E COURANT
CONFLICT OVER ARTSEN
PENSIOENEN OPGELOST
„Industriële bedrijven namen mensen
uit de Zeeuwse bouwnijverheid over"
PLAN BOERSMA: WERK
AANBIEDEN VIA RADIO
Meer mogelijkheden
dienstweigering
Kabinet wil hogere
inkomensgrens
voor huursubsidie
iiiin
INFLATIEDEKKING PENSIOEN BLIJFT AFTREKBAAR
Dienst en
HOOFDINSPECTEUR-DIRECTEUR ARBEIDSVOORZIENING
Vakantiewerk pagina -
218e jaargang no. 32
Vrijdag 7 februari 1975
^■^..neciaUsten
UTRECHT Een vijftigtal
Utrechtse huisartsen demon
streerde donderdagochtend voor
het museum voor moderne Icunst
aan de Maliebaan tegen de
gistermiddag afgewende drei
ging van een aantasting van de
artsenpensioenen. Op de foto ac
tieleider dr. B. G. Bruinsma met
achter zich de betogers voor het
museum.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG De regering is gevoelig gebleken voor het artsenprotest tegen plannen, waardoor
hun pensioenregeling werd aangetast. Zij zal het betreffende wetsontwerp, dat al bij de tweede ka
mer is, wijzigen. De pensioenpremie van artsen en andere vrije beroepsbeoefenaars blijft dus ar-
trekbaar. Tevens worden bepalingen gemaakt, opdat ook het gehele bedrijfsleven blijft beschikken
over bescherming tegen de inflatie in pensioenregelingen.
Minister Duisenberg heeft dit don
derdag meegedeeld na overleg tussen,
hem en andere kabinetsleden met ver
tegenwoordigers van de Landelijke]
Huisartsen Vereniging, de Landelijke
Specialisten Vereniging en de apothe-]
kersorganisatie KN1VTP. Het waren j
vooral de huisartsen die in de afgelo
pen maanden op felle wijze tegen de l
oorspronkelijke plannen hebben ge-!
protesteerd en daarbij harde acties
aankondigden.
Binnen nader te bepalen grenzen
blijft nu de mogelijkheid bestaan
voor fiscale aftrek van het zogenaam-
de inflatiedekkingselement in pensi
oenpremies- Gezien de protesten en de'
vele bezwaren, die ook van alle kan
ten uit het bedrijfsleven zijn geko
men, meent de regering dat het niet
onredelijk is de bestaande praktijk te
handhaven. Er zullen daardoor boven
dien nauwelijks verliezen voor de fis
cus ontstaan.
Daarbij speelt voor de artsen in het
bijzonder ook het argument dat de
omvang van him beroepsgroep af
neemt, gezien de groeiende voorkeur
om in vast dienstverband 'te gaan. De
verplichte beroepspensioenregeling,
die als unicum heeft dat elke arts in
de praktijk premie voor eigen pensi
oen betaalt, dreigt anders in gevaar te
komen. Ten aanzien van het percenta
ge der inflatiedekking zullen richtlij
nen worden gegeven. Voor de artsen
is dat 3,75 procent per jaar,
DAGELIJKS TIEN MINUTEN ZENDTIJD
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG Minister Boers-
xna van sociale zaken zou graag
een radiorubriek voor het aan
bieden van werk willen. Het mi
nisterie van sociale zaken heeft
daartoe een plan ontworpen.
Aan de omroepverenigingen zal
worden verzocht dagelijks een
minuut of tien beschikbaar te
stellen, liefst op een vaste zen
der en op een vast tijdstip. Of
dit spoedig zou kunnen, is nog
niet bekend.
Er Worden nu contacten gelegd met
de programmastaven in Hilversum
om te zien of die bereid zijn zo'
vacaturerubriek in te passen in hun
zendtijden. Het plan komt voort uit
een suggestie, die NKV-voorzitter
Wim Spit enige tijd geleden opperde.
In het vorige week gehouden tweede
kamerdebat over de werkloosheid,
kwam nogal wat bijval. Minister
Boersma bleek toen positief tegenover
het idee te staan.
In België bestaat sedert korte tijd
een dergelijke radiouitzending. De be
doeling is, dat de gewestelijke ar
beidsbureaus hun vacatures voortdu
rend aan het ministerie opgeven. Uit
al die opgaven wordt dan een keuze
gemaakt voor de uitzending. De lijs
ten van aanbiedingen zouden dagelijks
kunnen variëren. De belangstellenden
worden vo,or verdere inlichtingen naar
de arbeidsbureaus verwezen.
Het hangt nu van de omroepen af
of, en zo ja wanneer, een vacatureru
briek kan worden gestart, In de over
heidszendtijd bestaat daarvoor geen
mogelijkheid. Ten eerste is die over
allerlei ministeries verdeeld, ten twee
de vallen deze rubrieken niet dage
lijks en bovendien op zeer wisselende
tijdstippen.
Geen tv
Aan zendtijd op de televisie wordt
niet gedacht. De druk op die program
ma's is veel groter dan op die van dê
radio. Bovendien zou het moeilijk zijn
een vast tijdstip te bewerkstelligen,
gesteld al dat de omroepen zouden
willen. En verder is een opsomming
van vacatures voor de kijker niet
vandaag in
de ktanl
Nieuws uit Zeeland op pa
gina 2, 4, 5, 7, 10.
Binnen- en buitenland op
pagina 3, 9, 15.
Sport op pagina 10, 11.
Radio en tv op pagina 13.
Beurs en economie op pa
gina 15.
iepend
bijster interessant. Er zijn wel goede
ervaringen met tv-reportageactualitei-
ten, waarin over aanbod van werk
wordt gesproken.
Bij het ministerie van sociale zaken,
dat niets onbeproefd wil laten om het
arbeidsaanlbod zo dicht mogelijk bij
de mensen te brengen, is onlangs de
zogenaamde Scholingskrant versche
nen. Voor deze uitgave blijkt grote
belangstelling te bestaan. De opl
van 100.000 is voor een groot
verspreid over de gewestelijke ar
beidsbureaus, waar ieder deze krant
kan halen. Het ministerie krijgt zelf
ook veel aanvragen van bedrijven,
ondernemingsraden en particulie-
VANDAAG BESLISSING
MINISTERRAAD VERWACHT
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De mogelijkhe
den om op politieke gronden
militaire dienst te weigeren,
worden verruimd. Waarschijn
lijk beslist de ministerraad van
daag om hiervoor een wetsvoor
stel in te dienen. De kansen dat
dit door de kamer wordt aan
vaard, zijn aanzienlijk gestegen
nu ARP- en CHU-leden voor een
aanzienlijke verruiming blijken
te zijn.
Volgens artikel 2 van de huidige
Wet Gewetensbezwaarden kan men al
leen op godsdienstige en zedelijke mo
tieven dienst weigeren en zodoende
voor vervangende dienstplicht in aan
merking komen. De ministerraad be
studeerde enkele weken geleden
een ontwerp wetswijziging van
Zie slot paginr 3 kolom 4)
Strak omlijnd
De voorwaarden, die gelden voor
inflatiebescherming in pensioenregelin
gen zullen strak worden omlijnd. In
de wijzigingen van het wetsontwerp
zal worden voorgeschreven dat stor
tingen in pensioenfondsen met het
oog op deze „indekking" onherroepe
lijk zijn. Een onderneming mag dus
niet zonder meer zelf voor dit doel
reserveren. Zij moet stortingen in hei
pensioenfonds doen. De percentages
voor de jaarlijkse inflatiedekking zul.
len worden voorgeschreven, evenals
de omvang der stortingen.
Het wetsontwerp was onder andere
ingediend om te voorkomen dat te
veel geld aan de belasting zou worden
onttrokken met het oog op allerlei
reserveringen, die in verband met toe
komstige wijzigingen in lonen of prij
zen zouden worden gedaan. Staatsse
cretaris Van Rooijen wil hiermee een
jaarlijks verlies van driekwart tot één
miljard voorkomen. Dit doel blijft
onverminderd gehandhaafd. zei
hij.
In het gesprek heeft het LHV-be-
stuur zich opnieuw uitdrukkelijk ge
distantieerd van de wilde acties, die
huisartsen donderdag en eerder op
diverse plaatsen voerden. Deze acties
waren in strijd met gemaakte afspra
ken. Afgesproken is dat het overleg
tussen de regering en de artsenwereld
weer normaal op gang komt. Dit
geldt met name voor de gesprekken,
die staatssecretaris Hendriks (volks
gezondheid) voert met de medici over
zijn structuurnota gezondheids
zorg.
Tevreden
De vertegenwoordigers van LHV,
LSV en KNMP toonden zich tevreden
met dit resultaat. „Het is bereikt
mede dank zij onze campagne, die
helaas veel tijd en energie heeft ge
vergd", aldus LHV-voorzitter S. van
Randen. „Maar er is nu een duidelijke
afspraak gekomen". Hij vond overi-
Zie slot pagina 3 kolom 4)
BRUSSEL Ca. 50 Belgische
rijkswachters zijn in een kazerne
onder invloed van alcohol ge
bracht, waarbij de een meer
kreeg dan de ander. De rijks
wachters dienden als proefkonij
nen voor het testen van een ap
paraatje met wijzerplaat, waarop
rechtstreeks het alcoholpromilla
ge in het bloed wordt, aangege
ven. De ballonnetjes acht men te
onnauwkeurig. Minister Chaberl
bovenvan Verkeer is benieuwd
naar het resultaat. Op de foto
onder doet een lid van de rijks
wacht de blaasproef.
WIJZIGING SUBSIDIES
DEN HAAG De regering is
van plan om de inkomensgrens
voor de per 1 juli aanstaande
ingaande huursubsidie te ver
hogen van 25 naar ongeveer
30.000 gulden belastbaar inko
men. Verder wil men hen die
subsidie ontvangen en in een
extra duur huis wonen, wat
meer laten betalen dan zij die
een goedkopere woning betrek
ken.
Deze door staatssecretaris Van Dam
van volkshuisvesting in een besloten
commissievergadering van de Tweede
Kamer gepresenteerde plannen, wor
den door de meeste partijen met
instemming ontvangen. De D'66'er Ny-
pels had in december bij de openbare
behandeling van de betreffende nota's
gedreigd met moties hierover. Hij
overweegt die nu in te trekken.
De oorspronkelijke plannen kwa
men erop neer dat de huurder die
voor subsidie in aanmerking komt,
voor hetzelfde geld in een goedkoper
dan wel in een duurder huis kan gaan
wonen. Daartegen is met name door
de christen-democraten, de liberalen
en D'66 bezwaar gemaakt. De Partij
van de Arbeid zal, nu partijgenoot
Van Dam overstag lijkt te gaan. daar
geen bezwaar tegen maken.
De regering wil ook ingaan op de
wens van kamerleden om de afbouw
van subsidies boven 13 mille inkomen
geleidelijker te doen verlopen. Met
bovenstaande wijzigingen komt zij
ook tegemoet aan de wensen van
gemeenten en woningcorporaties. Die
voorzagen bij een ongewijzigde rege
ling grote problemen bij de verdeling
van woningen.
WERKLOZE BOUWVAKKERS
TONEN WEINIG LUST
TOT BIJSCHOLING
MIDDELBURG De werkloos
heid in de bouwnijverheid in
Zeeland is weliswaar teruggelo
pen, maar niet in diezelfde ster
ke mate als in het gehele land.
De grote industriële bedrijven
hebben naar verhouding nogal
wat personeel uit de bouwsec
tor opgenomen. Bij ingeschre
ven werkloze bouwvakkers be
staat weinig neiging zich ter ver
betering van hun vakmanschap
te laten bij-scholen.
Dat verklaarde de hoofdinspecteur-di
recteur voor de arbeidsvoorziening ïi
Zeeland, de heer J. van der Gijp,
gevraagd naar een aantal achtergron
den van de werkloosheid in deze pro
vincie.
Vorig jaar werd verwacht dat ook in
Zeeland de activiteit en daarmee de
werkgelegenheid in de bouwsector zou
terugzakken. In de periode december
1973 - december 1974 is dan ook het
aantal arbeidsplaatsen in de sector
burgerlijke en utiliteitsbouw met-
geveer 1000 verminderd. „Dat zou
moeien betekenen, dat het aantal werk
lozen daar me honderden vermeer
derd zou moeten zijn, maar dat is
niet zo", zegt de heer Van der Gijp.
In januari 1974 stonden 412 werkne
mers uit de burgerlijke en utiliteits
bouw als werkzoekend geregistreerd.
Januari dit jaar waren dat er 413. In
de sector grond-, water- en wegen
bouw staan er januari van dit jaar
zelfs minder werklozen geregistreerd
dan vorig jaar januari, namelijk 487
(jan. '75) tegen 547 (jan. '74). En
dit terwijl er toch belangrijke werken
als Schelde-Rijnverbinding en nu ook
de Vlake-tunnel of zo goed als klaar,
of aan het aflopen zijn. Er is overi
gens in deze sector wel sprake van
enige stijging ten opzichte van de
vorige maanden: november '74: 313, de-
cemberm'74: 433 en januari '75: 487.
Maar dat staat niet in verhouding tot
de landelijke stijging in de bouw, die
van november tot december vorig
jaar bijna verdubbelde van 5537 tot
10161.
Verschuiving
,3Ü de werken voor de Schelde-Rijn
verbinding is men geleidelijk aan het
verminderen gegaan. Bovendien werk
ten daar veel mensen van huiten Zee
land. Maar een ander aspect is dat
een niet onbelangrijk aantal mensen
uit de Zeeuwse bouw is overgegaan
naar de Zeeuwse industrie. Bedrijven
als Dow Chemical, Vitrite, De Schelde
en Pechiney hebben met elkaar zeker
een 1000 arbeidsplaatsen aan het to
taal toegevoegd, en voor een deel
mensen uit de bouw opgenomen", al
dus de heer Van der Gijp.
„Dat is ook het geval geweest met
werknemers uit de toeleveringsbedrij
ven van de bouw, zoals loodgieters,
elektriciens en dergelijke. Er is dus
sprake van een verschuiving".
Volgens de HID voor de arbeidsvoor
ziening is er overigens in de bouwnij
verheid in Zeeland altijd nog vraag
naar geschoolde vaklieden zoals tim
merlui en metselaars: „Naar dit vak
manschap wordt nog altijd gekeken,
is nog aïtijd vraag". Men heeft daar
om de bij de GAB's ingeschreven
werkloze metselaars en timmerlieden
benaderd, en meegedeeld dat de mo
gelijkheid tot verhoging van het vak
manschap wordt geboden via een bij
scholingscursus op de centra voor
vakopleiding.
„Zelfs als men maar halve dagen aan
deze cursus deelneemt, stijgt de ver
dienste toch nog enige tientjes per
week boven die van de werkloosheids
uitkering. Het is een bijzonder te
leurstellende ervaring, dat zich maar
één persoon voor deze bijscholings
cursus heeft gemeld. Enkele anderen
hebben geïnformeerd, maar daar is
het bij gebleven", aldus de heer Van
der Gijp.
Hij beschikt nog over te weinig bruik
bare gegevens om de oorzaak van
deze geringe belangstelling te kunnen
noemen: „Ik vermoed dat men zijn
vakkennis zelf wel op een voldoende
peil vindt"
Scholing
Bij het districtsbureau voor de
beidsvoorzïenïng gaat men overigens
onvermoeid door met het scheppen
van scholings- en herscholingsmoge
lijkheden. Binnenkort zal zelfs een
aparte scholingsdeskundige aan het
bureau worden verbonden.
Samen met de werkgevers van de
haven Temeuzen wordt een bijscho
lingscursus voor havenwerkers opge
zet. en met Hoechst is men bezig een
scholingsproject voor 30 operators
van de grond te krijgen. Ook met de
KMS in Vlissingen zijn besprekingen
gaande over een bijscholingscursus
voor mensen in de scheepsbouw. De
(Zie slot pagina 4 kolom 1
Jjantltjn
fet ziet er naar uit dat
ln de loop van dit Jaar
in de tweede kamer oen
meerderheid zal zijn te vin
den voor een belangrijke
verruiming van de nonnen
op grond waarvan aan ge
wetensbezwaarden ontheffing van mili
taire dienst kan worden verleend. Deze
week is namelijk bekend geworden dat
nu ook de AR zich voor een verruiming
heeft uitgesproken, zodat een eventueel
voorstel in deze richting het zeker zal
halen. Een vrij grote groep kamerleden
is thans bereid om aan alle gewetens
bezwaarden het recht van dienstweige
ring te geven, ook aan diegenen die
zich om politieke redenen tegen de
dienstplicht keren. Tot nu toe !s de
factor 'geweld' nog altijd het belang
rijke criterium: de dienstweigeraar kan
globaal aangeduid op dit ogen
blik alleen worden erkend als hij prin
cipieel elke vorm van geweld afwijst.
Zou er nu een verruiming komen, zoals
sommige kamerleden blijken voor te
staan, dan geldt de erkenning als
dienstweigeraar tevens voor die dienst
plichtigen die bijvoorbeeld tegen de
NAVO zijn. Als de ontwikkeling in die
richting gaat, zou dat een opvallende
wijziging van het beleid betekenen.
De AR-kamerfractie heeft laten weten
dat zij wel het onderzoek voor de
speciale commissie wil laten bestaan.
Daarop moet de aandacht worden ge
vestigd, want in sommige politieke
groeperingen vindt men de commissie
namelijk helemaal niet nodig. De
dienstweigeraar zou ln die opvatting
alleen maar een verklaring moeten
tekenen, waarmee de kous dan af zou
zijn. Het lijkt ons dat het AR-stand-
punt beter afgewogen is. Indien inder
daad in de toekomst politieke bezwa
ren een grond voor dienstweigering
zijn blijft toetsing aan een aantal cri
teria dringend nodig. Zo kan men zich
voorstellen dat die
genen die zich fel
verzetten tegen Ne
derlandse deelne
ming aan de NAVO
we noemden dit
voorbeeld al eerder een erkenning
als dienstweigeraar zouden kunnen
krijgen: in hun politieke opvatting is
de NAVO een organisatie die eerder
een sta-in-de-weg is ten aanzien van
een duurzame vrede dan omgekeerd.
Maar wat doet men met een dienst
plichtige voor wie de politieke grond
van zijn weigering is gelegen ln de
omstandigheid dat deze of gene partij
in het kabinet is vertegenwoordigd?
Bij een redelijke toetsing zal deze op
vatting niet als een geldige reden voor
dienstweigering kunnen worden be
schouwd. Een onafhankelijke commi-
sie zal daartoe nodig blijven.
De discussie van de laatste jaren
over dit onderwerp zij wordt
niet alleen in Nederland gevoerd, maar
is typerend voor de westerse wereld als
geheel duidt er op dat het menselijk
'geweten' aan veranderingen onderhe
vig is. We zijn ons er overigens van
bewust dat het hier om een delicaat
onderwerp gaat waarover allerlei op
vattingen en theorieën worden gehoord.
Sommigen wensen over het 'geweten'
uitsluitend te spreken vanuit een chris
telijke geloofsovertuiging en betogen
dat het wordt bepaald door de inhoud
van het Evangelie. Andere opvattingen
houden daarentegen staande dat de
menselijke consciëntie datgene is wat
dit woord letterlijk zegt: 'mede-weten',
een gezamenlijk besef van een zedelijk
bewustzijn. Vaak ook gaan beide op
vattingen samen. In de lijn van het
'gezamenlijk-wet en' is hoe dan ook
sprake van opvallende veranderingen:
de denkbeelden die nu in de kamer
worden gehoord zouden twintig jaar
geleden voor een overgrote meerder
heid volstrekt taboe zijn geweest. Mis
schien moet men in dit opzicht het
'mede-weten' zo letterlijk mogelijk
nemen om dit verschijnsel te kunnen
begrijpen: diegenen die met elkaar de
oorlog hebben meegemaakt weten ook
met elkaar wat dit betekende en samen
hebben ze daaruit de consequenties ge
trokken. Nu is deze generatie echter
een minderheid aan het worden en
haar opvolgers hebben dit gezamenlijk-
weten minder scherp, minder bewust.
Zo gezien krijgt het woord 'gewetens
bezwaarde' een markante inhoud; het
gaat om iemand die bezwaar heeft
tegen het 'weten' van een vorige gene
ratie. Toch is ook die generatie ver
antwoordelijk voor de toekomst, een
verantwoordelijkheid waaraan zij zich
niet kan onttrekken en waarbij het
'ge-weten' een rol blijft spelen.
T os gezien van beschouwingen als
L-1 deze: praktisch ligt deze zaak niet
zo eenvoudig ais het naar buiten lijkt.
Voor alle betrokkenen moet plaatsver
vangende dienst worden gezocht: op
dit ogenblik gaat het om een vijfhon
derd dienstweigeraars per jaar, een
aantal dat vermoedelijk onder nieuwe
normen nog wat groter zal worden.
Deze mensen moeten in het civiele
overheidsleven worden ondergebracht
voor een vrij lange periode, hetgeen
met name moeilijkheden met zich mee
brengt in tijden van grote werkloos
heid. Vaak ook ontstaan spanningen:
sommige overheidsbedrijven voelen na
melijk niets voor deze verplichte werk
nemers. Al deze aspecten zullen te eni
ger tijd ook dj aandacht vragen van
de kamer en de besluitvorming er niet
vergemakkelijken. En dan laten v.-e
de politieke kanten nog maar buiten
beschouwing: de verruiming -.-an de
normen zal hier en daar ook binnen
bepaalde fracties zeker op bezwaren
stuiten. Eerst maar eens afwachten
met welk voorstel het kabinet voor de
draad komt.
In zijn hoedanigheid van PvdA-
kamerlid zal kamervoorzitter ar. Von
deling een bezoek van een week bren
gen aan Marokko, Algiers, Tunis en
Libië.