PROVINCIALE ZEEUWSE COURAt l
Franse havens dicht
LANDBOUW: BINNEN 2
WEKEN VOORSTELLEN
'Harde' CD A-motie contra
plannen minister Lubbers
Zes gemeenten op Schouwen-Duiveland
laten de woningbehoefte onderzoeken
CLO's weer naar minister
Tan Agt heeft
genoeg van
minister zijn
ndaag in
de krant
V. d. STOEL
NAAR EGYPTE
PZEM en
voorzitterschap
218e jaargang no. 43
Donderdag 20 februari 1975
BLOKKADE DOOR BOZE VISSERS
DUINKERKEN (RTR, AFPj
Stakende Franse vissers
hebben woensdag met hun
treiters alle grotere Kanaal
havens in Frankrijk geblok
keerd. Als gevolg daarvan
moesten alle veerdiensten
tussen Engeland en Frankrijk
worden afgelast, met uitzon-
BOULOGNE: De haven van Bou
logne is geblokkeerd door een 70-
tal vissersschepen tijdens een pro
testactie van de Franse vissers te
gen te lage visprijzen en te zwa
re lasten.
(Van onze parlementaire redactie)
tie)
DEN" HAAG Vice-premier
Van Aft hecht niet meer aan zijn
ministerschap. In een interview
met het weekblad Vrij Nederland
ze£t de minister van justitie naar
aanleiding van de kritiek op zijn
werk: „Het zou me niet veel
kunnen schelen als ze nu zeggen:
hou er maar mee op. Natuurlijk
is het leuker om te gaan dan om
gestuurd te worden, maar ik ben
er niet meer zo op uit om accep
tabel te zijn".
Zijn werk als minister ervaart
Van Agt niet meer als spectacu
lair. „Voor mij is het nieuwtje
eraf. Als binnenkomer weet je
hoe moeilijk het is het over-
sapparaat op gang te bren-
Dat is een domper op je
animo". Enthousiast is Van Agt
over de kwaliteiten van minister
president Den Uyl: „Joop den Uyl
weet alle leden van dit kabinet
persoonlijk aan zich te binden en
met grote virtuositeit het kabinet
te presenteren".
Sabotage
gisteren is opnieuw een geval
van sabotage ontdekt bij de Am
sterdamse metro, ditmaal was een
vompagregaat het doelwit van
een vernielingsactie (pag. 13).
Milieuheffing
HET provinciaal bestuur van
Utrecht heeft de girorekeningen
laten blokkeren van mensen die
fe'geren de milieubelasting te be
talen. (pag. 3)
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2, 5, 7, 9 en 14
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3 en
13
Sport op pagina 15
Radio en televisie op pagina
17
Financieel nieuws op pagina
19
DEN HAAG De drie Centrale Landbouw Organisaties (CLO)
zijn ernstig teleurgesteld over de prijsbesluiten die vorige week
in Brussel zijn genomen. Binnen twee weken zullen zij aanvullen
de voorstellen indienen bij minister Van der Stee (landbouw) om
de positie van de boeren en tuinders te verbeteren. Zo nodig zul
len zij rond 1 juni nieuwe prijsvoorstellen in Brussel deponeren.
Op een persconferentie, na een buiten
gewone vergadering van het CLO in
Den Haag, zei voorzitter drs. Rinze
Zijlstra dat de Brusselse voorstellen
sterk afwijken van de door de Euro
pese landbouworganisaties gedane
voorstellen. De Brusselse voorstellen
komen ongeveer neer op een prijsver
hoging van negen procent, terwijl
organisaties een prijsstijging van 15
procent hadden geëist. ,-De nieuwe
prijzen zijn bij lange na niet voldoen
de om de inkomensachterstand in de
agrarische sector in te lopen", aldus
drs. Zijlstra.
De drie organisaties zullen in het land
bouwschap gaan onderzoeken welke
maatregelen er genomen kunnen wor
den om het verschil tussen de ge
vraagde 15 procent en de in Brussel
overeengekomen negen procent enigs
zins op te heffen. De organisaties
denken daarbij aan belastingmaatrege
len en aan maatregelen in de btw-
sfeer.
Wat de centrale landbouworganisaties
en het landbouwschap erg grieft
dat de verhoging van de biotechnische
produktiviteit (produktievermeerde-
ring door betere produktiemiddelen
en beter uitgangsmateriaal) van de
kostprijsstijgingen Is afgetrokken
voordat de nieuwe landbouwprijzen
werden vastgesteld. Had men die pro-
duktiviteitsverbetering van drie pro-
cent in twee jaar mogen behouden,
dan had men de inkomensachterstand
kunnen inhalen.
'DEEL DRIE' VOORLOPIG
NOG NIET VERPLICHT
DEN HAAG Het kan nog wel
enkele maanden duren voordat deel 3
van het kentekenbewijs verplicht ach
ter de voorruit moet worden getoond.
De achterstand bij de computer van
de Rijksdienst voor het wegverkeer is
zo groot, dat voorlopig nog niet te
zeggen is wanneer de verwerking van
alle gegevens kan worden afgerond-
aldus verkeer en waterstaat.
Het landbouwschap, dat dinsdag dit
standpunt meedeelde in zijn maande
lijkse gesprek met minister Van der
Stee, kreeg van de bewindsman te
horen dat geen enkel EEG-land noch
de Europese commissie dit gewild
hadden. Men achtte het, mede gelet
op de marktontwikkelingen, onjuist.
Harde acties werden van de kant van
de centrale landbouworganisaties niet
aangekondigd. Worden de voorstellen
die ze over enige weken gaan doen
niet aanvaard, dan zullen ze bezien
wat er moet gebeuren. De organisa
ties hebben la een 'werkgroep bijzon
dere activiteiten'. Drs. Zijlstra erken
de dat de achterban in de provincies
nu al grote pressie uitoefent wat het
voorbereiden van acties betreft. De
besturen der organisaties willen ech
ter grote zorgvuldigheid betrachten.
Zij zijn zich van hun verantwoorde
lijkheid bewust en willen ook onder
de pressie die verantwoordelijkheid
niet uit het oog verliezen. Het actie
programma dat ze op het ogenblik
hebben, aldus drs. Zijlstra, is
onderzoek naar mogelijkheden van
komensverbetering.
In Zeeland is eerder deze week van
de kant van de gewestelijke landbouw
organisaties de verwachting uitge
sproken dat men de komende zo
nog harde acties zou moeten gaan
uitvoeren. De Zeeuwse afgevaardigden
waren nu echter wel met de besluiten
van de CLO-vergadering akkoord ge
gaan- zo vertelde drs. Zijlstra. Voor
deze bijzondere vergadering waren
le voorzitters en bestuursleden van de
gewestelijke organisaties uitgenodigd
en de opkomst was erg groot.
dering van de hovercraft-
dienst vanuit Boulogne. De
vissers eisen hogere visprij
zen en een tegemoetkoming
voor de gestegen olieprijzen.
De vissers begonnen dinsdag hun
blokkade in Boulogne en breidden
dc actie woensdag in de loop van
de dag uit tot Duinkerken. Dieppe,
lx- Treport »-n Calais. Ze maken
ook bezwaar tegen de invoer van
goedkopere vis uit Nederland, En
geland en België. In de buurt van
Calais werden vrachtwagens met
vis uit Nederland en België tegen-
gehouden en de ladingen van de
wagens werden op de weg gedepo
neerd.
Vandaag zullen de vissers een ge
sprek hebben met de staatssecreta
ris van vervoer. Marcel Cavaille en
de directeur van het kabinet van
premier Chirac. De vissers wijzen
er op dat ze nauwelijks het hoofd
boven water kunnen houden omdat
de kosten van de scheepsbouw in
vier jaar meer dan verdubbeld
zijn, de olieprijzen verviervoudigd
zijn sinds 1973 en de visprijzen
zijn gedaald. Ze verlangen nu
soortgeljke inkomens-garanties als
de boeren krijgen.
Begrijpe/ijli
Dr. H. A. H. Boelmans Kranen
burg. secretaris van de reders ver
eniging van de Nederlandse Zeevis
serij en van de Stichting van de
Nederlandse Visserij, kan de op
winding van dr Franse vissers wel
een beetje begrijpen. In heel Euro
pa is het prijspeil van de vis
allerellendigst, en de Fransen zijn
altijd wat meer bescherming ge
wend geweest dan anderen-
Nederlandse vis komt echter naar
zijn mening Frankrijk niet binnen
tegen lagere prijzen dan het Franse
produkt. Beide landen hebben
namelijk dezelfde minimumprijzen.
Deze worden, op grond van een
EEG-regeling. in verschillende lid
staten door producentenorganisa
ties gehandhaafd voor hoofdsoor
ten als kabeljauw, schelv-.s, koolvis
en schol.
Een oorzaak van de moeilijkheden
kan zijn gelegen in de haring-con-
tingentering. Op grond van een
internationale regeling mag er in
de Noordzee maar heel weinig ha
ring worden gevangen, zodat vele
vissersvaartuigen nu in plaats van
op haring op andere vissoorten
jagen. In Nederland zijn bijvoor
beeld de laatste twee weken grote
hoeveelheden koolvis aangevoerd,
een soort waarvan de Franse vis
sers ook veel naar huis plegen te
brengen.
De visconsumptie valt volgens de
heer Kranenburg ook wat tegen,
en bovendien is er nog een grote
internationale diepvriesvoorraad die
prijsdrukkend werkt. Dat komt
doordat de Amerikaanse visverwer-
kende industrie haar vissticks en
dergelijke, tegenwoordig maakt
van pollak (witte kabeljauw) uit
de Stille Oceaan, in plaats van
kabeljauw uit Europa.
DEN HAAG Minister Van der
Stoel (buitenlandse zaken)
brengt binnenkort een bezoek
aan Egypte. De data moeten nog
worden vastgesteld in overleg
met zijn Egyptische ambtgenoot
Fahmi.
De uitnodiging van minister Fahmi
aan Van der Stoel bevestigt de verbe
tering van de betrekkingen tussen bei
de landen, waarover enige maanden
onzekerheid heeft bestaan.
KVP, ARP, CHU: GEEN MELDINGSPLICHT IN SIR-GEBIED
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Met een 'harde' motie heeft de KVP woensdag
avond getracht het beleid van ministers Lubbers (economische
zaken) met betrekking tot de Selectieve Investerings Regeling
(SIR) te dwarsbomen. De motie van de KVP'er Peijnenburg
(mede ondertekend door ARP en CHU) vraagt de regering af
te zien van een meldingsplicht voor bedrijfsvestigingen en uit
breidingen in het SIR-gebied buiten de Rijnmond.
De minister acht deze meldingsplicht noodzakelijk. Hij vindt daarbij steun
van de progressieve regeringspartijen. De overweging van KVP, .ARP en CHU
om er tegen te zijn, is dat hierdoor de investeringsanimo kan worden geschaad.
Overigens kwam de (KVP)-bewinds
man niet tot een duidelijke verwer
ping van de motie van „zijn" partij.
Hij zag erin o.a. een zorg voor de
werkgelegenheid in de SIR-gebieden
in. en in zoverre kon hij hem onder
schrijven. Eerder op de dag had hij al
de toezegging gedaan om over de
uitvoering van de SIR met de diverse
provinciale overheden in de betrokken
gebieden overleg te zullen plegen. De
achtergrond van deze belofte is, dat
hij niet te veel macht bij de centrale
overheid wil leggen, en dat deze cen
trale overheid erkent dat bij de pro
blematiek van de investeringen duide
lijke regionale verschillen te onder
kennen zijn.
Meenemen
Na druk va de christen-democra
ten en de VVD, kwam de minister tot
de uitspraak dat hij de motie „zal
meenemen naar het overleg met de
regio". Als de lagere overheden om
uitvoering van de motie vragen, en
dus in hun gebied geen meldingsplicht
wensen, zal de minister zich daaraan
houden. Hij verwachtte overigens niet
dat dat het geval zal zijn. zodat zijn
antwoord er in feite op neerkomt öa'.
hij voorziet dat niet hijzelf, maar ae
provinciale besturen de motie uitein
delijk in de prullebak zullen gooi
en.
De ministers Lubbers en Gruijters
(volkshuisvesting en ruimtelijke orde
ning) hadden 's middags uitvoerig
verklaard dat de SIR-gebieden (Zuid-
Holland met uitzondering van de twee
eilanden. Noord-Holland zonder de
..kop". Utrecht en binnenkort de Velu-1
we. en Zuidoost-Gelderland) me: ver
stikking worden bedreigd als de mel
dingsplicht, die gekoppeld kan worden
(Zie slot pag. 3 kol. 1
EILANDELIJKE PROGRAMMERINGSCOMMISSIE: TOEWIJZING TE GERING"
BURGEMEESTER
H. P. EVERWIJN:
„GROEI NIET TE
SNEL AFREMMEN"
HAAMSTEDE De zes ge-
meenten op Schouwen-Duive
land vinden dat het eiland te
weinig woningen krijgt toege
wezen. Dat er nog steeds behoef
te bestaat aan woningwetwonin
gen en premiewoningen wordt
naar de mening van de gemeen
tebesturen duidelijk bewezen
door de vraag naar woningen in
deze sectoren. Om met doorslag
gevender argumenten bij de pro
vinciale adviescommissie voor
de verdeling van de rijkssteun
woningbouw te komen, hebben
de gemeenten besloten het ETI
een woningmarktonderzoek te
laten houden. Het is de bedoe
ling dat men met toepassing van
de sociaal-economische factoren
tot de opstelling van een behoef -
tepatroon komt.
Op 23 oktober van het vorig jaar bad
de eilandelijke programmeringscom-
missie een gesprek met de provinciale
adviescommissie. De programmerings
commissie. waarin vertegenwoordi
gers van de zes gemeenten op Schou
wen-Duiveland zitting hebben, kreeg
toen te horen dat in 1975 op het
eiland geen woningwetwoningen en
geen premiecorporatiewoningen ge-
bouwd zouden worden.
Alleen de bouw van vijftig premiever-
huur- en -verkoopwoningen en vijftig
woningen in de vrije sector zou wor
den toegestaan. De programmerings
commissie had al eerder haar wensen
naar voren gebracht: 220 woningwet
woningen en 229 premiewoningen. De
gemeenten met uitzondering van Brui-
nisse en Duiveland, die geen woningen
hadden gevraagd, hadden namelijk
een flinke behoefte aan woningwetwo
ningen geconstateerd, gezien de aan
vragen. die er bij de woningbouwvere
niging 'Beter Wonen' zijn binnengeko
men.
„Tijdens dat gesprek hebben we na
tuurlijk tegen die uiterst geringe toe
wijzing geprotesteerd," aldus burge
meester H. P. Everwijn van Wester-
schouwen- die voorzatter is van de
eilandelijke programmeringscommis
sie. „Op zo'n manier wil men de groei
veel te snel afremmen. Er zal best
een natuurlijke afremming komen."
De motivatie van de provinciale advies
commissie. vertelt de heer Everwijn.
was dat de ontwikkeling van het aan
tal inwoners op Schouwen-Duiveland
een herbezinning noodzakelijk maakt.
„Men stelde dat het platteland een
heeft door de wo
ningbouw. Wij vinden het overigens
aanvechtbaar dat het vestigingsover
schot voor het platteland omstreeks
nul moet zijn. Bovendien hebben we
hier op het eiland geen leegstandpro
blemen."
Volgens de planning van de provinci
ale adviescommissie kunnen er de
komende jaren de volgende aantallen
woningen op Schouwen-Duiveland
worden gebouwd: In 1975 honderd, in
1976 honderd, in 1977 honderd en in
1978 tweehonderd. „Wij hebben er bij
de adviescommissie voor gepleit om
deze planning om te draaien- zodat
die tweehonderd woningen, die we
pas in 1978 zouden krijgen, eerder
kunnen worden gebouwd." aldus de
heer Everwijn. ..Nu hebben we name
lijk een achterstand, gezien de hoe
veelheid aanvragen. Bovendien is de
laatste jaren de tendens, dat men het
platteland ontvlucht, omgedraaid. Men
wil er nu graag wonen."
Water in de wijn
sie was, dat de provinciale adviescom
missie wat water in de wijn deed. Er
mogen nu veertig woningwetwoningen
en negentig premiewoningen op het
eiland worden gebouwd naast de wo.
ningen in de vrije sector. We hebben
er dus tachtig woningen bij gekre
gen," aldus de heer Everwijn. .„Waar
daarmee zijn we er nog niet. want de
bouwstroom zal nu stil vallen."
De lieer Everwijn vindt dat de provin
ciale adviescommissie zich nogal dog
matisch en een beetje bang op stelt
Hij wijst daarbij op een toespraak,
die staatssecretaris Van Dam in de
cember vorig jaar hield over de nota
huursubsidiebeleid. De staatssecretaris
zei daarin het Den Haag" al lang niet
meer met contmgenteringen werkt en
overal waar behoefte is en er geen
planologische bezwaren bestaan maar
al te graag beschikkingen afgeeft.
„Want wij worden immers aangeke
ken op het teruglopen van de woning
bouw. Het is niet meer zo dat de
gemeenten alleen maar kunnen af-
(Zie slot pagina 14 kolom 1
r
kringen van het provln-
■den. alt)
fiantlijn
PZEM moet
deze vennootschap. Er is in dat col
lege een vacature, ontstaan door het
aftreden van de vorige commissars*
der koningin, mr. J. van Aartsen. Hij
was lid van de raad van bestuur en
daardoor automatisch voorzitter van
dat college. De statuten van de PZEM
schrijven dat namelijk voor: indien de
commissaris der koningin lid is van
voorzitter op. De discussie die nu aan
de gang te onder meer in het senio
renconvent van de staten komt in
feite neer op deze vraag: wordt de
nieuwe commissaris dr. C. Boert !en
PZEM voorzitter of niet? Zo neen.
dan kan hij evenmin in de raad van
bestuur worden gekozen want, zijn lid
maatschap is statutair aan het voor
zitterschap gekoppeld. Over deze kwes
tie zijn hier en daar wat verkenningen
aan de gang. We hebben begrepen dat
het college van gedeputeerde staten
nog over deze zaak moet vergaderen,
waarna provinciale staten dienen te
beslissen. Zij moeten namelijk een
voordracht voor de vacature opmaken.
Op de achtergrond speelt hier de
kwestie van de politieke verant
woordelijkheid een grote rol. Is het.
juist in een geval als dit een benoemde
commissaris der koningin te belasten
met een functie waarover hij verant
woordelijkheid zou moeten afleggen in
de staten? In de praktijk gebeurt dat
laatste niet: als er in de staten van
Zeeland zaken van het energiebedrijf
aan de orde komen, worden die be
handeld door gedeputeerde Schlinge-
mann, voorzitter van het dagelijks be
stuur van de PZEM.
Toch zou de com
missaris der konin
gin, indien hij voor
zitter zou zijn van
de raad van bestuur,
medeverantwoordelijkheid dragen voor
de gang van zaken bij de PZEM. Strikt
genon.en zouden de staten hem het
ven rouwen kunnen opzeggen voor da',
deel van zijn functie en hem via de
aandeelhoudersvergadering van de
PZEM tot aftreden kunnen dwingen
als voorzitter van de raad van bestuur.
Voor een commissaris der koningin
zou dat een bijzonder hachelijke situa
tie wezen.
In rustige tijden zal een dergelijke
botsing zich vrijwel niet voordoen.
Evenmin bij naamloze vennootschap
pen van de overheid, die geen contro
versen oproepen: een Brugmaatschap
pij, te zijner tijd de vaste oeververbin
ding enz. Jaren geleden behoorde de
PZEM eveneens tot die niet-omstreden
groep. In dat verleden was er ten aan-
zi' van de PZEM vrijwel altijd rust,
en zelden waren er controversen. Tn
dergelijke verhoudingen konden moei
lijk bezwaren worden geopperd tegen
het PZEM-vooratterschap van de com
missaris der koningin. Deze situatie is
echter veranderd: sinds de PZEM-af
faire van enkele jaren geleden wordt
er feller en harder in de staten over
het Zeeuwse energiebedrijf gedebat
teerd. Bovendien is sprake van een
nieuwe factor in het politieke spel: de
energiepolitiek is namelijk geen onder
geschikte zaak meer, maar behoort tot
de belangrijkste beleidsonderdelen van
het provinciaal bestuur. En de afge
lopen jaren is duidelijk geworden; bij
herhaling botsen ae meningen over
uitgangspunten en uitvoering van dat
beleid. In zo'n situatie lijkt het ons
aan ook niet aanbevelenswaardig dat
de voorzitter van de staten de on
afhankelijke en benoemde commissa
ris der koningin in de discussies
kan worden betrokken omdat hij di-
rect-verantwoordelijk is voor het
PZEM-beleid.
Men kan nog een stap verder gaan
door de vraag te stellen: zijn er
in het kader van het Zeeuwse energie
beleid zaken te verwachten waarover
pclitieke tegenstellingen kunnen ont
staan? Het antwoord luidt zonder meer
bevestigend. Er zal steeds harder wor
den geroepen in de staten om open
baarheid van de industriële grootver
bruikerstarieven en botsingen daarover
zijn allerminst uitgesloten. Voorts
komt de tweede kerncentrale sar. de
orde alsook de relatie te dien aanzien
tot de centrale overheid. Tenslotte
heeft de energienota van minister Lub
bers meegedeeld dat fusies in de toe
komst onvermijdelijk zijn. He: gaat
stuk voor stuk om punten, waarbij de
rol van de raad van bestuur aan de
orde zal komen. Tegen die achtergrond
beschouwd zou het ons inderdaad een
wijs besluit lijken indien in overleg
met de nieuwe commissaris der konin
gin zou worden besloten dat hij geen
voorzitter wordt van de PZEM-raad
van bestuur. Deze functie immers is en
wordt meer en meer politiek geladen
en dat kar. voor een statenvoorzitter
een grote handicap zijn.
Overigens kan deze voorzittersfunctie
van de PZEM op nog een geheel
andere wijze een politieke lading krij
gen. Er hangt namelijk altijd nog een
'open gesprek' in de lucht tussen de
PvdA en de partijen van het CDA over
de functieverdeling binnen gedeputeer
de staten. In dat gesprek zal zonder
twijfel de raad van bestuur van de
PZEM een ro: spelen: vermoedelijk
zal de PvdA de vacante zetel willen
bezetten. Dat laatste zou worden ver
hinderd wanneer de commissaris der
koningin in de raad van bestuur zou
worden gekozen. In dat geval zouden
spanningen optreden waarin aan de
commissaris tegen zijn zin be-
trokken zou worden. Dit laatste geeft
nog weer een extra accent aan deze
Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1
