PROVINCIALE ZEEUWSE C01M F
PRIJSBELEID
VOOR INDUSTRIE
WAT SOEPELER
Sanbella Foundations wil inkrimpen:
ontslagaanvrage voor 76 werknemers
Jongste prinsje heet Floris
VS willen 170.000
mensen evacueren
uit Zuid-Vietnam
Meer loonkosten doorberekenen
NAVO-
top staat
vrijwel
vast
de krant
van zeeland
ISRAËL BOUWDE NIEUWE JAGER
de
ffesterschelde
Pagina T
218e jaargang no. 88
Dinsdag 15 april 1975
NIJMEGEN In aanwezigheid
van het medisch team toont mr.
Pieter van Vollenhoven de jong
ste zoon Floris, Frederik. Marlijn
aan burgemeester mr. Th. M.
de Graaf van Nijmegen en
twee getuigen premier drs. J
den Uyl en dr. M. Ruppert, vice-
voorzitter van de raad van state,
in het Radboudziekenhuis.
MR. VAN VOLLENHOVEN MAAKTE
NAMEN BEKEND BIJ AANGIFTE
an onze correspondent)
NIJMEGEN Prins Floris
heet de jongste telg uit het
rluis van Oranje en van het
gezin van prinses Margriet
en mr. Pieter van Vollenho-
Ue officiële namen van
de 10 april te Nijmegen ge
boren prins luiden: Floris
Frederik Martijn. Dit maak
te de trotse vader maandag
rond het middaguur bekend
in het stadhuis van Nijme
gen, waar burgemeester mr.
Th.M. J. de Graaf optrad als
ambtenaar van de burgerlij
ke stand.
Tevoren was de vierde zoon in
het Sint Radboud-ziekenhuis offi
cieel getoond aan de burgemees
ter en de twee getuigen, minister
president drs. J. M. den Uyl en
dr. M. Ruppert, vi ce-voorzitter
van de Raad van State. De onder
tekening van de akten vond
plaats in de fraai met bloemen
versierde Trèveszaal van het
stadhuis.
De burgemeester zei uit eerder
afgelegde verklaringen van mr.
Van Vollenhoven begrepen te
hebben dat het nu de laatste
maal is dat hij in „die wonderlij
ke en blijde kwaliteit van jonge
vader" in Nijmegen aanwezig is.
Na het eerder in het ziekenhuis
aan de prinses aangeboden histo
rische boek met inscriptie over
Nijmegen overhandigde de burge
meester een voorlopig geschenk
voor prins Floris. Het is een
door de Nijmeegse beeldende
kunstenaar Oscar Goedhart ver
vaardigde legpenning.
Mr. Van Vollenhoven deelde
ons mee, dat de zwaarte van de
medische ingreep er oorzaak van
is geweest dat de prinses he.t
afgelopen weekeinde slechts een
klein aantal familieleden op be
zoek heeft gehad. Ze zal zeker
deze week nog in het ziekenhuis
moeten verblijven.
In de akte die na de heer Van
Vollenhoven door de twee getui
gen en de burgemeester van Nij
megen werd getekend werd
staande de bijeenkomst een cor
rectie aangebracht; abusievelijk
was namelijk bij de functies van
dr. Ruppert die van minister van
staat vermeld. Aan het eind van
de plechtigheid werd kandeel ge
serveerd.
WASHINGTON (AFP) Het Amerikaanse ministerie van de
fensie werkt op het ogenblik aan een plan voor de evacuatie van
rond 170.000 Zuidvietnamezen die met de Amerikanen hebben
samengewerkt. Dit heeft Ronald Nessen, perschef van het Witte
Huis, maandag in Washington meegedeeld. Nessen legde er de
nadruk op dat deze evacuatie apart zal geschieden van die van
de 6000 Amerikanen die zich nog in Saigon bevinden.
De Zuidvietnamezen kunnen echter niet geëvacueerd worden als president
Ford hiertoe geen machtiging krijgt van het congres. De Amerikaanse presi
dent heeft wel het recht Amerikaanse troepen naar Vietnam te sturen om de
repatriëring van de Amerikanen te beveiligen, maar een in 1973 door het
congTes aangenomen wet verbiedt hem om welke andere reden dan ook troe
pen naar Indo-China te zenden. Daarom heeft Ford het congres dan ook ver
zocht deze wet op zeer korte termijn te wijzigen. Als dit gebeurd is, kan hij
ook troepen inschakelen om de evacuatie van Vietnamezen te beveiligen.
Verslaggevers vroegen Nessen waarom Ford wel 200 Carbodjanen samen met
de Amerikanen uit Phnom Penh heeft laten evacueren onder bescherming v«n
Amerikaanse troepen. Nessen antwoordde dat het toen ging om een 'huma
nitair probleem', terwijl het in Vietnam zal gaan om twee volkomen geschei
den operaties.
BESTUURDER
RAMPTREIN
ZAGREB KRIJGT
15 JAAR
ZAGREB (RTR) De bestuurder v«*..
de sneltrein Belgvado-Dortmund die
OP 2C augustus van het vorig jaar bij
Zagreb verongelukte, waarbij 153
mensen het leven verloren, is maan
dag in Zagreb tot 15 jaar gevangenis
straf veroordeeld. Zijn assistent kreeg
acht jaar.
I 5U?e '00'> van Proces hadden de
bestuurder, de 42-jarige Nikola Kneze-
vic, en zijn assistent, de evenoude
otjepan Varga. bekend dat zij kort
roor het, ongeluk in slaap waren ge-
Wen. Dit. was volgens hen te wijten
geweest aan overmatig lange werktij-
den. Met een snelheid van 100 km per
I E tweeniaal do toegestane snel-
neid was htm trein het emplace-
ment van Zagreb opgereden. Daar
ontspoorden alle wagons.
Nieuws uit Zeeland op de
Pagina's 2, 4, 5, 6 en 7.
Nieuws uit binnen- en bui
tenland op de pagina's 3 en
9.
Sport op pagina 11.
Radio en televisie op pag. 12.
Financieel nieuws op pagina
13.
Honderdvijftig Ierse vissersschepen
hebben maandagochtend zes grote ha
vens in de Ierse republiek geblok
keerd. Zij willen dat 36 uur volhouden
om hun eisen kracht bij te zetten.
VOLKSWAGENDIRECTIE
25.000 MENSEN
MOETEN AFVLOEIEN
(Van onze correspondent)
BONN Bij het Volkswagen-concern
zullen tot eind 1976 ruim 25.000 werk
nemers moeten afvloeien. Het perso
neelsbestand, dat nu nog 133.000 werk
nemers bedraagt, zal dan zijn geredu
ceerd zijn tot 108.000.
Daarmee heeft de nieuwe president
directeur van het Volkswagen-concem,
Toni Schmuecker, maandag tijdens
de vergadering van de .raad van com
missarissen van het concern zijn
zin gekregen.
Deze drastische sanering van het con
cern was noodzakelijk geworden om
dat in het afgelopen jaar een verlies
van ruim 850 miljoen mark werd gele
den. Voor dit jaar moest rekening wor
den gehouden met een nog groter ver
lies als er niets zou gebeuren. Het ba
siskapitaal van het concern bedraagt
900 miljoen mark, en dat zou daar
door ernstig worden aangetast.
Van de 25.000 werknemers die moeten
afvloeien, zullen er 10.000 direct wor
den ontslagen, en 15.000 vloeien af via
natuurlijk verloop (pensionering) of
gaan vrijwillig (met een premierege
ling). Hoewel alle filialen van het con
cern door de maatregelen worden ge
troffen, zal de klap waarschijnlijk het
hardst aankomen in Neckarsulm, waar
de Audi-NSU-fabriek van het concern
staat. Volgens de plannen van Schmue
cker wordt ongeveer de helft van het
personeel van deze fabriek ontslagen.
Dat betekent een afvloeiing van 5.000
werknemers.
DEN HAAG (ANP) De Nederlandse industrie mag van minister
Lubbers (economische zaken) een groter deel van de loonstij
gingen doorberekenen in de binnenlandse prijzen. De belangrijk
ste reden voor deze maatregel is het tegenvallen van de produk-
tiviteitsstijging dit jaar, zo heeft minister Lubbers de tweede ka
mer geschreven.
De zogenaamde loondoorberekenings-
regel vorig jaar hield in, dat gemid
deld ongeveer 40 procent van de loon
somstijging mocht worden doorbere
kend in de prijzen. Aanvankelijk was
dat getal voor dit jaar vastgesteld op
50 procen.t maar nu is het bepaald op
2/3 (66.5 procent). Minister Lubbers
deelt de kamer ten overvloede mee.j
dat, afgezien van deze maatregel, dej
overige regels van het prijsbeleid 19751
ongewijzigd blijven. De bovengenoem
de maatregel is volgens de minister
gebaseerd op een produktiviteitsstij-
ging dit jaar van 2.5 procent, (oor
spronkelijk geraamd op 5 procent) en
een loonsomstijging van 12.5 procent.
Overschrijding van deze geraamde
12.5 procent komt in principe niet in
aanmerking voor de n.euwe 66.5 pro
cent) regeling. Aan de doorberekening
is met andere woorden een maximum
gesteld. Minister Lubbers schrijft de
tweede kamer voorts geen aanleiding
te zien voor bijstelling van het prijs
beleid in de dienstensector, In een
nadere toelichting schrijft hij, dat de
stijging van de produktiviteit dit jaar
relatief ongunstig is. Daarom moet
een aangepante regeling mogelijk zijn
aldus minister Lubbers, die zich wel
het recht voorbehoudt de aangekon
digde maatregel terug te draaien in
die sectoren, waarin de produktiviteit
zich tegen de verwachting in toch
aanmerkelijk verbetert.
Daarnaast heeft de minister echter be
paald dat dalingen van de grondstof-
prijs sneller moeten worden doorbere
kend in de consumentenprijs. Als stok
achter de rug heeft de minister aange
kondigd dat de economische controle
dienst doelgerichte onderzoeken naar
deze doorberekeningen van prijsverla
gingen gaat instellen. Bovendien wil de
(Zie slot pagina 3 kolom 5)
(Van onze correspondent)
JERUZALEM In aanwezig
heid van premier Rabin en minis
ter van defensie Peres heeft de
Israëlische luchtvaartindustrie
maandag het Israëlische eenper
soonsgevechtsvliegtuig KFIR (De
Jonge Leeuw) gepresenteerd. Het
gaat hier om een kruising van de
Amerikaanse Phantom en de
Franse Mirage, aangevuld met Is
raëlische elektronica. Het vlieg
tuig ziet eruft als een Mirage; het
is alleen langer en het heeft een
Amerikaanse motor van General
Electric, die ook gebruikt wordt
in de Phantom.
Het vliegtuig, dat bijzonder
wendbaar zou zijn. heeft al tij
dens de Jom-Kipoeroorlog in
1973 op beperkte schaal dienst
gedaan. Er werden 40 vijandelij
ke toestellen mee neergeschoten,
zonder dat eigen verliezen wer
den geleden. Op het ogenblik be
schikt Israël over 60 van deze
toestellen.
Israël startte de ontwikkeling
van de KFIR in 1964, toen Frank
rijk een wapenembargo tegen Is
raël afkondigde en de levering
van Mirages stopzette. Israël wist
de plannen van Dassault voor een
nieuwe Mirage te bemachtigen
via een Zwitserse technicus,
Frauenknecht, die daarvoor enige
jaren gevangenisstraf In Zwitser
land heeft moeten opknappen.
Hij is juist deze week naar Israël
gekomen.
De verbeterde Mirage werd
aanvankelijk bekend onder de
naam BARAK De KFIR is daar
van een nieuwe, wat gemoderni
seerde versie. Het toestel is rela
tief goedkoop, en kost vier mil
joen dollar (de gewone Phantom
kost 1,5 miljoen dollar en de
nieuwe F-15 kost zes miljoen dol
lar). Het toestel kan een snelheid
van mach 2.2 ontwikkelen (ruim
tweemaal de snelheid van het
geluid).
29-30 Ml IN BRUSSEL
WASHINGTON (RTR) Het
staat nu vrijwel vast dat op
en 30 mei in Brussel een top
conferentie wordt gehouden van
de staatshoofden en regerings
leiders van de NAVO-landen, zo
is maandag van officiële zijde
in Washington vernomen. Pre
sident Ford zal ook aan de top
deelnemen. Mogelijk maakt hij
daama een reis langs Europese
hoofdsteden, maar die reis kan
ook worden uitgesteld tot na de
afsluiting van de Europese vei
ligheidsconferentie.
De NAVO-top komt waarschijnlijk in
de plaats van het geregelde halfjaar-,
lijkse overleg van de ministers van
buitenlandse zaken van de NAVO-lan
den. De top is bedoeld voor bespre
kingen over de westerse standpunten
bij de Europese veiligheidsconferentie,
over energie- en grondstoffenproble-
men en over het behoud van het
westerse bondgenootschap, na de te
genslagen voor de Amerikaanse poli
tiek in Indochina.
VAKBONDEN WOEDEND OVER GANG VAN ZAKEN ROND
AANGEKONDIGDE DRASTISCHE REORGANISATIE
H. Bijoank (NVV):
„Een schofterige
gang van zaken''
GOES De directie van de BV
'Sanbella Foundations' wil op
korte termijn 76 van de 148. per
soneelsleden ontslaan. 'Sanbella'
heeft vestigingen, in Goes, Vlis-
singen en Sint-Annaland. Het be
drijf verkeert al geruime tijd in
moeilijkheden. Tot vier keer toe
is 'Sanbella Foundations' ver
gunning verleend voor het in
voeren van werktijdverkorting.
ben maandag aangekondigd, dat zij
zich fel tegen het ontslag zullen ver
zetten. Ze geloven, dat de directie
waardevolle informaties achterhoudt.
De directie van 'Sanbella' ontkent dat-
Voorts zijn dc vakbondsbestuurders
er nog niet van overtuigd, dat het zo
slecht gaat met 'Sanbella Foundati
ons' NW-distrietsbestuurder H. Bij-
vank sprak tijdens een persconferen
tie van een 'schofterige gang van
zaken'. 'Sanbella Foundation' heeft
de ontslagaanvraag voo.r de 76 perso
neelsleden (hoofdzakelijk vrouwen) al
bij de gewestelijke arbeidsbureaus in
gediend- Dc vestiging in Vlissingen
wordt volledig gesloten. Het bedrijf
in Sint-Annaland wordt gedeeltelijk
opgedoekt. De werkzaamheden zullen
voornamelijk in Goes geconcentreerd
worden-
Alle 30 Vlissingse medewekere komen
op straat te staan. Van de 39 perso
neelsleden in Sint-Annaland worden er
17 ontslagen. In Goes werken 81 men
sen Daarvan moeten er 27 naar ander
werk uitkijken.
Volgens 'Sanbella' valt aan een drati-
sche reorganisatie niet te ontkomen,
omdat de concurrentie met de oost-
bloklanden en landen in het verre
oosten bijna niet is vol te houden.
Bedrijfsadviseur G- H. Luyendïjk zei
onder meer; „De fabricage van
populaire genre blijkt in Nederland
economisch niet meer mogelijk te
zijn. Het verschil in loonniveau tussen
Nederland en de 'derde' landen valt
niet meer te overbruggen. Dat zal in
de toekomst nog erger worden, naar
mate meer 'derde' landen associatie
verdragen met de EEG zullen sluiten"-
In samenwerking met deskundigen en
door de overheid ingestelde commis
sies voor het behoud van de confectie-
industrie in Nederland, zal de directie
van 'Sanbella' proberen om door de
fabricage van wat duurdere lingerie
zoveel mogelijk werkgelegenheid te
behouden. De heer Luyendijk noem
de het 'tekenend voor ae Nederlandse
economische positie, dat lichte indus-|
trieën als 'Sanbella' een goede be-|
drijfsvoering, niet of nauwelijks meer
mogelijk zijn'.
CNV-districtsbestuurder S. Jorritsma
betwijfelde maandagmiddag ten sterk
ste, of de toekomst van 'Sanbella' er
werd ingediend, overeenkomstig de
thans geldende procedureregels volle
dig opening van zaken is verstrekt
aan de hiertoe aangewezen Instantie:
de Nederlandse herstructueringsmaat-
schapplj. De NEHEM, een semi-over-
heidsinstantie, heeft een onderzoek In-
zo somber uitziet, als die door de gesteld en advies uitgebracht aan het
directie wordt afgeschilderd. Volgens
de heer Jorritsma zijn er nog planty
mogelijkheden- Hij veronderstelde,
dat 'Sanbella' nog goed in de orders
zit, omdat er werk in België moet
worden uitbesteed. In een reactie
daarop verklaarde de directie desge
vraagd: „Dat heeft nog betrekking op
een order van 1974. Maar over twee
or drie weken is dat ook afgelopen".
Volledige opening
De directie van 'Sanbella' wil niets
weten van de verwijten van de vak
bonden. dat belangrijke informaties
worden achtergehouden. In een ver
klaring meldde 'Sanbella'. dat, voor de
aanvraag om een ontslagvergunning
dagelijks bestuur van de 'Strucon'
een adviesorgaan voor de minister.
Dat bestuur bestaat uit vertegenwoor
digers van de overheid, werkgevers-
en werknemersorganisaties. De 'Stru
con' is met de voorgestelde reorgani
satieplannen en inkrimping van het
aantal personeelsleden bij 'Sanbella'
akkoord gegaan.
Volgens de districtsbestuurders Jor
ritsma en Bijvank echter, weigert
'Sanbella' alle kaarten op tafel te
leggen. Tijdens de persconferentie
toonden zij zich 'witheet' over de hele
gang van zaken- De vakbonden willen
weten, wat er in het NEHEM-advies
(Zie slot pagina 7 kolom 2)
fiantlijn
Pronk wist
zijn wetje
M K ._u
Lgjg met name over de vraag
se politierechter politieke
v-—gevolgen behoorde te heb
ben; moes', deze bewindsman aftreden
of niet? Hijzelf heeft deze vraag ont
kennend beantwoord, hij blijft un aLv
minister, een opvatting waarin hij
wordt gesteund door premier Den Uyl.
„Er is fecht gedaan", aldus de minis
ter-president, „waarom zouden wij
daaraan nog een straf toevoegen?".
Den Uyl trok in dit opzicht een verge
lijking met de 'gewone' burger, een
minister moet op dezelfde manier wor
den behandeld als ieder ander. Van
daar; Pronk kan blijven.
Ts een minister Inderdaad vergelljk-
1 baar met de eerste beste burger? We
hebben er moeite mee deze vraag be
vestigend te beantwoorden. Een be
windsman is lid van de regering en
dat legt hem grote verantwoordelijk
heden en verplichtingen op, onder
meer met betrekking tot de naleving
van de wet. Verplichtingen die hem
kwetsbaarder maken dan welke andere
staatsburger ook. Het is bijvoorbeeld
denkbaar dat iemand die een winkel
diefstal heeft gepleegd en daarvoor
een veroordeling heeft gekregen zon
der enige moeite kan worden gehand
haafd als we noemen maar een wil
lekeurig beroep bankwerker. Een
minister daarentegen die op een win
keldiefstal is be
trapt en op grond
daarvan zou worden
veroordeeld, kan on
mogelijk in functie
blijven: een stelen
de bewindsman is immers onhoudbaar
en ondenkbaar. Met andere woorden:
er zijn zeker situaties denkbaar waar
in de gevolgen van een rechterlijk von
nis voor een bankwerker anders en
minder ingrijpend zijn dan voor een
minister. De bankwerker kan blijven,
de bewindsman moet gaan. Het betoog
van de premier was derhalve té gene
raliserend en klopte niet.
Welke formulering had de minister
president dan moeten gebruiken?
We nemen aan dat hij dit bedoelde:
„Ieder ander die wegens rijden onder
invloed een boete wordt opgelegd plus
ontzegging rijbevoegdheid kan als re
gel in zijn functie worden gehand
haafd, dus ook een minister". Daér
gaat het om: om de aard van het mis
drijf. Rijden onder Invloed wordt dui
delijk anders beoordeeld dan bijvoor
beeld diefstal of verduistering. Nog
weer andere gezegd: hef misdrijf
waarvoor minister Pronk thans is ver
oordeeld wordt niet althans niet
door de minister-president en evenmin
door de betrokken bewindsman zelf
als een vorm van ernstige criminaliteit
beschouwd. Het lijkt ons een conclu
sie die nadere aandacht waard is.
Men moet toegeven dat er inderdaad
verschillende vormen zijn van
criminaliteit die onmogelijk onder één
noemer zijn te brengen. Men kan bij
voorbeeld een strafbare daad begaan
door leverworst te maken zonder vak
diploma. maar men kan ook in kalm
beraad een buurman neerslaan en be
roven. In het eerste geval zal menig
een er vergoeilijkend om glimlachen,
zeker als de worst goed smaakt, in
het tweede geval daarentegen zal de
buurt neiging hebben ach en wee te
roepen, In beide gevallen is niettemin
de wet overtreden, is wederrechtelijk
gehandeld, maar velen zullen de le
verworst-zaak uit sociaal of individu
eel standpunt bezien niet onaanvaard
baar vinden, de aanslag op de buur
man daarentegen wel. Wat betekent
dit nu voor het geval-Pronk? Dat pre
mier Den Uyl in feite heeft verklaard
dat de hier gepleegde wetsovertreding
weliswaar onjuist was en niet goed
valt te praten, maar sociaal en poli
tiek toch niet zodanig onaanvaardbaar
dat de dader diende af te treden als
minister.
De uitlating van de premier lijkt ons
ongelukkig. Alcoholgebruik op ae
weg is geen zaak waarover al dan niet
makkelijk kan worden heengestapt.
Dit kabinet heeft dat zelf duidelijk ge
maakt door wettelijke maatregelen te
nemen: het ging om een ernstig so
ciaal kwaad dat onder meer wordt be
streden met een reeks voorschriften.
Deze voorschriften kregen de afgelo
pen maanden een overmatig grote
maar niettemin juiste publiciteit:
"Weet-je wetje'. Uitgerekend een mi
nister uit dit kabinet heeft deze wet
telijke bepalingen overtreden en is op
grond daarvan veroordeeld. Pronk wist
zijn wetje, beter dan wie ook. In een
dergelijk geval dient aftreden zeker te
worden overwogen, zoals dat ongetwij
feld ook zou zijn gebeurd als de be
wuste bewindsman een andersoortig
misdrijf laten we zeggen winkel
diefstal zou hebben gepleegd. Het
zou naar ons gevoel oprechter zijn ge
weest indien premier Den Uyl de wer
kelijke reden van Pronks aanblijven
zou hebben aangegeven. Namelijk dat
het hier om een bewindsman gaat die
bekwaam is en vooral in de linker
vleugel van zijn partij zeer hoog ge
noteerd staat. Een dergelijk politicus
heeft een niet geringe partij-politieke
waarde. Deze partij-politieke overwe
gingen hebben hier kennelijk de door
slag gegeven en daardoor is tegelijker
tijd nogal liefst door de premier
zelf het bewuste misdrijf onderge
bracht in de sociaal niet zo belangrij
ke en eigenlijk toch wel tolerabele
criminaliteiten. Het lijkt ons een on
juiste gang van zaken.
PARIJS (DPI) Een rechtbank In
Parijs heeft maandag bepaald dat de
twee Amerikanen die in 1972 een
passagiersvliegtuig van Western Airli
nes kaapten, niet aan de VS uitgele
verd mogen worden.
