PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT HEATH TREKT ZICH TERUG NA NEDERLAAG IN EERSTE RONDE Boete Oxirane: 4,5 miljoen In Zeeuwse gemeenten dit jaar een programma van bijna 2800 woningen TURKIJE DREIGT BAND MET NAVO TE HERZIEN de krant van zeeland Bevrijdingsfront Eritrea doet beroep op wereld Griep op terugtocht Spits afgebeten Pagina 2 218e jaargang no. 30 Woensdag. 5 februari 1975 STRIJD OM LEIDERSCHAP TORIES TUSSEN MARGARET THATCHER EN WILLIAM WHITELAW MARGARET THATCHER (Van onze correspondent) LONDEN Een aardbeving voltrok zich dinsdag aan de Britse conservatieve partij. Edward Heath, sinds 1965 partijleider, trok zich terug nadat hij 's middags een nederlaag had geleden in de eerste verkiezingsronde om het leiderschap tegen de oud-minister van onderwijs in zijn kabinet, de 49-jarige Margaret Thatcher. Zij verwierf 130 stemmen, elf meer dan Heath en maar negen bene den de absolute meerderheid. Volgende week dinsdag moet de tweede ronde volgen, waarin de abso lute meerderheid beslissend is. Me vrouw Thatcher zal dan te maken krijgen met de oud-minister voor Ul ster. William Whitlaw, die zich dins dagavond als kandidaat aandiende. Te genover hem maakt Margaret That cher een niet zo goede kans, maar melden zich nog meer kandidaten aan voor het leiderschap, dan houdt poli tiek Londen er rekening mee, dat Groot-Brittannië eerlang zijn eerste vrouwelijke premier zal hebben, na melijk ais de Conservatieven Labour bij een verkiezing verslaan. In de Byzantijnse verkiezingsprocedure die voor de gelegenheid door de oud- minister van buitenlandse zaken Sir Alec Douglas Home was ontworpen, blijven de drijfveren die de 276 con servatieve parlementsleden tot hun keuzebepaling hebben gebracht, bron van speculatie. Algemeen wordt aange nomen dat de meerderheid in ieder geval van oud-premier Heath als op positieleider af wilde. Nu deze wens in vervulling is gegaan, blijft af te wachten of de partij echt zit te wachten op een vrouwelijke BEDRIJF IN BEROEP ROTTERDAM De boete die b en w van Rotterdam willen op leggen aan Oxirane Chemie in het Botlekgebied, bedraagt onge veer viereneenhalf miljoen gulden. Het besluit hiertoe is genomen naar aanleiding van een bedrijfsstoring in december vorig jaar, waarbij Oxirane volgens b en w van Rotterdam nalatig is geweest de autoriteiten te informeren. De hoogte van het bedrag is vastge steld na beoordeling van de ernst van het geval. B. en w. kunnen een boete opleggen die tien maal de jaarlijkse erfpacht bedraagt. In het geval van Oxirane heeft men gekozen voor een boete die zes keer de jaarlijkse grond- huUr bedraagt. Het is de eerste keer dat de ge meente Rotterdam van deze mogelijk heid gebruik maakt. ,Men moet goed begrijpen", aldus havenwethouder H. van der Pols, „dat de erfparihtovereen- komst niet alleen maar een stukje papier is". Oxirane heeft inmiddels laten weten „de rechtmatigheid van de boete te betwisten". Dit betekent dat men in eerste instantie bij de gemeenteraad van Rotterdam in beroep kan gaan. Volgens de directie van het bedrijf, die dinsdagmiddag telefonisch overleg pleegde met de concernleiding in New York, valt Oxirane niets te verwijten. „Oxirane heeft altijd volgens de voor schriften van de hinderwetvergunning gewerkt", aldus een voorlopig commu niqué. „Na het laatste ongeval zijn de veiligheidsmarges eigener beweging verscherpt". REGERING GEVRRAGD OM INFORMATIE OVER VIETNAM DEN HAAG (ANP) Kamervoorzit ter Vondeling zal de regering vragen voor het debat over de begroting van buitenlandse zaken (over drie weken), aan de tweede kanier een notitie te sturen over de oorlog in Zuid-Vietnani en Cambodja en het standpunt var regering daarover. Het PSP-kamerlid Van der Spek heeft daar dinsdag om gevraagd. Hij wil van de regering weiten hoe de situatie in beide landen is na de onderteke ning van de Parijse akkoorden. Hij wil vernemen in hoeverre Saigon en Washington de akkoorden nageleefd hebben. Een notitie vooraf over het beleidsvoornemen in deze van de rege ring, zal het debat aanzienlijk verdui delijken, aldus Van der Spek. Nieuws uit Zeeland op pagi na 2, 4, 5, 6, 7. Binnen- en buitenland op pagina 3, 9, 13. Sport op pagina 11. Radio en tv op pagina 12. Beurs en economie op pagi na 13. De storing waar het hier om gaat, vond plaats op 1- december. Een kortsluiting leidde tot een produktie- stop in de isobutaan- en propeendistil- latiekolommen. Beide stoffen kwamen, hierbij in de openlucht. Ze zijn brandbaar, maar volgens Oxirane kon er niets gebeuren, omdat de gaswol ken snel verdunnen en omdat in de buurt van de veiligheidskleppen geen ontstekingsbronnen aanwezig zijn. Het proces-verbaal dat de Centrale Milieudienst van Rijnmond later op maakte, was voor de officier van justitie in Rotterdam aanleiding een nader onderzoek te gelasten. De hoog ste boete die de rechter bij een strafvervolging evenwel kan opleggen, is 10.000 gulden. Oxirane staat in het Rijnmondge bied bekend als een bedrijf waar regelmatig storingen voorkomen. Het bedrijf is gezamenlijk eigendom van de Amerikaanse chemische bedrijven Halcon International en Ar co Chemi cal Company. De propeenoxydefabriek van Oxirane in Rijnmond is de groot ste in Europa, met een jaarproduktie van 155.000 ton. Propeenoxyde is een tussenprodukt voor onder andere ure- thaanschuim, polyesterharsen, glycol ethers en andere oppervlakte-actieve stoffen. der. een unicum in de* Britse parle mentaire historie. Nu de weg voor de kandidatuur voor de goedmoedige, trouwe Heath- aanhanger William Whitelaw vrij is, is één theorie dat deze succesvolle oud- minister voor Ulster door de meerder heid naar de overwinning zal worden gevoerd. Hier staat tegenover dat de aanvan kelijke overwinning van Margaret Thatcher, moeder van een tweeling in de teenager-leeftijd, tot de verbeelding spreekt. De 49-jarige Margaret That cher is de dochter van een eenvoudi ge, maar hardwerkende kruidenier. Haar jeugd heeft haar leven bepaald. Zij staat dan ook allereerst op de bres voor de kleine zelfstandigen, voor het nemen van eigen risico's en voor eigen beslissingsbevoegdheid. Staatsinmenging en staatszorg acht ze een gruwel. Na de eerste ronde van de verkie zingen gevraagd hoe zij zich nu voel de, antwoordde Margaret Thatcher, met een stemgeluid dat doet denken aan een met fluweel omwikkelde lo den pijp, dat zij zich de treurige toestand van Edward Heath maar al te goed kon indenken. Vriend en vijand van Margaret Thatcher zijn het er echter over eens dat deze eigenaardige vrouw, met de kostschoolmeisjes-jurken en het on wrikbaar gepermanente haar' een for midabele tegenstandster voor rege ringsleider Wilson en de zijnen in het parlement zou zijn. In recente doch nog slechts korte schermutselingen is namelijk vastgesteld, dat Margaret Thatcher op de halve waarheden de grote debater Harold Wilson met een vlijmscherpe bijl weet in te hak- Heath Het is onwaarschijnlijk dat oud oppositieleider Heath er voot zal voe len deel uit te maken van een scha duwkabinet onder leiding van That cher. De zaken zouden anders liggen als (Zie slot pagina 3 kolom 2 BEIROET (AFP) Via een kaanaal in Beiroet heeft het bevrijdingsfront van Eritrea de Ethiopische provin cie die autonomie wil maandaga vond een beroep gedaan op de wereld, stelling te nemen tegen een Ethio- piseh bombardement 'op woonwijken in Asmara (de hoofdstad van Eritrea). In het communiqué wordt gesproken over een 'uitroeiingsoorlog' die het leger van Ethiopië tegen Eritrea zou voeren. De verzetsstrijders hebben dinsdag een brug opgeblazen op 90 km ten zuiden van Asmara. Ze willen daarmee verhinderen dat een konvooi Ethiopische pantservoertuigen de bele gerde stad bereikt. Intussen zijn met een luchtbrug onge veer 400 buitenlanders, Amerikanen, Britten, Italianen, Zweden en Canade zen vanuit Asmara naar Addis Abeba overgevlogen in vliegtuigen die de Amerikanen en Britten van de Ethio pische luchtvaartmaatschappij hadden gehuurd. MEXICO: Pruts Bernhard heeft maandagavond tri Mexico met de Mexicaanse president /.nis F.ehe- verria gesproken over dc eventue le aankoop door Mexico van Ne derlandse vliegtuigen, tankboten en ielecommumcaliemateriaal. De prins zei later tegen verslagge vers dat hij ook. van gedachten had gewisseld met de direcleur- yeneraal van de Mexicaanse staalsoliemaatschappij Pemex. Daarbij was de mogelijkheid aan de orde gesteld van Mixicaanse olieleveranties aan Nederland, (zie ook pagina 3) Nota aan Washington na congresbesluit tot staken Amerikaanse militaire hulp: ANKARA (AFP-UPI) Premier Sadi Irmak van Turkije heeft dinsdag verklaard, dat Turkije van plan is in de militaire structuur van de Noord Atlantische Verdrags Organisatie te blijven, althans voorlopig, ondanks het verbod van het Amerikaanse congres op verdere Amerikaanse militaire hulp aan Turkije Na een bijeenkomst van twee uur van de Turkse veiligheidsraad heeft premier Irmak verklaard, dat Turkije aan Washington een nota zal zenden waarin het onder meer heet, dat het stopzetten van de Amerikaanse militaire hulp aan Turkije Turkije zal dwingen ziin banden met de NAVO te herzien. De Amerikaanse minister van buiten landse zaken, Kissinger, heeft dinsdag bevestigd, dat alle Amerikaanse mili taire hulp aan Turkije vanochtend 6.00 uur onze tijd zal worden stopge zet. in overeenstemming met de wet. Met deze stopzetting is de leverantie gemoeid van wapens voor een bedrag van 160 a 180 miijpen dollar. De Turkse minister van buitenlandse zaken, Melih Esenbel, heeft verklaard, dat de stopzetting van de Amerikaan se militaire hulp aan Turkije niet slechts Turkije, maar de gehele Navo- organisatie afbreuk zal doen. „De Amerikaanse hulp. zo heeft de Ameri kaanse minister vanbuitenlandse za ken herhaaldelijk verklaard, js niet een geschenk aan Turkije. Zij wordt verleend aan alle landen van de Navo en dus ook aan Turkije opdat de wederzijdse hulp krachtig zal zijn." aldus Esenbel. De Turkse minister herhaalde, dat het geen pas geeft verband te leggen tussen Amerikaanse hulp en de vreedzame oplossing van het vraagstuk-Cyprus. De Amerikaanse militaire" hulp aan Turkije wordt opgeschort totdat de Amerikaanse president officieel mel ding maakt van 'wezenlijke vorderin gen' bij de oplossing van het vraag stuk-Cyprus. De Amerikaanse minister van buiten landse zaken heeft na een besloten vergadering van de commissie van buitenlandse zaken van hel Ameri kaanse huis van afgevaardigden, waar bij hij tevergeefs poogde uitstel van de stopzetting van militaire hulp aan Turkije te bedingen, verklaard, dat de stopzetting van de militaire hulp tragedie is en de onderhandelingen op Cyprus niet verder zal helpen. Het opschorten van de Amerikaanse hulp aan Turkije, aldus Kissinger, zou tot verzwakking van de westelijke defen sie bijdragen. Volgens Turkije wordt door de hou ding van het Amerikaanse congres elke oplossing van het probleem-Cy- prus vertraagd. Naar de opvatting van de regering in Ankara zullen de Griek se Cyprioten worden aangemoedigd meer incidenten op het eiland te ver oorzaken teneinde te kunnen zeggen, dat er geen ontspanning met de Turken mogelijk is. Militaire missie Volgens kranten in Istanbul zou de Turkse regering hebben besloten de Amerikaanse militaire installaties op Turkse bodem te sluiten en de Ameri kaanse missie voor militaire bijstand opdracht te geven het land te verlaten indien de Amerikaanse hulp wordt stopgezet. Deze missie omvat 7.000 Amerikaanse militairen onder bevel van generaal James Galloway. De Turkse premier deelde verder mee, dat ambassadeur Macomber dinsdag een boodschap van Kissinger heeft overhandigd aan de Turkse minister van buitenlandse zaken. Over de in houd van Kissingers boodschap liet Irmak zich echter niet uit. Besprekingen De Turkse minister F.senbeJ, gaat terdag naar Brussel voor ltesprekin- gen over zaken die de Navo en de EEG raken, zo heeft een woordvoer der van de Turkse ambassade Brussel dinsdag meegedeeld. Functio narissen van het Amerikaanse ministe rie van defensie hebben dinsdagavond meegedeeld, dat voorlopige plannen van minister Kissinger voor een sa menkomst volgende week in Europa met de Turkse minister van buiten landse zaken zijn geannuleerd. In di plomatieke kringen in de Belgische hoofdstad was verklaard, dat minister Kissinger die zondag in Brussel ver wacht wordt, een samenkomst zou heb ben met Esenbel alsook met de Griek se minister van buitenlandse zaken, Dï- mitri Bïtsios. De Griekse ambassade in Brussel daarentegen heeft verklaard, niets af te weten van een reis van Bit- sïos naar Brussel. UTRECHT (ANP) De top van de griepgolf is achter de rug. Dat valt af te leiden uit voorlopige cijfers van het ministerie van volksgezondheid over de vijfde week van 1975 waarin 76 grieppatiënten per 10.000 Nederlan ders werden geteld. Het definitieve cijfer voor de vierde week was 95 per 10.000. GESUBSIDIEERD 2240, IN VRIJE SECTOR AANNAME VAN 540 AANZIENLIJK MINDER DAN IN 1974 MIDDELBURG De Zeeuwse meenten krijgen dit jaar in totaal 2240 gesubsidieerde woningen te delen, terwijl wordt aangenomen dat er in 1975 zo'n 540 woningen in de vrije sector zullen worden gebouwd, Het advies voor dit bouwprogramma in Zeeland van de provinciale com missie verdeling rijkssteun woning bouw is goedgekeurd door minister Gruijters van volkshuisvesting en ruimtelijke ordening. De woningen zijn per regio toegewezen, in elk ge bied regelen de gemeentebesturen zelf de aantallen woningn per gemeente. Daarbij moet men wel bepaalde pla nologische criteria in de overwegingen betrekken. Het gesubsidieerde woningbp»!vpak- ket voor 1975 bestaat uit 9(lm woning wetwoningen, waarvan 310 bejaarden woningen; 1340 particuliere premiewo ningen, waarvan 120 bejaardenwonin gen. Vorig jaar lag het woningbouw- programma voor Zeeland aanzienlijk hoger; een totaal van 3700 woningen, inclusief bijna 600 woningen in de vrije sector. De toewijzing per regio is als volgt: Schouwcn-Duiveland 40 woningwet woningen, waarvan 20 bejaardenwo ningen, 90 particuliere premiewonin gen en 50 woningen in de vrije sec tor; St. Noord-Oost Zeeland (Tholen, Philipsland en Reimerswaal) 220 wo ningwetwoningen, waarvan 60 bejaar- d ..ïwoningen, 100 particuliere premie woningen, 30 woningen in de vrije sector; Sloegebied (Borsele, Goes, Kapelle, Middelburg en Vlissingen) 420 wo ningwetwoningen, waarvan 120 bejaar denwoningen, 630 particuliere premie woningen, waarvan 80 bejaardenwo- ningen en 150 woningen in de vrije sector; Rest Walcheren en Noord-Beveland 40 woningwetwoningen, waarvan 20 bejaardenwoningen. 130 premiewonin- gen en 110 woningen in de vrije sector; West Zeeuwseh-Vlaanderen 40 wo ningwetwoningen, waarvan 30 bejaar denwoningen, 80 premiewoningen en 50 woningen in de vrije sector; Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen 140 wo ningwetwoningen, waarvan 60 bejaar denwoningen, 310 premiewoningen, waarvan 40 bejaardenwoningen en 150 woningen in de vrije sector. Royaal Het geadviseerde woningbouwpro gramma stoelt behalve op het bestaande woningenbestand op on der meer de prognose voor de bevol king, de gezinssamenstelling, het aan tal krotwoningen, dat vervangen moet worden. Voorzitter gedeputeerde rrir. J. PBoersma van de adviserende (rijks)commissie voor Zeeland: „Het is een royaal 'programma om de wo ningbehoefte te dekken van de men sen, die in Zeeland hun werk zullen vinden. Het is geen programma om op grote schaal forensen naar Zeeland té trekken. We hebben niet de leeg stand als motivering voor een kleiner pakket genomen, we hebben het wel gezien als een waarschuwing om. niet te bouwen voor leegstand." Bij het geadviseerde en nu goedge keurde programma voor de Zeeuw se regio's is als 'planologisch uitgangs punt gehanteerd, dat de vestigingso verschotten zoveel mogelijk naar de stedelijke gebieden gaan, terwijl de dorpen de natuurlijke groei kunnen opvangen." Boersma: .Dat snijden we niet met een goudsnede, maar we houden er wel rekening mee. Het spreekt vanzelf, dat je ook in de woningtoewijzing tot uiting brengt wat je als provincie of rijk planolo gisch belangrijk vindt." Hij wijst er in dit verband op, dat de minister vorig jaar in antwoord op vragen uit een van de adviescommissies heeft laten veten, dat planologische motie ven bij de woningtoewijzing niet al leen kunnen gelden, maar in aanmer king genomen horen te worden. Vandaar, dat men de verdeling van de toewijzing van woningen binnen de verschillende regio's zal toetsen aan dit planologische beleidslijn 'en z< nodig correcties zal aanbrengen. Boersma: .Er is in de regio's natuur lijk gemor over de toewijzing. Het probleem is niet, dat sommige plaat sen mogen groeien, maar dat de ge meentebesturen sommige plaatsen te sne! willen laten groeien. Een voor beeld. De PPD heeft een prognose gemaakt over de groei van de bevol king in Midden-Zeeland. De woning- wensen van Kapelle en Goes komen op een aantal uit, waardoor de rest van Midden-Zeeland helemaal zou worden geremd. Er zouden alleen wo- Zie slot pagina 7 kolom 7), Geen Crossman in Nederland I" Engeland is enige op schudding ontstaan over de publikatie ln de Sunday Times van het dagboek dat X&C&A het parlementslid Richard feSa Grossman heeft bijgehouden Ln de periode waarin hij in het eerste kabinet-Wilson minister van volkshuisvesting en ruimtelijke orde was. In Engeland moet voor een der gelijke publikatie toestemming worden gegeven door het zittende kabinet - er dient namelijk te worden voorko men dat regerlngsgeheJmen worden onthuld maar in dit geval kwam die toestemming maar niet af. De Sun day Times ts nu desondanks met. de publikatie begonnen: elke week één twee tot drie pagina's Vooral voor de Engelsen boeiende lektuur: ze geven allerlei achtergronden over Wilson en zijn eerste kabinet, genoteerd door een man met een scherp en kritisch obser vatievermogen. Crossman. die vorig jaar is overleden, was niet alleen een goed politicus, maar tevens een voor treffelijk journalist: hij had vóór zijn ministerschap een vaste kolom in de Daily Mirror en in de Sunday Pictorial, was medewerker en enige tijd hoofd redacteur van de befaamde New Sta tesman en was vijfentwintig jaar ge leden de samensteller van het. toen zéér befaamde boek 'De God die faal de'. ervaringen van oud-communisten. Als socialist was hij wat men in Nederland zou noemen een door braakman Buitenlands beleid was zijn specialisme, maar Attlee en later Wil son hielden hem daar zoveel mogelijk buiten: men vond hem niet stabiel ge noeg. nogal onberekenbaar in zijn voorkeuren. Zo kreeg hij in het eerste kabinet-Wilson de portefeuille van volkshuisvesting. De publikatie van de afgelopen week geeft een boeiend inzicht in de verhouding tussen een minister en zijn ambtenaren. Crossman moet voortdu rend slag leveren tegen zijn departe mentale staf: de ambtenaren weten maar al te goed dat zij er nog zullen zijn als de minister al lang in de ver getelheid is geraakt. Zij proberen daar om de ministeriële zaken en de minis ter zelf zoveel als maar mogelijk ls naar hun hand te zetten. Zo vertelt Crossman uitgenodigd te zijn een In leiding te houden voor het koninklijk instituut van Britse architecten: hij geeft een ambtenaar opdracht de toe spraak te maken en voegt er een notitie toe: In fiantlijn speech moest name lijk voorkomen dat de overheidswoning- bouw als regel beter is dan die in de particuliere sector, een thema dat hem door de voorzitter van het instituut was gesuggereerd. Toen de tekst kwam bleek er echter niets van dit thema in te staan. De bewuste ambtenaar vond de opmerking niet juist en had ze weg gelaten: hij vond dat de minister zoiets niet kon zeggen. Een ander maal had Crossman een vergadering voorgezeten met ambtenaren en niet-departementa le adviseurs over een bepaald onder werp en met veel moeite waren uiteen lopende standpunten bij eikaar ge bracht. Een paar dagen later werd hem juist voordat hij weg wilde gaan een nota ter tekening voorgelegd over hetzelfde onderwerp en daarbij bleek hem dat alle resultaten van de bewuste bespreking weg waren gelaten. De ambtelijke staf had alles teruggedraaid naar het punt dat ambtelijk gesden voor hen het beste was. Een opvallende notitie behandelt de notulen van de ministerraad. Crossman las die grondig door en trof een opmerking van Wilson aan, die de premier nooit gezegd zou kun nen hebben. Volgens de notulen zou hij het hebben gehad over het streven om 'aan de nucleaire verlangens van de Westduitse regering te voldoen". Crossman specialist in de Duitse politiek benaderde daarop de secre taris van de ministerraad. Sir Burke Trend, en betoogde dat Wilson zoiets nooit had verklaard. „Natuurlijk heeft hij dat niet gezegd" was het verba zingwekkende antwoord, „maar we ko men nooit met letterlijke citaten, we geven alleen de bedoeling van het ge sprokene weer". Waarop Crossman vaststelde dat de bedoeling in dit ge val allerminst juist was weergegeven: zou dat wel het geval zijn geweest dan zou het kabinet tijdens de vergade ring verdeeld hebben gereageerd Luchtigjes zei de secretaris er geen be zwaar tegen te hebben om de zin te veranderen: in plaats van 'voldoen aan Duitse verlangens' kwam er te staan "het behandelen van Duitse verlan gens'. Aldus heeft Crossman wel licht een latere historicus behoed voor het trekken van verkeerde conclusies, verkeerd omdat een ambtenaar zijn vi sie gaf en die van een politicus ver donkeremaande Crossmans dagboeknotities doen weer eens de vraag rijzen naar de werking van 'de vierde macht', zoals in Nederland professor Crince le Roy de ambtelijke bureaucratie als machts factor aanduidde. Jammer dat Neder landse politici zelden of nooit met dit soort publikatïes voor de draad ko men: meestal schrijven ze slecht en zelden hebben ze een scherp oog voor details zoals hier Crossman demon streert. Destijds heeft. 3. van den Berg in "De anatomie van Nederland' enke le aardige opmerkingen gemaakt over de grote invloed van de departemen tale ambtenaren in dit land. Ze date ren ran 1967 en zijn inmiddels verou derd, bovendien waren ze uit de twee de hand. Het top-ambtenaren-apparaat is sindsdien nog belangrijker gewor den: men denke slechts aan het coör dinerende en voorbereidende werk van de rijksplanologische commissie. Een man die een goed verhaal zou hebben Voor vervolg zie pagina 3 kolom 1

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1975 | | pagina 1