PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Ja
PRINSES CHRISTINA
TROUWT BINNEN VIJF
MAANDEN IN NEDERLAND
PZC
Minister vraagt gs aandacht voor
problemen rond de woonwagencentra
ïhtötick ciltcn
uivor
Interieur
Gisteren verloofd met Jorge Guillermo (28) uit New York
GEEN AANVULLENDE
STEUN VOOR BOEREN
KISSINGER
ZEER TEVREDEN
Volgende week
nola over
"'erkcfelegenheid
Honden doodden 25
drachtige schapen -
bazen aansprakelijk
Itiiver water
leeawse noodzaak
pag. 11
218e jaargang no. 39
Zaterdag 15 februari 1975
ilk iM i
Tv:ee foto's van prinses Christina
met haar verloofde, Jorge Guiller
mo. rechts temidden van de ko
ninklijke familie, tijdens de ont
moeting met de pers vrijdagmid
dag op paleis Soestdijk.
(Van onze correspondenten)
NEW YORK, SOESTDIJK Prinses Christina heeft zich gisteren verloofd met de 28-ja-
rige, op Cuba geboren maar nu statenloze, Jorge Guillermo. De heer Guillermo is even
als de prinses werkzaam in New York. De verloofden, die binnen vijf maanden in Neder
land hopen te trouwen, hebben elkaar voor het eerst ontmoet in de Newyorkse flat van
Ben wederzijdse vriend, die in 1967 getuige was bij het huwelijk van de Luijksgestelse
burgemeester F. Houben.
De
haar huwelijk geen
goedkeuring zal vragen aan het
parlement. Dat houdt in, dat zij
voor zichzelf en voor haar even
tuele kinderen afziet van elke
aanspraak op de Nederlandse
troon. De kerkelijke huwelijks
sluiting zal waarschijnlijk plaats
vinden in een oecumenische
dienst. Jorge Guillermo blijft kar
tholiek en de prinses is van plan
protestant te blijven. „Wij voelen
ons allebei christenen", aldus de
prinses gistermiddag op paleis
Soestdijk. Prinses Christina toon
de vol trots haar verlovingsring:
een onyx trassen twee diamantjes.
Zij heeft aan Jorge manchetkno
pen gegeven.
Christina was tot dusver negen
de in de lijn voor de troonsopvol
ging na prinses Beatrix en haar
drie zoons en prinses Margriet en
haar (nu nog) drie kinderen.
Margriet verwacht over een
maand haar vierde. Minister-pre
sident Den Uyl heeft meegedeeld,
dat op Christina's verzoek ook
van de kant van de regering niet
om parlementaire goedkeuring
van het huwelijk zal worden ge
vraagd. Prinses Irene hééft die
goedkeuring ook niet gevraagd
toen zij indertijd met prins Carel
Hugo de Bourbon Parma trouw
de.
Prinses Christina en haar ver
loofde zijn al sinds donderdag
middag in Nederland. Het paar
reisde mee in het vliegtuig waar
mee prins Bemhard van een reis
door Zuid-, Midden- en Noord-
Amerilca terugkeerde op de vlieg
basis Soesterberg. De prins, die
op Soesterberg een persconferen
tie over zijn reis zou geven, werd
opgewacht door een grote schare
journalisten. Niemand van hen
heeft de prinses en Jorge Guiller
mo opgemerkt.
De twee bleven achter in het
vliegtuig zitten tot iedereen met
de prins was verdwenen in i
ruimte waar de persconferentie
werd gehouden. Pas toen verlie
ten zij de machine en vertrokken
stiekem per auto naar Soest
dijk.
Het verloofde paar zal slechts
kort in Nederland blijven. Het
zal de 27e verjaardag van Christi
na (volgende week dinsdag) nog
in Nederland vieren, maar daama
gaan de twee terug naar New
York waar ze elk een werkkring
hebben. Jorge is onder meer ver
bonden aan een instituut voor de
opvang van kinderen van werken
de vrouwen, Christina geeft les
aan een Montessorischool in New
York.
Ontmoeting
Christina en Jorge in 19(10.
toen Castro de macht in Cuba al
had overgenomen, met zijn ou
ders uit Havana naar de Verenig
de Staten getrokken - hebben elk
aar ontmoet in de flat van een
zekere Ned O'Gorman, die de
laatste tijd trouwens een flat aan
de West-End Avenue in New
York deelde met Guillermo.
O'Gorman, een zeer sociaal be
wogen schrijver-dichter, ontmoet
te Jorge in 1971. O'Gorman had
toen al in de Newyorkse wijk
Harlem het instituut op poten
gezet waar Jorge nu ook aan
meewerkt. De twee vronen tegen
woordig in hetzelfde flatge
bouw.
O'Gorman, die vrijdag nog in
de flat van Guillermo en hemzelf
in New York was maar met zijn
kind voor het weekeinde naar
Boston ging, kende prinses Chris
tina toen al. Hij had haar ont
moet, toen hij in 1967 getuige
was bij het huwelijk van (nu
burgemeester) Frank Houben, die
in New York een studiegenoot
van hem was geweest en met wie
hij in die tijd bevriend was ge
raakt.
De ontmoeting bij het huwelijk
leidde snel tot een afspraak tus
sen O'Gorman, die gek is van
opera's, en de prinses, die toen
tertijd in Montreal muziek
(zang) studeerde en ook verzot
(Zie slot pagina 3 kolom 2)
Landbouwer onder
locomotief
GRONINGEN (ANP) De 65-jarige
landbouwer H. L. Smits uit Ter Laan
(vlakbij liét Groningse Bedum) is vrij
dagavond met zijn personenauto onder
een los rijdende locomotief geraakt.
De wagen werd in een nabijgelegen
sloot geworpen. De heer Smit is ver
moedelijk in de modder gestikt. Zijn
vrouw, die naast hem zat. is zwaar
gewond overgebracht naar het acade
misch ziekenhuis in Groningen.
Overval
Twee gemaskerde mannen hebben
vrijdagmiddag een mislukte roof
overval gepleegd op een markt
koopman in Renesse. (Pag. 2)
Verdwij
nen
MINISTER van der Stee moet ver
dwijnen. was de mening van ZLM-
voorzitter ir. D. Luteijn vrijdag
avond op een bijeenkomst in Drie
wegen. (Pag. 2)
Nieuws uit Zeeland op de
,'s 2, 4, 5, 7,9 en 11.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3
en 13.
Sport op pagina 25.
Radio en t.v. op pagina 28.
Financieel nieuws op pag. 29.
En in de
zaterdagkrant
pag. 17 „Wonen op wielen", de
problemen van woonwa
genbewoners en de
Zeeuwse kampen.
pag% 19 Gesprek met effecten
commissionair Nugteren
over de opleving op de
Amsterdamse effecten
beurs;
Stemmen uit de Kerken,
pag. 21 Triple-concert van Da
niel Wagenberg
Letterkundige kroniek
van Hans Warren;
Aan de vooravond van
het proces tegen Ronald
Augustin geeft onze cor
respondent te Bonn een
terugblik op de gebeur
tenissen rond de Baader
Meinhof groep;
Poppraet;
schaken, bridge, dam
men, hengelrubriek.
EXTRARECHTEN
WERKENDE
JONGEREN
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De rechten en plich
ten die speciaal gelden voor werkende
jongeren, zullen binnenkort worden
uitgebreid en vastgelegd in een speci
aal hoofdstuk van de Arbeidswet van
1919. Minister-presideut Den Uyl ver
klaarde vrijdag, dat de werkende jon
geren in de voorgestelde wet een
aantal extra rechten zullen krij
gen.
Welke dat zijn wilde hij nog niet
zeggen, omdat de Raad van State zich
nog over de voorgenomen wijziging
van de Arbeidswet moet uitspreken.
Er komt onder meer een verbod voor
jongeren om in twee ondernemingen
werkzaam te zijn.
MINISTER VAN DER STEE:
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Van der Stee bestrijdt dat de boeren te
kort komen aan de nieuwe EG-prijzen. Hij is het volstrekt oneens
met de landbouworganisaties en de kamerleden van het groene
front, die zeggen dat de inkomens van de boeren en tuinders dit
jaar reëel opnieuw achteruit zullen gaan.
De critici zijn van mening dat de
kosten in de agrarische sector gemid
deld met 14 procent toenemen. De
opbrengst van de produkten die de
agrariër aflevert, zal daarentegen als
gevolg van het Brusselse akkoord met
slechts negen procent toenemen. Van
der Stee zette daar vrijdag in Den
Haag op een persbijeenkomst het vol
gende tegenover. In 1974 en '75 nemen
de kosten voor de agrarische onderne
mers in totaal met 23,5 procent toe.
In die twee jaar zijn de Europese
prijzen met exact hetzelfde percenta
ge verhoogd, namelijk met 14.5 pro
cent. in 1974 en met 9 procent nu.
Gezien het feit dat de bewindsman
zoals hij zegt „dik tevreden" is over
het akkoord, ziet hij ook geen enkele
noodzaak om voor de boeren en tuin
ders aanvullende nationale steunmaat
regelen te nemen. Kamerleden van
vrijwel alle partijen hebben verklaard
dat er wèl aanleiding is voor extra
hulp.
De minister vreest afzetproblemen
Zie slot pagina 3 kolom 7)
Na bezoek aan Israël:
AQABA. JORDANIë (UPI) Henry
Kissinger, de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken, is 'zeer tevre
den' over zijn jongste onderhandelint
gen in Israël over een nieuwe schei
dingslijn aan het front van Egypte. De
minister is vrijdag in Jordanië aange
komen voor besprekingen met koning
Hoessein.
Bij zijn vertrek uit Tel Aviv zei Kis
singer, dat het verloop van de bespre
kingen in Jeruzalem hem in staat stelt
in maart naar Israël terug te gaan
voor concrete onderhandelingen.
Israels minister van buitenlandse za
ken Yigal AUon zei te hopen dat de
besprekingen, 'die voornamelijk ven-
kennend v/aren', later zouden worden
beschouwd als 'een belangrijk element
voor nieuwe politieke initiatieven',
maar hij waarschuwde tegen voorbari
ge conclusies.
Premier Rabin zei enkele uren na het
vertrek van Kissinger in een tv-ge-
sprek dat Israël niets voelde voor een
voorlopige regeling tegen iedere prijs
en onder alle voorwaarden.
Israël is bereid, aldus Rabin, Egypte
een interim-regeling aan te bieden die
berust op een verdere terugtrekking
in Sinaï over een breedte van 30 tot 50
km, maar dan moest Egypte 'aanzien
lijke politieke concessies' doen. De
premier zei niet wat dat voor conces
sies zouden moeten zijn. Onderhandet
ien met de Palestijnse bevrijdingsorga
nisaties wees hij opnieuw af.
DEN HAAG Het kabinet-Den Uyl
is niet van plan in de aanstaande
donderdag te publiceren werkgelegen-
heidsnota extra gelden uit te trekken
om de werkloosheid te bestrijden. De
lopende projecten beginnen nu pas
door te werken, meent de premier,
die vrijdag na afloop van het kabi
netsberaad ervoor waarschuwde niet
al te veel verwachtingen te koesteren
van de nota.
De nota is volgens Den üyl vooral
gericht op de -werkgelegenheid over
een lange reeks van jaren en niet
bedoeld om de huidige werkloosheid
snel te bestrijden. Een belangrijke
passage in de nota zal gewijd worden
aan de problematiek in de bouw. Zo'n
25 tot 30 meerjarige bouwprojecten
zouden versneld moeten worden uitge
voerd. Daarbij zou o.a. behoren de
bouw van een nieuw stadhuis in Am
sterdam.
VERPLICHTE AANPASSING VAN CENTRA 1 OKTOBER NIET VAN DE GROND
fymttijn
.PROVINCIE MOET
EVENTUEEL
AANWIJZINGEN GEVEN"
MIDDELBURG Minister Van
Doorn van cultuur, recreatie en
maatschappelijk werk heeft in
een brief aan g.s. van Zeeland
aandacht gevraagd voor de pro
blemen rond de woonwagencen
tra in de provincie. Deze centra
zullen, naar hij vreest, niet op 1
oktober aan de wettelijke eisen
zijn aangepast, zoals dat aanvan
kelijk in de bedoeling lag. In zijn
brief noemt de minister dit 'niet
aanvaardbaar' en doet bij g.s.
enkele suggesties aan de hand
om tot een verbetering van de
bestaande situatie te komen.
Vertegenwoordigers van crm. de pro
vincie. de gemeenschappelijke regelin
gen voor woon wateneen tra, waarbij
alle Zeeuwse gemeenten zijn aangeslo
ten, en van enkele andere instanties
zullen zich binnen korte tijd beraden
over de huidige situatie. Al eerder
werd duidelijk dat dc meeste bestaan-
'.e kampen door allerlei oorzaken niet
op 1 oktober kunnen voldoen
wettelijke eisen.
Gedeputeerde J. Stenvert verklaarde
vrijdag desgevraagd, dat de provincie
voortduring" bezig is om samen
met de betrokken gemeenten iets aan
de bestaande situatie te doen. „Ver
schillende kampen zullen moeilijk
voor 1 oktober kunnen worden aange
past", verwacht de heer Stenvert, die
de situatie op dit moment 'wat verve
lend' noemt.
Hij wees er op, dat er regelmatig
contact is tussen alle betrokken instel
lingen en verwacht niet dat het colle
ge van gs gebruik zal maken van zijn
bevoegdheid krachtens artikel 3 van
de woonwagenwet, waarin het zelf
aanwijzingen kan geven aan de ge
meenten inzake de centra. „De provin
cie kan dat volgens dat artikel inder
daad doen, maar dat lijkt me op dit
moment niet nodig. Alle gemeenten
nemen deel aan de gemeenschappelij
ke regeling. Bovendien zit je met de
moeilijkheid dat je de spelregels van
iinanplaatsen
In de brief aan gs vijst de minister
er op. dat de huidige plannen wat
betreft liet aantal staanplaatsen onvol
doende zijn en het tekort aan stand
plaatsen in de toekomst niet zullen
kunnen opvangen. Hij doet dan ook
de suggestie dat nu al plannen in die
richting worden voorbereid, vooral
om een redelijke opvang in de toe
komst te kunnen verzekeren. Naar
schatting zal de behoefte aan staan
plaatsen over 10 jaar 35 procent gro
ter zijn dan nu.
De minister stelt in zijn brief verder,
dat provinciale bemoeiienis met het
woonwagenprobleem noodzakelijk
wordt en wijst- gs op de bevoegdheid,
desnoods met gebruik van het reeds
genoemde artikel 3 van de woonwa
genwet aanwijzingen te geven aan de
gemeente. Hij deelt verder mee dat
wordt bezien, in hoeverre er kan
worden gerekend op een rijksbijdrage
voor de aanpassing van de kampen.
Op korte termijn wordt daarover een
beslissing verwacht.
Drs. H. W. Hietkamp, hoofd van het
bureau Zeeland van het ministerie
van crm, deelde vrijdag mee dat de
minister ook de andere provinciale
besturen aandacht 'neef- gevraagd
voor de situatie rond de woonwagen
centra. .,Of wij er voor 1 oktober uit
zijn, durf ik niet te zeggen. De wat je
zou kunnen noemen 'fatale datum'
nadert snel. We zijn op zoek naar
mogelijkheden voor lijnen waarlangs
we de problemen kunnen oplossen.
Maar die zijn nog volop in studie en
op dit moment kan ik daar nog niets
over zeggen".
Boodschappen
binnen de
constitutie
prins Bemhard heeft deze
f week opheldering ver
if I schalt over wat de afgo-
lopen weken al was aange-
duid als 'ce prinselijke olie-
;;j onderhandelingen'. Uit zijn
mededelingen bleek nu dat er
geen sprake was van enige officiële
onderhandeling: de president van Po-
mex de Mexicaanse oliemaat schap
pij had de prins er op geattendeerd
dat Mexico dit jaar was begonnen met
de export van olie. Of Nederland daar
voor belangstelling had De prins
wist het niet. maar zou de boodschap
overbrengen. En dat was het dan. CHer
deze zaak was Inmiddels de geijkn-
Nederlandse bi.nnenhuisrel ontstaan
kamervragen, een antwoord van d'
regering, zorgelijke commentaren met
menigmaal als ondertoon: 'de prins
gaat toch niet buiten zijn boekje?'
Zo af en toe lijkt het er wel eens op
alsof het jachtseizoen hier constant
is geopend: schieten op de prins
is toegestaan en wordt gewenst geacht.
Op zichzelf is dat niet zo ernstig, maar
dan moet er wel reden tot schieten
zijn. In een geval als dit is dat twijfel
achtig: de k ran te berichten over de
Mexicaanse olie waren nog niet goed
en wel afgedrukt of
de kamervragen la
gen bij wijze van
spreken al bij de
regering. Nu gaat
het bij dergelijke
kwesties slechts om één belangrijk
punt: heeft de prins zich al dan niet
inconstitutioneel gedragen. Hij is lid
van 'net koninklijk huis en heeft op
grond daarvan een uiterst moeilijks-
positie: het heeft allemaal te maken
met de befaamde zin dat de konin;:
onschendbaar is en de ministers ver
antwoordelijk. In eerste instantie geldt
dit voorschrift weliswaar voor de ko
ningin, maar ook de andere leden van
het koninklijk huis hebben er mee te
maken. Zij moeten er voor zorgen geen
handelingen te verrichten of uitlatin
gen te doen die ministers niet voor
hun verantwoording kunnen nemen.
De grote kenner van dit onderdeel
van het Nederlandse staatsrecht
ar. E. van Raalte heeft destijds als
voorbeeld van een eventuele conflict
situatie het KLM-commissariaat van
prins Bemhard genoemd. De prins was
vele jaren commissaris van deze lucht
vaartmaatschappij, maar toen er moei
lijke jaren voor deze instelling aanbra
ken en openbare kritiek op het college
van commissarissen verwacht kon
worden werd de prins in 1964
buitengewoon commissaris. Als zoda
nig kan hij wel aile vergaderingen bij
wonen. maar is niet stemgerechtigd -
hij blijft buiten spel bij het nemen van
beslissingen. Van Raalte concludeerde
dat hiér een bijzondere waakzaamheid
aan de dag werd gelegd, die het staats
belang inderdaad vergt 'gegeven de bij
zondere positie die een lid van het ko
ninklijk huis in ons bestel inneemt en
dient in te nemen". Die waakzaamheid
geldt zowel voor de prins als voor de
regering. Wat de prins betreft: zo lang
zamerhand is hij veertig jaar in Ne
derland, een periode waarin is komen
vast te staan dat hij nauwkeurig op
de hoogte is van zijn constitutionele
plaats en de daaraan verbonden eisen.
Hij houdt zich daar aan.
In dit licht gezien zou een zekere te
rughoudendheid ten aanzien van
vermeende inconstitutionele hande
lingen toch wel aan te bevelen zijn. Er
had bijvoorbeeld met kamervragen ge
wacht kunnen worden tot de prins zelf
informatie had verstrekt zoals nu bij
zijn terugkeer is gebeurd. Het was niet
de eerste keer dat de prins een derge
lijke reis maakte: de afgelopen jaren
heeft hij er verschillende gemaakt en
de door hem daarbij gevolgde proce
dure is bekend. Die procedure is een
voudig samen te vatten- hij gebruikt
zijn positie ten behoeve van het Neder
landse bedrijfsleven. Protocollair gaan
er voor hem nu eenmaal allerlei deu
ren open die voor anderen moeilijker
zijn te passeren en daarvan maakt de
prins gebruik om contacten te leggen
voor bedrijven in Nederland- "Bood
schappenjongen' heeft hij het zelf iro
nisch genoemd. In het verleden is ge
bleken dat hij iemand is die men om
een boodschap kan sturen. Een bood
schap binnen de smalle marges van de
constitutie. Voor sommigen zijn die
blijkbaar nog altijd te breed.
-DAM (ANP) In de nacht van
donderdag op vrijdag hebben in de
gemeente Edam twee honden kans
gezien 25 drachtige schapen in een
weiland langs de Burg. Versteeghsin-
gel dood te bijten- Deze slachting had
tevens tot gevolg dat ook de veertig
lammetjes die op het punt stonden
geboren te worden, zijn omgekomen.
De honden, eigendom van twee ver
schillende bazen, waren 's avonds laat
achter de schapen aangerend, die uit
eindelijk in een sloot werden gedre
ven. Vrijdagochtend half acht ontdek
te men wat er zich 's nachts had
afgespeeld. Enige tijd daama zag men
twee drijfnatte honden uit het wei
land komen, op weg naar htm eige
naar. De politie liet de dieren een
braakproef ondergaan waarbij wolres-
ten te voorschijn kwamen. De eige
naars zullen voor de schade, die op
ongeveer 13.000 gulden wordt ge
raamd, aansprakelijk worden gesteld.
