als je naar de Zeeuwse situatie
kijkt, zie je dat de gemiddelde
grootte van de zuivere akker
bouwbedrijven 25 hectare is.
Dat is te klein. Daar zit een stuk
verborgen werkloosheid in. We
zullen in ons beleid belangrijke
accentverschuivingen moeten
aanbrengen, die meer gericht
moeten zijn op de ontwikkeling
van het gezonde middenbedrijf".
Dat zegt minister A. van der
Stee van landbouw en visserij
in een vraaggesprek dat wij met
hem hadden over de situatie in
de landbouw, met name in het
zuidwestelijke kleigebied,
Naar de mening van de bewinds
man moet het beleid niet alleen ge
richt zijn op het treffen van maatre
gelen in de fiscale sfeer en op het
terrein van de sociale verzekeringen.
„Dat is niks nieuws. Op die terreinen
moeten wijzigingen worden aange
bracht. Maar het is vooral nodig in dei
structuurpolitiek nieuwe accenten te
leggen. Aan het middenbedrijf moei.
door subsidies, via cultuurtechnische
werken, via bijdragen voor verbete
ring van bedrijfsgebouwen en al dat
soort dingen, meer steun worden ge
geven om het te kunnen laten mee
gaan in een wat geleidelijker ontwik
keling. Dat is geen revolutie. Het is
wel essentieel. Als je de situatie in
Zuidwest-Nederland bekijkt, dan kom
je tot geen andere conclusie, dat zelfs
al zou hel fiscale regime een stuk
beter zijn. dat voor een aantal bedrij
ven toch geen zoden aan de dijk zou
zetten".
„Er blijft een categorie waarvan je
moet zeggen dat er geen toekomst
meer in zit. Het klinkt cru en cynisch,
maar als je het reëel bekijkt, kun je
niet van de maatschappij verwachten
dat iemand een inkomen gegaran
deerd wordt als eigenlijk zijn maat
schappelijke functie niet meer ge
waardeerd wordt. Het kuipersam
bacht is uitgestorven omdat er op een
gegeven moment geen behoefte meer
aan was. Je kunt dat niet helemaal
vergelijken met het landbouwbedrijf,
maar ik bedoel ermee dat je je niet
helemaal kunt onttrekken aan noodza
kelijke aanpassing. Dat mag natuur
lijk niet a-sociaal gebeuren. Het moet
in redelijkheid. Het stuit mij tegen de
borst tegen een man van 50 te zeggen
dat hij eruit moet. In bedrijfsbeëindi
ging op termijn zijn voor die man
mogelijkheden te scheppen"
Omvang
Op de vraag welke omvang het
middenbedrijf moet hebben om ook,
in de toekomst gezond te kunnen
draaien, zegt ae minister: „In hecta
res is dat moeilijk uit te drukken. Wel
werken met standaardbedrijfseenhe-j
den. Een man die op het ogenblik I
werkt met 113 stanaaardbedrijfseen-l
heden heeft volledige werkgelegen-!
heid. Ik vind het moeilijk om expli
ciet te stellen hoe groot het gemiddel
de bedrijf moet zijn. Het gemiddelde1
dat zonder meer te stellen. Het moet
geen slogan worden die een eigen
leven gaat leiden".
Volgens de bewindsman kan men.
als men zich afvraagt op welke ma
nier het beleid gevoerd moet worden,
in wezen twee kanten op redeneren.
,Je kunt zeggen: „de boer is een
zelfstandige ondernemer, en als alle
ondernemersrisico's tegelijk komen,
dan is dat zijn zaak". Je kunt ook de
heel andere kant op redeneren en
uitgaan van een gegarandeerd inko
men. Als her hem heel goed gaat.
moet hij ook wel een heel stuk van
zijn inkomen afstaan. De boer word:
dan eer. soort staatsambtenaar. Je
kunt ook tussen die twee redenerin
gen in gaan zitten. Dat hebben wij
gesteld in de nota van augustus vorig
jaar. We blijven van mening dat het
inkomen van de boer in principe uit
de markt moet komen. Maar als wer
kelijk alles tegenzit, dan is er een
hoop voor te zeggen met inkomen-
Zie slot pagina 7 kolom 5
Hei
t
)jantlijn
[enry Kissinger heeft er
deze week op gewezen
d^t de toeneming van het
fferffd aantal 'atomaire mogend-
heden' hij noemde met
name India de kans op
een conflict met kernwa
pens vergroot. Geen nieuw probleem:
al Jaren geleden hebben vooraanstaan
de atoomgeleerden op de grote com
plicaties van een dergelijke situatie
gewezen, maar zolang die niet ln feite
aanwezig was had men neiging om de
gevaren weg te schuiven naar de toe
komst. Sinds India echter over een
atoomwapen beschikt, beheerst deze
problematiek meer en meer de inter
nationale discussies over ontwapening.
Nu een Amerikaans minister van bui
tenlandse zaken ln het openbaar dit
onderwerp aan de orde heeft gesteld,
wijst dat er op dat men zich ernstig
zorgen begint te maken: men kan deze
zaak niet langer meer wegwuiven
naar de toekomst. De experts, die ln
Genève onderhandelen over de ontwa
pening, hebben voor dit nieuw-bereikte
stadium een fraaie naam bedacht: het
tweede nucleaire tijdperk Met her
eerste wordt dan de periode bedoeld
waarin alleen de Verenigde Staten en
Sowjet-Rusland over atoomwapens be
schikten, een betrekkelijk veilige si
tuatie omdat toen sprake was van een
atomair machtsevenwicht. Die periode
is echter definitief voorbij.
De bekende columnist James Heston
heeft deze week in de Internatio
nal Herald Tribune een aantal gege
vens gepubliceerd, afkomstig van de
leider van de Amerikaanse delegatie
in Genève, Fred C. Ikle. Deze deskun
dige heeft berekend dat er binnen
twintig jaar genoeg splijtbaar materi
aal over de hele wereld verdeeld zal
zijn om er rond twintigduizend atoom
bommen van te maken. Voor Ikle is
nu niet alleen de
vraag aan de orde
hoe een stelsel kan
worden opgezet om
regeringen en on
dernemingen te con
troleren, maar ook hoe voorkomen
moet worden dat dit materiaal in han
den komt van bijvoorbeeld politieke
fanatici en misdadigers. Tussen sta
ten kan men regels opstellen en kan
men rekening houden met bepaalde
verwachtingen. Vóórdat een regering
tot een atomaire aanval beslui-, zal zij
immers overwegen wat daarop het ant
woord zal zijn. Alleen al de mogelijke
afschrikking van dit antwoord kan de
bewuste regering verhinderen om al*
eerste atoomwapens te gebruiken.
Maar dit systeem van evenwicht be
staat niet wanneer (bijvoorbeeld) vast
besloten maar tevens wanhopige lie
den uit vluchtelingenkampen met een
atoombom zouden gaan werken. De
verwarring na een dergelijke aanval
zou enorm groot zijn: er zou onzeker
heid bestaan over de vraag of er wel
licht tóch een andere staat in het ge
ding is, een onzekerheid die weer tot
verkeerde beslissingen aanleiding kan
geven met alle gevolgen vandien, in
het ergste geval een atomair wereld
conflict. Maar ook indien het zover
niet zou komen kunnen er onhoudba
re situaties ontstaan: bijvoorbeeld
chantage met behulp van atoomwa
pens. Gijzelingszaken van de afgelo
pen jaren hebben aangetoond dat po
litieke desperado's slechts één ethiek
kennen: die van hun eigen gelijk.
Ikle heeft er in het hier geciteerde
betoog op gewezen dat drievijfde
van de huidige wereldbevolking nog
niet was geboren toen de eerste kern
explosie plaats greep. Er is een gene
ratie opgegroeid die heeft leren leven
met de bom. het is een deel van het.
bestaan geworden, zij het zodanig dat
'men er het grootste deel van de tijd
niet aan denkt'. Helemaal waar is dat
naar ons gevoel niet: in West-Europa
wordt herhaaldelijk geprotesteerd te
gen de ontwikkeling van me: name
kerncentrales. Wel is echter de grote
hausse in anti-atoombomdemonstra
ties voorbij: het is al bijna twintig
jaar geleden dat in Engeland de grote
protestmarsen begonnen naar het Brit
se atoomcentrum Aldermaston. In die
tijd ook werd het anti-atoombom-sym-
dooI ontworpen: de Engelse ontwer
per Gerald Holton kwam er mee voor
de dag in 1958. De vraag is overigens
of men moet terugverlangen naar der
gelijke demonstraties: te -.-aak zijn het
machteloze uitingen die weinig effect
sorteren in de politieke machtscen
tra. Men zou Ln het tweede nucleaire
tijdperk op een andere manier met.
de bom dienen te leven: bewuster en
voortdurend rekening houdend met
haar aanwezigheid. Dit tweede tijd
perk vergt vooral internationale sa
menwerking. tussen staten, tussen be
drijven, tussen burgers. Het eist ver
zaking van nationale hoogmoed op al
lerlei gebied. Meer aan ooit moet
worden gepoogd internationale orga
nisaties EEG. NAVO, om er enkele
te noemen beter geschikt te maken
om de haast onmeetbare eisen van het
tweede atoomtijdperk aan te kunnen.
Misschien wijzen de opmerkingen van
Kissinger er op dat men in de inter
nationale politiek zch scherper van
deze eisen bewust gaat worden.
BRUSSEL (ANP) Het Belgische
sociaal-economisch kernkabinet" heeft
besloten de Belgische economie een
injectie te geven van 700 miljoen
gulden- Het is een maatregel in het
kader van de werkloosheidsbestrij
ding.
Het parlement zal goedkeuring wor
den gevraagd de leningsmogelijkheden
van de Belgische spoorwegen met 559
miljoen gulden te verhogen.