Amerika wil in Parijs alleen
over energieprobleem praten
TEGENGESTELDE STANDPUNTEN
BIJ ABORTUS-HEARING VAN KVP Kans hervatting
„Opleving economie
in West-Europa"
Mogelijke nieuwe
belasting op
geluidshinder
NEDERLANDSE PREDIKANTEN
ONGERUST OVER TRAKTEMENT
missie Kissinger
zeer klein
Winkelsluiting
koninginnedag
en bevrijdingsdag
Uitspraak
over Thieu wekt
wrevel bij WD
MINISTER VAN DER STOEL
BESLUIT BEZOEK AAN ISRAËL
DINSDAG S APRIL 1975 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 9
VOOR- EN TEGENSTANDERS AAN HET WOORD
strenge eisen gesteld worden met be
trekking tot de inrichting en de oplei
ding van degenen die de abortus uit
voeren meende hij.
Redenen
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Eén van de grootste vraagtekens rond de abor
tusproblematiek vormt de vraag wanneer tijdens de zwanger
schap gesproken moet worden van de aanwezigheid van een
nieuwe mens. Tijdens de hoorzitting, die een aantal KVP'ers over
de abortusproblematiek hield, bleken voor- en tegenstanders zeer
verschillende standpunten te huldigen.
Vertegenwoordigers van de actie
groep Man-vrouw-maatschappij zijn
van memng. dat pas van een nieuwe
mens gesproken kan worden na de.
geboorte De KVP'ers mevrouw Gar
deniers en Van Schaik (indieners van
het christelijke wetsontwerp) waren
het hier met mee eens. De Utrechtse
hoogleraar in de embryologie, prof.
W J. van Doorenmalen, wilde eerst
door een speciale commissie laten
vastleggen wanneer er sprake is van
menselijk leven en wat precies het
verschil is tussen menselijk en biolo
gisch leven. Niet alleen medici, maar
vooral natuurwetenschappers en juris
ten zouden in zo'n commissie zitting
moeten nemen.
Voorstel
Mevrouw baronesse Van Till-d'Aul-
nis de Bourouill (gepromoveerd op
eén proefschift over de medische en
Juridische aspecten van het einde van
het menselijk leven) bracht concrete
voorstellen op tafel. De geoorloofd-
he;d van abortus zou volgens haar
afhankelijk zijn van de omstandighe
den en de duur van de zwangerschap.
Algemeen uitgangspunt moet volgens
haar zijn: abort,us is alleen toelaat
baar tot de tiende week van de zwan
gerschap, want daarna begint de her
senfunctie van de mens zich te ont
wikkelen. De uitzonderingen die zij
wil toestaan:
abortus tot 20 weken als er aan-
wijzingen zijn dat het kind onvolwaar
dig geboren zal worden;
abortus zelfs na 20 weken als het
fond zo zwaar verminkt ter wereld
komt, dat nauwelijks van menswaar
dig leven gesproken kan worden (eu
thanasie);
onbeperkte abortus als het leven
van de" moeder in gevaar dreigt te
komen bij voortduring van de zwan
gerschap of geboorte van het
kind.
De vroegere Nijmeegse hoogleraar
in de vrouwengeneeskunde, prof. dr.
W. P. Plate, meent, dat ook gebruik
van het spiraaltje en de moming-
after-pil als abortus aangemerkt moet
worden. Ook daarvoor zouden wette
lijke regels moeten komen, meent hij.
BLOEDIGE DAG
IN DUITSLAND
HAMBURG (DPA) Hamburg, Düs-
seldorf en Neurenberg hebben een
bloedige maandag beleefd: bij overval
len en schietpartijen zijn vier mensen
gedood en zeven deels levensgevaarlijk
gewond.
In Hamburg schoot dé 28-jarige Hon
gaar Istvan Kesckes de eigenaar,
diens vrouw en een verkoopster neer
bij een overval op een juwelierszaak.
De echtgenote overleed even later aan
ernstige hoofdwonden. De Hongaar
sloeg daama op de vlucht en schoot
nog eens vijf mensen neer voordat hij
na een schietpartij met de politie in
een kelder kon worden overmeesterd.
Hij werd daarbij in hoofd en arm
geraakt en is stervende. In Neuren
berg schoot een 33-jarige man na een
inbraak in een radiowinkel een politie
man dood en verwondde diens collega
levensgevaarlijk. Bij het gevecht dat
daama bij zijn arrestatie ontstond
schoot hij zichzelf dood.
In Diisseldorf kwam het tot een
schietpartij die een half uur duurde
tussen 17 politiemannen en twee 20-
jange mensen die wegens roof wer
den gezocht. Een der gangsters werd
hierbij gedood.
PREMIE BIJ
PLAATSING
16-JARIGËN
(Van onze redactie economie)
DORDRECHT Ter bestrijding
ran de jeugdwerkloosheid bereidt de
regering voor gedeeltelijk leerplichtige
W jarigen een stimuleringspremie
voor plaatsing voor.
Staatssecretaris Mertens (sociale
zs&su deelde dit maandagmiddag
mee. toen hij in het Dordrecht.se
stadskantoor een tijdelijke sociale su
permarkt opende.
Hij verklaarde ook dait het aantal
vacaturebanken bij gewestelijke ar
beidsbureaus met ten minste 60 zal
worden uitgebreid en dat de dienst
arbeidsvoorziening van het ministerie
met ner bussen het land in gaat. naar
werkzoekende men-on toe. Verder
deelde de staatssecretaris mee. dat de
werkingsduur van de Tijdelijke Ar-
beidspiaatsenregeling (TAP), waarbij
werklozen met 100 pet subsidie bij
overheidsdiensten of daarmee gelijk
gestelde instellingen kunnen worden
geplaatst, is verlengd tot 1 januari
1977. De termijn waarvoor de plaat
smg kan gelden, is voor de 45-jarigen
en onderen verdubbeld en bedraagt
nu eén jaar,
Aw de sociale markt werken ver
schillende instellingen mee. zoals
de Raad van Arbeid, het Gemeen
schappelijk Administratie Kantoor,
net Gewestelijk Arbeidsbureau, het Al
gemeen Ziekenfonds en de sociale
dienst van de gemeente Dor
drecht.
Nieuw programma
voor Petten
LUXEMBURG (ANP) Een nieuw
Programma voor het onderzoekcen
trum in het Noordhollandse Petten
zal ruim 19.5 miljoen gaan kosten. Ook
zal er voor de uitvoering zeventig
{nan nieuw personnel nodig zijn. Dit
nicel; maandag tijdens een debat in
het Europees - ment ir> Luxem
burg over een voorstel van de Euro
pese commissie over de toekomst van
«et gemeenschappen ik centrum oor
onderzoek.
Het nieuwe programma houdt een
onderzoek in op het gebied van moei-
ür smeltbare materialen en een pro
gramma voor onderzo^'-, in de sector
van organische produkten in aanvul
ling op de reeds goedgekeurde projec
ten op het gebied van ijkmaten en
teferentiestoffen.
Zeer verdeeld waren de voor-
tegenstanders van abortus ook over
de redenen, waarom overwegend ab
ortus wordt gepleegd De Nederlandse
Federatie van Instellingen voor de
Ongehuwde Moeder en haar Kind (FI
OM) meent, dat de meeste abortussen
niet onder druk van ouders tot stand
komen, maar uit de vrije wil van het
Jonge meisje, dat zichzelf te jong acht
voor het moederschap. De werkgroep
Man-vrouw-maatschappij is van me
ning, dat vooral oudere vrouwen, die
hun gezin groot genoeg vinden, tol
zo'n ingreep besluiten.
De stichting ter eerbiediging en be
scherming van menselijk leven stelde
voor om vrouwen kinderbijslag te
DEN HAAG Op auto's en brom
fietsen zal er in de nabije toekomst
misschien een nieuwe belasting wor
den geheven ter bestrijding van de
geluidshinder. Dat wordt voorgestell
in een ambtelijk voorontwerp van wet
tegen de geluidshinder, dat sinds kort
onder deskundigen circuleert.
Het ontwerp bevat echter nog geen
enkele aanduiding hoe hoog de heffing
zal worden, of deze wordt geheven
over de aankoopsom of over het ge
bruik van de brommer of de auto, en
over de vraag hoeveel de heffing zal
moeten opbrengen. Uit het te vormen
fonds moeten de kosten worden be
streden van geluidshinder.
Het ministerie voor gezondheid en
milieuhygiëne wil deze vragen tegen
het eind van het jaar opgelost hebben,
om dan het wetsontwerp aan de
Tweede Kamer te kunnen aanbie
den. f
Andere punten uit het, voorlopige
ontwerp:
ook bedrijven die geluidshinder
veroorzaken moeten daarvoor betalen,
en kunnen aan* regels worden gebon
den om stiller te doen:
de overheid kar, regels geven voor
de fabricage en het gebruik van ber
rie-makende apparaten:
de provincies krijgen een mest- en
klachtendienst voor lawaai. De provin
cies worden belast met het afgeven
van vergunningen aan inrichtingen die
geluidshinder veroorzaken.
verlenen als haar zwangerschap min
stens 26 weken gevorderd is. De uitke
ring zou dan met terugwerkende
kracht moeten geschieden. Deze ge
dachte is volgens de stichting geba
seerd op de zogenaamde extra textiel
punten. die tijdens de Duitse bezetting
aan aanstaande moeders werden toe
gekend.
De KVP'ers belegden zelf een hoor
zitting, omdat de vaste Tweede-Ka
mercommissie voor de abortusproble
matiek een dergelijk KVP-voorstel
eerder van de hand heeft gewezen.
Vrijdag zullen de KVP'ers opnieuw
een aantal voor- en tegenstanders van
abortus ontvangen.
De Nederlandse Vereniging van
Anthroposoflüche Artsen stelde, dat
het toestaan van het doden van onge
boren menselijk leven ertoe zal lel
den. dat later ook het doden van een
geboren ongewenst menselijk leven
wordt goedgekeurd. Deze vereniging
bood bij wijze van compromis een
'alternatief' wetsontwerp aan. De be
langrijkste bepaling daaruit: ..Zwan
gerschapsafbreking wordt tot dc
twaalfde weck niet bestraft, indien dc
zwangere haar voornemen om zich te
laten aborteren binnen acht weken na
de conceptie aan de aangwezen instan
tie heeft meegedeeld en indien er
geen natuurlijk persoon Is die zich
verplicht het komende kind te adopte
ren en groot te brengen."
Drastische herziening rechtspositie gevraagd
UTRECHT (ANP) De predikanten van verschillende protes
tantse kerken in Nederland hebben hun ernstige ongerustheid
erover uitgesproken of zij in de komende jaren hun traktement
nog wel zullen ontvangen. Voor een aantal van hen is dat nog
zeer de vraag. Zij vragen de kerken of de financiële zekerheid
van hun predikanten haar iets waard is en dringen daarom aan
op een drastische herziening van hun rechtspositie.
Deze ongerustheid en verlangens wer
den uitgesproken in de rede van voor
zitter ds. H. W. Colstee van de Bond
van Nederlandse Predikanten tijdens
de aigtmene ledenvergadering maan
dag in Utrecht. Ds. Colstee kon deze
rede overigens zelf niet uitspreken
wegens ziekte. Dit werd gedaan door
vice-voorzitter H. J. Ponsteen.
Bij de Bond van Nederlandse Predi-
SOCIOLOOG BEDANKT
BELASTINGBETALERS
VOOR UJN STUDIE
AMSTERDAM De pas afge
studeerde socioloog drs. Stephan
van der Yen uit Amsterdam heeft
de „Nederlandse belastingbetaler"
bedankt voor het mede-financie
ren van zijn studie. Van der Ven
heeft maandag een advertentie
geplaatst in drie Amsterdamse
ochtendbladen.
Voor het plaatsen van de be
dankjes heeft Van der Ven f 1000
moeten lenen. Hij hoopt de
schuld af te lossen, nu hij als
afgestudeerd socioloog werk wil
vinden. Van der Ven over zijn
initiatief: „Het is uniek dat je als
student de kans krijgt om te
studeren en contacten te leggen
met allerlei mensen. Ut vond dat
ik op deze manier mijn dank
maar moest uitspreken".
Op de advertentieafdelingen
van de drie ochtendbladen onder
vond de afgestudeerde aanvanke
lijk wat wantrouwen. Men dacht
dat hij een grap wilde uitha
len.
Economische commissie VN verwacht:
GENÈVE (DPA) De Economische Commissie voor Europa
(ECE) van cle Verenigde Naties verwacht dat de economie in
West-Europa aan het eind van dit jaar een algemene opleving
te zien zal geven. In het dinsdag in Genève bekendgemaakte
jaaroverzicht van 1974 stelt de commissie dat dit vooral in West-
Duitsland het geval zal zijn, zodat ook de Westerse buurlanden
in grote mate profijt kunnen trekken van dit economisch her
stel.
De Commissie waarschuwt echter
dat er in het vervolg moeilijkheden
blijven. De zich voor het komende
jaar aankondigende hausse zal waar
schijnlijk worden geremd door de
beperkte produktiecapacitcit, die het
gevolg is van het feit dat nu in
verband met de recessie veel investe
ringsprogramma's worden afgelast.
Daardoor zal volgens de ECE vanaf
1977 de inflatie weer toenemen.
De lonen zullen dit jaar waarschijn
lijk de grootste druk op de prijzen
uitoefenen. De jongste loonsverhogin
gen en de nog op stapel staande
verhogingen zullen de ongewoon klei
ne toeneming van de produktie verre
overtreffen. Het bruto nationale pro-
dukt in de Westeuropese landen zal
derhalve dit jaar nog minder stijgen
dan in 1974 en vermoedelijk een of
twee procent bedragen. De Commissie
raadt dan ook aan grote voorraden
aan te leggen, een expansieve econo
mische politiek te voeren en de teu
gels O-- de geldmarkt te laten vie
ren.
De vorig jaar vooral door de Vere
nigde Staten. Japan en enige Westeu
ropese landen veroorzaakte verklei
ning van de wereldhandel zal zich dit
jaar over de rest van de wereld
uitbreiden. Weliswaar zal dan de uit
voer naar de olielanden met ongeveer
veertig procent toenemen, maar aan
de andere kant zal de stagnering van
de Westeuropese export naar andere
ontwikkelingslanden haar uitwerking
op de opleving van de conjunctuur
niet missen
Ondanks het enorm oplopen van de
olierekeningen waren de tekorten op
de handelsbalansen van de Westeuro
pese landen kleiner dan de Commissie
had erwacht. Daarvoor was vooral
de port naar de OPEC-landen en de
nog kapitaalkrachtige grondstoffen ex
porterende ontwikkelingslanden ver-
ant- delijk.
Olie-import
De olicrekening van de Westeurope
se landen zal dit jaar waarschijnlijk
!n totaal met nog eens tien miljard
dollar toenemen. De VN.Commissie
verwacht echter dat met de handel
met de ontwikkelingslanden die geen
olie exporteren aanzienlijk meer zal
opleveren. Vooral Groot-Brittannie,
Frankrijk en Italië zullen hiervan pro
fijt trekken. Ook West-Duitsland zal
er door middel van een verbetering
van de betalingsbalans op vooruit
gaan. De kleinere Westeuropese lan
den moeten echter rekening houden
m.: een verdere verslechtering van
hun buitenlandse handel.
kanten zijn bijna 2500 predikanten
aangesloten van de Nederlandse Her
vormde Kerk, van de Gereformeerde
Kerken, van de Lutherse Kerk. de
doopsgezinden en remonstranteen.
De jaarrede herinnert aan de vorig
jaar uitgesproken eis, dat de kerken
zolang de sociale wetten niet van
toepassing zijn op degenen, wier ar
beid van overwegend geestelijke aard
is passende voorzieningen dienen
te treffen met name op het gebied
van onvrijwillige werkloosheid- Ds.
Colstee verwijst in verband hiermee
naar de nota over de rechtspositie
van pastorale werkers, die de r-k bis
schoppen na een jaar studie hébben
uitgebracht.
De predikanten hebben volgens ds.
Colstee wel begrip voor de proble
men. Hij wijst op het resultaat van
een studiecommissie vijf jaar geleden,
welke toen reeds had berekend, dat
'voor de hele kerk de som van de
premies van de sociale verzekerings
wetten hoger ligt dan de geraamde
som van de eventueel te ontvangen
uitkeringen.' Hij beklemtoont in dit
verband echter, dat er nu een nieuwe
factor bijgekomen is, die niet zonder
meer in geld uit te drukken is. name
lijk de financiële zékerheid van de
predikant.
Dienstbetrekking
In het deel van de rede. dat door de
secretaris ds. Blomaard is geschreven
nadat voorzitter Colstee was ziek ge
worden, wordt gewezen op de eigen
aardige positie van de predikant als
werknemer. Ds. Blomaard geeft hier
als zijn mening, dat 'wij als predikan
ten niet. te hard moeten roepen, dat
wij geen werknemers willen worden
en geen arbeidsovereenkomst willen
in de zin van het burgerlijk wetboek.
Wij hoeven daardoor geen onderge
schikten van kerkeraad of kerkvoog
den te worden in geestelijk opzicht.'
Hij acht het namelijk mogelijk om
bepaalde arbeidsverhoudingen, die
niet op een arbeidsovereenkomst in
engere zin van het woord berusten,
toch voor de werking van genoemde
wetten als dienstbetrekking te be
schouwen.
Zuid-Afrika heeft
eigen fabriek
voor kernbrandstof
KAAPSTAD (AP) Zuid-Afrika heeft
zich bij de 'kernclub' gevoegd met de
succesvolle bouw van een proeffa
briek voor de produktie van verrijkt
uranium. Premier John Vorster kon.
digde maandag in het parlement aan
dat de fabriek beantwoordt aan alle
theoretische prognoses en zaterdag
enkele weken voor de vastgestelde
latum, is gaan draaien.
Het nieuwe Zuiaafrikaanse systeem is
nu in de parktijk beproefd en goed
bevonden, aldus Vorster. Wij kunnen
nu overgaan tot de bouw van een
grotere fabriek die ons in staat zal
stellen verrijkt, uranium voor com
merciële doeleinden te vervaardigen
en uit te voeren. Zuid-Afrika is na de
Verenigde Staten en Canada de groot
ste uranium-producent van de wester
se wereld. Het uranium is een neven-
produkt van de goudmijnen.
(Van onze correspondent!
JERUZALEM De kans dat Kissiii-.
eer alsnog zijn missie in het Midden
Oosten zal hernieuwen, lijkt hijzonder
klein. Kissinger heeft via allerlei tus
senpersonen vrijwel openlijk geëist I
dat Israël alsnog alle Egyptische eisen
moet inwilligen. De toenemende druk
op Israël, die zich uit in het uitstellen
van economisëhe en militaire hulpver
lening, gaat gepaard met een psycho
logische oorlogvoering.
Zo beschuldigt Kissinger zijn Israë
lische collega Allon ervan een te opti
mistisch beeld te hebben gegeven van
de kansen dat de Israëlische regering
het plan, dat uiteindelijk verworpen
werd, zou aannemen.
Spraken tot nu toe de joodse lei-'
ders in Amerika zich ten gunste van j
Kissinger uit, ondanks alles, daar be
gint nu kentering in te komen. Ook!
van joodse zijde m Amerika vindt!
men dat Kissinger te lastig wordt,
een mening die ook Israels minister
van buitenlandse zaken Allon is toege
daan. Israël gelooft intussen dat het,
maar het verstandigst is de storm tel
laten overwaaien.
GEEN ONTSLAG
EINDHOVENSE
WETHOUDERS
EINDHOVEN (ANP) De crisis bi
nen het Eindhovense gemeentebestuur
zal niet uitmonden in het onslag van
de twee progressieve wethouders.
Wel werd maandagavond tijdens de
raadsvergadering een motie aangeno
men, waarin de raad zijn 'ernstige
verontwaardiging en afkeuring' uit
spreek over het gedrag van de betref
fende wethouders waardoor, aldus de.
motie de overeengekomen collegiali
teit binnen het college van b. en w. isi
geschonden.
De bestuurscrisis ontstond 28 maart
toen de wethouders J. Mulder en
mevr. E. Klaassens-Postema, beiden
van de progressieve combinatie, in
een persverklaring zeiden een eventue
le zevende wethouder voor Eindhoven
niet nodig te vinden. Enkele dagen
daarvoor had het college var. b. en
w. echter unaniem laten weten dat
versterking met een zevende wethou
der noodzakelijk was.
DEN HAAG (ANP) Het centraal
overleg detailhandel (werkgevers en
werknemers) heeft de Nederlandse
winkeliers geadviseerd hun winkels op
bevrijdingsdag, maandag 5 mei aan
staande. te sluiten. Voor koninginne
dag (woensdag 30 april) vraagt het
de winkels na 13.00 nur te sluiten.
De winkeliers zijn overigens geheel
vrij dit advies al dan niet op te
volgen, aldus een woordvoerder van
het overlegorgaan, maar in de prak
tijk komt. het erop neer. dat de mees
te het navolgen. Wettelijk mogen de
winkels op koninginnedag en bevrij
dingsdag de hele dag open zijn.
RAKETBASIS
IN SOMALIË
WASHINGTON (UPI-AFP) De
Sowjet-Unïe is bezig met de aanleg
van een basis in Somalië voor opper
vlakteschepen en onderzeeërs die zijn
uitgerust met 'Cruise'-raketten.
Dat zijn in feite onbemande vliegtuig
jes. te vergelijken met de Duitse V-l(
uit de tweede wereldoorlog. Het is de
eerste maal dat een dergelijke instal
latie buiten het Sowjetblok wordt
aangelegd, aldus het Amerikaanse mi
nisterie van defensie.
OPSTAND IN
GEVANGENIS VS
NASHVILLE Drie gedetineerden
met messen en knuppels hebben
maandag in de gevangenis van Ten
nessee in Nashville vier gijzelaars ge
maakt. Een vijfde ontvluchtte en
waarschuwde de gevangenisleiding.
De drie hebben zich met hun gijze
laars gebarricadeerd in een kantoor.
Zij hebben een lijst met eisen inge
diend, maar een woordvoerder van de
directeur van de gevangenis wilde niet
zeggen wat daarop staat. De gijze
laars zijn volgens hem nog ongedeerd.
VENLO Eer. brand heeft maandag
middag in Venlo volgens de eerste
ramingen voor miljoenen guldens scha
de aangericht in de niagazijnen t>on
ElektrchOfra can de Straelseweg. een
groothandel in elcktrtsche apparaten.
De magazijnen werden geheel venooest.
De oorzaak van dc brand ia onbekend.
De brandweerkorpsen uit Venlo en
Hout-Blerick hadden te maken mei het
vuur. dat snel om ziek heen greep m
grote voorraden zeer brandbaar materi
aal. Op de foto: de brandweer aan het
werk.
KRANT IN VS:
CIA VISTE
RUSSISCHE
KERNWAPENS OP
LOS ANGELES (UPI) Het CIA-
schip Glomar Eplorer, dat een deel
van een Russische duikboot heeft ge
borgen van de bodem van de Stille
Oceaan, is er In geslaagd twee torpe
do's met kernkoppen te lichten en
heeft ook het lijk geborgen van een
kernwapenexpert met zijn persoonlij
ke dagboek, aldus Los Angeles Times
van maandag.
Het blad zegt dit vernomen te hebben
van CLA-leden en mensen die er bij;
geweest zijn. De Glomar Explorer
gaat deze zomer terug naar de betrok
ken plaats om te trachten een raket
met kernkop "te beogen die uit. de
grote grijper van het schip is geslipt,
met nog meer delen van de onderzee-
er. Het project, dat te duur is ge
noemd omdat het naar schatting 400.
miljoen dollar heeft gekost, was in
feite 'een daverend succes' zo heeft
een CIA-man volgens het blad gezegd.
Met de twee torpedo's zijn ook 11,5
meter van het voorschip geborgen
Bovendien vond men öe jonge officier premier Den Uylmet zijn recente
DEN HAAG Wordt het een ge-
woonte van de minister-president om
zich in het openbaar uit te laten over
de wenselijkheid dat bevriende staats
hoofden verdwijnen? Gaat drs. Den
Uyl binnenkort ook spreken over de
wenselijkheid van het aanblijven of
verdwijnen van president Ford, Ttto.
Franco of koningin Elizabeth?
Deze vragen hebben de WD'ers
Wiegel en De Koster zijn van mening
minister Van der Stoel van buiten
landse zaken. Zij zijn van mening dat
in zijn kooi, ineengedoken alsof hij
sliep. Het lijk was nog zo gaaf dat de
CIA in staat was hem te identificeren
spraak dat de president van Zuid
Vietnam, Thieu, in het belang van zijn
land handelt wanneer hij aftreedt,
veel te ver is gegaan.
Hij had een vijf centimeter dik dag-
!W m Koster ajn van mom
potentieel van de duikboten van de'
Golf-klas stond vermeld, aldus het I
blad.
dat de minister-president zijn uitspra
ken over Thieu maar beter in kan
trekken.
Ambtgenoot Allon bezoekt Nederland
JERUZALEM (ANP) Minister;
Van der Stoel is maandag, naj
een officieel bezoek aan Israël
dat werd gekenmerkt door een
bijzonder hartelijke ontvangst,
uit Jeruzalem naar Nederland te-1
ruggekeerd. Zijn Israëlische
ambtgenoot Ygal Allon, met wie
hij langdurige besprekingen
heeft gevoerd over de toestand
in het Midden-Oosten en Euro
pese problemen, zal op een later
te bepalen tijdstip Nederland be
zoeken.
„Wij hebben 'een bijzonder nuttige
GEEN DIALOOG OVER GRONDSTOFFEN
PARIJS (RTR) De Verenigde Staten hebben maandag op
de eerste dag van de energiedialoog in Parijs bij monde van on
derminister van buitenlandse zaken Charles Robinson laten we
ten dat zij de besprekingen over energie niet willen uitbreiden
tot andere grondstoffen. De olie-uitvoerende landen alsmede de
ontwikkelingslanden willen dat willekeurig welke overeenkomst
inzake olie gekoppeld aan akkoorden over grondstoffen.
Volgens Robinson is het energie
vraagstuk al moeilijk genoeg om te
bespreken. Hij waarschuwde de olie
producerende landen ervoor dat het
overleg van deze week weinig of geen
kans van slagen heeft als zij vasthou
den aan hun eis ook andere grond
stoffen bij de besprekingen te betrek
ken. De Verenigde Staten, zo zei Ro
binson, zien in dat er ook met betrek
king tot andere grondstoffen initiatie
ven moeten worden genomen doch
onderhandelingen daarover zouden el
ders moeten worden gevoerd, bij
voorkeur binnen het kader van
Verenigde Naties. „Ik ben van mening
dat het thans op te stellen werksche
ma moet worden gericht op energie
en aanverwante zaken", zei Robinson
,.Een en ander mag niet verwateren
tot een discussie over onderwerpen'
die, hoe belangrijk zij op zich ook
zijn, niet zoveel uitstaande hebben
met het energievraagstuk".
Zaïre kv.am op tegen de Verenigde
Staten met de opmerking dat het
dwaas is de belangrijkheid van andere
grondstoffen tot een minimum terug
te brengen. Bovendien is net volgens
Zaïre bepaald niet hoffelijk grondstof-
fenproduoemen uit te nodigen voor
een conferentie in werelaverband zon
der te spreken over enkele grondstof
fen. „wij zijn van mening da; het veel
realistischer is om behalve de oliepro-
blematiek ook vraagstukken met be
trekking tot enkele andere grondstof
fen te bespreken".
Algerije (een van de vier olieprodu
cerende landen die op het inleidende
overleg in Parijs zijn vertegenwoor
digd) wil eveneens dat het onderwerp
„grondstoffen" op de agenda van de
komende zomer te houden internatio
nale conferentie wordt geplaatst. De
Algerijnse delegatie had bijvoorbeeld
kritiek op de officiële omschrijving
van de inleidende besprekingen die
Juidt „bijeenkomst ter voorbereiding
van de internationale conferentie over
energie en verwante economische pro
blemen". Deze aanduiding zou exact
de meningsverschillen tussen oliepro
ducerende en -verbruikende landen
aangeven zodat volgens Algerije over'
die officiële omschrijving zou moeten
worden gediscussieerd.
Hïromichi Miyazaki, een hoge amb
tenaar van het- Japanse ministerie van
buitenlandse zaken, vertolkte de me
ning van zijn land met de opmerking
dat niets kan worden gewonnen door
confrontatie of verdeeldheid- Als een
dergelijke houding blijft bestaan, ont
nemen wij ons iedere kans op overle
ven. aldus Miyazaki.
Solidariteit
De Europese Gemeenschap nam
in haar verklaring tijdens de ope-
nïngsbtjeenkomst een soepele houding
aan door zich niet aan te sluiten bij
het harde .Amerikaanse standpunt in-
zaken het onderwerp „grondstoffen"
De Ier Eamon Gallagher zei namens
de EEG dat olieproducerende, oliever-
bruikende en ontwikkelingslanden hun
moeilijkheden alleen maar kunnen op-
gedachtenwisseling' gehad, zo ver
klaarde mr. Van der Stoel. Minister
Allon merkte op dat 'wij elkaar be
grijpen zonder vee! te hoeven uitleg
gen'.
De boodschap die Allon mr. Van der
Stoel aan het Nederlandse volk wild»
meegeven, was: "Blijf Nederlander'.
In antwoord op vragen verklaarde
mr. Van der Stoel da* het begin van
de Euro-Arabische dialoog 'niet-af
hankelijk' was van 'zijn tegenhanger'
een Euro-Israëlische dialoog, en d&t
er 'geen direct verband' bestond tus
sen beide gesprekken. Nederland zal
concrete Israëlische voorstellen voor
een dialoog in ernstige overweging
nemen, maar ook de andere EEG-
landen moeten hun oordeel kenbaar
maken.
Het begin van de dialoog tussen de
negen landen van de EEG en de
twintig van de Arabische liga is, zoals
bekend, vertraagd door een menings
verschil over de -.Taag of de Palestijn
se bevrijdingsorganisatie PLO afzon
derlijk. of ais anoniem lid van een
Arabische delegatie aan de dialoog
moet deelnemen. Minister Van der
Stoel legde er de nadruk op dat de
Euro-Arabische dialoog betrekking
moet hebben op economische, techni
sche en culturele samenwerking, maar
niet op politieke problemen of de
energievoorziening, omdat voor dit
laatste andere forums worden ge
vormd. zoals de Franse president Gis-
card dEstaing heeft voorgesteld.
Geen bemiddeling
De minister herhaalde dat hij thans
geen rol voor Nederland zag wegge
legd om Israël en Egypte opnieuw, in
een bf andere vorm. aan de conferen
tietafel te brengen. ..Maar indien wij
ooit van enig nut zouden kunnen zijn
om de kloof te overbruggen, zouden
wij met aarzelend onze diensten aan
te bieden. De vriendschappelijke be
trekkingen tussen Nederland en de
Arabische landen zijn de afgelopen
tijd beter geworden en Nederland zou
deze betrekkingen nog graag verder
willen uitbreiden en versterken. Deze
ontwikkeling is niet ten koste gegaan
I van de 'traditioneel nauwe en hartelij
ke betrekkingen met Israël' zo voegde
ie minister hier aan toe.
Mr. Van der Stoel verklaarde desge
vraagd categorisch dat minister Kis
singer hem niet heeft gevraagd zijn
invloed in Israël aan te wenden opdat
dit land een soepeler standpunt in
neemt tegenover de Egyptische ver
langens: „Minister Kissinger heeft tal
rijke mogelijkheden om in rechtstreeks
lossen door middel van samenwerking j contact te treden met de Israëlische
en solidariteit. regering."
