PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
PENTAGON ONTKENT GEDACHTE
AAN INGRIJPEN IN VIETNAM
Aanval
op
paleis
Thieu
Dodental lawines in
Alpen tot 40 gestegen
Vooruitzichten voor oogst 1975 zijn
door slechte weer niet rooskleurig
Phnom Penh zou
overgave overwegen
de krant
van zeeland
liet wegebben
van \merika
'awrJaay in
de tast
ACHTERSTAND IN LANDBOUW BIJ INZAAIEN GRANEN
Wel zwaluw
geen
zomer
Pagina 2
218e jaargang no- 82
Dinsdag 8 april 1975
DONDERDAG VIETNAM-REDE FORD VOOR CONGRES
WASHINGTON (AFP, UPI, RTR, AR) De verklaring gisteren in Djakarta van generaal George
Brown, chef van de generale staf van de Amerikaanse strijdkrachten volgens welke een recht
streekse militaire interventie van de VS in Vietnam thans zou worden overwogen heeft op het
Pentagon zichtbaar verwarring gewekt. De woordvoerders zeiden desgevraagd dat zij de opmer
kingen slechts uit persberichten kénden. Zij her-innerden er met nadruk aan dat de wet elk in
schakelen van militairen in het buitenland zonder toestemming van het congres verbiedt. In pri-
vé-gesprekken voegden zij er aan toe dat een dergelijke goedkeuring in de huidige situatie on
denkbaar is.
GENEVE Een beeld
de
ravage die een lawine in het
Zwitserse dorp Nara heeft aange
richt. In Zwitserland zijn ver
schillende dorpen door zware
sneeuwval en lawines van de but-
tenwereld a/gesloten.
RODE KHMER RUKT VERDER OP
PHNOM PENH (RTR) De
Cambodjaanse leiders in de
hoofdstad hebben maandag een
formule besproken die zou kun
nen leiden tot onvoorwaardelij
ke overgave aan de Rode Khmer
die zich bewegen naar de omsin
gelde hoofdstad Phnom Penh.
Militaire kringen zeiden dat de op
standelingen de noordwestelijke defen
sielinies van de hoofdstad doorbraken
en nu in staat waren hun 107-mm-
Taket en van slechts zes km. afstand
af te vuren op het vliegveld van de
stad.
In de belegerde stad zou de wnd.
president Saukham Khoy volgens be
trouwbare kringen overleg voeren
met voormalige en huidige politieke
leiders over een onvoorwaardelijke
overgave van de troepen. Deze krin
gen zeiden dat de meeste Cambod
jaanse veldcommandanten zich verzet
ten tegen overgave en de militaire
positie van het bewind wilden verbete
ren alvorens vredesonderhandelingen
te beginnen. Na de vorderingen van
de Rode Khmer was het vliegveld
Poohtentong de enige verbindingsmoge
lijkheid met de hoofdstad daar de
rivier de Mekong nu vast onder con
trole van de opstandelingen is. Dertig
raketten troffen het vliegveld maan
dag maar er vielen geen slachtoffers.
Het aanvoeren van goederen door de
Amerikanen ging voort ondanks de
zware aanvallen.
Ten zuidwesten van Phnom Penh zou
den opstandelingen de provinciehoofd
stad Kompong Speu, 42 km van de
hoofdstad, zijn binnengetrokken. De
stad was al enkele weken van Phnom
Penh afgesneden en werd steeds feller
aangevallen. Verscheidene militaire
commandanten zouden bereid zijn pre
mier Long Boret te steunen als hij
naar Phnom Penh zou terugkeren.
IRA HANDHAAFT
«H BESTAND ULSTER
DUBLIN" (UPI) De militante provi
sionele vleugel van de IRA heeft
maandag bekendgemaakt dat het ne
gen weken oude bestand in Noord-
lerland zal worden gehandhaafd.
Inde verklaring wordt echter gez
dat er nieuwe orders zijn uitgegaan
naar de IRA-eenheden na de gevech
ten die sinds zaterdag aan elf mensen
in Belfast het leven hebben gekost en
waarbij tachtig anderen zijn gewond.
Het optreden van de IRA-eenheden zal
afhangen van 'de mate van geweldple-
i ging en vijandelijke activiteit van de
j strijdkrachten van de kroon en de
j sectariërs. Wanneer die er niet is zal
alleen worden opgetreden tegen over-
i tmdeis van het bestand," aldus de
I verklaring.
Werkloosheid
Het werkloosheidscijfer in de pro
vincie Zeeland is de afgelopen
maand gedaald van 4,9 tot 4.6...
fpa?' 2)
Booreiland
Het booreiland Sea Quest is maan
dag uit, Vlissingen vertrokken,
twee maanden later dan de be
doeling was... (pag. 2)
Nieuws uit Zeeland op de pa
gina's 2, 4, 5, 6 en 7.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3
en 9.
Sport op de pagina's 10 en
11.
Radio en televisie op pagina
12.
Financieel nieuws op pagina
13.
Boret bevindt zich in Bangkok en
naar verwacht wordt vandaag naar de
Cambodjaanse hoofdstad terugkeren.
Boret zei dat zijn regering bereid is
alles op te offeren om vrede in Cam
bodja tot stand te brengen. De ge
vechten zouden echter voortduren als
de opstandelingèn weigerden te onder
handelen. De Thailandse minister van
buitenlandse zaken, Chartchai Choon-
havan, heeft maandag meegedeeld dat
zijn regering rechtstreeks contact
heeft opgenomen met de Rode Khmer
om tot vredesonderhandelingen te ko
men tussen de Cambodjaanse regering
en de revolutionaire strijdkrachten in
Cambodja.
Leden van de Rode Kluner hebben
dinsdag een aanVal gedaan op een
benzinedepot op het vliegveld van
Phnom Penh. De opslagplaats werd
door meer dan 50 raketten getroffen,
maar de brand die ontstond was spoe
dig onder controle. Er vielen geen
slachtoffers.
'rUNG TAO. Zuid-Vietnam: Uit
gestrekte- handen van hongerende
Vietnamese burgers, die om
brood smeken, dat mondjesmaat
door mensen van hulporganisa
ties in een vluchtelingenkamp
wordt verdeeld. Alleen al in dit
toevluchtsoord zijn 25.00 vluchte
lingen uit de noordelijker gele
gen steden de laatste twee dagen
binnengekomen.
De stellingname van de generaal heeft
bijgedragen tot toespitsing van de
warrige situatie in de Amerikaanse
hoofdstad waar de tegenstrijdige ver
klaringen binnen het bestuursappa
raat zich opstapelen.
Vorige week liet president Ford in Ca-
lifornië weten dat de militaire situatie
van het bewind in Saigon hersteld zou
(Zie slot pagina 3 kolom 4)
SAIGON (AP) Vliegtuigen
hebben vanochtend vroeg een
aanval gedaan op het paleis van
president Thieu, zo meldde het
persbureau Associated Press.
Er zijn ten minste twee ontplof
fingen gehoord, en daarna het
vuren van lichte wapens.
Volgens niet bevestigde berichten werd
de aanval ondernomen door jagers van
de Zuidvietnamese luchtmacht van het
type F-5.
r
TREIN- EN WEGVERKEER GESTREMD
BERN (DPA) Bij de lawines die de laatste drie dagen in de Zwitserse Alpen zijn voorgeko
men zijn vermoedelijk, veertig mensen omgekomen. In Zwitserland wordt het dodental op der
tien geschat. Zwitserse Alpenkenners zeggen dat dergelijke lawines zo laat in het jaar nog niet
eerder zijn voorgekomen.
De oorzaak wordt gezien in het feit1
dat zaterdag 70 cm sneeuw was geval-
len en' dat daarna de temperatuur:
snel ging stijgen. Tien Duitse toeristen;
zijn verdwenen na een lawine die I
zondagmiddag in Solda bij Bolzano j
los kwam. Maandag werden een
vrouw en vier kinderen gered die;
langer dan 24 uur onder de sneeuw:
hadden gelegen in het alpenplaatsje;
Acla, waarop een lawine terecht was;
gekomen. In Oostenrijk zijn vermoe
delijk drie of vier mensen gedood
door een aardverschuiving die op een
huis bij Doebnach in het zuiden van;
het land terecht kwam. Dat gebeurde:
toen redders juist het twaalfde en l
laatste slachtoffer hadden opgegraven;
van een lawine die zóndag een huis i
bii Tamsweg in Oostenrijk had bedol-i
ven. Zondagavond viel op de Brenner-
pas nog steeds sneeuw en regen en men j
kon niet zeggen wanneer deze hoofd
weg tussen Oostenrijk en Italië weer.
gebruikt kan worden.
In Zwitserland werden dorpelingen en
gestrande toeristen uit de bedreigde
gebieden met hefschroefvliegtuigen
van het leger en de bergreddings-
dienst naar veiliger oorden gebracht.
Vermoed wordt dat te Acla nog meer,
dorpsbewoners onder de sneeuw lig
gen. In het kanton Tessin bij de
Italiaanse grens kwam een gezin van
vijf personen om het leven in een
rak?.n:;echa!e: en vonden drie Zwit
serse skiërs de dood in een lawine,
op de hellingen bij Praettigau.
Passen
Italië
In Italië worden nieuwe lawines ge
vreesd, nu de temperatuur blijft stij
gen en de regen de sneeuwmassa's los
maakt die de laatste' dagen zijn geval
len. Bij de grens met Zwitserland
groeven zondagavond redders de twee
lijken op van Duitse toeristen die in
hun auto onder een lawine terecht wa
ren gekomen.
Trein- en wegverbindingen met Oos
tenrijk waren gestremd en veel Itali
aanse bergdorpen zitten zonder elek
triciteit en telefoon.
Op vier kleine passen na zijn alle!
Zwitserse alpenovergangen voor het:
autoverkeer gestremd. De Sint Gott-i
hardt is ook voor het. treinverkeer
gesloten. De internationale sneltreinen;
worden via de Loetschberg-Simplon-
lijn omgeleid, hetgeen veel vertraging;
oplevert bij de autoveriaatstations.
Het autoverkeer tussen Oostenrijk en
Italië is alleen via de Tauemtunnel mo
gelijk. De omweg over Lienz in Oost-
Tirol en het Pusterdal schijnt zondag
nacht ook door een lawine te zijn ge
blokkeerd.
De kroniekschrijver Jack Anderson
van de 'Washington Post' heeft maan
dag geschreven, dat de Amerikaanse
geheime dienst (cia) in 1966 en in
1968 pogingen heeft gedaan om wijlen
president Francois Duvaliera "Papa
Doe' van Haïti uit de weg
ruimen.
OOK VEETEELT HEEFT
HINDER VAN KOUDE
EN NATTE WEER
VLISSINGEN De vooruitzich
ten voor de oogst 1975 zijn ver
re van rooskleurig. De granen
zullen laat zijn. Bij het zaaien is
door de vele regen van de laat
ste weken een achterstand ont
staan. Maar het allerergste is dat
de door het abnormaal natte
najaar veroorzaakte slechte
bodemstructuur de landbouwers
voor extra problemen stelt, nu
de grond niet heeft kunnen uit-
vriezen, en de jongste regenpe
riode die de structuur er niet be
ter op heeft gemaakt.
Ook de veeteelt ondervindt hinder van
het slechte weer van de laaiste we
ken- Het vee kan niet naar buiten en
moet met duur voer worden bijge
voerd.
„De structuur van de grond in de
akkerbouwgebieden gaat er per week
meer op achteruit," verklaarde de
heer G. J. de Jager, voorzitter van de
CBTB in Zuid-West-Nederland desge
vraagd. „Er zijn incidenteel hier en
daar nog wat percelen aardappelen in
de grond, maar dat is nu het grootste
probleem niet meer. Die kunnen of
nog gerooid worden, of de grond kan
worden opengebroken en ingezaaid."
Laat inzaaien is een tegenslag, die nog
wel te overkomen is, vindt de heer De
Jager, al zal dat straks wel aan de
opbrengsten te merken zijn. „Maar er
is in Zeeland, in het hele Zuid-Westen
vrijwel geen perceel grond meer waar
geen water op staat, De boeren zullen
bijzonder veel geduld moeten tonen
dit voorjaar, anders wordt er nog
meer van de bodemstructuur verpest
Het is de vraag of er voor aardappe
len bijvoorbeeld fatsoenlijke zaaibed-
den van 10 tot 12 cm diepte zijn aan
te leggen."
Abnormaal
Sedert de ramp van 1953 hebben
dergelijke structuurtoestanden zich
niet meer voorgedaan, meent de
CBTB-voorzitter, die de situatie als
'uitzonderlijk abnormaal' kenschetst:
„De afgelopen week heb ik staatsse
cretaris Meijer er nog eens op gewe
zen hoe gevoelig de toestand is. Nog
veel meer boeren dan wij ons nu
voorstellen zullen straks een beroep
op de 'rijksregeling zelfstandigen',
moeten doen. Het is duidelijk dat de
oogst 1975 later dan gewoonlijk zal
zijn. Het wordt wel tweede helft van
april aleer we kunnen zaaien. Een late
oogst betekent ook een later binnen
vloeien van de gelden, en dat maakt
de moeilijke ljquiditeitspositie waarin
Gewassen
Op welke gewassen komt het nu aan?
De heer De Jager meent dat de zo
mergranen zoals zomer-gerst en haver
al is het laat nog wel ingezaaid
kunnen worden, als er snel droog
weer komt. Maar voor de bieten en
aardappelen zullen met name de
structuurproblemen van de bodem
parten spelen:
„Vorig jaar al zijn er bieten uitgere
gend en niet opgekomen. Dat ligt- nu
weer voor de hand
Ir. L. Th. J. M. de Wit, consulent bij
de provinciale raad voor de bedrijfs
ontwikkeling vindt, dat de inzaaiter-
mijn voor de zomer tarwe
die nu de wintertarwe moet vervan
gen, eigenlijk al verstreken is. al ziet
hij bij een eventueel snel drogen van
de bodem hier en daar afhankelijk
van de plaatselijke situatie nog wel
mogelijkheden. Bij de komst van
droog weer heeft de zomergerst nog
wel een kans. Voor de normale voor
jaarsgewassen als vlas en erwten is|
het "het allerlaatste moment," aldus
de heer De Wit.
De landbouwconsulent acht de inzaai-
tijd van aardappelen en bieten nog
niet overschreden: „Wat het tijdstip
betreft is het daarvoor nog geen ab-1
normale toestand," Alleen het feit dat|
de slechte bodemstructuur, ontstaan)
in winter en voorjaar door het vrij-j
wel ontbreken van vorst niet is gewij
zigd, acht hij van nadelige betekenis:
„Aan de andere kant hebben de bieten
en aardappelen nog een heel groeisei
zoen vóór rich- Als weer en structuur
het een beetje toelaten, heb ik goede
hoop dat de praktische opbrengst nog
kan meevallen."
Voor die gewassen, die in juli rijpen
ligt dat anders: „Elke dag zonder zon
wordt op dat proces ingekort. Dat
betekent straks dat de gerst bij
voorbeeld net als in '53 wel in
Zie slot pagina 7 kolom 1
D'.
fiantlijn
>mbere berichten uit
itnam en Cambodja
hebben naast hun iel-
tëSön telijke basis het afschu-
wclijke oorlogsleed een
achtergrond: de rol van d*
Verenigde Staten in deze wereld. Het
Britse blad Trie Economist had het
deze week Sn dit verband over 'lhe In-
ding of America', het wegebben van de
Verenigde Staten, Daar heeft de ont
wikkeling van de laatste maanden In
derdaad veel van weg, zoveel zelfs,
dat president Ford zich vorige week
genoodzaakt zag een verklaring af te
leggen, die kennelijk aan het adres van
de bondgenoten was gericht. De cri
sis in IndoChina betekent niet zei
de president dat Amerika zijn
vrienden in de steek laat. In het bij
zonder legde hij er de nadruk op dat
Washington zijn NAVO-verplichtingen
zal nakomen. Een dergelijke verkla
ring duidt er op dat het debScle in
Cambodja en Zuid-Vietnam toch wel
verder kan reiken dan alleen Indo-Chi-
na. Twee voor de hand liggende voor
beelden: Taiwan en Zuid-Korea, gebie
den met overwegend Amerikaanse in
vloed. Hoe lang zal dat nog duren?
President Ford heeft nu Henry Kis
singer opdracht gegeven de Ame
rikaanse buitenlandse politiek
opnieuw in studie te nemen. Zal dat
tot een nieuwe koers leiden? En zo
ja, welke richting zal die nemen? De
verschuivingen van de laatste jaren
beperken zich allerminst tot Azië: er
is meer aan de hand dan het commu
nistisch worden van Vietnam en Cam
bodja. Bekeken vanuit een Amerikaan
se gezichtshoek is bijvoorbeeld met
name West-Europa sterk veranderd.
Na de tweede wereldoorlog heerste
hier het beeld van de koude oorlog:
er was een ijzeren gordijn over Euro
pa neergelaten. merkte destijds
Churchill in zijn beroemde Fulton-rede
op. Uitsluitend van
achter dat gordijn
zo redeneerde
men toen dreig
de er gevaar: com
munistisch Rusland
kon West-Europa onder de voet lopen.
In die gedachtengang doorgaande rit
ten op dit ogenblik de 'zwakke plek
ken' in West-Europa zelf: Portugal, in
de toekomst mogelijk Spanje, wellicht
ook Griekenland en wie weet Italië.
De communisten proberen daar de
macht in handen te krijgen, zij zor
gen in die landen voor ontwikkelingen
van een heel andere aard dan men des
tijds voorzag: voor dergelijke vraag-
Om Portugal als duidelijkste voor
beeld te nemen: er is hier geen
sprake van een militaire inval die
met geëigende wapens kan worden
bestreden. Evenmin is sprake van
fair gehouden verkiezingen, die tot
een communistische meerderheid lei
den. in welk geval een rechtgeaard de
mocraat er nog wel vrede mee zou
kunnen hebben. Er zijn heel ande
re ontwikkelingen aan de gang: revo
lutionaire bewegingen. samengaand
met linkse groeperingen in het leger,
die er geen been in zien om de demo
cratie om zeep te brengen. Een derge
lijke gang van zaken is blijkbaar onver
mijdelijk in landen die tot,voor kort
onder een rechtse dictatuur leefden:
het komt neer op een wisseling van
de wacht, de naald is van rechts bezig
naar links uit te slaan. Veranderingen
als deze zal Kissinger zeker in zijn
nieuwe concept voor Amerika's bui
tenlandse politiek opnemen: na Viet
nam vormen zij net tweede kenmer
kende ptmt van de gewijzigde verhou
dingen. Een derde punt is: de gebeur
tenissen in het Midden-Oosten. In dit
gebied gaat het niet uitsluitend om
militaire krachtsverhoudingen, maar
om wereldomvattende economische
relaties. De Verenigde Staten kunnen
de Arabische wereld niet negeren: de
olielanden zouden bij wijze van spre
ken in de huidige situatie waarin
de dollar niet langer meer een almach
tige valuta is de huidige economi
sche crisis kunnen vergroten en ver
lengen. een crisis waarvoor militair
krachtsvertoon geen enkele oplossing
biedt.
In deze problematiek spelen ook bin
nenlandse verhoudingen in Ameri
ka een rol. Er is in de Verenigde
Staten een nieuw isolationisme her
kenbaar. vooral gevoed vanuit het
platteland. Waarom zou men zich
met de wereld bezighouden: „Men
profiteert maar van ons en als dank
steekt men de Amerikaanse ambas
sade in brand", zo wordt, daar gerede
neerd. De aanhangers van deze opvat
ting gaan uit van een nationalistisch
denken. Amerika is voor hen het uit
verkoren land, waarmee de rest van
de wereld niets te maken hoeft te heb
ben. zo ook vice versa. Daarnaast zijn
er tallozen voor wie het buitenland ge
schrapt kan worden omdat er eerst
en vooral zoveel binnenlandse pro
blemen moeten worden opgelost, een
categorie die ovengens wel bereid is
het buitenland een plaats in zijn
overwegingen te gunnen, maar pas na
dat. het eigen land is voorgegaan. Zo
is de wereld in beweging en de rol
van Amerika is daarbij in de eerste
plaats in het geding. In West-Europa
zelf is eveneens een felle discussie
aan de gang: men denke slechts aan
eigen land. waar met name de NAVO
omstreden is. AI deze ontwikkelingen
beïnvloeden elkaar. „Amerika ebt
weg". Sommigen verheugen zich daar
over, maar het is de VTaag of er wel
uitsluitend reden tot vreugde is: Eu
ropa is afhankelijker dan men denkt.
Al Hadji Ahmadou Ahidjo is zon
dag bij een volksstemming herkozen
als president van Kameroen- Het
wordt zijn vierde ambtstermijn.
