PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT MARGARET THATCHER OPVOLGSTER HEATH PvdA probeert keuze Vredeling te beperken Georganiseerde landbouw bezig met voorbereiding acties door boeren Wellicht morgen nieuwe prijzen de krant van zeeland MET RUIME MEERDERHEID GEKOZEN Prins Bernhardt: ,maak van Sinai natuurreservaat' LANDBOUW OVERLEG EEG Minister Allon naar Nederland OPVOLGING STARFIGHTER LUTEIJN (ZLM): „BLIJFT NIET BIJ EEN PROTESTBIJEENKOMSTJE" DE JAGER (CBTB): „HET IS NOG TE VROEG OM TE DREIGEN" 'Niet optimistisch' les ton voor Voord-Brabant Pagina 2 218e jaargang no. 36 Woensdag 12 februari 1975 JERUZALEM (AFP/UPI) Prins Bernhard heeft voorgesteld het geschil tussen Egypte en Israël over de Sinai op te lossen door van dit gebied een natuurreservaat te maken. De persbureaus AFP en UPI meldden dit. Deze suggestie is beleend geworden tijdens een' werkdiner dat de Ame rikaanse minister van buitenland se zaken. dr. Henry Kissinger, met de Israëlische leider heeft gehad. Naar in Israëlishe regeringskrin gen in Jeruzalem werd vernomen, zou minister Kissinger hebben meegedeeld dat prins Bernhard zijn voorstel al heeft gedaan voor de oktoberoorlog van 1073. Vol gens dr. Kissinger heeft de prins zijn voorstel onlangs nog eens her haald. Naar de rijksvoorlichtingsdienst dinsdagavond desgevraagd mee deelde is bij het Wëreldnaluur- fonds niets bekend van een der gelijk plan. (Van onze correspondent) LONDEN Margaret Thatcher is met overtuigende meerderheid gekozen tot leider van de conser vatieve partij, en daarmee ook van 'harer majesteits oppositie'. Ze behaalde 146 stemmen, dat is zeven meer dan de noodzakelijke meerderheid van 139. Haar directe rivaal William Whitelaw bracht het niet verder dan tot 79 stemmen. De 49-jarige mevrouw Thatcher is de eerste vrouwelijke partijleider in de Britse geschiedenis. Zij heeft bovendien de kans eens de eerste vrouwelijke pre mier van het Verenigd Koninkrijk te worden. Tot de eersten die Margaret Thatcher na haar verkiezing gelukwensten, behoorde oud-premier Heath, Hij werd vorige week in de eerste ronde van de verkiezingen om het leider schap van de partij verslagen. Ed ward Heath leed dinsdag een nieuwe nederlaag door het geringe stemmen- tal dat zijn vriend en door hem gesteunde kandidaat William Whitelaw op zich wist te verenigen. De atmosfeer in de conferentiezaal in het Lagerhuis waar de stemming plaatsvond, was na de verkiezingen er een van on-Engelse uitbundigheid. De conservatieve parlementsleden brul den en juichten van vreugde en ze klapten met de deksels van de ouder wetse lessenaars. Mevrouw Thatcher stonden de tranen in de ogen. Toen ze weer kon spreken verklaarde ze „bui tengewoon ontroerd" te zijn. Nu de conservatieven zich eenmaal met huid en haar in het Thatcher- avontuur hebben gestort, zijn ze van een nieuwe vechtlust bezeten. Van Labour-kant werd gemompeld dat de BRUSSEL (ANP) Vanmiddag rond half vier gaan de Europese landbouw ministers trachten in een laatste on derhandelingsronde een compromis te bereiken over de vaststelling van de Europese landbouwprijzen. De Neder, landse minister van landbouw, Van der Stee, zei dinsdagavond enige hoop te hebhen dat men donderdagochtend (ongetwijfeld na een nachtzitting) uit het probleem zou zijn. minister van landbouw Josef Erbl, vertrok dinsdagavond naar zijn hoofd stad voor overleg met het Duitse kabinet. Het zal voor een groot deel afhangen van een Duitse bereidheid om in ieder geval iets van de zogehe- OVERLEG MET MINISTER OVER KORTER WERKEN DEN HAAG Minister Boersma van sociale zaken vindt niet, dat de vakbonden te weinig betrokken wor den bij aanvragen om arbeidstijdver korting. In diverse bedrijfstakken be staat een vertrouwensinstantie van werkgevers en werknemers, waaraan bij arbeidstijdverkorting verplicht ad vies moet worden gevraagd. Ook is het gebruik dat de betrokken werkge ver tevoren contact opneemt met de bonden, aldus Boersma. De minister antwoordt dit op wa gen van de PvdA-kamerleden Hartmeij- er en Poppe. Zij wilden onder meer weten of het bedrijfsleven niet een deel van het ondememersrisico via arbeidstijdverkorting afwentelt op de gemeenschap, en of de vakbonden in het overleg over die situatie niet in een achtergestelde positie verke ren. Volgens Boersma valt het met die afwenteling wel mee. Er bestaan richtlijnen om de aanvraag voor ar beidstijdverkorting te beoordelen, De aanvraag wordt bijvoorbeeld niet toe gestaan als de ondernemer niet zelf eerst een belangrijk deel van risico voor zijn rekening heeft geno men. Boersma merkt verder op, dat als de vakbonden menen achtergesteld te worden bij het overleg, ze altijd contact kunnen opnemen met de ar beidsinspectie. Deze zal in vele geval len de nodige gegevens over het be- drijf kunnen verstrekken, behalve wanneer er een geheimhoudingsplicht is ten aanzien van bijvoorbeeld finan ciële aspecten. Nieuws uit Zeeland op de pag. 2, 4, 5, 7 en 9; Binnen- en "buitenlands nieuws op de pag. 1, 3 en 11; Sport op de pag. 12 en 13; Radio en televisie op pag. 20: Financieel nieuws op pag. ten monetaire compensaties af te bre ken (compensaties, ontstaan in loop der jaren als gevolg van sterk uiteenlopende muntbewegingen in de EEG-landen) of het prijzengesprek een goede afloop krijgt. De woensdag-' ochtend zullen de ministers gebrui ken voor bilaterale besprekingen. De Europese landbouwcommissaris, Lardinois, gaat in de nacht van dins dag op woensdag trachten om alle, vaak tegengestelde, wensen van de 9 landbouwministers te 'vertalen' in ter men van het befaamde package-deal dat dan donderdagochtend goedge keurd zou moeten worden. VRAGEN OVER PUBLICATIE VERBODVOOR AMBTENAAR DEN HAAG (ANP) Minister Gruli ters van volkshuisvesting en ruimte lijke ordening mag de ambtenaar bij de rijksplanologische dienst D. Hazel- hof niet verbieden een artikel te pu bliceren in het blad Stcdebouw en Volkshuisvesting. Aldus de kern van de vragen, welke de tweede-kamerleden Stoffelen en Roethof (beiden pvda) morgen willen stellen tijdens het mon deling vragenuur in de tweede kamer aan drs Gruijters. De kamerleden zijn afgegaan op kran- teberichten over het verbod voor de ambtenaar. Zij willen weten wat de bewindsman concreet ertoe bewogen heeft een ambtenaar te verbieden als staatsburger een artikel in een tijd schrift te publiceren. Door preventief toezicht wordt de vrijheid van me ningsuiting van ambtena.i onverantwoord en ernstig dus de twee kamerleden. Labour-partij nu v/el tot in alle eeu wigheid de regeringspartij zal blijven. Het valt echter af te wachten hoe de kiezer bij een komende verkiezing maar die kan nog drie jaar op zich laten wachten zal reageren als Margaret Thatcher de conservatieven dan nog zou aanvoeren. De bijna 50-jarige Margaret ook wel de nachtegaal van Finchley ge noemd is het prototype van de keurige Engelse dame uit de gegoede burgerij zoals de buitenlander zich die voorstelt. En waarom zouden de con servatieve vrouwen hunevenbeeld niet tot hun leider kiezen. Margaret Thatcher is de dochter van een kruidenier in het plaatsje Grantham in Lincolnshire. Ze bezocht daar de openbare meisjesschool en hielp in haar vrije tijd m de winkel- De familie woonde in een flatje boven het bedrijf. De vader was enige jaTen burgemeester van Gfantham en lid van het schoolbestuur. Margaret Thatcher beschrijft hem als het sym bool van de oude gegoede burgerman die zijzelf ook propageert en die de partij nu in een rechtse hoek dreigt te drijven. Margaret studeerde met een beurs in Oxford scheikunde en werkte een aantal jaren in een laboratorium. Daarna verdiepte ze zich in het belas tingrecht en ze ging in de politiek. Ze nam spraakles om beter verstaan te worden en kreeg een houding over zich of ze zich net iets beter voelde dan een ander. Haar jaren als minister van onder wijs in het laatste kabinet-Hea.th wa ren niet gelukkig. Ze nam onpopulaire beslissingen en haalde zich de haat van haast iedereen op de hals met haar ijskoude betoogtrant, die onder de scherpste aanvallen vergezeld ble ven gaan van een honingzoete glim lach. Margaret Thatcher is de moeder van een teenager-tweeling, een jongen en een meisje. Haar man is een hoogge plaatste employé bij de juist in finan ciële moeilijkheden geraakte Burmah Oil Company. De eerste taak van Margaret Thatcher zal zijn een nieuw zogenaamd DEN HAAG (ANP) De Israëlische minister van buitenlandse zaken Yigal Allon zal begin maart een officieel bezoek van enkele dagen aan Neder land brengen. Dit heeft een woord voerder van het ministerie van buiten landse zaken dinsdag bekendgemaakt. Een juiste datum voor het bezoek bon hij nog niet noemen. Het bezoek is een antwoord op het bezoek van de vorige Nederlandse minister van bui tenlandse zaken, drs. W. K. N. Schmelzer in mei 1972 aan Israël. De Israëlische minister brengt in be gin maart ook bezoeken aan Bonn en Parijs- Met de komst van minister Allon naar Nederland gaat het bezoek aan Israël dat minister Van der Stoel vorig jaar aankondigde na terug keer van zijn bezoek aan de algemene vergadering van de Verenigde Naties niet door. In Den Haag is verder bekendge maakt dat minister Van der Stoel 'spoedig, maar in ieder geval na het bezoek van minister Allon' een bezoek aan een Arabisch land zal brengen. Volgens Haagse kringen zou dit land Saoedie-Arrabië zijn. Een officiële be vestiging hiervan kon echter van het ministerie nog niet worden verkre gen. schaduwkabinet te formeren. Ze geeft toe dat ze zo goed als niets van buitenlandse politieke problemen af weet. Enige dagen geleden liet ze overhaast nog even verklaren dat ze een voorstander van de EEG is. Ze merkte na haar verkiezing op, dat ze ook de buitenlandse problematiek nog best onder de knie zal krijgen. Margaret Thatcher zal de typische mannenmaatschappij die de Londense politieke, economische en financiële wereld nu eenmaal is, voor grote problemen stellen. De in dit land snel voortschrijdende emancipatie van de vrouw zal er echter een flink eind mee op de goede weg worden gehol pen. Mevrouw Thatcher zal onder ogen moeten zien dat een groot deel van de conservatieve politiek wordt uitge broed in de diepe leren zetels van de deftige Carlton Club. Een woordvoer der van de club verklaarde echter nog enige dagen geleden: ,De club kent geen vrouwelijke leden en er bestaan geen uitzonderingen op deze regel". De enige manier voor de nieuwe op positieleidster om het feitelijke hoofd kwartier van haar eigen partij binnen te komen is dan ook aan de arm van een chaperon. Een ding staat dan ook op de avond van deze gedenkwaardige twee de dinsdag in februari vast: met de vervaarlijke Margaret Thatcher aan het hoofd van de conservatieve partij zullen in Londen de dingen nooit meer zijn zoals ze waren. MARGARET THATCHER (Van onze parlementaire redactie). DEN HAAG Vlak voor de beslissing over de v ervanging van de Starfighter die waarschijnlijk binnen twee maanden te verwachten is hebben progressieve regeringspartijen PvdA en PPR ge tracht minister Vredeling (defensie) in zijn keuzevrijheid te beperken. Dit zeer tegen de zin in van de regeringspartijen KVP en ARP. PvdA-woordvoerder Dankert dinsdag tijdens de begrotingsbehande ling van defensie in de tweede kamer o.a. dat de socialisten tegen een nucle aire taak van de Starfighter zijn dat ons land alleen een hoogwaardig toestel mag kiezen als Vredeling kan aantonen dat de Russen een even geperfectioneerd vliegtuig hebhen of binnen enkele jaren er een zullen krijgen. Een andere voorwaarde voor de steun van de PvdA aan Vredeling is dat de vervanging van de 102 Star- fighters niet meer mag gaan kosten dan de begrote 2,3 miljard gulden, plus de prijsstijging van materiaalkos ten. Dankert ging er bij rijn betoog kennelijk van uit dat de Amerikaanse YF-16 door de Amerikaanse lucht macht onlangs in een grote order reeds besteld voor Nederland, Bel gië, Noorwegen en Denemarken de meest serieuze kandidaat is. Achter de eis dat de YF-16 alleen gekozen mag worden als de Russen een gelijkwaardig toestel aan het ont wikkelen zijn, gaat de gedachte schuil dat de PvdA niet. akkoord gaat met een toestel dat de bewapeningswed loop opjaagt- De YF-16 is in de ogen van de socialisten veruit superieur boven de Russische gevechtsvliegtui gen. Volgens Dankert moet Nederland zich goed realiseren dat ons land in Centraal-Europa niet alleen de strijd met het Warschau Pact hoeft aan te binden, maar dat dat ook een taa' voor andere NAVO-landen. Als er volgens Dankerts eisen i toestel kan worden gevonden binnen de vier bestaande kandidaten (de Amerikaanse YF-16 en YF-17, de Fran se Mirage en de Zweedse Saab-Vig- gen) dan wil de PvdA dé F5-E en Brits-Franse Jaguar in aanmeridng la ten komen. Deze vliegtuigen zijn goed koper dan de vier genoemde gegadig den en hebben volgens Dankert nog wel een overwicht op de Migs 21 van de Russische luchtmacht. ter. Waltmans voerde hiervoor vier argumenten aan: 8 De opvoering van de bewapenings wedloop; het toestel is bestemd voor de strijd boven Duitsland, terwijl de PPR vindt dat alleen boven eigen grondge bied verdedigd mag worden; de mogelijkheden voor de vervan ger om atoomwapens te kunnen afvu ren is voor alle vier de gegadigden aanwezig, ook al wordt, er voorlopig geen beslissing genomen of van die mogelijkheden gebruik moet worden de opvolging dient het militair industriële complex in Amerika of Europa. De PPR zal tegen de begrotingsarti kelen stemmen waarin over de opvol ging wordt gesproken. De CPN diende hij monde van de heer Wolff een motie in waarin de regering wordt gevraagd te beslissen j de opvolger van ae Starfighter geen Zie slot pagina 3 kolom 6) PR1JZENBESLU1T VAN 'BRUSSEL' WORDT AFGEWACHT GOES In kringen van de ge organiseerde landbouw wordt sterk gedacht aan het voeren van acties in geval het land bouwbeleid van 'Brussel' naai het oordeel van de landbouw organisaties weer zou falen. Men is op het ogenblik in af wachting van de uitspraak over het prijsbeleid voor de land bouw. De internationale landbouworganisatie COPA heeft voorstellen gedaan, die er op neerkomen de landbouwprijzen met 15% te verhogen. Maar de opvat tingen. die tot. nu toe uit kringen van de EEG en de Europese ministerraad naar buiten zijn gekomen, wijzen eer der in de richting van 10%. Men is bij de Zeewse landbouworganisaties dan ook niet optimistische gesteipd. De voorzitter van de ZLM ir. D. Luteyn hij wees vorige week al op de mogelijkheid van acties „omdat de landbouw zich niet langer laat mani puleren" verklaarde desgevraagd dat alles af zal hangen van de ontwik keling van het. moment: „Het zou niet verstandig zijn als we met details over acties nu al naar buiten zouden komen- Maar als het Brusselse beleid faalt, dan is niet te verwachten dat het bij een protestvergadering zal blij ven." De heer Luteijn wilde niet nader in gaan op de vraag of de acties weer harde vormen aan zullen nemen, zoals het versperren van veren en bruggen en het belemmeren van het verkeer met landbouwmachines: „Er zijn ook nog andere vormen van actie moge lijk. Ik héb al eerder tegen de minis ters gezegd: „denk aan jullie vakan tie!". De ZLM-voorzïtter meent dat bij het uitblijven van redelijke prijsmaatrege len de boeren vanzelf weer 'warm' zullen lopen voor acties, onafhankelijk van het tijdstip en van het stadium, waarin de werkzaamheden in de land bouw op dat moment verkeren: „Vori ge zomer is wel aangetoond dat tijd stip en stand van de werkzaamheden er niet zoveel toe doen als men meent dat acties nodig zijn." De gedachte aan acties leeft, niet al leen hij de ZLM, aldus de heer Lu teijn. „hoewel we met de andere orga nisaties nog niet alle voorstellen heb ben doorgepraat. Maar het gaat om de eenheid onder de boeren", een eenheid, die de heer Luteijn gezien de heersende onrust wel aanwezig acht. Wat de eisen van de Europese land bouw betreft is hij er niet erg gerust op dat de EEG-ministerraad de voor stellen van de COPA om de prijzen met 15% te verhogen, zou aanvaar den: .De berichten uit Brussel wijzen daar toe nu toe niet erg op. Maar ruim zo belangrijk als papieren prijs verhogingen is een landbouwbeleid, dat wordt waargemaakt, en dan clenk ik ook een verbetering van het marktbe leid. Of het nu procenten of centen worden, hoofdzaak is dat de boer meer geld voor zijn produkten krijgt om uit de kosten te komen", aldus de ZLM- voorzitter. De heer G. J. de Jager (voorzitter CBTB) Zuidwest-Nederland) is even min overtuigd van een verhoging van de landbouwprijzen met 15% door 'Brussel' „al hoop ik dat wel. maar ik ben niet erg optimistisch." De heer De Jager beventigde dat lan delijk zowel als provinciale werkgroe pen bezig zijn met het klaarmaken van plannen voor bepaalde acties, „maar daarvan brengen wij nu nog niets in de publiciteit. Dat zou het effect verminderen." Gevraagd naar: de houding van de CBTB zei de heer; De Jager: „Het feit dat de organisa ties daarin samenwerken impliceert dat ook wij meedenken en er hij betrokken zijn. Maar ik geloof dat je je positie ondergraaft als je voortdu rend stelt dat je bereid bent te velde te trekken. Wij zijn redelijke mensen, en wij geloven te onderhandelen met redelijke mensen, waarvan wij denken dat rij dit onderhandelen redelijk zul len honoreren. Als dat niet gebeurt, dan hebben we plannen in de ijskast. (Zie slot pagina 4 kolom 4) fiantlijn Gruyters en de 'toegevoegde waarde' Umister Gruyters heeft een hoofdambtenaar van d* PÈférg.I rijks planologische dienst L'jf'Auc verboden een artikel te pu bliceren in hm. blad Stede- I - bouw en Volkshuisvesting. Een merkwaardig besluit voor een bewindsman uit een kabinet dat de openheid in zijn vaandel voert, een bewindsman bovendien uit de ge lederen van de Democraten '66. Was dat niet de partij waar destijds mm. passie de openheid als geloofsartikel werd beleden? De partij van de mon dige burgers? Het blijkt nochtans dat een minister uit deze kring er geen been in ziet om een mondige burger in ambtelijke dienst monddood te ma ken. Kennelijk past het Gruyters niet dat een van zijn adviseurs een eigen mening geeft over een beleidsonder deel. Nu alweer verscheidene Jaren gele den deed zich een soortgelijk ge val voor bij landbouw en visserij. De toenmalige minister Biesheuvel liet destijds aan een visserij bioloog weten dat deze maar beter kon afzien van een lezing in Zeeland, waarbij onder meer zou worden ingegaan op de ge volgen van de afsluiting van de Oosten-- schelde. Daarover is toen heel wat te doen geweest met als resultaat dat de- inhoud van de lering vrijwel onmid dellijk werd gepubliceerd. In felto stond daarmee de minister in het hemd. Er is geen enkele reden om te veronderstellen dat het ditmaal anders zal gaan. Het bewuste stuk is name lijk al in brede kring bekend: het is aan de orde geweest als pre-advies voor een sectie van het Nederlands Instituut voor Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting. Gruyters' optre den leidt er zonder twijfel toe dat he» artikel binnen de kortste keren toch naar hui ten zal komen. In dat geval zal het. echter heel anders worden beoor deeld dan wanneer het zonder mem- zou zijn gepublicee-d. Het verbod heeft het artikel na melijk uit zijn oor spronkelijke verband gehaald en het een 'toegevoegde waar- de' meegegeven om dat een bewindsman publikatie wil de voorkomen. In zo'n situatie rea geert de buitenwereld argwanend en nieuwsgierig: "Wat staat er voor be langrijks in dat deze minister niet in druk wilde rien verschijnen?" Onver mijdelijk leidt dit verbod ook hier tot een averechts effect. Van belang zijn uiteraard de overwe gingen van minister Gruyters. Waarom handelde hij zo? Uit me dedelingen van zijn afdeling voorlich ting kan worden afgeleid dat hij het, stuk te veel vindt vooruitlopen op een nota die hij in september van dit jaar wil publiceren. Maar wat dan nog? Die nota zelf is essentieel, niet. de op vatting van enige wetenschappelijke on derzoeker in ambtelijke dienst. Overi gens zal het boeiend zijn een dergelijke nota nog eens te toetsen aan de be schouwingen die regeringsadviseurs hier en daar vooraf hebben gepubli ceerd, zeker in het onderhavige geval. Het betreft hier namelijk een ambte naar van de rijks planologische dienst, een instelling met een nogal techno cratisch karakter. In deze zaak zou kunnen worden nagegaan in hoeverre deze planologen de dienst op het de partement uitmaken en in hoeverre sprake is van een eigen politieke in breng van de minister. Of wilde Gruy ters een dergelijke vergelijking juist voorkomen. Het is te hopen dat rijn opvatting geen systeem wordt in dit kabinet: we zouden in Nederland boeiende discussies gaan missen. En dat zou te betreuren zijn, nog afgezien van aller lei principiële bezwaren tegen het ver bod van deze bewindsman. Zo maakte onlangs de directeur van het centraal planbureau zijn opvatting publiek over de relatie tussen loonvorming en werkloosheid en hij lokte daarmee een felle discussie uit. Zijn mening dekte zeker niet het standpunt van de be windslieden die voor dit onderdeel van het regeringsbeleid verantwoordelijk zijn. Dat zal binnenkort, wel blijken als de nota van minister Boersma over de werkgelegenheid wordt gepubli ceerd. In het systeem Gruyters sou echter zijn ingegrepen onder het mot-' to: 'Ik kom zelf met een nota'. Het is een weinig aantrekkelijk systeem. Het klopt echter wel met het heeld dat zo langzamerhand van deze minister is ontstaan: een ontoegankelijke en zelfs autoritaire figuur voor wie de denk beelden van D'66 kennelijk hebben af- AANSLAG OP STAATSHOOFD MALAGASIE TANANARIVE (RTR, AFP) Er ia dinsdagavond een aanslag gepleegd op het nieuwe hoofd van de staat en van de regering van Malagasie. kolonel Richard Ratsimandrava. Er was niet dadelijk bekend, of hij getroffen was. Wei behoren leden van zijn lijfwacht tot de slachtoffers. Rat simandrava kwam vorige week woens dag pas aan het bewind. Ratsimandra va was voorheen minister van binnen landse zaken. Hij is 43 jaar en kreeg rijn opleiding in Frankrijk, onder meer aan de militaire academie te Saint-Cyr. Behalve staatshoofd en pre mier is hij minister van defensie en van economische planning. Na de aan slag is de staat van beleg afgekon digd.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1975 | | pagina 1