WANDKLEDEN VAN
YVONNE VERTELLEN
EEN VERHAAL
EERSTE ARRESTANTEN
NIEUWMARKT BERECHT
SCHIPHOL HEEFT EEN
NIEUWE ALARMREGELING
kort
m\
II
hoort
z^&3t O,
OnscMdis
binnen
en
ëffl
ind
Ford naar Brussel
Vrees voor verbod
wipschieten
„ANDERS LESGEVEN OPLOSSING
VOOR PROBLEMEN VAN MAVO-3'
ZATERDAG 19 APRIL 1975
PROVINCIALE ZEEUV/SE COURANT
Het stond rond Pasen als klein berichtje in de krant, de
Australische mevrouw Y. van den Boog die in Middelburg
woont exposeert, uniek voor Europa, een aantal wandde
coraties, voorstellende mythologische uitbeeldingen van de
Australische oerbewoners. Nu staan er zoveel berichten in de
krant, dus misschien was u het tien minuten later alweer ver
geten. Voor die vergeetachtigen heb ik dat bericht bewaard.
En ik ben even gaan kijken wie er achter dat bericht schuil
gaat.
Die mevrouw Yvonne van den niks anders gedaan dan ach aan
Boog is sinds 1966 een Middel- te passen aan steeds weer nieuwe
burgse. situaties. Dat blijkt wel uit haar
Ben hardnekkig accent, dat overi- levensverhaal dat enkele jaren ge-
gens niet onplezierig in de oren leden breeduit werd afgedrukt, in
Hinkt en haar zelfs nog een tik- het damesblad Ldbelle, een ver
keltje charmanter maakt, herin- haal waarin het avontuurlijke be-
nert aan een buitenlandse af- staan doorklink van een oorlogs
komst. Mevouw Van den Boog bruidje dat midden in de witte-
spreekt voortreffelijk Nederlands. brooosweken al werd gestoord
Ze heeft zich aardig weten aan te door het bericht dat haar Hol-
passen aan haar nieuwe woonsi- landse echtgenoot, die ze in haar
tuatie, maar wat wilt u; deze geboortestad Melbourne had le-
vrouw heeft in haar leven bijna ren kennen, militaire verplichtin
gen had te vervullen op Biak.
9 Een van de doeken met mytho- Het was haar eerste nieuwe
logische uitbeeldingen. woonplaats. Er zouden er nog
door
jacques
cats
vele andere volgen. Yvonne
zwierf met haar man die bij de
marine werkte de halve wereld
rond, maar Australië kon zij niet
vergeten. Want behalve dat er de
familiebanden waren die haar
met aan Australië vast klinken
was het de geschiedenis yan d:t
werelddeel die haar mateloos
boeide. En dan met name de
geschiedenis van de Aborignes.
een naam die wordt gevomd
door de woorden ab origine wat
'van de oorsprong af" betekent,
en waarmee de oerbewoners van
Autralië worden omschreven. Ze
had er veel van gehoord van
haar vader die veel m de binnen
landen van Australië kwam en
haar als kind al de verhalen
vertelde van de godsdienst en
wereldbeschouwing van die eer
ste bewoneis van dit stukje aard
kloot.
Die mythes begonnen Yvonne zo
te boeien, dat zij de verhalen
ging opschrijven- 7e maakte er
zelfs schetsjes van. En ze ging
met nimmer aflatende ijver ver
der ,mefc het verzamelen van gege
vens over dieeerste bewoners.
Die kennis bracht, ze. mét teen
blijvende heimwee naar Australië
mee naar Nederland.
En tenslotte in Middelburg, waar
ze tijdens een ernstig ziekbed
werd geïnspireerd tot een kunst
uiting die uniek is te noemen.
Yvonne besloot namelijk om
een aantal van die mythen te
gaan uitbeelden op wandkleden.
Op doek schetste ze voorstellin
gen en die begon ze in te vullen
met draadjes, alpjes en kraaltjs.
En zo groeiden er onder haar
handen taferelen van goedaardige
geesten, van zielen van de dood.
van boze tovenaars en van reu-
seslangen. die bij bepaalde, stam
men de functie hadden van de
boemannen van de kinde
ren.
In die korte tijd dat Yvonne zich
bezig houdt met deze vorm van
creativiteit is ze een beetje beze
ten geworden van deze bezigheid.
„Ik heb een bepaalde drang", zegt
ze. „Dan moet. ik iets doen En
ze vertelt dat ze soms midden in
de nacht opstaat om even een
aantekening of sohetsje te maken
voor weer een nieuwe creatie.
Per dag vult ze momenteel ge
middeld acht uren met deze hob
by die haar niet meer loslaat.
EMndéloös priegelwèrk" is het.
want de /-kralen waarmee ze-
tverkt zijn pietepeuterig van af
meting. Haar man mag dan ook
at lijd assisteren om de draad
door het miniseullkleine oogje
Mevrouw Yvonne van den Boog
aan haar werktafel.
van de naald te halen. Maar dan
begint het eigenlijke werk pas. In
de voorstelling die op deze pagina
staat afgedrukt staat een man
nenfiguur afgebeeld, waarin maar
liest elfduizend van die kleine
kraaltjes zijn verwerkt. En dan
betreft het hier nog maar een
klein doekje!
Nog tijdens mevrouw Van den
Boog's expositie in yiissingen
kreeg zij het verzoek om haar
werk in Den Haag tentoon te
stellen. De Australische Middel
burgse is zeer verguld met deze
uitnodiging. En ze is blij dat ze
haar vergaarde kennis over die
ppi-ste bewoners van liaar geboor
teland in wandkleden kan uitbeel
den. „Zoals wij een bijbel
hebben met het scheppeingsver-
haal zo hadden die Abortigines
nok hun denkbeelden over allerlei
raken. Alles had voor hen een
speciale functie. Dat was bun ge
loof", vertelt mevrouw Va«v -den
Boog. Zij draagt dat geloof nu
verder uit. In haar wandkleden.
Misschien horen wc straks nog
wel eens meer van haar. Want
laar kunstuiting Is en blijft
4
■Ay*
A
Heeft u ze ook al gezien'' Die
dames in Ar Zeeuwse kleder
dracht. die zowel een bromfiets
helm dragen als een kapje"! Ik
wel. En ik moet zeggen, dat het
geen gezicht is Die helm staat
dan wat naar achteren en dan zie
je daar nel nog een streep kanten
muts bovenuit komen. Inderdaad
wal u zegt- je weet werkelijk niet
wat je ziet. Ik vraag mr trouwens
af of zo'n helm. op deze manier
gedragen, nog de functie kan heb
ben. waar het hoofddeksel uitrin
delijk voor bedoeld ts. Want die
mevrouw die over haar kapje
heen nog een helm wil dragen,
neemt daarvoor natuurlijk een
exemplaar dal kaar kilometers te
groot is. want anders krijg je dal
kant er allemaal niet onder ge
frommeld. Maar ja, als je toch
wilt blijven brommen als vrouw
in dracht wil je v>el wat conces
sies doen. Maar of dit nu de juis
te oplossing is. is een tweede.
Overigens las ik over die hele.
helmaffaire en die Zeeuwse kle
derdracht onlangs nog een bijdra
ge in het Zeeuws Tijdschrift,
waarin medewerker Kees Cljsouw
met de volgende suggestie op de
proppen komt:
..Misschien kan een drachtgevoeli-
ge valhelmfabrikant tegelijk een
voorraad Zeeuwse kappen inslaan,
daarin de valhelm inbouwen en-
ze als "Valhelm Walcheren'. 'Val
helm Zuid-Beveland-katholiek' en
'Valhelm Axel' op de markt bren
gen".
In een boek onder de t-tel Ge
nees uzelf met wijn' waarvan een
Engelse vertaling is verschenen
schrijft de Franse dokter J. P.
Maury wijn voor als allesgenezer.
Hij beveelt een soeplepel rode
wijn per dag vanaf vier jaar aan
voor het weghouden van de kin
derziekten.
Daarna helpen enkele glazen
champagne legen verhoging en
een Bourgogne of Beaujolais met
kaneel, suiker en citroen tegen
een schorre keel
Volgens dr. Maury doen vier gla
zen witte Bordeaux per dag
bloedarmoede verdwijnen en
houdt men door C.ötes du RhOne
dc griep bvilT. de deur.
Te hoog cholesterolgehalte be
strijdt men met alternerende da
gelijkse doses Medoc en rode CA-
tes dc Provence, eczeem 'ver
drinkt' in witte wijn en can jicht
raakt men af mei Sancerre of
Provencaalse vin rosé.
Is men geneigd seksueel wat hard
van stapel te lopen dan remmen
rode wijnen af. In hel andere ge
val zijn witte aan te bevelen.
Kom je druir als EIIBO'ers te
rug van een vermoeiende examen-
dag en dan wordt je daar in Mid
delburg ineens geconfronteerd
met een van de grondregels van
de hulpverlening: voorkom onge
vallen en let op gevaar voor uzelf,
voor anderen en slachtoffers.
Na op het Middelburgse perron
uit dc trein te zijn gestapt ont
dekte het drietal tot hun grote
schrik dat terwijl de trein zich
weer in beweging had gezet, een
dame op leeftijd nog bezig vis
om zoals veel ouderen doen. ach
terwaarts stappend de trein te ver
laten.
Een van de EHBO-siers. me
vrouw Voerman uil Koudekerke.
rende met de optrekkende trein
mee en drukte de dame die op de
treeplank stond en met haar slok
tussen de inmiddels weer gesloten
schuifdeuren klem zat, tegen, de
trein aan. zodat ze. niet tussen
treinstel en perron zou vallen. De.
andere twee EIIBO'ers. mevrouw
Rietveld en de heer Eggers. deden
ondertussen verwoede pogingen
om dc aandacht van passagiers te
trekken en hen te bewegen aan
de noodrem te trekken. Kordaat
optreden van die drie EIIBO'ers
heelt toen een hoop ellende kun
nen voorkomen.
Vindt u ook niet dat dit op'reden
een complimentje v:aard ts. zo
vroeg me gisteren een mevouw
die het allemaal had zien gebeu
ren. Ik vind dat die mevrouw ge
lijk heeft.
Eindelijk weer eens een zon netje, hetgeen ook in Artis zijn
uitwerking niet mist.
Actiegroepen: „Partijdigheid en insinuaties bij rechter"
AMSTERDAM De eerste van acht gearresteerden tijdens de
Nieuwmarktrellen, die op 24 maart zijn ontstaan rond de sloop
van woningen ten behoeve van de metro, is vrijdagmorgen door
de politierechter mr. G. H. Nomes conform de eis veroordeeld
tot tien weken gevangenisstraf met aftrek van vijf weken en een
proeftijd van drie jaar. Dit betekent dat- de 25-jarige student psy
chologie J. D. op 28 april zal vrijkomen. De officier van justitie,
mr. P. H. von Meyenfeldt-, achtte openlijke geweldpleging tegen
de politie en het politiematerieel door met stenen en andere voor
werpen te gooien, bewezen.
De verdachte ontkende met stenen te
hebben gegooid. HIJ was in de namld.
dig met vrienden naar de Nieuw
marktbuurt gegaan. De vrienden, die
als getuigen a décharge werden ge
hoord, zeiden niets ongewoons te heb
ben opgemerkt in het gedrag van .1.
D. Deze vertelde de politierechter dat
hij naar de Nieuwmarktbuurt was
gegaan om mensen te observeren, spe
ciaal in de buurt van peütieafzcttin-
gen. Toen hij over de zandvlakte, tus
sen Dlibstraat en Antonic Brceslraat
iiep, zag hij een ketting op de grond
liggen, die hij opraapte en later in
rijn stak zat. Hij wist niet dat dit een
zogenaamde knevelketting was. die
door een politieman was verloren.
Kort daarop werd hi.j gearresteerd.
De raadsman, mr. W. van Bennekom.
achtte niet veel bewijzen aanwezig en
wees de politierechter op het feit dat
zijn cliënt op buitengewoon agressieve
wijze is geslagen en geschopt na zijn
arrestatie. De politierechter wilde hier
verder niets over horen.
Toen de raadsman zijn cliënt; 24 uur
na zijn aanhouding sprak, waren lin-
ieroog en rechterhand opgezwollen.
Verdachte is nooit betrokken geweest
Mj Nieutvmarkl,-acties, aldus de raads
man. „Hij is door een operatie aa,n
een nekwervel bovendien niet üi staat;
mot stenen te gooien, omdat hij de
terugslag van de worp niet verdraagt.
Mlja cliënt is onschuldig", concludeer
de de raadsman, „en hij heeft drin-
send medische hulp nodig".
;cre straffen
Ijlere straffen kregen de 21-jarige
'tudent wijsbegeerte G. van C. uit
unstelveen en de 25-jarige psycho-
bartin .1. uit Utrecht. Over-
omstig de eis veroordeelde mr
Aftrek '!Cn t0t ('r'e maanden met
De28-jarige semi-arts Saskia G. van A.
oe.-.ende in de ochtend van 24 maart, op
nViiïï!UWI?arkt een steen naar een
gent hebben geworpen. Ver
dachte zei dat ze door de gebeurtenis
sen op en rond de Nieuwmarkt over
stuur was geraakt. Rekening houdend
met de omstandigheden eiste de offi
cier zes weken gevangenisstraf met-
aftrek van de bijna vier weken voor
arrest. De politierechter vonniste con
form deze eis.
Een gevangenisstraf van zes weken
met. aftrek werd ook opgelegd aan
haar echtgenoot, de 24-jarige in Portu
gal geboren student architectuur Ma-
wel G. De Portugees zei dat hij wak
ker was geworden door traangas. „Ik
had angst Om foto's te maken en
mijn vrouw te zoeken ging ik naar
buiten Toen ik zag dat zij door de
politie werd opgepakt en geslagen ben
ik haar te hulp gekomen en ook
gearresteerd."
Stenen gegooii
De volgende verdachte, de 23-jarige
student sociale academie Kees L. uit
Amsterdam, gaf toe dat hij enkele
stenen en een fles naar een waterwer
per had gegooid. De eis was drie
maanden gevangenisstraf met aftrek.
De politierechter vonniste conform.
Vervolgens stond de 18-.jarige kantoor
bediende Everhart R, uit Amsterdam-
noorcl terecht. Hij bekende met vele
anderen stenen naar het politiecordon
te hebben gegooid. De politierechter
veroordeelde hem tot drie maanden
met aftrek, waarvan twee maanden
voorwaardelijk.
De laatste verdachte was de 23-jarige
röntgen-fotograaf Herald van den H.
O. die volgens de dagvaarding uit zijn
kraak woning in de Nieuwmarktbuurt
een steen naar politemannen op
straat had gegooid. Volgens de foto
graaf waren het slechts kluiten aarde
geweest. De officier achtte openlijke
geweldpleging bewezen en eiste drie
maanden met aftrek. De politierechter
legde hem een gevangenisstraf van
drie maanden met aftrek, waarvan
een maand voorwaardelijk op.
Poging doodslag
Bi.j de behandeling van de zaak bleek,
dat dc politie Van den If. O. er van
verdenkt dat hij de bestuurder is ge
weest van een vrachtwagentje, dat in
de Nieuwmarktbuurt door liet politie-
cordon was gebroken. Mogelijk moet
hij daarom nog terecht staan wegens
poging tot doodnlag op een of nieer
agenten.
De gezamenlijke actiegroepen Nieuw
markt. hebben de vonnissen vrijdag
avond 'een trap in de rug van de
actiegroepen en een extra straf voor
de buurt' genoemd. ..De processen
voltrokken zich in een sfeer van par
tijdigheid en insinuaties van de kant
van politierechter mr. G. H. Nomes
en wij menen dat de uitspraken meer
gebaseerd zijn op politieke motieven
dan feiten en erop zijn gericht het
verzet van de buurtgroepen te breken.
Hierdoor krijgt het gewelddadig op
treden van de politie op 24 maart het.
fiat van de justitie. De snelrechter
veegde met zijn uitspraken alle getui
genverklaringen a décharge van tafel
en wij verwachten van de behandeling
van meer dan 135 aanklachten tegen
het politie-optreden dan ook een even
grote mate van partijdigheid
AMSTERDAM In Amsterdam
werd gisteren een solidariteitsbe-
toging gehouden voor het. Amster
damse gerechtsgebouw voor
eerste zeven verdachten, die. bij de
ontruiming van dr. Nieuwmarkt
buurt op 24 maart werden gear
resteerd.
BRUSSEL (RTR, AP) President
Ford komt eind mei naar Brussel
voor de topconferentie van de NAVO,
zo is vrijdag officieel bekendgemaakt.
De topconferentie, waaraan zal wor
den deelgenomen door de staats- en!
of regeringshoofden van de lidstaten'
van de NAVO vindt plaats op 29 en 30
mei.
Frankrijk heeft al weten dat nochl
premier Chirac noch president Gi-1
scard dTSstaing de topconferentie zul-j
len bijwonen.
Staatssecretaris Veerman:
DEN HAAG (ANP) Er heerst grote!
bezorgdheid onder de traditionele]
schuttersgilden en schutterijen en an
dere beoefenaren van hel wipschieten!
in Nederland. Aldus het tweede-kamer
lid Cornelinsen (kvp) in vrijdag aan secretaris Veerman van Onder
minister mevrouw Vnrrink van volks
gezondheid en milieuhygiëne gestelde
schriftelijke vragen.
De vrees bestaat, dat. beslissingen van
de hoofdinspecteur.directeur van de
arbeid te Maatricht en de directeur-
generaal voor de milieuh-giëne. in het
kader van de hinderwet., het wipschie
ten in de toekomst onmogelijk wordt.
Blijkbaar, aldus het kamerlid, voldoen
de nu bestaande algemene voorwaar
den voor schietinrichtingen niet meer
aan de veiligheidseisen en is er een
levensgevaarlijke situatie ontstaan.
DEN HAAG CANP Staats
wijs en wetenschappen deelt de
overtuiging van de pedagogische
centra, dat er nieuwe methoden
zijn te ontwikkelen, waarmee be
langrijke knelpunten in het ma-
vo-3 kunnen worden opgeheven.
Er kan naar worden gestreefd
de leerstof anders aan te bie
den om toch een gelijkwaardig
VOOR HULP BIJ VLIEGTUIGRAMPEN
SCHIPHOL De luchthaven Schiphol heeft een nieuwe alarm
regeling ontworpen voor vliegtuigrampen binnen een straal van
circa 10 kilometer. De regeling is vernieuwd aan de hand van de
hulpverlening bij de recente rampen elders en vooral de ervarin
gen van 3 maart vorig jaar, toen Schiphol werd verrast met de
komst van een gekaapt Brits vliegtuig dat na de landing in brand
werd géstoken.
Schiphol is voor de nieuwe alarmre
geling uitgegaan van het verongeluk,
ken van een volle Boeing-747 (circa
340 inzittenden), in de landing of kort
na vertrek. Berekeningen hebben uil
gewezen dat in zo'n situatie moet
worden gerekend met een groot aan
tal doden, ongeveer 140 gewonden en
een klein aantal ongedeerd en. Van de
gewonden is 10 procent zo ernstig
gewond dat ze bij het vervoer naar
het ziekenhuis vrijwel zeker zouden
overlijden.
Ongeveer driekwart wordt als licht
gewond beschouwd, wat inhoudt dat
onderbenen armen en polsen gebro
ken zullen zijn. Zij krijgen allen eer
ste hulp van (Schiphol zelf of in
daartoe geschikte zalen in de omlig
gende gemeenten- Met 24 ziekenhuizen
in de omgeving van Schiphol bestaan
regelingen voor de opnamevanzulke
slachtoffers- waartoe desnoods ruimte
wordt gemaakt door aanwezige pa
tiënten naar huis te sturen.
Een belangrijke taak krijgen de
drie ziekenhuizen in Amsterdam-West-
het ziekenhuis in Beverwijk dat een
brandwondencentrum heeft, en het
Academisch ziekenhuis in Leiden,
waar slachtoffer» met ernstig letsel
aan schedel, hersenen, wervels of hals
kunnen worden behandeld. Voor het
vervoer van de gewonden zijn 30
ambulances beschikbaar, voorts een
aantal busjes en eventueel een tou
ringcar.
niveau van kennen en kunnen te
bereiken, dat in het bestaande
onderwijs wordt beoogd en ver
wezenlijkt.
De mavo-3 problemen betreffen de
inhoud van de opleiding en de door
stromingsmogelijkheden. Vóór de op
lossing ervan is een project opgezet.
Binnenkort, zullen scholen worden ge
vraagd aan dit mavo-project dee'. »e
nemen. Een stuurgroep is onlangs
door dr. Veerman ingesteld. Het. expe
riment geldt uitdrukkelijk de knelpun
ten in het fungerend onderwijs. Door
differentiatie van vakkenkeuze en
door andere manieren voor het lesge
ven zal het mavo toch diplomagericht
zijn. aldus de bewindsman desge
vraagd.
Hij legde er de nadruk op. dat bet
de bedoeling is. dat er één volwaardig
diploma zal zijn met verscheidenheid
aan vakken en niveau en me: com
plete mogelijkheden voor doorstro
ming voor gediplomeerden met ba-
paalde vakkenpakketten. In de oozes
is voorzien, da: de resultaten van"het
project over zes jaar op alle mavo-
opleidingen kunnen worden toegepast-
Dit houd: in. da: dan de driejarige
mavo-opïeiding zal zijn vervangen
door een vierjarige me: behalve een
vakkenpakket naar keuze ook de mo
gelijkheid per vak examen af te leg
gen op her. eerste of het tweede
niveau. Voor het ontwikkelen van
nieuwe methoden om op de mavo-
school op beide niveaus ie onderwij
zen. worden mede de pedagogische
oentra ingeschakeld. Dr. Veerman
acht. deze bijdrage van enorm veel
belang.
De staatssecretaris zette uiteen, dat
de leerstof anders dan volgens nu
toegepaste methoden, kan worden
aangeboden aan de leerlingen. Daarbij
wordt gedacht aan minder abstracte,
verbale methoden, aan methoden die
onderwijskundig praktischer gericht
zijn. Aanvankelijk werd aan een sim
peler proces gedacht voor het oplos
sen van de specifieke problemen van
het mavo-3. De vrij ze van benadering,
die de pedagogische centra hebben
gelanceerd, heeft de staatssecretaris
ervan overtuigd, dat deze is te ver
kiezen.
In het. project zal onder meer het
antwoord moeten worden gevonden
op de vraag waar in de vierjarige
gedifferentieerde mavo-opleiding moe:
worden begonnen met het onderwijs
op de twee niveaus.
Het mavo-project start als experiment
op twaalf scholen, die een mavo-3
opleiding hebben. Zolang de beide af
delingen bestaan en samenvoeging
nog geen feit is. behouden de scholen
hun extra leraarlessen op grond van
de gespb'tste opleidingen. Voor het
extra werk. dat elk experiment met
zich brengt, komen er extra taakure»
bij.
